Kim jesteśmy. Dokąd zmierzamy

Transkrypt

1 RAPORT ROCZNY 2006

2 Kim jesteśmy PSE-Operator Spółka Akcyjna jest krajowym operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego. Funkcję tę wypełnia w zakresie i w sposób określony w obowiązujących regulacjach prawnych oraz zgodnie z warunkami decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Spółka PSE-Operator S.A. została utworzona aktem notarialnym z dnia 17 lutego 2004 roku jako jednoosobowa spółka zależna Polskich Sieci Elektroenergetycznych SA (PSE SA). Osobowość prawną uzyskała 3 marca 2004 roku w wyniku wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS , prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy. 15 kwietnia 2004 roku spółka PSE-Operator S.A. otrzymała koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na przesyłaniu i dystrybucji energii elektrycznej na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej. Działalność koncesjonowaną podjęła 1 lipca 2004 roku, dzierżawiąc od PSE SA zorganizowaną część przedsiębiorstwa, obejmującą majątek przesyłowy. Kapitał zakładowy Spółki na dzień 31 grudnia 2006 roku wynosił zł i dzielił się na akcje imienne o wartości nominalnej 100 zł każda. Zgodnie ze stanem prawnym na dzień 31 grudnia 2006 roku nastąpiła zmiana właściciela, w wyniku której PSE-Operator S.A. jest jednoosobową spółką akcyjną Skarbu Państwa. Dokąd zmierzamy PSE-Operator S.A., kierując pracą Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, odpowiada za zagwarantowanie ciągłości dostaw energii elektrycznej do swoich odbiorców i dąży do tego, aby dostarczać energię o odpowiedniej jakości przy zachowaniu zasady możliwie najniższych kosztów. W końcu 2006 roku spółka PSE-Operator S.A., w związku ze zmianą właścicielską podjęła niezwłocznie działania w celu opracowania nowej strategii samodzielnego funkcjonowania operatora systemu przesyłowego na krajowym i europejskim rynku energii elektrycznej. Głównym celem strategicznym PSE-Operator S.A. jest świadczenie usług przesyłania energii elektrycznej przy stosowaniu obiektywnych i przejrzystych zasad zapewniających równe traktowanie stron oraz przy należytym poszanowaniu środowiska naturalnego. W trosce o bezpieczeństwo energetyczne kraju priorytetowym zadaniem dla PSE-Operator S.A. pozostaje budowanie nowych oraz modernizowanie istniejących linii i stacji elektroenergetycznych przy zastosowaniu najnowszych technologii i przestrzeganiu przepisów ochrony środowiska. PSE-Operator S.A. dąży do eliminacji zagrożeń dla działania spółki jako krajowego operatora systemu przesyłowego, w szczególności poprzez doprowadzenie do przejęcia na drodze formalnoprawnej majątku przesyłowego*, rozbudowę systemu przesyłowego oraz doskonalenie rozwiązań w obszarze rynku bilansującego. * W ramach rządowego Programu dla elektroenergetyki Spółka zostanie wyposażona w majątek przesyłowy do końca 2007 roku. 2 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

3 RAPORT ROCZNY 2006

4 Przełomowy rok Szanowni Państwo, Cenię sobie wysoko przywilej, że po raz kolejny w imieniu Zarządu PSE-Operator S.A. mogę do Państwa skierować słowo wstępne do Raportu Rocznego. 1 lipca 2007 roku miną trzy lata od rozpoczęcia naszej działalności jako operatora systemu przesyłowego. Przez cały ten czas Zarząd i pracownicy Spółki budowali niezależny podmiot gospodarczy działający w sposób przejrzysty i niedyskryminujący, a nasz wysiłek skierowany był na realizację zadań i obowiązków, jakie zostały wyznaczone operatorowi systemu przesyłowego w regulacjach prawnych oraz decyzjach Prezesa URE. Rok 2006 obfitował w szereg wydarzeń, które miały istotny wpływ na funkcjonowanie PSE-Operator S.A. Myślę, że wszyscy, którzy obserwowali działania naszej Spółki w tym roku, zgodzą się ze mną, że był to dla nas trudny rok, ale zakończony wieloma znaczącymi sukcesami. Szczegóły przedstawiamy Państwu w niniejszym Raporcie, dlatego proszę pozwolić mi wskazać poniżej jedynie kilka z najważniejszych wydarzeń i liczb. Pracowaliśmy w warunkach nacechowanych szczególną dynamiką wydarzeń związanych z realizacją rządowego Programu dla elektroenergetyki. Pomimo tego, dzięki doskonałej kadrze, osiągnęliśmy dobre efekty. Jako działający od 1 lipca 2004 roku operator systemu przesyłowego (OSP) na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej jesteśmy cenionym partnerem międzynarodowym. Uzgodniliśmy z Prezesem URE Plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną na lata Z dniem 1 czerwca 2006 roku wdrożyliśmy Instrukcję Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej. Działamy aktywnie w procesie tworzenia regionalnego rynku energii elektrycznej Europy Centralnej i Wschodniej. W ubiegłym roku PSE-Operator S.A. osiągnął bardzo dobre wyniki finansowe. Wypracowaliśmy zysk netto w wysokości 208,5 mln zł. Realizacja inwestycji osiągnęła wysoki poziom. Nakłady poniesione na zadania i zamierzenia inwestycyjne ujęte w planie inwestycji PSE SA na rok 2006 wyniosły 450,3 mln zł. Z kolei do eksploatacji przekazano środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o łącznej wartości 401,8 mln zł. W grudniu 2006 roku nastąpiło przeniesienie przez PSE SA na rzecz Skarbu Państwa wszystkich akcji PSE-Operator S.A. Staliśmy się spółką Skarbu Państwa, wypełniając tym samym warunek art. 9k ustawy Prawo energetyczne: Operator systemu przesyłowego działa w formie spółki akcyjnej, której jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa. To pierwszy krok na drodze do zakończenia procesu prowadzącego do uzyskania przez OSP pełnej niezależności. Nadal rozwiązania wymaga problem przekazania PSE-Operator S.A. majątku niezbędnego do prowadzenia działalności oraz wyposażenie go w pięć spółek eksploatacyjnych. Zdecydowana większość europejskich OSP jest właścicielem sieci elektroenergetycznych. Doświadczenia w rozwoju rynków energii krajów UE wskazują, że nawet te nieliczne kraje, w których funkcjonował OSP nieposiadający majątku sieciowego, odchodzą już od tego modelu. Zgodnie z Dyrektywą 2003/54/WE, aby zaistniała rzeczywista konkurencja na rynku energii, dostęp do sieci musi być wolny od dyskryminacji, przejrzysty i rzetelnie wyceniony. Wymaga to prowadzenia działalności przesyłowej i dystrybucyjnej przez prawnie i organizacyjnie wyodrębnione podmioty - operatorów systemów. Muszą mieć oni odpowiednie uprawnienia do skutecznego podejmowania decyzji w odniesieniu do majątku sieciowego. Powinna być zagwarantowana ich PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

5 Przełomowy rok niezależność wobec interesów wytwórców i dostawców. Ciągle jest wiele w tym zakresie do zrobienia. Jakie są więc nasze najpilniejsze działania na przyszłość? Najważniejszym zadaniem wydaje się dziś jak najszybsze odbudowanie operatora sieci przesyłowej w kształcie organizacyjno-prawnym, który umożliwi jego sprawne, samodzielne funkcjonowanie. Konieczne jest zatem bezzwłoczne dokonanie zmian w statucie i regulaminach, wyposażenie PSE-Operator S.A. w niezbędne aktywa oraz dostosowanie dotychczasowej struktury organizacyjnej do nowych potrzeb. Wymienione zagadnienia stanowią tylko część wyzwań na przyszłość. Będziemy jako krajowy operator systemu przesyłowego ściśle współpracować ze wszystkimi podmiotami prawa gospodarczego oraz urzędami administracji państwowej w zakresie: zapewnienia sprawnego działania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, a zwłaszcza zapewnienia jego rozwoju w przyszłości poprzez dokonanie zmian w przepisach prawa obecnie obowiązujących, zwłaszcza dotyczących procesów inwestycyjnych oraz zwiększenia zakresu uprawnień decyzyjnych operatora systemu przesyłowego w przypadku wystąpienia awarii; konieczności zmian regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, a w szczególności bezpieczeństwa pracy sieci przesyłowej i dystrybucyjnej. Potwierdzają to zarówno doświadczenia wynikające ze współpracy międzyoperatorskiej w ramach systemu przesyłowego i dystrybucyjnego, jak i wnioski płynące z awarii, jakie wystąpiły w roku 2006; bardziej precyzyjnego określenia w ustawie Prawo energetyczne uprawnień i obowiązków OSP w zakresie ustanawiania wymagań technicznych dla urządzeń i instalacji pracujących w sieci przesyłowej i dystrybucyjnej na terenie całego kraju. Umocowanie OSP do wydawania wiążących wytycznych powinno być na tyle jednoznaczne, aby nie rodziło sporów kompetencyjnych oraz gwarantowało bezpieczeństwo funkcjonowania całego systemu elektroenergetycznego; wypracowania procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych stwarzających zagrożenia dla bezpieczeństwa elektroenergetycznego na znacznych obszarach kraju (obecne rozwiązania Prawa energetycznego okazały się niewystarczające w sytuacji awaryjnej z czerwca ubiegłego roku); wzmocnienia współpracy OSP i organów państwa w przypadku wystąpienia awarii. Będziemy kontynuować aktywną współpracę międzynarodową w wymiarze regionalnym, bilateralnym, jak również w międzynarodowych organizacjach operatorskich. Głównymi kierunkami tych prac będą: działania na rzecz budowy nowych połączeń transgranicznych; udział w skoordynowanym regionalnie planowaniu rozwoju systemu przesyłowego celem eliminacji wąskich gardeł w przesyle energii elektrycznej; rozwijanie zasad skoordynowanych aukcji na zdolności przesyłowe na regionalnym rynku Europy Centralnej i Wschodniej; zwiększanie koordynacji działań operacyjnych z OSP, członkami Unii ds. Koordynacji Przesyłu Energii Elektrycznej (UCTE), zgodnie z zasadami Pakietu bezpieczeństwa UCTE. Nie możemy ani na chwilę zapominać, że największym kapitałem PSE-Operator S.A. są ludzie. To od ich wiedzy i kompetencji, konsekwentnej pracy, od umiejętności podejmowania przez nich trudnych decyzji w sytuacjach o charakterze kryzysowym zależy bezpieczeństwo energetyczne kraju. Dlatego też zatrudniamy fachową kadrę dbającą o zapewnienie ciągłości dostaw energii elektrycznej. A wszystko to zgodnie z naszą dewizą: Energia w dobrych rękach. W imieniu Zarządu chcę złożyć serdeczne podziękowania naszym Klientom i Partnerom biznesowym za owocną współpracę oraz podziękować Pracownikom za ich kreatywność i skuteczność w wykonywaniu wyznaczonych zadań. Prezes Zarządu Stefania Kasprzyk PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

6

7 Spis treści O nas Organy Spółki 9 Profil działalności 11 Organizacja i pracownicy 12 Rok 2006 w skrócie Ważniejsze wydarzenia i osiągnięcia Spółki 15 Dane z pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego 16 Nasza działalność Podstawy prawne działalności 19 Obowiązki operatora systemu przesyłowego 20 Krajowy System Elektroenergetyczny 22 Majątek sieciowy i działania w jego obszarze 26 Usługi przesyłania 31 Rynek systemowy 33 Współpraca z systemami elektroenergetycznymi innych krajów 34 Udostępnianie zdolności przesyłowych wymiany transgranicznej 36 Działalność Centrum Regulacyjno Rozliczeniowego 36 Współpraca regionalna z operatorami systemów przesyłowych 37 Udział w pracach międzynarodowych organizacji operatorskich 39 Udział w pracach międzynarodowych organizacji branżowych 41 Nowe technologie 42 Ważniejsze osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju technicznego 43 Telekomunikacja i informatyka 43 Problematyka bezpieczeństwa Spółki 45 Ochrona środowiska 46 Główne zadania do realizacji w 2007 roku 49 Skrócone sprawozdanie finansowe za 2006 rok 50 z opinią niezależnego biegłego rewidenta

8 O nas

9 Organy Spółki Walne Zgromadzenie W okresie od 1 stycznia do 30 grudnia 2006 roku jedynym akcjonariuszem Spółki posiadającym 100 procent akcji były Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA. 27 grudnia 2006 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Polskich Sieci Elektroenergetycznych SA podjęło uchwałę o wypłacie dywidendy za rok 2005 w postaci rzeczowej, w formie przeniesienia przez PSE SA na rzecz Skarbu Państwa w terminie do 31 grudnia 2006 roku, wszystkich akcji PSE-Operator S.A. 29 grudnia 2006 roku Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA wydały Skarbowi Państwa dokumenty wszystkich akcji spółki PSE-Operator S.A., przenosząc tym samym ich posiadanie na Skarb Państwa z terminem wykonalności na dzień 31 grudnia 2006 roku. Od 31 grudnia 2006 roku jedynym akcjonariuszem Spółki posiadającym 100 procent akcji jest Skarb Państwa. Rada Nadzorcza Skład Rady Nadzorczej I kadencji na dzień 31 grudnia 2006 roku: Henryk Baranowski Przewodniczący Edward Słoma Wiceprzewodniczący Marta Busz Sekretarz Joanna Adamczyk Członek Lech Małecki Członek Piotr Nojszewski Członek Marek Pastuszko Członek W 2006 roku miały miejsce następujące zmiany w składzie Rady Nadzorczej: 14 lipca 2006 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy PSE-Operator S.A. odwołało Józefa Sieniucia z funkcji przewodniczącego Rady Nadzorczej oraz ze składu Rady Nadzorczej PSE-Operator S.A. Ponadto odwołało Jadwigę Karwatkę ze składu Rady Nadzorczej Spółki. Jednocześnie powołało Henryka Baranowskiego na przewodniczącego Rady Nadzorczej PSE-Operator S.A. i Lecha Małeckiego na członka Rady Nadzorczej Spółki. 4 września 2006 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy PSE-Operator S.A. odwołało ze składu Rady Nadzorczej Spółki Jerzego Marczaka oraz powołało w jej skład Marka Pastuszkę na członka Rady Nadzorczej. Henryk Baranowski Przewodniczący Rady Nadzorczej PSE-Operator S.A. Raport Roczny

10 Organy Spółki Zarząd Skład Zarządu I kadencji na dzień 31 grudnia 2006 roku: Stefania Kasprzyk Prezes Wojciech Kułagowski Wiceprezes Skład Zarządu I kadencji do 10 listopada 2006 roku: Stefania Kasprzyk Prezes Wojciech Kułagowski Wiceprezes Jerzy Loch Wiceprezes Stefania Kasprzyk Prezes Zarządu Wojciech Kułagowski Wiceprezes Zarządu 10 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

11 Profil działalności Przedmiotem działania PSE-Operator S.A. jest realizacja zadań krajowego operatora systemu przesyłowego (OSP). W Polsce OSP ma jasno sprecyzowane zadania i obowiązki w sektorze elektroenergetycznym. Regulacje prawne oraz decyzje Prezesa URE określają obowiązki oraz uprawnienia, kompetencje i narzędzia niezbędne do prawidłowego działania operatora systemu przesyłowego. Głównymi celami działania PSE-Operator S.A. są: zapewnienie bezpiecznej i ekonomicznej pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE) w warunkach jego pracy synchronicznej w ramach połączonego systemu przesyłowego UCTE (ang. Union for the Co-ordination of Transmission of Electricity); udostępnianie na zasadach rynkowych zdolności przesyłowych w wymianie transgranicznej; zapewnienie niezbędnego rozwoju krajowej sieci przesyłowej; tworzenie infrastruktury technicznej i organizacyjnej do funkcjonowania krajowego hurtowego rynku energii elektrycznej; zachowanie stabilności finansowej przedsiębiorstwa i kreowanie wzrostu wartości Spółki. PSE-Operator S.A. świadczy na rzecz poszczególnych użytkowników systemu przesyłowego usługi przesyłania w obrocie krajowym i transgranicznym. Usługi przesyłania świadczone w obrocie krajowym obejmują w szczególności: przesyłanie energii elektrycznej rozumiane jako transport energii elektrycznej za pomocą sieci przesyłowej; utrzymywanie ciągłości oraz niezawodności dostarczania i odbioru energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym oraz utrzymywanie jej parametrów jakościowych; prowadzenie rozliczeń wynikających z niezbilansowania energii elektrycznej dostarczonej i pobranej z KSE. Usługi przesyłania świadczone w obrocie transgranicznym obejmują w szczególności: wyznaczanie wielkości i udostępnianie zdolności przesyłowych wymiany transgranicznej; rezerwowanie zdolności przesyłowych wymiany transgranicznej; realizację wymiany transgranicznej. PSE-Operator S.A. Raport Roczny

12 Organizacja i pracownicy Organizacja PSE-Operator S.A. w roku 2006 prowadził działalność w ramach struktury organizacyjnej określonej w Regulaminie Organizacyjnym Spółki. Zarządzanie PSE-Operator S.A. jest zdecentralizowane poprzez delegowanie zadań, odpowiedzialności i uprawnień na możliwie najniższy uzasadniony poziom organizacji. ZARZĄD DEPARTAMENT DEPARTAMENT INFRASTRUKTURY INFRASTRUKTURY SIECIOWEJ SIECIOWEJ (IS) DEPARTAMENT DEPARTAMENT FINANSÓW FINANSÓW I KONTROLINGU I KONTROLINGU (FK) DEPARTAMENT DEPARTAMENT USŁUG USŁUG OPERATORSKICH OPERATORSKICH (UO) DEPARTAMENT DEPARTAMENT ORGANIZACJI ORGANIZACJI (DO) DEPARTAMENT DEPARTAMENT SPRZEDAŻY SPRZEDAŻY I ROZWOJU I ROZWOJU (SR) BIURO BIURO KOMUNIKACJI KOMUNIKACJI (BK) DEPARTAMENT DEPARTAMENT TELEINFORMATYKI TELEINFORMATYKI (IT) STANOWISKO STANOWISKO DS. DS. BHP BHP (BHP) DEPARTAMENT DEPARTAMENT BEZPIECZEŃSTWA BEZPIECZEŃSTWA SPÓŁKI SPÓŁKI (BS) Schemat organizacyjny PSE-Operator S.A. wg stanu na dzień 31 grudnia 2006 roku 12 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

13 Organizacja i pracownicy Kadra zarządzająca Na zdjęciu w kolejności od lewej: Magdalena Wasiluk-Hassa (BK), Bonifacy Gajewski (BS), Małgorzata Klawe, Jacenty Węgliński (IS), Wojciech Kułagowski, Andrzej Gajewski (FK), Stefania Kasprzyk, Bogumił Rudnicki (IT), Iwona Laskowska (DO), Jerzy Dudzik (UO), Piotr Rak (SR), Kazimierz Żółtowski (BHP). Pracownicy Od początku funkcjonowania PSE-Operator S.A. konsekwentnie buduje organizację odpowiedzialną za dobre warunki pracy i zatrudnienia swoich pracowników. Szczególną rolę odgrywa doskonalenie zawodowe, którego celem jest zapewnienie Spółce pracowników o kompetencjach niezbędnych do realizacji strategii rozwojowych i wzrostu wartości PSE-Operator S.A. W 2006 roku program doskonalenia zawodowego pracowników obejmował szkolenia, konferencje i seminaria organizowane przez profesjonalne firmy szkoleniowe oraz organizację szkoleń wewnętrznych dostosowanych do potrzeb PSE-Operator S.A. Najchętniej korzystano ze szkoleń z zakresu: energetyki, uregulowań prawnych, podatków i rachunkowości oraz prawa zamówień publicznych. Doskonalono znajomość zagadnień finansowych, prawa pracy oraz zarządzania. Doskonalono też znajomość języków obcych. Na kursy uczęszczało 117 osób, co stanowi 29 procent zatrudnionych. Największa grupa pracowników uczyła się języka angielskiego. W 2006 roku pracownicy PSE-Operator S.A. zdobywali również wiedzę na studiach licencjackich, magisterskich i podyplomowych. 24 osoby kształciły się na studiach licencjackich oraz magisterskich, głównie na kierunkach związanych z finansami i zarządzaniem, 36 osób skorzystało z możliwości kształcenia na studiach podyplomowych - najbardziej preferowane były kierunki związane z energetyką, finansami i zarządzaniem. Ogółem studiowało 60 pracowników PSE-Operator S.A., co stanowi 15 procent zatrudnionych. Siedem osób uzyskało w roku 2006 wykształcenie wyższe. Program doskonalenia zawodowego kadry w roku 2006 pozwolił na podniesienie efektywności pracy pracowników i zespołów, poszerzenie wiedzy specjalistycznej i kwalifikacji oraz umożliwił pracownikom sprostanie wymaganiom stawianym przez firmę i otoczenie zewnętrzne. Zatrudnienie w PSE-Operator S.A. na koniec 2006 roku wyniosło 400 osób. Mężczyźni stanowili 64,5 procent ogółu zatrudnionych, a kobiety 35,5 procent. 368 pracowników legitymuje się wykształceniem wyższym, co stanowi 92 procent ogółu zatrudnionych. PSE-Operator S.A. Raport Roczny

14 Rok 2006 w skrócie

15 Ważniejsze wydarzenia i osiągnięcia Spółki Styczeń Uzyskanie decyzji Prezesa URE wyznaczającej PSE-Operator S.A. na operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego na okres od 1 lutego 2006 roku do 31 grudnia 2007 roku na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej. Maj Zatwierdzenie przez Okręgowy Inspektorat Pracy Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy PSE-Operator S.A. wraz z systemem motywacji płacowej. Opracowanie nowych standardów umów o świadczenie usług przesyłania dostosowanych do postanowień wynikających z projektu nowej Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej. Przygotowanie projektu technicznego systemu teleinformatycznego w zakresie wyposażenia nowej siedziby OSP w Bielawie oraz przeprowadzenie przetargu na System Informatyczny Rynku Energii Elektrycznej (SIRE). Czerwiec Wdrożenie Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej (IRiESP), dostosowanej do postanowień art. 9g ustawy Prawo energetyczne (wyodrębniona część IRiESP dotycząca bilansowania systemu i zarządzania ograniczeniami systemowymi została zatwierdzona przez Prezesa URE). Sierpień Rozstrzygnięcie przetargu na rozbudowę sieci teletransmisyjnej PCM obsługującej PSE-Operator S.A. i zawarcie umowy z wykonawcą. Wrzesień Wybranie przedstawicielki PSE-Operator S.A. na stanowisko wiceprezydenta organizacji UCTE (ang. Union for the Co-ordination of Transmission of Electricity). Listopad Wynegocjowanie i podpisanie Memorandum formułującego wspólne cele ośmiu OSP regionu Europy Centralnej i Wschodniej (Polska, Austria, Czechy, dwóch operatorów z Niemiec, Słowacja, Słowenia i Węgry). Na podstawie tego dokumentu, pod przewodnictwem przedstawiciela Spółki, opracowany został projekt nowej koncepcji wyznaczania technicznych parametrów w ramach skoordynowanego mechanizmu zarządzania ograniczeniami przesyłowymi wymiany międzysystemowej i udostępniania zdolności przesyłowych na podstawie rozpływów mocy (Flow-based Capacity Allocation). Wykonanie I etapu rozbudowy i modernizacji urządzeń PCM obejmujących węzły telekomunikacyjne w 44 obiektach sieci przesyłowej w ramach umowy zawartej z wykonawcą na rozbudowę sieci teletransmisyjnej PCM obsługującej PSE-Operator S.A. Grudzień Uzyskanie decyzji Prezesa URE zatwierdzającej taryfę PSE-Operator S.A. na okres od 1 stycznia 2007 roku do 31 grudnia 2007 roku. Uzgodnienie z Prezesem URE Planu rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną na lata Przeniesienie przez PSE SA na rzecz Skarbu Państwa wszystkich akcji PSE-Operator S.A. spełniony został warunek art. 9k ustawy Prawo energetyczne. Przygotowanie projektów technicznych systemów teleinformatycznych w zakresie wyposażenia nowej siedziby OSP w Bielawie oraz przeprowadzenie przetargów na Zintegrowany System Zarządzania oraz system LAN (ang. Local Area Network). Osiągnięcie bardzo dobrych wyników finansowych. Na koniec 2006 roku PSE-Operator S.A. wykazał zysk brutto w wysokości 264,3 mln zł. Po uwzględnieniu obowiązkowych obciążeń wyniku finansowego zysk netto wyniósł 208,5 mln zł. PSE-Operator S.A. Raport Roczny

16 Dane z pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego Suma mocy osiągalnej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE) na dzień 31 grudnia 2006 roku wyniosła MW i nieznacznie wzrosła w stosunku do roku ubiegłego, tj. o 174 MW. Na koniec roku 2006 łączna moc osiągalna w elektrowniach zawodowych cieplnych wynosiła MW, co stanowi 87 procent ogółu mocy osiągalnej w KSE. Maksymalne krajowe zapotrzebowanie na moc wystąpiło 24 stycznia 2006 roku w szczycie wieczornym i wyniosło MW. Natomiast minimalne krajowe zapotrzebowanie na moc wystąpiło 21 maja 2006 roku w dolinie nocnej i wyniosło MW. Różnica pomiędzy zapotrzebowaniem maksymalnym i minimalnym w analizowanym okresie wyniosła MW (56 procent zapotrzebowania szczytowego). Minimalne krajowe zapotrzebowanie na moc w szczytach wieczornych dni roboczych 2006 roku wystąpiło 30 czerwca i wyniosło MW. [MW] Kolejne kwadranse doby Zapotrzebowanie maksymalne Zapotrzebowanie minimalne Przebiegi zapotrzebowania na moc w dniach, w których wystąpiło maksymalne i minimalne krajowe zapotrzebowanie na moc 33,3% 2,5% 1,8% 5,1% 57,3% Elektrownie na węgiel kamienny Elektrownie na węgiel brunatny Elektrownie gazowe Elektrownie wodne Elektrownie (Public (Gas-Fired Hydro Power gazowe power Stations) Elektrownie wodne Elektrownie przemysłowe Procentowy udział w krajowej produkcji energii elektrycznej poszczególnych grup elektrowni według rodzajów paliw w 2006 roku 16 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

17 Dane z pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego Średnie miesięczne krajowe zapotrzebowanie na moc w szczytach wieczornych dni roboczych 2006 roku było wyższe niż we wszystkich miesiącach w 2005 roku. W 2006 roku produkcja energii elektrycznej ogółem wyniosła GWh i wzrosła o 3,1 procent w stosunku do roku poprzedniego. Krajowe zużycie energii elektrycznej w 2006 roku wyniosło GWh i było wyższe od zużycia w 2005 roku o 3,5 procent. Saldo wymiany energii elektrycznej między Polską a sąsiednimi krajami w 2006 roku wyniosło GWh i było niższe o 1,7 procent w stosunku do roku ubiegłego. [MW] Luty Marzec Maj Czerwiec Lipiec Listopad Średnie miesięczne krajowe zapotrzebowanie na moc w szczytach wieczornych z dni roboczych w 2006 roku na tle danych historycznych [GWh] l lataa t a Krajowa produkcja energii elektrycznej Krajowa produkcja energii elektrycznej Krajowe zużycie energii elektrycznej Krajowa produkcja i zużycie energii elektrycznej w latach PSE-Operator S.A. Raport Roczny

18 Nasza działalność

19 Podstawy prawne działalności PSE-Operator S.A. jako spółka prawa handlowego funkcjonuje zgodnie ze wszystkimi regulacjami prawnymi wynikającymi z przepisów ogólnych, a w szczególności: przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. nr 94, poz z późniejszymi zmianami); przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 z późniejszymi zmianami); przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz. U. nr 76, poz. 694 z późniejszymi zmianami). PSE-Operator S.A. jako krajowy operator systemu przesyłowego działa na podstawie następujących regulacji: decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr PEE/272/4988/W/2/2004/MS z dnia 15 kwietnia 2004 roku, udzielającej PSE-Operator S.A. koncesji na przesyłanie i dystrybucję energii elektrycznej, na okres od 1 lipca 2004 roku do 1 lipca 2014 roku; decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr DPE-47-3(6)/4988/2005/2006/BT z dnia 26 stycznia 2006 roku wyznaczającej PSE-Operator S.A. na operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej do 31 grudnia 2007 roku; przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne (Dz. U. z 2003 roku, nr 153, poz z późniejszymi zmianami), która uwzględnia postanowienia dyrektywy nr 2003/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 roku w sprawie wspólnych zasad wewnętrznego rynku energii elektrycznej; rozporządzeń wykonawczych do ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne (Dz. U. z 2003 roku, nr 153, poz z późniejszymi zmianami). PSE-Operator S.A. jako operator systemu przesyłowego funkcjonuje na europejskim rynku energii elektrycznej zgodnie z następującymi regulacjami: dyrektywą nr 2003/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 roku w sprawie wspólnych zasad wewnętrznego rynku energii elektrycznej; rozporządzeniem WE nr 1228/2003 z dnia 26 czerwca 2003 roku w sprawie warunków dostępu do sieci w ramach transgranicznej wymiany energii elektrycznej wraz z wytycznymi z dnia 9 listopada 2006 roku w sprawie zarządzania i alokacji dostępnej zdolności przesyłowej połączeń wzajemnych pomiędzy systemami krajowymi; decyzją nr 1229/2003/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 roku w sprawie wytycznych dla rozwoju energetycznych sieci transeuropejskich; dyrektywą nr 2005/89/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 roku dotyczącą działań na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i inwestycji infrastrukturalnych (dyrektywa SoS). PSE-Operator S.A. Raport Roczny

20 Obowiązki operatora systemu przesyłowego Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego, zgodnie z ustawą Prawo energetyczne, jest przedsiębiorstwem energetycznym zajmującym się przesyłaniem energii elektrycznej, odpowiedzialnym za ruch sieciowy w systemie przesyłowym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci przesyłowej, w tym połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi. Najważniejsze krajowe uwarunkowania prawne działalności operatora systemu przesyłowego (OSP) wynikają z art. 9c ust. 2 ustawy Prawo energetyczne. Obowiązki OSP*: Dbałość o bezpieczeństwo dostarczania energii elektrycznej poprzez zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego i odpowiedniej zdolności przesyłowej w sieci przesyłowej elektroenergetycznej. Prowadzenie ruchu sieciowego w systemie przesyłowym w sposób efektywny, przy zachowaniu wymaganej niezawodności dostarczania energii elektrycznej i jakości jej dostarczania oraz koordynowanie pracy części sieci 110 kv (tzw. koordynowanej sieci 110 kv) we współpracy z operatorami systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych. Eksploatacja, konserwacja i remonty sieci przesyłowej, instalacji i urządzeń, wraz z połączeniami z innymi systemami elektroenergetycznymi, w sposób gwarantujący niezawodność funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. Zapewnienie długoterminowej zdolności systemu elektroenergetycznego w celu zaspokajania uzasadnionych potrzeb w zakresie przesyłania energii elektrycznej w obrocie krajowym i transgranicznym, w tym w zakresie rozbudowy sieci przesyłowej, a tam gdzie ma to zastosowanie, rozbudowy połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi. Współpraca z innymi operatorami systemów elektroenergetycznych lub przedsiębiorstwami energetycznymi w celu niezawodnego i efektywnego funkcjonowania systemów elektroenergetycznych oraz skoordynowania ich rozwoju. Dysponowanie mocą jednostek wytwórczych przyłączonych do sieci przesyłowej oraz jednostek wytwórczych o mocy osiągalnej równej 50 MW lub wyższej, przyłączonych do koordynowanej sieci 110 kv, uwzględniając umowy z użytkownikami systemu przesyłowego oraz techniczne ograniczenia w tym systemie. Zarządzanie zdolnościami przesyłowymi połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi. Zakup usług systemowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, niezawodności pracy tego systemu i utrzymania parametrów jakościowych energii elektrycznej. Bilansowanie systemu elektroenergetycznego, w tym równoważenie bieżącego zapotrzebowania na energię elektryczną z dostawami tej energii w krajowym systemie elektroenergetycznym, zarządzanie ograniczeniami systemowymi oraz prowadzenie z użytkownikami tego systemu rozliczeń wynikających z: niezbilansowania energii elektrycznej dostarczonej i pobranej z krajowego systemu elektroenergetycznego; zarządzania ograniczeniami systemowymi. Prowadzenie centralnego mechanizmu bilansowania handlowego. Zarządzanie przepływami energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, w sposób skoordynowany z innymi połączonymi systemami elektroenergetycznymi oraz, we współpracy z operatorami systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych, w koordynowanej sieci 110 kv, z uwzględnieniem technicznych ograniczeń w tym systemie. * Opracowano na podstawie Prawa energetycznego (stan na 2007 rok). 20 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

21 Obowiązki operatora systemu przesyłowego Zakup energii elektrycznej w celu pokrywania strat powstałych w sieci przesyłowej podczas przesyłania energii elektrycznej tą siecią oraz stosowanie przejrzystych i niedyskryminujących procedur rynkowych przy zakupie tej energii. Dostarczanie użytkownikom sieci i operatorom innych systemów elektroenergetycznych, z którymi system przesyłowy jest połączony, informacji o warunkach świadczenia usług przesyłania energii elektrycznej, w tym dotyczących realizacji obrotu transgranicznego oraz zarządzania siecią i bilansowania energii elektrycznej, niezbędnych do uzyskania dostępu do sieci przesyłowej i korzystania z tej sieci. Opracowywanie planów działania na wypadek zagrożenia wystąpienia awarii o znacznych rozmiarach w systemie elektroenergetycznym oraz odbudowy tego systemu po wystąpieniu awarii. Realizacja ograniczeń w dostarczaniu energii elektrycznej, wprowadzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 6 i 7. Opracowywanie normalnego układu pracy sieci przesyłowej oraz, we współpracy z operatorami systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych, normalnego układu pracy sieci dla koordynowanej sieci 110 kv. PSE-Operator S.A. Raport Roczny

22 Krajowy System Elektroenergetyczny Każdy system elektroenergetyczny cechuje zmienność stanów jego pracy wynikająca ze zmienności w czasie zapotrzebowania odbiorców i możliwością wystąpienia zdarzeń losowych. Ponadto na pracę systemu znacząco wpływa konieczność bilansowania zapotrzebowania realizowanego w warunkach funkcjonowania rynku energii elektrycznej i likwidowania występujących ograniczeń przesyłowych. PSE-Operator S.A. zarządza pracą Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE), w którym ze względu na charakter funkcji technicznych wyróżnia się trzy podsystemy: wytwarzanie energii elektrycznej (w elektrowniach, elektrociepłowniach i źródłach rozproszonych); przesyłanie energii elektrycznej siecią elektroenergetyczną najwyższych napięć na obszarze całego kraju i liniami transgranicznymi przez granice Polski; dystrybucja i dostawy energii elektrycznej sieciami dystrybucyjnymi wysokich, średnich i niskich napięć (zadania realizowane przez operatorów systemu dystrybucyjnego). Sieć najwyższych napięć Polską sieć najwyższych napięć tworzy infrastruktura sieciowa, w której skład wchodzą następujące obiekty: 235 linii o łącznej długości km, w tym: 1 linia o napięciu 750 kv o długości 114 km, 67 linii o napięciu 400 kv o łącznej długości km, 167 linii o napięciu 220 kv o łącznej długości km, 95 stacji najwyższych napięć (NN). Połączenia transgraniczne Transgraniczną wymianę energii elektrycznej umożliwiają połączenia najwyższych napięć z systemami elektroenergetycznymi sąsiednich krajów. W Krajowym Systemie Elektroenergetycznym istnieją następujące połączenia transgraniczne z krajami sąsiadującymi: na zachodzie: dwie dwutorowe linie 400 kv na połączeniu z systemem niemieckim w relacji: Mikułowa Hagenwerder oraz Krajnik Vierraden (przejściowo pracująca na napięciu 220 kv). na południu: dwie linie 400 kv na połączeniu z systemem czeskim w relacji Dobrzeń Albrechtice i Wielopole Nošovice; jedną dwutorową linię 220 kv na połączeniu z systemem czeskim w relacji Kopanina/Bujaków Lískovec; jedną dwutorową linię 400 kv na połączeniu z systemem słowackim w relacji Krosno Lemešany. na północy: kabel prądu stałego na połączeniu z systemem szwedzkim. na wschodzie: jedną linię 220 kv na połączeniu z systemem białoruskim w relacji Białystok Ross (obecnie wyłączona); jedną linię 220 kv na połączeniu z systemem ukraińskim w relacji Zamość Dobrotwór; jedną linię 750 kv na połączeniu z systemem ukraińskim w relacji Rzeszów Chmielnicka (obecnie wyłączona). 22 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

23 Krajowy System Elektroenergetyczny Ross Legenda Dobrotvinska (Dobrotwór) Khmelnitskaja (Chmielnicka) Dobrotwór Sieć przesyłowa i połączenia transgraniczne Bilans mocy Suma mocy osiągalnej w KSE wyniosła MW na koniec 2006 roku i była większa o 174 MW w stosunku do roku ubiegłego. Łącznie suma mocy osiągalnej cieplnych elektrowni zawodowych stanowiła około 87 procent ogółu mocy osiągalnej w KSE, przy czym udział elektrowni zawodowych na węgiel kamienny stanowił większość 59 procent, przy 25 procentowym udziale elektrowni zawodowych na węgiel brunatny. Pozostałe źródła miały kilkuprocentowy udział w całości mocy osiągalnej w KSE. Średnia roczna moc dyspozycyjna elektrowni krajowych ze szczytów wieczornych dni roboczych w 2006 roku wyniosła MW i była niższa o ponad 2,5 procent, a średnia roczna moc dyspozycyjna dostępna dla OSP była niższa o 3,4 procent w stosunku do 2005 roku. Na jej zmniejszenie przede wszystkim miały wpływ ekstremalne warunki atmosferyczne w okresie letnim, które spowodowały zwiększenie ubytków mocy. Średnie roczne krajowe zapotrzebowanie na moc wyniosło MW i wzrosło o około 4 procent w stosunku do roku ubiegłego. Było to najwyższe średnie roczne zapotrzebowanie na moc w historii polskiej elektroenergetyki. Natomiast maksymalne zapotrzebowanie na moc w 2006 roku osiągnęło poziom MW. Było ono wyższe o 5 procent w stosunku do 2005 roku. Najwyższy wzrost zapotrzebowania na moc w 2006 roku zanotowano w miesiącach, w których wystąpiły ekstremalne warunki pogodowe: w styczniu i w lipcu o około 8 procent w stosunku do stycznia i lipca 2005 roku. Średnie miesięczne rezerwy mocy ze szczytów wieczornych dni roboczych w 2006 roku dostępne dla OSP wyniosły MW i zmniejszyły się o około 30 procent w porównaniu z rokiem PSE-Operator S.A. Raport Roczny

24 Krajowy System Elektroenergetyczny Produkcja i zużycie energii elektrycznej Produkcja energii elektrycznej brutto w Polsce w 2006 roku wyniosła GWh i była wyższa o 3,1 procent w porównaniu z 2005 rokiem. Krajowe zużycie energii elektrycznej w 2006 roku wyniosło GWh i było najwyższe w historii polskiej elektroenergetyki, a w stosunku do roku 2005 było wyższe o 3,5 procent. Eksport energii elektrycznej w 2006 roku wyniósł ogółem ,8 GWh, w tym eksport w ramach wymiany handlowej ,3 GWh. W porównaniu z rokiem 2005 eksport spadł o 6 procent. Import energii elektrycznej w 2006 roku wyniósł ogółem 2 441,7 GWh, w tym import handlowy 2 420,1 GWh. W porównaniu z rokiem 2005 import był niższy o 22,4 procent. Struktura produkcji energii elektrycznej w elektrowniach krajowych, wielkości wymiany energii elektrycznej z zagranicą i krajowe zużycie energii elektrycznej w latach / /2005 GWh GWh % GWh % 1. Produkcja energii elektrycznej ogółem , ,1 1.1 Elektrownie zawodowe , ,3 w tym: elektrownie zawodowe wodne elektrownie zawodowe cieplne , , , ,9 w tym: na węgiel kamienny , ,9 na węgiel brunatny , ,5 gazowe , , Elektrownie wiatrowe i inne odnawialne * Elektrownie przemysłowe , ,5 2. Wymiana zagraniczna , ,3 3. Krajowe zużycie energii , ,5 * W latach dane nie były rejestrowane 24 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

25 Krajowy System Elektroenergetyczny Poziomy napięć i częstotliwość Poziomy napięć w węzłach sieci 400 i 220 kv w okresie zimowym w 2006 roku mieściły się w przedziale wartości dopuszczalnych. Natomiast w okresie letnim 2006 roku kształtowały się na niższym poziomie niż w latach ubiegłych. Awaria napięciowa z 26 czerwca 2006 roku była spowodowana m.in. niskimi napięciami w sieciach NN. Szczegółowy opis przebiegu awarii, przyczyny oraz wnioski zostały przedstawione w opracowaniu Raport końcowy z analizy awarii napięciowej w dniu 26 czerwca 2006 roku. Średnia roczna częstotliwość w 2006 roku utrzymywała się na poziomie 50,001 Hz. Wartość chwilowa częstotliwości maksymalnej wyniosła 50,623 Hz a minimalnej 49,840 Hz. Wielkość maksymalna wystąpiła 4 listopada 2006 roku podczas awarii w niemieckim systemie elektroenergetycznym, w wyniku której nastąpił krótkotrwały podział systemu UCTE na trzy części. Polski system elektroenergetyczny, w konsekwencji tego podziału, znalazł się w części w której wystąpiła znaczna nadwyżka mocy generowanej w stosunku do zapotrzebowania, co w efekcie spowodowało chwilowy wzrost częstotliwości. PSE-Operator S.A. Raport Roczny

26 Majątek sieciowy i działania w jego obszarze Majątek sieciowy PSE-Operator S.A. prowadzi działalność operatora systemu przesyłowego, dzierżawiąc od PSE SA majątek sieciowy. W tym celu została podpisana 1 lipca 2004 roku Umowa dzierżawy przedsiębiorstwa początkowo na okres półroczny, a następnie przedłużona na trzy lata. Na podstawie przedmiotowej umowy PSE- Operator S.A. korzysta zarówno ze zorganizowanego zespołu składników materialnych, jak również składników niematerialnych niezbędnych do wykonywania funkcji OSP. Za dzierżawę zorganizowanej części przedsiębiorstwa PSE-Operator S.A. płaci czynsz dzierżawny, skalkulowany przy zastosowaniu metody zysku transakcyjnego netto. W skład dzierżawionego przez PSE-Operator S.A. majątku sieciowego na dzień 31 grudnia 2006 roku wchodziło m.in. 235 linii najwyższych napięć o łącznej długości km. Majątek dzierżawiony od PSE SA nie obejmuje wszystkich istniejących stacji najwyższych napięć. W roku 2006 we współdziałaniu z Ministerstwem Skarbu Państwa kontynuowano działania mające na celu pozyskanie praw własności do stacji elektroenergetycznych 220 kv Skawina i Ostrołęka. OSP w okresie dzierżawy zobowiązany jest do prowadzenia prac eksploatacyjnych, w tym dokonywania koniecznych napraw dzierżawionego majątku sieciowego i mienia wchodzącego w jego skład. Funkcjonowanie PSE-Operator S.A. jako operatora systemu przesyłowego bez własnego majątku przesyłowego jest rozwiązaniem tymczasowym. Strategicznym zadaniem OSP jest uzyskanie praw do tego majątku. Eksploatacja i remonty Na obiektach stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa przesyłowego PSE-Operator S.A. prowadził w 2006 roku prace eksploatacyjne i remontowe, wpływające na niezawodne funkcjonowanie sieci przesyłowej. 26 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

27 Majątek sieciowy i działania w jego obszarze Wśród ważniejszych prac eksploatacyjnych wykonano: oględziny, obloty i diagnostykę linii NN z wykorzystaniem techniki lotniczej; przeglądy serwisowe transformatorów i wyłączników; sprawdzenie poprawności działań funkcjonalnych automatyk zabezpieczeniowych; obligatoryjne zabiegi wynikające z przepisów dotyczących zbiorników ciśnieniowych ochrony środowiska i gospodarki nieruchomościami. W 2006 roku wykonano 93 zadania remontowe na kwotę 30,4 mln zł. Do głównych efektów realizacji planu remontów należy zaliczyć: 20 zadań na liniach na kwotę 17,2 mln zł, obejmujących wymianę izolacji, naprawę fundamentów, naprawę uziemień, wymianę linek odgromowych i malowanie konstrukcji; 69 zadań na obiektach stacyjnych na kwotę 12,9 mln zł obejmujących remonty aparatury pierwotnej, aparatury wtórnej, instalacji sprężonego powietrza, konstrukcji stalowych oraz budynków, kanałów kablowych, instalacji i dróg. Łącznie w 2006 roku koszty eksploatacji i remontów wyniosły 154,9 mln zł. Inwestycje Zgodnie z Umową o zarządzanie przedsięwzięciami inwestycyjnymi PSE-Operator S.A. wykonał na rzecz PSE SA, m.in. następujące usługi: przygotowanie inwestycji do realizacji, realizację zadań inwestycyjnych. W ramach działalności przedinwestycyjnej przygotowano dokumentację decyzyjną dla realizacji m.in. następujących zadań: modernizacji stacji 220/110 kv Klikowa, modernizacji stacji 220/110 kv Radkowice, modernizacji stacji 220/110 kv Poręba, modernizacji stacji 220/110 kv Chełm, modernizacji stacji 220/110 kv Katowice, sprzęganie sieci 400 i 220 kv w stacji Byczyna. PSE-Operator S.A. Raport Roczny

28 Majątek sieciowy i działania w jego obszarze W ramach działalności inwestycyjnej w 2006 roku zrealizowano następujące zadania i etapy zadań inwestycyjnych: rozbudowa stacji 400/110 kv Olsztyn Mątki, budowa linii 220 kv Olsztyn Mątki-Olsztyn I, modernizacja stacji 220/110 kv Olsztyn I, modernizacja stacji 220/110 kv Łośnice, modernizacja populacji transformatorów 220/110 kv, wymiana wyłączników 220 kv w stacji Mikułowa, eliminacja zagrożeń w świadczeniu usługi przesyłania w stacji Blachownia, przebudowa odcinka linii 220 kv Świebodzice- Klecina na linię dwutorową dwunapięciową kv, poprawa stanu technicznego linii 400 kv Krosno- Lemešany, budowa linii 400 kv Tarnów-Krosno, modernizacja linii 220 kv Połaniec-Radkowice, modernizacja linii 220 kv Chmielów-Boguchwała. Na realizację zadań i zamierzeń inwestycyjnych ujętych w planie inwestycji PSE SA na 2006 rok poniesiono nakłady inwestycyjne w wysokości 450,3 mln zł. Efekty zrealizowanych działań inwestycyjnych W wyniku realizowanej działalności inwestycyjnej na rzecz PSE SA: rozbudowano sieć przesyłową o: 92,6 km linii 400 kv, 252,6 km traktów światłowodowych, zwiększono zdolności transformacji mocy o 810 MVA, w tym o: 330 MVA 400/220 kv w SE Olsztyn Mątki, 160 MVA 220/110 kv w SE Konin, 160 MVA 220/110 kv w SE Wanda, 160 MVA 220/110 kv w SE Bieruń, przekazano do eksploatacji środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o łącznej wartości 401,8 mln zł. Ważniejsze efekty zrealizowanych zadań: zrealizowanie systemu Olsztyn (rozbudowa stacji 400/110 kv Olsztyn Mątki, modernizacja stacji 220/110 kv Olsztyn I (I etap) i uruchomienie linii 400 kv Olsztyn Mątki Olsztyn I), stanowiącego zasilanie aglomeracji olsztyńskiej umożliwiło powiązanie sieci 400 kv z siecią 220 kv; co zapewni dodatkowe zasilanie stacji olsztyńskich oraz poprawę dyspozycyjności linii 400 kv Gdańsk Błonia Olsztyn Mątki; przeprowadzenie modernizacji stacji elektroenergetycznych w celu zwiększenia niezawodności ich pracy, dostosowania stacji do nowych warunków pracy, zdalny nadzór, sterowanie i monitoring, bezobsługowa praca stacji; przeprowadzenie wymiany autotransformatorów w stacjach NN podniosło dyspozycyjność miejsc dostarczania energii w perspektywie najbliższych trzydziestu lat; przeprowadzenie modernizacji linii zapewniło eliminację ograniczeń sieciowych poprzez zwiększenie zdolności przesyłowych linii; przyczyni się do wzrostu niezawodności pracy i dostosowywania parametrów technicznych linii do obowiązujących norm i przepisów. Planowanie działalności Na rok 2007 opracowano następujące plany: plan eksploatacji, plan remontów, plan inwestycji PSE SA, plan inwestycji PSE-Operator S.A. Kontynuowano prace związane z opracowaniem planu inwestycji rzeczowych na lata W 2007 roku i kolejnych latach planuje się przede wszystkim rozbudowę sieci 400 kv, zastępowanie sieci 220 kv siecią 400 kv, wymianę populacji transformatorów, przekładników napięciowych i ograniczników 28 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

29 Majątek sieciowy i działania w jego obszarze przepięć, kontynuowanie programu bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej oraz rozpoczęcie modernizacji szeregu linii i stacji elektroenergetycznych. Dla powyższych zadań rozbudowywana będzie sieć teleinformatyczna z wymaganymi aplikacjami. Ważnym elementem programu inwestycyjnego będą zadania dotyczące gospodarki mocą bierną, w tym instalowanie dławików kompensacyjnych w stacjach elektroenergetycznych i instalowanie baterii kondensatorów. Wszystkie działania będą koordynowane z zamierzeniami inwestycyjnymi wytwórców i operatorów systemów dystrybucyjnych. Biorąc pod uwagę zadania i zamierzenia inwestycyjne ujęte w obowiązującym planie średniookresowym na lata oraz opracowany wstępny wykaz zadań do kolejnej edycji planu na lata , niezbędne nakłady inwestycyjne w okresie pięcioletnim można oszacować w wysokości 3 3,5 mld zł. PSE-Operator S.A. Raport Roczny

30 Majątek sieciowy i działania w jego obszarze Terminowa realizacja planów inwestycyjnych jest uzależniona od obowiązujących uwarunkowań formalnoprawnych. Pozyskanie prawa drogi to przedsięwzięcie skomplikowane i czasochłonne. Proces przygotowania i realizacji inwestycji w przypadku linii najwyższych napięć wzrósł w ostatnim okresie do kilkunastu lat. W przypadku braku przyjęcia nowych rozwiązań ustawowych dla inwestycji infrastrukturalnych upraszczających procedury uzgodnień z organami samorządowymi oraz właścicielami gruntów realizacja planów inwestycyjnych PSE-Operator S.A. będzie znacznie utrudniona. W 2006 roku PSE-Operator S.A. dążył do wprowadzenia zmian w regulacjach prawnych utrudniających wywiązywanie się z jego ustawowych obowiązków. Spółka proponowała zmiany w następujących aktach prawnych: ustawie z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. nr 80, poz. 717) zmiana zapisów umożliwiająca wprowadzenie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego obiektów liniowych wynikających z uzgodnionych z Prezesem URE Planów Rozwoju; ustawie z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2005 roku nr 229, poz z późniejszymi zmianami) wprowadzenie ścieżki postępowania administracyjnego ułatwiającego wejście na teren nieruchomości w celu dokonania niezbędnych zabiegów eksploatacyjnych lub likwidacji skutków awarii (zmiany są konieczne ze względu na prawa właścicieli nieruchomości utrudniające, a czasami wręcz uniemożliwiające szybkie i skuteczne likwidowanie skutków awarii na obiektach liniowych); ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 z późniejszymi zmianami) zmiana umożliwiająca pozyskiwanie przez osoby prawne inwestorów liniowych prawa do nieruchomości w postaci służebności gruntowej; ustawie z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (Dz. U. nr 88, poz. 553) zmiany zapisów k.k. w zakresie przestępstw skutkujących możliwością niedostarczenia nośników energii (elektrycznej, gazu, ciepła, paliw i wody) do skupisk społeczności lokalnych lub dużych obszarów kraju; ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. nr 261, poz i nr 281, poz. 2782) zmiany ułatwiające uzyskanie decyzji administracyjnej o ograniczeniu sposobu użytkowania oraz ograniczeniu wysokości roszczeń finansowych właścicieli tylko do wypłaconego odszkodowania. 30 PSE-Operator S.A. Raport Roczny 2006

31 Usługi przesyłania Sprzedaż usług przesyłania energii elektrycznej stanowi główne źródło przychodów z działalności PSE-Operator S.A. Spółka świadczy usługi przesyłania energii elektrycznej na podstawie umów o świadczenie tych usług, na warunkach ustalonych w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej oraz zatwierdzanej przez Prezesa URE taryfy OSP dla energii elektrycznej. W 2006 roku PSE-Operator S.A. na podstawie zawartych umów świadczył usługi przesyłania na rzecz: 13 elektrowni, 6 elektrociepłowni, 15 operatorów systemu dystrybucyjnego, 3 odbiorców końcowych, 43 przedsiębiorstw obrotu. PSE-Operator S.A. w 2006 roku zawarł umowy przesyłania z siedmioma nowymi klientami przedsiębiorstwami obrotu. W związku z wejściem w życie 1 czerwca 2006 roku nowej Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej przygotowano i wysłano do klientów OSP projekty umów o świadczenie usług przesyłania energii elektrycznej. Usługi przyłączania Działalność związana z przyłączaniem podmiotów do Krajowej Sieci Elektroenergetycznej dotyczy dwóch obszarów. Pierwszy to przyłączanie do sieci przesyłowej. W tym obszarze w roku 2006 PSE-Operator S.A. określił warunki przyłączenia: dla wytwórców na łączną moc 309 MW; dla spółek dystrybucyjnych na łączną moc 320 MW. PSE-Operator S.A. Raport Roczny