NAJWYśSZA IZBA KONTROLI. Zarząd Tauron Polska Energia SA w Katowicach WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 NAJWYśSZA IZBA KONTROLI Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji P/08/043 KGP/ /08 ul. Filtrowa 57, Warszawa tel./fax adres korespondencyjny Skrzynka pocztowa Nr P Warszawa Warszawa, 13 listopada 2008 r. tekst dokumentu ujednolicony po rozpatrzeniu przez Komisję Odwoławczą zastrzeŝeń zgłoszonych do wystąpienia pokontrolnego Zarząd Tauron Polska Energia SA w Katowicach WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1 (dalej: ustawa o NIK), NajwyŜsza Izba Kontroli 2 przeprowadziła w Tauron Polska Energia SA w Katowicach 3 kontrolę działalności Spółki w procesie restrukturyzacji sektora elektroenergetyki w latach , z uwzględnieniem stanu faktycznego w I połowie 2008 r. W związku z ustaleniami przedstawionymi w protokole kontroli Spółki, podpisanym w dniu 31 lipca 2008 r., a takŝe ustaleniami zawartymi w protokołach kontroli Południowego Koncernu Energetycznego SA, Elektrowni Stalowa Wola SA, EnergiiPro Grupa Tauron SA oraz Enion Grupa Tauron SA 4, NajwyŜsza Izba Kontroli - Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji, stosownie do art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Zarządowi niniejsze wystąpienie. 1 Dz.U. z 2007 r. Nr 231 poz Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji. 3 do dnia 15 listopada 2007 r. Energetyka Południe SA, zwana dalej Spółką lub Tauron SA. 4 dalej odpowiednio: PKE SA, ESW SA, EnergiaPro SA oraz Enion SA.

2 NajwyŜsza Izba Kontroli negatywnie ocenia działania Spółki związane z budową Grupy Kapitałowej Tauron Polska Energia SA 5, w której jednostką dominującą jest Tauron PE SA. Spółka nie opracowała podstawowych dokumentów, określających strategię działania i model biznesowy Grupy. Większość działań z tym związanych została wstrzymana w wyniku zmiany składu Zarządu Spółki. Ponadto, w ocenie NIK, niektóre poniesione koszty działalności Spółki były nieuzasadnione. NajwyŜsza Izba Kontroli negatywnie ocenia nadzór właścicielski Spółki nad spółkami dystrybucyjnymi Grupy (Enion SA oraz EnergiaPro SA). Spółki te nie spełniały wymogów niezaleŝności przewidzianych dla operatorów systemu dystrybucyjnego (osd), w tym w zakresie uniezaleŝnienia pod względem prawnym. Działania Tauron PE SA., jako dominującego akcjonariusza nie zapewniały, a w niektórych przypadkach naruszały niezaleŝność tych spółek jako osd. 1. Do dnia zakończenia kontroli (31 lipca 2008 r.) nie zostało zrealizowane postanowienie o umorzeniu akcji Spółki naleŝących do Enion SA, EnergiaPro SA oraz ESW SA, mimo Ŝe zgodnie z harmonogramem konsolidacji w ramach grupy kapitałowej tworzonej przez Tauron SA miało to nastąpić do dnia 30 września 2007 r. Zarząd Spółki dopiero w dniu 8 kwietnia 2008 r. podjął uchwałę nr 420/I/2008 w sprawie wniosku do walnego zgromadzenia Tauron SA o określenie trybu umorzenia akcji Spółki posiadanych przez ww. spółki. Rada nadzorcza Spółki wniosek ten zaopiniowała pozytywnie po ponad 2 miesiącach - w dniu 21 czerwca 2008 r. (uchwała nr 174/I/2008). Czynność ta miała być wykonana przez Zarząd Spółki w terminie do 10 maja 2007 r., określonym w Harmonogramie istotnych czynności projekt konsolidacji poprzez utworzenie nowej spółki i w- niesienie do niej przez SP akcji spółek konsolidowanych 6. Według ww. harmonogramu obni- Ŝenie kapitału zakładowego poprzez ww. umorzenie akcji miało zostać dokonane do końca września 2007 r. Wobec ww. opóźnień struktura właścicielska Spółki nie odpowiadała przyjętym załoŝeniom restrukturyzacji sektora elektroenergetycznego (Tauron SA miał być jednoosobową spółką Skarbu Państwa). Skarb Państwa posiadał na koniec kontroli akcji (99,99%), a pozostałe akcje posiadały: Enion SA i EnergiaPro SA (po akcji) oraz ESW SA ( akcji). 5 w dniu 9 maja 2007 r. do Energetyki Południe SA Skarb Państwa wniósł aport w postaci akcji w spółkach: PKE SA, ESW SA, Enion SA oraz EnergiaPro SA. 6 zatwierdzonym przez Grupę Roboczą ds. utworzenia Energetyki Południe SA w dniu 17 lipca 2007 r. 2

3 2. Do zakończenia kontroli nie zostały określone strategiczne cele działalności Spółki, jak teŝ grupy kapitałowej. Brak było równieŝ długoletnich planów rzeczowo-finansowych, wymaganych 20 ust. 1 Statutu Tauron Polska Energia SA, a w ustalaniu rocznych planów ujawnione zostały nieprawidłowości. Mimo podjętych prac, nie zostały przyjęte przez zarząd: strategia rozwoju Spółki oraz Grupy Kapitałowej (tzw. strategia korporacyjna), zasady nadzoru właścicielskiego oraz umowa o zarządzanie spółkami zaleŝnymi (tzw. umowa holdingowa). Spółka podjęła realizację strategii ciepłowniczej oraz budowę struktury odpowiedzialnej za handel jako kluczowy obszar działalności operacyjnej Grupy. Nie posiadała jednak odpowiednich środków na wykonanie tych zadań. Działalność Spółki do końca I poł r. polegała głównie na wykonywaniu funkcji zarządczych w ramach Grupy, a finansowanie opierało się na wpływach z dywidend. Brak koncepcji działania Spółki oraz nieopracowanie strategicznych dokumentów, określających model funkcjonowania grupy kapitałowej, wiązało się m.in. ze zmianami w składzie Zarządu. Nowy skład Zarządu wstrzymał prowadzone prace i podjął od nowa analizy poszczególnych obszarów dotychczasowej działalności Do zakończenia kontroli nie została przyjęta przez Zarząd strategia Spółki. Przyczyną braku strategii było m.in. dwukrotne uniewaŝnienie postępowań mających wyłonić wykonawcę strategii. Pierwsze postępowanie konkursowe zakończyło się w dniu 31 października 2007 r. bez rozstrzygnięcia z powodów formalnych. Po blisko 2 miesiącach, na podstawie uchwały Zarządu z dnia 19 grudnia 2007 r. podjętej na wniosek Departamentu Strategii, zostało wszczęte postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu ograniczonego w przedmiocie opracowania strategii rynkowej dla grupy kapitałowej Tauron Polska Energia SA. W dniu 24 kwietnia 2008 r. postępowanie zostało uniewaŝnione, poniewaŝ Ŝaden z oferentów nie spełnił warunków udziału w postępowaniu. Dopiero w wyniku postępowania w sprawie zamówienia na opracowanie strategii korporacyjnej, rozpoczętego na podstawie uchwały nr 452/I/2008 Zarządu z dnia 13 maja 2008 r. i prowadzonego w trybie negocjacji w oparciu o 10 ust. 1 pkt 3 Regulaminu Zamówień Niepublicznych, w dniu 26 czerwca 2008 r. Spółka zawarła umowę z firmą A.T. Kearney na opracowanie strategii korporacyjnej dla Grupy Tauron na lata z perspektywą do 2020 r. Zakończenie prac nad strategią korporacyjną planowano na koniec września 2008 r. 3

4 W ocenie NIK, brak strategii działania miał negatywny wpływ na działalność Spółki, jak i całej grupy kapitałowej. Powodował bowiem zmieniające się decyzje Zarządu Spółki odnośnie kierunków działania, a ponadto opóźniał realizację celów konsolidacji, tj. integrację grupy zmierzającą do zmniejszenia kosztów na skutek efektu skali i synergii oraz zapewnienie niezbędnych inwestycji w zdolności wytwórcze, przesyłowe i dystrybucyjne w celu zagwarantowania bezpieczeństwa energetycznego oraz niezawodności dostaw energii elektrycznej Spółka w latach (I poł.) działała takŝe bez planu wieloletniego, a plany rzeczowo-finansowe były opracowywane ze znaczną zwłoką. Roczne i wieloletnie plany rzeczowo-finansowe Zarząd Spółki był zobowiązany opracowywać i przedkładać do zaopiniowania radzie nadzorczej na podstawie 20 ust. 1, w związku z 19 ust. 2 pkt 6 Statutu. Przez ponad 1,5 roku działalności Spółki Zarząd nie wypełnił obowiązku przedłoŝenia planu wieloletniego. Według wyjaśnień Zarządu 7 spowodowane to było tym, Ŝe nie obowiązuje jeszcze wdroŝona procedura. W 2007 r. plan rzeczowo-finansowy został określony w dokumencie Propozycja prowizorium budŝetowego Energetyki Południe SA, przyjętym uchwałą Zarządu nr 115/I/2007 z dnia 14 września 2007 r. Dokument ten nie został jednak przedłoŝony radzie nadzorczej do zaopiniowania. Mimo, Ŝe załoŝenia budŝetowe Spółki na 2008 r. zostały przyjęte przez Zarząd uchwałą nr 291/I/2007 z 31 grudnia 2007 r., Plan rzeczowo-finansowy Turon Polska Energia SA na rok 2008 został przyjęty przez Zarząd dopiero w czerwcu 2008 r. 8 Plan ten powstał w trakcie kontroli NIK, a na pytanie o przyczyny braku takiego planu zarząd Spółki wyjaśnił 9, Ŝe rada nadzorcza na posiedzeniu w dniu 1 marca 2008 r. ustaliła, Ŝe w związku z prowadzonym postępowaniem kwalifikacyjnym na stanowiska członków Zarządu Spółki sprawa będzie rozpatrywana niezwłocznie na wniosek nowo powołanego Zarządu, a w kwietniu 2008 r. nowo powołany Zarząd zdecydował o weryfikacji i aktualizacji planu Do końca I poł r. nie został ustalony model współpracy w ramach Grupy Kapitałowej Tauron Polska Energia SA. Zgodnie z art. 393 pkt 7 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych 10 (dalej KSH), w związku z art. 7, zawarcie umowy o zarządzanie spółkami zaleŝnymi wymaga uchwał walnych zgromadzeń spółek zawierających przedmiotową umowę. Do końca I kwar- 7 pismo Prezesa Zarządu Turon Polska Energia SA z dnia 17 lipca 2008 r. 8 uchwała nr 477/I/2008 Zarządu Spółki z dnia 10 czerwca 2008 r. 9 pismo Prezesa Zarządu Turon Polska Energia SA z dnia 21 maja 2008 r. 10 Dz. U. Nr 94 poz ze zm. 4

5 tału 2008 r. stosowne zgody korporacyjne (opinie rad nadzorczych oraz uchwały walnych zgromadzeń) uzyskano od spółek: PKE SA, ESW SA oraz Elektrociepłownia Tychy SA. Według wyjaśnień Prezesa Zarządu Spółki 11, w związku z powołaniem z dniem 8 marca 2008 r. nowego Zarządu Spółki wstrzymano dalsze działania w przedmiotowym zakresie, celem dogłębnej analizy zasadności podpisania umowy, w tym w zaprojektowanym brzmieniu, oraz korzyści z niej wynikających. Do zakończenia kontroli nie podjęto w tej sprawie Ŝadnej decyzji. Według wyjaśnień Zarządu Spółki prace w przedmiotowym zakresie są obecnie prowadzone poprzez przygotowywanie dokumentacji umoŝliwiającej skierowanie wniosku na zarząd Spółki, celem udzielenia zamówienia na opracowanie stosownych opracowań 12. W ocenie NIK, brak strategii korporacyjnej oznacza takŝe brak spójnej strategii inwestycyjnej dla Spółki i Grupy. Izba negatywnie ocenia teŝ fakt, Ŝe prace nad koncepcją współpracy w grupie kapitałowej wstrzymano na 4 miesiące i dopiero potem zdecydowano, by udzielić zamówienia na odpowiednie opracowanie zewnętrzne Zainicjowana przez Spółkę w maju 2007 r. strategia ciepłownicza, zakładająca koncentrację naleŝących do Skarbu Państwa aktywów ciepłowniczych (źródeł i sieci dystrybucyjnych) na terenie aglomeracji śląskiej, faktycznie nie została zrealizowana. Ponadto, jej przyjęcie w sytuacji braku jakichkolwiek strategicznych dokumentów, określających perspektywy działalności i rozwoju grupy Tauron, spowodowało realizację koncepcji bez zapewnienia środków finansowania. W ramach procesu pozyskiwania tzw. aktywów ciepłowniczych Skarb Państwa wniósł do Tauron SA jedynie akcje dwóch spółek będących w stanie upadłości (Elektrociepłowni Tychy SA oraz Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej Katowice SA). W ocenie NIK, działanie takie nie miało uzasadnienia ekonomicznego, bowiem spółki te wymagały istotnego dofinansowania, a Tauron SA nie dysponował odpowiednimi środkami. Strategia Energetyki Południe SA w zakresie rynku ciepła, pozytywnie zaopiniowana przez radę nadzorczą w dniu 18 maja 2007 r. 13, wskazywała, Ŝe skonsolidowanie przedsiębiorstw w grupie ciepłowniczej w ramach Tauron SA daje realną szansę na skuteczną ich restrukturyzację, poprzez wsparcie działań naprawczych i rozwojowych przez silnego partnera kapitałowego. Koncepcja ta nie zawierała jednak analizy biznesowej Spółki pod względem niezbędnych środków, wymaganych dla realizacji tego przedsięwzięcia. Spółka, bez analizy finansowych moŝliwości, podjęła realizację koncepcji. Dla sfinansowania tego przedsię- 11 wyjaśnienia z dnia 21 maja 2008 r. 12 pismo Prezesa Zarządu Turon Polska Energia SA z dnia 17 lipca 2008 r. 13 uchwała nr 23/I/

6 wzięcia Spółka wyemitowała obligacje dwuletnie na kwotę 150 mln zł. Spłata pierwszej transzy obligacji w wysokości 75 mln zł przypada w 2008 roku. Przygotowana przez Spółkę prognoza wyniku na rok 2008, pomimo przyjęcia maksymalnego wykorzystania dochodów z dywidend od spółek zaleŝnych, nie zapewnia pokrycia kosztów działalności i spłaty zadłuŝenia przypadającego w tym roku z tytułu obligacji 14. Prezes Zarządu Spółki wyjaśnił 15, Ŝe Spółka podjęła działania zmierzające do zrolowania spłaty zadłuŝenia wynikającego z programu emisji obligacji w kwocie 75 mln zł na kolejne 12 miesięcy. W przypadku negatywnej decyzji banku, Spółka podejmie działania zmierzające do uzyskania finansowania w ramach Grupy. Dopiero w grudniu 2007 r. zawarto umowę z Energoprojekt Katowice SA, na podstawie której powstał dokument ZałoŜenia do biznesplanu spółki ciepłowniczej. W I poł r. powołany przez Zarząd Spółki Zespół Zadaniowy ds. Konsolidacji Ciepłownictwa w Obszarze Działania Grupy Tauron przeprowadził dodatkowe szczegółowe analizy zaangaŝowania Spółki w rynek ciepła konurbacji górnośląskiej. W wyniku prac zespołu zarekomendowano w pierwszym etapie zaangaŝowanie w rynek ciepła na terenie Dąbrowy Górniczej oraz rozpoczęcie działań w kierunku przejęcia Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Dąbrowie Górniczej SA oraz Elektrociepłowni EC Nowa Sp. z o.o. W dniu 13 czerwca 2008 r. uchwałą Zarządu nr 483/I/2008 ww. rekomendacja została przyjęta W kontrolowanym okresie Spółka zmieniała koncepcję modelu biznesowego. Pierwotnie Zarząd Spółki prowadził działalność głównie w obszarze zarządzania holdingiem, finansując swą działalność z dywidend od spółek zaleŝnych. Po zmianie Zarządu podjęto działania rozszerzające działalność o obrót energią elektryczną. W dniu 13 maja 2008 r. Spółka uzyskała koncesję na obrót energią elektryczną. Zdaniem NIK, uruchomienie procesu koncentracji obrotu hurtowego energią elektryczną w Grupie moŝe prowadzić do uporządkowania obrotu hurtowego energią w Grupie 16 oraz uzyskania stabilnych źródeł finansowania działalności, przy pozostawieniu zysków spółek zaleŝnych w spółkach NIK zauwaŝa niezadowalający proces konsolidacji działalności wypoczynkoworekreacyjnej w Grupie Kapitałowej. Grupa Kapitałowa posiadała znaczny majątek niezwiązany z prowadzeniem działalności energetycznej. Zarząd Spółki w dniu 24 września 2007 r. podjął uchwałę nr 131/2007 w spra- 14 Por. Sprawozdanie Rady Nadzorczej Tauron PE S.A. z oceny sprawozdania finansowego za rok obrotowy 2007 oraz sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz wniosku Zarządu dotyczącego podziału zysku netto za rok obrotowy Wyjaśnienia z dnia 24 czerwca 2008 r. 16 Obecnie obrotem w Grupie zajmują się trzy spółki: Enion Energia Sp. z o.o., EnergiaPro Gigawat Sp. z o.o. oraz Polska Energia Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o., w ramach których odbywa się m.in.: kontraktowanie energii elektrycznej u wytwórców i jej zakup na giełdzie, rozliczanie tzw. niezbilansowania, sprzedaŝ energii odbiorcom końcowym. 6

7 wie powołania Zespołu Konsultacyjnego ds. analizy i konsolidacji działalności rekreacyjnowypoczynkowej w Grupie Kapitałowej. Zadaniem Zespołu miało być wypracowanie metod i sposobów rozwoju tego rodzaju działalności. Prace Zespołu zostały jednak wstrzymane w pierwszym kwartale 2008 r. Według wyjaśnień Zarządu Spółki 17 kontynuacja prac była przewidziana na III kwartał 2008 r. 3. NIK, wskazując na krótki czas funkcjonowania Spółki, zauwaŝa brak w momencie jej utworzenia kapitału obrotowego potrzebnego w działalności Spółki. W tym kontekście NIK ocenia jako nieuzasadnione niektóre koszty działalności, w tym koszty usług obcych. Rachunek zysków i strat Spółki za 2007 r., wykazał zysk netto w kwocie tys. zł przy stracie z działalności operacyjnej w kwocie tys. zł oraz przychodach finansowych w wysokości tys. zł (w tym z dywidend i udziałów w zyskach od jednostek powiązanych w kwocie tys. zł). W kosztach ogólnego zarządu ( tys. zł) największy udział stanowiły koszty usług obcych (3 614 tys. zł) oraz wynagrodzenia (3 328 tys. zł) NIK negatywnie ocenia fakt, Ŝe Sprawozdanie finansowe Spółki za 2006 rok nie zostało sporządzone w terminie, ustalonym ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości 18. Sprawozdanie finansowe spółki Energetyka Południe SA w organizacji za okres od dnia 6 grudnia 2006 r. do dnia 31 grudnia 2006 r. zostało sporządzone dopiero w dniu 31 marca 2008 r. Sprawozdanie to zostało zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie Spółki w dniu 25 czerwca 2008 r. Zgodnie z art. 52 ust. 1 ustawy o rachunkowości kierownik jednostki zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niŝ w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa. Prezes Zarządu Spółki wyjaśnił 19, Ŝe w związku z tym, Ŝe w roku 2006 nie wystąpiła Ŝadna operacja gospodarcza uznano, Ŝe za datę rozpoczęcia działalności przyjęta zostanie data rejestracji Spółki w rejestrze handlowym, tj. dzień 8 stycznia 2007 r.. Według Prezesa Zarządu Spółki w marcu 2008 r. biegły rewident zmienił swoje stanowisko uznając, Ŝe na spółce ciąŝył obowiązek sporządzenia sprawozdania finansowego za okres r. do r. wobec czego Zarząd Spółki zastosował się do zaleceń biegłego rewidenta i sporządził sprawozdanie. 17 pismo Prezesa Zarządu Turon Polska Energia SA z dnia 17 lipca 2008 r. 18 Dz. U. z 2002 r. Nr 76 poz. 694 ze zm. 19 pismo z dnia 21 maja 2008 r. 7

8 3.2. W ocenie NIK, część kosztów poniesionych przez Spółkę z tytułu usług prawnych oraz doradztwa technicznego i ekonomicznego była nieuzasadniona. Koszty usług obcych stanowiły 36,4% wszystkich kosztów rodzajowych. Największe w tej grupie były koszty usług prawnych oraz doradztwa technicznego i ekonomicznego. Biorąc pod uwagę niewypracowanie przez 1,5 roku działalności strategicznych dokumentów określających kierunki działalności, tak duŝe wydatki na usługi doradcze Izba ocenia jako niewspółmierne do efektów tych działań. W okresie od 6 grudnia 2006 r. do 30 czerwca 2008 r. Spółka poniosła koszty z tytułu bieŝącej obsługi prawnej w kwocie 955,6 tys. zł, płatne w formie miesięcznego ryczałtu. Równocześnie, w tym samym okresie Spółka poniosła takŝe koszty innych umów o usługi prawne w wysokości 813,3 tys. zł. W okresie od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 30 kwietnia 2008 r. bieŝąca obsługa prawna w Spółce była świadczona przez 4 kancelarie prawne. W dniu 21 stycznia 2008 r. zawarto umowę o koordynację obsługi prawnej z jedną z zewnętrznych kancelarii obsługujących do tej pory Spółkę. Dopiero w kwietniu 2008 r. Zarząd Spółki rozwiązał 2 umowy o świadczenie bieŝącej obsługi prawnej oraz rozpoczął budowę nowej struktury do obsługi prawnej Spółki na bazie tworzonego Departamentu Prawnego. Według wyjaśnień Zarządu podstawowa obsługa prawna ma być oparta o własnych radców prawnych przy wsparciu kancelarii zewnętrznych, koordynowanych przez Dyrektora Departamentu Prawnego. 20 W kontrolowanym okresie Spółka poniosła ponadto koszty z tytułu zlecania usług doradczych w kwocie 2 526, 9 tys. zł, z czego NIK ocenia jako nieuzasadnione wydatkowanie kwoty 217,4 tys. zł z tytułu umów z [...] 21 oraz z [...] 22 Dopiero od połowy marca 2008 r. były prowadzone bieŝące analizy zasadności zawartych umów w tym zakresie oraz celowości dalszej współpracy z doradcami. Działaniem niegospodarnym było wydatkowanie środków w związku z procesem zmiany nazwy i opracowania tzw. logotypu Spółki. Spółka zawarła dwie umowy z firmą [...] Por. wyjaśnienia Prezesa Zarządu Spółki z dnia 25 lipca 2008 r. 21 Wyłączono informacje stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa. Tajemnica ustawowo chroniona na podstawie art. 5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej Dz.U. Nr 112, poz ze zm. w zw. z art. 11 ust.4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz ze zm. Wyłączenie dokonane przez NIK w interesie Tauron SA. 22 Wyłączono informacje stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa. Tajemnica ustawowo chroniona na podstawie art. 5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej Dz.U. Nr 112, poz ze zm. w zw. z art. 11 ust.4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz ze zm. Wyłączenie dokonane przez NIK w interesie Tauron SA. 23 Wyłączono informacje stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa. Tajemnica ustawowo chroniona na podstawie art. 5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej Dz.U. Nr 112, poz ze zm. w zw. z art. 11 ust.4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz ze zm. Wyłą- 8

9 Zgodnie z umową z dnia 8 sierpnia 2007 r. został opracowany Program budowy znaku marki Energetyka Południe, w efekcie którego została stworzona nazwa Tauron oraz logotyp spółki. We wrześniu 2007 r. Zarząd Spółki uzupełnił zaproponowaną przez wykonawcę nazwę o człon Polska Energia. W Spółce nie stwierdzono uzgodnionego w umowie materiału na nośniku CD, jak równieŝ podpisanego przez wykonawcę dokumentu w formie papierowej. Potwierdzeniem wykonania prac miały być dwa protokoły zdawczo-odbiorcze, które zostały sporządzone i podpisane wraz z przyjęciem faktur. Spółka wydatkowała na realizację tej umowy kwotę zł. Kolejna umowa z firmą [...] 24 została zawarta w dniu 31 sierpnia 2007 roku i dotyczyła Programu budowy Systemu Identyfikacji Wizualnej dla korporacji Energetyka Południe oraz budowy wizerunku grup. Tauron w ramach realizacji umowy zapłacił wykonawcy dwie z trzech rat przewidzianych w umowie w kwocie zł. Wobec niewykonania pełnego zakresu określonego umową, Zarząd Spółki zwrócił się w piśmie z 20 lutego 2008 r. do zleceniobiorcy o wykonanie i przekazanie Spółce przedmiotu umowy, a w związku z brakiem odpowiedzi w kolejnym piśmie z 27 marca 2008 r. Spółka oświadczyła o odstąpieniu od umowy. W związku z kwestionowaniem przez spółkę [...] 25 zasadności i skuteczności odstąpienia przez Tauron PE SA od umowy (pismo z 8 kwietnia 2008 r.) oraz brakiem zwrotu kwoty zł Departament Prawny Spółki podjął prace w celu przygotowania pozwu o zapłatę przeciwko spółce [...] 26. NIK ocenia negatywnie fakt nieopracowania projektu pozwu do końca kontroli (przez blisko 4 miesiące od otrzymania pisma [...] 27 ). Było to spowodowane zwłoką w przekazywaniu dokumentacji z tym związanej z Departamentu Komunikacji Rynkowej i PR do Departamentu Prawnego Spółki. Osobą odpowiedzialną ze strony Spółki za merytoryczny nadzór nad realizacją umowy z dnia 31 sierpnia 2007 r. była Dyrektor Departamentu Komunikacji i PR Małgorzata Mamajko. Podpisała ona dwa dokumenty pn. kontrola faktur Energetyka Południe SA, dotyczące faktur wystawionych przez firmę [...] 28 : nr 31/10/207 z dnia 2 października 2007 r. na łączną kwotę zł oraz nr 35/11/2007 z dnia 5 listopada 2007 r. na łączną kwotę zł, czenie dokonane przez NIK w interesie Tauron SA. 24 j.w. 25 j.w. 26 j.w. 27 j.w. 28 j.w. 9

10 mimo Ŝe firma [...] 29 nie wykonała prac określonych w harmonogramie, stanowiącym załącznik nr 2 do przedmiotowej umowy. Ponadto, według NIK nieuzasadnione były koszty umowy z dnia 12 października 2007 r. z [...] 30, na podstawie której Spółka zleciła sporządzenie opinii prawnych w sprawie oceny statutów Tauron SA oraz spółek zaleŝnych: PKE SA, Enion SA oraz EnergiaPro SA. Opinia dotycząca Enion SA oraz EnergiaPro SA stwierdzała, Ŝe treść statutów nie wymaga Ŝadnych zmian, a postanowienia tych statutów są zgodne z przepisami kodeksu spółek handlowych oraz ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. Nie odniesiono się w Ŝaden sposób co do zgodności statutów tych spółek z przepisami Prawa energetycznego, zwłaszcza w zakresie gwarancji niezaleŝności tych spółek jako osd. Z tytułu tej umowy Tauron SA wypłacił wynagrodzenie w wysokości 10 tys. zł W ocenie NIK, Spółka nieprawidłowo naliczyła kwoty odpraw dla odwołanych członków Zarządu. W efekcie tego wypłacono bezpodstawnie łącznie ,16 zł. W umowach o pracę podpisanych w 2007 r. z członkami Zarządu postanowiono, Ŝe w zakresie określonym w odrębnej umowie pracownicy nie mogą przez 12 miesięcy po ustaniu stosunku pracy prowadzić działalności konkurencyjnej wobec spółki, ani teŝ świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność. W podpisanych odrębnie umowach o zakazie konkurencji określono, iŝ w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia działalności konkurencyjnej pracownikowi przysługuje od pracodawcy odszkodowanie w wysokości 80% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji, wypłacane w miesięcznych ratach. W przypadku dwóch członków Zarządu Spółki, odwołanych w dniu 19 grudnia 2007 r.: Filipa Grzegorczyka i Bartosza Krzemieniowskiego kwota odprawy, wynikająca z 9 umów o pracę, wynosiła po ,48 zł (3-krotność miesięcznego wynagrodzenia). Faktycznie wypłacono z tego tytułu po ,56 zł, czyli łącznie więcej o ,16 zł. Anna Łotocka Dyrektor Departamentu Zarządzania Zasobami Ludzkimi wyjaśniła 31, Ŝe wysokość odszkodowania uzaleŝniono od daty wypłaty, tj. 17 stycznia 2008 r., co skutkowało przyjęciem 29 Wyłączono informacje stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa. Tajemnica ustawowo chroniona na podstawie art. 5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej Dz.U. Nr 112, poz ze zm. w zw. z art. 11 ust.4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz ze zm. Wyłączenie dokonane przez NIK w interesie Tauron SA. 30 j.w. 31 wyjaśnienia z dnia 11 lipca 2008 r. 10

11 odniesienia do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku w IV kwartale 2007 r. 4. Prezes Zarządu Spółki Joanna Strzelec-Łobodzińska, w sposób niezgodny z art. 6 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne 32, pełniła funkcje członka rad nadzorczych w 3 spółkach, w tym w 2 spółkach, w których Tauron SA nie posiadał udziałów. W jednej ze spółek Prezes Zarządu wykonywała funkcję członka rady nadzorczej bez wymaganej zgody Rady Nadzorczej Tauron SA. Według ww. przepisu Prezes Zarządu Tauron SA mogła zostać zgłoszona przez Tauron SA do objęcia stanowiska w organach spółek działających z udziałem Spółki, przy czym nie więcej niŝ do dwóch spółek. Ówczesna Prezes Zarządu Spółki w okresie od dnia 1 lutego do dnia 15 kwietnia 2008 r. zasiadała natomiast w 3 radach nadzorczych: PKE SA, Jeleniogórskiej Energetyki Wysokich i NajwyŜszych Napięć Sp. z o.o. oraz Polskiej Energii PKH Sp. z o.o. W przypadku dwóch ostatnich spółek Tauron SA nie był udziałowcem tych spółek w przypadku pierwszej Turon PE SA posiadał pośredni udział, posiadając 85% akcji EnergiaPro GT SA, będącej jedynym udziałowcem Jeleniogórskiej Energetyki Wysokich i NajwyŜszych Napięć Sp. z o.o., a w przypadku drugiej wykonywał prawa z akcji w imieniu Enion SA 33. Ponadto, 25 ust. 3 pkt 8 Statutu Spółki do kompetencji Rady Nadzorczej przypisuje udzielanie zgody członkom Zarządu na zajmowanie stanowisk w organach innych spółek. Tymczasem Rada Nadzorcza Spółki nie rozpatrywała wniosku w sprawie udzielenia zgody Joannie Strzelec-Łobodzińskiej na pełnienie funkcji w radzie nadzorczej Jeleniogórskiej Energetyki Wysokich i NajwyŜszych Napięć Sp. z o.o. Joanna Strzelec-Łobodzińska zeznała 34, Ŝe nie poinformowała Rady Nadzorczej Taurona o fakcie zasiadania w radzie tej spółki. 5. NIK zauwaŝa, Ŝe Enion SA oraz EnergiaPro SA jako operatorzy systemu dystrybucyjnego (osd) nie spełniają standardów niezaleŝności, w rozumieniu art. 9d ustawy z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne 35, a takŝe wytycznych Komisji Europejskiej oraz Prezesa URE. Poza kwestią uniezaleŝnienia ww. spółek jako osd pod względem formy prawnej, w ocenie NIK, spółki te nie spełniały takŝe innych standardów niezaleŝności, w szczególności pod względem przedmiotowego zakresu działalności tych spółek, określonego w ich statu- 32 Dz. U. z 2006 r. Nr 216 poz na podstawie Umowy ustanowienia uŝytkowania udziałów naleŝących do Enion SA z dnia 27 czerwca 2007 r. 34 Protokół przesłuchania świadka z dnia 19 czerwca 2008 r. 35 Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm. 11

12 tach. Ponadto NIK, negatywnie ocenia sposób wykonywania przez Tauron SA uprawnień właścicielskich wobec ww. podmiotów, biorąc pod uwagę wymóg zapewnienia im niezaleŝności działania jako osd Realizując postanowienia wynikające z Prawa energetycznego w zakresie zapewnienia niezaleŝności podmiotów pełniących funkcję osd, przed wyznaczeniem z dniem 1 lipca 2007 r. przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Enion SA oraz EnergiaPro SA na osd, spółki te przekazały wykonywanie praw i obowiązków z posiadanych udziałów w 8 spółkach wytwarzania i obrotu energią spółce dominującej, tj. Tauron SA. NIK zwraca uwagę, Ŝe z tego tytułu Tauron SA wypłacał ww. spółkom wynagrodzenie w I poł r. w wysokości tys. zł. W ocenie NIK sytuacja, w której spółki pełniące funkcje osd są właścicielami 100% udziałów spółek zajmujących się obrotem i wytwarzaniem energii elektrycznej, nie spełnia wymogów art. 9d ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 pkt 1 Prawo energetycznego. W tym przypadku działalność operatorska pozostaje w związku z innymi rodzajami działalności. Ww. rozwiązania formalno-prawne takŝe przez Prezesa URE zostały uznane za dopuszczalne jedynie w okresie przejściowym Tauron SA, jako dominujący akcjonariusz Enion SA, nie zapewnił tej spółce niezaleŝności od działalności niezwiązanej z dystrybucją energii elektrycznej. Przedmiot działalności Enion SA, określony w 7 statutu spółki, obejmował takŝe działalność inną niŝ dystrybucja energii elektrycznej. W dniu 21 czerwca 2007 r. walne zgromadzenie Enion SA podjęło uchwałę w sprawie zmian w statucie spółki. W wyniku tej zmiany ograniczono przedmiot działalności, jednak nadal pozostało 37 rodzajów działalności, z których niektóre nie łączyły się w Ŝadnym stopniu z prowadzeniem działalności związanej z dystrybucją energii elektrycznej (np. transport lądowy, działalność wydawnicza, działalność poligraficzna, wynajem samochodów osobowych, doradztwo w zakresie sprzętu komputerowego, działalność związana z bazami danych, działalność detektywistyczna i ochroniarska, działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego). Tak określony zakres działalności był więc niezgodny z art. 9d ust. 1 Prawa energetycznego stanowiącym, Ŝe operator systemu dystrybucyjnego powinien pozostawać pod względem formy prawnej i organizacyjnej oraz podejmowania decyzji niezaleŝny od innych działalności niezwiązanych z dystrybucją energii elektrycznej. Jednocześnie NIK wskazuje, Ŝe art. 15 Dyrektywy 2003/54/We Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego 12

13 energii elektrycznej i uchylająca dyrektywę 96/92/WE 36 (której postanowienia zostały implementowane do Prawa energetycznego) stanowi, Ŝe operator systemu dystrybucyjnego, będący częścią przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, jest niezaleŝny przynajmniej pod względem formy prawnej, organizacji i podejmowania decyzji od innych działalności niezwiązanych z dystrybucją. NaleŜy takŝe zauwaŝyć, Ŝe Prezes URE w procesie wyznaczenia Enion SA jako osd stwierdził, Ŝe mając na uwadze postanowienia art. 9d ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, przedmiot działalności osd powinien ograniczać się do działalności związanej z energią elektryczną oraz działalności wynikającej z zadań realizowanych przez osd. W związku z tym ze statutu Spółki muszą być wykreślone rodzaje działalności niezwiązane z energią elektryczną oraz działalności inne niŝ wynikające z zadań osd W ocenie NIK działania organów nadzorczych Enion SA oraz EnergiaPro SA w sprawie zmian w składach zarządów naruszały dyspozycję art. 9d ust. 2 pkt 2 Prawa energetycznego, jak równieŝ Wytyczne KE z 2004 r. oraz były niezgodne ze statutami spółek. NiezaleŜność osób odpowiedzialnych za zarządzanie Enion SA i EnergiaPro SA zabezpieczono w statutach spółek dopiero w lutym 2008 r., a więc 2,5 roku po wejściu w Ŝycie przepisów Prawa energetycznego wymagającego zapewnienie takiej niezaleŝności. Wiceprezes URE w piśmie do Enion SA z dnia 15 czerwca 2007 r. stwierdził, Ŝe muszą zostać uregulowane postanowienia dotyczące przyczyn ewentualnego odwołania z zarządu osd. Przyczyny odwołania muszą być wyraźnie określone i powinien to być katalog zamknięty. Określenie wyraźnie określonych przyczyn, z powodu których moŝna odwołać osoby zarządzające osd, jest takŝe postulowane w Wytycznych KE z 2004 r. W 27 statutów ww. spółek określono powody, dla których moŝna odwołać członka zarządu. Nie był to jednak zamknięty katalog, bowiem przepis 27 ust. 3 stanowił, Ŝe kaŝdy z członków zarządu moŝe być odwołany lub zawieszony w czynnościach przez radę nadzorczą lub walne zgromadzenie z waŝnego powodu. Jako waŝny powód wymieniono jedynie przykładowo kilka przypadków, nie zamykając tego katalogu ( za waŝny powód uwaŝa się między innymi ). W ocenie NIK, równieŝ zapis nienaleŝyte wykonywanie przez członka Zarządu jego obowiązków, w tym obowiązków dotyczących wypełniania przez Spółkę funkcji operatora systemu dystrybucyjnego nie spełnia postulowanego przez URE wyraźnego określenia przyczyny odwołania. Częstotliwość zmian w organach spółek wyznaczonych na osd: Enion SA i EnergiaPro SA, nie zapewniała tym spółkom niezaleŝności, wymaganej art. 9d Prawa energetycznego, 36 Dz.U.UE L Nr 176, str.37 ze zm. (nr Celex: 32003L0054). 37 pismo DPE (2)/2007/BT z dnia 15 czerwca 2007 r. 13

14 statutami tych spółek oraz wytycznymi Prezesa URE i Wytycznymi KE z 2004 r. W okresie 15 miesięcy wykonywania przez Tauron SA praw z akcji w tych spółkach (od maja 2007 r. do lipca 2008 r.) w Enion SA w lipcu 2008 r. zmieniono cały skład zarządu, powołany rok wcześniej (w czerwcu 2007 r.). W EnergiaPro SA funkcje prezesa zarządu pełniły 3 osoby od dnia 21 czerwca 2007 r. do 24 kwietnia 2008 r. Remigiusz Nowakowski (z przerwą w okresie 30 czerwca 2007 r. do 8 października 2007 r.), od 24 kwietnia do 16 maja 2008 r. członkiem rady nadzorczej delegowanym do czasowego wykonywania czynności Prezesa Zarządu był Bolesław Sztejnberg (do 7 maja 2008 r. p.o. Dyrektora Generalnego Spółki), natomiast od 9 czerwca 2008 r. Zygmunt Pietras. Ponadto, dokonywano zmian wśród członków zarządu w dniu 8 października 2007 r. rada nadzorcza odwołała Grzegorza Ochędzana ze składu zarządu spółki, powołując Wojciecha Pawłowskiego i Edwarda Jaroszewicza na nowych członków zarządu, w dniu 24 kwietnia 2008 r. odwołano Wojciecha Pawłowskiego, a jednocześnie od dnia 24 kwietnia do dnia 16 maja 2008 r. członek rady nadzorczej Bolesław Szternberg był delegowany do czasowego wykonywania czynności członka zarządu, w dniu 26 maja 2008 r. rada nadzorcza odwołała 2 członków zarządu Waldemara Skomudka i Eugeniusza Szumiejko oraz powołała Marka Wodawskiego i Roberta Kolasa, zaś w dniu 9 czerwca 2008 r. odwołano Edwarda Jaroszewicza a powołano Michała Bobowca na stanowisko Wiceprezesa Zarządu. Odwołania ze składów zarządów ww. spółek w okresie, gdy statuty spółek ograniczały moŝliwość nieuzasadnionego odwoływania członków zarządów, Prezes Zarządu Tauron SA uzasadnił brakiem realizacji harmonogramu działań wynikającego z decyzji Prezesa URE z czerwca 2007 r., związanej z rozdziałem działalności operatorskiej 38. NIK, faktycznie dostrzegając nieprawidłowości w wydzielaniu osd w ww. spółkach, nie moŝe uznać tak częstych zmian w składach zarządów za uzasadnione w świetle postanowień statutów spółek. Ponadto argumentowanie Zarządu Spółki, Ŝe zarządy Enion SA i EnergiaPro SA w okresie od lipca do grudnia 2007 nie zrobiły praktycznie nic jeśli chodzi o realizację harmonogramu nie odpowiada stanowi faktycznemu. Z ustaleń kontroli wynika bowiem, Ŝe Tauron SA bezpośrednio zaangaŝował się w prace projektowe na przełomie lipca i sierpnia 2007 roku, wstrzymując działania Enion SA i EnergiaPro SA. Tauron SA podjął współpracę z firmą [...] 39 Firma ta opracowała metody wydzielenia osd, które poddano następnie weryfikacji kancelarii prawnej 38 protokół przyjęcia ustnych wyjaśnień od Prezesa Zarządu Tauron SA Dariusza Lubery z dnia 25 lipca 2008 r. 39 Wyłączono informacje stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa. Tajemnica ustawowo chroniona na podstawie art. 5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej Dz.U. Nr 112, poz ze zm. w zw. z art. 11 ust.4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz ze zm. Wyłączenie dokonane przez NIK w interesie Tauron SA. 14

15 [...] 40. Dopiero w dniu 13 listopada 2007 r. Spółka przekazała ostateczne opracowania zarządom Enion SA i EnergiaPro SA. RównieŜ w późniejszych etapach prac działania ww. spółek były determinowane decyzjami Tauron SA (np. uchwała nr 349/I/2008 Zarządu Tauron SA z dnia 22 lutego 2008 r., powołująca Zespół Sterujący ds. opracowania i nadzoru zmian w obszarze osd). Fakty te nie pozwalają uznać za uzasadnione twierdzenie, Ŝe spółki wyłącznie z własnej winy zaniechały wymaganych działań. NaleŜy teŝ zauwaŝyć, Ŝe odwołanie prezesa zarządu EnergiaPro SA w okresie bardzo intensywnych prac nad wydzieleniem osd (w kwietniu 2008 r.) i niepowołanie nowego prezesa, utrzymując stan tymczasowości poprzez czasowe oddelegowanie do zarządu członka rady nadzorczej, wręcz utrudniało wypełnienie przez tę spółkę obowiązku właściwego wydzielenia osd. 6. NiezaleŜnie od powyŝszej oceny niezaleŝności spółek wykonujących funkcje osd, NIK ocenia negatywnie sposób wykonywania przez Tauron SA nadzoru właścicielskiego w spółkach zaleŝnych. Częstotliwość zmian w organach spółek zaleŝnych nie pozwalała na podejmowanie przez nie strategicznych decyzji i prowadzenia racjonalnej polityki w przedmiocie ich działalności. Spółki te nie mogły działać w warunkach stabilności, a dodatkowo zmiany wiązały się z dodatkowymi kosztami. NIK uznaje teŝ część organizowanych konkursów na członków organów spółek zaleŝnych jako niespełniających warunków rzetelności W dziesięciu spółkach, w których Tauron SA posiadał większościowy udział (bezpośrednio lub pośrednio), w okresie od maja 2007 r. do zakończenia kontroli, czyli w ciągu 13 miesięcy, odwołano 16 osób ze składów rad nadzorczych oraz 20 ze składów zarządów nie licząc przypadków dobrowolnych rezygnacji. Trzy spółki, tj. PKE SA, Enion SA i EnergiaPro SA, poniosły w latach (I połowa) koszty związane ze zmianami w składach zarządów z tytułu odwołania i tzw. zakazu konkurencji w łącznej kwocie tys. zł, a uwzględniając spółki zaleŝne od PKE SA i EnergiiPro SA tys. zł. W ww. okresie składy zarządów PKE SA, EnergiaPro Gigawat Sp. z o.o. oraz PEC Katowice SA zmieniły się co najmniej w połowie, a Enionu SA, EnergiiPro SA, Elektrociepłowni Tychy SA oraz Jeleniogórskich Elektrowni Wodnych Sp. z o.o. w całości. Jedynie w 3 spółkach (ESW SA, EC w Kamiennej Górze Sp. z o.o. oraz Enion Energia Sp. z o.o.) nie było zmian w składach zarządów. 40 Wyłączono informacje stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa. Tajemnica ustawowo chroniona na podstawie art. 5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej Dz.U. Nr 112, poz ze zm. w zw. z art. 11 ust.4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz ze zm. Wyłączenie dokonane przez NIK w interesie Tauron SA. 15

16 Tak duŝą skalę zmian NIK ocenia jako niewłaściwe wykonywanie nadzoru właścicielskiego w grupie kapitałowej Tauron PE SA W ocenie NIK Spółka nie dochowała naleŝytych starań w niektórych działaniach związanych z wyborem składów rad nadzorczych spółek zaleŝnych. W czterech postępowaniach kwalifikacyjnych do rad nadzorczych wyznaczono termin zgłoszenia kandydatur niezapewniający wyboru najlepszych kandydatów w warunkach równej konkurencji. W ogłoszeniach o naborze kandydatów do rad nadzorczych z dnia 17 marca 2008 r. nr: 2/2008/ZN (dot. Enion SA), 3/2008/ZN (dot. EnergiaPro SA), 4/2008/ZN (dot. ESW SA) oraz 5/2008/ZN (dot. PKE SA), wyznaczono 4-dniowy termin (do 21 marca 2008 r.) na zgromadzenie dokumentacji, przygotowanie zgłoszenia oraz dostarczenie ich do Spółki. Działania takie nie zapewniały pełnej transparentności postępowań oraz wyboru jak najwyŝszej jakości kadry zarządczej spółek zaleŝnych. 7. Biorąc pod uwagę powyŝsze oceny i uwagi, na podstawie art. 60 ust. 2 ustawy o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli przedstawia następujące wnioski: 1) Wypracowanie modelu biznesowego Grupy Kapitałowej Tauron SA oraz realizację zadań zarządczych w Grupie, zgodnie z celami polityki właścicielskiej Skarbu Państwa. 2) Podjęcie działań zmierzających do dokonania w statutach Enion SA oraz EnergiaPro SA zmian, które zapewnią im niezbędne standardy niezaleŝności jako osd w zakresie przedmiotu działalności oraz niezaleŝności podejmowania decyzji przez osoby odpowiedzialne za zarządzanie osd. 3) Realizowanie zadań z zakresu nadzoru właścicielskiego w ramach Grupy, w sposób zapewniający spółkom zaleŝnym stabilne warunki działania. 4) Koordynowanie działań dostosowujących strukturę spółek pełniących rolę osd w terminie do dnia 31 grudnia 2008 r., według harmonogramu uzgodnionego z Prezesem URE, w celu spełnienia kryteriów wskazanych w art. 9d ust. 2 Prawa energetycznego. 5) Podjęcie działań w celu odzyskania nadpłaconych kwot odpraw z tytułu odwołania dwóch członków zarządu w grudniu 2007 r. NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, zwraca się do Zarządu Spółki o przekazanie, w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokon- 16

17 trolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków oraz o podjętych działaniach lub o przyczynach niepodjęcia tych działań. Stosownie do art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Zarządowi Spółki prawo zgłoszenia do dyrektora Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji NIK umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen i uwag, zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, termin nadesłania informacji, o której wyŝej mowa, liczy się stosownie do art. 62 ust. 2 ustawy o NIK od dnia otrzymania ostatecznej uchwały w sprawie powyŝszych zastrzeŝeń. Dyrektor Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji ( - ) Andrzej Otrębski 17