ŚWIERCZEK stan. 1-3 (5, 10, 11 na obszarze AZP 77-65) gm. Szydłowiec, powiat szydłowiecki

Transkrypt

1 USUI RAFAŁ MACISZEWSKI ŚWIERCZEK stan. 1-3 (5, 10, 11 na obszarze AZP 77-65) gm. Szydłowiec, powiat szydłowiecki OPRACOWANIE NAUKOWE WYNIKÓW BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH WYPRZEDZAJĄCYCH BUDOWĘ DROGI KRAJOWEJ NR 7 NA ODCINKU OBWODNICA RADOMIA - GRANICA WOJ. MAZOWIECKIEGO TOM 1 Tekst i rysunki zabytków Badania i opracowanie naukowe wykonano na zlecenie i ze środków finansowych: Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Warszawie ul. Mińska 25 wykonali: Ewa Niedźwiedź Józef Niedźwiedź Zamość 2012

2

3 1. Zagadnienia wstępne W związku z planowaną przebudową drogi krajowej S 7 od granicy województwa mazowieckiego do południowej obwodnicy m. Radomia Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Warszawie zleciła pod koniec 2010 roku wykonanie archeologicznych badań rozpoznawczych (powierzchniowych i sondażowych), w wyniku których odkryto kilkanaście stanowisk archeologicznych. Dziewięć z nich przeznaczono do ratowniczych badań wykopaliskowych, a pozostałą część do nadzorów archeologicznych. Jednym ze stanowisk przeznaczonych do badań wykopaliskowych było stanowisko nr 1-3 w Świerczku, gm. Szydłowiec. Stanowisko to powstało z połączenia wcześniej wyróżnionych trzech stanowisk, dlatego posiada taką łączną numerację. Prace na zadaniu prowadziła firma archeologiczna USUI - Rafał Maciszewski, a kierownikiem badań na tym stanowisku została mgr Ewa Niedźwiedź. Stanowiska 1, 2 i 3 w Świerczku zostały odkryte podczas prac powierzchniowych związanych z rozpoznaniem pod względem archeologicznym trasy S 7 i planowanej obwodnicy miasta Radomia. Po wykonaniu wykopów sondażowych okazało się, że stanowią one jedną całość, a jego powierzchnia wynosi około 150 arów. W wyniku badań rozpoznawczo-sondażowych zarejestrowano kilkadziesiąt niewielkich fragmentów ceramiki datowanych na XIV-XV w. i XVI-XVIII wiek. Obserwacja odsłoniętego terenu posłużyła także do wytyczenia zasięgu stanowiska. Do badań przeznaczono około 105 arów, które znajdowały się w granicach przyszłej inwestycji. Ratownicze badania wykopaliskowe przeprowadzono na podstawie zezwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Warszawie nr 710/DR/2011 w dniach 18 września 22 października 2011 roku. Ekipa badawcza składała się z kierownika (mgr Ewy Niedźwiedź), z-cy kierownika (mgra Józefa Niedźwiedzia) oraz 7 pracowników fizycznych. Przed przystąpieniem do badań wytyczono zasięg wykopu badawczego, założono siatkę arową i określono reper pomiarowy dla całego stanowiska. Zadokumentowano fotograficznie najpierw z osobna każdy ar, a następnie kolejno obiekty archeologiczne. Po zadokumentowaniu rzutów obiektów prowadzono eksplorację obiektów, wybierając najpierw połowę wypełniska, a po zadokumentowaniu przekroju obiektu eksplorowano dalszą połowę. Obiekty dokumentowano fotograficznie (rzuty, profile), rysunkowo (rzuty i profile) oraz opisowo (karty obiektów). Uzupełnieniem dokumentacji są: plan zbiorczy odkrytych obiektów, plan zbiorczy obiektów z podziałem na fazy osadnicze oraz plan sytuacyjnowysokościowy z zaznaczoną siatką arową. Odhumusowanie obszaru badań odbywało się pod nadzorem kierownika badań. Grubość zebranej warstwy wynosiła ok cm, tylko w lokalnych zagłębieniach i przy rowie była znacznie większa, nawet do 80 cm. Resztkę tej warstwy odczyszczono ręcznie plantując łopatami całą powierzchnię, celem jej zadokumentowania fotograficznego i wyróżnienia obiektów archeologicznych oraz zarejestrowania ewentualnej warstwy kulturowej. W tym konkretnym przypadku nie zanotowano śladów warstwy kulturowej. Badany obszar znajdował się blisko zabudowy mieszkalnej i gospodarczej, w znacznej części na terenie dawnego sadu, w związku z tym zanotowano liczne zaciemnienia i tzw. korzeniaki. Znaczną ich część, nie budzącą wątpliwości, co do ich charakteru, pozostawiono bez eksploracji. Pozyskane podczas badań zabytki zostały przekazane do Muzeum w Iłży, a opracowania naukowe wyników badań w 2 egz. przekazano do do GDDKiA o/warszawa, oraz po 1 egz. do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, Delegatury w Radomiu, Muzeum w Iłży i centrali GDDKiA w Warszawie. 3

4 2. Rys historyczny Świerczka Historyczne osadnictwo okolic Świerczka związane jest przede wszystkim z Szydłowcem, który już w XII wieku wyrósł na centrum gospodarcze okolicznych dóbr. Wówczas miejscowość otrzymali z nadania księcia Bolesława Krzywoustego Odrowążowie. Ci ostatni pod koniec XIII wieku lokowali tutaj miasto na prawie średzkim potwierdzone przywilejem króla Wacława III w 1305 roku, a następnie przez króla Władysława Jagiełłę w 1427 roku 1. Niedługo po tej ostatniej dacie pojawiła się w dokumentach osada w Świerczku. Początki wsi nie są znane, choć przypuszczalne można je odnieść do 1 ćw. XV wieku. Wiadomo, bowiem, że w poł. XV w. Świerczek należał do nieznanego z imienia Bukowskiego, właściciela dwóch łanów kmiecych. Płacił on od tej własności dziesięcinę snopową i konopną klasztorowi cysterów w Wąchocku. Wówczas wieś należała do łacińskiej parafii w Wysokiej i plebanowi tej parafii z folwarku rycerskiego w Świerczku płacono dziesięcinę 2. Był to okres spokojnego rozwoju gospodarczego, a jego efektem było m.in. przeniesienie Szydłowca w 1470 roku przez króla Kazimierza Jagiellończyka na prawo magdeburskie. Stwarzało to dalsze możliwości rozwoju handlu. Powstało szereg wsi służebnych związanych najczęściej z gospodarką leśną lub przemysłem metalurgicznym, bowiem w tych okolicach wytapiano żelazo. Szydłowiec stał się wtedy jednym z ważniejszych ośrodków handlu żelazem w Polsce oraz ważnym ośrodkiem wydobycia kamienia. Opieka możnego rodu Odrowążów, którzy przyjęli z czasem nazwisko Szydłowieccy trwała do 1532 roku, kiedy po wygaśnięciu ostatniego męskiego potomka, drogą ożenku dobra przejęli Radziwiłłowie. Świerczek w ograniczonym stopniu wykorzystał stworzoną już w XV wieku szansę na rozwój i przez całą swoją historię należał do niewielkich miejscowości. Być może wpływ na to miały niekorzystne warunki hydrologiczne. Według rejestru poborowego w 1569 roku kolejny właściciel lub dzierżawca wsi - Kieskowski płacił podatek tylko od 1 łana użytków. Wówczas wieś należała do powiatu radomskiego 3. Bolesny upadek gospodarczy nastąpił w Szydłowcu i okolicy ok. poł. XVII wieku. Jednym z powodów była epidemia dżumy panująca tutaj w latach , która znacznie wyludniła te tereny 4. Tragedii dopełniły wojny ze Szwedami i upadek dalekosiężnego i lokalnego handlu. Przypuszczalnie także Świerczek ucierpiał w tym czasie, zwłaszcza od zarazy. Powolny wzrost gospodarczy, jaki nastąpił w wieku XVIII w Szydłowcu był raczej mało odczuwalny w Świerczku, który w 1827 roku liczył zaledwie 5 domów i 42 mieszkańców 5. Była to wieś duchowna, przynależna do zakonu cystersów. Pewien impuls do rozwoju wsi miała zapewne budowa w 1 poł. XIX wieku drogi utwardzonej z Radomia do Szydłowca. W związku z eksploatacją tej drogi w 1841 roku zbudowano we wsi pomieszczenie dla dróżnika. Jednak główne korzyści ze zbudowanego traktu przejął Szydłowiec, który w latach był miastem powiatowym. W okresie powstania styczniowego Szydłowiec trzykrotnie był areną starć z Rosjanami, ale tylko pierwszy raz 12 lutego 1863 roku, kiedy powstańcy Langiewicza wyparli zaborców z miasta wiązało się z poważnymi walkami. Pozostałe dwa epizody z 1853 roku dotyczyły drobnych utarczek. 1 Z. Guldon, Osadnictwo hrabstwa szydłowieckiego od XIV do początku XIX wieku, [w:] Hrabstwo szydłowieckie Radziwiłłów. Materiały z sesji popularnonaukowej, Szydłowiec 1994, s J. Długosz, Liber Beneficiorum dioecesies Cracoviensis, t. II, Kraków 1863, s. 523; Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa, t. XI, s A. Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym opisana, t. IV, Warszawa 1886, s Z. Guldon, Osadnictwo hrabstwa szydłowieckiego od XIV do początku XIX wieku, [w:] Hrabstwo szydłowieckie Radziwiłłów. Materiały z sesji popularnonaukowej, Szydłowiec 1994, s Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa, t. XI, s

5 Niedługo po tych wydarzeniach w 1865 roku niewielki folwark poduchowny w Świerczku został sprzedany w ręce prywatne. Według danych z końca XIX wieku liczył on zaledwie 191 morgów ziemi. Włościanie ze Świerczka posiadali wówczas 165 mórg ziemi uzyskanych w wyniku uwłaszczenia w 1864 roku. Łącznie, więc było tutaj 356 mórg ziemi (ok. 198,65 ha). Była to, zatem niewielka powierzchniowo wieś, gdzie pod koniec XIX wieku notowano 8 domów i 80 mieszkańców. Administracyjnie wieś należała wtedy do gminy i parafii Szydłowiec oraz powiatu koneckiego 6. W okresie międzywojennym Świerczek należał do gminy Szydłowiec i powiatu koneckiego, a dopiero w 1954 roku przywrócono powiat szydłowiecki. Funkcjonuje on także po reformie terytorialnej z 1999 roku. Ważne i tragiczne wydarzenia rozegrały się w najbliższej okolicy Świerczka w 1939 roku, kiedy podczas tzw. bitwy pod Iłżą doszło do walk w pobliskim Baraku. Mimo początkowych sukcesów żołnierze polscy ponieśli klęskę, a ich bohaterstwo i ofiarność upamiętnia wystawiony w Baraku pomnik. Obecnie Świerczek jest to niewielka wieś położona przy drodze krajowej nr 7, administracyjnie przynależna do miasta-gminy Szydłowiec i powiatu szydłowieckiego oraz województwa mazowieckiego. 3. Lokalizacja stanowiska i charakterystyka geomorfologiczna Stanowisko nr 1-3 w Świerczku (nr 5, 10, 11 na obszarze AZP 77-65) położone jest na wschodnim, łagodnym stoku niewielkiego wyniesienia, w pobliżu niewielkiego oczka wodnego. Powierzchnię stoku pokrywa gleba piaszczysta, z domieszką dużej ilości kamieni pochodzenia lodowcowego. Lokalizacja stan. 1-3 w Świerczku na mapie 1:25 000, Mapa Topograficzna, Warszawa Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa, t. XI, s

6 Lokalizacja stan. 1-3 w Świerczku na mapie 1:10 000, Mapa Topograficza 1:10 000, Warszawa Stanowisko położone jest w obrębie miejscowości Świerczek, a jego środek wyznaczają współrzędne topograficzne: X ,50 m, Y ,84 m. Pod względem fizjograficznym Świerczek leży na terenie Podgórza Iłżeckiego, które wchodzi w skład Wyżyny Kieleckiej 7. Podgórze Iłżeckie rozciąga się między doliną rzeki Kamiennej na południu a Równiną Radomską na północy. W większej części obecnie porośnięte jest lasami Puszczy Iłżeckiej. Jest to obszar wychodni skał okresu jurajskiego, z charakterystycznym piaskowcem szydłowieckim. W morfologii zaznaczają się tu łagodne monoklinalne wzniesienia zbudowane ze skał kredowych i jurajskich o wysokości m npm rozciągające się z północnego zachodu na południowy wschód, rozcięte dolinami rzecznymi a ich kierunki uwarunkowane są budową geologiczną terenu. W obniżeniach między wychodniami skał podłoża zalegają czwartorzędowe piaski i gliny. Występują także pagórki żwirowe powstałe podczas zlodowacenia odrzańskiego. Dominujące formy strukturalne to zrównania denudacyjne, płaska wysoczyzna morenowa, wodnolodowcowa równina oraz doliny cieków kopalnych i współczesnych. Na odcinku między Walsnowem a Zdziechowem-Mętkowem oraz w okolicach Świerczka spotykamy pola piasków przewianych z wydmami. Na północ od Szydłowca (a więc w okolicach Świerczka i Chustek) występuje kilka równoległych grzęd strukturalnych o wysokości m z piaskowcem szydłowieckim 8. Teren badanego wykopaliskowo stanowiska w Świerczku jest pokryty w większości czwartorzędowymi piaskami i żwirami. Obecnie pokrywają je gleby piaszczyste o niewielkiej ilości próchnicy, a tylko w części podmokłej od północy i południowego zachodu w górnej partii zanotowano gleby bagienne, słabo wykształcone, o zróżnicowanej miąższości 0,4-1 m. 7 J. Kondracki, Geografia regiona;lna Polski, Warszawa 2001, s Tamże, s

7 Mapa geologiczna okolic Świerczka 1: , wg Przeglądowej Mapy Geologicznej Polski, 1: , ark Szydłowiec Legenda: Piaski i żwiry wodnolodowcowe Piaski i żwiry akumulacji szczelinowej Piaski i żwiry moren czołowych Namuły i namuły torfiaste starorzeczy Gliny zwałowe Piaskowce, mułowce, iłowce z wkładkami syderytów Najbliższa okolica stanowiska leży na obszarze o słabo rozwiniętej sieci wodnej. Stanowisko w Świerczku położone jest ok. 1,5 km od rzeki Śmiałówki, dopływu Oronki. Wydaje się, więc, że ten ciek miał niewielki wpływ na osadnictwo. Większe znaczenie posiadały tutaj lokalne oczka wodne. Takie oczko widoczne jest na starszych mapach i do niego prowadził rów, obecnie już zarośnięty i zamulony. W miejscu do niedawna istniejącego oczka wodnego obecnie funkcjonują dwa niewielkich rozmiarów stawy rybne. Słabe warunki glebowe i hydrologiczne ograniczały znacznie rozwój osadnictwa, które pomimo starej metryki nie przybrało nigdy większych rozmiarów. 4. Opis obiektów i warstw Podczas prowadzonych prac ziemnych na obszarze stanowiska nie zanotowano warstwy kulturowej, tylko w warstwie humusu zarejestrowano zabytki podczas odczyszczania powierzchni arów: 7

8 Z powierzchni stanowiska pochodzą zabytki 9 : - 1 odłupek korowy z krzemienia czekoladowego o dł. 27 mm i szer. 21 mm, 1 łuszczka z krzemienia narzutowego o dł. 21 mm i szer. 18 mm mezolit? - 11 wylewów, 5 fr. den, 15 fr. brzuśców, 2 fr. ucha naczyń glinianych 10 - okres nowożytny Ar 44-1 fr. dna naczynia, 1 fr. brzuśca naczynia glinianego okres nowożytny, 1 moneta (50 groszy polskich z okresu międzywojennego). Ar 58-1 moneta miedziana (fragment), szeląg ryski bity za panowania króla szwedzkiego Gustawa Adolfa ( ) 1 poł. XVII w. Ar 67-1 fr. dna, 1 grudka stopionego szkła z szyjki od butelki, kolor biały okres nowożytny, 1 mosiężne pokrętło do regulacji płomienia w lampie naftowej, dług. 47 mm i średnica kółka pokrętła 13 mm okres współczesny, 1 moneta (5 groszy polskie z 1923 r.) o średn. 19 mm, wykonana z mosiądzu (?). Ar 81-1 fr. brzuśca, ze śladem brązowej polewy szkliwionej okres nowożytny Ar 91-1 moneta miedziana (boratynka), powierzchnia zniszczona XVII w. OPIS OBIEKTÓW: OBIEKT 1 (ryc. 1) - zlokalizowano w arze 65. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 50 x 40 cm i wypełniony był jednolitą warstwą szaro-brązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-beżowego piasku z drobinami węgli drzewnych, czyli na planie ob. 3. Obiekt w profilu miał kształt półowalny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 32 cm. Został wkopany w ob. 3, czyli jest od niego młodszy. Był to dołek posłupowy datowany na XVIII wiek. Materiały: 1 niecharakterystyczny fr. ceramiki z XVIII w. oraz 1 fr. osełki kamiennej o dł. 6,5 cm, szer. 4,1 i grubości 2,3 cm ze śladami użytkowania OBIEKT 2 (ryc. 1) zlokalizowano na arze 65. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 52 x 42 m i wypełniony był warstwą szaro-brązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-beżowego piasku z drobinami węgli drzewnych, czyli na tle ob. 3. W profilu miał kształt półowalny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 28 cm. Został wkopany w ob. 3, czyli jest od niego młodszy. Był to dołek posłupowy o nieokreślonej chronologii. OBIEKT 3 (ryc. 1) zlokalizowano w arze 65. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 360 x 200 cm i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego piasku. Uchwycono jedynie S i S-W część obiektu, w granicach ara 65. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie, sugerujący jednak istnienie zespołu jam gospodarczych, stykających się lub nałożonych na siebie. Jego dno zanotowano na gł. 80 cm. Był to zespół jam (co najmniej czterech) datowany na XVII wiek. Materiały: 11 fr. ceramiki z XVII w. OBIEKT 4 (ryc. 2) zlokalizowano w arze 65. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 100 x 82 cm i wypełniony był warstwą brunatnego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego jasnożółtego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez jednolitą 9 Zabytki krzemienne określiła dr hab. Anna Zakościelna, pracownik naukowy UMCS w Lublinie, średniowieczną i nowożytną ceramikę dr hab. Andrzej Rozwałka, profesor Uuniwerstytetu Rzeszowskiego, zaś monety dr Jacek Feduszka, historyk i numizmatyk z Muzeum Zamojskiego. 10 W opisie zabytków pominięto charakterystykę ułamków naczyń glinianych, którą przeprowadzono w dwóch aneksach, jeden obejmuje ceramikę średniowieczną i drugi nowożytną, pozostałe zabytki zostały tutaj opisane. 8

9 warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 22 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVII wiek. Materiały: 3 fr. ceramiki z XVII w. OBIEKT 5 (ryc. 2) zlokalizowano w arze 65. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 84 x 60 cm i wypełniony był plamistą warstwą szarobrązowo-beżowo-kremowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 14 cm. Była to jama OBIEKT 6 (ryc. 2; fot. 6-7) zlokalizowano w arze 65. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 130 x 86 cm i wypełniony był plamistą warstwą szaro-beżowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego piasku. W profilu miał kształt trapezowaty, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 34 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 2 fr. ceramiki z XVII w., 2 fr. ceramiki XVIII w. OBIEKT 7 (ryc. 2) zlokalizowano w arze 65. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 160 x 100 cm i wypełniony był plamistą warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego piasku. W profilu miał kształt trapezowaty, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 44 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 4 fr. ceramiki z XVIII w. OBIEKT 8 (ryc. 2) zlokalizowano w arze 65. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 240 x 140 cm i wypełniony był plamistą warstwą szarobrązowego piasku w części W i plamistą warstwą szaro-beżowo-kremowego piasku w części E. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 20 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 6 fr. ceramiki z XVII w., 1 fr. wylewu garnka XVIII w. OBIEKT 9 (ryc. 3) zlokalizowano w arze 65/66. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 1170 x 230 cm i wypełniony był jednolitą warstwą szaro-brązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 38 cm. Był to prawdopodobnie obiekt mieszkalny datowany na XVIII wiek. Materiały: 16 fr. ceramiki z XVII w., 2 fr. ceramiki XVIII w. i 1 kółko żelazne w kształcie owalu, o średnicy 6-5,5 cm i grubości pręta 0,4-0,7 cm. OBIEKT 10 (ryc. 4; fot. 8-9) zlokalizowano w arze 65/66. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 700 x 350 m i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-beżowego i beżowego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 28 cm. Był to prawdopodobnie obiekt mieszkalny datowany na XVII wiek. Materiały: 82 fr. ceramiki z XVII w., 1 fr. kafla płytowego wieńczącego, zdobionego ornamentem reliefowym i pokrytym od zewnątrz zieloną glazurą oraz 2 fr. kafla płytowego wypełniającego, zdobione ornamentem reliefowym i od zewnątrz zieloną glazurą. OBIEKT 11 (ryc. 5) zlokalizowano w arze 66/67. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 780 x 400 cm i wypełniony był zasadniczo warstwą szaro-brązowego, plamistego piasku oraz plamistymi: w części S-W warstwą szaro-beżowo-kremowego piasku, a w części S-E warstwą szaro-beżowo-popielatego piasku. Uchwycono część W obiektu, w granicach ara 66 i 67. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-beżowego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na 9

10 planie. Jego dno zanotowano na gł. 16 cm. Podczas eksploracji N części obiektu zarejestrowano stropy obiektów 27, 28 i 29, które były starsze od ob. 11. Był to prawdopodobnie obiekt mieszkalny datowany na XVIII wiek. Materiały: 1 fr. glazurowany zieloną polewą XVII w., 4 fr. ceramiki XVIII w., 2 fr. szkła (1 szyjka od butelki, spatynowana, szkło białe, fr. pręta szklanego w przekroju prostokątnego o wym. 12x9 mm i dług. 40 mm, barwy jasnozielonej), skobel żelazny u-kształtny o długości 3,5 cm i grubości sztabki 0,8 cm, ze ścieniającymi się końcówkami. OBIEKT 12 (ryc. 6) zlokalizowano w arze 66. W rzucie posiadał kształt gruszkowaty o wymiarach 106 x 66 cm i wypełniony był plamistą warstwą szaro-brązowo-beżowokremowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego i kremowego piasku. W profilu miał kształt trapezowaty, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 28 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki z XVIII w. OBIEKT 13 (ryc. 6) zlokalizowano w arze 66/67. W rzucie posiadał kształt gruszkowaty o wymiarach 130 x 90 cm i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-beżowego i beżowego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 48 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki z XVII w. OBIEKT 14 (ryc. 6) zlokalizowano w arze 67. W rzucie posiadał kształt gruszkowaty o wymiarach 110 x 84 cm i wypełniony był warstwą szaro-beżowo-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego i kremowego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 54 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 15 (ryc. 7) zlokalizowano na arze 67/68. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 300 x 66 cm i wypełniony był jednolitą warstwą szarobeżowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, ale w przybliżeniu nieckowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 20 cm. Podczas eksploracji W części obiektu zarejestrowano na profilu strop nowego obiektu, nr 41. Była to jama gospodarcza datowana na XVII wiek. Materiały: 16 fr. ceramiki nowożytnej i 3 fragmenty szkła (1 uchwyt od naczynia - zielonkawy, 2 fr. butelki (?), białe, spatynowane. OBIEKT 16 (ryc. 7; fot ) zlokalizowano w arze 67. W rzucie posiadał kształt gruszkowaty o wymiarach 70 x 65 cm i wypełniony był warstwą szaro-beżowego, plamistego piasku z okrągłym zarysem ze spróchniałego drewna w środku. Wyróżniał się na tle kremowego piasku. W profilu obiektu zarejestrowano obecność drewnianej beczki, wkopanej w czysty piasek calcowy, jedynie w części stropowej zalegała cienka warstewka plamistego szaro-beżowego piasku. Jego dno zanotowano na gł. 64 cm. Na podstawie resztek zachowanego drewna można sądzić, że obiekt liczył sobie kilkadziesiąt lat, a więc pochodzi z końca XIX lub 1 poł. XX wieku. OBIEKT 17 (ryc. 8) zlokalizowano w arze 67. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 130 x 80 cm i wypełniony był w N-E części warstwą szarobrązowego piasku z drobinami węgli drzewnych, który w części S-W przechodził w szaro-beżowy z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do trójkątnego, wypełniony przez warstwy widoczne na planie. Jego dno zanotowano na gł. 32 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama 10

11 OBIEKT 18 (ryc. 9) zlokalizowano w arze 68. W rzucie posiadał kształt gruszkowaty o wymiarach 320 x 126 cm i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku, który łagodnie przechodził w części E w beżowy piasek, co było lepiej widoczne na profilu. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego i kremowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt trapezowaty, wypełniony przez jednolite warstwy widoczne na planie. Jego dno zanotowano na gł. 58 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 2 fr. ceramiki z XVIII w. i bardzo cieniutka elipsoidalna blaszka miedziana o długości 20 m i szer. 16 mm z widocznym śladem umocowania kolca. OBIEKT 19 (ryc. 8) - zlokalizowano w arze 67. W rzucie posiadał kształt zbliżony do owalnego o wymiarach 330 x 150 cm i wypełniony był w centralnej części warstwą szarobrązowego piasku z drobinami węgli drzewnych, która przechodziła w części S-E w warstwę szaro-beżowo-kremowego piasku, a w części N-W w warstwę szaro-beżowego. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, zbliżony do rondlowatego, wypełniony przez warstwy widoczne na planie. Jego dno zanotowano na gł. 74 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki glazurowany zieloną polewą XVII w., 2 fr. ceramiki XVIII w., 1 pobijak żelazny o dł.13,8 cm, szer. prostokątnej główki 2,0 cm i okrągłej części pracującej 0,7-1,2 cm. OBIEKT 20 (ryc. 10) - zlokalizowano w arze 67. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 300 x 270 cm i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku, który przechodził w części W w beżowy, jednolity, co zaobserwowano po wyeksplorowaniu części S. Obiekt zarejestrowano częściowo, jedynie w granicach ara 67. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego piasku. W profilu miał kształt trapezowaty, wypełniony był w części stropowej przez warstwy widoczne na planie, zaś zasadnicze wypełnienie obiektu stanowiła warstwa szaro-brązowo-beżowo-kremowa, pod którą w środku części przydennej zalegała cienka warstwa szarego piasku. Jego dno zanotowano na gł. 116 cm. Była to jama gosp. (piwniczka) datowana na XVII wiek. Materiały: 25 fr. ceramiki z XVII w., podkówka żelazna do butów, u-kształtną, wykonana z cienkiej 1,5-2 mm blachy, o nieregularnej szerokości 2,3-1,3 cm, z czterema otworkami o średnicy 3 mm, dno szklanki z siedmioma wypustkami, od spodu z wklęsłym stożkiem barwa zielona, średnica 5,0 cm. OBIEKT 21 (ryc. 11) - zlokalizowano w arze 68. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 210 x 92 cm i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego i jasnożółtego zglinionego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony w części stropowej przez warstwę widoczną na planie, która przechodziła w plamistą warstwę szaro-brązowo-beżowo-kremową. Przy dnie zalegała warstwa beżowego piasku zglinionego. Jego dno zanotowano na gł. 72 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki z XVII w. OBIEKT 22 (ryc. 11) - zlokalizowano w arze 68. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 224 x 144 cm i wypełniony był jednolitą warstwą szaro-beżowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do trójkątnego, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 48 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to prawdopodobnie jama OBIEKT 23 (ryc. 12) - zlokalizowano w arze 69. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 80 x 70 m i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego zglinionego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na 11

12 planie. Jego dno zanotowano na gł. 12 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 24 (ryc. 12) - zlokalizowano w arze 88. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 186 x 48 cm i wypełniony był zasadniczo warstwą szarobeżowego piasku z drobinami węgli drzewnych, który przechodził w beżowy w części E. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego piasku z licznymi kamieniami. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez warstwy widoczne na planie. Jego dno zanotowano na gł. 30 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki z XVIII w. OBIEKT 25 (ryc. 12) - zlokalizowano w arze 89. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 194 x 90 cm i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego piasku z licznymi drobnymi kamieniami. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez warstwę widoczną na planie (kamienie). Jego dno zanotowano na gł. 32 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 26 (ryc. 12) - zlokalizowano w arze 89. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 114 x 70 m i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego piasku z licznymi drobnymi kamieniami. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 20 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 27 (ryc. 5) - zlokalizowano w arze 66. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 160 x 60 cm i wypełniony był warstwą szaro-brązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowo-beżowego piasku calcowego, który zalegał pod obiektem 11. W profilu miał kształt trapezowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 40 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 28 (ryc. 5) - zlokalizowano w arze 66. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 190 x 104 m i wypełniony był warstwą szaro-brązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowo-beżowego piasku calcowego, który zalegał pod obiektem 11. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 54 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 29 (ryc. 5) - zlokalizowano w arze 66. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 220 x 74 cm i wypełniony był wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowo-beżowego piasku calcowego, który zalegał pod obiektem 11. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 28 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 30 (ryc. 13) - zlokalizowano w arze 88. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 108 x 90 m i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego i rudo-pomarańczowego piasku z licznymi drobnymi kamieniami. W profilu miał kształt półowalny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 50 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVII wiek. Materiały: 4 fr. ceramiki z XVII w., 1 fragment żelazny obręczy? o szer. 3,8 cm i dł. 13,8 cm, srebrna moneta, półgrosz koronny Zygmunta Starego z 1510 roku, średnica 19 mm, waga 1,03 grama. 12

13 OBIEKT 31 (ryc. 13) - zlokalizowano w arze 89/90. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 50 x 32 cm i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego piasku z licznymi drobnymi kamieniami. W profilu miał kształt półowalny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 32 cm. Był to dołek posłupowy datowany na XVII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki i 1 niewielki fr. kafla płytowego z XVII w. OBIEKT 32 (ryc. 13) - zlokalizowano w arze 90. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 170 x 140 m i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego i rudo-pomarańczowego piasku z licznymi drobnymi kamieniami. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 28 cm. Była to prawdopodobnie jama gospodarcza datowana na XVII wiek. Materiały: 2 fr. ceramiki z XVII w. OBIEKT 33 (ryc. 14) - zlokalizowano w arze 91. W rzucie posiadał kształt gruszkowaty o wymiarach 158 x 100 cm i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego i rudo-pomarańczowego piasku z licznymi drobnymi kamieniami. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 36 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVII wiek. Materiały: 7 fr. ceramiki i 2 fr. kafli płytowych z zieloną glazurą datowane na XVII w. OBIEKT 34 (ryc. 15; fot ) - zlokalizowano w arze 93. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 250 x 180 m i wypełniony był warstwą szarobeżowego piasku w części W i beżowego w części E, co było lepiej widoczne po wyeksplorowaniu północnej połówki obiektu. Wyróżniał się na tle calcowego kremowożółtego calcowego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego i wypełniony był w części stropowej przez warstwy widoczne na planie. Poniżej zalegała zasadnicza warstwa, szaro-beżowego piasku, zaś na dnie cienka warstewka węgla drzewnego. Dno obiektu stanowił bruk kamienny złożony z płaskich, obrobionych dużych kamieni (o średnicy cm). Jego dno zanotowano na gł. 76 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVI-XVIII wiek. Materiały: 1 kuty gwóźdź żelazny wykonany ręcznie, z nieregularnym łebkiem o wym. 2,2x1,8 cm i trójkątnym kolcem o dł. 3,6 cm. Całkowita długość gwoździa 4,1 cm. OBIEKT 35 (ryc. 14) - zlokalizowano w arze 93. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 230 x 190 m i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego i żółtego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, z dwoma wyraźnymi zagłębieniami, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 30 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 36 (ryc. 16) - zlokalizowano w arze 93. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 108 x 44 cm i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 16 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 37 (ryc. 16) - zlokalizowano w arze 92. W rzucie posiadał kształt prostokątny o wymiarach 194 x 110 m i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku. Wyróżniał się słabo na tle beżowego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 44 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVII wiek. 13

14 Materiały: 2 fr. ceramiki z XVII w. i 1 nożyk żelazny z ułamanym ostrzem, o zach. długości 9,7 cm, długość rączki 5,5 cm, długość zachowanego ostrza 4,2 cm, szerokość trójkątnego ostrza 1,3 cm. Rączka w przekroju okrągła o średnicy 0,7 cm z rozklepaną i zwiniętą w uszko końcówką. OBIEKT 38 (ryc. 17) - zlokalizowano w arze 88. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 230 x 170 m i wypełniony był plamistą warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego i rudo-pomarańczowego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 36 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 39 (ryc. 18) - zlokalizowano w arze 88. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 420 x 150 m i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku. Zarejestrowano jedynie jego część, w granicach ara 88. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt podwójnie trapezowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 50 cm. Był to zespół dwóch jam gospodarczych, jedna z XVII, druga z XVIII w. Obiekt datowano na XVIII wiek. Materiały: 6 fr. ceramiki z XVII w., 4 fr. ceramiki z XVIII w. oraz kuty gwóźdź żelazny o dł. 6,5 cm, z główką o nieregularnym kształcie i wym. 1,7x1,2 cm i dł. kolca 5,8 cm. OBIEKT 40 (ryc. 17) - zlokalizowano w arze 99. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 120 x 70 m i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowo-popielatego piasku. W profilu miał kształt półgruszkowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 84 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama gospodarcza o nieokreślonej chronologii. OBIEKT 41 (ryc. 7) - zlokalizowano w arze 67. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 110 x 80 m i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku. Zarejestrowano część W obiektu w granicach ara 67, podczas eksploracji ob. 15. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony nieckowato przez warstwę widoczną na planie w części stropowej, pod którą zalegała w formie prostokątnego wkopu warstwa szaro-beżowokremowego piasku, pod którą była jeszcze warstwa beżowego, jednolitego piasku, odcinająca się wyraźnie od kremowego piasku calcowego. Jego dno zanotowano na gł. 82 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama gospodarcza o nieokreślonej chronologii. OBIEKT 42 (ryc. 19) - zlokalizowano w arze 99/100. W rzucie posiadał kształt maczugowaty o wymiarach 640 x 200 cm i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 38 cm. Był to obiekt o nieokreślonej funkcji datowany na XVIII wiek. Materiały: 4 fr. ceramiki z XVIII w. OBIEKT 43 (ryc. 20; fot ) - zlokalizowano w arze 99. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 160 x 70 cm i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 60 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 2 fr. ceramiki z XVIII w. i 1 fr. białego szkła okiennego. OBIEKT 44 (ryc. 20) - zlokalizowano w arze 100. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 140 x 120 cm i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony 14

15 przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 46 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 45 (ryc. 20) - zlokalizowano w arze 102. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 160 x 0,68 cm i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego i pomarańczowego piasku. W profilu miał kształt półgruszkowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 40 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 4 fr. ceramiki datowane z pewnymi wątpliwościami na XVII w. i 1 fr. ceramiki XVIII w. OBIEKT 46 (ryc. 21) - zlokalizowano w arze 103. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 50 x 40 m i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego jasnożółtego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 16 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Był to dołek posłupowy o nieokreślonej chronologii. OBIEKT 47 (ryc. 21) - zlokalizowano w arze 103. W rzucie posiadał kształt gruszkowaty o wymiarach 130 x 90 m i wypełniony był warstwą szarego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego żółtego i rudo-pomarańczowego piasku z licznymi drobnymi kamieniami. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 10 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Był to obiekt o nieokreślonej chronologii i funkcji. OBIEKT 48 (ryc. 21) - zlokalizowano w arze 100. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 260 x 130 cm i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Dopiero analizując zróżnicowany materiał dopatrzono się w profilu trzech części wypełniska, najprawdopodobniej trzech różnoczasowych jam gospodarczych, wkopanych w siebie. Dno obiektu zanotowano na gł. 68 cm. Obiekt datowano na XVIII wiek. Materiały: 1 fr. wylewu garnka XVI w., 2 fr. brzuśca z XVII w. (w tym 1 glazurowany zieloną polewą), 1 fr. brzuśca XVIII w. i 1 kuty gwóźdź żelazny z łebkiem nieregularnym o wym. 2,5x2,3 cm i dług. kolca 4,8 cm. Całkowita długość gwoździa 5,6 cm. OBIEKT 49 (ryc. 22) - zlokalizowano w arze 100. W rzucie posiadał kształt litery U o wymiarach 200 x 190 cm i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 28 cm. Był to przypuszczalnie obiekt nowożytny o nieokreślonej funkcji. Materiały: żelazna blaszka o dł. 7,6 cm i szer. 2,3 cm, ale niemożliwa do precyzyjnego datowania chronologicznego. OBIEKT 50 (ryc. 22) - zlokalizowano w arze 100. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 220 x 90 cm i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 30 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 51 (ryc. 23) - zlokalizowano w arze 100. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 180 x 70 m i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt trapezowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno 15

16 zanotowano na gł. 30 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 52 (ryc. 23) - zlokalizowano w arze 100. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 90 x 80 m i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 12 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 53 (ryc. 23) - zlokalizowano w arze 100. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 310 x 270 cm i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt rondlowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 28 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVII wiek. Materiały: 3 fr. ceramiki z XVII w. OBIEKT 54 (ryc. 24) - zlokalizowano w arze 100. W rzucie posiadał kształt prostokątny o wymiarach 280 x 120 cm i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego popielatego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt prostokątny, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 40 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVII wiek. Materiały: 4 fr. ceramiki z XVII w. OBIEKT 55 (ryc. 25) - zlokalizowano w arze 101. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 1,24 x 0,98 cm i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-żółtego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 50 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 10 fr. ceramiki z XVIII w. OBIEKT 56 (ryc. 25) - zlokalizowano w arze 102. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 94 x 54 cm i wypełniony był plamistą warstwą szaro-beżowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego i pomarańczowego, kamienistego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do prostokątnego, wypełniony przez warstwę widoczną na planie, pod którą zalegała jeszcze warstwa ciemnoszarego piasku z drobnymi pomarańczowymi plamkami. Jego dno zanotowano na gł. 60 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 57 (ryc. 26) - zlokalizowano w arze 102/103. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 360 x 170 m i wypełniony był warstwą szaro-beżowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego i pomarańczowego, kamienistego piasku. Zarejestrowano część obiektu, w granicach arów 102 i 103. W profilu miał kształt nieregularny, sugerujący istnienie 4 zagłębień, wypełniony zasadniczo przez jednolitą warstwę widoczną na planie, jedynie w największym zagłębieniu poniżej warstwy stropowej zarejestrowano warstwy szarobrązowego, plamistego piasku i ciemnoszarego piasku z pomarańczowymi plamkami. Jego dno zanotowano na gł. 64 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Był to zespół jam gospodarczych o nieokreślonej chronologii. OBIEKT 58 (ryc. 27) - zlokalizowano w arze 114. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 500 x 190 cm i wypełniony był plamistą warstwą szaro-brązowo-beżowokremowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-popielatego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, zbliżony do nieckowatego, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 18 cm. Był to obiekt o nieokreślonej funkcji z XVII wieku. Materiały: 11 fr. ceramiki z XVII w. 16

17 OBIEKT 59 (ryc. 28) - zlokalizowano w arze 115. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 74 x 38 cm i wypełniony był warstwą szaro-brązowo-beżowo-kremowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-żółtego zglinionego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 14 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 60 (ryc. 28) - zlokalizowano w arze 115. W rzucie posiadał kształt okrągły o wymiarach 46 x 40 cm i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-beżowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do półokrągłego, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 30 cm. Był to dołek posłupowy datowany na XVIII wiek. Materiały: 2 fr. ceramiki z XVIII w. OBIEKT 61 (ryc. 29) - zlokalizowano w arze 114/119. W rzucie posiadał kształt nieregularny o wymiarach 4,20 x 2,50 m i wypełniony był plamistą warstwą szaro-brązowo-beżowokremowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego szaro-beżowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 20 cm. Był to nieokreślonej funkcji obiekt datowany na XVII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki XVII w. oraz kółko żelazne o średnicy 4,6x4,0 cm i średnicy pręta 3 mm oraz fr. niezidentyfikowanego narzędzia lub ozdoby wykonane z cienkiej blachy o szer. 1,2 cm. OBIEKT 62 (ryc. 28) - zlokalizowano w arze 119. W rzucie posiadał kształt gruszkowaty o wymiarach 44 x 34 cm i wypełniony był warstwą szaro-popielatego piasku. Wyróżniał się na tle popielatego zglinionego piasku. W profilu miał kształt półowalny, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 16 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Był to dołek posłupowy o nieokreślonej chronologii OBIEKT 63 (ryc. 30) - zlokalizowano w arze 119. W rzucie posiadał kształt okrągły o wymiarach 260 x 260 cm i wypełniony był warstwami: brunatnego i szaro-beżowokremowego piasku. Wyróżniał się na tle popielatego i żółtego zglinionego zglinionego piasku. W profilu miał kształt w przybliżeniu trapezowaty, wypełniony był w części stropowej przez warstwy widoczne na planie, poniżej których od połowy głębokości obiektu zalegały naprzemiennie pasma warstw: szaro-popielatego i beżowego piasku. Na dnie zalegały 1 wielki i kilka mniejszych głazów. Jego dno zanotowano na gł. 88 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki z XVII i 1 fr. ceramiki z XVIII w. OBIEKT 64 (ryc. 28) - zlokalizowano w arze 119. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 68 x 48 m i wypełniony był warstwą brunatnego piasku. Kilka kamieni w stropie. Wyróżniał się na tle szaro-beżowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt trapezowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 32 cm. Była to jama gospodarcza datowana na XVIII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki z XVIII w. OBIEKT 65 (ryc. 28) - zlokalizowano w arze 119. W rzucie posiadał kształt okrągły o wymiarach 46 x 44 m i wypełniony był warstwą brunatnego piasku. Wyróżniał się na tle szaro-beżowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez jednolitą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 10 cm. Był to dołek posłupowy datowany na XVIII wiek. Materiały: 1 fr. ceramiki z XVIII w. 17

18 OBIEKT 66 (ryc. 28) - zlokalizowano w arze 43/44. W rzucie posiadał kształt zbliżony do prostokątnego o wymiarach 120 x 70 cm i wypełniony był plamistą warstwą szarobrązowo-beżowo-kremowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 10 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 67 (ryc. 31) - zlokalizowano w arze 43. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 140 x 48 cm i wypełniony był warstwą brunatnego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt nieregularny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 10 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama gospodarcza o nieokreślonej chronologii. OBIEKT 68 (ryc. 31) - zlokalizowano w arze 42. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 86 x 40 m i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle beżowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt półowalny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 20 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama OBIEKT 69 - ANULOWANO OBIEKT 70 (ryc. 31) - zlokalizowano w arze 45. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 160 x 90 cm i wypełniony był plamistą warstwą szaro-brązowo-beżowokremowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego kremowego piasku. W profilu miał kształt zbliżony do trapezowatego, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 24 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to jama gospodarcza o nieokreślonej chronologii OBIEKT 71 (ryc. 31) - zlokalizowano w arze 44. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 100 x 84 cm i wypełniony był plamistą warstwą szaro-beżowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego piasku. W profilu miał kształt półowalny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 48 cm. Była to prawdopodobnie jama gospodarcza z XVII w. Materiały: 1 fr. ceramiki z XVII w. OBIEKT 72 (ryc. 32) - zlokalizowano w arze 41. W rzucie posiadał kształt okrągły o wymiarach 42 x 42 cm i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt nieckowaty, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 8 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Był to dołek posłupowy o nieokreślonej chronologii. OBIEKT 73 (ryc. 32; fot ) - zlokalizowano w arze 42. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 38 x 30 cm i wypełniony był warstwą szarobrązowego piasku z drobinami węgli drzewnych. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt prostokątny, wypełniony przez warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 22 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Był to dołek posłupowy o nieokreślonej chronologii. OBIEKT 74 (ryc. 32) - zlokalizowano w arze 41. W rzucie posiadał kształt owalny o wymiarach 130 x 100 cm i wypełniony był warstwą szaro-brązowo-beżowo-kremowego piasku. Wyróżniał się na tle calcowego beżowego zglinionego piasku. W profilu miał kształt półgruszkowaty, wypełniony przez plamistą warstwę widoczną na planie. Jego dno zanotowano na gł. 36 cm. W wypełnisku nie zarejestrowano żadnych zabytków. Była to prawdopodobnie jama 18