Tom I Komentarz do art Andrzej Kidyba KOMENTARZE 13. WYDANIE

Transkrypt

1 kodeks spółek handlowych Tom I Komentarz do art Andrzej Kidyba KOMENTARZE 13. WYDANIE

2 kodeks spółek handlowych Tom I Komentarz do art Andrzej Kidyba KOMENTARZE Zamów książkę w księgarni internetowej 13. WYDANIE WARSZAWA 2017

3 Stan prawny na 10 października 2016 r. Wydawca Magdalena Stojek-Siwińska Redaktor prowadzący Ewa Fonkowicz Opracowanie redakcyjne Agata Czuj Łamanie Andrzej Gudowski Ta książka jest wspólnym dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, byś przestrzegał przysługujących im praw. Książkę możesz udostępnić osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A jeśli musisz skopiować część, rób to jedynie na użytek osobisty. SZANUJMY PRAWO I WŁASNOŚĆ Więcej na POLSKA IZBA KSIĄŻKI Copyright by Wolters Kluwer SA, 2017 ISBN: wydanie Dział Praw Autorskich Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel ksiazki@wolterskluwer.pl księgarnia internetowa

4 Książkę tę dedykuję mojemu synowi Dominikowi 5

5 6

6 Spis treści Wykaz skrótów... 9 Przedmowa do wydania XIII Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych Tytuł I. Przepisy ogólne Dział I. Przepisy wspólne Dział II. Spółki osobowe Dział III. Spółki kapitałowe Tytuł II. Spółki osobowe Dział I. Spółka jawna Rozdział 1. Przepisy ogólne Rozdział 2. Stosunek do osób trzecich Rozdział 3. Stosunki wewnętrzne spółki Rozdział 4. Rozwiązanie spółki i wystąpienie wspólnika Rozdział 5. Likwidacja Dział II. Spółka partnerska Rozdział 1. Przepisy ogólne Rozdział 2. Zarząd spółki Rozdział 3. Rozwiązanie spółki Dział III. Spółka komandytowa Rozdział 1. Przepisy ogólne Rozdział 2. Stosunek do osób trzecich Rozdział 3. Stosunki wewnętrzne spółki Dział IV. Spółka komandytowo-akcyjna Rozdział 1. Przepisy ogólne Rozdział 2. Powstanie spółki Rozdział 3. Stosunek do osób trzecich

7 Spis treści Rozdział 4. Stosunki wewnętrzne spółki Rozdział 5. Wystąpienie wspólnika Tytuł III. Spółki kapitałowe Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Rozdział 1. Powstanie spółki Rozdział 2. Prawa i obowiązki wspólników Rozdział 3. Organy spółki Oddział 1. Zarząd Oddział 2. Nadzór Oddział 3. Zgromadzenie wspólników Rozdział 4. Zmiana umowy spółki Rozdział 5. Wyłączenie wspólnika Rozdział 6. Rozwiązanie i likwidacja spółki Rozdział 7. Odpowiedzialność cywilnoprawna Skorowidz

8 Wykaz skrótów Akty prawne k.c. k.h. k.k. k.k.w. Konstytucja RP k.p. k.p.c. k.p.k. k.r.o. k.s.h. pr. restr. pr. up. TFUE ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.) rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. Kodeks handlowy (Dz. U. Nr 57, poz. 502 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1137) ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557 z późn. zm.) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1666) ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 101 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz z późn. zm.) ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz z późn. zm.) ustawa z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz z późn. zm.) ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 233 z późn. zm.) Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana Dz. Urz. UE C 202 z , s. 47) 9

9 Wykaz skrótów TWE u.r. ustawa o KRS Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (wersja skonsolidowana Dz. Urz. UE C 321E z , s. 37) ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1047) ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 687 z późn. zm.) Periodyki Acta UWr. Biul. SAKa Biul. SN Dz. U. Dz. Urz. Eduk. Praw. GSP GSP-Prz. Orz. KPP Mon. Pod. Mon. Praw. Mon. Pr. Hand. Mon. Pr. Pr. OG ONSA OSA OSN OSNAP OSNAPiUS OSNC OSNCP OSNC-ZD OSNKW OSNP OSP OSPiKA PG Acta Universitatis Wratislaviensis Biuletyn Sądu Apelacyjnego w Katowicach Biuletyn Sądu Najwyższego Dziennik Ustaw Dziennik Urzędowy Edukacja Prawnicza Gdańskie Studia Prawnicze Gdańskie Studia Prawnicze Przegląd Orzecznictwa Kwartalnik Prawa Prywatnego Monitor Podatkowy Monitor Prawniczy Monitor Prawa Handlowego Monitor Prawa Pracy Orzecznictwo Gospodarcze Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych Orzecznictwo Sądu Najwyższego Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna, Administracyjna i Pracy Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna, Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna i Pracy Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna Zbiór Dodatkowy Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna i Wojskowa Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Pracy Orzecznictwo Sądów Polskich Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych Prawo Gospodarcze 10

10 Wykaz skrótów PiP PiZS POSAG PPH Pr. Bank. Pr. Sp. Prok. i Pr. Prz. Leg. Prz. Pod. PS PUG RPEiS SP St. Iur. TPP Państwo i Prawo Praca i Zabezpieczenie Społeczne Przegląd Orzecznictwa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku Przegląd Prawa Handlowego Prawo Bankowe Prawo Spółek Prokuratura i Prawo Przegląd Legislacyjny Przegląd Podatkowy Przegląd Sądowy Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny Studia Prawnicze Studia Iuridica Transformacje Prawa Prywatnego Wykaz najczęściej powoływanych komentarzy do kodeksu handlowego i kodeksu spółek handlowych Kodeks, 1994; S. Sołtysiński, A. Szajkowski, J. Szwaja, Kodeks handlowy. 1997; 1998 Komentarz, t. I i II, Warszawa Kodeks, 2001; S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Ko- 2002; 2005; 2006 deks spółek handlowych, t. I, II i III, Warszawa Kodeks, 1997; J. Frąckowiak, A. Kidyba, K. Kruczalak, W. Pyzioł, I. Weiss, 1998; 1999 Kodeks handlowy. Komentarz, pod red. K. Kruczalaka, Warszawa Kodeks, 2001 J. Frąckowiak, A. Kidyba, K. Kruczalak, W. Opalski, W. Popiołek, W. Pyzioł, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, pod red. K. Kruczalaka, Warszawa Kodeks, 2008 J. Frąckowiak, A. Kidyba, W. Popiołek, W. Pyzioł, A. Witosz, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, pod red. W. Pyzioła, Warszawa Kodeks, 2001; 2012 J.A. Strzępka, W. Popiołek, A. Witosz, E. Zielińska, Kodeks spółek handlowych. Komentarz z orzecznictwem, pod red. J.A. Strzępki, Warszawa Kodeks T. Dziurzyński, Z. Fenichel, M. Honzatko, Kodeks handlowy. Komentarz, Kraków 1936 Kodeks J. Jacyszyn, S. Krześ, E. Marszałkowska-Krześ, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa

11 Wykaz skrótów Komentarz, J.P. Naworski, K. Strzelczyk, T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Spółki osobowe, Komentarz do kodeksu spółek handlowych. Spółki osobowe, t. I, 2001; 2011 Warszawa Komentarz, J.P. Naworski, K. Strzelczyk, T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Spółka z o.o., Komentarz do kodeksu spółek handlowych. Spółka z ograniczoną 2001; 2011 odpowiedzialnością, t. II, Warszawa Prawo handlowe Prawo handlowe XXI wieku. Czas stabilizacji, ewolucji czy rewo- XXI w. lucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego, pod red. M. Modrzejewskiej, Warszawa 2010 Prawo spółek J. Frąckowiak, W. Górecki, A. Kappes, A. Kidyba, M. Litwińhandlowych, t. 2 ska-werner, J. Napierała, K. Oplustil, M. Pazdan, W. Popiołek, U. Promińska, A. Rachwał, S. Włodyka, System prawa handlowego, t. 2, Prawo spółek handlowych, pod red. S. Włodyki, Warszawa 2012 Prawo spółek W. Górecki, A. Kappes, M. Pazdan, U. Promińska, A. Rachhandlowych, t. 2A wał, M. Spyra, M. Litwińska-Werner, S. Włodyka, System prawa handlowego, t. 2A, Prawo spółek handlowych, pod red. S. Włodyki, Warszawa 2007 Prawo spółek A. Herbet, M. Litwińska-Werner, M. Michalski, J. Napierała, kapitałowych G. Nita-Jagielski, A. Opalski, M. Romanowski, T. Siemiątkowski, S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, M. Tarska, A. Witosz, System prawa prywatnego, t. 17A i 17B, Prawo spółek kapitałowych, pod red. S. Sołtysińskiego, Warszawa 2010 Spółka z o.o. A. Kidyba, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz, Komentarz, 2001; Warszawa 2002; 2005; 2008 Inne NSA PKD SA SN SO UOKiK WSA Naczelny Sąd Administracyjny Polska Klasyfikacja Działalności sąd apelacyjny Sąd Najwyższy sąd okręgowy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Wojewódzki Sąd Administracyjny 12

12 Przedmowa do wydania XIII W ciągu ostatniego roku, jaki minął od wydania XII, doszło do wielu zmian w przepisach. Wymagało to aktualizacji komentarza. W niniejszym uzupełnieniu wydania XIII uwzględniono między innymi: zmiany wprowadzone do kodeksu spółek handlowych ustawą z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz z późn. zm.) oraz ustawą z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1830); zmiany wprowadzone do ustawy Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach prawnych oraz ustawy Prawo o notariacie ustawą z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1224); zmiany w przepisach kodeksu spółek handlowych wprowadzone ustawą z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 4), które weszły w życie z dniem 1 kwietnia 2016 r.; wejście w życie ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. poz. 1844), która zastąpiła dotychczas obowiązującą ustawę z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz z późn. zm.); zmiany w przepisach kodeksu spółek handlowych wprowadzone ustawą z dnia 31 marca 2016 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 615), które weszły w życie z dniem 4 czerwca 2016 r.; wejście w życie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 marca 2016 r. w sprawie trybu zakładania konta w systemie teleinformatycznym, sposobu korzystania z systemu teleinformatycz- 13

13 Przedmowa do wydania XIII nego i podejmowania w nim czynności związanych z zawiązaniem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przy wykorzystaniu wzorca umowy oraz wymagań dotyczących podpisu elektronicznego (Dz. U. poz. 420); zmiany w przepisach kodeksu spółek handlowych wprowadzone ustawą z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. poz. 1202), które weszły w życie z dniem 9 września 2016 r.; zmiany w przepisach kodeksu spółek handlowych wprowadzone ustawą z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1579). Za pomoc w przygotowaniu niniejszego wydania pragnę bardzo serdecznie podziękować Pani dr hab. Małgorzacie Dumkiewicz. 15 października 2016 r. Prof. zw. dr hab. Andrzej Kidyba 14

14 Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych 1 (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1578; zm. Dz. U. z 2016 r. poz. 1579) 1 Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji transpozycji następujących dyrektyw Wspólnot Europejskich: 1) pierwszej dyrektywy Rady 68/151/EWG z dnia 9 marca 1968 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w Państwach Członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności w całej Wspólnocie, dla zapewnienia ochrony interesów zarówno wspólników jak i osób trzecich (Dz. Urz. WE L 65 z , str. 8, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 3, z późn. zm.); 2) drugiej dyrektywy Rady 77/91/EWG z dnia 13 grudnia 1976 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w Państwach Członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności, dla ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich w zakresie tworzenia spółki akcyjnej, jak również utrzymania i zmian jej kapitału (Dz. Urz. WE L 26 z , str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 8, z późn. zm.); 3) trzeciej dyrektywy Rady 78/855/EWG z dnia 9 października 1978 r. wydanej na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g Traktatu, dotyczącej łączenia się spółek akcyjnych (Dz. Urz. WE L 295 z , str. 36, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 42, z późn. zm.); 4) szóstej dyrektywy Rady 82/891/EWG z dnia 17 grudnia 1982 r. wydanej na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g Traktatu dotyczącej podziału spółek akcyjnych (Dz. Urz. WE L 378 z , str. 47, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 50, z późn. zm.); 5) jedenastej dyrektywy Rady 89/666/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. dotyczącej wymogów ujawniania informacji odnośnie do oddziałów utworzonych w Państwie Członkowskim przez niektóre rodzaje spółek podlegających prawu innego państwa (Dz. Urz. WE L 395 z , str. 36, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 100, z późn. zm.); 6) dwunastej dyrektywy Rady 89/667/EWG w sprawie prawa spółek z dnia 21 grudnia 1989 r. dotyczącej jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością (Dz. Urz. WE L 395 z , str. 40, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, str. 104, z późn. zm.); 15

15 16 7) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/17/WE z dnia 19 marca 2001 r. w sprawie reorganizacji i likwidacji zakładów ubezpieczeń (Dz. Urz. WE L 110 z , str. 28; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, str. 3); 8) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/24/WE z dnia 4 kwietnia 2001 r. w sprawie reorganizacji i likwidacji instytucji kredytowych (Dz. Urz. WE L 125 z , str. 15; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, str. 15).

16 TYTUŁ I PRZEPISY OGÓLNE Dział I Przepisy wspólne Art Ustawa reguluje tworzenie, organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie[1] spółek handlowych[2]. 2. Spółkami handlowymi są: spółka jawna[3], spółka partnerska[4], spółka komandytowa[5], spółka komandytowo-akcyjna[6], spółka z ograniczoną odpowiedzialnością [7] i spółka akcyjna[8]. 1. Przedmiot regulacji Kodeks spółek handlowych w odróżnieniu od kodeksu handlowego reguluje jedynie problematykę tworzenia, organizacji, zasad funkcjonowania, rozwiązywania oraz transformacji (łączenia, podziału i przekształcania) spółek prawa handlowego. Oznacza to, że zawiera przepisy regulujące wszystkie fazy działalności podmiotu (od powstania do rozwiązania lub transformacji), a także określa sposób ukształtowania spółki z punktu widzenia jej organizacji i podejmowanych czynności (organizacja i funkcjonowanie); por. również T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz (w:) Komentarz, Spółki osobowe, s. 29. Regulacja ta stanowi więc prawo ustrojowe spółek handlowych (J.A. Strzępka, E. Zielińska (w:) Kodeks, 2001, s. 15). Kodeks spółek handlowych nie zawiera regulacji innych niż objęte stosunkami prawa prywatnego, przede wszystkim materialnego. W niewielkim stopniu znajdują się również przepisy procesowe. Zgodnie z art. 611 k.s.h. pozostają w mocy przepisy dotyczące tzw. szczególnych 17

17 Art. 1 Tytuł I. Przepisy ogólne spółek akcyjnych (tzw. spółek resortowych). W tych aktach znajduje się wiele rozwiązań z zakresu prawa publicznego. Nie ma jednak żadnych podstaw, aby twierdzić, że spółki wymienione w tym przepisie nie są spółkami w rozumieniu kodeksu spółek handlowych (tak błędnie T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz (w:) Komentarz, Spółki osobowe, s. 25). Poza tym w zakresie spółek publicznych mają zastosowanie między innymi ustawy: z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 94 z późn. zm.) oraz z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz z późn. zm.). Krytycznie należy ocenić metodę regulacji spółek publicznych. Przepisy dotyczące ich funkcjonowania rozproszone są pomiędzy kodeksem spółek handlowych a wymienionymi wyżej ustawami regulującymi obrót instrumentami finansowymi. Rozwiązanie takie narusza zwartość i przejrzystość kodeksu spółek handlowych, a ponadto utrudnia rekonstrukcję całokształtu norm prawnych dotyczących spółek publicznych. Pożądana wydaje się odrębna regulacja, zawierająca kompletne zestawienie wszystkich przepisów szczególnych odnoszących się do spółek publicznych. Poza wspomnianą ustawą, kodeks spółek handlowych pozostaje w bliskim związku z innymi aktami prawnymi. Dotyczy to przede wszystkim ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 687 z późn. zm.), ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) i ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1047). Relacje z aktami okołokodeksowymi określone zostały przez dyrektywę dobrego sąsiedztwa i ograniczonej ingerencji (J.A. Strzępka, E. Zielińska (w:) Kodeks, 2001, s ; A. Szajkowski (w:) Kodeks, 2002, s. 9). Ustawa reguluje problematykę spółek prawa handlowego, tj. wyodrębnionej kategorii podmiotów, które możemy podzielić na dwie grupy: spółki osobowe i spółki kapitałowe. Spółki handlowe mają wiele cech wspólnych, które odróżniają je od innych podmiotów czy też spółki cywilnej. Regulacja zawarta w art. 1 k.s.h. musi być rozpatrywana w kontekście art. 2 k.s.h., tj. określenia stosunku przepisów kodeksu spółek handlowych do przepisów kodeksu cywilnego. Kodeks spółek handlowych reguluje tylko zagadnienia związane z zakresem wskazanym w art. 1 1 i jedynie 18

18 Dział I. Przepisy wspólne Art. 1 w odniesieniu do sześciu typów spółek. Nie będą więc miały zastosowania przepisy kodeksu spółek handlowych do tych konstrukcji umownych, które można wykreować na podstawie art k.c. Dotyczy to na przykład spółki cichej. Artykuł 26 4 i art i 3 odnoszą się jednak do spółki cywilnej. Wydaje się, że regulacja i usytuowanie przede wszystkim art k.s.h. są wątpliwe (por. A. Kidyba, Dwie drogi spółki cywilnej, Mon. Praw. 2001, nr 20, s. 1117). W art. 1 2 k.s.h. wyrażona jest zasada numerus clausus spółek. Oznacza to, że tylko interwencja ustawodawcy poprzez wprowadzenie nowego typu spółek w ustawie może naruszyć zasadę zamkniętej liczby spółek. Od niemożności konstruowania nowych form prawnych spółek poza listą określoną w art. 1 1 należy odróżnić możliwość kreowania spółek hybrydalnych (A. Szumański, Hybrydalne typy spółek, PPH 2000, nr 6, s. 12 i n.) i atypowych (A. Kidyba, Atypowe spółki handlowe, Warszawa 2011, s. 15 i n.). Hybrydalność oznacza wprowadzenie nowych rozwiązań prawnych deformujących istniejące konstrukcje, które były niemożliwe bez wyraźnej normy prawnej (na przykład zarząd w spółce partnerskiej). Chodzi przede wszystkim o wprowadzenie elementów konstrukcyjnych charakterystycznych dla spółek osobowych do spółek kapitałowych (na przykład art. 354, 428 k.s.h.) i odwrotnie. Natomiast atypowość oznacza wykorzystanie przepisów prawa do tworzenia konstrukcji bezpośrednio niemieszczących się w określonym, klasycznym modelu spółki (A. Kidyba, Atypowe..., op. cit., s. 15). Nie może to jednak naruszać zasady numerus clausus spółek. Kodeks spółek handlowych jest skonstruowany specyficznie. Tytuł I zawiera wspólne przepisy ogólne dla wszystkich spółek. Wśród tych przepisów wyróżniamy przepisy wspólne dla spółek osobowych i kapitałowych (art. 1 7 k.s.h.), a następnie wspólne tylko dla spółek osobowych (art k.s.h.) i tylko kapitałowych (art k.s.h.). Następny tytuł poświęcony jest spółkom osobowym (art k.s.h.), tj. w kolejności: jawnej (art k.s.h.), partnerskiej (art k.s.h.), komandytowej (art k.s.h.) i komandytowo-akcyjnej (art k.s.h.). Tytuł III Spółki kapitałowe (art k.s.h.) reguluje problematykę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (art k.s.h.) i akcyjnej (art k.s.h.). Istotnym novum jest tytuł IV Łączenie, podział i przekształcanie spółek (art k.s.h.). Kodeks zamykają: tytuł V Przepisy karne (art k.s.h.) i tytuł VI Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i przepisy końcowe (art k.s.h.). 19

19 Andrzej Kidyba profesor zwyczajny doktor habilitowany nauk prawnych, kierownik Katedry Prawa Gospodarczego i Handlowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, specjalista w zakresie prawa handlowego, gospodarczego i cywilnego; ukończył aplikację sędziowską i zdał egzamin radcowski; autor, współautor oraz redaktor ponad 300 publikacji, w tym kilkudziesięciu książek i opracowań naukowych: wielokrotnie wznawianych komentarzy (m.in. Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Kodeks cywilny. Komentarz), podręczników i monografii, glos, artykułów publikowanych w Polsce i za granicą; arbiter w licznych międzynarodowych i krajowych postępowaniach arbitrażowych. Współpracuje z wieloma europejskimi ośrodkami naukowymi, wykłada w Studienstiftung des deutschen Volkes. Jest konsulem honorowym Republiki Federalnej Niemiec oraz ekspertem komisji sejmowych i Rządu RP. Książka stanowi szczegółowy komentarz do wszystkich przepisów ustawy Kodeks spółek handlowych. Nacisk położono na prezentację problemów, jakie wyłaniają się w praktyce ich stosowania. W komentarzu uwzględniono najważniejsze zmiany ustawodawcze opublikowane od czasu poprzedniej edycji, wprowadzone m.in.: ustawą z dnia 31 marca 2016 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 615), polegające na zmianie i uporządkowaniu nazewnictwa funduszy inwestycyjnych oraz nowelizacji pojęcia instytucji finansowej, zawartego w art. 4 k.s.h.; rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 marca 2016 r. w sprawie trybu zakładania konta w systemie teleinformatycznym, sposobu korzystania z systemu teleinformatycznego i podejmowania w nim czynności związanych z zawiązaniem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przy wykorzystaniu wzorca umowy oraz wymagań dotyczących podpisu elektronicznego (Dz. U. poz. 420); ustawą z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. poz. 1202), polegające m.in. na rozszerzeniu kompetencji zgromadzenia wspólników i walnego zgromadzenia do ustalania wynagrodzenia członków zarządu; ustawą z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1579), którą dostosowano polskie prawo do regulacji UE w zakresie podpisu elektronicznego. Komentarz uwzględnia wejście w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, które stanowią istotny dokument kształtujący zasady ładu korporacyjnego spółek publicznych. W wydaniu tym zaprezentowano i omówiono również najnowsze orzeczenia sądów z zakresu prawa spółek, a także aktualną literaturę przedmiotu. Publikacja jest przeznaczona zarówno dla prawników praktyków specjalizujących się w prawie spółek, jak i przedstawicieli nauki prawa handlowego. ZAMÓWIENIA: INFOLINIA , FAX ZAMOWIENIA@WOLTERSKLUWER.PL CENA 389 ZŁ (T. I/II) (W TYM 5% VAT)