ZagroŜenia i wyzwania współczesnej migracji. Małgorzata Pietrzyk II rok studiów

Transkrypt

1 ZagroŜenia i wyzwania współczesnej migracji Małgorzata Pietrzyk II rok studiów

2 Migracja Podstawowe pojęcia Migracją lub ruchem migracyjnym w ścisłym znaczeniu nazywamy całokształt przesunięć prowadzący do zmiany miejsca zamieszkania osób, które przenoszą się z miejsca pochodzenia lub miejsca wyjazdu do miejsca przeznaczenia lub miejsca przyjazdu. 1 Podział migracji ze względu na: 1) Zasięg migracje wewnętrzne - przemieszczanie się ludności w granicach danej jednostki administracyjnej (miasto, gmina, województwo, itd.) lub politycznej (państwo), migracje zewnętrzne - przemieszczanie się ludności z jednej jednostki administracyjnej lub politycznej do innej (z jednego państwa do drugiego) 2) Czas trwania czasowe, w tym sezonowe i wahadłowe (występujące w określonych sezonach lub powtarzające się cyklicznie) trwałe (wyjazd na stałe bez chęci powrotu) 3) Cel turystyka (w celu zwiedzenia lub poznania) lecznictwo (w celach leczniczych) pielgrzymki (w celu odbycia pielgrzymki) zarobki (w celu zarobienia określonej kwoty pieniędzy) 4) Formy migracji emigracja wyjazd z kraju imigracja przyjazd do danego kraju reemigracja - powrót z emigracji czasowej uchodźstwo ucieczka z kraju ewakuacja - zorganizowana przez państwo w celu uniknięcia spodziewanego zagroŝenia, repatriacja - powrót obywateli z obcego terytorium zorganizowany przez ich państwo, przesiedlenie (transfer) - przesiedlenie obywateli danego państwa w ramach jego granicy, deportacja - przymusowe przesiedlenie danej osoby lub grupy osób na peryferie danego państwa lub poza jego granice do kraju pochodzenia 1

3 Emigranci wpływ warunków ekonomicznych na imigrację i migrację w świecie Stany Zjednoczone ,3 9,6 5,8 5,4 3,6 1 N iemcy Australia C hiny M eksyk Indie N ig eria PKB (tys. USD) Imigranc i (mln) Emigranc i (mln) Liczba migrantów w świecie w 2004 r. (mln) 25% 9% 3% 3% 28% 32% Europa Azja Amwryka Północna Afryka Ameryka Południowa Australia L Mazurczyk, Infografika, Newsweek

4 Nielegalne przekroczenia granicy RP przez cudzoziemców ujawnionwe przez StraŜ Graniczną Ilość osób Na granicy zewnętrznej Na granicy wewnętrznej Liczba decyzji pozytywnych w sprawie: o nadanie statusu uchodźcy RP w latach Rok Liczba osób Rada ds. Uchodźców Urząd ds. Repatriacji i Cudzoziemców

5 Urząd do spraw repatriacji i cudzoziemców Centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach repatriacji, wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego, nadawania statusu uchodźcy, udzielania cudzoziemcom azylu, wyraŝania zgody na pobyt tolerowany oraz udzielania ochrony czasowej, a takŝe w sprawach związanych z obywatelstwem polskim, które wynikają z zakresu zadań administracji rządowej, jest Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców, zwany dalej "Prezesem Urzędu", z wyjątkiem spraw zastrzeŝonych dla innych organów. Nadzór nad Prezesem Urzędu sprawuje minister właściwy do spraw wewnętrznych. 2 Adres: Urząd do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców Warszawa, ul. Koszykowa 16 tel. (22) fax (22) Lokalizacja 2

6 Rozwój polityki migracyjnej w Unii Europejskiej Traktat Rzymski 1957 r. (ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, gdzie jedną ze swobód jest swobodny przepływ pracowników) Rozporządzenie 1612/68/EWG o swobodzie przemieszczania się pracowników na obszarze Wspólnoty 1968r. (wprowadzające zakaz dyskryminacji w dostępie do zatrudnienia ze względu na obywatelstwo (potwierdzone na szczycie paryskim w 1973 r.) Rozporządzenie 1408/71/EWG w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do osób migrujących oraz członków ich rodzin (1971) TREVI Group 1975 r. (rozpoczęcie współpracy Ministrów Spraw Wewnętrznych w zakresie terroryzmu i bezpieczeństwa wewnętrznego) Traktat z Schengen 1985 (Niemcy, Francja, Holandia, Belgia, Luksemburg; 1995 Włochy, Grecja, Hiszpania, Portugalia) Jednolity Akt Europejski 1986 r. (postawiono sobie za cel osiągnięcie swobodnego przepływu osób do 1992 r.) Ad Hoc Group on Immigration 1986 r. (rozpoczęcie współpracy Ministrów Spraw Wewnętrznych w zakresie granic, kontroli i azylu Konwencja Dublińska I 1990 (1998) (konwencja ustanawiająca odpowiedzialność kraju za rozpatrzenie wniosku uchodźczego) Traktat z Maastricht 1992 (1993) (kompetencje dotyczące Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, przechodzą w obszar ponadnarodowy utworzenie trzeciego filaru Współpracy Międzyrządowej) Koncepcja bezpiecznego kraju pochodzenia oraz bezpiecznego kraju trzeciego (1992) Wspólna definicja uchodźcy 1996 r. (ustalenie wspólnych zasad interpretacji Konwencji Genewskiej oraz Protokołu Nowojorskiego) Traktat Amsterdamski 1997 (1999) (przejście Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych z filaru trzeciego do pierwszego; art. 63 i 62) Szczyt Rady Europejskiej w Tampere 1999 r. (potwierdzenie gotowości państw członkowskich do wspólnego opracowywania polityki wobec cudzoziemców; wymieniono cztery elementy polityki Unii w tej dziedzinie współpraca z krajami pochodzenia, wspólna polityka azylowa, status obywateli krajów trzecich, oraz zwiększenie kontroli wewnętrznej jak i zewnętrznej) Szczyt w Laeken 2001 r. (ocena osiągnięć i wskazanie na potrzebę wprowadzenia w Ŝycie konwencji Dublin II)

7 Szczyt w Sevilli 2002 r. (spotkanie Rady Europejskiej dotyczące nielegalnej imigracji) Szczyt Rady Europejskiej w Salonikach 2003 r. (Rada Europejska ogłasza załoŝenia dotyczące integracji imigrantów) 1 września 2003 r. rozporządzenie Dublin II zastąpiło Konwencję Dublińską (uruchomienie systemu DubliNet, ułatwiającego rejestrację migrantów oraz wskazania na kraj właściwy do rozpatrzenia wniosku. Uruchomienie systemu Eurodac. Program Haski 2004 r. (m.in. zapewnienie ochrony osobom znajdującym się w potrzebie zgodnie z Konwencją Genewską dotyczącą statusu uchodźców i innymi traktatami międzynarodowymi, uregulowanie ruchów migracyjnych oraz kontrolowanie granic zewnętrznych Unii Zielona Księga w sprawie podejścia UE do zarządzania migracją ekonomiczną 2005 r. 3 3 Biuletyn migracyjny czerwiec 2005

8 ZagroŜenia ze strony nadmiernej migracji Dla kraju wyjazdowego Wypływ mobilnej siły roboczej z wyŝszym wykształceniem i o wysokich kwalifikacjach zawodowych Rozbite rodziny Dla kraju tranzytowego Zatrzymanie się migrującej ludności w kraju tranzytowym Korupcje i łapówki na granicach państwowych Handel ludźmi Zwiększona prostytucja Dla kraju docelowego Nadmierne zapełnienie lokalnego rynku pracy przez napływającą ludność Nieznajomość prawa przez imigrantów Nielegalne migracje Zwiększona przestępczość Pojawienie się dotąd nie występujących chorób Utrata miejscowych zwyczajów i kultury narodowej Terroryzm Zamieszki i strajki napływającej ludności Nielegalna praca imigrantów Globalizacja Przeludnienie i w konsekwencji brak mieszkań Dla migrującej ludności Złe traktowanie imigrantów przez miejscową ludność Niedostateczna pomoc dla imigrantów organizowana przez kraj docelowy Bariery językowe, kulturowe i społeczne Rozczarowanie krajem docelowym Brak toŝsamości narodowej Utrata kwalifikacji z powodu pracy za granicą nie w swoim zawodzie Wyzysk napływającej ludności Występujące jeszcze niewolnictwo i problem pracy przymusowej

9 Dziesięć państw o najwyŝszej liczbie migrantów Źródło: Trends In total migrants stock: the 2005 revision, Organizacja Narodów Zjednoczonych 2006.

10

11

12

13