GLOBALNY RAPORT KONKURENCYJNOŚCI ŚWIATOWEGO FORUM GOSPODARCZEGO

Transkrypt

1 EMBARGO DO DNIA DO GODZ GLOBALNY RAPORT KONKURENCYJNOŚCI ŚWIATOWEGO FORUM GOSPODARCZEGO NARODOWY BANK POLSKI INSTYTUT EKONOMICZNY PIOTR BOGUSZEWSKI WARSZAWA, WRZESIEŃ 2012

2 CO TO JEST GLOBALNY RAPORT KONKURENCYJNOŚCI WEF?

3 KONKURENCYJNOŚĆ I INDEKS GCI KONKURENCYJNOŚĆ DEFINIOWANA JAKO ZBIÓR INSTYTUCJI, CZYNNIKÓW I SPOSOBÓW ICH WYKORZYSTANIA, KTÓRE KSZTAŁTUJĄ WYDAJNOŚĆ W GOSPODARCE JEST TO PODEJŚCIE WIELOWYMIAROWE, UWZGLĘDNIAJĄCE RÓŻNE CZYNNIKI ANALIZOWANE SĄ ZARÓWNO TWARDE, JAK I MIĘKKIE DANE O GOSPODARCE NA BAZIE TYCH DANYCH TWORZONE SĄ: MIARY CZĄSTKOWE, TZW. FILARY, KONKURENCYJNOŚCI MIARA GLOBALNA KONKURENCYJNOŚCI INDEKS GCI MIARY TE SĄ ŚREDNIMI WAŻONYMI INDEKSÓW NIŻSZEGO RZĘDU DOBÓR WAG UWZGLĘDNIA ZARÓWNO RÓŻNE POZIOMY ROZWOJU POSZCZEGÓLNYCH GOSPODAREK, JAK I OPTYMALIZACJĘ RELACJI SAMEGO INDEKSU I DYNAMIK WZROSTU PKB PER CAPITA

4 KONKURENCYJNOŚĆ I INDEKS GCI C.D. ZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY RANKINGIEM WG. GCI A POZYCJĄ KRAJU W DOING BUSINESS INDEKS FAKTYCZNIE WYKAZUJE WYSOKĄ KORELACJĘ Z PKB/PER CAPITA INDEKS KORELUJE SIĘ TEŻ Z MIARAMI KLIMATU DLA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NP. Z DOING BUSINESS INDEKS SYSTEMATYCZNIE TESTOWANY PRZEZ WEF

5 POZYSKANIE I BUDOWA PRÓBY DANE JAKOŚCIOWE - DLA POTRZEB BADANIA ZBIERANE PRZEZ TZW. INSTYTUCJE PARTNERSKIE WEF PONAD 150 INSTYTUT EKONOMICZNY NBP INSTYTUCJĄ PARTNERSKĄ BADANIA PODSTAWĄ ANKIETA KIEROWANA DO FIRM ZASADA TOP 5 W TEGOROCZNEJ EDYCJI UDZIAŁ WZIĘŁY: 144 KRAJE PONAD FIRM ZASADY DOBORU PRÓBY: STRUKTURA ZBLIŻONA DO STRUKTURY TWORZENIA VA W GOSPODARCE DOBÓR FIRM MAŁYCH I DUŻYCH PO OK. 50% (UWAGA INNA DEFINICJA FIRM MAŁYCH ) PRÓBA PÓŁPANELOWA 50% FIRM BIORĄCYCH UDZIAŁ W POPRZEDNIEJ EDYCJI POLSKA REPREZENTOWANA PRZEZ 206 PRZEDSIĘBIORSTW, ZBADANYCH PRZEZ NBP ZA POŚREDNICTWEM 16 O/O BANKU

6 STRATYFIKACJA I PRAWA RUCHU - CZYLI GDZIE WŁAŚCIWIE JESTEŚMY I CZY MOŻE SIĘ TO ŁATWO SAMO ZMIENIĆ

7 RANKING JAK WYŚCIG KOLARSKI? OCENA DOBRA (4) DUŻA RÓŻNICA W PUNKTACJI, MAŁA W RANKINGU PUNKTACJA OCENA BARDZO DOBRA (5) DWA PODSTAWOWE PYTANIA: CZY DA SIĘ I JAK PRZEŚCIGNĄĆ RYWALI? JAK NIE DAĆ SIĘ WYPRZEDZIĆ? ODPOWIEDŹ ZALEŻY OD DYSTANSÓW I RÓŻNIC SZYBKOŚCI W ZWARTYM PELETONIE TAKŻE OD ZDOLNOŚCI DO PRZYSPIESZEŃ KONIECZNOŚĆ WIĘC OBSERWACJI PUNKTACJI SPOJRZENIE DO TYŁU I DO PRZODU - A NIE TYLKO MIEJSC KWESTIE PRAKTYCZNE TO: CZY UCZESTNIKÓW DZIELĄ DUŻE RÓŻNICE KLASY SPORTOWEJ? DO KTÓREJ KLASY NALEŻY DANY UCZESTNIK? POWYŻSZE PODEJŚCIE PODSTAWĄ PREZENTACJI

8 JAK WYGLĄDA PELETON GCI? WSKAŹNIKI GCI W KRAJACH OBJĘTYCH BADANIEM W LATACH 2005 I 2012 ORAZ ROZKŁAD DYSTANSU +/-5 ODCINKI O RÓŻNYCH NACHYLENIACH W PRZEBIEGU KRZYWYCH W STOSUNKU DO 2005 R. : WYRAŹNE PRZEŁAMIE NACHYLENIA OD OK. 40 POZYCJI ZMNIEJSZENIE ODSTĘPU W PRAWEJ CZĘŚCI ROZKŁADU DLA POZYCJI LEPSZYCH OD 40 (CZOŁO) PELETON POROZRYWANY NA GRUPKI W RAMACH CZOŁA WIĘKSZE NACHYLENIE SCHODÓW I TRUDNIEJ SKAKAĆ NA KRAŃCACH ROZKŁADU TRUDNIEJ WSKOCZYĆ (LEWY) I SPAŚĆ (PRAWY) POLSKA W OBSZARZE UMIARKOWANEGO PRAWDOPODOBIEŃSTWA PRZETASOWANIA

9 PARAMETRY ROZKŁADU WSKAŹNIKA GCI ROZKŁAD GCI W CZASIE I GRUPACH MEDIANA WSKAŹNIKA DOŚĆ STABILNA W CZASIE, ALE: W 2012 R. PONOWNY WZROST ZRÓŻNICOWANIA Z BIEDY TRUDNO SIĘ WYRWAĆ A Z BOGACTWA TRUDNO WYPAŚĆ: STABILNE POZIOMY V (INNOVATION) ORAZ I (FACTORS) W 2012 R. ZAŁAMANIE WZROSTOWEJ OD 2005 R. TENDENCJI DOGANIAJĄCEJ GRUPY II (FACTOR-EFFI.). TO TEŻ POTWIERDZENIE KONCEPCJI WSKAŹNIKA JEST ON TU WYŻSZY NIŻ W III (BO BOGATE KRAJE NAFTOWE), ALE TO W KRYZYSIE NIE WYSTARCZA DO UTRZYMYWANIA PRZEWAGI KONK. GRUPA III (EFFICIENCY) WCIĄŻ ROSŁA (TU CHINY, INNE KRAJE POST-SOC.) POLSKA W GRUPIE IV (EFFICIENCY INNOVATION), W KTÓREJ NIECO BYŁO GORZEJ. UTRZYMANIE PRZEZ POLSKĘ RANKINGU I PUNKTACJI ZATEM POZYTYWNE

10 KLASYFIKACJA UCZESTNIKÓW G-I G-II G-III G-IV G-VI G-V G-VII Arab Emirates Bahrain Azerbaijan Albania Puerto Rico Benin Burundi Australia Brunei Bulgaria Argentina Burkina Faso Bangladesh Guinea Austria Chile Brazil Armenia Cote D'Ivoire Bolivia Haiti Belgium China Barbados Bosnia & Herz. Kyrgyzstan Cameroon Sierra Leone Canada Spain Colombia Botswana Lesotho Cape Verde Chad Switzerland Estonia Costa Rica Ecuador Madagascar Dominican Rep. Yemen Germany Ireland Cyprus Gabon Mali Algeria Denmark Iceland Czech Rep. Georgia Mozambique Egypt Finland Kuwait Hungary Gambia Mauritania Ethiopia France Oman Indonesia Greece Malawi Ghana UK India Guatemala Nepal Guyana Hong Kong Iran Honduras Swaziland Kenya Israel Italy Croatia Venezuela Liberia Japan Jordan Jamaica Zimbabwe Libya Korea Rep. Kazakhstan Kampuchea Nigeria Luxembourg Sri Lanka Lebanon Nicaragua Malaysia Lithuania Morocco Pakistan Netherlands Latvia Moldova Paraguay Norway Mexico Macedonia El Salvador New Zealand Malta Montenegro Suriname Qatar Mauritius Mongolia Tajikistan Saudi Arabia Panama Namibia Tanzania Singapore Peru Romania Uganda Sweden Philippines Senegal Zambia Taiwan Poland Serbia United States Portugal Slovakia Russia Trinidad &Tob. Rwanda Ukraine Slovenia Uruguay South Africa Vietnam Thailand Turkey KLASTERYZACJA KRAJÓW WEDŁUG INDEKSU GCI METODĄ WARDA KLASTERYZACJA ZAWSZE DO PEWNEGO STOPNIA UMOWNA LICZBA KLASTRÓW PROBLEMEM. PODEJŚCIA CALINSKI&HARABASZ ORAZ DUDA&HART 7-9 KLASTRÓW WYNIKI DLA 7 KLASTRÓW DUŻA ZMIENNOŚĆ W GRUPIE I POLSKA W III GRUPIE W KTÓREJ WIELE KRAJÓW POSTSOCJALISTYCZNYCH CV ŚREDNIA MEDIANA G-I 3,74 5,31 5,28 G-II 2,47 4,70 4,65 G-III 2,20 4,35 4,36 G-IV 2,76 3,99 4,01 G-V 2,36 3,69 3,69 G-VI 2,85 3,35 3,35 G-VII 3,38 2,90 2,90 CECHY POPULACJI W SKUPISKACH

11 JAK BYŁO W 2011 R.?

12 ŚWIAT ROZKŁAD INDEKSU DUŻE ZRÓŻNICOWANIE INDEKSU NAJLEPSZE WYNIKI W EUROPIE, AMERYCE PÓŁNOCNEJ I W CZĘŚCI AZJI 6 KRAJÓW Z AZJI W PIERWSZEJ 20 NAJGORSZA SYTUACJA W AFRYCE MIMO WYSOKIEJ DYNAMIKI PKB W CZĘŚCI KRAJÓW AFRYKAŃSKICH TRUDNOŚCI Z DOGANIANIEM INDEKSU WYSOKA DYNAMIKA PKB W AMERYCE PD., ALE TO NIE WYSTARCZA SPORO PROBLEMÓW INSTYTUCJONALNYCH BRICS DOMINACJA CHIN, ALE PO 5 LATACH POWRÓT DO 2009 R.

13 EUROPA ROZKŁAD INDEKSU SYTUACJA W EUROPIE TAKŻE ZRÓŻNICOWANA DOMINACJA SZWAJCARII, NIEMIEC, HOLANDII, SZWECJI, FINLANDII GORSZA SYTUACJA W PASIE POŁUDNIOWYM CZĘŚĆ KRAJÓW POSTSOCJALISTYCZNYCH MA WYNIKI NIE GORSZE OD TZW. STAREJ UNII PORTUGALIA, A ZWŁASZCZA GRECJA WYRAŹNIE ODSTAJĄ IN MINUS POLSKA W EUROPIE W NA ZBLIŻONYM POZIOMIE DO WŁOCH, PORTUGALII, LITWY I ŁOTWY

14 NAJLEPSI TOP 10 TOP 10 GCI 2012 GCI 2011 ZMIANA SZWAJCARIA 1 1 SINGAPUR 2 2 FINLANDIA 3 4 SZWECJA 4 3 HOLANDIA 5 7 NIEMCY 6 6 STANY ZJEDNOCZONE 7 5 WIELKA BRYTANIA 8 10 HONG KONG (SAR) 9 11 JAPONIA 10 9 TOP 10 W 2011 ORAZ 2012 ROKU GRUPA STABILNA Z MAŁYM ODSETKIEM WEJŚĆ I WYJŚĆ NA PIERWSZYM MIEJSCU SZWAJCARIA I JEST TO POZYCJA TRWAŁA DOMINACJA KRAJÓW EUROPEJSKICH - 6 PRZEWAŻAJĄ NIEWIELKIE PRZESUNIĘCIA W RANKINGU NAJWYŻEJ O +/- 1 POZYCJĘ SYSTEMATYCZNY SPADEK RANKINGU USA W TYM ROKU O 2 POZYCJE DO GRUPY DOSTAŁ SIĘ HONG KONG. STRACIŁA POZYCJĘ DANIA LISTĘ ZAMYKA JAPONIA (OD 2010 R. SPADEK O 3 POZYCJE)

15 GDZIE JEST POLSKA?

16 LEGENDA: I. INSTYTUCJE II. INFRASTRUKTURA III. OTOCZENIE MAKRO IV. ZDROWIE I SZKOLN. ELEM. V. SZKOLNICTWO WYŻSZE VI. EFEKT. RYNKU DÓBR VII. EFEKT. RYNKU PRACY VIII. ROZWÓJ RYNKÓW FINANSOWYCH IX. OTWARTOŚĆ TECHNOLOGICZNA X. WIELKOŚĆ RYNKU XI. ZŁOŻONOŚĆ BIZNESU XII. INNOWACYJNOŚĆ POLSKA W RANKINGU GCR

17 NASZA POZYCJA W OGÓLNYM RANKINGU W 2012 R. NIE ZMIENIŁA SIĘ. PODOBNIE, JAK PUNKTACJA. W STOSUNKU DO 2011 R. NIECO LEPIEJ W GRUPIE CZYNNIKÓW EFEKTYWNOŚCIOWYCH I NIECO GORZEJ W ZAKRESIE CZYNNIKÓW PODSTAWOWYCH I INNOWACYJNYCH DOŚĆ WYRAŹNIE POGORSZENIE WIDAĆ W FILARZE XII, A NIECO WIĘKSZĄ POPRAWĘ W ZAKRESIE FILARU IX JAK TO OCENIAĆ? ANALIZA ŚREDNIOTERMINOWA OD 2005 R. POKAZUJE BRAK RUCHU W ZAKRESIE CZYNNIKÓW PODSTAWOWYCH WPRAWDZIE POPRAWA W OBSZARZE INSTYTUCJONALNYM, ALE NIEDOSTATECZNE EFEKTY W ZAKRESIE INFRASTRUKTURY ALE WYRAŹNY POSTĘP W GRUPIE CZYNNIKÓW EFEKTYWNOŚCIOWYCH; ZWŁASZCZA W FILARZE VIII - ROZWÓJ RYNKU FINANSOWEGO JEST TEŻ WYRAŹNIE LEPIEJ W FILARZE I - INSTYTUCJE JEST ISTOTNIE GORZEJ W ZAKRESIE CZYNNIKÓW INNOWACYJNYCH

18 POLSKA PRZEWAGI I SŁABE STRONY DEFINICJA PRZEWAG W GCR: DLA TOP 10 RANKING LEPSZY OD RANKING LEPSZY OD POZYCJI KRAJU DLA >51 RANKING LEPSZY OD 50 ANALIZA NA WYKRESIE OBEJMUJE KATEGORIE OBJĘTE EOS UWAGA: OBCIĄŻENIA EOS W 2012 CZAS BADANIA W POLSCE SŁABE STRONY (RANKING POWYŻEJ 100) LICZBA DOŚĆ STABILNA (OK.30 ZMIENNYCH) ZŁE W 2012 R. NOTOWANIA W ZAKRESIE: NADMIERNE REGULACJE (131), JAKOŚĆ DRÓG (124), SŁABA ABSORPCJA TECHNOLOGII (112), NIEZADAWALAJĄCA SPRAWNOŚĆ SYSTEMU PRAWNEGO (WIELE ELEMENTÓW), NIEWYSTRACZAJĄCE ZAANGAŻOWANIE SEKTORA RZĄDOWEGO WE WSPIERANIE PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ( ) NIE MA ŻADNYCH PRZEWAG W FILARZE 12 SILNE STRONY TO M.IN: DUŻY I ELASTYCZNY RYNEK, DOBRY RATING KREDYTOWY KRAJU, DOBRE OCENY SEKTORA FINANSOWEGO, W TYM BANKÓW, WYSOKIE STANDARDY RACHUNKOWOŚCI I DOBRE REGULACJE FINANSOWE, OCHRONA INWESTORÓW, DOBRY STOPIEŃ SKOLARYZACJI

19 POLSKA - BARIERY BARIERY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W 2012 R. RANKING PRZEDSIĘBIORCÓW. ODPOWIEDZI WAŻONE OCENĄ DOLEGLIWOŚCI BARIERY (1-5) W ANKIECIE EOS PRZEDSIĘBIORCÓW POPROSZONO O USZEREGOWANIE WSKAZANYCH BARIER RANKING ISTOTNYCH BARIER W POLSCE BARDZO STABILNY W CZASIE (ZMIANY +/- 1 DLA 8 KATEGORII OD 2010 R.) NAJWIĘKSZĄ BARIERĄ DLA BIZNESU STALE PRZEPISY PODATKOWE KOLEJNE GRUPY TO CZĘŚĆ REGULACJI W ZAKRESIE PRAWA PRACY ORAZ NIEZADAWALAJĄCA EFEKTYWNOŚĆ ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ NISKA RANGA PROBLEMU INFLACJI

20 NASI KONKURENCI

21 OCENY GCI DLA XII FILARÓW A POZIOM ROZWOJU POLSKIE WYNIKI DLA FILARÓW II ORAZ III PONIŻEJ ŚREDNIEJ DLA FILARÓW VIII-X WYRAŹNIE LEPSZE POZOSTAŁE ZBLIŻONE W FILARACH IV, VII, VIII BLISKO DO KOLEJNEJ GRUPY W FILARZE II ORAZ III BLISKO DO POPRZEDNIEGO STADIUM PO DWÓCH DOBRYCH LATACH NIKOGO NIE WYPYCHAMY Z RANKINGU

22 POLSKA A KONKURENCI: LATA PUNKTACJA W LATACH PEŁNA PRÓBA UWAGA: GDYBY NIE TUNEZJA, MOGLIBYŚMY SPAŚĆ O JEDNĄ POZYCJĘ W GRUPIE 40 KRAJÓW O LEPSZEJ (<41) POZYCJI W 2011 R.: 67% NIE POGORSZYŁO UBIEGŁOROCZNEJ PUNKTACJI 61% ZACHOWAŁO (23%) LUB POPRAWIŁO (38%) POZYCJĘ W RANKINGU 81% KRAJÓW, KTÓRE NIE POGORSZYŁY PUNKTACJI, NIE POGORSZYŁY TEŻ RANKINGU ŻADEN Z TYCH PODMIOTÓW NIE BYŁ GORSZY OD POLSKI W 2012 R. JEDEN KRAJ TUNEZJA WYPADŁ Z KLASYFIKACJI W BR. W GRUPIE KRAJÓW O GORSZEJ POZYCJI: JEDEN KRAJ WSKOCZYŁ PRZED POLSKĘ KILKA DEPCZE PO PIĘTACH

23 POLSKA NA TLE KRAJÓW POSTSOCJALISTYCZNYCH ZMIANY W PUNKTACJI OGÓLNEJ W LATACH DLA KRAJÓW POSTSOCJALISTYCZNYCH Z 7 LEPSZYCH W 2005 R. NADAL WYPRZEDZAJĄ DWA TE, CO NADAL WYPRZEDZAJĄ SŁABNĄ W TYM HORYZONCIE CZTERY Z WYPRZEDZAJĄCYCH W 2005 R. OSŁABŁY TRZY Z WYPRZEDZAJĄCYCH WZROSŁY ALE WOLNIEJ NIŻ POLSKA ŻADEN Z GORSZYCH W 2005 R. NAS NIE DOGONIŁ KILKA Z TEJ GRUPY WZROSŁO JEDNAK ZNACZNIE SILNIEJ NIŻ POLSKA RACZEJ EFEKT NISKIEJ BAZY

24 WNIOSKI KOŃCOWE

25 Z CZYM TRZEBA SIĘ ZMIERZYĆ? POLSKA U PODNÓŻA STROMYCH SCHODÓW JEŚLI CHCEMY WEJŚĆ WYŻEJ, POTRZEBNY WYRAŹNY WYSIŁEK BEZ NIEGO UWAGA TEŻ NA GROŹBĘ SPADKU WYRAŹNIE DOBRE OCENY SEKTORA FINANSOWEGO. TO JEST OBSZAR SUKCESU. DLA BANKU CENTRALNEGO WAŻNA M.IN. NIEPROBLEMATYCZNA STOPA INFLACJI W ZAKRESIE EFEKTYWNOŚCI DUŻA POPRAWA KONIECZNE JEDNAK ZDECYDOWANE PRZYSPIESZENIE/KONTYNUA CJA REFORM W OBSZARZE CZYNNIKÓW INSTYTUCJONALNYCH (M.IN. FUNKCJONOWANIE SYTEMU PRAWNEGO, INFRASTRUKTURA) NIESTETY, TRZEBA MÓWIĆ O REGRESIE W ZAKRESIE CZYNNIKÓW INNOWACYJNYCH TO JEST CHYBA JEDNO Z GŁÓWNYCH WYZWAŃ DLA POLITYKI GOSPODARCZEJ I SPOŁ.

26 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ