VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU INFORMACYJNO EDUKACYJNEGO
|
|
- Judyta Kuczyńska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU INFORMACYJNO EDUKACYJNEGO Edukacja ekologiczna znalazła stosowną rangę zarówno w Konstytucji RP (art. 5 i 74), jak i sektorowych uregulowaniach prawnych, przede wszystkim w ustawach: Prawo ochrony środowiska, o ochronie przyrody i w ustawie o systemie oświaty. Istotne znaczenie edukacji ekologicznej wynika równieŝ z podpisanych przez Polskę dokumentów międzynarodowych, przede wszystkim Agendy 21. Ponadto wartość mają inne międzynarodowe konwencje, których Polska jest sygnatariuszem takie jak: Konwencja o ochronie róŝnorodności biologicznej, Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, Konwencja o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach ochrony środowiska. Umieszczanie zapisów dotyczących edukacji w międzynarodowych konwencjach i zapisach świadczy o duŝej roli jaką promocja edukacji ekologicznej powinna pełnić w działaniach na rzecz ochrony środowiska. Zapisy dotyczące zasady uspołeczniania polityki ekologicznej przez stworzenie warunków do udziału obywateli, grup społecznych i organizacji w procesie kształtowania modelu zrównowaŝonego rozwoju znalazły się w Polityce Ekologicznej Państwa na lata z uwzględnieniem perspektywy na lata Europejska Komisja Gospodarcza Organizacji Narodów Zjednoczonych na spotkaniu przedstawicieli Ministerstw ds. Środowiska oraz Edukacji w Wilnie marca 2005 r. przyjęła Strategię EKG ONZ dotyczącą edukacji dla zrównowaŝonego rozwoju. W 2000 roku w wyniku realizacji ustaleń Agendy 21 przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa powstał dokument pt.: Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej (NSEE). Zostały w nim określone cele, z których do podstawowych naleŝą między innymi upowszechnianie idei ekorozwoju we wszystkich sferach Ŝycia oraz wdroŝenie edukacji ekologicznej jako edukacji interdyscyplinarnej. Cele zawarte w Strategii Edukacji Ekologicznej i przełoŝone na konkretne zadania, ujęte zostały w Narodowym Programie Edukacji Ekologicznej. NaleŜą do nich: VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO 127
2 Rozpowszechnianie idei ekorozwoju we wszystkich sferach Ŝycia, uwzględniając równieŝ pracę i wypoczynek; czyli objęcie stałą edukacją ekologiczną wszystkich mieszkańców Rzeczpospolitej Polskiej, WdroŜenie edukacji ekologicznej jako przedmiotu interdyscyplinarnego na wszystkich stopniach edukacji formalnej i nieformalnej, Tworzenie wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów edukacji ekologicznej, stanowiących rozwinięcie Narodowego Programu Edukacji Ekologicznej, uwzględniające propozycje wnoszone przez poszczególne podmioty realizujące projekty ekologiczne dla lokalnej społeczności, Promowanie dobrych doświadczeń z zakresu metodyki edukacji ekologicznej. Na podstawie postanowień tego dokumentu powinna być realizowana edukacja ekologiczna na obszarach jednostek samorządowych Potrzeba edukacji ekologicznej Edukacja środowiskowa (edukacja ekologiczna) jest koncepcją kształcenia i wychowywania społeczeństwa w duchu poszanowania środowiska przyrodniczego zgodnie z hasłem myśleć globalnie, działać lokalnie". WaŜnym elementem jest łączenie wiedzy przyrodniczej z humanistyczną oraz działaniami praktycznymi. Obejmuje ona przedstawianie we wszystkich działaniach tematyki z zakresu ochrony i kształtowania środowiska. Musi docierać do wszystkich grup społecznych i wiekowych. W związku z tym waŝne jest znalezienie odpowiednich środków przekazu tak, aby w najprostszy i najskuteczniejszy sposób przekazywać informację ekologiczną. Uwzględniając konieczne zróŝnicowanie form i treści przekazu, moŝna przyjąć podział mieszkańców na cztery główne grupy, do których trafiać będą odpowiednio przygotowane formy edukacyjne: pracowników samorządowych powiatu i gmin (zarząd i pracownicy urzędów), dziennikarzy i nauczycieli, dzieci i młodzieŝy, dorosłych mieszkańców. 128 VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO
3 NaleŜy równocześnie wyznaczyć cele i efekty, jakie ma przynieść prowadzona akcja edukacyjno-informacyjna. Są nimi przede wszystkim: 1. Ograniczenie zanieczyszczania wód poprawa jakości wód; 2. Dające się zmierzyć ograniczenie masy odpadów wytwarzanych przez gospodarstwa domowe, a tym samym wydłuŝenie okresu wykorzystania składowiska odpadów; 3. Ograniczenie zanieczyszczeń powietrza; 4. Poprawa stanu zieleni (parki, lasy); 5. Powstanie trwałych grup mieszkańców współpracujących z samorządem lokalnym, podejmujących nowe wyzwania w zakresie edukacji ekologicznej; 6. Zwiększenie sprzyjającego nastawienia społeczności lokalnej do ochrony środowiska Sposoby prowadzenia akcji edukacyjnej społeczeństwa Działania edukacyjne prowadzone w zakresie edukacji ekologicznej powinny objąć trzy zasadnicze segmenty: 1. Edukację ekologiczną, obejmującą decydentów (pracownicy samorządowi, starostowie, burmistrzowie, wójtowie, sołtysi, radni), oraz osoby mające przekazywać informacje pozostałym grupom społecznym (nauczyciele, dziennikarze, pracownicy słuŝb komunalnych); 2. Edukację ekologiczną dzieci i młodzieŝy, opartą na ścisłej współpracy z placówkami oświaty; 3. Edukację ekologiczną dorosłych członków społeczności lokalnych, realizowaną między innymi przez politykę medialną oraz prowadzenie okresowych akcji ekologicznych obejmujących wszystkich mieszkańców np. sprzątanie świata, wystawy, konkursy, festyny Pracownicy samorządowi Do pierwszej grupy decydentów naleŝy zaliczyć przede wszystkim radnych, starostów, burmistrzów, wójtów oraz sołtysów. Do nich w duŝej mierze naleŝy podejmowanie działań z zakresu planowania, programowania i rozwoju. Przekładają się one później na działania inwestycyjne i organizacyjne, związane z ochroną środowiska na VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO 129
4 obszarze danej jednostki organizacyjnej. W związku z umocowaniem organizacyjnym osoby te powinny zostać przeszkolone w pierwszej kolejności. Elementami edukacji ekologicznej, wśród w/w tej grupy, powinny być organizowane dla niej spotkania ze specjalistami, udział w konferencjach i szkoleniach, konsultacje z praktykami, którzy realizują podobne zadania z zakresu zrównowaŝonego rozwoju i ochrony środowiska na własnym terenie. Akcja edukacyjna prowadzona wśród decydentów powinna być prowadzona w sposób cykliczny (uwzględniająca pozostałe obowiązki wynikające z pełnionych przez te osoby funkcji), zapewniając ciągłe doskonalenie się i dokształcanie tej grupy osób. Drugą grupą osób ( decydenci pośredni ), które powinny zostać objęte akcją edukacyjną w pierwszej kolejności są osoby, które z racji wykonywanego zawodu mają częsty kontakt z szerszą grupą mieszkańców. Do grupy tych osób naleŝy zaliczyć między innymi nauczycieli, dziennikarzy, księŝy, a takŝe pracowników słuŝb komunalnych. Prowadzenie edukacji wśród tej grupy osób powinno koncentrować się głównie na zorganizowaniu im cyklu spotkań i szkoleń, a takŝe zapewnieniu dostępu do jak najszerszych zasobów materiałów literatury fachowej (czasopisma, periodyki, ksiąŝki, wydawnictwa multimedialne). Uzupełnieniem mogłyby być takŝe wyjazdy terenowe pozwalające przekonać się naocznie o wybranych zagadnieniach z tematyki ochrony środowiska. Bardzo istotne jest, aby w zaplanowanym cyklu spotkań znalazło się co najmniej jedno dotyczące form przekazywania informacji. Nabyta wiedza powinna ułatwić przekazywanie informacji w formie prowadzenia spotkań, czy wykładów, przekonywania do własnego stanowiska. Istotne jest, aby osoby z tej grupy, jako grupy duŝego zaufania społecznego, w sposób rzetelny przedstawiały wszystkie aspekty planowanych do wprowadzenia inwestycji, czy zmian w zakresie zagadnień ochrony środowiska. Muszą być przygotowani do spotkań z ludźmi o róŝnym poziomie świadomości ekologicznej i umieć odpowiednio dostosować formę przekazywanych informacji Edukacja dzieci i młodzieŝy Prowadzenie edukacji ekologicznej wśród dzieci i młodzieŝy to najwaŝniejszy segment działań edukacyjnych. Wiedza o środowisku powinna być przekazywana w taki sposób, aby rozwijała ona wraŝliwość oraz chęć działania na rzecz kształtowania ochrony środowiska. Dzięki wyrobieniu w nich nawyków właściwego postępowania w zakresie szeroko rozumianej ochrony środowiska moŝna się spodziewać, Ŝe wprowadzane inwestycje i zmiany będą znajdowały przychylniejsze przyzwolenie społeczeństwa. 130 VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO
5 Jak wynika z doświadczeń, dzieci i młodzieŝ mogą stać się swoistym przekaźnikiem treści ekologicznych w swoich rodzinach. Mogą one upominać i nakłaniać rodziców do właściwego postępowania z odpadami powstającymi w gospodarstwie domowym, prowadzenia właściwej gospodarki wodno-ściekowej, itp. W pewnym stopniu poprzez swą świadomość ekologiczną dzieci i młodzieŝ będą kształtować takŝe model konsumpcyjny w rodzinie. Dzięki temu podczas zakupów będą wybierane np. opakowania wielokrotnego uŝytku. Edukacja ekologiczna dzieci i młodzieŝy w duŝej mierze powinna opierać się na placówkach oświatowych wszystkich szczebli. Z uwagi na brak odrębnego przedmiotu obejmującego tylko zagadnienia edukacji ekologicznej, treści te powinny być włączane w realizowane, w ramach programów nauczania dla poszczególnych grup wiekowych. Dotyczy to większości nauczanych przedmiotów. Powinny to być krótkie wtrącenia w ramach danego przedmiotu np. fizyki, chemii, geografii, matematyki. Dodatkowo wskazane poświęcenie np. jednej godziny wychowawczej w miesiącu tylko (lub w większości) na zagadnienia związane z edukacją ekologiczną. Poza przekazywaniem treści ekologicznych w czasie lekcji konieczne jest właśnie w stosunku do dzieci i młodzieŝy zastosowanie takŝe innych form przekazu. Powinny to być róŝnego rodzaju konkursy, np. rywalizacje między klasami czy szkołami, wycieczki, np. na składowisko czy Zakład Odzysku i Unieszkodliwiania Odpadów, oczyszczalni ścieków, stacji uzdatniania wody, a jednocześnie na miejsca dzikich wysypisk śmieci i wylewisk ścieków. Aby prowadzone działania edukacyjne wśród dzieci i młodzieŝy przyniosły oczekiwane efekty niezbędna jest ścisła współpraca z władzami samorządowymi. Przekazywane informacje powinny w duŝej mierze odnosić się do najbliŝszego otoczenia (miejsca zamieszkania), czyli gminy, powiatu. Przykłady właściwe oraz wymagające zmiany powinny pochodzić z własnego podwórka. Wymiernym efektem prowadzonej edukacji będzie ostatecznie poprawa stanu środowiska na terenie własnej gminy, czy powiatu. Stosunkowo nieskomplikowanymi dla samorządów przykładami wspierania ekologicznych działań szkoły jest między innymi współfinansowanie, wspólna organizacja i pomoc merytoryczna w takich przedsięwzięciach, jak: organizacja Dnia Ziemi, czy Światowego Dnia Ochrony Środowiska, prowadzenie programów autorskich, czy innowacji pedagogicznych w szkołach, programy edukacyjne np. związane z gospodarowaniem odpadami lub innymi realizowanymi przez gminę przedsięwzięciami na rzecz środowiska, VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO 131
6 konkursy związane z tematyką lokalnej gospodarki odpadowej, udział pracowników samorządowych w zajęciach terenowych klas, bądź kół przyrodniczych, w charakterze specjalistów, w zakresie określonym tematem zajęć terenowych, udostępnianie i popularyzacja informacji, w tym takŝe materiałów drukowanych na temat zagroŝeń i prośrodowiskowych działań gminy celem wspólnej edukacji mieszkańców tego terenu, prenumerata czasopism przyrodniczych i ekologicznych, wzbogacanie bibliotek szkolnych w materiały dydaktyczne przydatne w realizacji zagadnień związanych z gospodarką odpadową, ekologią i ochroną środowiska, wspieranie programów i ekologicznych przedsięwzięć szkół, zaopatrywanie w niezbędne pomoce naukowe, wykorzystywane podczas realizacji tych działań, współorganizacja z Wojewódzkim Ośrodkiem Metodycznym form doskonalenia nauczycieli (np. warsztatowych) w zakresie edukacji ekologicznej i środowiskowej. Przy prowadzeniu edukacji ekologicznej dzieci i młodzieŝy (i nie tylko) zasadne jest takŝe podjęcie współpracy z ekologicznymi organizacjami pozarządowymi, tzw. NGO (non governmental organization). Współpraca taka przyczyni się do wzbogacenia zakresu merytorycznego prowadzonych działań, z drugiej zaś strony pozwoli na obniŝenie jej kosztów. Wielokrotnie z racji swych działań statutowych organizacje te świadczą swą pomoc w formie nieodpłatnej. Do największych organizacji ekologicznych działających na terenie całego kraju moŝna zaliczyć między innymi: Ligę Ochrony Przyrody, Polski Klub Ekologiczny, Federację Zielonych, Towarzystwo Ochrony Przyrody Salamandra Edukacja dorosłych Edukacja osób dorosłych wymaga znalezienia właściwego sposobu kształtowania świadomości ekologicznej. Specjalnie organizowane spotkania, wykłady, czy kluby dyskusyjne nie zawsze przynoszą zamierzone rezultaty. Krąg odbiorców tego typu form edukacyjnych bywa bardzo zawęŝony (pojawiają się tylko zainteresowani). Z badań wynika, Ŝe na kształtowanie świadomości ekologicznej duŝy wpływ wywierają media. Przekazują one wiedzę na temat funkcjonowania, znaczenia i zagroŝeń przyrody, ale równieŝ informują na bieŝąco o problemach i działaniach na rzecz ochrony środowiska. Dlatego teŝ współpraca z mediami (prasa lokalna, rozgłośnie radiowe, 132 VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO
7 telewizja) nie tylko poszerza znacznie krąg edukowanych, ale takŝe przekazuje treści ekologiczne wraz z informacjami o konkretnych działaniach. Dobrze przeprowadzona edukacja w prasie lokalnej ma na celu ukształtowanie świadomości mieszkańców przejawiającej się w ich konkretnych działaniach związanych z troską o otaczające ich najbliŝsze środowisko. WaŜny jest równieŝ wybór odpowiednich treści, połoŝenie szczególnego nacisku na uświadomienie, Ŝe pojedyncze zachowania kaŝdego z nas mają wielkie znaczenie w zachowaniu czystości i estetyki całej gminy. Treści te naleŝy przekazywać kilkakrotnie stosując odmienne, interesujące formy przekazu. Edukacja ekologiczna w mediach, przede wszystkim w prasie, jest stosunkowo prosta do przeprowadzenia. Wymaga odpowiedniego przygotowania dziennikarzy. Edukacja ekologiczna dorosłych powinna być połączona równieŝ z rozrywką społeczności lokalnych, w ramach której mogą być propagowane równieŝ treści ekologiczne. Imprezy takie jak festyny, wystawy, konkursy, wycieczki, koncerty itp. zazwyczaj przeznaczone są dla całych rodzin. Istnieje tym samym sposobność do włączania dzieci w prezentacje ekologiczne i przekazywanie wiedzy rodzicom zaangaŝowanym w występy dzieci. Taki sposób edukowania dorosłych (rodziców) jest bardzo skuteczną formą przekazywania treści ekologicznych. Na omawianym terenie proponowane formy przekazu treści ekologicznych mogą mieć charakter cykliczny. MoŜna do ich organizacji wykorzystać Gminne Ośrodki Kultury czy remizy straŝackie (wystawy), a takŝe boiska czy sceny widowiskowe (festyny). Nie naleŝy równieŝ zapomnieć o sezonowych akcjach ekologicznych np. Sprzątanie Świata, Dni Ziemi. Stawiają sobie one za cel ochronę przyrody, ostrzegają przed zagroŝeniami, uświadamiają szkodliwość niektórych zachowań człowieka Społeczne kampanie informacyjne Działania edukacyjne powinny kłaść duŝy nacisk na realizację szerokich kampanii edukacyjnych, których celem byłoby propagowanie idei zrównowaŝonego rozwoju. Realizacja takich zadań prowadzona właściwie powinna być z wykorzystaniem wszystkich lokalnie dostępnych form. VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO 133
8 Media w kampanii informacyjnej Media poprzez spore moŝliwości oddziaływania, spełniają waŝną rolę w kształtowaniu świadomości proekologicznej. Prowadzona właściwa polityka medialna ma na celu dotarcie z treściami ekologicznymi głównie do osób dorosłych. W celu osiągnięcia poŝądanych efektów prowadzona polityka medialna powinna być oparta w głównej mierze o media lokalne (prasa, radio), a takŝe z racji znacznego wzrostu jego znaczenia - równieŝ o Internet. Prasa lokalna Współpracując z prasą władze samorządowe gminy dysponują specyficznymi formami edukowania społeczeństwa, m. in. poprzez: ogłoszenie; wkładka informacyjna do gazety. Wskazane jest takŝe, aby na łamach lokalnej prasy utworzyć rubrykę (stronę) poświęconą szeroko rozumianej ochronie środowiska. Publikowane byłyby tam artykuły poświęcone poszczególnym zagadnieniom ochrony środowiska. Autorami mogą być zaproszeni specjaliści, przedstawiciele pozarządowych organizacji ekologicznych, przedstawiciele władz samorządowych itp. Lokalne rozgłośnie radiowe Sposobami wykorzystania lokalnej rozgłośni radiowej o zasięgu regionalnym w celu propagowania wybranych zagadnień ochrony środowiska moŝe być: wyprodukowanie przez agencję reklamową radiowego spotu informacyjnego; zaproponowanie dziennikarzom przeprowadzenia w studio dyskusji z udziałem specjalistów i przedstawicieli władz gminy; ankieta radiowa. Jest to metoda zdobywania informacji na temat wiedzy mieszkańców o problematyce, np. recyklingowej. 134 VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO
9 Internet WaŜną inicjatywą słuŝącą komunikacji społecznej i informowaniu mieszkańców o podejmowanych przez władze samorządowe działaniach jest wykorzystanie moŝliwości, jakie daje Internet. Strona WWW: Stworzenie strony internetowej, na której znalazłyby się wszystkie bieŝące informacje dotyczące zakresu ochrony środowiska. Poczta elektroniczna. MoŜemy wysyłać listy elektroniczne zawierające informacje np. na temat selektywnej zbiórki odpadów do tych mieszkańców gminy, którzy korzystają z Internetu. Współpraca z mediami ma na celu uzyskanie aktywnego poparcia mieszkańców dla realizowanych przez samorząd działań. Chodzi o taką profesjonalną działalność z zakresu public relations, której celem jest nie tylko przeforsowanie trudnych decyzji, lecz przede wszystkim promowanie postaw prospołecznych. Promocja zachowań proekologicznych oraz ogólnie ochrony środowiska za pośrednictwem mediów, odgrywa bardzo waŝną rolę i jest jednym z podstawowych źródeł informacji. Dzięki pomocy mediów w trakcie realizacji programu moŝliwe będzie równieŝ przeprowadzenie rozmaitych akcji i kampanii edukacyjnych Okresowe kampanie informacyjne Do najpopularniejszych i stosunkowo łatwych do przeprowadzenia działań z zakresu kampanii informacyjnych naleŝy zaliczyć akcję ulotkową, festyny, radiową otwartą debatę. Akcja ulotkowa Akcja ulotkowa to najpopularniejsza forma przekazu treści ekologicznych. Z załoŝenia ulotki (broszury informacyjne) trafiają bezpośrednio do adresatów, czyli mieszkańców. Bezpośrednie dostarczanie wybranej grupie daje większą gwarancję osiągnięcia zamierzonego celu. Ulotki powinny zawierać tylko najwaŝniejsze elementy wprowadzanych działań pełen zakres informacji powinien być przekazany za pośrednictwem innych form przekazu. Ulotki winny wyjaśniać i uzasadniać wprowadzane przedsięwzięcia, a takŝe przedstawiać korzyści z nich płynące. VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO 135
10 Przekazywane treści powinny być zredagowane w sposób jasny i skrótowy (najlepiej hasłowo), a forma ulotki powinna być przejrzysta i czytelna. Festyny Festyn ma być w załoŝeniu imprezą rodzinną, na której spotykają się wszyscy mieszkańcy gminy. Oprócz typowej rozrywki w czasie trwania festynu mogą być przekazywane mieszkańcom takŝe informacje ekologiczne. Mogą to być róŝnego rodzaju konkursy: sprawnościowe, wiedzy z danej dziedziny itp. Wskazane aby proponowane formy edukacji poprzez zabawę angaŝowały w nią dzieci i rodziców. W trakcie trwania festynu moŝna propagować treści z szeroko rozumianej ochrony środowiska: wystawę zdrowej Ŝywności połączoną z degustacją; wystawę sadzonek drzew, krzewów, kwiatów; prezentację literatury ekologicznej i prac plastycznych związanych z ekologią, wykonanych przez młodzieŝ. Zagadnieniem, które powinno równieŝ znaleźć się w kręgu zainteresowań tematycznych kampanii edukacyjnej, jest promocja roweru jako środka transportu. Rower jako środek transportu powinien być promowany poprzez dwie funkcje komunikacyjne, które spełnia mianowicie: środka transportu oraz rekreacyjno-turystyczną. Na promocję roweru jako środka transportu moŝe składać się organizacja letnich festynów i rajdów rowerowych, połączonych z promocją agroturystyki. Wskazany jest udział rowerzystów w obchodach Dnia Ziemi i Dnia Bez Samochodu. NaleŜy równieŝ przypuszczać, Ŝe realizacja załoŝeń koncepcji budowy ponadlokalnych dróg rowerowych, które przebiegać będą przez teren gminy, wpłynie pozytywnie na zwiększenie ruchu rowerowego. Wskazane jest, aby w rajdach i wycieczkach (przynajmniej w większych imprezach - o charakterze festynów), ze względów promocyjnych udział brali takŝe przedstawiciele władz samorządowych. 136 VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO
11 Gminna Debata Skuteczną formą przekazu spośród róŝnego rodzaju społecznych okresowych akcji informacyjnych w dziedzinie ochrony środowiska jest przeprowadzenie za pośrednictwem lokalnej rozgłośni radiowej tzw. Gminnej Debaty. Debata powinna być sformułowana na zasadzie dialogu władz samorządowych z mieszkańcami. Celem debaty jest sprowokowanie dyskusji na tematy związane z ochroną środowiska na danym terenie. W przypadku podjęcia tej formy przekazu naleŝy zaangaŝować w nią wszystkie lokalne media. Przed datą samej debaty powinna być rozpoczęta wcześniej kampania informacyjna. W prasie lokalnej, w Internecie lub na billboardach umieszczonych na terenie gminy pojawiają się wtedy hasła tematy publicznej dyskusji. Jednocześnie powinny zostać podane adresy i telefony redakcji współdziałających w przygotowaniu debaty, pod które mieszkańcy mogą zgłaszać swoje uwagi, dotyczące poruszanych tematów. Mogą nimi być m. in.: czystość czy nasze gmina jest czysta? ekologia jakie są odczucia mieszkańców, co do stanu środowiska w gminie? rozwój-inwestycje jakie oczekiwania mają mieszkańcy wobec kierunków rozwoju gminy? Równolegle z częścią informacyjną w lokalnej prasie winny ukazać się artykuły omawiające poruszane problemy. W trakcie samej debaty na Ŝywo omawiane byłyby przy udziale zaproszonych gości zgłoszone przez mieszkańców uwagi do przedmiotowego problemu. Efektem przeprowadzonej debaty poza nagłośnieniem danego tematu powinny być takŝe jakieś wymierne efekty, np. likwidacja dzikich wylewisk ścieków. W związku z tym wskazane jest po pewnym czasie (np. po pół roku) wrócenie do omawianego w czasie debaty problemu i przedstawienie mieszkańcom efektów podjętych działań Prowadzenie edukacji ekologicznej na terenie Gminy Czerwonak Od wielu lat na terenie Gminy Czerwonak prowadzona jest edukacja ekologiczna której działania finansowane są głównie z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Edukacja ekologiczna jest waŝnym elementem edukacji obywatelskiej wszystkich mieszkańców gminy, ma na celu kształcenie ludzi w dziedzinie VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO 137
12 ochrony środowiska tj. rozwój społeczeństwa rozumnego oraz akceptacja przez niego ogólnych zasad zrównowaŝonego rozwoju. Działania edukacyjne prowadzone na terenie gminy obejmują wszystkie zasadnicze segmenty: Edukację ekologiczną obejmującą decydentów oraz osoby mające przekazywać informacje pozostałym grupom społecznym (edukacja ekologiczna własnej kadry); Edukację ekologiczną w dzieci i młodzieŝy, opartą na ścisłej współpracy z placówkami oświaty; Edukację ekologiczną dorosłych członków społeczności lokalnych. Prowadzenie edukacji ekologicznej jest jednym z zadań priorytetowych realizowanych na terenie Gminy Czerwonak. W ramach realizowanych działań objętych tym zadaniem, w odniesieniu do wyŝej wymienionego podziału naleŝy wymienić: 1. Edukacja kadry prowadzona jest w oparciu o doskonalenie ludzi zajmujących się sprawami dotyczącymi ochrony środowiska w Gminie Czerwonak, Pracownicy Urzędu Gminy oraz przedstawiciele jednostek podległych poddawani są specjalistycznym szkoleniom z zakresu ochrony środowiska. Wiedza na temat edukacji ekologicznej wpajana jest poprzez: Ciągłe wdraŝanie przyjętego Planu Gospodarki Odpadami oraz Programu Ochrony Środowiska ; Współdziałanie pracowników Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Gminy Czerwonak z podmiotami gospodarczymi w zakresie przybliŝenia problemów środowiskowych (pośredniczenie w organizowaniu szkoleń, konieczność ubiegania się o odpowiednie zezwolenia itp.); Uczestnictwo pracowników w szkoleniach, konferencjach oraz seminariach dotyczących ochrony środowiska; Organizacja szkoleń dla podmiotów korzystających ze środowiska; Ciągłe wdraŝanie się w przepisy oraz śledzenie wprowadzanych zmian w przepisach poprzez czytanie fachowych pism na ten temat, prenumerata gazet o tematyce związanej z działaniami ekologicznymi oraz ochroną środowiska; Zakupienie niezbędnych oraz najbardziej aktualnych programów komputerowych ułatwiających realizacje powyŝszych działań. 138 VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO
13 2. Edukacja w szkołach prowadzona jest bezpośrednio przez działania gminy, a takŝe przy współudziale placówek oświatowych. PoniŜej wymieniono działania związane z prowadzeniem edukacji ekologicznej w szkołach, przedszkolach oraz innych placówkach oświatowych wspomagane przez Gminę Czerwonak w ramach organizowanego corocznie konkursu na prowadzenie edukacji ekologicznej na terenie gminy Czerwonak. W latach konkurs wygrała Liga Ochrony Przyrody ĆMA. Za środki przeznaczone na ten cel organizowane są: liczne konkursy o tematyce ekologicznej np. konkursy dotyczące selektywnej zbiórki odpadów itp., zajęcia terenowe dla dzieci i młodzieŝy w ramach poszerzenia ich wiedzy związanej z ochroną przyrody; W ramach w/wym. zajęć finansowane są zakupy nagród rzeczowych o tematyce ekologicznej (albumy, ksiąŝki, atlasy, przewodniki itp.). Ponadto edukacja ekologiczna na terenie Gminy Czerwonak prowadzona jest przez palcówki oświatowe. W przedszkolach oraz szkołach znajdujących się na terenie gminy realizuje się szereg działań mających na celu podniesienie świadomości ekologicznej wśród dzieci oraz rodziców: Prowadzenie edukacji ekologicznej umoŝliwiającej dzieciom poznawanie, zrozumienie, zapamiętywanie umiejętności zachowania się w środowisku przyrodniczym, korzystania z niego oraz kształtowania go, aby zachować jego równowagę oraz harmonię; Aktywny kontakt dzieci ze środowiskiem naturalnym poprzez organizowanie wycieczek bezpośrednio powiązanych z obserwacją zjawisk, oraz obiektów przyrodniczych; Poznawanie gatunków rośli, drzew oraz ptaków; Uczestnictwo dzieci w akcjach Sprzątanie Świata, Dzień Ziemi i kształtowanie w nich w ten sposób określonych nawyków do segregacji śmieci; Organizowanie wycieczek do oczyszczalni ścieków oraz na składowisko odpadów komunalnych; Organizacja zabaw przyrodniczych; Promocja zachowań proekologicznych oraz prowadzenie edukacji ekologicznej w szkołach z roku na rok obejmuje coraz szersze grono uczniów. Wzrost świadomości VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO 139
14 dzieci i młodzieŝy przybliŝa im potrzebę działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego, co przyczynia się do poprawy jego stanu. 3. Edukacja mieszkańców Gminy Czerwonak ma na celu dotarcie nie tylko do najmłodszych mieszkańców gminy, ale takŝe do tych, którzy maja juŝ pewne wyuczone nawyki, nie zawsze jednak sprzyjające szeroko pojętej ekologii. Edukacja ekologiczna dorosłych członków społeczności lokalnych skupiona jest głównie na działaniach promocyjnych, poprzez realizację następujących zadań: Promocja selektywnej zbiórki odpadów, poprzez wydawanie broszur informacyjnych, publikacji, organizacje konkursów; Organizacja konkursu o tematyce ekologicznej na festynie Pieczona Pyra w Koziegłowach; Prowadzenie zbiórki przeterminowanych leków w aptekach na terenie gminy; Prowadzenie zbiórki zuŝytych baterii w wybranych sklepach na terenie gminy; Promowane zachowań proekologicznych poprzez organizację akcji Dzień bez torebki foliowej, zachęcenie mieszkańców by ograniczyli korzystanie z torebek foliowych, rozdawanie mieszkańcom toreb ekologicznym w tym dniu; Organizacja na terenie gminy akcji Dzień bez samochodu, zachęcenie mieszkańców gminy by tego dnia przemieszczali się za pomocą innych środków transportu. Mieszkańcy mają zapewniony bezpłatny przejazd środkami komunikacji Gminy Czerwonak, z okazaniem dowodu rejestracyjnego pojazdu; Organizacja akcji propagującej sprzątanie po swoim psie, udostępnienie mieszkańcom gminy darmowych biodegradowalnych woreczków na psie nieczystości, udostępnianie psich toalet; Przeprowadzenie na terenie Gminy Czerwonak wiosną oraz jesienią akcji sprzątania świata. 140 VI. ZAŁOśENIA SYSTEMU EDUKACJYNO-INFORMACYJNEGO
VII. ZASADY PROWADZENIA EDUKACJI W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI
VII. ZASADY PROWADZENIA EDUKACJI W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI Edukacja ekologiczna znalazła stosowną rangę zarówno w Konstytucji RP (art. 5 i 74), jak i sektorowych uregulowaniach prawnych, przede wszystkim
VII. ZAŁOŻENIA SYSTEMU EDUKACYJNO-INFORMACYJNEGO
Edukacja ekologiczna znalazła stosowną rangę zarówno w Konstytucji RP (art. 5 i 74) jak i sektorowych uregulowaniach prawnych, przede wszystkim w ustawach: Prawo ochrony środowiska, o ochronie przyrody
8.1. Potrzeba edukacji ekologicznej
8.1. Potrzeba edukacji ekologicznej Przedstawione w poprzednich rozdziałach rozwiązania techniczne oraz wyznaczone konkretne działania techniczne muszą być poparte odpowiednio przygotowaną i przeprowadzoną
VI. ZAŁOŻENIA SYSTEMU EDUKACYJNO-INFORMACYJNEGO
Program Ochrony Środowiska ABRYS Technika Sp. z o.o. Edukacja ekologiczna znalazła stosowną rangę zarówno w Konstytucji RP (art. 5 i 74) jak i sektorowych uregulowaniach prawnych, przede wszystkim w ustawach:
Model współpracy organizacji pozarządowych, placówek oświatowych i jednostek samorządu terytorialnego w zakresie edukacji ekologicznej
Model współpracy organizacji pozarządowych, placówek oświatowych i jednostek samorządu terytorialnego w zakresie edukacji ekologicznej Łukasz Chlebny Wprowadzenie Właściwa i skuteczna ochrona środowiska
VI. ZAŁOŻENIA SYSTEMU EDUKACYJNO-INFORMACYJNEGO
VI. ZAŁOŻENIA SYSTEMU EDUKACYJNO-INFORMACYJNEGO Edukacja ekologiczna znalazła stosowną rangę zarówno w Konstytucji RP (art. 5 i 74) jak i sektorowych uregulowaniach prawnych, przede wszystkim w ustawach:
VI. ZAŁOŻENIA SYSTEMU EDUKACYJNO INFORMACYJNEGO
Edukacja ekologiczna znalazła stosowną rangę zarówno w Konstytucji RP (art. 5 i 74) jak i sektorowych uregulowaniach prawnych, przede wszystkim w ustawach: Prawo ochrony środowiska, o ochronie przyrody
Sprawozdanie merytoryczne z realizacji zadania pn.: Bliżej natury w Powiecie Ryckim dofinansowanego przez WFOŚiGW
Ryki dnia 30.06.2014 r. Sprawozdanie merytoryczne z realizacji zadania pn.: Bliżej natury w Powiecie Ryckim dofinansowanego przez WFOŚiGW Zadanie zostało zrealizowane w okresie od 1 stycznia 2014 r. do
Promocja. Obszary Adresaci Techniki. Tomasz Michalski. Stowarzyszenie Upowszechniania Wiedzy ExploRes
Promocja Stowarzyszenie ExploRes / Projekt ICENT Obszary Adresaci Techniki Tomasz Michalski Stowarzyszenie Upowszechniania Wiedzy ExploRes Koncepcja PEI Kluczowe zagadnienia Obszar 1 lokalizacja i struktura
Budowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa. w zakresie ochrony wód i gospodarki wodnej.
Budowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie ochrony wód i gospodarki wodnej. Janina Kawałczewska Projekt Zostań przyjacielem wody współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki
Finansowanie przez WFOŚiGW w Katowicach zadań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi.
Finansowanie przez WFOŚiGW w Katowicach zadań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi. Działania Funduszu związane ze zmianą Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Katowice, 12 lipca 2013
8.1. KRAJOWE I MIĘDZYNARODOWE PROGRAMY PROMUJĄCE ROZWÓJ ZRÓWNOWAśONY, INTEGRACJĘ I WSPÓŁPRACĘ MIĘDZYNARODOWĄ
Welling ton PR Program Ochrony Środowiska 8.1. KRAJOWE I MIĘDZYNARODOWE PROGRAMY PROMUJĄCE ROZWÓJ ZRÓWNOWAśONY, INTEGRACJĘ I WSPÓŁPRACĘ MIĘDZYNARODOWĄ Po uzyskaniu przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej
gospodarowanie energią
Konferencja pn. Racjonalne gospodarowanie energią 4 listopada 2010 roku Finansujący: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w ramach
Wspieranie działań z zakresu edukacji ekologicznej ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Konferencja Na szlaku do zrównowaŝonego rozwoju. Edukacja dla przyszłości Warszawa,
Interaktywna. w kontekście nowoczesnego odbiorcy
Interaktywna edukacja ekologiczna w kontekście nowoczesnego odbiorcy Karolina Kulicka dyrektor Departament Edukacji Ekologicznej Misja Ministerstwa Środowiska Ministerstwo Środowiska, poprzez współtworzenie
8. Edukacja ekologiczna
8. Edukacja ekologiczna Zapobieganie powstawaniu odpadów, prowadzenie selektywnego zbierania odpadów jest działaniem i przedsięwzięciem koniecznym, które wynika zarówno z prawodawstwa Unii Europejskiej,
ŹRÓDŁA SKUTECZNEJ EDUKACJI
ŹRÓDŁA SKUTECZNEJ EDUKACJI Ośrodek Działań Ekologicznych Źródła 90-602 Łódź, ul. Zielona 27 tel. 042 632 03 11, kom. 507 575 535 www.zrodla.org www.zieloneszkoly.pl Edukacja ekologiczna - Ośrodek Edukacji
Edukacja Ekologiczna Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu sp. z o.o. Patrycja Kalewska
Edukacja Ekologiczna Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu sp. z o.o. Patrycja Kalewska ZAKŁAD ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW W POZNANIU SP. Z O.O. powstała w wyniku przekształcenia samorządowego zakładu
Projekt edukacyjny Lider Lokalnej Ekologii. temat ŚWIADOMY KONSUMENT. Szkoła Podstawowa nr 39 w Gdyni. rok szkolny 2014/2015
Projekt edukacyjny Lider Lokalnej Ekologii temat ŚWIADOMY KONSUMENT Szkoła Podstawowa nr 39 w Gdyni koordynator projektu mgr Agata Jurewicz rok szkolny 2014/2015 dyrektor szkoły mgr Sabina Dawidowska Plan
Kampania informacyjno-edukacyjna: Zrównoważona gospodarka odpadami na terenie województwa pomorskiego PORZĄDNE POMORZE
Kampania informacyjno-edukacyjna: Zrównoważona gospodarka odpadami na terenie województwa pomorskiego PORZĄDNE POMORZE Stowarzyszenie Eko-Inicjatywa Dominik Sudoł Członek Zarządu, Koordynator kampanii
Kierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2014-2020
Kierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata 2014-2020 Obszar I Infrastruktura społeczna. 1. Wspieranie aktywności oraz integracji społeczności lokalnej. 2. Wspieranie i aktywizacja mieszkańców
Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie
Poradnictwo zawodowe na stronach www Strony www http://www.doradca-zawodowy.pl Zakres Strona internetowa projektu Narodowe Centrum Zasobów Poradnictwa Zawodowego Poradnictwo w Sieci realizowanego w ramach
VII. REALIZACJA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI
7.1. Zarządzanie Planem Gospodarki Odpadami Warunkiem realizacji zadań nakreślonych w Planie Gospodarki Odpadami jest ustalenie systemu zarządzania Planem. Zarządzanie Planem odbywa się z uwzględnieniem
Współpraca bibliotek publicznych i szkolnych na terenach wiejskich - zarys problemów
Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności jest partnerem Fundacji Billa i Melindy Gates w przedsięwzięciu, które ma ułatwić polskim bibliotekom publicznym dostęp do komputerów, internetu i szkoleń. Program
ZAŁĄCZNIK NR 7 do Programu ochrony środowiska dla miasta Radomia na lata 2005-2012. Edukacja ekologiczna
ZAŁĄCZNIK NR 7 do Programu ochrony środowiska dla miasta Radomia na lata 2005-2012 Edukacja ekologiczna Jednym z istotnych elementów Programu ochrony środowiska jest stworzenie w społeczności lokalnej
6. Realizacja programu
6. Realizacja programu Program Ochrony Środowiska jest dokumentem o charakterze strategicznym. Pełni szczególną rolę w zarządzaniu środowiskiem Z jednej strony stanowi instrument realizacji polityki ekologicznej
Kampania edukacyjno-informacyjna
Program priorytetowy WFOŚiGW Kampania edukacyjno-informacyjna Świadomość ekologiczna Polaków w zakresie segregacji odpadów 69% deklaruje, że segreguje śmieci Regularne segregowanie deklaruje 54%. Brak
EKO - PLAKAT KONKURS PLASTYCZNY O TEMATYCE EKOLOGICZNEJ
ZałoŜenia Organizatorzy VI PIKNIKU EKOLOGICZNEGO POWIATU STASZOWSKIEGO w swoich działaniach przykładają ogromną wagę do kwestii edukacji ekologicznej, szczególne tej adresowanej do dzieci i młodzieŝy.
Formy finansowania edukacji ekologicznej ze środków WFOŚiGW. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu
Formy finansowania edukacji ekologicznej ze środków WFOŚiGW Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu Formy finansowania Pożyczka Pożyczka płatnicza Dotacja Przekazanie środków
Wytyczne w sprawie informacji i promocji dla
Wytyczne w sprawie informacji i promocji dla Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy Spis treści 1. Wstęp...3 2. Ogólne działania informacyjno-promocyjne Programu Współpracy...3 3. Działania informacyjno-promocyjne
Program wychowawczy Szkoły Podstawowej Nr 33 im. Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF na rok szkolny 2015/2016
Program wychowawczy Szkoły Podstawowej Nr 33 im. Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF na rok szkolny 2015/2016 (w oparciu o Program wychowawczy szkoły na lata 2010-2016, podstawowe kierunki
Uchwała Nr 125/XIII/2011 Rady Miasta i Gminy Szczekociny z dnia 20.10.2011.
Uchwała Nr 125/XIII/2011 Rady Miasta i Gminy Szczekociny z dnia 20.10.2011. w sprawie: przyjęcia Programu Promocji Zdrowia Psychicznego dla Gminy Szczekociny na lata Na podstawie art. 18 ust 2 pkt 15 ustawy
UCHWAŁA NR... RADY GMINY BOGDANIEC. z dnia... 2014r.
Projekt UCHWAŁA NR... RADY GMINY BOGDANIEC z dnia... 2014r. w sprawie przyjęcia programu współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalności poŝytku publicznego w Gminie
11. EDUKACJA EKOLOGICZNA
11. EDUKACJA EKOLOGICZNA Zobowiązania do prowadzenia edukacji ekologicznej określa ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) w art. 77-80.
UCHWAŁA NR XLI/502/08 Rady Miasta Krakowa z dnia 23 kwietnia 2008 r.
UCHWAŁA NR XLI/502/08 Rady Miasta Krakowa z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami Gminy Miejskiej Kraków przy realizacji inwestycji i projektów miejskich.
Kampania informacyjno promocyjna na rzecz budowania świadomości społecznej w zakresie ochrony zasobów środowiska pt. Bezpiecznie bo ekologicznie
Kampania informacyjno promocyjna na rzecz budowania świadomości społecznej w zakresie ochrony zasobów środowiska pt. Bezpiecznie bo ekologicznie Zadanie realizowane w okresie maj 2009r. kwiecień 2010r.
PLAN ROZWOJU SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. KAROLA MIARKI W LĘDZINACH
PLAN ROZWOJU SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 1 IM. KAROLA MIARKI W LĘDZINACH 2004/2005 2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009 1 I MISJA SZKOŁY Nadrzędnym celem wychowawczym naszej szkoły
Projekt ekologiczny pt. By Ziemia była piękna
Motto: Świadomość ekologiczna to oprócz wiedzy motywacja odpowiedniej postawy prowadząca do odpowiedzialności i wynikająca ze znajomości praw ekologicznych, których nieprzestrzeganie prowadzi do kryzysu
KLUB MŁODEGO EKOLOGA
Przyroda cierpi z powodu człowieka Dar panowania nad przyrodą powinniśmy wykorzystywać w poczuciu odpowiedzialności, świadomości, że jest to wspólne dobro ludzkości. Jan Paweł II Papież KLUB MŁODEGO EKOLOGA
Inteligentna Energia w Polsce II konferencja - Warszawa 8.12.2009 r.
Inteligentna Energia w Polsce II konferencja - Warszawa 8.12.2009 r. Możliwości pozyskania funduszy w dziedzinie edukacji ekologicznej Wojciech Stawiany ekspert Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki
PREZES SĄDU OKRĘGOWEGO W GDAŃSKU
PREZES SĄDU OKRĘGOWEGO W GDAŃSKU POMORSKI KURATOR OŚWIATY POROZUMIENIE w sprawie współpracy w zakresie realizowania, rozwijania i promowania programu edukacji prawnej w szkołach podstawowych, gimnazjach
Oferta dotycząca propozycji prowadzenia zajęć pozalekcyjnych w roku szkolnym 2009/2010 w SP 93 im. Tradycji Orła Białego
Oferta dotycząca propozycji prowadzenia zajęć pozalekcyjnych w roku szkolnym 2009/2010 w SP 93 im. Tradycji Orła Białego 1. Osoba prowadząca zajęcia: Renata Pochroń 2. Posiadane kwalifikacje do prowadzenia
VIII. Zarządzanie Programem ochrony środowiska
VIII. Zarządzanie Programem ochrony środowiska Ustawa Prawo ochrony środowiska wymaga określenia w programie środków niezbędnych do osiągnięcia celów, w tym mechanizmów prawno-ekonomicznych i środków finansowania.
Załącznik do Uchwały Nr XXIX/138/2010 Rady Gminy Cielądz z dnia 27 stycznia 2010 r.
Załącznik do Uchwały Nr XXIX/138/2010 Rady Gminy Cielądz z dnia 27 stycznia 2010 r. Program współpracy Gminy Cielądz z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy
EKO - TEATR KONKURS TEATRALNY O TEMATYCE EKOLOGICZNEJ
KONKURS TEATRALNY O TEMATYCE EKOLOGICZNEJ KONKURS TEATRALNY O TEMATYCE EKOLOGICZNEJ ZałoŜenia Organizatorzy VI PIKNIKU EKOLOGICZNEGO POWIATU STASZOWSKIEGO w swoich działaniach przykładają ogromną wagę
O STOWARZYSZENIU. Ośrodek Działań Ekologicznych Źródła ul. Zielona 27, 90-602 Łódź tel. 042 632 03 11, kom. 507 575 535 www.zrodla.
O STOWARZYSZENIU Ośrodek Działań Ekologicznych Źródła ul. Zielona 27, 90-602 Łódź tel. 042 632 03 11, kom. 507 575 535 www.zrodla.org Stowarzyszenie ODE Źródła od 20 lat zajmuje się szeroko rozumianą edukacją
PRZYSZŁOŚĆ EDUKACJI, CZYLI JAK EFEKTYWNIE FINANSOWAĆ EDUKACJĘ
PRZYSZŁOŚĆ EDUKACJI, CZYLI JAK EFEKTYWNIE FINANSOWAĆ EDUKACJĘ I JAK PLANOWAĆ DZIAŁANIA (STRATEGIA)? II Międzynarodowe Forum Ekologiczne Kołobrzeg, 17.09.2015 r. Małgorzata Skupińska RAZEM MOŻEMY WIĘCEJ.
Sprawozdanie z działań przeprowadzonych w ramach konkursu.,,z Ekologią na Ty 2016
Sprawozdanie z działań przeprowadzonych w ramach konkursu,,z Ekologią na Ty 2016 zorganizowanego przez Miejski Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Leżajsku we współpracy z: EKO PUNKT Organizacja Odzysku Opakowań
Załącznik Nr 1. do Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Lipusz na lata 2008-2013 WYKAZ ZAŁOŻONYCH CELÓW STRATEGICZNYCH,
Załącznik Nr 1 do Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Lipusz na lata WYKAZ ZAŁOŻONYCH CELÓW STRATEGICZNYCH, OPERACYJNYCH, SZCZEGÓŁOWYCH (OPIS DZIAŁAŃ) Załącznik nr 1 WYKAZ ZAŁOŻONYCH
Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Kalisza.
Uchwała Nr V/57/2007 Rady Miejskiej Kalisza z dnia 25 stycznia 2007 roku Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn.
WODN w Skierniewicach
Małgorzata Wrzodak Misja WODN Wspieranie rozwoju zawodowego nauczycieli, wychowawców, kadry kierowniczej poprzez świadczenie usług szkoleniowych na najwyższym poziomie, w formach i miejscach spełniających
Projekt edukacji ekologicznej dla zrównowaŝonego rozwoju Dzień Ziemi przez cały rok. Projekt zrealizowany w okresie styczeń 2009 grudzień 2009.
Projekt edukacji ekologicznej dla zrównowaŝonego rozwoju Dzień Ziemi przez cały rok Projekt zrealizowany w okresie styczeń 2009 grudzień 2009. 1. OBSZAR DZIAŁANIA SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Adresatami projektu
Koncepcja pracy Przedszkola Miejskiego nr 21 w Olsztynie
Koncepcja pracy Przedszkola Miejskiego nr 21 w Olsztynie KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 21 W OLSZTYNIE Misją naszego przedszkola jest tworzenie klimatu zapewniającego wszechstronny rozwój wszystkich
PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY WYRY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ POŻYTKU PUBLICZNEGO NA 2019 ROK
PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY WYRY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ POŻYTKU PUBLICZNEGO NA 2019 ROK 1. Ilekroć w treści programu mówi się o: Rozdział 1. Postanowienia ogólne
Opiekunowie środowiska w moim przedszkolu Rok szkolny 2007/2008
Opiekunowie środowiska w moim przedszkolu Rok szkolny 2007/2008 Regulamin konkursu Cele konkursu tworzenie trwałych nawyków i zachowań ekologicznego stylu życia w domu, szkole i najbliższym otoczeniu,
GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA ROK 2016
Załącznik do Uchwały Nr XIII/90/2015 Rady Miejskiej w Tyszowcach z dnia 18 grudnia 2015 r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA ROK 2016 Ustawa o wychowaniu w trzeźwości
S P R A W O Z D A N I E
S P R A W O Z D A N I E "PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ NA OBSZARZE ZWIĄZKU GMIN REGIONU KUTNOWSKIEGO" sierpień - grudzień 2003 r. Umowa dotacji Nr 42/EE/D/2003 I. Opis zrealizowanych zadań. II. Informacja
mgr Joanna Michalak koordynator projektu
mgr Joanna Michalak koordynator projektu WŁOCŁAWSKIE C E N T R U M EKOLOGICZNEJ Program w zakresie aktywnej edukacji ekologicznej oraz kampanie informacyjno edukacyjne przygotowany w ramach konkursu ogłoszonego
Koncepcja selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta Białegostoku marzec 2011 r.
7. ZAKRES EDUKACJI EKOLOGICZNEJ Działania w zakresie edukacji ekologicznej stanowią istotny element realizacji planów gospodarki odpadami, w tym szczególnie programów selektywnej zbiórki odpadów. Edukacja
Edukacja i informacja społeczeństwa w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi
Finansujący: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w ramach ogólnopolskiego projektu pn. Bliżej śmieci dalej od nieporządku realizowanego przez Regionalne Centrum Edukacji
Program Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowany przez PSPiA KLANZA
Program Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowany przez PSPiA KLANZA Idea programu W programie Wolontariat studencki grupy liczące od dwóch do pięciu studentów wolontariuszy prowadzą zajęcia edukacyjne
UCHWAŁA Nr XVIII/342/12 RADY MIASTA GDYNI. z 28 marca 2012 r.
UCHWAŁA Nr XVIII/342/12 RADY MIASTA GDYNI z 28 marca 2012 r. w sprawie utworzenia i nadania statutu instytucji kultury pod nazwą Centrum Nauki EXPERYMENT w Gdyni Na podstawie art. 9 ust. 1 i 2, art. 11
Program Comenius. Closer to each other. BLIśEJ SIEBIE. Warszawa, 25 maja 2010 r.
Program Comenius Closer to each other BLIśEJ SIEBIE Realizatorzy projektu Projekt realizowany przez uczniów i nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 8 im. Jana Pawła II w Trzebini /koordynator projektu/ Partnerzy
ROCZNY PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA ROCZNY PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 sporządzony dla Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA na 2012 rok 1.
Uchwała Nr XXIX/297/05 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 20 czerwca 2005 r.
Uchwała Nr XXIX/297/05 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 20 czerwca 2005 r. w sprawie ogłoszenia Konkursu na najbardziej ekologiczną gminę województwa świętokrzyskiego Edukacja ekologiczna. Na
Badania Opinii mieszkańców Krakowa dotyczące problemów gospodarki odpadami /maj i czerwiec 2008 r./ próba reprezentatywna 1347 osób
Zakład ad Termicznej Utylizacji Odpadów w w Krakowie Badania Opinii mieszkańców Krakowa dotyczące problemów gospodarki odpadami /maj i czerwiec 2008 r./ próba reprezentatywna 1347 osób Badanie opinii (1)
PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY WĘGIERSKA GÓRKA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ INNYMI PODMIOTAMI PROWADZACYMI DZIAŁALNOŚĆ POśYTKU PUBLICZNEGO NA ROK 2005
Załącznik nr 1 do Uchwały Rady Gminy Węgierska Górka Nr XIX/192/2004 PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY WĘGIERSKA GÓRKA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ INNYMI PODMIOTAMI PROWADZACYMI DZIAŁALNOŚĆ POśYTKU PUBLICZNEGO
Projekt interdyscyplinarny biologia-informatyka
Projekt interdyscyplinarny biologia-informatyka DZIAŁANIA NA RZECZ OCHRONY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO W ŚRODOWISKU LOKALNYM TWORZENIE BAZY DANYCH Podstawa programowa biologii zakres podstawowy 2. Różnorodność
PROGRAM PRIORYTETOWY EDUKACJA EKOLOGICZNA
Załącznik do uchwały Nr 243-2014 Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Krakowie z dnia 23 grudnia 2014 r. PROGRAM PRIORYTETOWY EDUKACJA EKOLOGICZNA I. Cel programu: 1. Celem ogólnym Programu jest podnoszenie poziomu
EDUKACJA EKOLOGICZNA
EDUKACJA EKOLOGICZNA PROGRAM ŚCIEŻKI EKOLOGICZNEJ DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ TYTUŁ ŚCIEŻKI: Z EKOLOGIĄ ZA PAN BRAT CEL OGÓLNY: KSZTAŁTOWANIE POSTAW PROEKOLOGICZNYCH POPRZEZ UWRAŻLIWIENIE NA PRZEJAWY DEGRADACJI
9. PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ
9. PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ 9.1. STAN AKTUALNY W ZAKRESIE PROWADZONYCH DZIAŁAŃ EDUKACYJNYCH NA TERENIE MIASTA KRAKOWA Urząd Miasta Krakowa od kilku lat prowadzi systematyczną kampanię edukacyjną w
Program współpracy Powiatu Sierpeckiego z organizacjami pozarządowymi, osobami prawnymi i innymi jednostkami organizacyjnymi, których cele statutowe
Program współpracy Powiatu Sierpeckiego z organizacjami pozarządowymi, osobami prawnymi i innymi jednostkami organizacyjnymi, których cele statutowe obejmują prowadzenie działalności poŝytku publicznego
PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO 1/9
PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO 1/9 mgr Joanna Urbaniak nauczyciel Szkoła Podstawowa nr 350 w Warszawie Czas trwania : 01.09.2010 31.05.2013 PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA MIANOWANEGO UBIEGAJĄCEGO SIĘ O STOPIEŃ
Zielone zamówienia publiczne
Wrocław, czerwiec 2011 r. CENTRUM USŁUG SAMORZĄDOWYCH Zielone Zamówienia Agnieszka Jurgielaniec Dyrektor Centrum Usług Samorządowych Zielone zamówienia publiczne Zielonymi (ekologicznymi) zamówieniami
Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2007-2013
Załącznik do Uchwały Nr XV/109/07 Rady Powiatu w Śremie z dnia 19 grudnia 2007 r. A B C Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2007-2013 Spis Treści: 1. Wprowadzenie...3-4 2.
SZKOLNE KOŁO PRZYRODNICZE
SZKOLNE KOŁO PRZYRODNICZE PROGRAM ZAJĘĆ Kamila Wyleżek ROK SZKOLNY 2015/2016 CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program zajęć szkolnego koła przyrodniczego przeznaczony jest dla uczniów klas gimnazjum oraz I przysposabiającej
Uchwała N r... Rady Gminy Lichnowy z dnia... w sprawie ustalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2017 rok
projekt Uchwała N r... Rady Gminy Lichnowy z dnia... w sprawie ustalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2017 rok Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 08 marca 1990r. o samorządzie
SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA ZDOLNOŚCI I TALENTÓW UCZNIÓW
SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA ZDOLNOŚCI I TALENTÓW UCZNIÓW w Publicznej Szkole Podstawowej im. Wandy Kawy i Bronisławy Kawy w Kośmidrach Szkolny System Wspierania Zdolności i Talentów Uczniów zaopiniowany
w sprawie Programu Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy i Miasta Żuromin na 2015 rok.
UCHWAŁA NR 19/V/15 RADY MIEJSKIEJ W ŻUROMINIE z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie Programu Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy i Miasta Żuromin na 2015 rok. Na podstawie art. 10 ust. 1, 2 i 3 ustawy
Scenariusz lekcji dotyczący zmian klimatu
Scenariusz lekcji dotyczący zmian klimatu Przedstawiony poniżej scenariusz nadaje się do wykorzystania na bardzo zróżnicowanym poziomie edukacyjnym. Wybór zagadnień dydaktycznych i formy prezentacji zależy
"MOJA CZYSTA GMINA - KONKURS EKOLOGICZNY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ Z TERENU GMINY MIEDZICHOWO" Regulamin konkursu
"MOJA CZYSTA GMINA - KONKURS EKOLOGICZNY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ Z TERENU GMINY MIEDZICHOWO" Regulamin konkursu I. Cel: Do podstawowych celów i zamierzeń organizowanego konkursu należą: aktywizacja
EFEKT EDUKACYJNY. przy Zadaniu. Dofinansowanie zadań środkami WFOŚiGW w Zielonej Górze
Dofinansowanie zadań środkami WFOŚiGW w Zielonej Górze EFEKT EDUKACYJNY przy Zadaniu Jolanta Sadowska-Kozak Ekspert Specjalista ds. Monitoringu Środowiska, Ochrony Różnorodności Biologicznej i Edukacji
Uchwała Nr/ XXXIV/179/06 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 20 stycznia 2006 roku.
Uchwała Nr/ XXXIV/179/06 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 20 stycznia 2006 roku. w sprawie :przyjęcia Gminnego programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2006-2008 w Gminie Rawa Mazowiecka. Na podstawie
Uchwała Nr /2017 Rady Gminy Opatowiec z dnia listopada 2017 roku
Uchwała Nr /2017 Rady Gminy Opatowiec z dnia listopada 2017 roku w sprawie uchwalenia rocznego Programu współpracy Gminy Opatowiec z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust.
Uchwała Nr XIII/104/2004. Gminy w Polskiej Cerekwi. z dnia 29 kwietnia 2004 roku
Uchwała Nr XIII/104/2004 Rady Gminy w Polskiej Cerekwi z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie przyjęcia Programu współpracy Gminy Polska Cerekiew z organizacjami pozarządowymi i innymi organizacjami prowadzącymi
Rady na odpady. Mazurski Związek Międzygminny KONKURS EKOLOGICZNY - Rady na odpady
Komitet organizacyjny Międzypowiatowego Konkursu Ekologicznego informuje, że w roku szkolnym 2011/2012 w miesiącu maju odbędzie się IV edycja konkursu pod hasłem Rady na odpady Konkurs przeprowadzany jest
PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA MIANOWANEGO
PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA MIANOWANEGO UBIEGAJĄCEGO SIĘ O STOPIEŃ NAUCZYCIELA DYPLOMOWANEGO mgr Anna Wojtkowska Imię i nazwisko nauczyciela mianowanego mgr Halina Dąbrowska Dyrektor szkoły Publiczne
5. Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów oraz ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na
5. Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów oraz ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko Jednym z podstawowych działań w zakresie zapobiegania powstawaniu
PROGRAM PRIORYTETOWY EDUKACJA EKOLOGICZNA
PROGRAM PRIORYTETOWY EDUKACJA EKOLOGICZNA I. Cel programu: 1. Celem ogólnym Programu jest podnoszenie poziomu świadomości ekologicznej społeczeństwa. 2. Celem konkursu jest wyłonienie najciekawszych zadań
Akcja informacyjno-edukacyjna pt.: Zmień zachowania na dobre. Zadanie zrealizowane w okresie styczeń 2010 grudzień 2010. SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE
Akcja informacyjno-edukacyjna pt.: Zmień zachowania na dobre Zadanie zrealizowane w okresie styczeń 2010 grudzień 2010. SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE 1. ZAKRES TEMATYCZNY PRZEPROWADZONEJ AKCJI Zgodnie z załoŝeniami,
POLITYKA SZKOLENIOWA STAROSTWA POWIATOWEGO W PABIANICACH
POLITYKA SZKOLENIOWA STAROSTWA POWIATOWEGO W PABIANICACH Załącznik do Zarządzenia Nr 14 /09 Starosty Pabianickiego z dnia 10 marca 2009 r. Polityka szkoleniowa Starostwa Powiatowego w Pabianicach realizowana
Instytut Nauk Politycznych Kierunek studiów Bezpieczeństwo narodowe studia I stopnia stacjonarne, niestacjonarne profil kształcenia ogólnoakademicki
Instytut Nauk Politycznych Kierunek studiów Bezpieczeństwo narodowe studia I stopnia stacjonarne, niestacjonarne profil kształcenia ogólnoakademicki SYLWETKA ABSOLWENTA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO W AKADEMII
Ostateczna wersja produktu do wdrożenia. Projektodawca. Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną
Ostateczna wersja produktu do wdrożenia Projektodawca Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Urząd pracy dostępny dla osoby z niepełnosprawnością intelektualną model naturalnej
UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W CEDYNI z dnia. w sprawie: przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na terenie Gminy Cedynia w 2013r.
UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W CEDYNI z dnia w sprawie: przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na terenie Gminy Cedynia w 2013r. Na podstawie art.10 ust.2 i ust.3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r.
PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO NA STOPIEŃ AWANSU NAUCZYCIELA DYPLOMOWANEGO
PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO NA STOPIEŃ AWANSU NAUCZYCIELA DYPLOMOWANEGO I. Informacje personalne: 1. Imię i nazwisko nauczyciela: Leszek Karkut. 2. Przydział służbowy: nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie.
PROGRAM WYCHOWAWCZY MŁODZIEŻOWEGO DOMU KULTURY NR 2 W LUBLINIE NA LATA 2013-2019
Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 w Lublinie 20-950 Lublin ul. Bernardyńska 14a tel. 81/ 53 208 53, fax 81/53 177 79 www.mdk2.lublin.pl PROGRAM WYCHOWAWCZY MŁODZIEŻOWEGO DOMU KULTURY NR 2 W LUBLINIE NA LATA
Przyjmuje się Program Pomocy Dziecku i Rodzinie w Powiecie Myślenickim na lata 2008 2013, w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszej uchwały.
UCHWAŁA Nr 489/2008 ZARZĄDU POWIATU W MYŚLENICACH z dnia 12 marca 2008 roku w sprawie: przyjęcia i realizacji Programu Pomocy Dziecku i Rodzinie w Powiecie Myślenickim na lata 2008 2013. Na podstawie art.
Program wychowawczy Szkoły Podstawowej Nr 33 im. Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF na rok szkolny 2016/2017
Program wychowawczy Szkoły Podstawowej Nr 33 im. Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF na rok szkolny 2016/2017 (w oparciu o Program wychowawczy szkoły na lata 2016-2021, podstawowe kierunki
UCHWAŁA NR... RADY GMINY STARA BIAŁA. z dnia r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2017 rok
Projekt UCHWAŁA NR... RADY GMINY STARA BIAŁA z dnia... 2016 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2017 rok Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990
SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO Zespołu Szkół nr 60 w Warszawie
SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO Zespołu Szkół nr 60 w Warszawie Obowiązujące akty prawne dotyczące udzielania uczniom pomocy w wyborze zawodu i kierunku kształcenia: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r.