DWUTLENEK WĘGLA SKROPLONY SCHŁODZONY

Transkrypt

1 1. PRZEDMIOT WARUNKÓW TECHNICZNYCH Przedmiotem Warunków Technicznych jest dwutlenek węgla skroplony schłodzony otrzymywany w procesie skraplania i oczyszczania gazowego CO 2, przeznaczony do celów spoŝywczych i technicznych. 2. WYMAGANIA 2.1. WYMAGANIA OGÓLNE Dwutlenek węgla skroplony schłodzony jest cieczą bezbarwną, bez zapachu, niepalną WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE wg Tablicy 1. Tablica 1 Lp. Wymagania Jednostka Wartość 1. Zawartość CO 2 min % (v/v) 99,95 2. Zawartość wilgoci max ppm (v/v) Zawartość tlenku węgla (CO) max ppm (v/v) 1 4. Zawartość węglowodorów lotnych w przeliczeniu na CH 4 max ppm (v/v) Zawartość tlenu max ppm (v/v) Zawartość tlenków azotu (NO +NO 2) max ppm (v/v) 1 7. Zawartość siarki całkowitej max ppm (v/v) 0,1 8. Zawartość organicznych pozostałości nielotnych (olejów mineralnych) max ppm (w/w) 1,5 9. Zawartość pozostałości nielotnych max ppm (w/w) Zawartość metanolu max ppm (v/v) Zawartość amoniaku (NH 3) max ppm (v/v) Zawartość siarkowodoru (H 2S) max ppm (v/v) 0,1 13. Zawartość dwutlenku siarki (SO 2) max ppm (v/v) Zawartość siarczku karbonylu (COS) max ppm (v/v) 0,1 15. Zawartość benzenu max ppb (v/v) Zawartość aldehydu octowego max ppm (v/v) 0,2 17. Siarkowodór (H 2S), fosfan ((PH 3), arsan (AsH 3) nieobecny 18. Wygląd w wodzie bezbarwny i klarowny 19. Zapach i smak lekko kwaśny smak, bez jakiegokolwiek obcego zapachu 20. Mikrobiologia: suma całościowa kolonii bakterii droŝdŝe nieobecne w 1 kg nieobecne w 1 kg Produkt zgodny z wymaganiami Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 1 z 11

2 ustanawiające specyfikacje dla dodatków do Ŝywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia (WE) nr 1333/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady. 3. ELEMENTY OZNAKOWANIA Cysterny kolejowe oraz autocysterny powinny być zaopatrzone w następujące trwale przytwierdzone elementy: nalepka ostrzegawcza nr 2.2 wg wzoru w RID/ADR tablica ADR zawierająca numer rozpoznawczy zagroŝenia: 22 oraz numer UN: PAKOWANIE Dwutlenek węgla skroplony schłodzony pakowany jest do cystern kolejowych i autocystern o kodzie cysterny RxBN, gdzie x - wartość minimalnego odpowiedniego ciśnienia próbnego zgodna z przepisem w RID/ADR. Cysterny powinny posiadać zawory bezpieczeństwa. Cysterny mogą być napełniane do 98% w temperaturze i ciśnieniu napełniana. 5. PRZECHOWYWANIE Dwutlenek węgla skroplony schłodzony naleŝy przechowywać w izolowanych zbiornikach ciśnieniowych. 6. TRANSPORT Dwutlenek węgla skroplony schłodzony naleŝy transportować zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi międzynarodowego przewozu drogowego/kolejowego towarów niebezpiecznych. Według przepisów RID/ADR produkt jest zaliczany do klasy 2. Gazy, Numer UN: BADANIA 7.1. PROGRAM BADAŃ wg Tablicy 2. Tablica 2 Lp. Rodzaj badań Opis badań wg 1. Oznaczanie zawartości CO Oznaczanie zawartości wilgoci 7.4. lub Oznaczanie zawartości tlenku węgla (CO) 7.4. lub Oznaczanie zawartości węglowodorów lotnych w przeliczeniu na CH lub Oznaczanie zawartości tlenu (O 2) 7.4. lub Oznaczanie zawartości tlenków azotu (NO +NO 2) 7.4. lub Oznaczanie zawartości siarki całkowitej (S) 7.4. lub Oznaczanie zawartości organicznych pozostałości nielotnych (olejów mineralnych) Oznaczanie zawartości pozostałości nielotnych Oznaczanie zawartości metanolu 7.4. lub Oznaczanie zawartości amoniaku (NH 3) 7.4. lub Oznaczanie zawartości siarkowodoru (H 2S) 7.4. lub Oznaczanie zawartości dwutlenku siarki (SO 2) 7.4. lub Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 2 z 11

3 14. Obliczanie zawartości siarczku karbonylu (COS) 7.4. lub Oznaczanie zawartości benzenu 7.4. lub Oznaczanie zawartości aldehydu octowego Sprawdzanie nieobecności siarkowodoru (H 2S), fosfanu ((PH 3), arsanu (AsH 3) Sprawdzanie wyglądu w wodzie Sprawdzanie smaku i zapachu Sprawdzanie nieobecności zanieczyszczeń mikrobiologicznych 20. sumy całościowej bakterii droŝdŝy WIELKOŚĆ PARTII Partię dwutlenku węgla skroplonego schłodzonego stanowi cysterna kolejowa, autocysterna lub zbiornik stokaŝowy POBÓR PRÓBEK Pobieranie próbek do badań naleŝy przeprowadzić zgodnie z PN-C-96010:1993. Próbkę pobierać: z cysterny kolejowej, autocysterny, rurociągu doprowadzającego ciekły, CO 2 do cystern podczas napełniania cystern/autocystern lub ze zbiornika stokaŝowego 7.4. ANALIZA DWUTLENKU WĘGLA Analiza dwutlenku węgla przeprowadzana jest za pomocą automatycznego analizatora Carboscan dedykowanego do analizy tego produktu. Oznaczanie zanieczyszczeń w dwutlenku węgla wykonywane jest na zasadzie spektrometrii w UV i IR. Analizator uzupełniony jest w dodatkowe kanały analityczne do oznaczania wilgoci i tlenu OZNACZANIE ZAWARTOŚCI DWUTLENKU WĘGLA Oznaczanie zawartości CO 2 wykonać zgodnie z PN-C-84909:1997 p OZNACZANIE ZAWARTOŚCI WILGOCI Aparatura. Wilgociomierz SHAW ze skalą temperatury punktu rosy w o C i odpowiadającej tej temperaturze zawartości wilgoci w ppm v/v Wykonanie oznaczania. Według instrukcji analizatora OZNACZANIE TLENKU WĘGLA I WĘGLOWODORÓW W PRZELICZENIU NA METAN METODĄ CHROMATOGRAFICZNĄ Oznaczanie wykonać zgodnie z PN-C-84909:1997 p OZNACZANIE ZAWARTOŚCI TLENU Zasada metody. Metoda polega na redukcji w komorze analitycznej, całkowitej ilości tlenu zawartej w strumieniu dwutlenku węgla. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 3 z 11

4 Aparatura i przyrządy. Przenośny analizator śladów tlenu firmy AMI, Inc, model 1000RS wyposaŝony w mikrocelę pomiarową T2 lub inny Wykonanie oznaczania. Według instrukcji obsługi analizatora OZNACZANIE ZAWARTOŚCI TLENKU I DWUTLENKU AZOTU Zasada metody. Metoda pozwala na oznaczanie sumy NO i NO 2 w gazie. NO utleniany jest do NO 2 przy pomocy trójtlenku chromu (CrO 3), a następnie razem z obecnym w gazie NO 2 pochłaniany jest w roztworze absorpcyjnym, w którym zachodzi reakcja dwuazowania z kwasem sulfanilowym. Utworzony związek dwuazowy sprzęga się z chlorowodorkiem N-(1-naftylo)etylenodwuaminy. Intensywność zabarwienia roztworu jest proporcjonalna do stęŝenia tlenków azotu w próbie Aparaty i przyrządy. a) płuczka Drechsla ze spiekiem lub z bełkotką, b) licznik gazowy lub rotametr do mierzenia przepływu badanego gazu 0,2-1,0 l/min, c) u-rurka zawierająca wysuszony w temp C trójtlenek chromu, d) spektrofotometr z kuwetami o grubości warstwy przepuszczającej 40 mm Odczynniki i roztwory. a) roztwór absorpcyjny: 1,2 g kwasu sulfanilowego rozpuścić w 150 ml gorącej wody destylowanej dodać 40 ml kwasu solnego cz.d.a. (c.wł. 1,19) i uzupełnić do 200 ml wodą destylowaną, b) roztwór N-(1-naftylo)etylenodwuaminy: 0,100 g N-(1-naftylo)etylenodwuaminy rozpuścić w 100 ml wody destylowanej, c) roztwór wzorcowy podstawowy azotynu sodu: odwaŝyć 0,15 g azotynu sodu, rozpuścić w wodzie destylowanej, przenieść do kolby miarowej pojemności 1 l. uzupełnić wodą destylowaną do kreski i wymieszać. Zawartość jonów NO 2 - w 1 ml wynosi 0,1 mg. d) roztwór wzorcowy roboczy I: 10 ml roztworu wzorcowego podstawowego uzupełnić wodą destylowaną do objętości 1000 ml. Zawartość jonów NO 2 - w 1 ml roztworu wynosi 0,001 mg. e) roztwór wzorcowy roboczy II: 10 ml roztworu roboczego I wlać do kolby miarowej pojemności 100 ml i uzupełnić do kreski wodą destylowaną. 1 ml roztworu wzorcowego roboczego II zawiera 0,0001 mg NO Przygotowanie krzywej wzorcowej. Do kolb miarowych pojemności 25 ml odmierzyć kolejno: 0; 0,5; 1,0; 3,0; 5,0 ml roztworu wzorcowego - roboczego II, co odpowiada zawartości: 0; 0,00005; 0,0001; 0,0003; 0,0005 mg NO 2 w 25 ml roztworu. Objętość w kolbkach uzupełnić do ok. 15 ml wodą destylowaną, dodać po 2 ml kwasu sulfanilowego pozostawić na 15 min., dodać po 2 ml N-(1-naftylo)etylenodwuaminy, uzupełnić do kreski wodą destylowaną, odczekać 15 min i zmierzyć absorbancję roztworów na spektrofotometrze przy długości fali 550 nm, w kuwetach grubości 40 mm stosując jako odnośnik wzorzec 0. Wykreślić krzywą wzorcową zaleŝności absorbancji od stęŝenia NO - 2 w roztworach wzorcowych Wykonanie oznaczania. Do płuczki wlać 15 ml wody destylowanej, dodać 2 ml kwasu sulfanilowego i podłączyć ją przez u-rurkę z CrO 3 do badanego gazu. Przez układ poboru przepuścić 0,030 m 3 badanego gazu z prędkością nie większą niŝ 0,4 l/min. Po zakończonym poborze roztwór z płuczki przenieść ilościowo do kolby miarowej pojemności 25 ml dodać 2 ml N-(1-naftylo) etylenodwuaminy i uzupełnić objętość kolby do kreski wodą destylowaną. Po 15min Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 4 z 11

5 zmierzyć absorbancję badanego roztworu na spektrofotometrze w takich samych warunkach, jak przy wykonywaniu krzywej wzorcowej Obliczanie wyników. Zawartość sumy tlenku i dwutlenku azotu obliczyć w ppm v/v wg wzoru: X m = V N 0.75 m - zawartość azotynów NO 2 - odczytana z krzywej wzorcowej, mg V N - objętość gazu wzięta do analizy przeliczona na Nm 3. 0,75 współczynnik przeliczeniowy mg/m 3 NO - 2 na NO ppm v/v OZNACZANIE ZAWARTOŚCI SIARKI CAŁKOWITEJ Zasada metody. Metoda polega na redukcji w temperaturze C, w strumieniu wodoru związków siarkowych do siarkowodoru, który absorbuje się w octanie cynku, a następnie z roztworem N,-N-dwumetylo-pfenylenodwuaminy w obecności chlorku Ŝelazowego w środowisku kwaśnym oznacza jako błękit metylenowy Aparatura i przyrządy. a) rura kwarcowa przezroczysta o długości około 500 mm i średnicy 28 mm, na początku której znajduje się kwarcowa dysza, słuŝąca do dokładnego wymieszania badanego gazu z wodorem, b) piec rurowy długości 45 cm, umoŝliwiający osiągnięcie temperatury 1000 o C ±15 0 C, z termoregulacją, c) przepływomierz do mierzenia przepływu wodoru w zakresie 0,2 l /min do 2 l/ min, d) przepływomierz do mierzenia przepływu dwutlenku węgla w zakresie 0,1 l/ min do1 l/ min, e) płuczka Drechsla ze spiekiem lub z bełkotką, f) spektrofotometr Odczynniki i roztwory. a) wodór - gaz spręŝony o czystości 99,999 % b) roztwór octanu cynku: 23,9 g (CH 3COO) 2Zn. 2 H 2O rozpuścić w 1 l wody destylowanej, c) roztwór chlorowodorku N-N-dwumetylo-p-fenylenodwuaminy: 0,11 g chlorowodorku N-N-dwumetylo-pfenylenodwuaminy rozpuścić w 100 ml 6 M kwasu solnego, d) roztwór chlorku Ŝelazowego: 2,7 g FeCl 3. 6 H 2O rozpuścić w 100 ml 6 M kwasu solnego, e) roztwór kwasu solnego 6 M (1 + 1), f) jod roztwór o stęŝeniu c (1/2 J 2) = 0,1 mol/l, g) tiosiarczan sodu roztwór o stęŝeniu 0,1 mol/l, h) 1 % roztwór skrobi. i) roztwór wzorcowy podstawowy: W kolbie pojemności 100 ml rozpuścić w wodzie 0,750 g siarczku sodowego Na 2S. 9H 2O, dopełnić wodą do kreski i wymieszać. Oznaczyć zawartość głównego składnika odmierzając do kolby stoŝkowej pojemności 300 ml ściśle 50 ml 0,1 mol/l roztworu jodu, 100 ml świeŝo przegotowanej i lekko zakwaszonej wody oraz ściśle 20 ml wzorca podstawowego. Roztwór z pipety wlewać powoli do kolby z jodem, przez cały czas dokładnie Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 5 z 11

6 mieszając. Nadmiar jodu, odmiareczkować 0,1 mol/l roztworem tiosiarczanu sodu, dodając pod koniec miareczkowania dwa mililitry roztworu skrobi. Wykonać próbę zerową dodając do drugiej kolby stoŝkowej 50 ml 0,1 mol/l roztworu jodu, 100 ml zakwaszonej wody i odmiareczkowując jod 0,1 mol/l roztworem Na 2S 2O 3 wobec skrobi. Zawartość siarki w 1 ml roztworu podstawowego w mg, obliczyć wg wzoru: ( ) V1 V2 c 16, 033 X = V p V 1 - ilość ml 0,1 mol/l tiosiarczanu sodu zuŝyta do zmiareczkowania próby zerowej, V 2 - ilość ml 0,1 mol/l tiosiarczanu sodu zuŝyta na zmiareczkowanie wzorca podstawowego siarki, V p - ilość ml roztworu wzorca podstawowego siarki odmierzona do miareczkowania, 16,033 - przelicznik, c - stęŝenie tiosiarczanu sodu, mol/l. j) roztwór wzorcowy roboczy siarczku: zawierający w 1 ml 0,001 mg siarki przygotowany przez rozcieńczenie roztworu podstawowego wodorotlenkiem sodu 0,1 mol/l Przygotowanie krzywej wzorcowej. Do pięciu kolb miarowych pojemności 50 ml dodać po 20 ml roztworu octanu cynku wg b. oraz odmierzyć kolejno 0; 1,0; 3,0; 5,0; 7,0; 10,0 ml roztworu wzorcowego roboczego siarczku wg j co odpowiada zawartości: 0; 0,001; 0,003; 0,005; 0,007; 0,010 mg siarki. Następnie dodać po 5 ml roztworu chlorowodorku N-N-dwumetylo-fenylenodwuaminy w kwasie solnym, a po wymieszaniu jeszcze po 1 ml roztworu chlorku Ŝelazowego. Po wywołaniu zabarwienia roztwory odstawić na 15 min. Po upływie tego czasu zawartość kolb dopełnić do kreski roztworem octanu cynku. Intensywność zabarwienia otrzymanego błękitu metylenowego mierzyć na spektrofotometrze przy długości fali 680 nm, stosując kuwety o długości drogi optycznej 10 mm. Wykreślić krzywą wzorcową zaleŝności absorbancji od stęŝenia siarki w roztworach wzorcowych Wykonanie oznaczania. Włączyć piec z zamontowaną rurą kwarcową i utrzymywać w nim stałą temperaturę na poziomie C. Przedmuchać przepływomierz wodoru wodorem, a resztę układu badanym gazem. Połączyć przepływomierz wodoru do układu i ustalić przepływ wodoru na 0,8 l/min przy przepływie badanego gazu 0,4 l/min. Do płuczki absorpcyjnej wlać 20 ml roztworu octanu cynku i podłączyć do wylotu rury redukcyjnej. Czas pomiaru ok. 60 min. Zanotować dokładny czas pomiaru i przepływ badanego gazu przez płuczkę. Po zakończonym poborze płuczkę odłączyć od układu, przenieść ilościowo jej zawartość do kolby miarowej pojemności 50 ml, dodać 5 ml roztworu chlorowodorku N-N-dwumetylo-p-fenylenodwuaminy, a po wymieszaniu 1 ml roztworu chlorku Ŝelazowego. Kolbę odstawić na 15 min a po upływie tego czasu zawartość kolby uzupełnić do kreski roztworem octanu cynku. Zmierzyć intensywność zabarwienia próbki na spektrofotometrze w kuwecie o grubości warstwy przepuszczającej 10 mm, przy długości fali 680 nm. Zawartość siarki odczytać z krzywej wzorcowej Obliczanie wyników: Zawartość siarki w badanym gazie w ppm v/v obliczyć wg wzoru: X m 0.7 = ppm v/v V N Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 6 z 11

7 m - zawartość siarki w badanej próbce gazu odczytana z krzywej wzorcowej w mg, V N - objętość gazu przepuszczonego przez układ pomiarowy, Nm 3, 0,7 - współczynnik przeliczeniowy OZNACZANIE ZAWARTOŚCI ORGANICZNYCH POZOSTAŁOŚCI NIELOTNYCH (OLEJÓW MINERALNYCH) Zasada oznaczania Metoda polega na ekstrakcji oleju mineralnego z badanego dwutlenku węgla przy uŝyciu rozpuszczalnika organicznego, zmierzeniu absorbancji otrzymanego roztworu przy długości fali 270nm i porównaniu wielkości absorbancji ze skalą wzorców Aparatura Spektrofotometr UV, umoŝliwiający pomiar absorbancji przy długości fali 270nm, wyposaŝony w kuwety kwarcowe 1cm Odczynniki i roztwory Stosuje się następujące odczynniki i roztwory: a) chloroform cz.d.a., b) roztwór wzorcowy podstawowy oleju; do przygotowania roztworu wzorcowego naleŝy uŝyć tego samego oleju, który jest stosowany w procesie produkcyjnym dwutlenku węgla (AN-68). Do wysuszonego do stałej masy naczynka wagowego odwaŝyć ok. 0,5g oleju, rozpuścić w niewielkiej ilości chloroformu, a następnie przenieść do kolby pomiarowej o pojemności 50cm 3 i uzupełnić chloroformem do kreski; obliczyć zawartość oleju w 1cm 3 roztworu. Roztwór jest trwały przez pół roku, c) roztwór wzorcowy roboczy oleju; do kolby pomiarowej o pojemności 100cm 3 odmierzyć taką ilość roztworu wzorcowego podstawowego (1cm 3 ), aby po uzupełnieniu objętości rozpuszczalnikiem do kreski otrzymać roztwór zawierający w 1cm 3 0,0001g oleju Przygotowanie krzywej wzorcowej Sporządzić pięć roztworów wzorcowych (nr 1 5), do pięciu kolb pomiarowych o pojemności 25cm 3 odmierzyć kolejno: 1,0cm 3 ; 3,0cm 3 ; 5,0cm 3 ; 7,0cm 3 ; 10,0cm 3 roztworu wzorcowego roboczego, uzupełnić chloroformem do kreski. Tak przygotowane roztwory zawierają odpowiednio: 0,1mg, 0,3mg, 0,5mg, 0,7mg, 1,0mg oleju. Wykonać pomiar absorbancji poszczególnych wzorców przy długości fali 270nm, stosując jako odnośnik chloroform. Pomiar wykonać w kuwetach 1 cm. Wykreślić krzywą wzorcową zaleŝności absorbancji od ilości oleju ( w mg) Pobieranie próbek Pobieranie próbek skroplonego dwutlenku węgla prowadzić w następujący sposób: na zawór do pobierania próbek nałoŝyć worek z lnianego płótna i szybko wypuścić strumień cieczy; w worku zbiera się stały dwutlenek węgla Wykonanie oznaczania Do dwóch zlewek o pojemności 2000cm 3 odwaŝyć z dokładnością ±1g, 700g stałego dwutlenku węgla (śnieg), a następnie pozostawić go w temperaturze pokojowej do całkowitego odparowania. Pozostałość po odparowaniu rozpuścić w niewielkiej ilości chloroformu, następnie przesączyć przez miękki sączek i przenieść ilościowo do suchej kolby pomiarowej o pojemności 25cm 3. Wymywanie oleju ze zlewek powtórzyć kilkakrotnie małymi porcjami chloroformu. Zawartość kolby uzupełnić rozpuszczalnikiem do kreski. Wykonać pomiar absorbancji przy długości fali 270nm wobec ślepej próby, którą jest chloroform przesączony przez miękki sączek Obliczanie wyników Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 7 z 11

8 Zawartość (X) olejów mineralnych w dwutlenku węgla w mg/kg ppm (w/w) obliczyć wg wzoru: X = m m 1 2 gdzie: m 1- masa oleju odczytana z krzywej w miligramach, m 2- masa dwutlenku węgla pobrana do analizy w kilogramach Wynik oznaczania Za wynik oznaczania przyjąć wartość obliczoną wg powyŝszego wzoru, podaną z dokładnością do dwóch cyfr znaczących, gdzie róŝnica między dwoma równoległymi wynikami jest nie większa niŝ 0,4. Metoda opracowana na podstawie normy PN-C-84909:1997 Gazy techniczne. Dwutlenek węgla skroplony, skroplony schłodzony i zestalony OZNACZANIE ZAWARTOŚCI POZOSTAŁOŚCI NIELOTNYCH Zasada metody. Metoda polega na odparowaniu wyśnieŝonego dwutlenku węgla i zwaŝeniu pozostałości Aparatura i przyrządy. a) przyrząd do pobierania wyśnieŝonego dwutlenku węgla, b) zlewka lub krystalizator o pojemności 300 ml, c) waga techniczna (dokładność 0,1 g), d) waga analityczna, e) suszarka laboratoryjna Wykonanie oznaczania. Zlewkę lub krystalizator wysuszyć w suszarce laboratoryjnej w temperaturze C do stałej masy i zwaŝyć na wadze analitycznej z dokładnością do 0,0001 g. Umieścić w naczyniu ok. 300g wyśnieŝonego dwutlenku węgla zwaŝyć na wadze technicznej i pozostawić do powolnego odparowania. Pozostałość po odparowaniu wysuszyć w suszarce w temperaturze 105 o C przez 0,5 godz. do stałej masy. Następnie wystudzić w eksykatorze i zwaŝyć ponownie na wadze analitycznej z dokładnością do 0,0001g. Uwaga: W naczyniu po odparowaniu nie powinny być widoczne cząstki stałe Obliczanie wyników. X ( m m ) M = ppm w/w m 1 - masa naczynia pustego g m 2 - masa naczynia z pozostałością po odparowaniu g M - masa wyśnieŝonego dwutlenku węgla uŝyta do oznaczenia w g. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 8 z 11

9 7.13. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI METANOLU Do płuczki PoleŜajewa wlać 5 ml wody destylowanej i przepuścić przez nią 0,015 m 3 dwutlenku węgla z szybkością 0,4 l/min. Oznaczanie wykonać zgodnie z PN-C-04568:1971 Obliczanie wyników: X a V v = ppm v/v 1 2 Gdzie: a - wartość odczytana z krzywej wzorcowej mg V 1 - objętość gazu uŝyta do analizy Nm 3 ν 2 - objętość roztworu wzięta do analizy ml 5 - objętość wody z zaabsorbowanym metanolem, 0,7 - współczynnik przeliczeniowy mg/m 3 na ppm v/v OZNACZANIE ZAWARTOŚCI AMONIAKU Przez płuczkę PoleŜajewa zawierającą 25 ml wody destylowanej wolnej od amoniaku, zakwaszonej 1 ml kwasu siarkowego o stęŝeniu 0,5 mol/l, przepuścić 0,030 m 3 dwutlenku węgla z szybkością 0,4 l/min. Oznaczanie wykonać zgodnie z PN-C : OZNACZANIE ZAWARTOŚCI SIARKOWODORU Zasada metody. Metoda polega na absorpcji siarkowodoru w roztworze octanu cynku. Zatrzymany w roztworze siarkowodór z roztworem chlorowodorku N-N-dwumetylo-p-fenylenodwuaminy w obecności chlorku Ŝelazowego w środowisku kwaśnym daje błękit metylenowy. Intensywność zabarwienia zaleŝy od ilości siarkowodoru co jest podstawą kolorymetrycznego oznaczania Aparaty i przyrządy a) płuczka Drechsla ze spiekiem lub z bełkotką, b) przepływomierz do mierzenia przepływu dwutlenku węgla w zakresie 0,2 1,5 l/min lub licznik gazowy, c) spektrofotometr na zakres światła widzialnego zakres fali 680 nm, d) kuwety do spektrofotometru o grubości warstwy przepuszczającej 10 mm Odczynniki i roztwory. Jak w punkcie niniejszych warunków technicznych Przygotowanie krzywej wzorcowej. Jak w punkcie niniejszych warunków technicznych Wykonanie oznaczania. Do płuczki absorpcyjnej wlać 20 ml roztworu octanu cynku i przepuścić przez nią 0,060 m 3 dwutlenku węgla z szybkością 0,8 l/min. Po zakończonym poborze roztwór z płuczki przenieść ilościowo do kolby miarowej pojemności 50 ml, dodać 5 ml roztworu chlorowodorku N-N-dwumetylo-p-fenylodwuaminy, po wymieszaniu dodać 1 ml chlorku Ŝelazowego. Kolbę odstawić na 15 min, a po upływie tego czasu zawartość kolby uzupełnić Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 9 z 11

10 roztworem octanu cynku do kreski. Wymieszać i zmierzyć intensywność zabarwienia próbki na spektrofotometrze przy długości fali 680 nm, w kuwecie o grubości warstwy przepuszczającej 10 mm. Jako odnośnik stosować próbę Obliczanie wyników. Zawartość siarkowodoru obliczyć wg wzoru: X m 0.7 = ppm v/v V N m - zawartość siarki w badanej próbce odczytana z krzywej wzorcowej w mg V N - objętość gazu uŝyta do analizy Nm 3 0,7 - współczynnik przeliczeniowy OZNACZANIE ZAWARTOŚCI DWUTLENKU SIARKI Oznaczanie wykonywać przy uŝyciu rurki Dragera typ: dwutlenek siarki 0,1/a - zgodnie z załączoną instrukcją producenta OBLICZANIE ZAWARTOŚCI SIARCZKU KARBONYLU Zawartość siarczku karbonylu obliczyć wg wzoru: COS = [S cał (S H2S + S SO2 )] x 1,875 ppm v/v S cał - ilość siarki całkowitej ppm v/v S H2S - ilość siarki w siarkowodorze, ppm v/v (oznaczonym wg p ) S SO2 - ilość siarki w dwutlenku siarki, ppm v/v (oznaczonym wg p ) 1,875 - współczynnik przeliczeniowy OZNACZANIE ZAWARTOŚCI BENZENU Oznaczenie wykonać zgodnie z PN-Z :1973. Przez płuczkę z roztworem absorpcyjnym przepuścić ok. 100 l dwutlenku węgla SPRAWDZANIE NIEOBECNOŚCI SIARKOWODORU, FOSFANU, ARSANU Sprawdzanie wykonać zgodnie z PN-C-84909:1997 p SPRAWDZANIE WYGLĄDU W WODZIE Do czystej i suchej kolby Erlenmajera wlać 200 ml wody destylowanej i przepuścić 1 l dwutlenku węgla. Wylot rurki umieścić przy dnie naczynia z wodą, aby gaz przechodził przez całą objętość wody. Przykryć kolbkę szkiełkiem zegarkowym, zamieszać próbkę i obserwować wygląd wody. Woda nie powinna zmienić barwy, zmętnieć, nie powinno być widocznych cząstek stałych ani śladów oleju SPRAWDZANIE ZAPACHU I SMAKU Sprawdzanie zapachu i smaku wykonać zgodnie z PN-C-84909:1997 p Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 10 z 11

11 7.22. SPRAWDZANIE NIEOBECNOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ MIKROBIOLOGICZNYCH BAKTERII I DROśDśY Nasycić 100 ml roztworu peptonu lub soli fizjologicznej w sterylnych warunkach dwutlenkiem węgla w ilości 500l. 1 ml roztworu peptonu /soli fizjologicznej nasyconego badanym dwutlenkiem węgla przenieść na płytkę Petriego z poŝywką PCA. Wykonać dwukrotne powtórzenie posiewu. Czynności wykonywać w sterylnych warunkach. Próbki do badań inkubować w temperaturze 30 ºC przez 72 godziny po czym sprawdzić powierzchnie poŝywki na płytkach Petriego. Nie powinno obserwować się ani jednej kolonii bakterii i droŝdŝy OCENA WYNIKÓW BADAŃ Partię dwutlenku węgla naleŝy uznać za zgodną z wymaganiami Warunków Technicznych, jeśli wyniki badań przeprowadzonych wg programu badań 7.1. odpowiadają wymaganiom podanym w Tablicy ODWOŁANIA PN-C-04568:1971 Woda i ścieki. Oznaczanie zawartości alkoholu metylowego. PN-C :1994 Woda i ścieki. Badania zawartości związków azotu. Oznaczanie azotu amonowego w wodzie metodą bezpośredniej nessleryzacji. PN-C :1997 Gazy techniczne. Dwutlenek węgla skroplony, skroplony schłodzony i zestalony. PN-C-96010:1993 Analiza gazów. Urządzenia do pobierania próbek gazów do analiz oraz wprowadzania ich do analizatorów. PN-Z :1973 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości benzenu. Oznaczanie benzenu na stanowiskach pracy metodą nitracyjną z acetonem. Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r. ustanawiające specyfikacje dla dodatków do Ŝywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia (WE) nr 1333/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006. Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz.U.2011 nr 227 poz. 1367) Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Regulamin dla międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (RID) załącznik C do konwencji o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF). Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 13 kwietnia 2012 r. w sprawie ciśnieniowych urządzeń transportowych (Dz. U. 2012r. nr 0, poz. 436) Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń ciśnieniowych (Dz. U. Nr 135, poz. 1269) 9. INFORMACJE DODATKOWE zastępują WT-2013/ZA-12/1 Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Strona 11 z 11