Sprawozdanie Eurojustu za rok 2007

Transkrypt

1 Sprawozdanie Eurojustu za rok 2007

2 2

3 SPIS TREŚCI WSTĘP 5 1 PODSUMOWANIE I WNIOSKI 9 Postępowania 9 Stosunki zewnętrzne 10 Sprawy wewnętrzne 11 2 DZIAŁANIA OPERACYJNE 13 Statystyka prowadzonych spraw 13 Wnioski formalne przewidziane w art. 6 i 7 Decyzji ustanawiającej Eurojust 23 Naruszenia terminów w sprawach związanych z Europejskim Nakazem Aresztowania 24 Wspólne Zespoły Dochodzeniowo-Śledcze 24 Główne rodzaje działalności przestępczej 25 Terroryzm 26 Fałszerstwa 27 Handel narkotykami 28 Handel ludźmi 29 Pranie pieniędzy 30 Przestępstwa przeciwko mieniu (w tym mieniu państwowemu) i oszustwa finansowe 31 Przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności osobistej 32 Przykładowe postępowania wprowadzenie 33 Sprawa 1 Handel narkotykami 33 Sprawa 2 Handel narkotykami Dostawa niejawnie nadzorowana 34 Sprawa 3 Terroryzm 34 Sprawa 4 Handel ludźmi 35 Sprawa 5 Pranie pieniędzy 35 Sprawa 6 Oszustwa finansowe 36 Sprawa 7 Fałszerstwa 37 Sprawa 8 Przestępstwa dokonywane przy użyciu Internetu 37 Sprawa 9 Pornografia dziecięca 38 Sprawa 10 Oszustwa karuzelowe w zakresie VAT 38 Sprawa 11 Europejski Nakaz Aresztowania 39 Sprawa 12 Seryjny morderca 39 Sprawa 13 Zorganizowana grupa przestępcza 40

4 3 ADMINISTRACJA 43 Rozwój ogólny 43 Zarządzanie budżetem 44 Zarządzanie kadrami 45 Nowe funkcje i możliwości 45 4 STOSUNKI ZEWNĘTRZNE 47 Parlament Europejski, Rada i Komisja 47 Partnerzy z UE 47 Europol 47 Europejska Sieć Sądownicza 48 Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) 48 Sędziowie łącznikowi 49 Sieci kontaktowe w UE 49 Sieć punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa (Genocide Network) 49 Europejska Sieć ds. Kształcenia Sędziów 50 Inne sieci 50 Sieć CARIN 50 Sieć ds. przestępstw dokonywanych za pomocą narzędzi elektronicznych (Cybercrime Network) 50 Organizacje międzynarodowe 51 Międzynarodowe Stowarzyszenie Prokuratorów 51 Międzynarodowy Trybunał Karny 51 IberRed 51 Eurojustice 51 Państwa trzecie 52 Punkty kontaktowe 52 Umowy o współpracy 52 Inne Państwa Trzecie 54 5 WNIOSKI RADY (W ODNIESIENIU DO SPRAWOZDANIA ROCZNEGO ZA 2006 r.) 55 6 CELE STRATEGICZNE I PRZYSZŁOŚĆ AGENCJI 61 Cele i osiągnięcia w roku Cele w latach Seminarium w Lizbonie: Eurojust Navigating the Way Forward ( Eurojust Wytyczenie kierunków przyszłych działań ) 63 7 CELE, ZADANIA I STRUKTURA EUROJUSTU 67 Cele i zadania 67 Struktura 69 Publiczny dostęp do dokumentów Eurojustu 70 8 ZAŁĄCZNIK 72

5 WSTĘP Szóste Sprawozdanie Roczne Eurojustu przedstawia informacje dotyczące działań agencji w 2007 roku, który stanowił istotny punkt zwrotny w jej rozwoju. W tym roku minęło pięć lat od ustanowienia Eurojustu. Począwszy od 2002 roku Eurojust odnotowuje stałe postępy w działaniach operacyjnych, wewnątrz agencji (np. w zakresie zarządzania informacjami oraz technologii informacyjnych), w stosunkach z organami krajowymi i państwami trzecimi oraz w zakresie wzmacniania współpracy z innymi organami UE. Dzięki takim kierunkom rozwoju agencja może lepiej wspierać organy krajowe oraz poprawić współpracę w zakresie postępowań i ich koordynację. Z przyjemnością stwierdzam, że liczba spraw skierowanych do Kolegium w 2007 roku przekroczyła symboliczną ilość jednego tysiąca i wyniosła 1085, co stanowi wzrost o 41 % w porównaniu z rokiem Fakt ten należy uznać za kamień milowy w rozwoju instytucji. Po pięciu latach działania przyszedł czas na dokonanie oceny wdrożenia Decyzji ustanawiającej Eurojust. We Wnioskach dotyczących Sprawozdania za rok 2006 Rada podkreśliła potrzebę przeprowadzania średniookresowej oceny skuteczności Eurojustu oraz jego niewykorzystanego jeszcze w pełni potencjału. Takim przedsięwzięciem było seminarium w Lizbonie wspierane przez Prezydencję Portugalską w Radzie Unii Europejskiej, które odbyło się pod hasłem Eurojust Navigating the Way Forward ( Eurojust Wytyczenie kierunków przyszłych działań ). W 2007 roku agencja przyjęła również z zadowoleniem komunikat Komisji na temat przyszłości Eurojustu oraz Europejskiej Sieci Sądowniczej (EJN). W trakcie seminarium w Lizbonie zidentyfikowano trzy główne obszary działań mających usprawnić osiągnięcie celów przez Eurojust. Chodzi w szczególności o uprawnienia przedstawicieli krajowych, poprawę wymiany informacji pomiędzy przedstawicielami krajowymi a organami krajowymi oraz dopracowanie zasad współpracy pomiędzy krajowymi korespondentami Eurojustu a punktami kontaktowymi EJN. Z niecierpliwością oczekujemy dyskusji nad propozycjami legislacyjnymi mającymi na celu wzmocnienie Eurojustu i EJN w 2008 roku. Eurojust stoi przed nowymi wyzwaniami związanymi z jego rolą w walce z przestępczością ponadgraniczną. Dlatego też Eurojust stara się zwiększyć swe możliwości udzielania wsparcia w zakresie złożonych spraw dotyczących groźnej przestępczości. W 2007 roku osiągnięto znaczne postępy umożliwiające dalszy rozwój agencji. Przy tej okazji chciałbym podkreślić potrzebę powołania asystentów dla wszystkich przedstawicieli krajowych, mogących ich w razie konieczności zastępować oraz dodatkową korzyść, jaką dla przedstawicielstw krajowych stanowią krajowi eksperci delegowani na czas określony (Seconded 5

6 National Experts SNE). Zwracamy się z prośbą do organów krajowych, aby podczas dokonywania oceny działań przedstawicielstw krajowych oraz ich obciążenia pracą wzięły pod uwagę fakt, że potrzebują one dodatkowego wsparcia. W tym roku w składzie Kolegium nastąpiło wiele zmian. Powitaliśmy dwóch nowych przedstawicieli krajowych, Elenę Dinu z Rumunii i Marianę Lilową z Bułgarii. Prokurator łącznikowa ze Stanów Zjednoczonych, Mary Ruppert, niestety musiała nas opuścić latem tego roku. Tymczasowo jej obowiązki pełni Mary Lee Warren. Na początku 2007 roku do zespołu Eurojustu dołączył nowy prokurator łącznikowy z Norwegii, Kim Sundet, zastępując Knuta H. Kalleruda. Pożegnaliśmy również kilku przedstawicieli krajowych, z których niektórzy byli z nami od samego początku istnienia agencji. Chciałbym im wszystkim podziękować w imieniu Eurojustu za ich wsparcie i zaangażowanie w tworzenie tej instytucji i ugruntowywanie jej reputacji. Życzę im wszystkiego najlepszego w pracy na nowych stanowiskach lub na emeryturze.w Kolegium powitaliśmy również sześciu nowych przedstawicieli krajowych: Carlosa Zeyena (z Luksemburga), Ursulę Koller (z Austrii), Olę Laurell (ze Szwecji), Ladislava Hamrana (ze Słowacji), Arenda Vasta (z Holandii) i Huberta Michaela Grotza (z Niemiec). Rok 2007 był również wyjątkowy, ponieważ w drodze wyborów zorganizowanych przez Kolegium powołano nowego Przewodniczącego i Wiceprzewodniczących, w wyniku czego mamy nowe Prezydium Kolegium. Dnia 13 września 2007 r. Kolegium wybrało Raivo Seppa, a 11 grudnia 2007 r. Michèle Coninsx na Wiceprzewodniczących. Ja sam zostałem wybrany na Przewodniczącego 6 listopada 2007 r. i przejąłem obowiązki 12 listopada po zakończeniu pracy jako Wiceprzewodniczący, którą rozpocząłem 11 lutego 2007 r. Dyrektor Administracyjny Ernst Merz został ponownie wybrany na to stanowisko 19 lipca 2007 r. Na zakończenie chciałbym podziękować poprzedzającemu mnie na stanowisku Przewodniczącego Michaelowi G. Kennedy emu, z którym miałem przyjemność pracować przez wiele lat, za jego zaangażowanie i wkład w znaczące osiągnięcia Eurojustu, poczynione od momentu jego wyboru na to stanowisko w 2002 roku. Przejęcie funkcji Przewodniczącego w takim punkcie zwrotnym dla Eurojustu jest dla mnie zarówno wyzwaniem, jak i źródłem satysfakcji. JOSÉ LUÍS LOPES DA MOTA Przewodniczący Kolegium styczeń 2008 r. 6

7 Przewodniczący Michael Kennedy, który zakończył swoją kadencję w Eurojuście w 2007 roku, oraz José Luís Lopes da Mota pełniący obecnie funkcję Przewodniczącego. 7

8 Wizyta Wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Franco Frattiniego w Eurojuście, 7 czerwca 2007 r. Tysięczna sprawa zarejestrowana przez Eurojust w 2007 roku. Ceremonia otwarcia seminarium Eurojust Navigating the Way Forward, Lizbona, 29 października 2007 r.

9 1 PODSUMOWANIE I WNIOSKI Niniejszy rozdział jest podsumowaniem wszystkich głównych kwestii poruszanych w Sprawozdaniu za 2007 rok. Jest on podzielony na 3 podrozdziały: Postępowania, Stosunki zewnętrzne i Sprawy wewnętrzne. Postępowania Rok 2007 to ważny punkt zwrotny w pracy Eurojustu, ponieważ przekroczona została symboliczna liczba tysiąca postępowań prowadzonych przez Eurojust w okresie jednego roku. Eurojust po raz kolejny odnotował wzrost liczby spraw skierowanych do Kolegium. Ogółem w 2007 roku skierowanych zostało 1085 nowych spraw, czyli o 314 spraw więcej, co oznacza wzrost o 41 %, w porównaniu z rokiem Eurojust kontynuował opracowywanie przejrzystej, solidnej i szczegółowej dokumentacji statystycznej prowadzonych spraw. Do Eurojustu kierowane są sprawy mieszczące się w zakresie celów wyznaczonych tej agencji w Decyzji ją ustanawiającej. W 2007 roku skierowane zostały do Eurojustu 263 sprawy, których celem było zainicjowanie i usprawnienie koordynacji postępowań pomiędzy państwami członkowskimi, 688 spraw w celu polepszenia współpracy oraz 815 spraw celem wsparcia właściwych organów państw członkowskich (zob. rys. 5). Do Eurojustu mogą być kierowane sprawy w więcej niż jednym celu. W 2007 roku Eurojust zorganizował lub wspierał organizację 91 spotkań koordynacyjnych, z których 74 odbyły się w naszej siedzibie, a 17 w państwach członkowskich. Pięćdziesiąt z nich było spotkaniami wielostronnymi, w których uczestniczyli przedstawiciele nawet 30 krajów. W czasie obrad omawiane były różne kwestie, podejmowano decyzje dotyczące koordynacji i współpracy w zakresie konkretnych spraw, a uczestniczyli w nich oficerowie śledczy, prokuratorzy oraz sędziowie śledczy z krajów UE i spoza niej. Wśród spraw skierowanych do agencji w 2007 roku Eurojust odnotował 49 różnych rodzajów działalności przestępczej. Podobnie jak w 2006 roku, największy odsetek stanowiły sprawy związane z handlem narkotykami i przestępstwa przeciwko mieniu (w tym państwowemu), oraz oszustwa finansowe. Znacznie wzrosła liczba spraw związanych z handlem ludźmi oraz praniem pieniędzy. Po raz pierwszy prokuratorzy łącznikowi pracujący przy Eurojust mogli rejestrować sprawy skierowane do nich przez organy krajowe ich własnego kraju. Prokurator łącznikowy Norwegii zarejestrował w ten sposób 27 spraw i zorganizował spotkanie koordynacyjne. Liczba spraw z udziałem państw trzecich również znacznie wzrosła w porównaniu z rokiem 2006, odnosi się to zwłaszcza do spraw dotyczących Norwegii, Szwajcarii i w szczególności USA, gdzie liczba ta wzrosła z 6 w 2006 roku do 30 w roku Odnotowano również wzrost liczby spraw dotyczących Lichtensteinu, Turcji, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy. 9

10 Liczba spraw z udziałem Europolu, otwartych w Eurojust, wzrosła prawie czterokrotnie, z 7 w 2006 roku do 25 w 2007 roku. Inicjatywy Eurojustu w zakresie Wspólnych Zespołów Dochodzeniowo-Śledczych (JIT) odniosły sukces na wielu płaszczyznach. Odkąd na mocy Ramowego Porozumienia Partnerskiego agencji Eurojust przyznano status partnera w programie Komisji Europejskiej, badane są możliwości pozyskania dofinansowania działalności JIT. Przedstawiciele krajowi zainicjowali powołanie JIT w 14 postępowaniach. Podstawowym priorytetem Eurojustu jest reakcja na ataki oraz zagrożenie terrorystyczne. Państwa członkowskie powinny dostarczać agencji więcej informacji w tym istotnym zakresie, zgodnie decyzją Rady z grudnia 2005 roku. Eurojust zachęca państwa członkowskie do powoływania asystentów pełniących funkcję zastępców przedstawicieli krajowych oraz do delegowania do przedstawicielstw na czas określony krajowych ekspertów i podkreśla, że takie wsparcie pracy Eurojustu stanowi dodatkową korzyść dla instytucji. Należy zauważyć, że Eurojust wciąż jeszcze nie wykorzystuje w pełni swojego potencjału. Aby stało się to możliwe, konieczne jest pełne wdrożenie Decyzji ustanawiającej Eurojust do prawa krajowego oraz usunięcie przeszkód uniemożliwiających agencji pełne wykorzystanie jej uprawnień. Stosunki zewnętrzne Europejska Sieć Sądownicza (EJN) jest naszym głównym partnerem w obszarze współpracy z wymiarami sprawiedliwości. EJN poczyniła znaczne postępy w zakresie dwóch głównych narzędzi informacyjnych, oprogramowania Atlas i Kompendium. Narzędzia te mają na celu usprawnienie współpracy pomiędzy organami krajowymi w sprawach wspieranych przez Eurojust. Wzmocnieniu uległy relacje z Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), co potwierdziła pierwsza wspólna konferencja OLAFu i Eurojustu zorganizowana w marcu 2007 roku, w której uczestniczyli prokuratorzy, inspektorzy kontroli skarbowej i oficerowie śledczy Służby Celnej. Podkreślano na niej dotychczasową wzajemną współpracę i pomoc OLAFu i Eurojustu w walce z nadużyciami godzącymi w interesy finansowe Wspólnot Europejskich. Co więcej, wzajemne wizyty stały się obecnie regularną praktyką w obu instytucjach.trwają negocjacje mające na celu zapewnienie lepszej współpracy w wymiarze praktycznym. Poczynione zostały znaczne postępy w dziedzinie przekazywania informacji Europolowi dzięki ustanowieniu bezpiecznego łącza komunikacyjnego do przesyłania informacji niejawnych, które w naszym przekonaniu, będzie w pełni operacyjne w pierwszym kwartale 2008 roku. Co więcej, Protokół duński zmieniający Konwencję o Europolu umożliwił przyznanie przedstawicielom Eurojustu roli ekspertów przy pracy nad sześcioma analitycznymi plikami roboczymi (AWF analysis work files). Dnia 9 listopada 2007 roku Eurojust podpisał umowę o współpracy z Republiką Chorwacji. Oczekujemy na jej wejście w życie. W kwietniu 2007 roku Eurojust podpisał Porozumienie o Współpracy z Biurem Prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego, w celu zacieśnienia kontaktów, zidentyfikowania obszarów 10 współpracy i wymiany doświadczeń pozaoperacyjnych.

11 Pod koniec 2007 roku Eurojust posiadał 31 punktów kontaktowych w 23 krajach w Europie i poza nią. Wraz z wejściem w życie umowy o współpracy z USA do Eurojustu został oddelegowany prokurator łącznikowy, począwszy od stycznia 2007 roku. Sprawy wewnętrzne Krokiem milowym w rozwoju technicznej infrastruktury Eurojustu jest najnowocześniejszy sprzęt do prowadzenia wideokonferencji, który umożliwił Przewodniczącemu i Wiceprzewodniczącym Eurojustu uczestnictwo w Konferencji G8 w kwietniu 2007 roku i okazał się wartościowym narzędziem podczas spotkań koordynacyjnych zarówno w obrębie UE, jak i poza nią. W 2007 roku Eurojust z powodzeniem zakończył projekt pilotażowy utworzenia bezpiecznego łącza komunikacyjnego pomiędzy Eurojustem a Republiką Słowacką, które zostanie wdrożone we wszystkich państwach członkowskich w 2008 roku. W grudniu 2007 roku zaczęło działać połączenie Eurojustu z Systemem Informacyjnym Schengen (SIS), umożliwiające przedstawicielom krajowym dostęp do kopii informacji znajdujących się w tej bazie danych za pomocą wyszukiwarki stworzonej przez Eurojust. W maju 2007 roku Kolegium oficjalnie powołało Komitet ds. Bezpieczeństwa i przyjęło Regulamin w zakresie bezpieczeństwa. Udoskonalono CMS (ang. Case Management System tj. bazę postępowań prowadzonych w Eurojuście) w ramach Projektu E-POC III (baza danych European Pool against Organised Crime) uwzględniając propozycje poprawek zgłaszanych przez użytkowników kontynuując równocześnie pracę nad dodatkowym modułem mającym umożliwić wymianę informacji pomiędzy bazami E-POC instalowanymi w państwach członkowskich. Przedstawiciele krajowi i Kolegium uzyskali dodatkowe wsparcie w pracy operacyjnej dzięki powiększeniu Zespołu ds. Analizy Postępowań oraz dzięki przydzieleniu im krajowych ekspertów delegowanych na czas określony (SNE). Planując przyszłe kierunki rozwoju Eurojustu w 2007 roku sporządzono projekt pierwszego Długoterminowego Planu w zakresie Polityki Kadrowej obejmującego lata Pod koniec 2007 roku Eurojust zatrudniał 131 pracowników etatowych. Aby zapewnić stabilność rozwijającej się organizacji, ważnym zadaniem pozostaje znalezienie nowej siedziby dla Eurojustu i przeniesienie tam agencji. Z powodu powiększającej się liczby pracowników pojemność obecnej siedziby osiągnęła w 2007 roku granice możliwości i od 2008 roku zaczniemy korzystać z biur znajdujących się poza budynkiem. Państwo pełniące rolę gospodarza jest aktywnie zaangażowane w poszukiwanie nowej siedziby i ma ją zapewnić do roku 2012, respektując potrzeby bezpieczeństwa i wymagania przestrzenne Eurojustu. Eurojust otrzymał budżet w wysokości 18,4 mln euro i wykonał 98,5 % swoich zobowiązań. Parlament Europejski udzielił Dyrektorowi Administracyjnemu absolutorium z wykonania budżetu za rok

12 Ceremonia podpisania umowy oraz konferencja prasowa z udziałem Franco Frattiniego w sprawie ustanowienia bezpiecznego łącza komunikacyjnego pomiędzy Eurojustem a Europolem, 7 czerwca 2007 r. Eurojust po raz pierwszy ma dostęp do Systemu Informacyjnego Schengen, 10 grudnia 2007 r.

13 2 DZIAŁANIA OPERACYJNE Statystyka prowadzonych spraw Rys. 1: Wzrost liczby spraw w latach W 2007 roku przedstawiciele krajowi zarejestrowali 1085 spraw, co oznacza wzrost o 41 % w porównaniu z rokiem 2006 (771 spraw). Liczby te nie tylko wskazują na tendencję wzrostową, ale pokazują również, że państwa członkowskie w coraz większym stopniu doceniają pracę i możliwości Eurojustu oraz korzyści wynikające z naszego zaangażowania. Należy zaznaczyć, że spraw dotyczyło toczących się postępowań, a tylko 20 skierowano w celu uzyskania informacji z zakresu poszczególnych systemów prawnych, orzecznictwa lub kwestii praktycznych, niezwiązanych z konkretnymi postępowaniami. 13

14 Rys. 2: Status prowadzonych spraw Nowe sprawy Sprawy w toku, stan na dzień Sprawy zamknięte do dnia W roku 2007 skierowano do Eurojustu ogółem 1085 spraw, ale liczba ta odzwierciedla tylko część pracy przedstawicieli krajowych. Na rys. 2 powyżej zaprezentowano bardziej dokładny przegląd pracy Kolegium, podając liczbę spraw w toku oraz spraw zamkniętych w ciągu kolejnych lat działalności Eurojustu. Pod koniec 2007 roku wciąż prowadzono 782 sprawy z okresu

15 Rys. 3: Sprawy standardowe/złożone w roku Sprawy standardowe Sprawy złożone W 2006 roku Eurojust wprowadził nowy system klasyfikacji, w którym definiowano sprawy jako złożone lub standardowe. W drugim półroczu 2006 roku 270 spraw zaklasyfikowano jako standardowe, a 91 jako złożone. Podział na te kategorie utrzymano w roku Rys. 3 pokazuje, iż w około 78 % spraw skierowanych do Eurojustu potrzebny jest standardowy poziomu zaangażowania agencji, a pozostałe 22 % spraw wymaga wyższego poziomu zaangażowania obejmującego koordynację. Podział spraw na standardowe i złożone jest oparty na ocenie takich czynników jak między innymi liczba zaangażowanych krajów oraz charakter pomocy oczekiwanej od Eurojustu, tzn. czy dana sprawa wymaga współpracy i/lub koordynacji. Dlatego podział ten jest częściowo powiązany z ilością spraw dwustronnych lub wielostronnych oraz potrzebą koordynacji i/lub współpracy. 15

16 Rys. 4: Sprawy dwustronne/wielostronne w roku Sprawy dwustronne Sprawy wielostronne Należy podkreślić, że sprawa dwustronna nie zawsze jest sprawą prostą. Wkład Eurojustu może mieć kluczowe znaczenie dla usprawnienia współpracy lub koordynacji śledztw i postępowań pomiędzy dwoma krajami, a udzielona pomoc może mieć złożoną naturę. Pod tym względem wsparcie Eurojustu w zakresie spraw dwustronnych może być równie istotne, jak pomoc w sprawach wielostronnych. W ramce poniżej przedstawiona została bardziej szczegółowa analiza powiązań pomiędzy sprawami wielostronnymi oraz dwustronnymi a celami zaangażowania Eurojustu, zgodne z postanowieniami art. 3 Decyzji ustanawiającej Eurojust: 1. W kontekście dochodzenia i ścigania przestępczości określonej w art. 4, w odniesieniu do poważnej przestępczości, w szczególności przestępczości zorganizowanej, dotyczącej dwóch lub więcej Państw Członkowskich, celami Eurojustu są: a) stymulowanie i poprawa koordynacji między właściwymi władzami Państw Członkowskich, dochodzenia i ścigania w Państwach Członkowskich, uwzględniając wszelkie wnioski składane przez właściwe władze Państwa Członkowskiego i wszelkie informacje dostarczone przez organy właściwe na podstawie przepisów przyjętych w ramach Traktatów; b) poprawa współpracy między właściwymi władzami Państw Członkowskich, w szczególności ułatwianie realizacji międzynarodowej wzajemnej pomocy w sprawach karnych i pomoc w realizacji wniosków o ekstradycję; c) wspieranie na inne sposoby właściwych władz Państw Członkowskich w celu usprawnienia ich dochodzenia i ścigania. 2. Zgodnie z zasadami przewidzianymi w niniejszej decyzji i na wniosek właściwych władz Państwa Członkowskiego, Eurojust może także wspomagać postępowanie przygotowawcze i ściganie dotyczące tylko tego Państwa Członkowskiego oraz państwa nieczłonkowskiego, jeśli została zawarta umowa ustanawiająca współpracę na podstawie art. 27 ust. 3 z odnośnym państwem, lub jeśli w szczególnym przypadku istnieją szczególne powody do udzielenia pomocy. 3. Zgodnie z przepisami zawartymi w niniejszej decyzji i na wniosek właściwych władz każdego z Państw Członkowskich lub Komisji, Eurojust może także udzielać pomocy w dochodzeniu i ściganiu dotyczącym tylko odnośnego Państwa Członkowskiego i Wspólnoty. [podkreślenia dodano] 16

17 Rys. 5: Klasyfikacja spraw w roku 2007 według celów (Art. 3 Decyzji ustanawiającej Eurojust) Art. 3 ust. 1 lit. a) Decyzji ustanawiającej Eurojust Art. 3 ust. 1 lit. b) Decyzji ustanawiającej Eurojust Art. 3 ust. 1 lit. c) Decyzji ustanawiającej Eurojust 89 Art. 3 ust. 2 Decyzji ustanawiającej Eurojust 4 Art. 3 ust. 3 Decyzji ustanawiającej Eurojust Rys. 5 przedstawia klasyfikację spraw ogółem w roku 2007 w zależności od określonych celów. Sprawa może być skierowana do Eurojustu w więcej niż jednym celu. 17

18 Rys. 6: Sprawy wielostronne: cele (Art. 3 Decyzji ustanawiającej Eurojust) Art. 3 ust. 1 lit. a) Decyzji ustanawiającej Eurojust Art. 3 ust. 1 lit. b) Decyzji ustanawiającej Eurojust Art. 3 ust. 1 lit. c) Decyzji ustanawiającej Eurojust Art. 3 ust. 2 Decyzji Art. 3 ust. 3 Decyzji ustanawiającej Eurojust ustanawiającej Eurojust 1 Rys. 7: Sprawy dwustronne: cele (Art. 3 Decyzji ustanawiającej Eurojust) Art. 3 ust. 1 lit. a) Decyzji ustanawiającej Eurojust Art. 3 ust. 1 lit. b) Decyzji ustanawiającej Eurojust Art. 3 ust. 1 lit. c) Decyzji ustanawiającej Eurojust 22 Art. 3 ust. 2 Decyzji Art. 3 ust. 3 Decyzji ustanawiającej Eurojust ustanawiającej Eurojust 3 Dwa powyższe diagramy odnoszą się do powiązań pomiędzy ilością spraw wielostronnych (rys.6) oraz spraw dwustronnych (rys. 7) a celami określonymi w Decyzji ustanawiającej Eurojust. 18

19 Rys. 8: Państwa kierujące wnioski COLL AT BE BG CY CZ DE DK EE EL ES FI FR HU IE IT LT LU LV MT NL PL PT RO SE SI SK UK Odnośnie zaangażowania różnych przedstawicielstw krajowych w pracę nad rozwiązywaniem spraw skierowanych do Eurojustu, na rys. 8 przedstawiono liczbę spraw zarejestrowanych na Kolegium przez poszczególne przedstawicielstwa krajowe. Rys. 9: Państwa otrzymujące wnioski COLL AT BE BG CY CZ DE DK EE EL ES FI FR HU IE IT LT LU LV MT NL PL PT RO SE SI SK UK Rys. 9 przedstawia liczbę przypadków, w których zwrócono się z wnioskiem o udzielenie pomocy do danego przedstawicielstwa krajowego. 19

20 Rys. 10: Główne rodzaje przestępstw w roku A B C D E F G H I J K L M A. Handel narkotykami B. Przemyt nielegalnych imigrantów C. Handel ludźmi D. Terroryzm i powiązane przestępstwa E. Przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności osobistej (włączając zabójstwo) F. Zabójstwo G. Przestępstwa przeciwko mieniu (w tym mieniu państwowemu) i oszustwa finansowe H. Wyłudzenia i oszustwa finansowe I. Przestępstwa podatkowe J. Oszustwa w zakresie VAT K. Fałszerstwa i handel dokumentami L. Pranie pieniędzy i przestępstwa powiązane M. Udział w zorganizowanej grupie przestępczej Rozkład przestępstw w sprawach, którymi zajmował się Eurojust, był podobny do rozkładu w poprzednich latach. Eurojust zarejestrował 49 różnych rodzajów działalności przestępczej w roku Jedno postępowanie może obejmować kilka rodzajów przestępstw, dlatego też przedstawiciel krajowy, oprócz przestępstwa głównego, może określić przy rejestracji sprawy również przestępstwa powiązane. Ogólnie rzecz biorąc liczba spraw dotyczących wszystkich rodzajów działalności przestępczej wzrosła w roku 2007, a zwłaszcza ilość spraw dotyczących przestępstw takich jak handel ludźmi oraz pranie pieniędzy. Postępowania dotyczące handlu narkotykami oraz przestępstw przeciwko mieniu (w tym mieniu państwowemu) i oszustw finansowych nadal stanowią największy odsetek spraw kierowanych do Eurojustu. 20

21 Rys. 11: Spotkania koordynacyjne w latach OGÓŁEM w siedzibie Eurojustu poza siedzibą Eurojustu W porównaniu z rokiem 2006 nie zwiększyła się liczba spotkań koordynacyjnych: Eurojust zorganizował lub wspierał organizację 91 spotkań koordynacyjnych, z których 74 odbyły się w naszej siedzibie, a 17 w państwach członkowskich. Zwiększona wydajność niektórych przedstawicielstw krajowych, kontakty nawiązane przez lata pracy oraz poprzednie sukcesy w rozwiązywaniu spraw umożliwiły przedstawicielstwom krajowym koordynację spraw bez potrzeby organizowania spotkań koordynacyjnych. Sprzęt umożliwiający prowadzenie wideokonferencji zainstalowany w Eurojust został przetestowany w ramach jednego ze spotkań koordynacyjnych, ustanawiając tym samym nowy kanał komunikacji z państwami członkowskimi (zob. rozdział 3). Większość spotkań koordynacyjnych (50) zorganizowanych w 2007 roku były spotkaniami wielostronnymi, podczas których reprezentowanych było od 3 do 30 krajów. 21

22 Rys. 12: Państwa wnoszące o spotkania koordynacyjne w roku AT BE BG CZ DK DE EE 1 IE 5 2 EL ES FR 6 IT 0 CY 2 2 LV LT LU HU MT NL 4 PL PT RO SI 0 SK 2 FI 7 SE UK Rys. 13: Państwa zapraszane na spotkania koordynacyjne w roku AT BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR IT CY LV LT LU HU MT NL PL PT RO SI SK FI SE UK Sprawy wymagające spotkań koordynacyjnych były głównie związane z przestępstwami przeciwko mieniu (w tym mieniu państwowemu) i oszustwami finansowymi (30), handlem narkotykami (24), handlem ludźmi (5) oraz terroryzmem (4). 22

23 W związku z zaangażowaniem państw trzecich w pracę operacyjną Eurojustu przedstawiciele krajowi zarejestrowali znaczny wzrost w porównaniu z latami poprzednimi spraw z udziałem państw trzecich spoza Unii Europejskiej, jak również pojawiła się większa potrzeba ich reprezentacji na spotkaniach koordynacyjnych. W 2007 roku Eurojust wnioskował o zaangażowanie państw trzecich w 188 przypadkach. Dla porównania, w roku 2005 wystosowano 60 zaproszeń na spotkania, a w roku 2006 już 117. Tab. 1: Organy europejskie i organizacje międzynarodowe Spotkania koordynacyjne w 2007 roku Europol IberRed OLAF ONZ Interpol Nordyccy Oficerowie Łącznikowi ds. Współpracy Policji i Służb Celnych OGÓŁEM Tab. 1 przedstawia inne organy w obrębie Unii Europejskiej oraz inne organizacje międzynarodowe, które były zaangażowane w sprawy koordynowane przez Eurojust i reprezentowane na spotkaniach koordynacyjnych. Wnioski formalne przewidziane w art. 6 i 7 Decyzji ustanawiającej Eurojust W 2007 roku na mocy art. 6 lit. a) Decyzji ustanawiającej Eurojust wydano trzy zalecenia dotyczące prowadzonych spraw. Pierwsze zalecenie, w oparciu o art. 6 lit. a) ii), odnosiło się do sprawy związanej z oszustwem finansowym. Przedstawiciel krajowy Portugalii zalecił swoim organom krajowym, by przejęły postępowanie przekazane do Portugalii przez Francję, jako że prowadzenie śledztwa w Portugalii rokowało większe nadzieje na sukces. Drugie zalecenie, w oparciu o art. 6 lit. a) i), odnosiło się do sprawy związanej z zabójstwami, fałszerstwami i oszustwami finansowymi w Wielkiej Brytanii. W tym przypadku przedstawiciel Hiszpanii zalecił organom swego kraju, aby podjęły ściganie przedmiotowych czynów. 23

24 Trzecie zalecenie, również w oparciu o art. 6 lit. a) i), odnosiło się do sprawy hiszpańskiej dotyczącej rozpowszechniania pornografii dziecięcej przez Internet. W tej sprawie przedstawiciel krajowy Portugalii zalecił organom portugalskim wszczęcie postępowania za określone przestępstwa. W 2007 roku na mocy art. 7, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b) i) Decyzji ustanawiającej Eurojust, Kolegium podjęło działania w dwóch sprawach. Pierwsze zalecenie, w oparciu o art. 7 i za zgodą Kolegium, odnosiło się do sprawy niemieckiej. Kolegium zdecydowało się wydać organom francuskim i hiszpańskim zalecenie, aby uznały, że Niemcy mają lepsze możliwości przeprowadzenia postępowania w zakresie wszystkich przestępstw zarzucanych obywatelowi Niemiec (zob. Rozdział 2, Sprawa 12). Druga sprawa jest związana z oszustwem karuzelowym dotyczącym VAT w Wielkiej Brytanii. W postępowanie zaangażowane jest 18 państw członkowskich. Ta niezwykle ważna sprawa została przekształcona w sprawę Kolegium, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b) i) Decyzji ustanawiającej Eurojust, umożliwiając mu w ten sposób skorzystanie z pełni swoich uprawnień na mocy art. 7 Decyzji ustanawiającej Eurojust (zob. Rozdział 2, Sprawa 10). Naruszenia terminów w sprawach związanych z Europejskim Nakazem Aresztowania W 2007 roku następujące 9 państw członkowskich zgłosiło do Eurojustu naruszenia terminów: Republika Czeska (14), Irlandia (4), Węgry (2), Portugalia (3), Szwecja (3), Rumunia (2), Belgia (1), Hiszpania (1), Francja (1). Mało prawdopodobne wydaje się, że tylko 9 z 27 państw członkowskich napotkało na trudności przy wykonywaniu Europejskich Nakazów Aresztowania (ENA) w ramach czasowych narzuconych Decyzją Rady. Nasuwa się więc wniosek, że organy wymiaru sprawiedliwości w większości państw członkowskich nie dopełniły obowiązku poinformowania Eurojust o przekroczeniu wspomnianych ram czasowych, zgodnie z art. 17 ust. 7 Decyzji Ramowej o ENA. W przyszłości Eurojust apeluje do wszystkich organów wymiaru sprawiedliwości, aby przekazywały mu informacje o takich naruszeniach. Wspólne Zespoły Dochodzeniowo-Śledcze Statystyki pokazują, że podjęte w ostatnich latach inicjatywy promujące powoływanie Wspólnych Zespołów Dochodzeniowo-Śledczych (Joint Investigation Teams JITs) przyniosły efekty. Obecnie zainteresowane organy uznają JIT za wartościową metodę współpracy przy 24

25 dochodzeniach ponadgranicznych i korzystają z niej coraz częściej. Interesujący i obiecujący jest fakt, że zaangażowanie Eurojustu w powoływanie JIT rośnie. Do chwili obecnej do CMSu (bazy postępowań) wprowadzono 12 spraw, w których przedstawiciele krajowi uznali za stosowne powołanie JIT. Z tych 12 spraw 2 pochodzą z roku 2006, a kolejne 10 z roku 2007, co wskazuje na silną tendencję wzrostową. Przedmiotowe postepowania dotyczyły następujących rodzajów przestępstw: handel narkotykami, oszustwa finansowe, pranie pieniędzy, terroryzm, handel ludźmi, fałszerstwa oraz zorganizowane kradzieże i napady. Pozytywne rezultaty były również widoczne na Trzecim Spotkaniu Ekspertów w dziedzinie JIT, które odbyło się 29 i 30 listopada 2007 r. Spotkanie to, organizowane wspólnie przez Eurojust i Europol, we współpracy z Sekretariatem Generalnym Rady oraz Komisją, poświęcone było wymianie informacji w zakresie prowadzenia zespołów oraz procedur ich powoływania i działania, a także stanowiło forum umożliwiające ekspertom dyskusję na temat trudności prawnych i praktycznych oraz ich rozwiązań. Kontynuowane były również inne projekty realizowane wspólnie przez Europol i Eurojust. Przewodnik po prawodawstwie państw członkowskich dotyczący Wspólnych Zespołów Dochodzeniowo-Śledczych zostanie uaktualniony i opublikowany na wspólnej stronie internetowej Eurojustu i Europolu poświęconej JIT, która zaczęła działać 28 listopada 2007 r. Przygotowywany jest również podręcznik dla zainteresowanych na temat tego, w jaki sposób powołać JIT. Ponadto badane są możliwości składania przez Eurojust wniosków o dofinansowanie konkretnych JIT ze środków wspólnotowych w ramach Programu Komisji Zapobieganie i walka z przestępczością. W 2007 roku uczyniono już pierwszy krok w tym kierunku, którym było przyznanie Eurojustowi statusu partnera na mocy Ramowego Porozumienia Partnerskiego. Główne rodzaje działalności przestępczej Poniżej znajdują się informacje dotyczące następujących rodzajów przestępstw i powiązanej z nimi aktywności przestępczej: terroryzm, fałszerstwa, handel narkotykami, handel ludźmi, pranie pieniędzy, przestępstwa przeciwko mieniu (w tym mieniu państwowemu) i oszustwa finansowe, oraz przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu i wolności osobistej. Z powyższymi przestępstwami mamy do czynienia w wielu postępowaniach. Wspieranie organów krajowych w zakresie spraw dotyczących powyższych przestępstw jest dla Eurojustu zadaniem priorytetowym. 25

26 Terroryzm Rys. 14: Sprawy dotyczące terroryzmu w latach Terroryzm stanowi poważne zagrożenie dla demokracji, praw człowieka oraz rozwoju społecznoekonomicznego. Biorąc pod uwagę fakt, iż większość grup terrorystycznych jest aktywna na terenie kilku krajów, wsparcie Eurojustu okazuje się niezwykle pomocne przy koordynacji śledztw i postępowań o charakterze ponadgranicznym. Sprawy dotyczące terroryzmu w roku 2007 Ogółem Finansowanie terroryzmu 5 Terroryzm i przestępstwa powiązane 23 Inne rodzaje 6 W 2007 roku Eurojust zarejestrował 34 nowe postępowania, w porównaniu z 44 w roku Sprawy te miały związek z różnymi formami działalności terrorystycznej. Eurojust pragnie docelowo stać się ośrodkiem wiedzy na temat zwalczania terroryzmu, z uwzględnieniem tendencji i wzorców obserwowanych we wszystkich przejawach działalności terrorystycznej, obejmujących jego finansowanie, cyberterroryzm oraz terroryzm nuklearny, chemiczny i biologiczny. Aby osiągnąć ten cel zorganizowano seminarium strategiczne oraz taktyczne mające propagować i zacieśnić współpracę między organami sprawiedliwości w państwach członkowskich, poprzez stworzenie forum dla wymiany informacji i doświadczeń praktycznych. 26

27 Seminarium strategiczne zorganizowano w Londynie. Reprezentowane były na nim wszystkie państwa członkowskie oraz prokuratorzy łącznikowi z Norwegii i Stanów Zjednoczonych. W spotkaniu uczestniczył również Europol. Seminarium to poświęcone było wdrażaniu Decyzji Rady 2005/671/WSiSW z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wymiany informacji i współpracy dotyczącej przestępstw terrorystycznych. Przedmiotem spotkania taktycznego, w którym uczestniczyli przedstawiciele 10 państw członkowskich, państw trzecich oraz Europolu była separatystyczna grupa etniczno-nacjonalistyczna. Głównym celem było stworzenie dla prokuratorów i krajowych ekspertów prowadzących postepowania dotyczące tej grupy, forum dyskusyjnego umożliwiającego omawianie konkretnych spraw oraz wymianę informacji i doświadczeń związanych z prowadzeniem śledztw, postępowań oraz z wyrokami skazującymi wobec osób lub grup powiązanych z tą grupą terrorystyczną. W roku 2007 odbyły się również 4 spotkania koordynacyjne. Ponadto zakończono projekt dotyczący wymiany informacji na temat terroryzmu. W oparciu o jego wyniki zaapelowano do państw członkowskich o usprawnienie przekazywania informacji do Eurojustu. Fałszerstwa Rys. 15: Sprawy dotyczące fałszerstw w latach Fałszerstwa stanowią ważny problem w gospodarce światowej, który wymaga intensywnej współpracy międzynarodowej organów ścigania. Liczba spraw kierowanych do Eurojustu w związku z fałszerstwami stale rośnie. 27

28 Sprawy dotyczące fałszerstw w roku 2007 Ogółem Fałszerstwa i handel dokumentami 48 Fałszerstwa pieniędzy i środków płatniczych 38 Fałszerstwa i nielegalne kopiowanie produktów 8 W 2007 roku Eurojust zarejestrował 94 nowe sprawy związane z fałszerstwami w porównaniu z 67 w roku Sprawy dotyczące fałszerstw i handlu dokumentami skierowane do Eurojustu były głównie związane z przestępstwami gospodarczymi przeciwko mieniu (w tym mieniu państwowemu), wyłudzeniami i oszustwami finansowymi, zorganizowanymi kradzieżami i napadami, udziałem w zorganizowanej grupie przestępczej oraz przerzutem nielegalnych imigrantów. W odniesieniu do fałszowania pieniędzy i środków płatniczych Eurojust w roku 2007 zarejestrował 38 nowych spraw związanych między innymi z fałszowaniem euro. Aby zapobiec fałszowaniu euro UE propaguje wiele istotnych środków zapobiegawczych, takich jak system wymiany i centralizacji informacji, poprawę standardów analitycznych w zakresie wycofywania fałszywych banknotów i monet oraz, oczywiście, działania we współpracy z państwami trzecimi. Eurojust zachęca właściwe organy w państwach członkowskich do współpracy, w szczególności z krajowymi biurami centralnymi powstałymi na mocy Konwencji genewskiej, Europejskim Bankiem Centralnym oraz Komisją Europejską, w celu przeprowadzenia analiz przyjętych strategii oraz udzielania sobie nawzajem pomocy w zakresie zapobiegania fałszerstwom. Działania mające na celu walkę z fałszowaniem euro podejmowane przez Eurojust we współpracy z Europolem są zdecydowane i skuteczne. Aktualnie prowadzone jest kilkanaście postępowań, w obrębie których wymieniane są informacje. Eurojust zorganizował cztery spotkania koordynacyjne w sprawie fałszerstw. Handel narkotykami Rys. 16: Sprawy dotyczące handlu narkotykami w latach

29 Eurojust pragnie stać się ośrodkiem wiedzy na temat handlu narkotykami, prowadząc w tym celu analizę postępowań umożliwiającą identyfikację powiązań między nimi oraz przeszkód w wykonywaniu pomocy prawnej, jak również poprzez usprawnienie wymiany informacji, organizowanie spotkań propagujących wymianę doświadczeń i dobrych praktyk, szybkie i skuteczne działania w przypadku spraw ponadgranicznych, utworzenie bazy danych aktów prawnych dającej przegląd dostępnych instrumentów prawnych w zakresie zwalczania handlu narkotykami oraz zacieśnienie współpracy z Europolem, Europejskim Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA) i Fronteksem w kwestiach związanych z handlem narkotykami. W 2007 roku Eurojust zarejestrował 207 spraw związanych z handlem narkotykami. Dla porównania, w roku 2006 było ich 167. Liczba postępowań związanych z handlem narkotykami nadal rosła wraz ze wzrostem ogólnej liczby spraw kierowanych do Eurojustu. Francja zarejestrowała największą ilość spraw, następne były Niemcy, natomiast wnioski o pomoc prawną kierowane były najczęściej do przedstawicielstwa Hiszpanii oraz, na drugim miejscu, Holandii. Odbyły się dwadzieścia cztery spotkania koordynacyjne. Handel ludźmi Rys. 17: Sprawy dotyczące handlu ludźmi w latach Eurojust dąży do wykształcenia ośrodka wiedzy na temat handlu ludźmi (THB) oraz przestępstw powiązanych, poprzez, miedzy innymi, prowadzenie analizy spraw i wymianę informacji, organizację seminariów strategicznych i taktycznych, utworzenie centralnego punktu kontaktowego dla osób zaginionych, utworzenie bazy danych aktów prawnych dającej przegląd dostępnych instrumentów prawnych w zakresie THB oraz zacieśnienie współpracy z innymi europejskimi i międzynarodowymi organizacjami walczącymi z przestępczością związaną z THB. 29

30 Handel ludźmi według definicji prawa UE jest nie tylko przestępstwem mającym na celu wykorzystywanie seksualne oraz zmuszanie do pracy osób, głównie kobiet i dzieci, ale również naruszeniem podstawowych praw człowieka. Eurojust zarejestrował 71 spraw związanych z handlem ludźmi. Dla porównania, w roku 2006 było ich 29, a więc wzrost wyniósł prawie 150 %. Odbyło się pięć spotkań koordynacyjnych poświęconych handlowi ludźmi. Ponadto zarejestrowano 24 sprawy związane z przerzutem nielegalnych imigrantów w porównaniu z 14 w roku Odbyło się 5 spotkań koordynacyjnych dotyczących tego ostatniego przestępstwa. Pranie pieniędzy Rys. 18: Sprawy dotyczące prania pieniędzy w latach Pranie pieniędzy dokonywane jest często za pomocą transakcji i działań na terenie więcej niż jednego państwa. Przeciwdziałanie przestępstwom tego rodzaju wymaga ścisłej współpracy międzynarodowej i koordynacji pomiędzy organami wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich w takich dziedzinach jak wymiana informacji i prowadzenie kartotek karnych oraz rejestrów wyroków skazujących i aktów oskarżenia, tak aby móc wykryć powiązania miedzy działalnością przestępczą polegającą na praniu pieniędzy w jednym państwie członkowskim, z przestępstwami popełnionymi w innych krajach. 30

31 W 2007 roku Eurojust zarejestrował 104 nowe sprawy związane z praniem pieniędzy, co stanowi wzrost o 44 % w porównaniu z 2006 rokiem. Eurojust zorganizował 17 spotkań koordynacyjnych dotyczących prania pieniędzy, w których uczestniczyły 22 państwa członkowskie, jak również państwa trzecie, takie jak USA, Szwajcaria i Ukraina. Państwem członkowskim najczęściej zaangażowanym w sprawy związane z praniem pieniędzy jest Hiszpania. Z powodu położenia geograficznego, działalności wielu zorganizowanych grup przestępczych oraz licznych instytucji finansowych, wybrzeże Costa del Sol stało się jednym z najbardziej atrakcyjnych dla przestępców regionów Europy, jeśli chodzi o nielegalne operacje pieniężne. Z inicjatywy Hiszpanii Eurojust zorganizował seminarium taktyczne poświęcone najlepszym praktykom w postępowaniach z zakresu prania pieniędzy prowadzonym na wybrzeżu Costa del Sol. Delegaci reprezentujący 14 państw członkowskich poczynili następujące obserwacje: większość praktyk prania pieniędzy odbywa się na wybrzeżu Morza Śródziemnego oraz na Wyspach Kanaryjskich, działania te są zazwyczaj powiązane z handlem narkotykami; sprawy kierowane do Eurojustu wskazują na to, że międzynarodowe fundusze powiernicze z siedzibą w rajach podatkowych znajdujących się za granicą działają jako przedsiębiorstwa-przykrywki kontaktując posiadaczy nielegalnych środków finansowych z dobrze znanymi firmami prawniczymi na Costa del Sol i pozostałej części wybrzeża Morza Śródziemnego. Przestępstwa przeciwko mieniu (w tym mieniu państwowemu) i oszustwa finansowe Rys. 19: Sprawy dotyczące wyłudzeń i oszustw finansowych w latach

32 Eurojust zawsze miał do czynienia ze stosunkowo dużą liczbą spraw związanych z wyłudzeniami i oszustwami finansowymi. W 2007 roku Eurojust zarejestrował ogółem 178 nowych spraw dotyczących tego rodzaju przestępstw, co oznacza wzrost o 44 % w porównaniu z rokiem Sprawy dotyczące wyłudzeń i oszustw finansowych w roku 2007 Ogółem Wyłudzenia i oszustwa finansowe obejmujące: 178 Przestępstwa podatkowe 78 Oszustwa informatyczne 19 Wyłudzenia zaliczek (typu spam nigeryjski) 18 Sprzeniewierzenie aktywów spółki 26 Oszustwa dot. VAT 33 Eurojust zarejestrował szeroką gamę spraw związanych z oszustwami finansowymi. Prawie dwie trzecie wszystkich spraw związanych z wyłudzeniami i oszustwami finansowymi stanowiły oszustwa podatkowe i oszustwa dotyczące VAT. W tym roku przedstawicielstwo Wielkiej Brytanii zarejestrowało sprawę związaną z oszustwami karuzelowymi dotyczącymi VAT, która została następnie przekształcona w sprawę Kolegium na mocy art. 5 ust.1 lit. b) i) Decyzji ustanawiającej Eurojust (zob. Rozdział 2, sprawa 10). Zorganizowano 14 spotkań koordynacyjnych celem wsparcia współpracy i koordynacji w zakresie spraw związanych z wyłudzeniami i oszustwami finansowymi. Przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności osobistej Rys. 20: Sprawy dotyczące przestępstw przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności osobistej w latach W 2007 roku Eurojust zarejestrował 134 sprawy dotyczące przestępstw przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności osobistej. Dla porównania, w roku 2006 było ich

33 Przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności osobistej w roku 2007 Ogółem Zabójstwa 79 Ciężkie uszkodzenie ciała 39 Porwania, nielegalne przetrzymywanie i więzienie zakładników 16 W statystyce Eurojustu dotyczącej tego rodzaju przestępstw istnieje podział na powyższe kategorie. Ze 134 spraw zarejestrowanych jako przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności osobistej 79 stanowiły zabójstwa. Sprawa seryjnego mordercy została skierowana do Kolegium, aby uzyskać decyzję zapobiegającą konfliktowi kompetencji sądów (zob. Rozdział 2, Sprawa 12). W 2007 roku Eurojust zorganizował 5 spotkań koordynacyjnych w sprawach związanych z przestępstwami przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności osobistej. Przykładowe postępowania wprowadzenie Poniżej przedstawione zostały wybrane przykłady prowadzonych spraw oraz wsparcia udzielonego w złożonych postępowaniach krajowych, obejmujące szeroką gamę poważnych przestępstw o charakterze ponadgranicznym. Sprawa 1 Handel narkotykami W połowie 2006 roku organy policji słoweńskiej wszczęły śledztwo w sprawie osób podejrzanych o udział w zorganizowanej międzynarodowej grupie przestępczej zajmującej się przemytem narkotyków z Kosowa poprzez Słowenię do Włoch i innych krajów Europy Zachodniej. Na wczesnym etapie śledztwa aresztowano we Włoszech trzech słoweńskich kurierów, z których jeden ujawnił później ważne informacje dotyczące działań grupy przestępczej kierowanej przez obywateli Albanii działających w Lublanie. Przestępcy zorganizowali transport heroiny ze stolicy Słowenii przy pomocy siatki w Kosowie, która również dostarczała heroinę i organizowała jej sprzedaż we Włoszech i w Szwajcarii. Kurierów rekrutowano w Słowenii wykorzystując lokalne grupy przestępcze. Do końca 2006 roku aresztowano 13 kurierów: ośmiu we Włoszech, dwóch w Szwecji, dwóch w Szwajcarii i jednego w Słowenii oraz skonfiskowano 140 kilogramów heroiny ukrytej w samochodach. We Włoszech aresztowano później jeszcze kilku kurierów, ale nie mieli oni powiązań z tą zorganizowaną grupą przestępczą. Kolejne śledztwo w Lublanie zakończyło się sukcesem i aresztowaniem 29 czerwca 2007 r. ośmiu osób. Do Eurojustu zwrócił się początkowo prokurator ze Słowenii, w następstwie czego zorganizowano szybko spotkanie koordynacyjne organów ścigania, ponieważ postępowanie przeciwko tej samej grupie zajmującej się handlem narkotykami toczyło się równocześnie w Słowenii i we Włoszech. 33

34 Spotkanie, na którym ustalono, jakiego rodzaju informacje i dowody mogą zostać wykorzystane lub przekazane, było kluczowe dla słoweńskiego postepowania. Dzieki zaangażowaniu Eurojustu prokurator ze Słowenii uzyskał materiały dające solidną podstawę dla wniosku o wszczęcie śledztwa, a następnie mógł przedstawić zarzuty członkom grupy zajmującej się handlem narkotykami. Sprawa 2 Handel narkotykami Dostawa niejawnie nadzorowana W wyniku dostawy niejawnie nadzorowanej przeprowadzonej w porozumieniu z organami krajowymi Szwecji, Belgii i Niemczech doszło do zatrzymania handlarzy narkotykami. Organy celne w Göteborgu odkryły na statku z Peru kontener zawierający 200 kilogramów kokainy. Narkotyki zastąpiono substancją je imitującą, co było posunięciem taktycznym. Organy celne i prokurator w Szwecji podejrzewali, że portem docelowym dla narkotyków była Antwerpia, ale nie znali tożsamości handlarzy. Eurojust pomógł zainteresowanym państwom w szybkim nawiązaniu kontaktu i wymianie wniosków o pomoc prawną. Eurojust ułatwił niezwłoczne zawarcie porozumień pomiędzy Szwecją, Belgią i Niemcami w sprawie przesyłki niejawnie nadzorowanej, łącznie z pozwoleniami na użycie sprzętu do inwigilacji. Organy belgijskie i niemieckie uznały przewóz narkotyków za kwalifikowane przestępstwo w zakresie handlu narkotykami. Również Europol był zaangażowany w usprawnienie współpracy pomiędzy organami policji z poszczególnych krajów. Kontener dotarł do Antwerpii, a następnie został przewieziony drogą lądową do Düsseldorfu, gdzie organy policji niemieckiej dokonały aresztowań kilku osób, w momencie otwierania konteneru. Dzięki tej operacji dochodzenia prowadzone zarówno w Niemczech, jak i w Szwecji, gdzie nadal trwa postępowanie karne w tej sprawie zakończyły się sukcesem. Sprawa 3 Terroryzm W wyniku międzynarodowej akcji anty-terrorystycznej na dużą skalę aresztowano 26 podejrzanych. Dnia 3 listopada 2007 r. do Eurojustu zwrócono się z wnioskiem o udzielenie wsparcia w postępowaniu wszczętym przez Prokuraturę oraz sędziego śledczego z Mediolanu we Włoszech, a będącego kontynuacją śledztw prowadzonych w Genui. Sąd w Mediolanie wydał kilkanaście Europejskich Nakazów Aresztowania. Eurojust był w stanie skoordynować, w ciągu zaledwie kilku dni, równoczesne aresztowania we Włoszech, Francji, Rumunii, Portugalii i w Wielkiej Brytanii. Podejrzani byli członkami organizacji przestępczej specjalizującej się w fałszowaniu kart pobytu, dowodów osobistych i paszportów. Byli oni również zaangażowani w gromadzenie funduszy na działalność terrorystyczną. W zakresie handlu ludźmi organizacja była w stanie przemycać nielegalnie swoich członków do Włoch. 34

35 Celem organizacji było prowadzenie działań terrorystycznych we Włoszech, Afganistanie, Iraku i innych krajach arabskich. Była one dobrze zorganizowana, a role jej różnych komórek były jasno określone. Dochodzenie wykazało wyraźne powiązanie z Al-Kaidą. Grupa ta była również zaangażowana w rekrutację i szkolenie uśpionych komórek w Iraku i Afganistanie, składających się z przyszłych członków. Wśród dokumentów znalezionych podczas aresztowań były instrukcje konstruowania ładunków wybuchowych oraz schematy szkoleń paramilitarnych. Sprawa 4 Handel ludźmi Organy wymiaru sprawiedliwości we Francji, Włoszech i Bułgarii rozbiły grupę przestępczą zajmującą się handlem ludźmi mającym na celu wykorzystywanie seksualne, której ofiarami padło 100 bułgarskich kobiet maltretowanych przez obywateli Bułgarii działających we Francji i Włoszech. Zyski czerpane z działań przestępczych wyniosły w latach około 10 mln euro. Po poddaniu organizacji przestępczej szczegółowemu śledztwu władze Francji wydały 13 Europejskich Nakazów Aresztowania, z których sześć zostało już wykonanych, a władze Bułgarii są w trakcie wydawania trzech kolejnych. Jeden z podejrzanych kontynuował działalność przestępczą z więzienia, korzystając z faksu i telefonu. Według informacji wywiadowczych grupa przestępcza była strukturą hierarchiczną z powiązaniami rodzinnymi pomiędzy jej członkami. Główna organizacja zajmowała się handlem ludźmi, ale miała też powiązania z inną organizacją w Albanii, która była zaangażowana w pranie pieniędzy. Poprzez nielegalne działania przywódcy zdobyli majątek. Wobec świadków stosowali groźby, a wobec członków grupy przemoc, dopuszczając się zabójstw i ciężkich obrażeń ciała, kobiety zmuszali do prostytucji. Działania te miały zapewnić im utrzymanie pozycji. Odłam bułgarski natomiast wykorzystywał również struktury biznesowe w celu prania pieniędzy. Obecnie organy wymiaru sprawiedliwości w Bułgarii, Włoszech i Francji skutecznie współpracują ze sobą, przy wsparciu ze strony Eurojustu. Sprawa 5 Pranie pieniędzy Spotkania koordynacyjne okazały się użyteczne w kilkunastu sprawach dotyczących prania pieniędzy. W następstwie postępowania z udziałem Hiszpanii, Belgii, Francji, Niemiec, Holandii, Szwecji i Szwajcarii wszczęto śledztwo wobec podmiotów trudniących się praniem pieniędzy, a zarządzanych przez dobrze znaną firmę prawniczą na wybrzeżu Costa del Sol oraz międzynarodowe trusty (związki przedsiębiorstw). Międzynarodowe trusty zazwyczaj mają swoje siedziby w rajach podatkowych za granicą i działają jako przedsiębiorstwa-przykrywki kontaktujące właścicieli kont posiadających nielegalne środki z, w tym przypadku, hiszpańską, firmą prawniczą. Zagraniczne raje podatkowe, jakimi są, np. Wyspy Normandzkie, Wyspy Dziewicze czy stan Delaware w Stanach Zjednoczonych, umożliwiają 35

36 zachowanie anonimowości oraz zastrzeżenie danych udziałowców, którzy inwestują swoje nielegalne zyski. Osoby zajmujące się procederem prania pieniędzy pochodzących z nielegalnych źródeł są upoważnione do podejmowania funduszy z rachunków bankowych otwieranych przez przedsiębiorstwa-przykrywki i trusty. Spotkanie koordynacyjne dostarczyło jego uczestnikom, niezbędnych informacji potrzebnych do zrozumienia, jak złożony i wyrafinowany jest proces prania pieniędzy, ustanawiając jednocześnie platformę dla przyszłej współpracy. Drugi przypadek prania pieniędzy dotyczył Hiszpanii, Niemiec, Szwecji oraz Wielkiej Brytanii. Tutaj cele spotkania koordynacyjnego, które odbyło się w Hadze, były następujące: wymiana wniosków o pomoc prawną, wymiana informacji, uzyskanie wyciągów z kartotek karnych, odpisów wyroków skazujących i aktów oskarżenia dotyczących możliwych przestępstw oraz powiązanie działań mających na celu pranie pieniędzy w Hiszpanii z przestępstwami popełnianymi w innych krajach europejskich. Sprawa 6 Oszustwa finansowe Zakończona sukcesem wspólna akcja Eurojustu i Europolu doprowadziła do likwidacji zorganizowanej siatki handlującej fałszywymi kartami kredytowymi w Rumunii. W czerwcu 2006 r. w Lyonie, we Francji, w następstwie przesłuchań trzech obywateli Rumunii będących w posiadaniu dużych sum pieniędzy, przeprowadzone zostały przeszukania, a następnie wszczęte śledztwo, które doprowadziło do odkrycia siatki zajmującej się handlem fałszywymi kartami kredytowymi na skalę międzynarodową. Aby skoordynować działania policji i organów wymiaru sprawiedliwości w Rumunii, Włoszech, Niemczech, Austrii i Hiszpanii, jednostka zajmująca się walką z przestępczością zorganizowaną w Lyonie (JIRS) skontaktowała się z Eurojustem. W odpowiedzi Eurojust zorganizował w grudniu 2006 roku spotkanie koordynacyjne z zaangażowanymi w sprawę przedstawicielami władz krajowych. Analiza przeprowadzona przez Europol naświetliła różne aspekty przestępczej działalności, zidentyfikowała strony biorące w niej udział i przedstawiła dowody wskazujące na powiązania z różnymi krajami. Dnia 5 lutego 2007 r. Eurojust koordynował operację w Rumunii i we Włoszech, która obejmowała równoczesne przeszukania mieszkań oraz przesłuchania, i doprowadziła do odkrycia w miejscowości Craiova w Rumunii biura, w którym skonfiskowano wiele sfałszowanych kart i specjalnych urządzeń wykorzystywanych do dokonywania oszustw finansowych, takich jak podejmowanie pieniędzy z bankomatów. Ujawniono tożsamość dwóch głównych podejrzanych i wydano Europejskie Nakazy Aresztowania. Zaangażowanie Europolu i Eurojustu na wczesnym etapie postępowania pozwoliło obu organizacjom na skuteczne wsparcie organów francuskich. Co więcej, rezultaty uwypuklają wagę współpracy pomiędzy państwami członkowskimi oraz znaczenie możliwości przeprowadzenia analizy, a także skutecznej koordynacji postępowań. 36

37 Sprawa 7 Fałszerstwa Francuskie organy wykryły zorganizowaną siatkę sprzedającą podrobione leki przez Internet. Postepowanie przeprowadzone w 2007 roku przez Wydział ds. Zdrowia Publicznego Prokuratury francuskiej ujawniło krąg międzynarodowych handlarzy podrobionymi produktami farmaceutycznymi wytwarzanymi w niehigienicznych warunkach, a następnie sprzedawanymi i zażywanymi bez żadnej kontroli lekarskiej. Podrabianie leków jest poważnym oszustwem finansowym i stanowi ogromne ryzyko dla zdrowia, biorąc pod uwagę ich szeroką dostępność w Internecie dla każdego użytkownika, również nieletniego. W następstwie skoordynowanych wniosków o pomoc prawną wydanych przez dwóch sędziów śledczych, 24, 25 i 26 kwietnia 2007 r. policja przeprowadziła równocześnie cztery akcje na terenie Szwecji, Wielkiej Brytanii, Holandii i Danii. Wszystkie one były przygotowane oraz koordynowane przez Eurojust, z udziałem jedenastu oficerów śledczych z Francji. Akcje te doprowadziły do serii przeszukań w Szwecji, Wielkiej Brytanii, Holandii oraz Danii, a także dwóch aresztowań w Szwecji w oparciu o Europejskie Nakazy Aresztowania. W rezultacie zlikwidowano siatkę sprzedającą podrobione leki. Preparat o nazwie Rimonabant jest lekiem ograniczającym apetyt. Przestępstwa popełniane przez Internet są, z definicji, anonimowe i nie mają granic; dlatego też reakcja organów wymiaru sprawiedliwości powinna być odpowiednio dostosowana. W agencji Eurojust odbyły się spotkania przygotowawcze z przedstawicielami wszystkich zainteresowanych państw członkowskich celem oceny sytuacji i wypracowania środków zaradczych. Spotkania te charakteryzowały się wyjątkowo wysokim poziomem współpracy. Po raz pierwszy skuteczna międzynarodowa współpraca w zakresie zwalczania podrabiania leków wykazała, że istnieje potrzeba dalszego rozwijania i umacniania obszaru europejskiego wymiaru sprawiedliwości tak, aby móc stawić czoła tego rodzaju przestępstwom. Dla wszystkich zainteresowanych krajów połączenie czynności operacyjnych oraz postępowań zaowocowało skutecznymi działaniami przeciwko przestępstwom w zakresie zdrowia publicznego dokonywanym przy użyciu Internetu. Sprawa 8 Przestępstwa dokonywane przy użyciu Internetu W lipcu 2007 roku Prokuratura w Mediolanie doprowadziła do skazania 26 obywateli Włoch i Rumunii odpowiedzialnych za oszustwa finansowe skierowane przeciwko setkom użytkowników bankowości internetowej. Postępowanie to było pierwszą szczegółowo zaplanowaną próbą stawienia czoła zjawisku zorganizowanych gangów przestępczych zajmujących się tzw. phishingiem, tj. wykorzystaniem fałszywych stron internetowych do zbierania numerów kart kredytowych oraz haseł od klientów bankowości internetowej. 37

38 Eurojust odegrał bardzo ważną rolę w koordynacji wspólnych działań podejmowanych przez zainteresowane państwa członkowskie. Rolą Eurojustu było ułatwienie wymiany informacji, często w czasie rzeczywistym, pomiędzy Rumunią a Włochami. W ramach postępowania dokonano przeszukań mieszkań, przechwycenia telefonów oraz analizy rozmów prowadzonych online we Włoszech i Rumunii, które dostarczyły informacji niezbędnych w prowadzonym śledztwie. Okazało się, że uzyskane informacje odegrały bardzo istotną rolę w zidentyfikowaniu, zlokalizowaniu i aresztowaniu jednego z tzw. phisherów, działającego w Rumunii. Rezultatem śledztwa było postawienie 24 osobom zarzutów członkostwa w zorganizowanej grupie przestępczej, fałszowania zawartości komunikacyjnej stron internetowych, nieautoryzowanego dostępu do systemów informatycznych, kwalifikowanego oszustwa finansowego oraz nieautoryzowanego korzystania z kart kredytowych. Sprawa 9 Pornografia dziecięca Zlikwidowano operującą na całym świecie siatkę sprawców przestępstw przeciwko nieletnim. Operacja pod nazwą Koala rozpoczęła się w 2006 roku, kiedy odkryto film wideo z pornografią dziecięcą w Australii. Zidentyfikowano sprawcę pochodzącego z Belgii oraz dwie ofiary. W efekcie producent materiału, którym był 42 letni obywatel Włoch, został aresztowany przez organy włoskie w Bolonii. Podejrzany, który nakręcił ponad 150 pornograficznych filmów wideo przedstawiających nieletnie dziewczynki i sprzedawał je na całym świecie przez swoją stronę internetową, został aresztowany i czeka go sprawa sądowa. Pod koniec 2006 roku Eurojust włączył się do koordynacji ścigania. Po aresztowaniu organy włoskie przekazały w formie cyfrowej wszystkie skonfiskowane materiały, łącznie z informacjami o klientach, do Europolu, który następnie dokonał analizy materiału i przekazał informacje krajom, z których pochodzili rozpoznani klienci. Następnie Eurojust, w bliskiej współpracy z Europolem, zaprosił przedstawicieli 28 krajów na trzy spotkania koordynacyjne w Hadze, w wyniku których równocześnie przeprowadzono skoordynowane akcje w 19 krajach w obrębie Unii Europejskiej i poza nią. W trakcie skoordynowanych akcji zidentyfikowano 2500 klientów z 19 krajów; skonfiskowano tysiące komputerów, filmów wideo i fotografii oraz odzyskano z dysków ponad milion plików i zdjęć. Ponadto zidentyfikowano 23 nieletnie ofiary w wieku od 9 do 16 lat. Dnia 5 listopada 2007 r. odbyła się wspólna konferencja prasowa Eurojustu i Europolu. Operacja Koala stanowi doskonały przykład tego, jak można z powodzeniem stawić czoła trudnym wyzwaniom, jakim są międzynarodowe zorganizowane grupy przestępcze wykorzystujące Internet. 38

39 Sprawa 10 Oszustwa karuzelowe w zakresie VAT Spotkanie koordynacyjne, które odbyło się w marcu 2007 roku w sprawie międzynarodowego oszustwa karuzelowego w zakresie VAT na sumę ok. 2,1 mld euro, dało impuls do podjęcia konkretnych działań. Sprawa ta, zarejestrowana pierwotnie przez przedstawicielstwo brytyjskie, została później przekształcona w sprawę Kolegium na mocy art. 5 ust. 1 lit. b) i) Decyzji ustanawiającej Eurojust. W spotkaniu koordynacyjnym uczestniczyli przedstawiciele 18 krajów członkowskich oraz Szwajcarii i Europolu. W Emiratach Arabskich, przy wsparciu miejscowych organów, skonfiskowano dużą sumę pieniędzy. Śledztwo w sprawie kilkunastu oszustw dotyczących VAT, dokonywanych w państwach członkowskich, ujawniło przypadki prania pieniędzy przy pomocy rachunków bankowych na Antylach Holenderskich i w Dubaju. Takie przestępstwa ze względu na ich charakter są trudne do wykrycia z powodu licznych transferów pieniędzy, celowych wysiłków sprawców pragnących ukryć swoje działania oraz wykorzystywanie zagranicznych rachunków bankowych w odległych krajach. Jednakże dzięki wymianie informacji organy ścigania w państwach członkowskich mogą wyprzedzać o krok działania przestępców. Uczestnicy spotkania wymienili się informacjami dotyczącymi prowadzonych śledztw i postępowań, zarówno w UE, jak i poza nią, oraz uzgodnili skoordynowane podejście do instrumentów współpracy mających na celu skuteczne wspieranie postępowań prowadzonych obecnie oraz w przyszłości. Sprawa 11 Europejski Nakaz Aresztowania Skuteczna koordynacja operacji Baltico skierowanej przeciwko przestępcom odpowiedzialnym za ponad 200 napadów z bronią w ręku na ekskluzywne sklepy jubilerskie na przestrzeni dwóch lat zakończyła się wieloma aresztowaniami. W czerwcu 2006 roku Eurojust zorganizował spotkania w Holandii i Irlandii w celu wypracowania, wraz z Europolem i państwami członkowskimi, skoordynowanego działania wobec tej serii napadów. W trakcie tych spotkań stało się jasne, że to Włochy dysponowały możliwością przeprowadzenia skutecznego śledztwa i postępowania w zakresie przedmiotowych przestępstw. Dnia 20 lutego 2007 r. włoski sędzia wydał 35 Europejskich Nakazów Aresztowania do wykonania w 6 państwach członkowskich: Estonii (25), Finlandii (4), Francji (2), Hiszpanii (2), Litwie (1) i Niemczech (1). Europejskie Nakazy Aresztowania, przy koordynacji ze strony Eurojustu i Europolu, zostały wykonane jednocześnie, z udziałem policji i organów wymiaru sprawiedliwości na terenie Włoszech, Estonii, Litwy, w Finlandii, Hiszpanii, Francji i Niemiec. 39

40 Operacja Baltico była największą akcją policyjną o wymiarze unijnym przeprowadzoną w Estonii. Zaowocowała aresztowaniem wszystkich osób grających kluczowe role w grupie przestępczej. Sprawa 12 Seryjny morderca Dzięki decyzji zapobiegającej konfliktowi kompetencji sądów udało się z sukcesem zakończyć sprawę seryjnego mordercy działającego w całej Europie, którego ofiarami padło co najmniej 19 kobiet w 3 krajach. 48-letni kierowca ciężarówki pochodzący z Niemiec i podróżujący regularnie z Niemiec do Francji oraz Hiszpanii został aresztowany w związku z zabójstwem przynajmniej 19 osób oraz innymi przypadkami usiłowania zabójstwa w latach Większość jego ofiar stanowiły prostytutki. Kamera będąca częścią systemu monitoringu w pewnej hiszpańskiej firmie utrwaliła moment, w którym podejrzany pozbywał się ciała jednej z ofiar. Mężczyzna został zidentyfikowany i aresztowany przez niemiecką policję po tym jak otrzymała ona wniosek o pomoc prawną oraz Europejski Nakaz Aresztowania, wydany przez Hiszpanię. Kiedy podejrzanemu przedstawiono dowody, przyznał się on do popełnienia pięciu innych zabójstw w Hiszpanii i Francji oraz jednego w Niemczech. Zabójstwa miały miejsce głównie na terenie Hiszpanii, Francji i Niemiec, ale mogły dotyczyć także innych krajów. Aby uniknąć konfliktu kompetencji sądów, niemiecka Prokuratura zwróciła się do Eurojustu o wsparcie, głównie poprzez koordynację w zakresie wymiany informacji i prowadzonego postępowania. Było to o tyle istotne, że czas przygotowania aktu oskarżenia był ograniczony, bowiem podejrzany przebywał w areszcie tymczasowym. Podczas spotkania koordynacyjnego 14 marca 2007 r. zaangażowani w sprawę przedstawiciele krajowi omówili zaistniałą sytuację i pojawiające się problemy z przedstawicielami policji hiszpańskiej, francuskiej i niemieckiej, jak również z prokuratorami i sędziami z tych krajów. Wzięto pod uwagę wszystkie istotne kwestie, również dobro ofiar i ich rodzin. Kolegium Eurojustu uznało jednogłośnie, że to Niemcy powinny przejąć postępowanie i zaapelowano do zaangażowanych w sprawę organów ścigania o przyjęcie tej sugestii. Sprawa 13 Zorganizowana grupa przestępcza Dzięki skutecznej współpracy udało się osłabić zorganizowaną grupę przestępczą w Belgii, dokonując kilku aresztowań oraz konfiskaty dużej ilości narkotyków, broni i przedmiotów pochodzących z kradzieży. W lipcu 2006 roku w Belgii wszczęto śledztwo, którego przedmiotem była zorganizowana grupa przestępcza z Albanii działająca na terenie Belgii, Francji, Niemiec, Holandii Włoch i Wielkiej Brytanii. Grupa ta zajmowała się przemytem narkotyków, handlem ludźmi, praniem pieniędzy, przemytem broni oraz handlem kradzionymi pojazdami, fałszowaniem dokumentów i zorganizowanymi włamaniami na skalę międzynarodową. 40

41 W 2006 i 2007 roku w agencji Eurojust zorganizowano kilka spotkań celem zacieśnienia współpracy pomiędzy państwami, których ta sprawa dotyczyła. Europol uczestniczył aktywnie we wszystkich tych spotkaniach. 13 czerwca 2007 r. równocześnie w siedmiu państwach członkowskich przeprowadzono akcje w oparciu o Europejski Nakaz Aresztowania wydany przez sędziego śledczego w Liege, w Belgii. W wyniku skoordynowanych na poziomie europejskim działań policji i organów wymiaru sprawiedliwości dokonano aresztowań kilkunastu osób i konfiskaty dużej ilości narkotyków, broni oraz przedmiotów pochodzących z kradzieży. Eurojust i Europol wydały w tej sprawie wspólny komunikat prasowy. Skoordynowane i spójne działanie Eurojustu, Europolu i organów krajowych przyczyniło się do sukcesu operacji, wskazując jednocześnie na dodatkową korzyść wynikającą ze współpracy w takich dziedzinach jak wymiana informacji policyjnych i centralizacja postępowania. Eurojust i Europol będą nadal wspierać władze krajowe w walce ze zorganizowanymi grupami przestępczymi stosując powyższą strategię. Spotkanie koordynacyjne pomiędzy Eurojustem a organami USA w sprawie operacji Koala prowadzone poprzez wideokonferencję. 41

42 Szefowie działów i służb Eurojustu (od lewej do prawej): Jean Moeremans, Dział Kadr; Jacques Vos, Dział Bezpieczeństwa, Służb Pomocniczych i Obsługi Spotkań; Diana Alonso Blas, Inspektor Ochrony Danych Osobowych; Catherine Deboyser, Dział Obsługi Prawnej; Ernst Merz, Dyrektor Administracyjny; Carla Garcia Bello, Sekretariat Kolegium; Jon Broughton, Dział Zarządzania Informacją; Elizabeth Casey, Dział Budżetowo-Finansowy; Joannes Thuy, Inspektor ds. Kontaktów z Mediami; Fátima Adélia Martins, Sekretariat EJN. 42

43 3 ADMINISTRACJA Rozwój ogólny W 2007 roku administracja miała istotny wkład w realizację celów strategicznych wyznaczonych przez Kolegium na lata Ponadto, na podstawie Planu Pracy na rok 2007 skutecznie monitorowano wiele projektów. Znacznemu wzmocnieniu uległo wsparcie udzielane przedstawicielom krajowym oraz Kolegium w pracy operacyjnej. Dodatkową korzyść w prowadzeniu spraw stanowiła praca analityków z Zespołu ds. Analizy Postępowań, dzięki której ulepszona została baza postępowań (CMS), którą uzupełniono o nowe funkcje, zorganizowano szkolenia na temat jej użytkowania, co w rezultacie doprowadziło do coraz lepszego wykorzystania systemu. Zespół ds. Analizy Postępowań powiększył się o siedmiu nowozatrudnionych asystentów. Poprawiła się również wydajność pracy przedstawicielstw krajowych, dzięki zaangażowaniu krajowych ekspertów delegowanych na czas określony (Seconded National Experts SNE). Głównym wyzwaniem w roku 2007 było poczynienie konkretnych postępów w kwestii stałej siedziby Eurojustu. Niektórzy pracownicy Eurojustu przeniosą się do biur znajdujących się poza jego obecną siedzibą, ponieważ jej możliwości lokalowe osiągnęły swoje granice. Eurojust docenia zaangażowanie państwa-gospodarza w zapewnienie agencji nowej, odpowiedniej siedziby do roku 2012, spełniającej stawiane przez agencję wymagania przestrzenne i wymogi bezpieczeństwa. W 2007 roku wszczęto proces rekrutacji koordynatora ds. audytu wewnętrznego celem wprowadzenia sprawnego systemu kontroli wewnętrznych i zarządzania jakością. Osoba powołana na to stanowisko będzie odpowiedzialna za koordynację audytów przeprowadzanych przez Służbę Audytu Wewnętrznego Komisji Europejskiej oraz Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. Co więcej, wzmocnione zostaną procedury oraz usprawniony przepływ informacji. Eurojust zamierzał w 2007 roku rozpocząć rewizję swej struktury organizacyjnej, by w efekcie zwiększyć skuteczność w osiąganiu wyznaczonych celów, jednak kiedy na początku 2007 roku Komisja Europejska zapowiedziała przeprowadzenie oceny działalności Eurojustu, planowana rewizja struktury wewnętrznej została tymczasowo zawieszona, do czasu uzyskania obrazu konsekwencji przeprowadzenia tych dwóch operacji jednocześnie i ustalenia najlepszej drogi rozwoju w przyszłości. W międzyczasie Komisja odwołała planowaną ocenę, dlatego też zdecydowano o przeprowadzeniu rewizji struktury organizacyjnej Eurojustu w roku W maju 2007 roku Kolegium oficjalnie powołało Komitet ds. Bezpieczeństwa. Tworzą go osoby wyznaczone przez Kolegium, naczelnicy Działu Bezpieczeństwa oraz Działu Zarządzania Informacją, pracownik Działu Obsługi Prawnej oraz Inspektor Ochrony Danych Osobowych, a 43

44 na jego czele stoi Dyrektor Administracyjny. Komitet ds. Bezpieczeństwa w swych działaniach koncentruje się na dalszym opracowywaniu Regulaminu Bezpieczeństwa. Dostarczył on Kolegium oraz Dyrektorowi Administracyjnemu cennych wskazówek w dziedzinie metodologii zarządzania ryzykiem w sektorze technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT), technologii zabezpieczeń telefonów komórkowych, bezpiecznych połączeń z Systemem Informacyjnym Schengen oraz Europolem, a także pilotażowym łączem z Republiką Słowacką. Zarządzanie budżetem Budżet operacyjny przyznany Eurojustowi wyniósł 18,4 mln euro, co stanowi wzrost o 25 % w porównaniu z rokiem Nieco ponad euro zostało przeznaczone na projekt E-POC, który otrzymał dofinansowanie z budżetu AGIS. Eurojust wykonał 98,5 % swoich zobowiązań finansowych przewidzianych w tym budżecie operacyjnym. Wydatki związane z bazą CMS były uwzględniane na bieżąco w miarę rozwoju projektu. Liczba ekspertów krajowych delegowanych na czas określony (SNE) stanowiska te współfinansowane są z budżetu Eurojustu również wzrosła, zgodnie z powiększającą się potrzebą wsparcia pracy operacyjnej przedstawicielstw krajowych. W związku z szybkim rozwojem Eurojust pociągającym za sobą potrzebę znalezienia nowej siedziby w roku 2007 wyznaczone do tego celu biuro projektowe poniosło wydatki na pozyskanie tymczasowej, dodatkowej przestrzeni biurowej. Biuro działało w ścisłej współpracy z państwemgospodarzem w celu zapewnienia kolejnych tymczasowych biur przed końcem września 2008 roku. W 2007 roku zrealizowano około transakcji, co stanowi wzrost o 41 % w porównaniu z rokiem Część tego wzrostu była wynikiem decyzji Eurojustu o pokrywaniu kosztów ponoszonych przez uczestników spotkań koordynacyjnych odbywających się w siedzibie głównej oraz w innych miejscach w Europie. Liczba transferów w obrębie budżetu spadła w porównaniu z rokiem 2006, co wskazuje, że planowanie i zarządzanie budżetem są obecnie lepiej dostosowane do aktualnych potrzeb agencji. Eurojust był jedną z pierwszych agencji przygotowujących się do wprowadzenia ABAC (accrual based accounting), systemu rachunkowości memoriałowej Komisji Europejskiej. Eurojust zaczął stosować ABAC począwszy od 1 października 2007 roku i system ten wykorzystano do zamknięcia roku finansowego Ponadto, system elektronicznych rozliczeń delegacji (e-missions) stosowany był przez pierwszy pełny rok, wpływając na znaczne przyśpieszenie dokonywanych rozliczeń. Również w 2007 roku w Dzienniku Urzędowym opublikowany został Regulamin Finansowy Eurojust. Podobnie jak w latach poprzednich, audyt księgowości Eurojustu, przeprowadzony przez Europejski Trybunał Obrachunkowy, wykazał poprawność finansową agencji. Służba Audytu Wewnętrznego KE wykonała pierwszy pełny audyt Eurojustu w listopadzie 2007 roku. 44

45 Na podstawie propozycji Rady i sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, Parlament Europejski udzielił Dyrektorowi Administracyjnemu absolutorium z wykonania budżetu za rok Zarządzanie kadrami W 2007 roku główny nacisk położono na rekrutację nowych pracowników. W związku z toczącą się dyskusją nad kryteriami kwalifikacyjnymi na poszczególne stanowiska w Eurojuście, rekrutacja rozpoczęła się dopiero w kwietniu 2007 roku, co opóźniło proces zatrudnienia, pozostawiając wiele stanowisk nieobsadzonych. Przedsięwzięto jednakże odpowiednie środki celem poprawy sytuacji w roku W 2007 roku, na 48 opublikowanych ofert pracy podania nadesłało kandydatów. Wysłano 167 zaproszeń na rozmowy kwalifikacyjne, zaproszono 136 kandydatów, z czego umowy o pracę podpisano z 36 osobami. Pod koniec 2007 roku, oprócz osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony (Temporary/Contract Agents) oraz ekspertów delegowanych na czas określony (SNE), przyjęto 96 pracowników tymczasowych (interims). Ogółem, pod koniec 2007 roku w agencji Eurojust zatrudnionych było 131 pracowników. W 2007 roku projekt pierwszego Długoterminowego Planu w zakresie Polityki Zatrudnienia obejmującego lata został przyjęty przez Kolegium. Poświęcono również dużo wysiłku i czasu zadaniom z zakresu zamówień publicznych, takim jak specyfikacje warunków przetargów na usługi z zakresu Human Resources (firmy pozyskujące pracowników tymczasowych, doradztwo w wielu dziedzinach, Bezpieczeństwo i Higiena Pracy). Przedsięwzięte zostały wstępne kroki mające na celu rozpoczęcie procesu konsultacji dotyczących nowego systemu oceny pracowników oraz strategii w zakresie ich reklasyfikacji/awansowania. Trwają prace nad poprawą warunków pracy w agencji Eurojust. Co więcej, Kolegium przyjęło nową strategię rekrutacji pracowników, w której zdefiniowano ramy prawne, zasady, proces selekcji, role i zaangażowane w rekrutację osoby. Jej wdrożenie jest planowane na pierwszy kwartał roku Eurojust zamierza również podpisać Porozumienie w sprawie wewnątrzinstytucjonalnego rynku pracy na rzecz zwiększenia mobilności kadr instytucji UE. Wzrost liczby pracowników spowodował wzrost liczby składanych wniosków szkoleniowych. W konsekwencji Dyrektor Administracyjny przyjął plan szkoleń oraz wstępny przewodnik w tym zakresie. Zorganizowano siedem sesji informacyjnych dla kadr i uruchomiono program wprowadzający nowych pracowników do pracy w organizacji. 45

46 Nowe funkcje i możliwości W 2007 roku udoskonalono bazę postępowań (CMS) w ramach Projektu E-POC III, który jest współfinansowany przez UE. W wersji uaktualnionionej, nacisk zostanie położony na poprawki zgłaszane przez użytkowników. Równocześnie kontynuowane będą prace nad dodatkowym modułem mającym umożliwić wymianę informacji pomiędzy bazami E-POC instalowanymi w państwach członkowskich. W dziedzinie bezpieczeństwa komunikacji dokonano znacznych postępów. Obejmują one instalację specjalnego łącza umożliwiającego bezpieczną komunikację pomiędzy Eurojustem a Europolem oraz pomyślne zakończenie projektu pilotażowego z udziałem Republiki Słowackiej. Rozwiązania te pozwolą przedstawicielom krajowym na bezpieczną komunikację z punktami kontaktowymi w ich własnych państwach członkowskich. Pod koniec 2007 roku rozpoczęto realizację nowego projektu, rozszerzającego projekt pilotażowy na wszystkie 27 państw członkowskich. Ponadto przygotowano projekt kontynuacji biznes planu mającego na celu utrzymanie ciągłości działalności oraz zakończono przetarg na technologię bezpiecznej telefonii komórkowej do użytku przedstawicieli krajowych. W grudniu 2007 roku zaczęło działać połączenie Eurojustu z Systemem Informacyjnym Schengen. Opracowano wyszukiwarkę, która umożliwia przedstawicielom krajowym dostęp do informacji w tej bazie danych, zgodnie z decyzją Rady z dnia 24 lutego 2005 r. Eurojust wdrożył również jeden z najnowocześniejszych na rynku system do prowadzenia wideokonferencji. System ten, jeden z pierwszych tego rodzaju w Europie, jest w stanie zapewnić połączenie między różnymi zdalnymi systemami wykorzystującymi odmienne protokoły i standardy, działając jak pomost pomiędzy takimi systemami i znacznie zwiększając zdolność Eurojustu do koordynacji na poziomie europejskim. System do prowadzenia wideokonferencji został wykorzystany po raz pierwszy 18 kwietnia 2007 r. do przeprowadzenia konferencji pomiędzy organami odpowiedzialnymi za ekstradycję i pomoc prawną. Eurojust uczynił kolejny krok na rzecz ochrony środowiska, poprzez zainicjowanie spotkań z wykorzystaniem wyłącznie dokumentów elektronicznych (paperless meetings). Narzędzie to, w połączeniu z nowym systemem zarządzania dokumentami, pozwoli uczestnikom na przeglądanie najnowszych wersji dokumentów bezpośrednio na ekranie i umożliwi im dostęp do innych źródeł informacji znajdujących się w komputerze. W ten sposób spotkania mogą stać się bardziej wydajne. Obecnie stosowane jako narzędzie pilotażowe na niektórych spotkaniach administracji, jest ono gotowe do użycia na spotkaniach Kolegium i zespołów Kolegium. 46

47 4 STOSUNKI ZEWNĘTRZNE Parlament Europejski, Rada i Komisja W siedzibie Eurojustu odbyło się kilkanaście spotkań z instytucjami europejskimi, jak również z Prezydencją Rady Unii Europejskiej (unijną trójką), Sekretariatem Generalnym Rady i Komisją, celem omówienia spraw, będących przedmiotem wspólnego zainteresowania tych organów oraz Eurojustu. Poprzez swoje punkty kontaktowe Eurojust utrzymuje stałą współpracę z Komisją. Przykładowo, Eurojust miał swój wkład w Komunikat Komisji w sprawie przyszłości Eurojustu i EJN, natomiast Komisja została zaproszona na seminarium w Lizbonie, dotyczące tego zagadnienia. W 2007 roku Eurojust został poproszony o przedstawienie Sprawozdania za rok 2006 przed Komisją LIBE w Parlamencie Europejskim. Była to okazja do zaprezentowania działań prowadzonych przez Eurojust, a tym samym dostarczenia zainteresowanym stronom aktualnych informacji na temat agencji. Eurojust jest również zaangażowany w pracę takich grup roboczych jak Multidyscyplinarna Grupa ds. Przestępczości Zorganizowanej oraz Grupa Robocza ds. Współpracy w Sprawach Karnych (COPEN), a także przyjmuje zaproszenia do uczestnictwa w pracach innych grup roboczych, takich jak Grupa Robocza ds. Współpracy Policyjnej (CATS) oraz nieformalnych spotkaniach Dyrekcji Generalnej ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (JAI). Partnerzy z UE Europol Znaczny postęp został osiągnięty w zakresie współpracy pomiędzy Eurojustem i Europolem, chociaż jego tempo nie zawsze było takie, jakiego oczekiwano. W zakresie analitycznych plików roboczych (AWF) osiągnięto postęp w jednym ważnym aspekcie. Protokół z dnia 27 listopada 2003 r. zmieniający Konwencję o Europolu, tak zwany Protokół duński, umożliwił Europolowi zapraszanie ekspertów z państw trzecich lub organów trzecich do udziału w pracach grupy analitycznej. Dnia 7 czerwca 2007 r. Eurojust podpisał sześć porozumień z Europolem i przyznał przedstawicielom krajowym oraz analitykom z zespołu ds. postępowań rolę ekspertów Eurojustu w zakresie współpracy wymiarów sprawiedliwości. Wspólna grupa robocza Europolu i Eurojustu w zakresie AWF została stworzona celem oceny trudności prawnych i praktycznych związanych z zaangażowaniem Eurojustu. W 2008 roku Eurojust będzie kontynuował prace nad oceną własnego zaangażowania oraz zdefiniowaniem dodatkowych korzyści, jakie wynikają z uczestnictwa agencji w pracy nad AWF. 47

48 Co więcej, ustanowiono bezpieczne łącze komunikacyjne celem ułatwienia wymiany informacji pomiędzy Eurojustem a Europolem. Nadal trwają negocjacje w zakresie tabeli odpowiedników poszczególnych kategorii w klasyfikacji bezpieczeństwa przyjętych przez Europol i Eurojust, co pozwoli na wymianę informacji niejawnych pomiędzy tymi dwoma organizacjami. Eurojust uważa, że bezpieczne łącze zacznie funkcjonować w pełnym zakresie w czerwcu 2008 roku. Europejska Sieć Sądownicza Eurojust w dalszym ciągu współpracuje z punktami kontaktowymi Europejskiej Sieci Sądowniczej (EJN), korzystając w tych kontaktach z uprzywilejowanego statusu. Sekretariat EJN, który stanowi część Sekretariatu Eurojustu, działa jako osobna i niezależna jednostka. Nowy Sekretarz EJN, Fátima Pires Martins, podjęła swoje obowiązki 1 października 2007 r. Spotkania punktów kontaktowych EJN odbywają się w Brukseli, Trewirze i w Obidos. Na tych spotkaniach omawiane były takie tematy jak doświadczenia bezpośrednio zainteresowanych organów w zakresie ENA, istniejące sieci działające w zakresie spraw karnych, współpraca ponadgraniczna, Wspólne Zespoły Dochodzeniowo-Śledcze (JIT) oraz Komunikat Komisji w sprawie przyszłości Eurojustu i EJN. Przedstawiciele Eurojustu również brali udział w tych spotkaniach. Dwa główne projekty Sekretariatu EJN związane z narzędziami informacyjnymi obejmowały opracowanie Kompendium oraz oprogramowania Atlas. Kompendium stanowi pierwsze narzędzie operacyjne EJN dostępne online, które ułatwia lokalnym organom wymiaru sprawiedliwości przygotowanie wniosków o pomoc prawną w sposób jednolity w obrębie Unii Europejskiej. Narzędzie to, o fundamentalnym znaczeniu dla praktycznego zastosowania Konwencji o wzajemnej pomocy prawnej, będzie dostępne na stronie internetowej EJN od 14 stycznia 2008 roku. Oprogramowanie Atlas ułatwia korespondentom krajowym uaktualnianie danych dotyczących punktów kontaktowych EJN w ich państwach. Ponadto, w 2007 roku udostępniono online Fiches Belges dla Norwegii oraz Atlas ENA dla Rumunii. Sekretariat EJN kontynuował prace nad udoskonaleniem funkcji formularzy ENA, które są dostępne na jego stronie internetowej. Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) Eurojust i OLAF w dalszym ciągu dokładały wielu starań w celu usprawnienia współpracy. Partnerskie relacje zostały zacieśnione poprzez spotkania odbywające się co kwartał. Zespół ds. OLAF pełni rolę forum wymiany informacji na temat spraw, które kierowane są do zainteresowanych przedstawicieli krajowych w celu uzyskania ich opinii i pomocy i będących przedmiotem wspólnego zainteresowania obu organizacji. 48

49 Pierwsza wspólna konferencja skierowana do prokuratorów, inspektorów podatkowych i oficerów śledczych Służby Celnej, odbyła się w Brukseli w dniach marca 2007 r. Podkreślano na niej współpracę i wsparcie udzielane przez OLAF i Eurojust organom krajowym w walce z oszustwami finansowymi i korupcją, godzącymi w interesy finansowe Wspólnot Europejskich. Co więcej, Dyrektor Generalny OLAF i Przewodniczący Eurojustu spotkali się w czerwcu 2007 roku, aby dokonać przeglądu obecnych celów obu organizacji a także przedyskutować możliwości przyszłej współpracy. Kolejne spotkanie poświęcone temu tematowi planowane jest na początek roku Co więcej, urzędnicy zajmujący wysokie stanowiska w OLAF złożyli wizytę w Eurojuście celem wymiany poglądów oraz omówienia sposobów przyszłej współpracy. Również pracownicy etatowi Eurojustu regularnie składają wizyty w OLAF, celem zwiększenia wiedzy na temat działalności organizacji wśród kadry obu instytucji. Nie udało się sfinalizować prac nad oficjalnym porozumieniem w sprawie dalszego usprawnienia współpracy pomiędzy OLAF a Eurojustem, jednak Eurojust dokłada wszelkich starań, by jak najszybciej zakończyć prace nad porozumieniem dotyczącym poprawy praktycznych aspektów współpracy z OLAF. Eurojust był reprezentowany na pierwszym spotkaniu Komitetu doradczego ds. koordynacji w zakresie nadużyć finansowych i brał udział w corocznej Konferencji Prokuratorów, organizowanej przez OLAF. Z kolei przedstawiciele OLAF brali udział w seminarium w Lizbonie, które odbyło się pod hasłem Eurojust Navigating the Way Forward ( Eurojust wytyczenie kierunków przyszłych działań ). Sędziowie łącznikowi Wspólne działanie (96/277/JHA) z dnia 22 kwietnia 1996 ustanawia struktury powoływania lub wymiany prokuratorów lub sędziów (w zależności od struktury krajowej organów wymiaru sprawiedliwości) lub urzędników posiadających duże doświadczenie w zakresie procedur współpracy w sprawach karnych. Określani są oni jako sędziowie łącznikowi. W dniach 1 2 października 2007 r. Eurojust zorganizował w Hadze spotkanie z sędziami łącznikowymi i punktami kontaktowymi Eurojustu z zamiarem utworzenia forum umożliwiającego efektywne nawiązywanie kontaktów oraz wymianę informacji w zakresie ścigania o charakterze ponadgranicznym. Ponad 30 sędziów łącznikowych i punktów kontaktowych uczestniczyło w tym spotkaniu. Sędziowie łącznikowi przedstawili prezentację nt. swej działalności w państwach do których zostali oddelegowani, co umożliwiło uczestnikom stworzenie sobie pełniejszego obrazu doświadczeń każdego z nich. Konferencja pokazała w jaki sposób Eurojust, sędziowie łącznikowi oraz punkty kontaktowe mogą lepiej wykorzystać powierzone im prerogatywy, wspierać się nawzajem i unikać nakładania się kompetencji. 49

50 Sieci kontaktowe w UE Sieć punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa (Genocide Network) Co roku Prezydencja UE organizuje spotkanie europejskiej sieci punktów kontaktowych zajmujących się ściganiem osób odpowiedzialnych za ludobójstwo, przestępstwa przeciwko ludzkości oraz zbrodnie wojenne, tj. Genocide Network, która została utworzona Decyzją Rady z dnia 13 czerwca 2002 r. W spotkaniach tych, które odbywają się od roku 2004 w siedzibie Eurojustu, biorą udział przedstawiciele państw członkowskich, Międzynarodowego Trybunału Karnego, Międzynarodowego Trybunału Karnego ds. byłej Jugosławii (ICTY), Międzynarodowego Trybunału Karnego ds. Ruandy, Eurojustu, Komisji Europejskiej, Sekretariatu Generalnego Rady oraz Interpolu. Czwarte spotkanie Genocide Network odbyło się w siedzibie Eurojustu w dniach 7 8 maja 2007 r. Europejska Sieć ds. Kształcenia Sędziów W 2007 roku uczyniony został ważny krok w kierunku zacieśnienia związków z Europejską Siecią ds. Kształcenia Sędziów (EJTN) ustanawiając regularny kontakt pomiędzy Eurojustem a EJTN. Ponadto, prokurator z Hiszpanii i prokurator z Rumunii spędzili w Eurojście kilkanaście tygodni, zaznajamiając się z jego pracą, by nastepnie upowszechnić nabyte informacje we własnych krajach. Eurojust kontynuuje prace nad Porozumieniem o Współpracy (MoU Memorandum of Understanding) z EJTN. Celem Porozumienia jest ustanowienie i regulacja współpracy pomiędzy Eurojustem a EJTN w zakresie szkolenia sędziów. Inne sieci Sieć CARIN Eurojust jest nadal aktywnym uczestnikiem sieci CARIN (Camden Asset Recovery Inter-Agency Network), mającej siedzibę w Hadze, wspieranej przez Europol i sekretariat sieci. CARIN to sieć praktyków i ekspertów w zakresie identyfikacji, zamrażania i konfiskaty wpływów z działalności przestępczej na skalę międzynarodową oraz wszelkiego mienia powiązanego z działalnością przestępczą. Organizacja ta stara się pogłębić wiedzę o metodach i technikach stosowanych tej dziedzinie. Eurojust jest stałym członkiem grupy kierowniczej i uczestniczył w regularnych spotkaniach sieci w roku 2007, jak również w corocznej konferencji, która odbyła się w maju 2007 roku w Hampshire, w Wielkiej Brytanii. Sieć ds. przestępstw dokonywanych za pomocą narzędzi elektronicznych (Cybercrime Network) Komisja Europejska przyjęła ogólne zasady polityki w walce z przestępstwami dokonywanymi za pomocą narzędzi elektronicznych, celem zwiększenia świadomości w zakresie tego rodzaju przestępstw w państwach członkowskich. 50

51 Eurojust stawia sobie za cel podnoszenie stopnia tej świadomości, wykorzystując swe kompetencje jako agencji do walki z groźną przestępczością. Strategia Komisji stanowi również okazję dla Eurojustu do podkreślenia własnych działań przeciwko takim rodzajom przestępczości elektronicznej jak pornografia dziecięca, przestępstwa gospodarcze i przestępstwa terrorystyczne popełniane przy wykorzystaniu Internetu. W 2007 roku Eurojust podjął inicjatywę mającą na celu utworzenie sieci skupiającej prokuratorów, sędziów i punkty kontaktowe do walki z przestępczością elektroniczną. Eurojust planuje zorganizowanie spotkania strategicznego dotyczącego przestępstw dokonywanych za pomocą narzędzi elektronicznych w roku Do udziału w spotkaniu zaproszone zostaną punkty kontaktowe ze wszystkich państw członkowskich. Celem tego spotkania jest utworzenie stałej sieci specjalistów zajmujących się tą dziedziną. Organizacje międzynarodowe Międzynarodowe Stowarzyszenie Prokuratorów Eurojust jako instytucja jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Prokuratorów (IAP), organizacji skupiającej prokuratorów z ponad 130 Prokuratur na całym świecie. Dzięki sieci IAP Eurojust nawiązał cenne kontakty na innych kontynentach w zakresie walki z przestępczością o charakterze ponadgranicznym, co przyczyniło się również do usprawnienia działań w prowadzonych postępowaniach. W marcu 2007 roku Eurojust gościł 50 prokuratorów z Europy Północnej i Zachodniej. W tym samym roku przedstawiciele Eurojust wzięli udział w konferencji w Odessie, w której uczestniczyło około 100 prokuratorów z Europy Wschodniej i Azji Środkowej, oraz w corocznej konferencji IAP w Hong Kongu, w której uczestniczyło ponad 500 osób. Przedstawiciel Francji w Eurojust, François Falletti, został wybrany na stanowisko Przewodniczącego IAP podczas konferencji w Hong Kongu w roku Międzynarodowy Trybunał Karny Dnia 10 kwietnia 2007 r. podpisano Porozumienie o Współpracy pomiędzy Eurojustem a Biurem Prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego (ICC) w celu zidentyfikowania obszarów możliwej współpracy i rozpoczęcia negocjacji w sprawie oficjalnej umowy w tej sprawie. IberRed W 2007 r. wzrosła liczba spotkań koordynacyjnych z krajami Ameryki Środkowej i Południowej, współpracującymi z Eurojustem poprzez IberRed (La Red Iberoamericana de Cooperación Judicial). Podczas spotkania z przedstawicielami IberRed, które odbyło się 5 czerwca 2007 r., uzgodniono, że zostanie zawarte Porozumienie o Współpracy (MoU Memorandum of Understanding), ponieważ IberRed nie posiada osobowości prawnej. Jest to pierwsze tego rodzaju porozumienie pomiędzy Eurojustem a organizacją spoza UE, które zostało zatwierdzone przez Kolegium, a następnie 51

52 poddane pod dyskusję na trzeciej corocznej konferencji punktów kontaktowych IberRed, która odbyła się w Urugwaju. Eurojustice Podobnie jak w latach poprzednich, Eurojust uczestniczył w corocznej Konferencji Eurojustice, zorganizowanej dla Prokuratorów Generalnych w Słowenii w dniach października 2007 r. Ta konferencja jest znakomitą okazją do owocnej wymiany doświadczeń pomiędzy osobami zajmującymi wysokie stanowiska w Prokuraturach w ramach dyskusji na temat aktualnych wyzwań w zakresie tworzenia obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej. Eurojust podkreślił dodatkową korzyść, płynącą z wsparcia, jakiego udziela w walce z przestępstwami przeciwko środowisku, które były jednym z głównych tematów dyskusji. Państwa trzecie Dla przestępców granice państwowe nie stanowią żadnej przeszkody a Eurojust nie może działać sam w walce z przestępczością zorganizowaną. Dlatego konieczna jest współpraca z sąsiadami UE i innymi partnerami międzynarodowymi w zwalczaniu przestępstw na całym świecie. Toteż Eurojust nadal rozwija kontakty i zacieśnia współpracę z krajami spoza Unii Europejskiej. Jednym z priorytetów Eurojustu jest rozwijanie i umacnianie relacji z państwami spoza UE. Punkty kontaktowe Eurojust pracuje nad rozszerzeniem sieci punktów kontaktowych w państwach nieczłonkowskich. W 2007 roku Eurojust posiadał 31 punktów kontaktowych w 23 krajach w Europie i poza nią, wykorzystując je na co dzień w postępowaniach z udziałem państw nieczłonkowskich. Agencja posiada punkty kontaktowe w następujących krajach: Albanii, Argentynie, Bośni i Hercegowinie, Kanadzie, Chorwacji, Egipcie, Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (FYROM), Islandii, Izraelu, Japonii, Liechtensteinie, Mołdawii, Mongolii, Czarnogórze, Norwegii, Federacji Rosyjskiej, Serbii, Singapurze, Szwajcarii, Tajlandii, Turcji, na Ukrainie i w USA. Umowy o współpracy Norwegia Umowa o współpracy z Królestwem Norwegii została podpisana 28 kwietnia 2005 r. i okazała się bardzo efektywnym narzędziem w zwiększaniu skuteczności pracy operacyjnej Eurojustu. Prokurator łącznikowy z Norwegii, oddelegowany do agencji, regularnie uczestniczy w pracy Eurojustu wspierając postępowania z udziałem swego kraju. W 2007 roku Norwegia otwarła 27 spraw na Kolegium, których tym 24 operacyjnych oraz trzy związane z kwestiami dotyczącymi prawa krajowego w państwach członkowskich. 52

53 W maju 2007 roku Eurojust odwiedziła delegacja norweska, w celu sprawdzenia postępów we współpracy pomiędzy obiema stronami. Zarówno Norwegia, jak i Eurojust, są zadowolone z obecnej i pozytywnie nastawione do przyszłej współpracy. Islandia Umowa z Republiką Islandii została podpisana 2 grudnia 2005 r. W 2007 roku Eurojust pracował nad dwiema sprawami z udziałem Islandii, pierwszymi po podpisaniu umowy. Ponieważ Islandia nie ma prokuratora łącznikowego w Eurojuście, współpraca przebiegała z pomocą punktów kontaktowych. USA Od podpisania umowy pomiędzy USA a Eurojustem, w listopadzie 2006 roku,, nastąpiła znaczna intensyfikacja współpracy. Po wejściu w życie umowy w styczniu 2007 roku władze amerykańskie oddelegowały prokuratora łącznikowego do Eurojustu. Jest to niezwykle ważny krok w intensywnej współpracy pomiędzy Eurojustem a władzami amerykańskimi. W 2007 roku Eurojust prowadził 30 spraw z udziałem USA, w porównaniu z sześcioma w roku Dnia 11 lipca 2007 r. Eurojust zorganizował spotkanie w sprawie przestępczości zorganizowanej w Rosji w oparciu o inicjatywę amerykańską. Chorwacja Oficjalne negocjacje z Republiką Chorwacji rozpoczęły się 8 maja 2007 r. i zakończyły sukcesem w postaci porozumienia o współpracy, przyjętego na unijnym szczycie Rady Ministrów do spraw Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych 9 listopada 2007 r. Dokument ten nie wszedł jeszcze w życie. Szwajcaria Jak wspomniano w Sprawozdaniu Eurojustu za rok 2006, Rada Federalna Konfederacji Szwajcarskiej wyraziła zgodę pod koniec 2006 roku na otwarcie negocjacji z Eurojustem w sprawie umowy o współpracy. Pierwsza runda oficjalnych negocjacji miała miejsce w dniach kwietnia 2007 r. Delegaci osiągnęli porozumienie w sprawie głównych kwestii i przygotowali plan drugiej rundy negocjacji. Wymieniono komentarze i propozycje poprawek. Eurojust przyjął z zadowoleniem postępy w negocjacjach. Rozmowy będą kontynuowane w roku Federacja Rosyjska Obie rundy negocjacji z Federacją Rosyjską miały miejsce w 2006 roku. Z powodu różnic w systemach prawnych niektóre istotne kwestie nadal pozostają nierozwiązane, w tym zagadnienia ochrony danych osobowych oraz pytanie, czy w świetle rosyjskiego międzynarodowego prawa publicznego Eurojust jest organizacją międzynarodową. Konieczne są dalsze negocjacje. Ukraina Ze względu na fakt, iż Ukraina nie posiada ustawodawstwa w zakresie ochrony danych osobowych zawarcie umowy o współpracy nie jest jeszcze możliwe. Jednakże, gdy tylko państwo to osiągnie konieczny postęp w tej dziedzinie, negocjacje zostaną podjęte na nowo. 53

54 Była Jugosłowiańska Republika Macedonii Delegacja Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii (FYROM) w Eurojuście 9 czerwca 2007 r., wykazała chęć i zainteresowanie rozpoczęciem rozmów na temat możliwej umowy o współpracę. Eurojust przyznał FYROM, jako krajowi kandydującemu do UE priorytet na liście państw objętych negocjacjami. Rozmowy będą mogły zostać podjęte po wprowadzeniu przez FYROM odpowiednich przepisów w zakresie ochrony danych osobowych. Eurojust ma nadzieję, że pierwsza runda negocjacji rozpocznie się na początku roku Mołdawia We wrześniu 2007 roku Ambasador Misji Republiki Mołdawskiej w UE złożył wizytę w agencji Eurojust i również wyraził zainteresowanie zacieśnieniem współpracy operacyjnej przez podpisanie porozumienia w tym zakresie. Inne Państwa Trzecie W 2007 roku Eurojust nadal rozwijał kontakty z innymi krajami na Bałkanach Zachodnich, biorąc równocześnie udział w projektach i inicjatywach regionalnych UE w tym regionie. Agencję odwiedziły również delegacje z całego świata, przybyłe w celu zapoznania się z jego funkcjonowaniem. W październiku 2007 roku do Eurojust został oddelegowany na miesiąc prokurator z Japonii, celem dokonania oceny przydatności zawarcia umowy o współpracę. W 2008 roku planowana jest podobna wizyta ze strony prokuratora z Korei. Ceremonia podpisania porozumienia o współpracy pomiędzy Eurojustem a Chorwacją, Bruksela, 9 listopada 2007 r. 54

55 5 WNIOSKI RADY (W ODNIESIENIU DO SPRAWOZDANIA ROCZNEGO ZA 2006 r.) W czerwcu 2007 roku Rada przyjęła Wnioski w sprawie piątego rocznego sprawozdania Eurojustu (Dokument UE 9920/07 z dnia 24 maja 2007 r.). Rada sformułowała również zalecenia i zadania, które powinny zostać uwzględnione przez Eurojust, państwa członkowskie, grupy robocze UE oraz Komisję. Eurojust z zadowoleniem odnotował Wnioski Rady, wzywające państwa członkowskie do przestrzegania ustawodawstwa UE oraz do przedsięwzięcia działań mających na celu wzmocnienie skuteczności Eurojustu poprzez kierowanie do agencji spraw dotyczących złożonych i poważnych przestępstw na wczesnym etapie postępowania, dostarczając aktualne, wysokiej jakości informacje w zakresie prowadzonych spraw, jak również popularyzując wśród praktyków wiedzę na temat możliwości Eurojustu, co powinno doprowadzić do częstszego angażowania agencji w prace nad analitycznymi plikami roboczymi (AWF) Europolu, oraz udzielając przedstawicielom krajowym odpowiedniego wsparcia w skutecznym wykonywaniu zadań. Poniżej, podobnie jak w Sprawozdaniu za rok 2006, przedstawione zostały komentarze Eurojustu dotyczące stanu wykonania Wniosków Rady, oraz kluczowych zaleceń i zadań sformułowanych dla Eurojustu. Temat Zalecenia i zadania dla Eurojustu Stan wykonania Komunikat w sprawie przyszłości Eurojustu i Europejskiej Sieci Sądowniczej (EJN) Średniookresowa ocena skuteczności działań podejmowanych przez Eurojust, w szczególności w odniesieniu do Komunikatu Komisji Eurojust zainicjował szereg projektów w związku z Komunikatem Komisji: Zredagowanie wstępnego wkładu w Komunikat Komisji (zob. dokument Rady 13079/07); Rozesłanie ankiety dotyczącej wdrażania Decyzji ustanawiającej Eurojust (zob. dokument Rady 11143/07); oraz Organizacja seminarium Eurojust: Wytyczenie kierunków przyszłych działań ( Eurojust Navigating the Way Forward, zob. dokument Rady 15542/07). Dane liczbowe/ ewaluacja spraw/ przykłady postępowań Analiza przyczyn wciąż niedostatecznego stopnia wykorzystywania potencjału Eurojustu przez organy krajowe oraz podjęcie w razie konieczności wszelkich działań na poziomie krajowym w celu przezwyciężenia istniejących w tym zakresie przeszkód prawnych lub praktycznych Kompilacja odpowiedzi udzielonych przez państwa członkowskie na pytania zawarte w ankiecie dotyczącej wdrażania Decyzji ustanawiającej Eurojust stanowiły podstawę wstępnej analizy przyczyn niedostatecznego stopnia wykorzystywania możliwości Eurojustu. Przedstawiciele krajowi wzięli te odpowiedzi pod uwagę i, jeśli istnieje taka potrzeba, podejmują na bieżąco odpowiednie działania. 55

56 Temat Zalecenia i zadania dla Eurojustu Stan wykonania Baza postępowań (Case Management System CMS) Skuteczne przetwarzanie otrzymanych informacji, zgodnie z decyzją Rady 2005/671/JHA poprzez udoskonalenie CMS Baza CMS została opracowana w celu przechowywania informacji o wszystkich postępowaniach prowadzonych z udziałem Eurojustu. Wszelkie informacje, łącznie z tymi dotyczącymi przestępstw terrorystycznych, są traktowane jednakowo. Jeżeli chodzi o informacje na temat wyroków skazujących, trwa wprowadzanie w życie propozycji mającej udoskonalić możliwości CMS w tym zakresie. Dodatkowo istnieje możliwość uzyskania informacji statystycznych na temat spraw związanych z przestępstwami terrorystycznymi przy pomocy wyszukiwania według rodzajów przestępstw (zob. Rozdział 2). Zwiększenie możliwości CMS na polu przetwarzania i analizy danych dotyczących prowadzonych spraw oraz podkreślenie faktu, iż niezwykle istotne jest wykorzystanie pełnego potencjału CMS, mając na uwadze możliwość kierowania wniosków o wszczęcie postępowania do państw członkowskich na podstawie krzyżowej analizy danych znajdujących się w bazie. Eurojust zwiększył możliwości Analityków z Zespołu ds. Analizy Postępowań poprzez zatrudnienie siedmiu asystentów analityków. Do tej pory analitycy udzielili wsparcia w czternastu złożonych sprawach operacyjnych wymagających koordynacji oraz opracowali analizę strategiczną na podstawie danych statystycznych pochodzących z CMS. Eurojust miał również swój wkład w przygotowanie raportu o Zagrożeniu Przestępczością Zorganizowaną (raport OCTA Organised Crime Threat Assessment) oraz opracowanie dokumentu pt. Działalność terrorystyczna w Unii Europejskiej: aktualny stan i tendencje. Eurojust ustanowił kanały bezpiecznej komunikacji dla przedstawicieli krajowych podczas korzystania z CMS. CMS pozwala na dokonanie dogłębnej analizy krzyżowej wszystkich istniejących między sprawami powiązań oraz przeglądu wszystkich zaangażowanych stron. Możliwość ta jest jednak uwarunkowana poprawnym wprowadzeniem do systemu kompletnych danych otrzymanych od organów krajowych. W 2008 roku Eurojust będzie nadal podejmował wszelkie niezbędne kroki w celu udoskonalania CMS. Współpraca z Europolem postępowania jako źródło informacji Współpraca z Europolem w celu wykorzystania potencjału analitycznego obu instytucji do walki z przestępczością. Kolegium powołało w trybie ad-hoc zespół ds. opracowania raportu OCTA, w celu zebrania informacji od przedstawicieli krajowych na temat wymagań w zakresie informacji wywiadowczych koniecznych do przygotowania raportu w roku Wkład Eurojustu opierał się na analizie ilościowej danych pochodzących z CMS oraz analizie jakościowej informacji uzyskanych z przedstawicielstw krajowych. 56

57 Temat Zalecenia i zadania dla Eurojustu Stan wykonania Dnia 7 czerwca 2007 r. podpisane zostało porozumienie w sprawie zaangażowania Eurojustu w pracę nad sześcioma analitycznymi plikami roboczymi. Przedstawiciele Kolegium oraz Analitycy z Zespołu ds. Analizy Postępowań zostali wyznaczeni do współpracy z Europolem przy wybranych plikach analitycznych (zob. Rozdział 4). W 2008 roku agencja pragnie poprawić swoje możliwości analityczne, również w celu zapewnienia, iż analizy przeprowadzone przez Eurojust i Europol będą się uzupełniały, a nie powielały. Postępowania Kontynuacja ewaluacji postępowań i koncentracja na sprawach złożonych W 2007 roku podział spraw na standardowe i złożone był stosowany do wszystkich spraw zarejestrowanych przez Kolegium. Podział ten będzie nadal stosowany w roku Również inne dane statystyczne wykorzystywane są do zilustrowania charakteru i struktury postępowań (zob. Rozdział 2). Ocena potrzeby posiadania danych statystycznych dotyczących działań przedstawicieli krajowych, o których informacje nie są wprowadzane do CMS Ankieta przeprowadzona wśród wszystkich przedstawicieli krajowych pokazuje, że zdecydowana większość zaangażuje się w sprawy, które nie są rejestrowane w CMS, a prawie dwie trzecie przedstawicieli krajowych nie prowadzi statystyk na temat tych spraw. Jednakże dwie trzecie przedstawicieli krajowych widzi potrzebę opracowania takiej statystyki, a także statystyki dot. innych prowadzonych przez nich działań, takich jak spotkania, seminaria i szkolenia. Eurojust będzie kontynuował zbieranie danych statystycznych w roku Ograniczone stosowanie uprawnień Eurojustu przewidzianych w art. 7 Analiza powodów ograniczonego stosowania uprawnień Eurojustu przewidzianych w art. 7 i utrzymanie proaktywnego podejścia do współpracy organów wymiarów sprawiedliwości Badanie przeprowadzone wśród wszystkich przedstawicieli krajowych pokazuje, że do Kolegium złożono bardzo niewiele wniosków o zastosowanie jego uprawnień przewidzianych w art. 7, oraz że przedstawiciele krajowi rzadko odczuwali potrzebę składania takich wniosków. Jako przyczynę takiego stanu rzeczy przedstawiciele krajowi podawali fakt, iż państwa zaangażowane w przedmiotowe postępowania osiągnęły porozumienie w ramach współpracy i koordynacji postępowań, niejednokrotnie z udziałem Eurojustu, oraz że status i uprawnienia przedstawicieli krajowych na szczeblu krajowym, ewentualnie w powiązaniu z uprawnieniami przewidzianymi w art. 6, stanowiły wystarczającą podstawę do wystosowania odpowiednich wniosków i zaleceń i do zastosowania się do nich przez państwa członkowskie. 57

58 Temat Zalecenia i zadania dla Eurojustu Stan wykonania Eurojust-EJN Potrzeba jasnego określenia, jakie postępowania powinny być prowadzone przez Eurojust a jakie przez EJN W Sprawozdaniu za rok 2006 Eurojust zapowiedział, że dokona oceny ewentualnych postępów w zakresie opracowywania wytycznych dot. rodzajów spraw, którymi powinien zajmować się Eurojust oraz rodzajów spraw, którymi powinna zajmować się EJN. Ponadto Eurojust miał zbadać, czy istnieje możliwość zebrania danych liczbowych dotyczących zaangażowania EJN. Badanie przeprowadzone wśród przedstawicieli krajowych pokazuje, że bardzo niewielu z nich posiada dane dotyczące liczby spraw kierowanych z Eurojustu do EJN i odwrotnie. Co więcej, bardzo niewielu przedstawicieli krajowych posiada dane na temat ilości spraw prowadzonych przez punkty kontaktowe EJN na szczeblu krajowym, jedynie około jedna trzecia przedstawicieli krajowych uważa, że odtworzenie takich danych jest możliwe. Jednym z powodów jest fakt, że wiele punktów kontaktowych EJN pracuje w strukturach organów centralnych, i że nie jest możliwe oddzielenie spraw, z którymi mają one do czynienia w ramach swoich regularnych obowiązków od spraw, którymi zajmują się jako punkty kontaktowe EJN. Eurojust uważa, że zdefiniowanie ścisłych kryteriów lub formuł umożliwiających automatyczną identyfikację spraw, w przypadku których organy krajowe powinny ubiegać się o wsparcie Eurojustu lub EJN, jest niewykonalne. Dlatego też zdaniem Eurojustu, próba rozwiązania tej kwestii nie powinna ograniczać się do definiowania takich kryteriów, ale obejmować przede wszystkim określenie jasnej struktury powiązań między Eurojustem a EJN na szczeblu krajowym, by w ten sposób dostarczyć organom krajowych przejrzystych wytycznych, z jednoczesnym poszanowaniem zasady uzupełniania się zadań obu organizacji. Rozpatrzenie możliwości organizowania wspólnych seminariów z udziałem przedstawicieli krajowych i punktów kontaktowych EJN, celem upowszechnienia wśród praktyków wiedzy na temat zadań tych organizacji Należy zauważyć, że wspólne seminaria były już organizowane w przeszłości. Zarówno Eurojust, jak i EJN są zaangażowane w dalsze zacieśnianie współpracy w celu wypracowania komplementarności, przejrzystości i stabilnej podstawy do podejmowanych działań. Te relacje były tematem dyskusji na seminarium w Lizbonie i stanowią część Komunikatu Komisji Europejskiej, jak również propozycji na temat przyszłości Eurojustu i EJN (zob. Rozdział 6). 58

59 Temat Zalecenia i zadania dla Eurojustu Stan wykonania Eurojust-OLAF Zawarcie umowy o współpracy Negocjacje Eurojust z OLAFem są obecnie w fazie końcowej. Wspólne Zespoły Dochodzeniowo- Śledcze (JIT) Wezwanie Eurojustu do zachęcania odpowiednich władz w państwach członkowskich do ustanawiania JIT Ankieta przeprowadzona wśród wszystkich przedstawicieli krajowych pokazuje, że bardzo niewielu z nich oficjalnie zaleciło powołanie JIT na mocy art. 6. Średnio połowa przedstawicieli krajowych wystosowała takie zalecenie nieoficjalnie, lub zamierzała to zrobić. JIT nie były powoływane lub też nie zalecano ich powołania głównie z następującego powodu: utworzenie takiego zespołu nie było konieczne, ponieważ zaangażowane w postępowanie państwa członkowskie miały do dyspozycji inne formy współpracy, które w ich uznaniu były wystarczająco skuteczne. Kilku przedstawicieli krajowych powołało się na brak wdrożenia decyzji Rady w sprawie JIT do danego prawa krajowego. Europejski Nakaz Aresztowania (ENA) Informowanie o naruszeniu terminów oraz przedstawienie raportu na temat otrzymanych danych i ich analizy Dziewięć państw członkowskich poinformowało Eurojust o naruszeniu terminów. Z powodu nie wywiązywania się przez państwa członkowskie z obowiązku przekazywania takich informacji do Eurojustu uznano, iż brak jest dostatecznego materiału do przeprowadzenia analizy (zob. Rozdział 2). Stosunki z państwami trzecimi Rozwijanie kontaktów z państwami trzecimi, zgodnie z listą priorytetów na rok 2007 Umowa o współpracy między Eurojustem i Republiką Chorwacji została podpisana 9 listopada 2007 r. Negocjacje z Federacją Rosyjską oraz Szwajcarią nadal trwają. Negocjacje z Ukrainą uległy opóźnieniu, ponieważ Ukraina nie przyjęła jeszcze ustawodawstwa w zakresie ochrony danych osobowych. FYROM i Mołdawia wyraziły zainteresowanie rozpoczęciem negocjacji. Wymienione państwa znajdują się na liście państw mających priorytet w negocjacjach w roku

60 60

61 6 CELE STRATEGICZNE I PRZYSZŁOŚĆ AGENCJI Cele i osiągnięcia w roku 2007 Niniejszy rozdział przedstawia cele strategiczne określone przez Kolegium na rok 2007 i Podobnie jak w poprzednich sprawozdaniach rocznych, ocena wstępna obejmuje stan aktualny oraz ocenę osiągnięć w roku Jak widać poniżej, realizacja niektórych celów rozłożona jest na kilka lat i stanowi część strategicznych celów Eurojustu na okres następnych dwóch lat Doprowadzenie pod koniec 2008 roku do następującego stanu rzeczy w zakresie terroryzmu: Eurojust prowadzi postępowania związane z terroryzmem w sposób bardziej wydajny; podjęte zostały działania mające skłonić właściwe organy w państwach członkowskich do dostarczania Eurojustowi wszystkich informacji na temat terroryzmu, określonych w przedmiotowej decyzji Rady. Eurojust odbywa regularne spotkania z korespondentami krajowymi ds. terroryzmu. W czerwcu 2007 roku zorganizowano seminarium strategiczne Eurojustu z udziałem tych korespondentów, na którym przedstawiono Projekt w zakresie wymiany informacji i wprowadzono formularz mający służyć wymianie informacji w postępowaniach związanych z terroryzmem, zgodnie z Decyzją Rady. Eurojust jest w stanie przetwarzać i zarządzać przekazanymi mu informacjami na temat terroryzmu Odnośnie gromadzenia informacji na temat wyroków skazujących obecnie wdrażana jest propozycja dotycząca zwiększenia możliwości bazy CMS w tym zakresie. Utworzono prawną bazę danych na temat terroryzmu przedstawiającą uaktualniony przegląd dostępnych dokumentów krajowych, europejskich i międzynarodowych oraz instrumentów prawnych. Eurojust przyczynia się do kształtowania strategii zwalczania terroryzmu Eurojust uczestniczył w wielu konferencjach, oferując sędziom i prokuratorom szkolenia w kwestiach związanych z terroryzmem. Agencja nawiązuje nowe i wzmacnia istniejące kontakty w tym zakresie z państwami spoza UE. Współpracujemy również ściśle z Koordynatorem UE ds. Zwalczania Terroryzmu. Ponadto Kolegium Eurojust powołało Komitet ds. Bezpieczeństwa, zgodnie z Regulaminem w zakresie Bezpieczeństwa ustanawiającym zasady przetwarzania informacji niejawnych (zob. Rozdział 3). 61

62 2. Zwiększenie liczby prestiżowych postępowań, kierowanych do Eurojustu przez państwa członkowskie. Za pierwszy krok w tym kierunku Eurojust uważa podnoszenie prestiżu organizacji. Przedstawiciele krajowi, ich zastępcy oraz asystenci, jak również pracownicy administracji, uczestniczyli w wielu krajowych i międzynarodowych seminariach, spotkaniach i konferencjach. Wpłynęło to bez wątpienia na zwiększenie liczby postępowań kierowanych do Eurojustu. Co więcej, Eurojust przeprowadził ankietę na temat wdrażania Decyzji ustanawiającej Eurojust. Ankieta ta pozwoliła agencji i państwom członkowskim na zidentyfikowanie przeszkód uniemożliwiających wzrost liczby spraw prestiżowych (zob. Rozdział 5). Eurojust będzie kontynuował prace w tym zakresie w roku Przekonanie każdego z państw członkowskich o konieczności zapewnienia właściwego wsparcia swoim przedstawicielom krajowym w Eurojuście, umożliwiającego im prowadzenie postępowań oraz wypełnianie pozostałych obowiązków. Wizyty ministrów, prokuratorów generalnych oraz innych przedstawicieli władz państw członkowskich w agencji Eurojust, jak również regularne kontakty pomiędzy członkami Kolegium a ich organami krajowymi wpłynęły na podniesienie poziomu wiedzy na temat Eurojustu w roku Eurojust dąży do tego, by w coraz szerszym zakresie obdarzano go zaufaniem i nakłania państwa członkowskie do udzielania właściwego wsparcia swym przedstawicielom krajowym poprzez oddelegowywanie do Eurojust dodatkowych osób oraz tworzenie platform porozumienia i struktur krajowych, niezbędnych do skutecznej pracy przedstawicieli krajowych w państwach członkowskich. Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród przedstawicieli krajowych, dotyczącej potrzeby dodatkowego wsparcia w ich przedstawicielstwach, zostaną opracowane w roku Na podstawie tej ankiety oraz przy uwzględnieniu reformy Eurojust i EJN opracowanej na seminarium w Lizbonie, Eurojust podejmie decyzję w zakresie ewentualnego zapotrzebowania na dalsze działania. 4. Zawarcie oficjalnych umów o współpracy z większą liczbą krajów spoza Unii Europejskiej W roku kalendarzowym 2007 została podpisana umowa z Chorwacją, rozpoczęto również oficjalne negocjacje z innymi krajami (zob. Rozdział 4). 5. Stworzenie stabilnego i bezpiecznego środowiska pracy dzięki użyciu technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) w prowadzeniu postępowań i komunikacji, poprzez wdrażanie następujących środków: Utworzenie bezpiecznych kanałów przesyłu danych między Eurojustem a organami krajowymi we wszystkich państwach członkowskich; oraz Wprowadzenie odpowiednich zabezpieczeń telefonów komórkowych W 2007 roku z sukcesem zakończył się projekt pilotażowy obejmujący utworzenie bezpiecznego łącza komunikacyjnego pomiędzy Eurojustem a Republiką Słowacką. Przewiduje się, że w 2008 roku bezpieczne łącza zaczną działać pomiędzy Eurojustem a wybranymi organami krajowymi we wszystkich państwach członkowskich. Po przeprowadzeniu procedury przetargowej Eurojust zdecydował o rozpoczęciu projektu pilotażowego w zakresie użytkowania zabezpieczonych szyfrem telefonów komórkowych w roku Jeśli projekt powiedzie się, wówczas w okresie r. zostaną nim objęci wszyscy pracownicy etatowi. Projekt EPOC-III, który zakończy się w roku 2008 ma na celu, między innymi, opracowanie mechanizmu wymiany informacji, dzięki któremu można będzie uzyskać połączenie pomiędzy bazą CMS a wybranymi organami krajowymi i wymieniać informacje według wspólnych standardów. 62

63 Cele w latach W maju 2007 roku Eurojust dokonał przeglądu celów wyznaczonych na lata , w celu dostosowania i ustalenia celów strategicznych na okres następnych dwóch lat. Kolegium przyjęło następujące cele strategiczne na lata : 1. Doprowadzenie przed końcem 2008 roku do następującego stanu rzeczy w zakresie terroryzmu: Eurojust prowadzi postępowania związane z terroryzmem w sposób bardziej wydajny; podjęte zostały działania mające skłonić właściwe organy w państwach członkowskich do dostarczania Eurojustowi wszystkich informacji na temat terroryzmu, określonych w przedmiotowej decyzji Rady, Eurojust jest w stanie zarządzać i przetwarzać przekazane mu informacje na temat terroryzmu, Eurojust przyczynia się do kształtowania strategii zwalczania terroryzmu. 2. Usprawnienie prowadzenia postępowań poprzez: Określenie standardowych procedur prowadzenia postępowań, Wypracowanie Systemu Wartościowania Postępowań, Wprowadzenie systemu zabezpieczeń telefonów komórkowych, Stworzenie stabilnego i bezpiecznego środowiska pracy dzięki użyciu technologii informacyjnokomunikacyjnych (ICT), pomocnych w prowadzeniu postępowań, Utworzenie bezpiecznych kanałów przesyłu danych między Eurojustem a organami krajowymi we wszystkich państwach członkowskich. 3. Zwiększenie liczby spraw złożonych kierowanych do Eurojustu przez państwa członkowskie. 4. Przekonanie państw członkowskich o konieczności zapewnienia właściwego wsparcia przedstawicielom krajowym oddelegowanym do Eurojustu, umożliwiającego im prowadzenie postępowań oraz wykonywanie pozostałych obowiązków. 5. Wprowadzenie jasnej struktury we współpracy pomiędzy Eurojustem, EJN, Europolem i OLAFem i jej dalszy rozwój. 6. Zawarcie przynajmniej trzech oficjalnych umów o współpracę z państwami spoza Unii Europejskiej oraz organami międzynarodowymi, a także zacieśnienie współpracy pomiędzy państwami członkowskimi i nieczłonkowskimi. Seminarium w Lizbonie: Eurojust Navigating the Way Forward ( Eurojust Wytyczenie kierunków przyszłych działań ) W dniach października 2007 r. Eurojust zorganizował w Lizbonie seminarium pod tytułem Eurojust Navigating the Way Forward. Celem seminarium było zdiagnozowanie obecnej 63

64 sytuacji Eurojustu i wytyczenie kierunków przyszłych działań w świetle Komunikatu Komisji w sprawie przyszłości Eurojustu i EJN, oraz wyników ankiety na temat wdrażania Decyzji ustanawiającej Eurojust. Wśród uczestników seminarium znalazły się zarówno osoby z, jak i spoza Eurojustu, punkty kontaktowe EJN, prokuratorzy łącznikowi oddelegowani do Eurojustu, przedstawiciele Ministerstw Sprawiedliwości oraz praktycy z państw członkowskich, jak również przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, Komisji (łącznie z OLAFem), Sekretariatu Generalnego Rady i Europolu. Seminarium w Lizbonie potwierdziło raz jeszcze, że nadszedł czas, aby przejść do nowego etapu koordynacji pracy operacyjnej i wspierania organów wymiaru sprawiedliwości w walce z przestępczością o charakterze ponadgranicznym. Wyniki spotkania zostały przedstawione w ogólnym sprawozdaniu z seminarium (dokument Rady nr 15542/07). Jako podstawowy problem zidentyfikowano brak pełnego wdrożenia Decyzji ustanawiającej Eurojust do systemów prawa krajowego. Aby umożliwić agencji pełne wykorzystanie swojego potencjału, uczestnicy seminarium skoncentrowali się na trzech celach, które zostały uznane za priorytetowe: A. Wzmocnienie i zwiększenie uprawnień przedstawicieli krajowych oraz Kolegium, B. Poprawa i zwiększenie zakresu wymiany informacji, C. Ustalenie jasnych relacji pomiędzy Eurojustem a EJN. W oparciu o praktyczne doświadczenia uzyskane w ostatnich latach, podczas dyskusji podkreślano potrzebę zagwarantowania, iż uprawnienia przyznane na mocy Decyzji ustanawiającej Eurojust są wykorzystywane w optymalny sposób, oraz iż kompetencje przedstawicieli krajowych i Kolegium są umacniane. Co więcej, podkreślono, iż stała obecność i dostępność osób delegowanych do przedstawicielstw krajowych jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania Eurojustu. Odnośnie uprawnień przyznanych przedstawicielom krajowym, jako delegatom organów krajowych, okazało się, że istnieje zgodna opinia co do potrzeby rozwiązania problemu różnic w uprawnieniach wynikających z art. 9 ust. 3 Decyzji ustanawiającej Eurojust oraz stworzenia minimalnego standardu równoważnych uprawnień. Dyskutowano również nad dodatkowymi uprawnieniami, oprócz tych już przewidzianych art. 6 i 7 Decyzji ustanawiającej Eurojust. W ramach tej dyskusji uczestnicy seminarium w Lizbonie zajęli się w szczególności kompetencjami przedstawicieli krajowych w zakresie przekazywania wniosków innych niż określone w art. 6, a także monitorowania ich wykonania, jak również możliwością podejmowania w sprawach pilnych czynności wykraczających poza rutynę. Te nadzwyczajne uprawnienia mogłyby obejmować np. wydanie zgody na przesyłkę niejawnie nadzorowaną. Ponadto, rozmawiano na temat przyznania Kolegium ewentualnych dodatkowych uprawnień. Uczestnicy seminarium skoncentrowali się na wiążącym charakterze wniosków, zwłaszcza w zakresie konfliktu kompetencji organów wymiaru sprawiedliwości, na uprawnieniach Kolegium do 64

65 podejmowania decyzji o powołaniu Wspólnego Zespołu Dochodzeniowo Śledczego (JIT) oraz na możliwości otwierania analitycznych plików roboczych w Europolu. Równie silny nacisk został położony na potrzebę usprawnienia wymiany informacji z państwami członkowskimi. Ważnym czynnikiem w tym zakresie jest możliwość bezpośredniego dostępu przedstawicieli krajowych do krajowych baz danych obejmujących sprawy karne oraz wymiany tych informacji bezpośrednio w obrębie Eurojustu, bez potrzeby angażowania władz krajowych. Podczas spotkania podkreślono potrzebę przekazywania istotnych informacji w sposób systematyczny i uporządkowany oraz ustanowienia bezpiecznego systemu komunikacji. Wśród większości uczestników panowała zgodna opinia co do potrzeby ustalenia jasnych relacji między Eurojustem a EJN celem wzmocnienia efektywnego funkcjonowania obu organizacji, uzupełniających się wzajemnie. Obowiązek powołania przez państwa członkowskie korespondentów krajowych dla Eurojustu również cieszył się szerokim poparciem. Wielu uczestników podkreślało na tej kanwie swoje pozytywne doświadczenia z rozwiązaniem przewidującym powierzenie tej samej osobie funkcji krajowego korespondenta dla Eurojust i punktu kontaktowego EJN. Rozważano możliwość powołania krajowego koordynatora ds. EJN. W tym kontekście sugerowano stworzenie krajowej platformy składającej się z korespondentów dla Eurojust oraz punktów kontaktowych EJN, w tym krajowego koordynatora EJN. Taka platforma byłaby pomostem pomiędzy Eurojustem a EJN na szczeblu krajowym, udzielając profesjonalnych wskazówek organom krajowym. 65

66 66 Przedstawiciele krajowi Eurojustu na spotkaniu z międzynarodową prasą.

67 7 CELE, ZADANIA I STRUKTURA EUROJUSTU Cele i zadania Eurojust to organ wspierający współpracę organów wymiaru sprawiedliwości, powołany by wspomagać zapewnianie wysokiego poziomu bezpieczeństwa w obszarze wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Agencja powstała na mocy decyzji podjętej przez Radę Europejską na szczycie w Tampere (w dniach października 1999 r.), którego celem była poprawa działań w walce z poważną przestępczością poprzez ułatwienie optymalnej koordynacji postępowań i śledztw prowadzonych na terytorium więcej niż jednego państwa członkowskiego, z pełnym poszanowaniem podstawowych praw i wolności. Dnia 14 grudnia 2000 r. Rada Unii Europejskiej oficjalnie ustanowiła tymczasową jednostkę współpracy w obszarze wymiaru sprawiedliwości o nazwie Pro-Eurojust. Prokuratorzy ze wszystkich państw członkowskich wypróbowywali różne koncepcje poprawy skuteczności walki z poważną przestępczością poprzez ułatwienie koordynacji postępowań i śledztw prowadzonych w obrębie EU. Pro-Eurojust rozpoczął działalność 1 marca 2001 r. Sama agencja została ustanowiona Decyzją z dnia 28 lutego 2002 r. jako organ UE posiadający osobowość prawną (zob. Decyzja Rady z dnia 28 lutego 2002 r. ustanawiająca Eurojust w celu zintensyfikowania walki z poważną przestępczością, 2002/187/WSiSW). Eurojust jest pierwszym stałym organem ustanowionym w celu współpracy organów ścigania w europejskiej przestrzeni prawnej, który jest finansowany z ogólnego budżetu UE. Eurojust podlega kontroli niezależnego Wspólnego Organu Nadzorczego, mającego zapewnić, że dane osobowe są przetwarzane zgodnie z Decyzją ustanawiającą Eurojust. Organ ten rozpatruje również wnioski o wgląd do danych osobowych, składane przez pojedyncze osoby. Eurojust zajmuje się intensyfikacją i usprawnianiem koordynacji w zakresie prowadzonych śledztw i postępowań oraz poprawą koordynacji pomiędzy właściwymi organami państw członkowskich, w szczególności poprzez ułatwienie wykonywania międzynarodowej pomocy prawnej oraz wniosków o ekstradycję. Eurojust wspiera na wszelkie możliwe sposoby krajowe organy ścigania w celu usprawnienia prowadzonych przez nie postępowań i śledztw dotyczących przestępstw o charakterze ponadgraniczym. Na wniosek państwa członkowskiego Eurojust może udzielić pomocy w prowadzeniu postępowania z udziałem tylko tego państwa członkowskiego oraz państwa spoza UE, jeżeli z tym państwem zawarta została umowa o współpracy lub jeżeli istnieją szczególne względy dla udzielenia takiej pomocy. Kompetencje Eurojustu obejmują te same rodzaje czynów zabronionych, jakimi zajmuje się również Europol, tj. terroryzm, handel narkotykami, handel ludźmi, fałszerstwa, pranie pieniędzy, przestępstwa dokonywane przy użyciu narzędzi elekronicznych, przestępstwa przeciwko mieniu, w tym mieniu państwowemu i oszustwa finansowe, przestępstwa godzące w interesy finansowe Wspólnot Europejskich, przestępstwa przeciwko środowisku naturalnemu oraz udział w zorganizowanej grupie 67

68 przestępczej. W przypadku innych rodzajów działalności przestępczej Eurojust może udzielać wsparcia w śledztwach i postępowaniach na wniosek państwa członkowskiego. Eurojust może skierować wniosek do właściwych organów zainteresowanych państw członkowskich o podjęcie następujących działań: wszczęcie śledztwa bądź postępowania w zakresie określonych czynów; koordynacja działań; uznanie, że jeden kraj ma lepsze możliwości do skutecznego przeprowadzenia postępowania niż inny; powołanie Wspólnych Zespołów Dochodzeniowo-Śledczych; lub dostarczenie Eurojustowi niezbędnych informacji do realizacji jego zadań. Ponadto, Eurojust: powinien zapewnić, aby właściwe organy krajowe przekazywały sobie nawzajem informacje o śledztwach i postępowaniach, które zostały wcześniej skierowane do Eurojustu celem zapewnienia im wsparcia z jego strony; powinien udzielać wsparcia właściwym organom w zapewnieniu jak najlepszej koordynacji śledztw i postępowań; powinien świadczyć pomoc w zakresie poprawy współpracy pomiędzy właściwymi organami krajowymi, w szczególności w oparciu o analizy Europolu; powinien współpracować i konsultować się z Europejską Siecią Sądowniczą oraz korzystać i przyczyniać się do rozbudowy bazy jej dokumentacji; może, zgodnie ze swoimi celami, czynić wysiłki w celu poprawy współpracy i koordynacji pomiędzy właściwymi organami oraz przekazywać wnioski o udzielenie pomocy prawnej, gdy: (i) są one kierowane przez właściwy organ państwa członkowskiego, (ii) dotyczą one śledztwa lub postępowania prowadzonego przez ten organ w określonej sprawie, oraz (iii) gdy zaangażowanie Eurojustu jest konieczne ze względu na potrzebę koordynacji czynności; może udzielać pomocy Europolowi, szczególnie dostarczając opinii opartych na analizach przeprowadzonych przez Europol; oraz może udzielać wsparcia logistycznego, np. w zakresie tłumaczeń pisemnych, ustnych oraz organizacji spotkań koordynacyjnych. W celu realizacji powierzonych mu zadań, Eurojust utrzymuje ścisłe kontakty z EJN, Europolem, Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Oszustw Finansowych (OLAF) oraz sędziami łącznikowymi. Może on również, poprzez Radę, zawierać umowy o współpracy z państwami spoza UE oraz organizacjami międzynarodowymi, mające na celu wymianę informacji lub oddelegowanie funkcjonariuszy. 68

69 OLEGIULT LU HU MT NL AT PL PT RO SL SK FI SE UKKMADMINISTRACJAStruktura SCHEMAT ORGANIZACYJNY EUROJUSTU BE BG CZ DK DE EE EL ES FR IE IT CY LV Przewodniczący Kolegium Dyrektor Administracyjny Sekretariat Kolegium Inspektor Ochrony Danych Osobowych Dział Budżetowo- Finansowy Dział Kadr Dział Zarządzania Informacją Dział Obsługi Prawnej SFMGSE* Sekretariat EJN Eurojust składa się z 27 przedstawicieli krajowych, po jednym z każdego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Są wśród nich sędziowie, prokuratorzy lub funkcjonariusze policji o równoważnych kompetencjach, oddelegowani zgodnie z obowiązującymi w danym kraju uregulowaniami. Status poszczególnych przedstawicieli krajowych uwarunkowany jest przepisami prawa krajowego właściwego państwa członkowskiego, które determinują czas trwania kadencji danego przedstawiciela, a także charakter i zakres przyznanych mu kompetencji. Kilkanaście państw członkowskich wyznaczyło zastępców oraz asystentów, aby służyli pomocą lub działali w zastępstwie swoich przedstawicieli krajowych. Niektórzy przedstawiciele krajowi są również wspierani w swojej codziennej pracy przez krajowych ekspertów oddelegowanych przez organy krajowe na czas określony (SNE) do pomocy w prowadzeniu postępowań. SNE stanowią część administracji Eurojustu, lecz współpracują ściśle z przedstawicielstwami krajowymi. Przedstawiciele krajowi tworzą Kolegium Eurojustu, które jest odpowiedzialne za organizację i funkcjonowanie Eurojustu. Eurojust może wypełniać swoje zadania poprzez jednego lub więcej przedstawicieli krajowych lub jako Kolegium. Kolegium jest wspierane przez administrację. Dyrektor Administracyjny jest odpowiedzialny za codzienne administrowanie agencją oraz zarządzanie jej personelem. 69

70 EUROPEJSKIEJ SIECI SĄDOWNICZEJ (EJN) I SĘDZIÓW ŁĄCZNIKOWYCH EUROPOLU PREZYDENCJI TERRORYZMU ADMINISTRACJI STRATEGII W ZAKRESIE PROWADZENIA SPRAW I POPRAWY FUNKCJONALNOŚCI STOSUNKÓW ZEWNĘTRZNYCH OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH I E-POC BRUKSELSKI Zespoły Kolegium NIELEGALNEGO HANDLU I PRZESTĘPSTW POWIĄZANYCH OSZUSTW FINANSOWYCH I PRZESTĘPSTW GOSPODARCZYCH OLAF ENA* I END** * EUROPEJSKIEGO NAKAZU ARESZTOWANIA ** EUROPEJSKIEGO NAKAZU DOWODOWEGO Eurojust wypracował i wdrożył system składający się z trzynastu zespołów właściwych oraz dwóch zespołów doradczych, w zakresie przestępczości z użyciem narzędzi elektronicznych i przestępczości powiązanej z rozgrywkami piłkarskimi. System ten pozwala przedstawicielom krajowym na lepsze zarządzanie ich czasem, umiejętnościami i dostępnymi środkami, przyspieszenie procesu podejmowania decyzji oraz lepsze dostosowanie do zmieniających się struktury i rozmiaru organizacji. Zespoły umożliwiają również członkom Kolegium wspólną pracę w małych grupach nad określonymi zagadnieniami. Zespoły czerpią z szerokiego doświadczenia i wiedzy fachowej przedstawicieli krajowych, które są wykorzystywane do opracowywania strategii oraz rozwiązywania kwestii operacyjnych. Zespoły przygotowują sprawozdania oraz zalecenia dla Kolegium, które jest odpowiedzialne za podjęcie ostatecznych decyzji. W skład zespołów wchodzą przedstawiciele krajowi, asystenci oraz SNE, a wspierają je pracownicy administracji. Publiczny dostęp do dokumentów Eurojustu Zgodnie z art. 2 Decyzji w sprawie przyjęcia przepisów regulujących publiczny dostęp do dokumentów Eurojustu, przyjętej przez Kolegium dnia 13 lipca 2004 r., każdy obywatel Unii oraz każda osoba fizyczna lub prawna zamieszkała na stałe lub posiadająca siedzibę prawną w państwie członkowskim, ma prawo dostępu do dokumentów Eurojustu. Zgodnie z art. 15 odnośnej Decyzji Eurojust pragnie poinformować, że w 2007 roku agencja otrzymała cztery wnioski o dostęp do swych dokumentów. Tylko w jednym przypadku odmówiono takiego dostępu, ze względu na fakt, iż ujawnienie informacji podważałoby zasadę ochrony interesów publicznych w zakresie [ ] krajowych śledztw i postępowań, prowadzonych przy wsparciu Eurojustu. Takie odstępstwo od ogólnej zasady publicznego dostępu do dokumentów zostało przewidziane w art. 4 ust. 1 a), myślnik szósty, Decyzji w sprawie przyjęcia przepisów regulujących publiczny dostęp do dokumentów Eurojustu. 70

71 Spotkanie informacyjne z Wiceprzewodniczącym Franco Frattinim poprzedzające konferencję prasową w Komisji Europejskiej, 17 kwietnia 2007 r. Wizyta studyjna prokuratorów z Chin. Spotkanie punktów kontaktowych Eurojustu oraz sędziów łącznikowych. 71

72 8 ZAŁĄCZNIK Eurojust składa się z jednego przedstawiciela krajowego oddelegowanego przez każde państwo członkowskie zgodnie ze swoim systemem prawnym, będącego prokuratorem, sędzią lub funkcjonariuszem policji o równoważnych kompetencjach. Poniższe informacje dotyczą wymienionych powyżej funkcji, zgodnie z art. 2 ust. 1 Decyzji ustanawiającej Eurojust. Dodatkowe informacje na temat przedstawicieli krajowych, zastępców i asystentów znajdują się na naszej stronie internetowej, Przedstawicielstwa krajowe Belgia Michèle Coninsx pełni funkcję Wiceprzewodniczącej Kolegium oraz przedstawiciela krajowego Belgii. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Pro-Eurojustu w marcu 2001 roku. Bułgaria Mariana Ilieva Lilova jest przedstawicielem krajowym Bułgarii. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w marcu 2007 roku. Republika Czeska Pavel Zeman jest przedstawicielem krajowym Republiki Czeskiej. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w maju 2004 roku. Jaroslava Novotná jest zastępcą przedstawiciela krajowego Republiki Czeskiej. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w marcu 2007 roku. 72

73 Wsparli Eurojust w 2007 roku: Petr Klement zajmował stanowisko krajowego eksperta (Seconded National Expert SNE). Oddelegowany do Eurojustu przez Republikę Czeską na okres od 1 marca do 31 sierpnia 2007 roku. Z zawodu prokurator. Danuta Kone Krol została oddelegowana do Eurojustu przez Republikę Czeską na stanowisko krajowego eksperta (SNE) na okres od 1 września do 31 grudnia 2007 roku. Z zawodu prokurator. Dania Lennart Hem Lindblom jest krajowym przedstawicielem Danii. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu we wrześniu 2006 roku. Niemcy Michael Grotz jest przedstawicielem krajowym Niemiec. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w październiku 2007 roku. Benedikt Welfens jest zastępcą przedstawiciela krajowego Niemiec. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w październiku 2006 roku. Susanne Stotz jest asystentką przedstawiciela krajowego Niemiec. Z zawodu jest sędzią. Została oddelegowana do Eurojustu w styczniu 2005 roku. 73

74 Zakończyli swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Hermann von Langsdorff zajmował stanowisko przedstawiciela krajowego Niemiec do grudnia 2007 roku. Z zawodu prokurator. Został oddelegowany do Pro-Eurojustu w marcu 2001 roku. Jürgen Kapplinghaus zajmował stanowisko krajowego eksperta (SNE) do września 2007 roku. Z zawodu prokurator. Został oddelegowany do Pro- Eurojustu przez Niemcy w marcu 2001 roku. Estonia Raivo Sepp pełni funkcję Wiceprzewodniczącego Kolegium oraz przedstawiciela krajowego Estonii. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w maju 2004 roku. Irlandia Jarlath Spellman jest przedstawicielem krajowym Irlandii. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w czerwcu 2005 roku. Grecja Lampros Patsavellas jest przedstawicielem krajowym Grecji. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w czerwcu 2005 roku. Hiszpania Juan Antonio García Jabaloy jest przedstawicielem krajowym Hiszpanii. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w październiku 2006 roku. 74

75 María Teresa Gálvez Díez jest krajowym ekspertem (SNE) oddelegowanym na czas określony przez Hiszpanię. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w listopadzie 2003 roku. Francja François Falletti jest przedstawicielem krajowym Francji. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu we wrześniu 2004 roku. Marie-José Aube-Lotte jest zastępcą przedstawiciela krajowego Francji. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu we wrześniu 2006 roku. Alain Grellet jest zastępcą przedstawiciela krajowego Francji. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu we wrześniu 2007 roku. Anne Delahaie jest asystentką przedstawiciela krajowego Francji. Z zawodu jest prawnikiem. Została oddelegowana do Eurojustu w czerwcu 2001 roku. Marie-Pierre Falletti jest asystentką przedstawiciela krajowego Francji. Z zawodu jest prawnikiem. Została oddelegowana do Eurojustu we wrześniu 2004 roku. Zakończył swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Jean-François Bohnert zajmował stanowisko zastępcy przedstawiciela krajowego Francji do sierpnia 2007 roku. Z zawodu prokurator. Został oddelegowany do Eurojustu w marcu 2003 roku. 75

76 Włochy Cesare Martellino jest przedstawicielem krajowym Włoch. Został oddelegowany do Eurojustu w czerwcu 2002 roku. Carmen Manfredda jest zastępcą przedstawiciela krajowego Włoch. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w kwietniu 2004 roku. Filippo Spiezia jest zastępcą przedstawiciela krajowego Włoch. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w grudniu 2007 roku. Cristiano Ripoli jest krajowym ekspertem (SNE) oddelegowanym na czas określony przez Włochy. Z zawodu jest funkcjonariuszem policji. Został oddelegowany do Eurojustu w listopadzie 2007 roku. Cypr Katerina Loizou jest przedstawicielem krajowym Cypru. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu we wrześniu 2004 roku. Łotwa Gunãrs Bundzis jest przedstawicielem krajowym Łotwy. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w kwietniu 2004 roku. 76

77 Dagmara Fokina jest asystentką przedstawiciela krajowego Łotwy. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w kwietniu 2004 roku. Litwa Tomas Krusna jest przedstawicielem krajowym Litwy. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w 2006 roku. Luksemburg Carlos Zeyen jest przedstawicielem krajowym Luksemburga. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu we wrześniu 2006 roku. Zakończył swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Georges Heisbourg był przedstawicielem krajowym Luksemburga do kwietnia 2007 roku. Z zawodu prokurator. Został oddelegowany do Pro- Eurojustu w marcu 2001 roku. Węgry Ilona Lévai jest przedstawicielem krajowym Węgier. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w maju 2004 roku. Malta Donatella Frendo Dimech jest przedstawicielem krajowym Malty. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w czerwcu 2004 roku. 77

78 Holandia Arend Vast jest przedstawicielem krajowym Holandii. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w czerwcu 2007 roku. Jolien Kuitert jest zastępcą przedstawiciela krajowego Holandii. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w czerwcu 2002 roku. Zakończył swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Roelof-Jan Manschot pełnił funkcję Wiceprzewodniczącego Kolegium oraz przedstawiciela krajowego Holandii do września 2007 roku. Z zawodu prokurator. Został oddelegowany do Pro-Eurojustu w czerwcu 2001 roku. Austria Ursula Koller jest przedstawicielem krajowym Austrii. Z zawodu jest sędzią. Została oddelegowana do Eurojustu w grudniu 2005 roku. Zakończyła swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Ulrike Haberl-Schwarz pełniła funkcję Wiceprzewodniczącej Kolegium oraz przedstawiciela krajowego Austrii do lutego 2007 roku. Z zawodu sędzia. Została oddelegowana do Eurojustu w styczniu 2003 roku. Polska Mariusz Skowroński jest przedstawicielem krajowym Polski. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w grudniu 2005 roku. 78

79 Portugalia José Luís Lopes da Mota pełni funkcję Przewodniczącego Kolegium oraz przedstawiciela krajowego Portugalii. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Pro-Eurojustu w marcu 2001 roku. António Luís Santos Alves jest zastępcą przedstawiciela krajowego Portugalii. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w kwietniu 2004 roku. José Eduardo Moreira Alves de Oliveira Guerra jest krajowym ekspertem oddelegowanym na czas określony przez Portugalię. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w październiku 2007 roku. Rumunia Elena Dinu jest przedstawicielem krajowym Rumunii. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w styczniu 2007 roku. Republika Słowenii Malči Gabrijelčič jest przedstawicielem krajowym Republiki Słowenii. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w lipcu 2005 roku. Republika Słowacka Ladislav Hamran jest przedstawicielem krajowym Republiki Słowackiej. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu we wrześniu 2007 roku. 79

80 Zakończył swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Peter Paluda zajmował stanowisko przedstawiciela krajowego Republiki Słowackiej do lipca 2007 roku. Z zawodu sędzia. Został oddelegowany do Eurojustu w maju 2004 roku. Finlandia Maarit Loimukoski jest przedstawicielem krajowym Finlandii. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w sierpniu 2004 roku. Taina Neira jest zastępcą przedstawiciela krajowego Finlandii. Z zawodu jest funkcjonariuszem policji. Została oddelegowana do Eurojustu w grudniu 2007 roku. Zakończyli swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Jaakko Christensen zajmował stanowisko zastępcy przedstawiciela krajowego Finlandii od marca do grudnia 2007 roku. Z zawodu funkcjonariusz policji. Sanna Palo zajmowała stanowisko zastępcy przedstawiciela krajowego Finlandii do lutego 2007 roku. Z zawodu funkcjonariuszka policji. Została oddelegowana do Eurojustu w styczniu 2005 roku. Szwecja Ola Laurell jest przedstawicielem krajowym Szwecji. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu we wrześniu 2007 roku. 80

81 Annette von Sydow jest zastępcą przedstawiciela krajowego Szwecji. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu we wrześniu 2005 roku. Zakończyli swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Solveig Wollstad zajmowała stanowisko przedstawiciela krajowego Szwecji do sierpnia 2007 roku. Z zawodu prokurator. Została oddelegowana do Eurojustu w styczniu 2003 roku. Joakim Zander był ekspertem krajowym oddelegowanym przez Szwecję na okres do września 2007 roku. Z zawodu prokurator. Został oddelegowany do Eurojustu we wrześniu 2006 roku. Wielka Brytania Aled Williams jest zastępcą przedstawiciela krajowego Wielkiej Brytanii. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w lipcu 2006 roku. Phil Hicks jest asystentem przedstawiciela krajowego Wielkiej Brytanii. Z zawodu jest prokuratorem. Został oddelegowany do Eurojustu w czerwcu 2006 roku. Lynne Barrie jest asystentką przedstawiciela krajowego Wielkiej Brytanii. Z zawodu jest prokuratorem. Została oddelegowana do Eurojustu w październiku 2007 roku. 81

82 Zakończyli swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Michael Kennedy pełnił funkcję Przewodniczącego Kolegium oraz przedstawiciela krajowego Wielkiej Brytanii do listopada 2007 roku. Z zawodu prokurator. Został oddelegowany do Eurojustu w marcu 2001 roku. Emma Forbes zajmowała stanowisko asystentki przedstawiciela krajowego Wielkiej Brytanii do września 2007 roku. Z zawodu prokurator. Została oddelegowana do Eurojustu w lipcu 2006 roku. Dyrektor Administracyjny Ernst Merz pełni funkcję Dyrektora Administracyjnego. Z zawodu jest sędzią. Został oddelegowany do Eurojustu w maju 2002 roku. Państwa trzecie przy Eurojust Prokuratorzy łącznikowi Norwegia Kim Sundet jest norweskim prokuratorem łącznikowym. Został oddelegowany do Eurojustu w styczniu 2007 roku. Stany Zjednoczone Ameryki Mary Lee Warren jest amerykańskim prokuratorem łącznikowym. Została oddelegowana do Eurojustu w sierpniu 2007 roku. Zakończyła swą kadencję w Eurojuście w 2007 roku: Mary Ruppert pełniła funkcję amerykańskiego prokuratora łącznikowego od stycznia do sierpnia 2007 roku. 82

83 Wizyta Prokuratora Generalnego Węgier Pana Tamása Kovácsa. Wizyta Ministra Sprawiedliwości Holandii Pana Ernsta M.H. Hirscha Ballina. Wizyta Ministra Sprawiedliwości Nadrenii-Palatynatu Pana Heinza G. Bambergera.

84 Wiceprzewodnicząca Michèle Coninsx, Przewodniczący José Luís Lopes da Mota, Wiceprzewodniczący Raivo Sepp. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or used in any form by any means, graphic, electronic or mechanical, including photocopying, recording, taping or information storage and retrieval systems, without the permission of Eurojust. Photos: Joannes Thuy, Eurojust Eurojust