FORUM NARZĘDZIOWE. W tym numerze: Raporty: Zęby zjedliśmy...str. 40. EDM - str. 18 Targi str. 8 Targi branżowe str.

Transkrypt

1 FORUM ARZĘDZIOWE ISS X KWARTALIK IFORMACYJO-TECHICZY UMER 01 (42) 2010 W tym numerze: Zęby zjedliśmy...str. 40 Raporty: EDM - str. 18 Targi str. 8 Targi branżowe str. 26

2 Robert Dyrda; Inowrocław, ul. Cicha 15 tel. (052) , fax (052)

3 ISS X UMER 01 (42) 2010 W numerze: F Drodzy Państwo! Witam w owym Roku, którego początek był tak zimny, że jak widać na obrazku, wolałem zapuścić brodę, by chronić się przed chłodem. Opóźnienia w transporcie, drogie (bo zimowe) paliwo, to stresujący początek roku. Wszystko mija - czekamy na wiosnę. Ptaki w naszym ogrodzie dokarmialiśmy całą zimę, mam nadzieję, że odwdzięczą się już niedługo swoim śpiewem. A my z wiosną wylecimy z biura na targi, i chociaż nie będziemy szczebiotać, ale postaramy się sensownie przedstawiać naszą nową ofertę. Będziemy obecni i na targach EPLA, STOM i PLASTPOL. MACH-TOOL to już targi raczej letnie, nie wiosenne. Zatem na targach możemy się spotkać już w lutym czy marcu, natomiast o aktualnych cenach stali piszę w dziale krótko. W numerze jest też relacja z grudniowego EUROMOLDU. Co się wyrabia na tym świecie kryzys i recesja, tylko nie w polskich gazetach. A podczas spotkań wszyscy trąbią, że mają połowę zeszłorocznych obrotów. Wynika to może z faktu, iż większość obecnych tam firm sprzedaje bardziej dobra inwestycyjne, a nie materiały eksploatacyjne. Firmy od eksploatacji mają tylko czterdziestoprocentowy spadek sprzedaży. Innym tematem poruszanym w tym numerze, skądinąd poświęconym EDM (raport), są szybkie prototypy. Lepiej się dwa razy zastanowić, niż raz źle zrobić. Zatem korzystniej dać klientowi prototyp do ręki do zatwierdzenia, niż być nękanym poprawkami, rzadko kiedy zapłaconymi. Bywają klienci wiecznie poprawiający wyrób, a wykonujący pomiędzy tymi naprawami po kilkaset sztuk wyprasek. Wszystko po to, by wydłużyć termin zapłaty za narzędzie. A tak mając prototyp, a nie wizualizację na ekranie, łatwiej zainteresowanym stronom uzgodnić szczegóły umowy. Powinniśmy zacząć witać się tak ja w tytule książki E. L. Doctorow a Witajcie w Ciężkich Czasach. Choć jako niepoprawny optymista, mam nadzieję, że dotarliśmy już do dna zapaści rynkowej i zaczniemy się w tym roku pomału odbijać do góry - a nie, że nam nogi jeszcze ugrzęzną. Pewnie Azjaci będą szybsi od Europejczyków w tym odbijaniu, bo oni produkują, to co my wymyślamy. o i przywykli do brodzenia po polach A kończąc te żarty, myślę, że skoro wyżej wspomniany autor napisał też Opowiadania z krainy szczęśliwości, to i dla nas niedługo zaświeci słońce. Jednym słowem odbędzie się triumfalny powrót do obrotów z lat Czego wszystkim naszym klientom serdecznie życzę. Industeel - Superplast 400 reklama...str. 2 Spis treści...str. 3 Krótko...Str. 4 CZYLOK - artykuł...str. 6 Jakość powierzchni stali hartowanej po wygrzaniu w atmosferze azotu. WALTER - reklama...str. 7 Helitronic Micro Harmonogram targów Str. 8 SG EQUIPMET - reklama...str. 9 Leasing to nie galery OBERO - artykuł... Str. 10 Rapid Prototyping, czyli szybkie prototypowanie TBI Technology reklama...str. 11 Maszyny do głębokiego wiercenia MAC - TEC reklama...str. 11 Sprzedaż maszyn używanych ITA artykuł... Str. 12 Spektrometry iskrowe firmy GR dla analiz stopów metali Targi PLASTPOL reklama... Str. 13 TBI Technology - artykuł... Str. 14 Innowacyjne technologie programowania maszyn CC w systemie CATIA SYSTEM 3R - artykuł... Str. 16 Automatyzacja - zwiększ swoją wydajność Targi STOM - artykuł... Str. 17 Stom i Spawalnictwo w Targach Kielce OBERO - raport... Str. 18 Raport EDM OBERO artykuł...str. 22 Relacja z Euromold 2009 Kovosvit MAS artykuł... Str. 24 Dzień Technologiczny Kovosvit MAS GALIKA reklama...str. 25 Poziome centra 5-cio osiowe OBERO artykuł...str. 26 c.d. Relacja z Euromold 2009 OBERO - raport...str. 26 Targi branżowe 2010 Targi MACH - TOOL 2010 artykuł...str. 28 Pozytywne prognozy dla Mach - Toola ITREX - reklama...str. 29 Znakowanie i identyfikacja produktu Grafity POCO - artykuł...str. 30 Zastosowanie grafitów impregnowanych miedzią Targi MACH - TOOL reklama... Str. 31 SK akanishi artykuł...str. 32 Wysokoobrotowa szlifierka elektryczna ZAP B.P. - artykuł... Str. 34 Elektrodrążarki drutowe, drążarki wgłębne, piaskarki, wiertarki elektroerozyjne, elementy techniki elektroerozyjnej WOBIT reklama...str. 35 MLA moduł liniowy ZM Tarnów - reklama...str. 36 Tokarki produkcyjne i dla szkolnictwa Targi TOOLEX 2010 reklama...str. 37 Stale narzędziowe reklama...str. 38 KWARTALIK IFORMACYJO-TECHICZY FORUM ARZĘDZIOWE W tym numerze: Zęby zjedliśmy...str. 40 Raporty: EDM - str. 18 Targi str. 8 Targi branżowe str. 24 UMER 01 (42) 2010 FAT - reklama...str. 39 Uniwersalne tokarki numeryczne - TUR M OBERO - artykuł... Str. 40 Zęby zjedliśmy... SIEMES artykuł... Str. 42 Solid Edge with Synchronous Technology, a rozwój od projektowania 2D do 3 D BALZERS artykuł... Str. 44 Pokrywasz? Zacznij już dziś! CAMDIVISIO - reklama... Str. 45 Projektuj z nami w X CAM BODYCOTE reklama... Str. 46 Obróbka cieplna SK akanishi reklama... Str. 46 Espert 500 Series Targi RubPlast 2010 reklama...str. 47 Cięcie piłami taśmowymi reklama... Str. 48 AGIE CHARMILLES reklama... Str. 49 Frezujemy przyszłość Płyty obrobione reklama...str. 50 Stale w 100% jakościowe reklama... Str. 51 Stal jakościowa reklama...str. 52 Wydawca kwartalnika Forum arzędziowe OBERO Robert Dyrda Inowrocław, ul. Cicha 15 Centrala: (52) Fax. (52) oberon@oberon.pl Dyrektor: Robert Dyrda Adres redakcji: Inowrocław; ul. Cicha 15 Centrala: (52) Fax. (52) Skład graficzny: Edyta Lewicka Druk: Druk - Intro S. A Inowrocław Kontakt do redakcji: Tel. (52) , tel. (52) Kom Redakcja nie odpowiada za treść artykułów sponsorowanych oraz ogłoszeń 3

4 F UMER 01 (42) 2010 Krótko MROŹY POCZĄTEK ROKU Początek roku powitał nas zimą jak za czasów stanu wojennego. Głównym tematem rozmów były silne mrozy (ok. -20 o C, a w Suwałkach oczywiście więcej). Spedycje miały spore opóźnienia, a auta stały nie tylko w kraju, ale i na niemieckich autostradach. Towar przechowywany na placu składowym musieliśmy nierzadko dosłownie odkopywać ze śniegu. Dziękujemy za wyrozumiałość naszych klientów. Pozostaje mieć nadzieję, że takie mrozy nie będą co roku! atomiast opinia niektórych znawców przedmiotu, że po mroźnej zimie musi być suche i upalne lato, wydaje mi się niepotrzebnym straszeniem. Ważne, że wraz z marcem nadejdzie wiosna. Poniżej obrazek z kujawskich dróg z połowy stycznia. Przezorni wożą ze sobą łopaty i albo sami się odkopują albo pomagają innym. CEY STALI ARZĘDZIOWYCH W BIEŻĄCYM ROKU adchodzący rok, to będzie rok lekkich wahań cen stali narzędziowych. Oczywiście zakładając stałe ceny wartości naszej złotówki względem euro. W roku 2009 hutnicy próbowali zmian cen, podnosząc lekko ceny w 4 kwartale, ale bez efektów dla wielkości produkcji hutniczej. Cena stali narzędziowej kupowanej w iemczech czy Francji składa się z trzech członów. Cena bazowa zależy od producenta. Do tego dodajemy zmieniany kwartalnie (iemcy) lub co miesiąc (Francja) dodatek stopowy oraz na koniec dodatek złomowy, ustalany co miesiąc. Suma tych trzech składników daje cenę końcową, tzw. efektywną. Ceny bazowe w kryzysie poszły lekko do góry. Bo wzrastają ceny energii, stawek emerytalnych i co tam jeszcze huta wymyśli, byle uratować kulejącą, mimo zwolnienia połowy pracowników, rentowność. Cena dodatków stopowych zależy od gatunku stali, a właściwie od ilości pierwiastków, które ze zwykłego żelaza pozwalają zrobić szlachetną stal. Jest też niestety podatna na wahania cen surowców na giełdach, spekulacje itp. Informacja o zamknięciu kopalni manganu czy odkryciu 4 złóż np. niklu automatycznie pokazuje się na wykresie cen dodatków. a wykresie widać ceny dodatków z kilku ostatnich lat - widać, że obecnie cena dodatków stopowych uległa uspokojeniu. Zatem krajowa cena stali narzędziowych będzie bardziej zależna od kursu wymiany złotówki do euro niż skoków cen dodatków. UBEZPIECZEIE TRASAKCJI TO WYDŁUŻOE PRZELEWY I DUŻE LIMITY KREDYTOWE asze przedsiębiorstwo, podobnie jak inne hurtownie stali, ubezpiecza transakcje, szczególnie te bardziej wartościowe. Korzystamy z usług znanego na rynkach międzynarodowych ubezpieczyciela Euler Hermes. Stąd czasem prośba o dostarczanie przez Państwa firmy dokumentów założycielskich, aby możliwe było udzielanie przelewów. Bez tych podstawowych dokumentów nie jesteśmy w stanie udzielać przelewów. Z drugiej strony, firmy kupujące i płacące terminowo, już po trzech transakcjach mogą mieć wydłużony termin płatności i zwiększony limit kredytu kupieckiego. Zapraszamy zatem do zakupów, czeka na Państwa kredyt do PL na dobry początek współpracy. SPOTKAIA PARTERÓW SIEMES PLM SOFTWARE REGIOU EMEA W dniach od do we Frankfurcie odbyło się coroczne spotkanie partnerów Siemens PLM Software EMEA Partner Leadership Summit (EPLS). Partnerzy Siemens PLM Software mieli okazję podsumować rok finansowy 2009 oraz poznać strategie na rok W spotkaniu wzięło udział 91 firm partnerskich oraz 79 przedstawicieli Siemensa. Wśród obecnych znalazły się między innymi takie firmy: Jolly - VP Channels EMEA, Kerry Grimes - SVP Global Solution Partner Sales, Karsten ewbury - SVP Velocity Series. Kerry Grimes zaprezentował globalną, światową strategię sprzedaży partnerskiej, zaś Tony Jolly skupił się na obszerze EMEA. Karsten ewbury zaprezentował Portfolio Velocity i strategię marketingową na rok Partnerom Siemens PLM Software przyznano w sumie 19 nagród. Polski partner, CAMdivision zostało wyróżniony aż w trzech różnych kategoriach: TOP EMEA Partner FY09, TOP Partner in Poland FY09, and Top Sales Person in Poland FY09 (nagroda powędrowała do pana Krzysztofa Augustyna). Partnerom zaprezentowano również planowane na 2010 premiery produktów Velocity series: CAM Express 7.5 (nowa wersja wniesie ważne ulepszenia do obróbki 4 i 5 osiowej),teamcenter Express 5.1, Femap 10.2 jak również Solid Edge with synchronous technology V3 TARGI EPLA 2010 W dniach 2-4 lutego odbyła się II edycja Międzynarodowych Targów Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy EPLA. a zdjęciu poniżej nasze stoisko na tych targach.

5 UMER 01 (42) 2010 Sama tematyka targów jest interesująca, tego typu imprezy w innych miastach (PLASTPOL, RUB- PLAST) mają swoją widownię. iestety jednak termin organizacji targów EPLA nie zachęcił klientów do odwiedzin. Problem z uczestnikami jest wieloraki, ale na pewno zimowe polskie drogi nie zachęcają do jazdy. asz zespół w czasie śnieżycy jechał 110 km z Inowrocławia do Poznania przez 3,5 godziny. Wygrywali ci, którzy jechali PKP dworzec kolejowy jest tuż obok. My jednak decydowaliśmy się na samochód, bo po ostatnich kasacjach kolejowych połączeń, musielibyśmy czekać ponad 3 godziny na połączenie po zakończeniu targów. Problemem zimowego terminu jest też to, że na targi powinni jeździć decydenci. A w lutym decydenci z województw mazowieckiego, łódzkiego ze swoimi dziećmi pojechali na narty, a nie na targi. Spora część klientów, których odwiedzam, porzuciła w ogóle wyjazdy na targi, mówiąc, że skoro nie mają planów zakupowych, bo jest kryzys, to po co mają jeździć gdzieś i szukać czegoś. Właściciele nie jeżdżą, bo nie chcą się rozdrażniać, pracownicy nie jeżdżą, bo obcięte są koszty. Klienci, którzy jednak docierali, byli bardzo konkretni, szukający nowych rozwiązań do nurtujących ich czasem od dłuższego czasu problemów. Tylko czemu zebranych wizytówek była tylko połowa w stosunku do ilości z zeszłego roku? Czy jest kryzys, czy żyjemy w płynącej mlekiem i miodem Tuskolandii odpowiedzi proszę sobie udzielić samemu. W tym roku ubyło wystawców na EPLI, ubyło też odwiedzających w porównaniu z zeszłym rokiem. Myślę, że te targi miałyby większy sens, ale w marcu kwietniu, albo jako dołączony kolejny salon tematyczny do czerwcowych ITM. AJWAŻIEJSZE TO BYĆ TAM GDZIE KO- TRAHECI! Blach-Tech-Expo - targi obróbki, łączenia i powlekania blach kwietnia 2010 Po raz drugi wiosną Kraków zaprasza na Targi oraz Forum Blach-Tech-Expo 2010 wydarzenie przygotowane dla wszystkich firm zajmujących się produkcją, obróbką, a także dystrybucją blach! Szeroka oferta targów Blach-Tech-Expo tworzy tematyczny łańcuch targowy, którego ogniwami są: oferty producentów i dystrybutorów blach i wyrobów z blach; technologie obróbki, łączenia i powlekania blach; obrabiarki, maszyny i urządzenia; narzędzia, oprzyrządowanie, dodatkowe materiały technologiczne; oprogramowania CAD/CAdo projektowania wyrobów z blach i procesów ich wytwarzania, oprogramowania sterujące; metody kontroli jakości i aparatura testująco-kontrolna; bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska; usługi badawcze, doradcze i szkoleniowe; maszyny używane; remonty i modernizacje środków produkcji; usługi projektowo-produkcyjne; kooperacja. Pomimo światowego kryzysu gospodarczego pierwsza edycja targów zakończyła się pomyślnie, a na bieżąco monitorowana sytuacja i tendencje na rynku blach przemawiają za celowością organizacji drugiej edycji Blach-Tech-Expo. Rejestracja on-line już aktywna! Podobnie jak w roku ubiegłym, uruchomiliśmy Internetowy System Rejestracji Gości. System jest już aktywny, a rejestracja odbywa się poprzez stronę internetową Wszyscy zainteresowani odwiedzeniem targów Blach-Tech-Expo 2010 po dokonaniu rejestracji do 31 marca 2010 upoważnieni są do bezpłatnego wstępu na targi oraz udziału w FORUM. SYSTEM 3R W 2010 ROKU W związku ze zmianami kadrowymi w naszej firmie, nowa osoba zajmuje się sprzedażą i doradztwem w zakresie systemów referencyjnych. Mając do wyboru kilka rozwiązań na rynku, zakładam, że strona internetowa w języku polskim: i fachowe doradztwo pana Szymona Janowskiego, który zajmuje się problemami systemów w naszym przedsiębiorstwie, pomoże w podjęciu jedynej, jedynie słusznej decyzji jeżeli system to system3r! POLACY AJLEPSI W EUROPIE Krótko Z przyjemnością, informuję, że firma CAMdivision z siedzibą we Wrocławiu, została uhonorowana nagrodą dla najlepszego Partnera Handlowego SIEMES PLM Software w Europie za rok 2009 (TOP EMEA Partner FY09). agroda została wręczona na dorocznej konferencji, która odbyła się we Frankfurcie nad Menem. Wyróżnienie jest tym bardziej prestiżowe, gdyż SIEMES PLM SOFTWARE jest światowym liderem rozwiązań z zakresu zarządzania życiem produktu (Product Lifecycle Managment). asza firma została wyłoniona z grona 85 europejskich partnerów za bardzo dobre wyniki w kryzysowym roku 2009 oraz za stały wzrost sprzedaży w ostatnich 3 latach oprogramowania SIEMES PLM SOFTWARE. Zwrócono również uwagę na wysoki profesjonalizm pracowników naszej firmy z uwzględnieniem umiejętności dotyczących programu Unigraphics X CAM (współwłaściciel firmy Pan Krzysztof Augustyn jest autorem książki do Unigraphics X CAM wydanej przez Wydawnictwo Helion trwają rozmowy nad jej opublikowaniem w języku niemieckim i angielskim). Kilka słów o naszej firmie. Jesteśmy firmą, stworzoną przez ludzi posiadających wieloletnie doświadczenie we wdrożeniach systemów CAD/CAM. Świadcząc usługi na wysokim poziomie przyczyniamy się do szybkiego zwrotu inwestycji w firmach, w których wdrażamy oprogramowanie. Specjalizujemy się we wdrożeniach CAM: tworzymy postprocesory, wykonujemy szkolenia oraz detale testowe. asi główni odbiorcy to branża wytwórców form oraz przemysł lotniczy. aszymi klientami są między innymi firmy: Unison Engine Components Poland, Hispano Suiza, Electrolux, Frechtools, Akson, Zakłady Mechaniczne Kazimieruk, Firma Kaczmarek, Celsa i ponad 150 innych firm w Polsce. CAMdivision to nie tylko wdrożenia systemów CAD/CAM, posiadamy hale oraz maszynę numeryczną MIKRO HPM 600, a nasi specjaliści opracowują technologię obróbki (w porozumieniu z czołowymi światowymi dostawcami narzędzi) części lotniczych. F 5

6 F UMER 01 (42) 2010 Jakość powierzchni stali hartowanej po wygrzaniu w atmosferze azotu Jako firma produkująca, między innymi piece komorowe do obróbki cieplnej stali, prowadzimy różnego rodzaju próby i doświadczenia związane z procesami obróbki cieplnej. Jednym z istotnych elementów procesu obróbki cieplnej jest jakość powierzchni materiału po procesie. Z uwagi na koszty, a także z innych względów technologicznych i technicznych, nie wszystkie procesy obróbki cieplnej prowadzone są w piecach specjalnych/próżniowych, bądź z innymi atmosferami osłonowymi/. Problem ma szczególne znaczenie w małych zakładach, które nie dysponują rozwiniętymi technologiami obróbki cieplnej, a takie procesy przeprowadzają. Wykonane przez nas próby polegały na hartowaniu elementów ze stali nierdzewnej. W pierwszym przypadku elementy/wałki/ze stali w gatunku 4H13 i 2H172 wygrzewane były w piecu komorowym bez atmosfery, a następnie po wygrzaniu chłodzone w oleju. W drugim przypadku tak samo wykonane elementy wygrzewane były w piecu retortowym z atmosferą azotu, a następnie bez kontaktu z powietrzem chłodzone w oleju. Wyniki przeprowadzonych prób widoczne są na zdjęciu. Elementy wygrzewane w piecu bez atmosfery po wyjęciu z oleju posiadały mocno zabrudzoną powierzchnię/tlenki i inne/, którą w przypadku stali 2H172 łatwo dało się usunąć. Zaś próbki wygrzewane w piecu retortowym z atmosferą przepływającego azotu, po wyjęciu z oleju chłodzącego, posiadały metaliczno niebieski nalot i wolne były od zabrudzenia, które charakterystyczne jest dla obróbki bez atmosfer. Oczywiście głównym problemem elementów utlenionych po obróbce cieplnej, są zmiany wymiarowe i związana z tym konieczność dodatkowej obróbki. Doświadczenie przeprowadzone zostało na elementach wykonanych ze stali nierdzewnej, jednak dużo większe efekty uzyskuje się na stalach zawierających w swym składzie większe ilości węgla/stale konstrukcyjne i narzędziowe. Dlatego też firma nasza od wielu już lat proponuje piece komorowe do obróbki cieplnej, ze wspomaganiem atmosfery azotowej, w których wygrzewanie poddanych obróbce cieplnej elementów, przebiega w niewielkim strumieniu azotu podawanego z butli. iewielkim kosztem, z zachowaniem elementarnych warunków bezpieczeństwa, uzyskujemy wyroby o znacznie poprawionej jakości. FIRMA CZYLOK Ul. Pszczyńska 336, Jastrzębie Zdrój Tel ; Fax www. czylok.com.pl czylok@czylok.com.pl 6

7 Helitronic Micro Szlifierka CC do mikro-narzędzi Dokładność CC dla średnicy narzędzia 0.5 do 12.7 mm iezależnie od rodzaju branży - medycznej, samochodowej, kosmicznej lub elektroniki innowacje w mikro - technologii nigdy się nie kończą. Właśnie w tych dziedzinach mikro narzędzia są niezbędne do produkcji precyzyjnych, najmniejszych części, takich jak formy wtryskowe, przekładnie zębate, wrzeciona, styki i wiele, wiele więcej. Dlatego Walter zaprojektował Helitronic Micro, który oferuje najlepszą jakość precyzyjnego szlifowania dla narzędzi o średnicy od 0,5 do 12,7 mm. Zapraszamy na targi GrindTec w Augsburgu w iemczech od Hala 7, Stoisko 735 Przedstawiciel - Wacław Babik Komórka Fax waclaw.babik@walter-machines.com Walter s.r.o. Blanenska 1289, Czechy Kurim Grinding in Motion

8 F UMER 01 (42) 2010 Harmonogram tragów w Polsce i Europie rok 2010 TARGI W POLSCE luty marzec maj lipiec sierpień kwiecień czerwiec wrzesień październik listopad EPLA - Międzynarodowe Targi Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy - Poznań 2-4 STOM - III Salon Technologii Obróbki Matali - Kielce Blach-Tech-Expo - Targi Obróbki, Łączenia i Powlekania Blach - Kraków PLASTPOL - Targi Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych - Kielce METAL - (Międzynarodowe Targi Technologii dla Odlewnictwa - Metal); OFERMET - (Międzynarodowe Targi Aluminium i Technologii, Materiałów i Produktów Metali ieżelaznych ALUMIIUM); COTROL-TECH - (Targi Przemysłowej Techniki Pomiarowej) - Kielce MACH - TOOL - Salon Obrabiarek i arzędzi; SURFEX; METALFORUM (Salon Metalurgii, Hutnictwa, Odlewnictwa i Przemysłu Metalowego) - Poznań TOOLEX - Targi Obrabiarek, arzędzi i Technologii Obróbki - Sosnowiec POLTOOLS - Międzynarodowe Targi Form i arzędzi; BYD-MASZ Międzynarodowe Targi Maszyn i Urządzeń do Obróbki Metalu - Bydgoszcz EUROTOOL - Targi Obrabiarek, arzędzi i Urządzeń do Obróbki Materiałów - Kraków RUBPLAST - Targi Przemysłu Tworzyw Sztucznych i Gumy - Sosnowiec METAL-TOOLS - Targi Maszyn i arzędzi - Toruń TARGI ZA GRAICĄ EUROMOLD - Światowe Targi Konstrukcji Form, arzędzi, Projektowania i Rozwoju Wyrobu - Frankfurt, iemcy RESALE - Międzynarodowe Targi Maszyn Używanych - Karlsruhe, iemcy MSV - Międzynarodowe Targi Maszynowe - Brno, Czechy EUROSTAMPI - Europejska Wystawa i Konferencja Matryc i Form - Parma, Włochy ITERTOOL - Międzynarodowe Targi Maszyn, arzędzi, Obróbki Metali, Spawania i Technologii Przemysłowych - Moskwa, Rosja 5-8 METAV - Międzynarodowe Targi Techniki Produkcji i Automatyzacji - Dusseldorf, iemcy TARGI K - Międzynarodowe Targi Tworzyw Sztucznych i Kauczuku - Dusseldorf, iemcy

9

10 F UMER 01 (42) 2010 Rapid Prototyping, czyli szybkie prototypowanie. Rapid Prototyping, czyli szybkie prototypowanie. Dla jednych codzienność, a dla innych marzenie, na które (jeszcze) nie można sobie pozwolić. ie ma najmniejszej wątpliwości, że niezależnie od naszego stosunku do Rapid Prototyping, nie zaszkodzi wiedzieć o nim więcej. Dlaczego? O tym zaraz Skąd wzięła się sama idea? Po co nam prototyp na co dzień? Powodów znowu jest więcej niż jeden. Prototyp pozwala nam pomóc określić wygląd przyszłego wyrobu, poprawność konstrukcyjną, a także ocenić jego funkcjonalność jeszcze PRZED rozpoczęciem kosztownej i czasochłonnej produkcji. Tym samym umożliwia nam dokonanie analizy i wyrugowanie błędów przed zaangażowaniem w produkcję pieniędzy i - co w dzisiejszych czasach jeszcze cenniejsze czasu (kiedy wszystkie zamówienia (gdy już są) klienci pragną mieć zrealizowane na wczoraj ). ie trzeba bowiem nikomu tłumaczyć, że w realiach, na których kryzys odciska coraz mocniej swe piętno, brakuje miejsca na popełnianie błędów, które mogą zniszczyć nie tylko nas samych ale i naszego klienta. (np. w centrach CC) materiałów przypominających bardziej piankę i rzadko kiedy spełniających wymagania wytrzymałościowe docelowego produktu, metoda ta polega na dokładaniu materiału. W skrócie? a początku było Słowo. U nas na początku jest rysunek CAD, po przesłaniu którego maszyna wie, o co nam chodzi i dosłownie drukuje w swoim wnętrzu odpowiadający rysunkowi (i, jeśli taka jest konieczność skali) wyrób. a tym etapie powinniśmy wiedzieć, jaki efekt chcemy otrzymać. Czy prototyp ma spełniać założenia wytrzymałościowe? Jak bardzo zależy nam na dokładności? Ma być jednobarwny, czy mienić się kolorami? Czy, i które więzy mają być elastyczne? Te pytania pozwalają wybrać nam jedną z wielu dostępnych metod. ie ma niestety łatwej odpowiedzi pomagającą wybrać jedyną i słuszną. W zależności od produkcji, od celów, a także od nas samych zależy, czy wybierzemy maszynę droższą z tańszymi materiałami eksploatacyjnymi, czy tańszą, której użytkowanie jednak więcej nas będzie kosztować w czasie. Wiadomo również nie od dziś, że za dokładność i przede wszystkim za bardziej zaawansowane możliwości się płaci. Gdy mowa jest o szybkim prototypowaniu wypadałoby sprecyzować, o jakim z rodzajów Rapid Prototyping będę pisał. Podziału można bowiem dokonać na kilka sposobów, ze względu na rodzaj techniki, którą prototypowanie jest wykonywane, materiału wykorzystywanego do tworzenia prototypu, grubości osiąganych warstw w wydruku i wielu innych. Skąd tak mało precyzyjny opis? ktoś mógłby zapytać. Odpowiedź jest równie prosta, jak samo Rapid Prototyping. Jest to stosunkowo nowa dziedzina dynamicznie się rozwijająca i stąd funkcjonuje kilka systematyk, uwzględniających coraz to nowsze metody szybkiego prototypowania. Pisząc Rapid Prototyping mam na myśli jednak metody addytywne. W przeciwieństwie do obróbki ubytkowej Do dyspozycji mamy metody zgrzewające termoplastyczne tworzywa, jak również proszki metalowe (stopy brązu, stali narzędziowych i proszki tytanu to tylko kilka z możliwości w dodatku można je łączyć). Materiały mogą być zgrzewane (za pomocą wiązki promienia laserowego (technologia DMLS i SLS)), utwardzane (za pomocą promieni światła UV w przypadku fotopolimerów (PolyJet)), lub też klejone ze sobą. Ilu producentów - tyle opatentowanych metod, z których każda wyróżnia się jakimś atutem. Same maszyny charakteryzuje znaczne zróżnicowanie w zależności tak od ceny jak i przeznaczenia. Dostępne są niewielkie drukarki, które z powodzeniem zmieszczą się obok komputera na biurku. Oferując mało satysfakcjonującą dokładność jednych cieszą się powodzeniem wśród innych ze względu na niskie ceny. Obok nich, oferując grubości warstw rzędu kilkunastu mikronów plasują się urządzenia oferujące prócz precyzji również inne możliwości: druk wielokolorowy (24bitowa paleta kolorów), czy wspominane mieszanie różnych polimerów dzięki którym otrzymujemy wiele syntetycznych materiałów o różnych właściwościach tak wytrzymałościowych jak użytkowych, różniących się od siebie powierzchnią, twardością, itp.. Kolejnym atutem droższych urządzeń jest możliwość rozbieralnego i/lub ruchomego prototypu, czyli takiego, który posiadając części np. rozkręcane będzie oferował ich rozłożenie podczas demonstracji. o dobra, ale ile za takie cuda? ktoś mógłby spytać. Ceny wahają się podobnie, jak w przypadku samochodów; od kwot rzędu kilku przez kilkanaście do kilkudziesięciu tysięcy Euro. Kiedy weźmiemy 10

11 UMER 01 (42) 2010 F jednak pod uwagę takie skutki błędu w sztuce produkcyjnej, jak upadłość, wtedy inwestycja w (nawet niewielką) drukarkę drukującą trójwymiarowe prototypy przestaje odstręczać nas aż tak bardzo. Dobrze wiedzą o tym ci, którzy już takowe urządzenia posiadają i planują inwestować w kolejne. Rapid Prototyping to nie tylko zbiór technik. To pojęcie, które również można by podciągnąć pod pojęcie filozofii zakładów produkcyjnych naszych czasów. Rzadko kiedy wystarcza bowiem sam rysunek 3D - wygodny, nie oszukujmy się - głównie dla nas samych. Wizualizacje rozmaitej maści, choć praktyczne, nadal nie odpowiadają na wszystkie pytania klienta. Często okazuje się, że dotknięcie prototypu gotowego wyrobu pomogłoby rozwiać ewentualne wątpliwości ze jego strony, pozwoliłoby również na lepsze zrozumienie problemu przez nas samych. MASZYY DO GŁĘBOKIEGO WIERCEIA głębokość wiercenia do 2100 mm średnice wiercenia od 3 do 65 mm od 3 do 6 osi sterowanych numerycznie PRZEDSTAWICIELSTWO W POLSCE TBI Technology Spółka z o.o Racibórz, ul. S. Batorego 7 tel handel@tbitech.pl Tym, których mogłaby od tematu odstręczyć sama cena warto wspomnieć, że nie musimy od razu kupować drukarki 3D. Jeśli zmuszeni sytuacją finansową lub powodowani zwykłą ostrożnością, nie chcemy rzucać się od razu na głęboką wodę Rapid Prototyping, szczerze polecam na samym początku skorzystanie z usług firm zajmujących się prototypowaniem na zlecenie. Po drugim, trzecim i jeszcze kolejnym prototypie sami będziemy znali mankamenty i atuty stosowanych do ich wytworzenia technologii. Tym samym, wybór (przed którym zapewne, po którejś kalkulacji kosztów zleceń prototypowania, staniemy) naszego własnego urządzenia drukującego w trzech wymiarach będzie bardziej trafiony i nie będzie (jak to niestety czasem bywa) inwestycją kurzącą się w kącie, o której wspomina się półgębkiem lub nawet wcale. A drukowane przez nas prototypy nie tylko podbiją serca klientów ale staną się niewątpliwym atutem, którym, dosłownie, konkurencji będziemy mogli pomachać przed nosem. Jan Dyrda * Firma MAC-TEC zajmuje się: - sprzedażą używanych elektrodrążarek erozyjnych od ok. 15 lat. * asza oferta obejmuje: - wycinarki drutowe, - elektrodrążarki wgłębne oraz - maszyny do otworów * jak również: - centra obróbcze, - frezarki i HSC maszyny. * Zajmujemy się również: - kupnem używanych maszyn. MAC TEC e.k. Dahlienweg 8 D Emmelshausen Tel.: (0) Fax.: (0) schwarz@mac-tec.de Internet: 11

12 F UMER 01 (42) 2010 Spektrometry iskrowe firmy GR dla analiz stopów metali Optyczna spektrometria emisyjna (OES) jest techniką referencyjną dla analizy pierwiastkowej metali i ich stopów w stanie stałym o właściwościach przewodników prądu. Dzięki precyzji tej metody oraz krótkiego czasu analizy jest ona cennym narzędziem dla kontroli jakości we wszelkich gałęziach przemysłu związanych z metalurgią (huty, zakłady obróbki cieplnochemicznej, przemysł mechaniczny); w każdym momencie cyklu produkcyjnego kiedy potrzebna jest szybka i dokładna analiza chemiczna materiałów. Analizy OES cechuje wysoka dokładność i pewność pomiarowa. Przygotowanie próbek do analiz OES jest proste i nie pracochłonne. Technika analityczne OES daje możliwość analizy prawie wszystkich pierwiastków należących do układu okresowego. Metoda OES zadowala wszelakie, różne potrzeby przemysłu metalowego takie jak: kontrola procesu, kontrola jakości, kontrola dostaw, pozytywowa identyfikacja materiałowa (PMI - positive material identification). SOLARIS CCD PLUS szybkość i precyzja w laboratorium Próżniowy układ optyczny Wielo-segmentowy system detekcji CCD o wysokiej rozdzielczości z maksymalnie 16 segmentami CCD w zależności od aplikacji. Zakres spektralny: 140 to 900 mm Holograficzna siatka dyfrakcyjna o wysokiej jaskrawości z 1200 lub 2700 lub 3600 rowkami na mm Ogniskowa 500 mm Źródło iskry Sterowanie w pełni automatycznie Parametry wzbudzenia konfigurowane i sterowane wg linii wzbudzenia i programów analitycznych. Źródło iskry o zmiennych parametrach częstotliwościowych. Oprogramowanie Oprogramowanie MLab pracujące w środowisku Windows jest proste w obsłudze. Użytkownik może w pełni korzystać ze zwszystkich funkcji spektrometru. iektóre z podstawowych funkcji: Analizy Automatyczna standaryzacja. Drukowanie i zarządzanie certyfikatami. Określanie stopów zgodnie z międzynarodowymi normami (UI, ASTM, DI ) Praca w sieci oraz zdalne sterowanie Autodiagnostyka Analizy statystyczne w tym SPC ESAPORT mobilny spektrometr iskrowy Mobilny spektrometr ESAPORT jest optycznym emisyjnym spektrometrem iskrowym przeznaczonym do równoczesnej, wielokanałowej analizy pierwiastków w stałych próbkach metalowych. Może pracować w trzech trybach: analizy, sortowania (dobry/ zły) i identyfikacji. Jeżeli próbka jest dobrze przygotowana, a operator używa trybu pracy w osłonie argonu, to wyniki są porównywalne z wynikami uzyskiwanymi przy użyciu urządzeń laboratoryjnych. Zestaw ten umożliwia również oznaczenie zawartości węgla. Podstawowe dane techniczne Solaris CCD Plus jest spektrometrem, który łączy łatwość używania, niezawodność i dokładność. Dzięki zredukowanym wymiarom, wysokiej jakości komponentów, z których został zbudowany jest to idealne rozwiązanie dla wielu przeznaczeń: laboratorium, biuro, magazyn, produkcja. Solaris CCD Plus jest dostępny w różnych konfiguracjach i zapewnia badanie różnych rodzajów stopów metalicznych zarówno ferrytycznych jak i nieferrytycznych. Dzięki zastosowaniu próżniowej komory optycznej wysoka precyzja oznaczania zawartości lekkich pierwiastków jak np. węgla w stali. Podstawowe dane techniczne Układ optyczny Wielo-segmentowy system detekcji CCD o wysokiej rozdzielczości. Holograficzna siatka o wysokiej jaskrawości z 2400 rowkami na mm. Pole widmowe 190 na 410 nm. Komora optyczna zabezpieczona przed dostępem światła i kurzu. Źródło iskry Stało-prądowe źródło łuku: 35V / do 5A Parametrami iskry można łatwo sterować i zmieniać przy użyciu oprogramowania. Generator wykorzystuje technikę HEPS (High Energy Pre Spark iskra wstępna o dużej energii) do 500Hz Oprogramowanie Opcja sortowania materiałów Identyfikacja gatunku materiału Analizy jakościowe Identyfikacja stopów metali zgodnie z międzynarodowymi normami Obliczenie równoważnika węgla lub jakiegokolwiek innego parametru Obliczenia statystyczne Wydruk w różnych językach ITA Sp.J. ul. Świerzawska 1/57, Poznań, tel , tel./fax info@ita-polska.com.pl, 12

13

14 F UMER 01 (42) 2010 Innowacyjne technologie programowania maszyn CC w systemie CATIA By w dzisiejszych czasach sprostać coraz większej konkurencji na rynku i jednocześnie ograniczyć koszty związane z produkcją i jej przygotowaniem, wymagane jest skrócenie czasu rozwoju produktu oraz jego wdrożenia do produkcji. Idealnym rozwiązaniem, które może nam pomóc spełnić ten cel jest system CATIA firmy Dassault Systemes. Dziś nie jest to już tylko narzędzie do komputerowego wspomagania projektowania a wysoce wyspecjalizowany system do zarządzania całym cyklem życia produktu od powstania pomysłu do momentu wykorzystania przez ostatecznego użytkownika. Jednym z bardzo ważnych etapów powstawania wielu produktów jest obróbka skrawaniem na maszynach CC. System CATIA wśród wielu swoich modułów zawiera również narzędzia automatyzujące przygotowanie procesów obróbczych. Wszystkie z nich są odpowiednio podzielone dzięki czemu w zależności od wymagań oraz profilu działalności firmy każde rozwiązanie może być odpowiednio dopasowane do bardzo różnych potrzeb. Konfiguracje są przygotowane w taki sposób by mogły zaspokoić potrzeby nie tylko dużych przedsiębiorstw ale również małych warsztatów i narzędziowni. Potwierdzeniem tego jest fakt, iż 80% aktualnych użytkowników rozwiązań CAM systemu CATIA to firmy zatrudniające nie więcej niż 10 pracowników. Tacy klienci najczęściej wybierają podstawowy pakiet umożliwiający wczytywanie danych CAD z różnych formatów wymiany danych i przygotowanie ich obróbki. Dla klientów, których zapotrzebowanie na funkcjonalności jest większe zostały przygotowane pakiety posiadające bardzo rozbudowane możliwości projektowania mechanicznego oraz modelowania bryłowo-powierzchniowego. Oczywiście zawsze można skonfigurować rozwiązanie złożone z dowolnie wybranych modułów. Cechą odznaczającą moduły CAM CATIA na tle innych konkurencyjnych produktów to bardzo szybkie generowanie ścieżek narzędzia, także dla dużych detali o złożonej budowie. Zaimplementowane algorytmy nie dość, że szybko działają to po poznaniu ich mechanizmów są bardzo przewidywalne, co w porównaniu z konkurencyjnymi produktami jest dużym udogodnieniem pracy. Kolejną własnością wartą uwagi jest brak konieczności przeliczania całej ścieżki od początku po wprowadzeniu zmian, które nie mają wpływu na tor narzędzia. Wszystkie te cechy eliminują problem wielokrotnego przeliczania ścieżki narzędzia zanim otrzymamy wcześniej zaplanowany efekt. Strategie obróbki są proste w obsłudze i konfiguracji dzięki bardzo intuicyjnemu interfejsowi całego systemu. Dzięki wielu narzędziom dostarczonym przez Dassault Systemes automatyzującym pracę, można ograniczyć do minimum potrzebę ustawiania wszelkich parametrów obróbki. Wcześniej utworzone standardy będą w przyszłości w każdej chwili dostępne i gotowe do użytku. Po dobraniu odpowiedniej strategii, już w większości skonfigurowanej, wybieramy narzędzie z naszej biblioteki narzędzi, pozostaje tylko wybór geometrii, która powinna być obrobiona. Sposobów wyboru elementu, który chcemy obrabiać jest wiele, mamy możliwość wyboru pojedynczych powierzchni, ograniczenia okna obróbki krzywą, określenia krzywej prowadzącej narzędzie czy wskazania konkretnych punktów. Dodatkowo wbudowana funkcjonalność rozpoznawania cech geometrycznych modelu pozwala na automatyczne dobranie odpowiednich strategii obróbki oraz narzędzi potrzebnych do obróbki. Wszystkie te cechy prowadzą to maksymalnej automatyzacji pracy technologów i unikania niepotrzebnych błędów, których naprawienie pochłania kolejne godziny pracy i zasoby. Jeżeli dodatkowo w przedsiębiorstwie wdrożony zostanie system PLM oparty na bazie danych wyeliminowane zostaną wszystkie pomyłki związane z niedostatecznym przepływem informacji jak np. brak wiadomości na temat wprowadzonych zmian przez konstruktorów. Praca całego zespołu na wspólnej bazie danych powoduje, że każdy użytkownik pracuje z najbardziej aktualną wersją produktu a dodatkowo wykorzystując najnowsze rozwiązanie systemu CATIA wielu użytkowników może pracować jednocześnie na tym samym złożeniu nie blokując swoją pracą innych użytkowników. Jest to w tej chwili unikatowe rozwiązanie na rynku systemów CAD/CAM/PLM. rys.1 Wizualizacja ścieżki narzędzia System CATIA nie tylko pozwala na skrócenie czasu pracy biura technologicznego. Dzięki swoim funkcjom daje również wiele możliwości na skrócenie czasu samej obróbki. Obok tak oczywistych funkcji jak możliwość generowania modelu materiału resztkowego po kolejnych przejściach mamy możliwość automatycznej translacji ścieżki z 3 do 5 osi. Dzięki czemu możemy te same powierzchnie obrobić przy pomocy krótszego narzędzia. Wykorzystanie krótszego narzędzia do zebrania większej ilości materiału powoduje oczywiście, że potrzebujemy mniejszej ilości narzędzi ale przede wszystkim krótszym narzędziem możemy pracować na wyższych parametrach dzięki czemu skracamy diametralnie czas obróbki a jakość obrobionej powierzchni jest o wiele lepsza. Korzyści finansowe dzięki oszczędnościom związanym z onarzędziowaniem maszyny oraz oszczędnością czasu są łatwe do przeliczenia a dodatkowo dochodzą 14

15 UMER 01 (42) 2010 F do tego korzyści związane z mniejszym zużyciem maszyny. rys.2 Wykres redukcji czasu obróbki przy wykorzystaniu krótkich narzędzi Bardzo ważną sprawą związaną z generowaniem symultanicznych ścieżek 5-cio osiowych jest kontrola kolizji narzędzia, detalu oraz wszystkich ruchomych części maszyny. W tym celu w systemie zostaje skonfigurowana maszyna wraz z całą swoją kinematyką. W czasie symulacji pracy maszyny wykonywana jest kontrola kolizji. W systemie CATIA został rozwiązany problem wielokrotnej weryfikacji kodu C dodatkowymi narzędziami i programami komputerowymi, gdyż pełna kontrola kolizji oraz weryfikacja kodu C działa wewnątrz jednego interfejsu. Jest to wielkie udogodnienie biorąc pod uwagę problemy jakie stwarza generowanie poprawnych, i co bardzo ważne, bezpiecznych ścieżek narzędzia zweryfikowanych w pełnym środowisku maszyny obróbczej tym bardziej, że obróbka 5-cio osiowa niesie ze sobą problemy związane z przewidywaniem dokładnych ruchów maszyny, dlatego też program wygenerowany za pomocą narzędzia CAM musi być najbardziej jak to tylko możliwe bezpieczny, takie możliwości daje nam właśnie system CATIA. Zaś dzięki ujednoliconemu interfejsowi, który zawiera wszystkie potrzebne narzędzia do weryfikacji gotowych programów C pod względem kolizji rozwiązane zostały kolejne problemy związane z korektą programów ze względu np. na zmianę geometrii detalu, bądź narzędzi obróbczych. rys.4 Przykładowe modele maszyn potrzebne do symulacji oraz kontroli kolizji rys.3 Symulacja materiału resztkowego po obróbce. Robert Lasak Specjalista ds. wdrożeń rozwiązań PLM TBI Technology Sp. z o.o. Ul. Batorego 7, Racibórz tel mail: catia@tbitech.pl Certyfikowany Partner Handlowy producenta systemu CATIA 15

16 F UMER 01 (42) 2010 Automatyzacja zwiększ swoją wydajność Globalna konkurencyjność musi być zestawiona z podniesieniem elastyczności, zwiększeniem jakości i poprawą produktywności. a dłuższą metę można osiągnąć to jedynie poprzez zastosowanie jednego rozwiązania paletyzacji i automatyzacji. przeznaczony do automatycznej zmiany palet pomiędzy uchwytem, a stołem roboczym maszyny. Wygodny dostęp do zmieniacza gwarantują przesuwne drzwi na głównej ścianie, umożliwiające swobodną wymianę detalu poprzez duży otwór załadunkowy. Zmieniacz daje szerokie możliwości zastosowania w powiązaniu z maszynami WEDM i małymi centrami HSM. Automatyzacja pozwala na wykorzystanie możliwości przerobowych maszyn niezależnie od pory dnia i tygodnia. Rezultatem jest skrócenie czasu przygotowania operacji, wyższa produktywność i szybszy zwrot kosztów poniesionych na doposażenie narzędziowni w najwyższej klasy maszyny numeryczne. iezależnie od wykonywanej produkcji seryjnej, krótkich serii lub produkcji jednostkowej, cel automatyzacji jest jeden zminimalizowanie czasu przestoju maszyn. Dzięki zautomatyzowanym operacjom produkcja może nieprzerwanie trwać siedem dni w tygodniu. Zyskujemy niekończące się możliwości. Automatyzacja w wydaniu Systemu 3R mimo całego skomplikowania i łączenia wielu elementów produkcji, jest zawsze przyjazna dla użytkownika Koncepcja automatyzacji systemu 3R daje Tobie: podniesienie utraty wydajności roboczej maszyn CC podniesienie produktywności zwiększenie elastyczności zmniejszenie kosztów produkcji skrócenie wydatku czasowego ZWIĘKSZEIE PRODUKTYWOŚCI Przykładowe obliczenia (godziny) Ustawianie konwencjonalne System paletowy System paletowy + automatyzacja WorkPal - oprzyrządowanie MecaTool GPS 240 WorkPartner kompaktowy zmieniacz palet dający możliwość wymiany palet, tak jak w urządzeniu Workpal, ale pozwalający również na wymianę detali (elektrod) we wrzecionie maszyn EDM. Konstrukcja robota jest przyjazna dla operatora ponieważ magazyn palet znajduje się za podwójnymi, przeszklonymi drzwiami. WorkPartner 2 WorkPartner 2+ - zmieniacz oparty konstrukcyjnie na rozwiązaniu z Workpartnera, ale dający możliwość obsługi dwóch maszyn. Połączenie EDM z frezarką, dwóch frezarek lub EDM z EDM. Czas pracy w dniu Czas ustawiania w dniu -2-0,3 0 Produkcja bez operatora w dniu Czas obróbki w dniu = 6 = 7,7 =24 Dni robocze w tygodniu x 5 x 5 x 7 Czas obróbki w tygodniu = 30 = 38,5 = 168 W programie oprzyrządowania System 3R występują cztery rodzaje zmieniaczy dostosowane do większości typów maszyn dostępnych na rynku. WorkPal - zmieniacz palet, zajmujący minimalną powierzchnię WorkPartner 2 + WorkMaster w pełni zaawansowany technologicznie robot do ciągłej pracy obsługujący trzy maszyny niezależnie od ich typu 16

17 UMER 01 (42) 2010 F (EDM, WEDM i frezarka). Obroty w zakresie 300, wyposażony w niezależny magazyn typu obrotowego lub magazyn rzędowy. Konfiguracja magazynu w zależności od potrzeb klienta i wielkości powierzchni przeznaczonej na automatyzację w zakładzie. Workmaster współpracuje również z maszynami pomiarowymi i posiada sondę w celu identyfikacji palet w magazynie. Gwarantuje to szybką identyfikowalność towaru i właściwy rozdział operacji w cyklu produkcyjnym. STOM i SPAWALICTWO w Targach Kielce Zapraszamy pod koniec marca 2010r. WorkMaster - obsługa trzech maszyn WorkMaster Linear urządzenie niewiarygodnie podnoszące elastyczność i dające pełne możliwości w dużych cyklach produkcyjnych. Workmaster Linear oparty na rozwiązaniach z Workmastera, ale doposażony w jeszcze jedną oś przesuwu poziomego. Zakres pracy od 4m do 20m. Urządzenie pozwala na szybką wymianę detalu w całym cyklu produkcyjnym. WorkMaster Linear - przesuw poziomy 3m - 20m System 3R jako jedyny producent systemów automatyzacji daje program pozwalający na pełną kontrolę pracy pomiędzy robotem, a maszyną. Program ten to WorkShopManager kreuje, archiwizuje i daje pewność, że wszystkie operacje będą przebiegały właściwie. Jeśli są państwo zainteresowani najwyższej jakości systemem referencyjnym istniejącym od 42 lat na rynku światowym jak również opisywaną powyżej automatyzacją, zapraszam do odwiedzenia stoiska firmy OBERO Robert Dyrda na targach STOM w Kielcach - numer pawilonu i stoiska B - 49 Szymon Janowski specjalista ds. system 3R Kom s.janowski@oberon.pl Podczas Salonu Technologii Obróbki Metali STOM zarówno wystawcy, jak i zwiedzający mogą poszerzyć swoją wiedzę z zakresu obróbki metali, oprzyrządowania technologicznego obrabiarek, oprogramowania, wspomagania komputerowego procesów obróbki oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. a stoiskach można zobaczyć maszyny, narzędzia, roboty, automaty, ale i całe linie technologiczne. Podczas STOM w Kielcach nie zabraknie też specjalistycznych szkoleń oraz certyfikacji. Swoje stoiska prezentują instytucje, instytutu, stowarzyszenia, jednostki badawczo-rozwojowe, ośrodki targowe oraz wydawnictwa branżowe. Patronat nad wystawą objął Instytut Zaawansowanych Technologii Wytwarzania. Targi posiadają specjalne wyróżnienie Medal Europejski dla Usług. STOM w 2009r. nie poddał się kryzysowi. Kilkadziesiąt rynkowych nowości, ponad 200 firm z 18 krajów Polski, Włoch, Czech, iemiec, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Turcji, Finlandii, Hiszpanii, Holandii, Węgier, Austrii, Chin, Tajwanu, Stanów Zjednoczonych, Indii, Japonii i Korei tak wyglądał II Salon Technologii Obróbki Metali, który odbył się w halach Targów Kielce pod koniec marca 2009r. Od 23 do 26 marca 2010 r. w Targach Kielce już po raz piąty odbędą się Międzynarodowe Targi Technologii i Urządzeń dla Spawalnictwa SPAWALICTWO. Targi te są organizowane przy współpracy z Instytutem Spawalnictwa z Gliwic oraz Polską Izbą Spawalniczą z Warszawy. W ramach targów prezentowane są najnowsze maszyny, urządzenia oraz rozwiązania technologiczne i materiały stosowane w spawalnictwie, maszyny, urządzenia i osprzęt do spawania, materiały spawalnicze, systemy komputerowe wspomagające procesy spawalnicze, roboty, automaty, linie technologiczne, gazy techniczne. Swoją ofertę przedstawią również firmy zajmujące się świadczeniem usług spawalniczych, jak i instytucje, instytuty, stowarzyszenia, jednostki badawczorozwojowe, specjalizujące się w tej dziedzinie. Wystawie towarzyszą pokazy nowoczesnych maszyn, urządzeń i metod spawania. W ubiegłym roku wystawy zwiedziło blisko 3500 osób. W 2010 roku równolegle do targów STOM i SPAWALICTWO odbędą się XI Targi Przemysłowej Techniki Pomiarowej COTROL-STOM oraz po raz pierwszy Targi Technologii Antykorozyjnych oraz Ochrony Powierzchni EXPO-SURFACE. Więcej informacji o Targach na stronie 17

18 F UMER 01 (42) Raport EDM DAE TECHICZE PRODUCET Jednostka miary/opis Mitsubishi Electric Proponowane maszyny Proponowane maszyny OPS-Ingersoll Accutex SURE FIRST / Tajwan PRZEDSTAWICIEL W POLSCE Abplanalp Consulting Sp. z o.o. APX Technologie TYP MASZYY Powierzchnia potrzebna do zainstalowania maszymy (prostokąt) opisany na rzucie maszyny na podłogę Gantry 500 Eagle AMC43 ED-252 ZPC-408 CC-640 Mm X Mm 1750 X X X X X X2040 Ciężar maszyny Kg Materiał korpusu Żeliwo Żeliwo Żeliwo Żeliwo Żeliwo Żeliwo Magazyn/zmieniacz elektrod, możliwa ilość pozycji 20/50 20/ Atc-4 / Atc-6 Możliwość paletyzacji Tak/ie Tak Tak Tak ie ie ie Możliwość polerowania w standardzie Tak Tak Tak Wydajność M3/Min Brak Danych Brak Danych Brak Danych 2,01 G/Min [+Cu : St] 3,06 G/Min [+Cu : St] Zużycie energii Kva Brak Danych Brak Danych Brak Danych Możliwość importu kształtu elektrody w formacie 3D w celu przygotowania technologii 3,06 G/Min [+Cu : St] Tak ie ie Przesuw osi x Mm Przesuw osi y Mm Przesuw osi z Mm Wielkość zbiornika X700x X1150x X1950x600 Wielkość stołu roboczego Mm X Mm 700X X X X X X450 Rodzaj zbiornika Konstrukcja korpusu Maksymalny ciężar detalu, który można położyć na stole roboczym Maksymalna wielkość detalu, który można położyć na stole roboczym Wymiary wewnętrzne wanny ieruchomy/ Ruchomy ieruchomy ieruchomy Ruchomy Ruchomy Ruchomy ieruchomy Kg Dł./Szer./ Wys. (Mm) Dł./Szer./ Wys. (Mm) 800X550x X670x X600x X300x X400x X450x X550x X670x X600x X510x X600x X750x520 Odległość głowicy od stołu roboczego Min./Max / / /720 Maksymalny ciężar elektrody Kg Rodzaj napędu Podaj liczbę osi jednocześnie sterowanych (c/x/y/z) w standardzie Element pomiarowy pozycjonowania - podać rozdzielczość odczytu Dc/Ac/ Liniowy Ac Ac Ac Dc Dc Dc X/Y/Z/C Wszystkie Osie Wszystkie Osie Wszystkie Osie - Z X/Y/Z EA-12V Advance Enkoder/Liniał Optyczny Enkoder + Liniał Enkoder + Liniał Enkoder + Liniał - Liniał Optyczny Liniał Optyczny Maksymalna moc generatora A Maksymalna prędkość odskoku elektrody M/Min Brak Danych Drążenie głębokie bez płukania Tak/ie Tak Tak Tak System przeciwpożarowy Tak/ie Tak Tak Tak Tak Tak Tak Układ chłodzenia dielektryka Tak/ie Tak Tak Tak ie ie ie ajlepsza gładkość powierzchni Ra/VDI Μm ,3 Serwis na polskim rynku Tak/ie Tak Tak Tak Tak Tak Tak Skład części zamiennych Tak/ie Tak Tak Tak Cena katalogowa Euro a Zapytanie a Zapytanie a Zapytanie Usd Usd Usd Zaopatrujemy w materiały eksploatacyjne Tak(Jakie)/ ie Tak Tak Tak Tak, Filtry Tak, Filtry Tak, Filtry Osoba do kontaktu Jan Zych, Tomasz Piekarniak, Piotr Bagiński Rafał Filipek Stona www/ Janzych@Abplanalp.Pl / R.Filipek@Apx.Pl Telefon/Fax (22) /

19 UMER 01 (42) 2010 Raport EDM F DAE TECHICZE Jednostka miary/opis Proponowane maszyny Proponowane maszyny PRODUCET GF AgieCharmilles Zakład Automatyki Przemysłowej BP PRZEDSTAWICIEL W POLSCE Agie Charmilles Sp. z o.o. TYP MASZYY FO 350Sp FORM 3000 HP AT Spirit 4L BP-03p BP-07p Powierzchnia potrzebna do zainstalowania maszyny (prostokąt) opisany na rzucie maszyny na podłogę mm x mm 1900 x x x x x2500 Ciężar maszyny kg Materiał korpusu Żeliwo Polimerobeton Polimerobeton żeliwo/granit stal/granit Magazyn/zmieniacz elektrod, możliwa ilość pozycji Do 80 z ITS lub Macro tooling, do 160 z Combi lub Junior tooling od 20 do 210 do 56 poz. - - Możliwość paletyzacji tak/nie tak tak nie Tak Tak Możliwość polerowania w standardzie tak tak tak - - Wydajność mm 3 /min mm 3 800mm 3 Zużycie energii kva kW 4,5kW Możliwość importu kształtu elektrody w formacie 3D w celu przygotowania technologii ta możliwość nie jest konieczna, maszyna mierzy powierzchnię czynną elektrody podczas drążenia ta możliwość nie jest konieczna, maszyna mierzy powierzchnię czynną elektrody podczas drążenia ta możliwość nie jest konieczna, maszyna mierzy powierzchnię czynną elektrody podczas drążenia - - Przesuw osi x mm Przesuw osi y mm Przesuw osi z mm Wielkość zbiornika 410 l 940 l 840 l 180l 360l Wielkość stołu roboczego mm x mm 500 x x x x x500 Rodzaj zbiornika Podnoszony Podnoszony Podnoszony Konstrukcja korpusu Maksymalny ciężar detalu, który można położyć na stole roboczym Maksymalna wielkość detalu, który można położyć na stole roboczym Wymiary wewnętrzne wanny nieruchomy/ ruchomy ieruchomy/ Typ C ieruchomy/ Typ C ieruchomy/ Bramowa Skręcana Skręcana kg dł./szer./wys. (mm) dł./szer./wys. (mm) 780 x 530 x x 800 x x 950 x x340x x700x x 800 x x 1040 x x 1000 x x350x x540x300 Odległość głowicy od stołu roboczego min./max 150/ / / / /400 Maksymalny ciężar elektrody kg Rodzaj napędu DC/AC/liniowy Serwonapędy AC Serwonapędy AC Serwonapędy AC Silniki krokowe Silniki krokowe Podaj liczbę osi jednocześnie sterowanych (c/x/y/z) w standardzie Element pomiarowy pozycjonowania - podać rozdzielczość odczytu x/y/z/c wszystkie wszystkie wszystkie x/y/z/c x/y/z/c enkoder/liniał optyczny Enkoder + Liniał Optyczny Enkoder + Liniał Optyczny Enkoder 0,1 Liniał optyczny Liniał optyczny Maksymalna moc generatora A 64 (128) 80 (140) 72 (104) Maksymalna prędkość odskoku elektrody m/min ,12 0,12 Drążenie głębokie bez płukania tak/nie Tak Tak Tak Tak Tak System przeciwpożarowy tak/nie Tak Tak Tak Tak Tak Układ chłodzenia dielektryka tak/nie Tak Tak Tak - - ajlepsza gładkość powierzchni Ra/VDI µm 0,1 0,1 0,1 1 1 Serwis na polskim rynku Skład części zamiennych tak/nie tak/nie Tak, bezpośredni oddział Tak, bezpośredni oddział Tak, bezpośredni oddział Tak, bezpośredni oddział Tak, bezpośredni oddział Tak, bezpośredni oddział Cena katalogowa euro a zapytanie a zapytanie a zapytanie Zaopatrujemy w materiały eksploatacyjne tak(jakie)/nie Tak, wszystkie Tak, wszystkie Tak, wszystkie Tak Tak Osoba do kontaktu Dział Sprzedaży Poterała Paweł Stona www/ info.pl@pl.gfac.com Tak Tak Tak Tak zapbp@plocman.pl Telefon/Fax tel.(22) , fax.(22) tel /

20 F UMER 01 (42) 2010 Raport EDM DAE TECHICZE Jednostka miary/opis Proponowane maszyny Proponowane maszyny PRODUCET CHMER exeron GmbH PRZEDSTAWICIEL W POLSCE MDT Sp. z o.o. "ROMATEX Matyjek Tadeusz, ul. Wałbrzyska 11 lok. 503, Warszawa" TYP MASZYY CM-323C CM-A64C CM-1265C EDM 310 EDM 313 EDM 316XXL Powierzchnia potrzebna do zainstalowania maszymy (prostokąt) opisany na rzucie maszyny na podłogę mm x mm 1200x x x x x x x x x x x x 6000 Ciężar maszyny kg 1000x x440x Materiał korpusu Żeliwo Meehanite Żeliwo Meehanite Magazyn/zmieniacz elektrod, możliwa ilość pozycji Żeliwo Meehanite polimerobeton polimerobeton stal spawana usztywniona polimerobetonem Opcja Opcja Opcja 4 albo 20 6 albo albo 20 albo 30 Możliwość paletyzacji tak/nie Tak Tak Tak tak tak tak Możliwość polerowania w standardzie Tak Tak Tak tak tak tak Wydajność m 3 /min do 500 (grafit- stal) do 900 (grafit- stal) Zużycie energii kva Możliwość importu kształt elektrody w formacie 3D w celu przygotowania technologii Tak Tak Tak "niepotrzebne - sterowanie automatycznie optymalizuje obróbkę" do 900 (grafit- stal) Przesuw osi x mm Przesuw osi y mm Przesuw osi z mm Wielkość zbiornika 820x x x1350 Wielkość stołu roboczego mm x mm 550 x x x 1350 Rodzaj zbiornika Otwierany Otwierany Otwierany podnoszony podnoszony podnoszony Konstrukcja korpusu Maksymalny ciężar detalu, który można położyć na stole roboczym Maksymalna wielkość detalu, który można położyć na stole roboczym nieruchomy/ ruchomy Ramię typu C Bramowa Ramię typu C typu C typu C portalowa kg dł./szer./ wys. (mm) wg wymiarów wanny i stołu Wymiary wewnętrzne wanny (w mm) dł./szer./wys. 770 / 520 / > / 670 / > / 1400 / >750 Odległość głowicy od stołu roboczego min./max / / / 1000 Maksymalny ciężar elektrody kg Rodzaj napędu Podaj liczbę osi jednocześnie sterowanych (c/x/y/z) w standardzie Element pomiarowy pozycjonowania - podać rozdzielczość odczytu DC/AC/ liniowy AC AC AC AC AC AC x/y/z/c x/y/z x/y/z x/y/z enkoder/ liniał optyczny Liniał optyczny Liniał optyczny Liniał optyczny liniał optyczny liniał optyczny liniał optyczny Maksymalna moc generatora A / Maksymalna prędkość odskoku elektrody M/min Drążenie głębokie bez płukania tak/nie tak tak tak System przeciwpożarowy tak/nie Tak Tak Tak tak tak tak Układ chłodzenia dielektryka tak/nie Tak Tak Tak tak tak tak ajlepsza gładkość powierzchni Ra/VDI µm 0,15 0,15 0,15 Ra = 0,1 / VDI 0 Ra = 0,1 / VDI 0 Ra = 0,1 / VDI 0 Serwis na polskim rynku tak/nie Tak Tak Tak tak tak tak Skład części zamiennych tak/nie Tak Tak Tak Cena katalogowa euro Zaopatrujemy w materiały eksploatacyjne tak(jakie)/nie Tak Tak Tak tak tak tak Osoba do kontaktu Michał Wadowski Robert Matyjek ( );Tomasz Wójtowicz ( ) Stona www/ info@mdt.net.pl / romatex@romatex.pl Telefon/Fax Tel./Fax lub /