Zmowy przetargowe. Ilustracja. Krzysztof Banach Warszawa, 9 października 2013 r.

Transkrypt

1 2013 Zmowy przetargowe Ilustracja Krzysztof Banach Warszawa, 9 października 2013 r.

2 Zmowy przetargowe informacje podstawowe Warszawa, r. Istotą zmowy przetargowej jest rezygnacja uczestników z konkurowania na rzecz współpracy przy składaniu ofert. W ten sposób zagwarantowują sobie zyski, na ogół znacznie wyższe niż w sytuacji, gdyby musieli uczestniczyć w rzeczywistej rywalizacji cenowej. Zmowy przetargowe, podobnie jak inne przypadki niedozwolonych porozumień, występują w wielu formach różniących się skalą, metodą wyłaniania zwycięzcy i podziału zysków, a także stopniem komplikacji. Na kolejnych slajdach przedstawiono kilka często powtarzających się schematów, przy czym należy pamiętać, że nie są to wszystkie formy, w jakich występują na rynku zmowy przetargowe.

3 Zmowy przetargowe przykładowe schematy Warszawa, r. Rezygnacja z przetargu Najprostsza forma zmowy przetargowej polega na rezygnacji uczestnika bądź uczestników z udziału w przetargu. W ten sposób wygrywa go przedsiębiorca z góry wybrany przez zmawiających się. Podobna forma jest wycofywanie już złożonej oferty, niekiedy ocenionej przez zamawiającego jako najkorzystniejsza.

4 Zmowy przetargowe przykładowe schematy Warszawa, r. Składanie ofert komplementarnych Ta forma zmowy ma pozór rzeczywistej rywalizacji. Uczestnicy składają oferty, lecz są one tak przygotowane, że wygrać może tylko jedna z nich. Oferty pozostałych uczestników zmowy albo są mniej korzystne, albo zawierają celowo poczynione błędy formalne. Niekiedy zaś nie spełniają warunków umieszczonych przez zamawiającego w specyfikacji zamówienia, nie dostarczają żądanych dokumentów itp. Wszystko po to, by zwyciężył konkretny przedsiębiorca. Z tą formą zmowy mamy do czynienia przy okazji przetargów, dla których ważności konieczne jest, by wpłynęła więcej niż jedna oferta.

5 Zmowy przetargowe przykładowe schematy Warszawa, r. Rotacja ofert Tu uczestnicy zmowy niejako dzielą między sobą kolejne przetargi. Metoda przypisania zwycięzcy do konkretnego konkursu ofert może być oparta na stałym bądź losowym schemacie. W ten sposób każdy z uczestników na zmianę z innymi składa najkorzystniejszą, wcześniej opracowaną ofertę.

6 Zmowy przetargowe przykładowe schematy Warszawa, r. Podział rynku Niekiedy przedsiębiorcy zawiązują porozumienie, które polega na uzgodnieniu, że każdy z nich bierze udział tylko w określonych przetargach na przykład organizowanych przez konkretne podmioty lub mających miejsce na wyznaczonym terenie. W rezultacie pewna firma może na przykład składać oferty na prace budowlane tylko w jednym województwie, powstrzymując się od udziału w przetargach ogłaszanych w województwach ościennych, przypisanych innym uczestnikom zmowy.

7 Zmowy przetargowe przykładowe schematy Warszawa, r. Korzystania z potencjału podmiotów trzecich Możliwość polegania przez wykonawców na potencjale podmiotów trzecich (art. 26 ust. 2b ustawy Pzp) mimo iż przyczynia się do zwiększenia liczby podmiotów biorących udział w przetargach, niesie ze sobą znaczne ryzyko nadużywania go w celu ominięcia przepisów zakazujących składania kilku ofert przez jednego przedsiębiorcę. Istnieje bowiem ryzyko, że przedsiębiorca dysponujący wymaganym potencjałem może złożyć własną ofertę a równolegle występować jako udostępniający swój potencjał innym podmiotom.

8 Warszawa, r. Zmowy przetargowe przykładowe schematy Korzystania z potencjału podmiotów trzecich (cd) Jednocześnie korzystanie z potencjału tego przedsiębiorcy może w praktyce oznaczać, że zamówienie zostanie prawie w całości zrealizowane przez udostępniającego potencjał. W praktyce oznaczałoby to, iż ten sam przedsiębiorca złożył więcej niż jedną ofertę co umożliwia manipulowanie wynikami przetargu. W efekcie takiej praktyki dochodziłoby do sytuacji analogicznej do zmowy przetargowej opartej na mechanizmie rozstawiania i wycofywania ofert. Ponadto swój potencjał mogą udostępniać również podmioty wykluczone z przetargów. W efekcie mogą one, korzystając z pośrednictwa podstawionych wykonawców nadal startować w przetargach.

9 Warszawa, r. Źródła informacji o zmowach przetargowych Zmowy przetargowe, Warszawa Raport system zamówień publicznych a rozwój konkurencji w gospodarce, (Warszawa, wrzesień 2013 r.) Wzorzec zawiadomienia o podejrzeniu zmowy przetargowej

10 Warszawa, r. Co robić w sytuacji podejrzenia, że uczestnicy przetargu działali w zmowie? Niekiedy, mimo zachowania przez organizatora wszelkich Środków ostrożności, uczestnicy przetargu zawiązują zmowę. W przypadku podejrzenia, że tak jest w istocie, należy: - starannie dokumentować wszelkie istotne informacje (na przykład dotyczące zachowania przedsiębiorców), - nie dyskutować z podejrzewanymi o zmowę uczestnikami przetargu, - rozważyć, czy procedura przetargowa powinna być kontynuowana, - złożyć pisemne zawiadomienie do Prezesa UOKiK.

11 Warszawa, r. Wyrok z dnia 2 lipca 2012 r. o sygn. akt.: KIO 1287/12 dotyczący odrzucenia oferty, jeżeli jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji Zgodnie z treścią art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę jeżeli jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Ponadto w myśl art. 7 ustawy Pzp zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców. Zdaniem Izby z powyższych przepisów ustawy należy wnioskować, iż zamawiający na każdym etapie postępowania jest zobowiązany do przestrzegania zasady uczciwej konkurencji, tak aby w konsekwencji mógł on udzielić zamówienia wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy. Na zamawiającym ciąży obowiązek odrzucenia ofert, spełniających przesłanki czynu nieuczciwej konkurencji.

12 Warszawa, r. Wzorzec zawiadomienia o podejrzeniu zmowy przetargowej wybrane informacje Opis domniemanej zmowy przetargowej przegląd treści wzorca Przedstawienie dodatkowych okoliczności oraz dowodów bezpośrednich lub pośrednich mogących wskazywać na zmowę przetargową, np.: a) informacje na temat ofert przedsiębiorców, których dotyczy podejrzenie; - treść ofert - forma ofert b) informacje na temat cech przedsiębiorców, których dotyczy podejrzenie; c) informacje na temat zachowania przedsiębiorców, których dotyczy podejrzenie; d) porównanie zachowania przedsiębiorców, których dotyczy podejrzenie, w danym przetargu do ich zachowań w innych procedurach przetargowych.

13 Warszawa, r. Dziękuję za uwagę. Krzysztof Banach Instytucja Pośrednicząca PO RPW Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości