Ryc. 1a Widok obiektu WA-102, nitka lewa po nasunięciu ostatniego segmentu
|
|
- Rafał Kasprzak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Ryc. 1a Widok obiektu WA-102, nitka lewa po nasunięciu ostatniego segmentu 64 OBIEKTY inżynierskie 3/2010
2 Cezary Sternicki Dywidag System International sp. z o.o. Dyrektor Działu Techniki Sprężania/BU Manager PT Dyrektor ds. Rozwoju/Business Development Manager Prokurent Realizacje Jakub Szreder Dywidag System International sp. z o.o. Inżynier Robót Sprężalniczych REALIZACJA OBIEKTU WA-102 W CIĄGU AUTOSTRADY A1 W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM w technologii prefabrykowanych kabli sprężających zewnętrznych i wewnętrznych Prefabrykacja w budownictwie ma na celu przyspieszenie prac budowlanych, zmniejszenie zaangażowania ludzkiego na budowie, co skutkuje znacznym spadkiem kosztów, i co najważniejsze podniesienie jakości wykonanych robót. Przy pracach sprężalniczych prowadzonych na rynku polskim kable prefabrykowane są rozwiązaniem nowym, na rynku europejskim znane i stosowane są od dłuższego czasu przy realizacjach w budownictwie infrastrukturalnym, przemysłowym oraz kubaturowym. Budowa Autostrady A1, faza II jest obecnie jedną z największych inwestycji na terenie całej Europy. W ramach tej inwestycji realizowany jest obiekt WA-102 umożliwiający bezkolizyjne przejście nad linią kolejową Toruń Wsch. Malbork i doliną rzeki Młynówki. Obiekt wykonywany jest metodą nasuwania podłużnego przy średniej długości segmentu 22,5 m w cyklu tygodniowym. Jest to konstrukcja o przekroju skrzynkowym o wysokości skrzynki 2,8 m. Typowy przekrój poprzeczny przedstawiono na ryc. 1b. Szerokość całkowita jednego ustroju nośnego wynosi 14,75 m. Całkowita długość ustroju nośnego to 252,00 m (36, x 45, ,00). Ryc. 1b Typowy przekrój poprzeczny ustroju nośnego OBIEKTY inżynierskie 3/
3 Ryc. 2 Sprefabrykowane zakotwienie bierne 6-15 wraz z przewodem do iniekcji Sprężenie ww. obiektu realizowane jest za pomocą dwóch systemów kabli prefabrykowanych: kable przyczepnościowe wewnętrzne biegnące wewnątrz przekroju betonowego, wg Aprobaty Europejskiej ETA-06/0025: SUSPA-Splot System kabli sprężających z przyczepnością zawierający od 2 do 22 splotów do sprężania konstrukcji, kable prefabrykowane zewnętrzne biegnące wewnątrz ustroju nośnego, ale poza przekrojem betonowym wg Aprobaty Europejskiej ETA-07/0186: System sprężania zewnętrznego przy użyciu od 30 do 66 drutów stalowych. Dodatkowo do doprężenia awanbeku do konstrukcji betonowej użyto prętów sprężających typ 40WR 950/1050 zabezpieczonych antykorozyjnie za pomocą iniektu cementowego. Sprężenie wewnętrzne przyczepnościowe System sprężenia wewnętrznego Suspa- Splot jest systemem, którego poszczególne elementy dostosowane są do łatwego i sprawnego montażu na budowie. W razie potrzeby na końcu sprefabrykowanego kabla nawiniętego na bęben może znajdować się: w pełni sprefabrykowane i przygotowane go montażu zakotwienie bierne (ryc. 2); sploty z zamontowanymi zaciskami plastycznymi gotowymi do zakotwienia w łączniku stałym lub ruchomym (ryc. 3); wolne sploty do wykonania zakotwienia czynnego Zaciski plastyczne można wykonywać w zakładzie prefabrykacji, jak również w razie po- Ryc. 3 montaż zakotwienia z zaciskami plastycznymi 66 OBIEKTY inżynierskie 3/2010
4 trzeby na budowie za pomocą niewielkiej prasy hydraulicznej. Dzięki kotwieniu kabli za pomocą zacisków plastycznych zakotwienie bierne odporne jest na ewentualne uszkodzenie podczas transportu. Przy zastosowaniu tej technologii nie występuje również poślizg klinów w zakotwieniu. Zaciski plastyczne zamontowane na kablu prefabrykowanym znacznie skracają czas wykonywania połączenia kabli w łącznikach stałych (przy wykonywaniu długich obiektów mostowych) oraz minimalizują ryzyko popełnienia błędu wykonawczego podczas montażu. Dużym udogodnieniem podczas wznoszenia obiektów mostowych przy użyciu kabli prefabrykowanych jest relatywnie mała ilość miejsca potrzebna do składowania bębnów z kablami prefabrykowanymi w porównaniu Realizacje Ryc. 4 Kable ułożone w takcie zabetonowanym przed jego wysunięciem Ryc. 6 Monterzy rozpoczynający montaż kabla sprężającego Ryc. 5 Składowanie kabli prefabrykowanych do kabli konwencjonalnych, łatwość transportowania i przestawiania kabli na bębnach oraz dużo mniejsza ilość maszyn i narzędzi potrzebnych do zrealizowania sprężenia. Przykładowo kable prefabrykowane rozwijane są za pomocą urządzenia pneumatycznego, natomiast do wprowadzania stali sprężającej w kanały kablowe stosowana jest maszyna pobierająca dużo energii elektrycznej. Na ryc. 4 i 5 przedstawiono odpowiednio kable zamontowane w zabetonowanym segmencie i gotowe do rozkładania w segmencie następnym oraz sposób składowania kabli przed montażem. Dodatkowym udogodnieniem podczas zastosowania kabli prefabrykowanych jest znaczne skrócenie czasu potrzebnego do ich ułożenia. Kable rozwija się z bębnów stalowych za pomocą urządzenia pneumatycznego podczepionego pod dźwig (ryc. 6-8). Sprężenie zewnętrzne bezprzyczepnościowe Sprężenie zewnętrzne obiektu WA-102 realizowane jest za pomocą w pełni prefabrykowanych kabli sprężających, zewnętrznych. Jest to system drutowy SUSPA Drut-Ex z fabrycznie wykonanym zabezpieczeniem antykorozyjnym w postaci smaru plastycznego. Do głównych zalet tego systemu kabli sprężających należą: ochrona antykorozyjna w postaci smaru trwale plastycznego wykonana w zakładzie prefabrykacji, co powoduje brak koieczności wykonywania iniekcji cementowej i związa- Ryc. 7 Monterzy podczas rozwijania kabla sprężającego OBIEKTY inżynierskie 3/
5 Ryc. 8 Kable sprężające po ułożeniu Ryc. 9 Kable sprężające na bębnach stalowych nej z nią niedogodności (potrzebne źródło wody oraz cement, mniejsza pracochłonność na budowie, brak zabrudzeń w ustroju); smar trwale plastyczny jest niewrażliwy na niskie temperatury co umożliwia prowadzenie prac w warunkach zimowych bez konieczności podejmowania dodatkowych środków zabezpieczających; kable sprężające SUSPA Drut Ex dostarczane są na budowę gotowe do użycia (zainiektowane sploty w osłonkach), przez co prace montażowe trwają krócej (ryc. 9); spęczane główki kotwiące poszczególne druty gwarantują stałość zakotwienia niezależnie od siły w kablu; dewiatory z HDPE będące częścią systemu, gwarantują wygodny montaż na etapie wykonawstwa (podczas wykonywania prac betoniarskich zabetonowywane są jedynie rury osłonowe z PE) - ryc. 10 i 11; do naciągu kabli stosowane są lekkie prasy z włókien węglowych ułatwiające manewrowanie wewnątrz ustroju nośnego; z uwagi na zabezpieczenie antykorozyjne kabla poprzez jego iniekcję smarem trwale plastycznym oraz kotwienie za pomocą główek spęczanych oraz systemu gwintów w każdym momencie istnieje możliwość regulacji siły sprężającej w kablu. Realizacja sprężenia za pomocą systemu SUSPA Drut-EX przebiega następująco: podczas betonowania ustroju nośnego w miejscach dewiatorów betonowane są rury osłonowe z HDPE w miejscach zakotwień betonowane są płyty kotwiące kable rozwijane są ze szpul za pomocą urządzenia pnuematycznego i wciągane do wewnątrz ustroju nośnego za pomocą przeciągarki oraz systemu rolek i podpórek (ryc. 13 i 14) montaż półłupin w miejscach zmiany trasy kabla; naciąg i kotwienie kabla Z uwagi na zastosowanie systemów prefabrykowanych kabli sprężających, prace sprężalnicze uległy skróceniu blisko o połowę w porównaniu do rozważanego wcześniej systemu klasycznego bazującego na splotach stalowych, kotwionych za pomocą szczęk i iniektowanych cementem. Istotnym aspektem stosowania tego rozwiązania jest zastosowanie wspomnianego wyżej zabezpieczenia antykorozyjnego w postaci plastycznego smaru. Jednym z czynników decydujących o rozwoju tego typu sprężania, była możliwość inspekcji kabli sprężających znajdujących się poza przekrojem betonowym. Dzięki Ryc. 12 Zakotwienie czynne systemu Drut-EX przed zabezpieczeniem antykorozyjnym Ryc. 10 Zabetonowane rury HDPE wraz z płytami oporowymi gotowe do montażu kabli sprężających 68 OBIEKTY inżynierskie 3/2010
6 Realizacje Ryc. 14 Rolki prowadzące Ryc. 11 Dewiatory systemowe z HDPE Ryc. 13 Wprowadzanie kabla do wewnątrz ustroju za pomocą przeciągarki zastosowanemu rozwiązaniu, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, istnieje możliwość dociągnięcia kabla lub jego całkowitego odpuszczenia i wymiany, bez ingerencji w samą konstrukcję obiektu. Rozwiązanie klasyczne kabli zewnętrznych nie zapewnia nam tej możliwości, ze względu na fakt iż stosowane tam jest sztywne zabezpieczenie antykorozyjne w postaci cementu oraz specyfika wykonywania naciągu nie pozwala na odpuszczenie lub doprężenie splotów po odcięciu naddatków na sprężanie. SUMMARY Prefabrication in construction is aimed at speeding up construction work, reducing human involvement in the construction, resulting in a significant reduction in costs, and most importantly, improve the quality of work done. The authors show the advantages of prefabrication on the example of construction of the viaduct that is a part of A1 highway in Poland. OBIEKTY inżynierskie 3/
7 DYWIDAG-Systems International Sp. z o.o. Post-Tensioning Systems ul. Przywidzka 4/ Gdańsk, Polska Phone Fax dsi-polska@dywidag-systems.com DYWIDAG-Systems International Sp. z o.o. Geotechnical Systems ul. Bojowników o Wolność i Demokrację 38/ Chorzów, Polska Phone Fax dsi-polska@dywidag-systems.com Uwaga: Celem niniejszej broszury jest realizowanie tylko i wyłącznie celów informacyjnych. Wszelkie dane techniczne i informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie mogą zostać uznane jako bezwzględnie wiążące i podlegają prawu do wprowadzenia zmian bez konieczności wcześniejszego powiadomienia ze strony podmiotu odpowiedzialnego. Oświadczamy, iż nie ponosimy jakiejkolwiek odpowiedzialności za szkody lub straty powstałe na skutek zastosowania zawartych w niniejszej broszurze danych technicznych, ani też za jakiekolwiek przypadki zastosowania produktów przedstawionych w niniejszym dokumencie niezgodnie z celem ich przeznaczenia. W przypadku konieczności zasięgnięcia dodatkowych informacji dotyczących niniejszych produktów służymy pomocą. AUSTRIA ARGENTINA AUSTRALIA BELGIUM BOSNIA AND HERZEGOVINA BRAZIL CANADA CHILE COLOMBIA COSTA RICA CROATIA CZECH REPUBLIC DENMARK EGYPT ESTONIA FINLAND FRANCE GERMANY GREECE GUATEMALA HONDURAS HONG KONG INDONESIA ITALY JAPAN KOREA LEBANON LUXEMBOURG MALAYSIA MEXICO NETHERLANDS NORWAY OMAN PANAMA PARAGUAY PERU POLAND PORTUGAL QATAR SAUDI ARABIA SINGAPORE SOUTH AFRICA SPAIN SWEDEN SWITZERLAND TAIWAN THAILAND TURKEY UNITED ARAB EMIRATES UNITED KINGDOM URUGUAY USA VENEZUELA
Prasy hydrauliczne typu CFK
Prasy hydrauliczne typu CFK Nośności od 40 t do 320 t Bardzo dobry stosunek wydajność/ masa urządzenia Przenośne prasy hydrauliczne Uniwersalne i lekkie! Do szybkiego sprężania i obciążeń próbnych systemów
PREFABRYKOWNE KABLE SPRĘŻAJĄCE. KLASYFIKACJA, CHARAKTERYSTYKA I ZASTOSOWANIE.
Cezary STERNICKI 1 PREFABRYKOWNE KABLE SPRĘŻAJĄCE. KLASYFIKACJA, CHARAKTERYSTYKA I ZASTOSOWANIE. 1. Wstęp Idea kabli prefabrykowanych bazuje na przeniesieniu części prac, które tradycyjnie wykonywane są
System kotew linowych jest stosowany jako tymczasowy. 1 GEOINŻYNIERIA drogi mosty tunele 04/2008 (19) ???????????????? Konstrukcja kotew linowych
???????????????? Kotwy linowe stałe (DCP) i tymczasowe firmy SUSPA-DSI Kotwy linowe służą do zabezpieczenia ścian wysokich wykopów, stabilizacji skarp i osuwisk lub generalnie ujmując, zapewniają równowagę
SYSTEMY GEOTECHNICZNE SUSPA-DSI (DYWIDAG-Systems International)
mgr inż. Cezary STERNICKI SUSPA-DSI Polska sp. z o.o. SYSTEMY GEOTECHNICZNE SUSPA-DSI (DYWIDAG-Systems International) 1. Wprowadzenie Gwałtowany rozwój budownictwa infrastrukturalnego związanego z nowopowstającymi
DROGI lądowe, powietrzne, wodne 9 /2010
Obiekt WA22A w ciągu Autostradowej Obwodnicy Wrocławia cz. II. Największy obiekt mostowy w Polsce realizowany przy użyciu w pełni prefabrykowanych kabli sprężających 38 DROGI lądowe, powietrzne, wodne
Wostatnich latach na rynku budowlanym pojawiło się
Kotwy gruntowe DYWIDAG-GEWI Wostatnich latach na rynku budowlanym pojawiło się wielu dostawców rozwiązań dla geotechniki, w tym w szczególności systemów do stabilizacji gruntów. Należy podkreślić, że systemy
Oznaczenia odzieży i produktów tekstylnych na świecie (obowiązkowe i dobrowolne)
Page 1 of 6 Oznaczenia odzieży i produktów tekstylnych na świecie (obowiązkowe i dobrowolne) Na podstawie opracowania EURATEX'u przedstawiamy w tabelach stan prawny dotyczący oznaczania odzieży i produktów
Instrumenty finansowania eksportu
1 Instrumenty finansowania eksportu MOŻLIWE ROZWIĄZANIA FINANSOWANIA KONTRAKTÓW EKSPORTOWYCH Polski producent urządzeń dla przemysłu górniczego, rybołówstwa, energetyki, przemysłu cukrowniczego, cementowego
DYWI Drill System żerdzi samowiercących
DYWI Drill System żerdzi samowiercących 2 DYWI Drill System żerdzi samowiercących Spis treści Wprowadzenie... 3 Zakres stosowania... 4 Główne zalety... 5 Opis systemu... 5 Elementy systemu... 6 Parametry
Summary of ScinoPharm Taiwan, Ltd. Submissions
Abiraterone Acetate DMF # 030587 Anastrozole USP DMF # 018335 CDMF# DMF 2007-273 Apixaban DMF # 030440 Apremilast DMF # 032058 Atazanavir Sulfate DMF # 027562 1. Australia: 2007/4681 2. Austria: 500003
PODSTAWY TECHNOLOGII WYTWARZANIA I PRZETWARZANIA
im. Stanisława Staszica w Krakowie WYDZIAŁ INŻYNIERII METALI I INFORMATYKI PRZEMYSŁOWEJ Prof. dr hab. inż. Andrzej Łędzki Dr inż. Krzysztof Zieliński Dr inż. Arkadiusz Klimczyk PODSTAWY TECHNOLOGII WYTWARZANIA
Druga przeprawa przez. Strelasund. Przykład zastosowania nowoczesnych technik sprężania
Druga przeprawa przez Strelasund fot. R. Legrand, im Auftrag der DEGES undfirmengruppe Max Bögl Fot. 1. Most Ziegelgraben Dr. Ing. Matthias Scheibe mgr inż. Cezary Sternicki SUSPA-DSI Polska Sp. z o.o.
Cennik za połączenia VoIP obowiązuje od
Cennik za połączenia VoIP obowiązuje od 01.11.2016 Rodzaj opłaty Inicjacja połączenia Abonament miesięczny / Opłata za utrzymanie numeru Opłata jednorazowa za przyznany numer (dowolna strefa numeracyjna)
Landenklassement
Landenklassement 2008-2018 2008 Boedapest HU IChO40 1 CAN 212,561 2 NZL 209,11 3 JPN 195,924 4 DEN 194,714 5 CRO 158,637 6 ITA 156,599 7 LTU 155,947 8 GER 154,494 9 TKM 151,724 10 BUL 150,369 11 MGL 148,596
Cennik za połączenia VoIP obowiązuje od 11.01.2013
Cennik za połączenia VoIP obowiązuje od 11.01.2013 Rodzaj opłaty Inicjacja połączenia Abonament miesięczny / Opłata za utrzymanie numeru 0,00 zł Opłata jednorazowa za przyznany numer (dowolna strefa numeracyjna)
Wszystko, co dla nas cenne.
flexi Bogdahn International GmbH & Co. KG Carl-Benz-Weg 13 22941 Bargteheide Germany Tel. +49 4532 4044-0 Fax +49 4532 4044-42 E-Mail: info@flexi.de www.flexi.de Printed in Germany PL 04/2012 Subject to
ZASTOSOWANIE W PEŁNI PREFABRYKOWANYCH KABLI SPRĘŻAJĄCYCH NA PRZYKŁADZIE OBIEKTU WA22A W CIĄGU AUTOSTRADOWEJ OBWODNICY WROCŁAWIA, CZ.II.
Maciej FIDYK 1 Cezary STERNICKI 2 Łukasz RYMANOWSKI 3 ZASTOSOWANIE W PEŁNI PREFABRYKOWANYCH KABLI SPRĘŻAJĄCYCH NA PRZYKŁADZIE OBIEKTU WA22A W CIĄGU AUTOSTRADOWEJ OBWODNICY WROCŁAWIA, CZ.II. 1. Opis konstrukcji
Wewnętrzne Zewnętrzne Wewnętrzne Zewnętrzne SD-1, 15.00* SD-1, 15.00* SD, SD, N/A N/A SD, 15,00 SD, 14,30 SD, 14,30 SD, 14,00 N/A N/A
Terminy przekazywania do Banku instrukcji rozrachunkowych 1.1 Godziny graniczne czas przekazywania instrukcji rozrachunkowych na rynku polskim Tablica. Terminy przekazywania do Banku instrukcji rozrachunkowych
ERIFLEX FLEXIBAR Narzędzia do zginania i skręcania szyn
ERIFLEX FLEXIBAR Narzędzia do zginania i skręcania szyn Narzędzia do zginania szyn ERIFLEX FLEXIBAR MFF narzędzie do zginania szyn MFFU - narzędzie do zginania szyn w kształt U MFFV uchwyt do zginania
Jak przeciwdziałać nadużywaniu zwolnień lekarskich w branży produkcyjnej? adw. Paweł Sobol
Jak przeciwdziałać nadużywaniu zwolnień lekarskich w branży produkcyjnej? adw. Paweł Sobol Warszawa, 7 marca 2017 r. SKALA PROBLEMU zgodnie ze statystykami ZUS ok. 15% zwolnień chorobowych oraz ok. 30%
Zatrudnianie cudzoziemców
Zatrudnianie cudzoziemców Tomasz Rogala radca prawny Warszawa, 23 maja 2017 r. Plan prelekcji I. Uwagi wstępne II. Zezwolenia na pracę III. Zezwolenia pobytowe IV. Zmiany w przepisach 1) Zniesienie wiz
Przetwarzanie danych osobowych pracowników w grupie przedsiębiorstw w świetle zasady rozliczalności
Przetwarzanie danych osobowych pracowników w grupie przedsiębiorstw w świetle zasady rozliczalności Dr Dominika Dörre- Kolasa- Katedra Prawa Pracy i Polityki Społecznej UJ radca prawny, partner 4 grudnia
LABORATORIUM zajęcia 1 Z KONSTRUKCJI BETONOWYCH
Politechnika Krakowska Wydział Inżynierii Lądowej Instytut Materiałów i Konstrukcji Budowlanych Zakład Konstrukcji Sprężonych LABORATORIUM zajęcia 1 Z KONSTRUKCJI BETONOWYCH Charakterystyka konstrukcji
Zajęcia 5. Rynek pracy - polityka wobec rynku pracy
Zajęcia 5 Rynek pracy - polityka wobec rynku pracy 1 Kolejne zajęcia: Rynek pracy - polityka wobec rynku pracy (c.d.) 1) W. Wojciechowski, Skąd się bierze bezrobocie?, Zeszyty FOR (+słowniczek); (profil)
Tonnes % of reserves 1 United States 8 133,5 74,2% 2 Germany 3 377,9 68,1% 3 IMF 2 814,0 4 Italy 2 451,8 67,2% 5 France 2 435,8 63,9% 6 China 1 842,6
Tonnes % of reserves 1 United States 8 133,5 74,2% 2 Germany 3 377,9 68,1% 3 IMF 2 814,0 4 Italy 2 451,8 67,2% 5 France 2 435,8 63,9% 6 China 1 842,6 2,2% 7 Russia 1 615,2 15,6% 8 Switzerland 1 040,0 5,8%
Odpowiedzialność karna podmiotów zbiorowych wyzwania compliance dla przedsiębiorstw Ewelina Rutkowska prawnik, Raczkowski Paruch
Odpowiedzialność karna podmiotów zbiorowych wyzwania compliance dla przedsiębiorstw Ewelina Rutkowska prawnik, Raczkowski Paruch Warszawa, 25 czerwca 2019 r. Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych ustawa
14 grudnia TMF Business breakfast
14 grudnia 2016 TMF Business breakfast - Outsourcing w 2017 1 Kim jest TMF Group? W czym możemy pomóc? Współpraca Globalne usługi biznesowe Globalny zasięg Lokalna wiedza Szybkość obsługi Niezależność
List of Ratifications of ILO Conventions Nos. 81, 129 and 150
List of Ratifications of ILO Conventions Nos. 81, 129 and 150 (Last updated 07.04.2014) 1 Afghanistan - X - X - X Albania 18.8.2004-11.10.2007 2-24.7.2002 - Algeria 19.10.1962 - - X 26.1.1984 - Angola
ZMIANY W PRAWIE DOT. NIERUCHOMOŚCI ROLNYCH Prezentacja DLA Piper
ZMIANY W PRAWIE DOT. NIERUCHOMOŚCI ROLNYCH Prezentacja DLA Piper 7 czerwiec 2016 www.dlapiper.com 6 czerwiec 2016 0 Kancelaria prawna o globalnym zasięgu DLA PIPER OFFICES Australia Austria Bahrain Belgium
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY. data, miejsce
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY data, miejsce Sonepar w liczbach 44 KRAJE NA 5 KONTYNENTACH NR 1 W 14 KRAJACH 43,000 PRACOWNIKÓW SPRZEDAŻ 20.2 MILIARDÓW EURO 2,800 ODDZIAŁÓW Sieć Sprzedaży
EKSPERT RADZI - JEDNODNIOWE SZKOLENIA Z ZAKRESU PRAWA PRACY. adw. Piotr Wojciechowski
EKSPERT RADZI - JEDNODNIOWE SZKOLENIA Z ZAKRESU PRAWA PRACY adw. Piotr Wojciechowski Szanowni Państwo, Inwestycja w rozwój ludzi to w dzisiejszych czasach inwestycja w rozwój biznesu. Droga do mistrzostwa
Badanie Mercer: analiza polityki flotowej w celu redukcji kosztów
Warszawa, 16 sierpnia 2010 r. Badanie Mercer: analiza polityki flotowej w celu redukcji kosztów Samochód służbowy stanowi istotny składnik pakietu wynagrodzenia i jest potężnym argumentem dla przyciągnięcia
Dywizja Produktów i Systemów Elektryfikacji
2016 Dywizja Produktów i Systemów Elektryfikacji Profil Slajd 1 Dywizja Produktów i Systemów Elektryfikacji Przegląd ok. 41 000 pracowników $ 9,6 miliarda dochodu (2015) Działamy w +100 krajach Zakłady
Oximo io. ÍRg=È1AEÎ. instrukcja instalacji. Ref A. Telis 1 io. Situo io Situo io A/M Situo io mobile.
i i i i www.somfy.com Oximo io instrukcja instalacji C ok C ok Ref. 5071291A ÍRg=È1AEÎ Situo io Situo io A/M Situo io mobile Telis 1 io Impresario Chronis io Telis Composio io Keytis io Oximo io Spis treści
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY Sonepar w liczbach 44 KRAJE NA 5 KONTYNENTACH NR 1 W 14 KRAJACH 43,000 PRACOWNIKÓW SPRZEDAŻ 20.2 MILIARDÓW EURO 2,800 ODDZIAŁÓW Sieć Sprzedaży Sonepar 1984
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY. data, miejsce
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY data, miejsce Sonepar w liczbach 41 KRAJÓW NA 5 KONTYNENTACH 40 000 PRACOWNIKÓW SPRZEDAŻ 2 600 17,2 ODDZIAŁÓW 219 000 ZAMÓWIEŃ / DZIEŃ MILIARDÓW EURO Sieć
Technologia wykonania ustroju nośnego mostu typu extradosed i estakad przeprawy w Koninie (I)
Przeprawa drogowa przez Wartę w ciągu nowego odcinka drogi krajowej nr 25 w granicach miasta Konina zakładała (rys. 1): budowę estakad i mostu przez tereny zalewowe rzeki Warty; budowę odcinka trasy drogowej
Korytarz Północ - Południe jako alternatywa istniejącej Infrastruktury Krytycznej Europy Środkowej. Bogdan Janicki Starszy Doradca CEEP
Korytarz Północ - Południe jako alternatywa istniejącej Infrastruktury Krytycznej Europy Środkowej Bogdan Janicki Starszy Doradca CEEP Konferencja Wyzwania dla Infrastruktury Krytycznej 26 listopada 2015
C E R T Y F I K A T DQS GmbH Deutsche Gesellschaft zur Zertifizierung von Managementsystemen poświadcza niniejszym, że przedsiębiorstwo Lubcon Polska Sp. z o. o. ul. Piasecka 162 21-040 Świdnik Polska
System opieki zdrowotnej na tle innych krajów
System opieki zdrowotnej na tle innych krajów Dr Szczepan Cofta, Dr Rafał Staszewski Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego im. K. Marcinkowskiego
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY. data, miejsce
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY data, miejsce Sonepar w liczbach 38 KRAJÓW NA 5 KONTYNENTACH NR 1 W 18 KRAJACH 36,000 PRACOWNIKÓW SPRZEDAŻ 16.3 MILIARDÓW EURO 2,300 ODDZIAŁÓW Sieć Sprzedaży
Kierunki międzynarodowe
Połączenia specjalne zł/min (brutto) 7031, 7001, 7011, 7081 0,36 7032, 7002, 7012, 7082 1,29 7033, 7003, 7013, 7083 2,08 7034, 7004, 7014, 7084 2,58 7035, 7005, 7015, 7085 3,69 7036, 7006, 7016, 7086 4,29
Frezy węglikowe do gwintów
Frezy węglikowe do gwintów Wstęp Rodzina pełnowęglikowych frezów do gwintów firmy Dormer obejmuje pełny asortyment narzędzi o wysokiej wydajności, zapewniający imponującą ekonomikę eksploatacji oraz wysoką
www.format-4.com Teraz przez krótki czas! Zarezerwujcie promocje jubileuszowe
2001-2015 www.format-4.com Teraz przez krótki czas! Zarezerwujcie promocje jubileuszowe Witamy Witam w roku jubileuszowym 2015! Ma się uczucie, jakby to było dopiero wczoraj, kiedy narodził się pomysł
IV WARMIŃSKO-MAZURSKIE FORUM DROGOWE
Ostróda,1-3 października 2017 IV WARMIŃSKO-MAZURSKIE FORUM DROGOWE DOKUMENTACJA PROJEKTOWA OBIEKTÓW MOSTOWYCH: ODCINEK MIŁOMŁYN - OSTRÓDA, PODODCINEK B DROGI S7 ORAZ PROJEKT BUDOWLANY I WYKONAWCZY WRAZ
MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA
MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA WYKŁAD XI WZROST GOSPODARCZY cd. Perspektywa historyczna Wzrost teraz Dekompozycja wzrostu Produktywność Reszta Solowa Polska PKB W MILIARDACH DOLARÓW (W CENACH Z
PŁYTY SPRĘŻONE. System MeKano4 dla płyt sprężonych. Budynki biurowe Centra zdrowia Hotele Budownictwo mieszkaniowe
płyty sprężone PŁYTY SPRĘŻONE Wprowadzenie W wielu krajach w przemyśle budowlanym płyty sprężone są sukcesywnie wykorzystywane od lat 70-tych. Nie mniej jednak, pomimo, że technologia ta została przetestowana
Wykład: Koniunktura gospodarcza
Wykład: Koniunktura gospodarcza Koniunktura gospodarcza Koniunktura gospodarcza to zmiany aktywności gospodarczej znajdujące odzwierciedlenie w kluczowych wskaźnikach makroekonomicznych, takich, jak: PKB,
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY
P.H. "Alfa Elektro" Sp. z o.o. PREZENTACJA FIRMY Misja: Najlepsze rozwiązania elektrotechniczne we właściwym miejscu i czasie. Wizja: Być firmą pierwszego wyboru dla klientów i pracowników, łączącą kompetencje
Lp. Region Kontynent 500MB/dzień 1GB/dzień 2GB/dzień 5GB/dzień Unlimited 1 Algeria Africa EUR 18.0 EUR EUR Indywidualnie 2 Egypt Africa
Lp. Region Kontynent 500MB/dzień 1GB/dzień 2GB/dzień 5GB/dzień Unlimited 1 Algeria Africa 12.00 EUR 18.0 EUR 27.50 EUR Indywidualnie 2 Egypt Africa 8.90 EUR 12.5 EUR 17.50 EUR Indywidualnie 3 Ghana Africa
Struktura sektora energetycznego w Europie
Struktura sektora energetycznego w Europie seminarium Energia na jutro 15-16, września 2014 źródło: lion-deer.com 1. Mieszkańcy Europy, 2. Struktura wytwarzania energii w krajach Europy, 3. Uzależnienie
9.4 External Debt by Country
9.4 by Country Country/ Institution 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1. Consortium 4,124 4,651 5,030 5,617 6,027 6,550 Belgium 18 24 29 32 34 38 Canada 192 222 270 296 336 383 France 111 161 159 236 267 303
United Nations Climate Change Conference
United Nations Climate Change Conference Twenty third session Conference of the Parties Thirteenth session Conference of the Parties serving as the meeting of the Parties to the Kyoto Protocol Second part
Europejska Aprobata Techniczna DYWIDAG System Sprężania. DYWIDAG-System sprężania splotami
Europejska Aprobata Techniczna DYWIDAG System Sprężania DYWIDAG-System sprężania splotami DYWIDAG-System sprężania zewnętrznego przy użyciu 3 do 37 splotów (140 i 150 mm 2 ) ETA-09/0068 European Organisation
Wykład: ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE
Wykład: ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE Pracujący wg BAEL Za pracującą uznano każdą osobę, która w badanym tygodniu: wykonywała pracę przynoszącą zarobek lub dochód jako pracownik najemny, pracujący na własny
EUROPEJSKA APROBATA TECHNICZNA ETA-05/0202 SYSTEM WEWNĘTRZNEGO SPRĘŻANIA BETONU BBV L3 - BBV L31
EUROPEJSKA APROBATA TECHNICZNA ETA-05/0202 SYSTEM WEWNĘTRZNEGO SPRĘŻANIA BETONU BBV L3 - BBV L31 EUROPEJSKA APROBATA TECHNICZNA ETA-05/0202 SPIS TREŚCI ZAŁĄCZNIKI I. Podstawy prawne i warunki ogólne 1
Wszystko, czego potrzebujesz, by Twój warsztat samochodowy mógł być czystszy, bezpieczniejszy i wydajniejszy
Wszystko, czego potrzebujesz, by Twój warsztat samochodowy mógł być czystszy, bezpieczniejszy i wydajniejszy Zmodernizuj swój warsztat Spaliny samochodowe i dymy spawalnicze, pył powstający przy piaskowaniu
KRZESEŁKO PRZYSCHODOWE PLATYNA CURVE
KRZESEŁKO PRZYSCHODOWE PLATYNA CURVE Platinum - rozwiązanie dla Ciebie. Platyna, unikalne krzesełko schodowe sprzedawane na całym świecie: Platyna Curve Ręcznie zbudowana doskonałość. Standardowe cechy
WARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH M Kable sprężające
WARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH Kable sprężające 1. WSTĘP 1.1. PRZEDMIOT WARUNKÓW WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH Przedmiotem niniejszych warunków wykonania i odbioru robót budowlanych
Sprężanie konstrukcji - rozwiązania nowe i najnowsze
Sprężanie konstrukcji - rozwiązania nowe i najnowsze Większa dostępność oraz dynamiczny wzrost popularności technologii sprężania w ostatnich latach spowodowały budowę setek konstrukcji z zastosowaniem
Ekonomiczna analiza podatków
Ekonomiczna analiza podatków 6. Płacenie podatków i ich aspekt międzynarodowy Owsiak S., Finanse Publiczne, PWN, Warszawa 2005 http://ec.europa.eu/taxation_customs/index_en.htm Taxation trends in the European
Cennik telefonia internetowa VoIP
Cennik telefonia internetowa VoIP OPŁATY ZA POŁACZENIA I USŁUGI DODATKOWE Opłaty za połączenia w ruchu krajowym Kwota netto 1 Połączenia w sieci oferowanego operatora 0,00 2 Połączenia lokalne, międzystrefowe,
Social Selling Cisco Tuesday. Mariusz Szubelski Virtual Partner Account Manager Luty, 2016
Social Selling Cisco Tuesday Mariusz Szubelski Virtual Partner Account Manager Luty, 2016 Agenda Czym jest Social Selling? Tradycyjna sprzedaż vs Social Selling Jak social media zmieniły biznes? LinkedIn
20 lat kształcenia w języku angielskim doświadczenia, kierunki rozwoju, perspektywy
20 lat kształcenia w języku angielskim doświadczenia, kierunki rozwoju, perspektywy prof. Bożena Werner Prodziekan ds.oddziału Nauczania w Języku Angielskim Warszawski Uniwersytet Medyczny Radźsięprzeszłości,
Dywizja 4 Informacje technologiczne
Dywizja 4 Informacje technologiczne System Peiniger RöRö Wózki przejezdne Podparcie konstrukcji 2) Konstrukcje wsporcze jako system podparcia i wzmocnienia konstrukcji mostów MATERIAŁY: PIŽMO 2 540 [t]
System opieki zdrowotnej w Polsce na tle krajo w OECD
System opieki zdrowotnej w Polsce na tle krajo w OECD Prof. Andrzej M. Fal Prezydent: Polskie Towarzystwo Zdrowia Publicznego Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Warszawa Zakład Ekonomiki i Organizacji
www.somfy.com Sonesse 30 DCT Instrukcja instalacji
www.somfy.com Sonesse 30 DCT Instrukcja instalacji ZASADY BEZPIECZEŃSTWA Ten produkt Somfy musi być instalowany przez specjalistę z zakresu automatyki domowej i dla niego ta instrukcja jest przeznaczona.
Gospodarka światowa: zagadnienia wstępne
Gospodarka światowa: zagadnienia wstępne Jan J. Michałek GOSPODARKA ŚWIATOWA Powstanie gospodarki światowej Rozpad zintegrowanego systemu w okresie międzywojennym Instytucjonalizacja powojennej gospodarki
Freyssinet Polska Sp. z o.o. - prezentacja
Freyssinet Polska Sp. z o.o. - prezentacja FREYSSINET POLSKA Sp. z o.o. Data wprowadzenia: 26.05.2014 r. Freyssinet od wielu lat współpracuje z inwestorami, projektantami oraz wykonawcami konstrukcji inżynierskich
Bezpieczeństwo emerytalne kobiet w Europie. dr Agnieszka Chłoń-Domińczak Instytut Statystyki i Demografii SGH Instytut Badań Edukacyjnych
Bezpieczeństwo emerytalne kobiet w Europie dr Agnieszka Chłoń-Domińczak Instytut Statystyki i Demografii SGH Instytut Badań Edukacyjnych 1. Przesłanki badania 2. Cele badawcze 3. Uwarunkowania rynku pracy
www.pwc.pl Czego oczekuje Pokolenie Y od procesu rekrutacji w firmach #rekrutacjainaczej
www.pwc.pl Czego oczekuje Pokolenie Y od procesu rekrutacji w firmach #rekrutacjainaczej Spain Hiszpania Greece Grecja Italy Włochy Portugalia Slovak Republic Słowacja Ireland Irlandia Polska Poland France
Abonament Nasz Podstawowy Opłata Abonamentowa 46 zł brutto Liczba minut do wykorzystania w ramach abonamentu 360
Abonament Nasz Podstawowy Opłata Abonamentowa 46 zł brutto Liczba minut do wykorzystania w ramach abonamentu 360 Połączenia lokalne Lp. Rodzaj połączenia Okres taryfikacyjny Sposób naliczania Cena za minutę
LinkedIn bez tajemnic Social Selling. Mariusz Szubelski Virtual Partner Account Manager Marzec, 2016
LinkedIn bez tajemnic Social Selling Mariusz Szubelski Virtual Partner Account Manager Marzec, 2016 8 Marca Kobiety w IT Kobiety w IT - 1945 Agenda Czym jest Social Selling? Jak media społecznościowe zmieniły
Operatory wyszukiwania
Operatory wyszukiwania dla popularnych wyszukiwarek internetowych 1. GOOGLE plus + wymuszenie włączenia wyrażenia. Wyrażenia poprzedzone znakiem plus zostają włączone do zapytania. Jest to przydatne, gdy
Training Costs and Categorisation of clubs for the year 2005
Training Costs and Categorisation of clubs for the year 2005 The training costs listed hereunder are established on a confederation basis for each category of clubs. In accordance with art. 6 of the Regulations
Komentarz Zarządu do skonsolidowanych wyników pierwszego kwartału roku 2018
30 kwiecień 2018 Komentarz Zarządu do skonsolidowanych wyników pierwszego kwartału roku 2018 Pierwszy kwartał roku 2018 przyniósł dalszą poprawę popytu na stal choć przyrost jej produkcji w Unii Europejskiej
Ekonomia Edukacji Joanna Siwińska. Niepieniężne efekty edukacji.
Ekonomia Edukacji Joanna Siwińska Niepieniężne efekty edukacji. Literatura Lochner (2011) Non-Productive Benefits of Education: Crime, Health, and Good Citizenship NBER Working Paper 16722 McMahon (2004)
Wdrożenie metodyk zarządzania usługami IT, projektami i programami za pomocą narzędzi HP Software
Wdrożenie metodyk zarządzania usługami IT, projektami i programami za pomocą narzędzi HP Software Paweł Przybyłek Dyrektor Działu IT Infrastructure Management Zarządzanie IT w administracji "IT Governance
PL B1. Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Warszawa,PL BUP 26/03
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 204451 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 354672 (51) Int.Cl. E01D 1/00 (2006.01) E01D 21/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Ekonomiczna analiza podatków
Ekonomiczna analiza podatków 3. Podatki a działalność gospodarcza Owsiak (2005), Finanse Publiczne, PWN Osiatyński J., Finanse publiczne Ekonomia i polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006 James,
Krzysztof Tomasiewicz
HCV w statystyce Krzysztof Tomasiewicz Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych Uniwersytet Medyczny w Lublinie Warszawa 22.09.2015 Transmisja HCV w Polsce Zakażenia krwiopochodne drogą płciową (1%), z matki
Luka płci w emeryturach w przyszłości
Luka płci w emeryturach w przyszłości Agnieszka Chłoń-Domińczak Konferencja Polityka rodzinna a systemy emerytalne Warszawa, 11 grudnia 2017 r. Luka płci w emeryturach: zmiany w czasie Obecne różnice w
Polityka prywatności. 1. Jakiego rodzaju dane będą przetwarzane i kto będzie miał dostęp do moich danych?
Polityka prywatności Tworząc profil, kandydat udostępnia swoje dane osobowe. 1. Jakiego rodzaju dane będą przetwarzane i kto będzie miał dostęp do moich danych? 1.1 Dane przesłane za pośrednictwem platformy
KONTRAKTY DOSTĘPNE W RAMACH KWALIFIKACJI OGÓLNOPOLSKIEJ WCZESNEJ NA SEZON WYMIANY 2017/18
KONTRAKTY DOSTĘPNE W RAMACH KWALIFIKACJI OGÓLNOPOLSKIEJ WCZESNEJ NA SEZON WYMIANY 07/8 Kraj Nazwa organizacji Kontrakty Armenia AMSP Austria AMSA BILATERALNY; UNILATERALNY na dowolny miesiąc, UNILATERALNY
Europejska Aprobata Techniczna System Sprężania SUSPA-DSI. SUSPA-Systems. System sprężania zewnętrznego przy użyciu od 30 do 66 drutów stalowych
Europejska Aprobata Techniczna System Sprężania SUSPA-DSI SUSPA-Systems System sprężania zewnętrznego przy użyciu od 30 do 66 drutów stalowych ETA-07/0186 European Organisation for Technical Approvals
Dynamika wiązania się ludzi w pary pod wpływem warunków społeczno-ekonomicznych
Dynamika wiązania się ludzi w pary pod wpływem warunków społeczno-ekonomicznych Andrzej Jarynowski (Pracownia Rzeczywistości Wirtualnej, Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie/Instytut Socjologii Uniwerystetu
Innowacyjne technologie w budownictwie, cz. 1
Innowacyjne technologie w budownictwie, cz. 1 tekst: Krzysztof Berger, Janusz Tadla, Freyssinet Polska Sp. z o.o. zdjęcia: Freyssinet Polska Sp. z o.o. Nowoczesne technologie przychodzą z pomocą inwestorom,
Neteo Telefon 500 Cennik Połączeń
Neteo Telefon 500 Cennik Połączeń Numery lokalne Godziny: Dni: Strefa: Za minutę: Brutto: 08:00 18:00 Poniedziałek, Wtorek, Środa, Numery lokalne 0,082 0,100 Czwartek, Piątek 08:00 18:00 Niedziela, Sobota,
Komentarz Zarządu do skonsolidowanych wyników trzeciego kwartału roku 2018
31 październik 2018 Komentarz Zarządu do skonsolidowanych wyników trzeciego kwartału roku 2018 Trzeci kwartał bieżącego roku był ponownie dobrym okresem w naszym biznesie mimo, że produkcja stali w Unii
Zabezpieczenie produktów na czas transportu w przemyśle drzewnym i płyt wiórowych
Zabezpieczenie produktów na czas transportu w przemyśle drzewnym i płyt wiórowych T E C H N O L O G Y Rozwi drzewnego i produkcji płyt wiórowych ązania systemowe dla przemysłu Dla nowych instalacji lub
EKRANY AKUSTYCZNE KOHLHAUER KOMFORT CISZY PLANTA OPTYMALNE ROZWIĄZANIE NOWOŚĆ
EKRANY AKUSTYCZNE KOHLHAUER KOMFORT CISZY PLANTA OPTYMALNE ROZWIĄZANIE Argentina Austria Belgium Chile China France Germany Greece Hong Kong Italy Korea Latvia Netherlands Poland Portugal Russia Sweden
2. Badania doświadczalne w zmiennych warunkach otoczenia
BADANIE DEFORMACJI PŁYTY NA GRUNCIE Z BETONU SPRĘŻONEGO W DWÓCH KIERUNKACH Andrzej Seruga 1, Rafał Szydłowski 2 Politechnika Krakowska Streszczenie: Celem badań było rozpoznanie zachowania się betonowej
Ekonomiczna analiza podatków
Ekonomiczna analiza podatków 3. Podatki a działalność gospodarcza Owsiak (2005), Finanse Publiczne, PWN Osiatyński J., Finanse publiczne - Ekonomia i polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006 James,
GLOBALNY RAPORT KONKURENCYJNOŚCI 2012-13 ŚWIATOWEGO FORUM GOSPODARCZEGO
EMBARGO DO DNIA 05-09-2012 DO GODZ. 10.00 GLOBALNY RAPORT KONKURENCYJNOŚCI 2012-13 ŚWIATOWEGO FORUM GOSPODARCZEGO NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY PIOTR BOGUSZEWSKI WARSZAWA, WRZESIEŃ 2012 CO
2012 Company Profile
2012 Company Profile Nasza Firma PONAD 60 LAT DOŚWIADCZENIA I SPECJALIZACJI FERMAX jest rodzinną hiszpańską firmą z siedzibą w Valencii. Założona przez Fernando Maestre w 1949 roku firma specjalizuje się
MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA
Wykład: MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Aktorzy gry rynkowej RZĄD FIRMY GOSPODARSTWA DOMOWE SEKTOR FINANSOWY Rynki makroekonomiczne Zasoby i strumienie STRUMIENIE ZASOBY Strumienie: dochody liczba
Polityka prywatności. 1. Jakiego rodzaju dane będą przetwarzane i kto będzie miał dostęp do moich danych?
Polityka prywatności Tworząc profil, kandydat udostępnia swoje dane osobowe. 1. Jakiego rodzaju dane będą przetwarzane i kto będzie miał dostęp do moich danych? 1.1 Dane przesyłane za pośrednictwem platformy
Numer obywatelski. Miejskie Centrum Kontaktu
Numer obywatelski Miejskie Centrum Kontaktu Devoteam 15 lat międzynarodowej ekspansji Doradcy EMEA Devoteam Group założona w 1995r Sweden Norway Denmark United Kingdom Ponad 4500 pracowników 24 biura w
IM SZYBCIEJ, TYM LEPIEJ (dla wszystkich:-)
IM SZYBCIEJ, TYM LEPIEJ (dla wszystkich:-) Konferencja prasowa, 19.04.2010 Copyright 2010, Netia SA 1 Wreszcie zostały obniżone ceny na wyższe przepływności. Dla nas to świetna wiadomość Mirosław Godlewski
Raport Instytutu Sobieskiego
Raport Instytutu Sobieskiego Nr 14/2005 2005 04 29 Nowoczesna Gospodarka - Wyzwania dla Polski Referat:Strategia podatkowa jako element międzynarodowej rywalizacji o inwestycje zagraniczne Ryszard Sowiński