MILITARNE ASPEKTY ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI W ŚWIETLE AKT CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO
|
|
- Julia Świderska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Tadeusz Wawrzyński MILITARNE ASPEKTY ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI W ŚWIETLE AKT CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO Wpływ na odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 roki miały dwa ściśle sprzężone ze sobą czynniki: zewnętrzne (sytuacja międzynarodowa) i wewnętrzne. W przypadku zwłaszcza małego narodu jakim jest Polska, korzystna koniunktura międzynarodowa posiada doniosłe znaczenie. Czynniki zaś wewnętrzne (m.in. świadomość narodowa, dojrzałość polityczna, poziom kulturalny, gospodarczy i społeczny) odgrywają decydującą rolę dla wykorzystania pomyślnych układów wewnętrznych. Wśród tych czynników olbrzymie znaczenie odgrywa niewątpliwie chęć walki o nakreślone cele. Wysiłek zbrojny Polaków w ciągu całego okresu porozbiorowego był nieporównywalny z wysiłkiem tych wszystkich narodów, które odzyskały niepodległość po I wojnie światowej. Znaczącą rolę w tym wysiłku odegrały polskie formacje wojskowe, działające w latach Polski ruch niepodległościowy po okresie zastoju spowodowanego klęską powstania styczniowego, odrodził się na początku XX wieku. Przejawiał się on działalnością Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej w rewolucji roku w Królestwie Polskim, a następnie został przeniesiony przez Józefa Piłsudskiego na teren Galicji, gdzie znalazł lepsze warunki rozwoju. W czerwcu 1908 roku powstał we Lwowie tajny Związek Walki Czynnej założony przez Kazimierza Sosnkowskiego, a w 1910 roku jego jawne emanacje: Strzelec w Krakowie i
2 Związek Strzelecki we Lwowie. Zadaniem ich było przygotowanie kadr oficerskich i podoficerskich do walki ze zbrojnej z Rosją u boku Austro-Węgier. Oprócz organizacji skupionych wokół Józefa Piłsudskiego powstały przed I wojną światową także inne związki wojskowe: Polskie Drużyny Strzeleckie 1, Drużyny Bartoszowe 2, Sokole Drużyny Polowe 3, Drużyny im. Tadeusza Kościuszki i Drużyny Podhalańskie 4. W lecie 1912 roku utworzono Polski Skarb Wojskowy 5, a 1 grudnia tego roku powołano Tymczasową Komisję Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych (w listopadzie 1913 roku odrzuciła przymiotnik Tymczasowa ), której celem było koordynowanie przygotowań wojskowych do walki z Rosją. W Centralnym Archiwum Wojskowym przechowywanych jest 12 zespołów akt tych organizacji. Najliczniej reprezentowane są Polskie Drużyny Strzeleckie, część zespołów posiada tylko po 1 jednostce archiwalnej. Zachowane materiały to: rozkazy, statuty, raporty kasowe, księgi meldunków, dzienniki lekcyjne, programy szkół i kursów, regulaminy, instrukcje, podręczniki i legitymacje. Materiały aktowe uzupełnia 18 relacji ze Zbioru rękopisów, a także odezwy, jednodniówki, zarysy historii, opracowania, wspomnienia, wykazy imienne członków znajdujących się w Kolekcjach 6. 1 Polskie Drużyny Strzeleckie (pełna nazwa Towarzystwo Polskich Drużyn Strzeleckich), jawna organizacja wojskowa zatwierdzona przez władze austriackie roku. Działała przede wszystkim na terenie Galicji, w mniejszym zakresie, nielegalnie w Królestwie Polskim i zaborze pruskim. Bezpośrednio kierowała nimi Armia Polska, organizacja powstała w październiku 1910 roku z przekształcenia działającego na przełomie lat we Lwowie tajnego Polskiego Związku Wojskowego. PDS stawiały sobie same cele co Strzelec, z którym współpracowały w sprawach wojskowych. 2 Drużyny Bartoszowe, organizacja paramilitarna powstała w 1908 roku we Lwowie. Uznawały polityczny patronat Galicyjskiego Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. Grupowały głównie młodzież wiejską Galicji Wschodniej. 3 Sokół (Polskie Towarzystwo Gimnastyczne Sokół ) powstał roku we Lwowie. Prowadził głównie działalność oświatową w dziedzinie kultury fizycznej oraz gimnastyczno-sportową. Miał swoje oddziały na terenie całej Galicji. W obawie przed konkurencją Strzelca utworzono w 1912 roku organizacje wojskowe Sokole Drużyny Polowe (Stałe Drużyny Polowe). W zaborze pruskim pierwsze gniazdo Sokoła powstało w 1885 roku w Inowrocławiu. Sokół działał nielegalnie w Królestwie Polskim. Najsilniejsza organizacja Sokoła poza krajem działała w Stanach Zjednoczonych. 4 Drużyny Podhalańskie i Drużyny im. Tadeusza Kościuszki tworzone były w latach na terenie Galicji. Nie uzyskały jednak większego wpływu i znaczenia. Pochłonęły je Związki i Drużyny Strzeleckie w chwili mobilizacji swych członków w 1914 roku. 5 Polski Skarb Wojskowy został powołany do życia na tzw. zjeździe irredentystów polskich, który się odbył 25 i roku. Celem PSW było udzielanie pomocy materialnej wszelkim przygotowaniom wojskowym. 6 Szerzej o tych aktach patrz: T. W a w r z y ń s k i, Materiały źródłowe do dziejów polskich organizacji wojskowych , Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej (BWSA) nr 13 14, 1985, s
3 W sierpniu 1914 roku powstały Legiony Polskie, pierwsza i największa polska formacja wojskowa walcząca na ziemiach polskich w czasie I wojny światowej. W szczytowym punkcie rozwoju liczyły sześć pułków piechoty, dwa pułki ułanów i jeden pułk artylerii. Pomimo słabego uzbrojenia i wyposażenia walczyły z dużym poświęceniem, ponosząc duże straty (ok. 15 tys. poległych i rannych ). W wyniku tzw. kryzysu przysięgowego w lipcu 1917 roku Legiony Polskie zostały przekształcone w Polski Korpus Posiłkowy, składający się głównie z dawnej II Brygady, która protestując przeciwko postanowieniom traktatu brzeskiego przebiła się w lutym 1918 roku przez front pod Rarańczą i następnie weszła w skład II Korpusu Polskiego na Ukrainie. Na terenie okupacji niemieckiej działała natomiast Polska Siła Zbrojna, utworzona w wyniku aktu 5 listopada 1916 roku. Po odzyskaniu niepodległości weszła w skład Wojska Polskiego. Materiały dotyczące tych trzech polskich formacji wojskowych są bogato reprezentowane w zbiorach Centralnego Archiwum Wojskowego. Akta Legionów Polskich i Polskiego Korpusu Posiłkowego liczą 74 zespoły archiwalne (130 mb; jednostek archiwalnych). Wśród nich są m.in. Komenda Legionów i Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego, dowództwa trzech brygad, pułk piechoty, ułanów i artylerii, bataliony uzupełnień, stacje zborne, szkoły podchorążych, chorążych i podoficerów oraz szef sanitarny. Zachowane akta to głównie rozkazy dzienne, dzienniki zdarzeń, akta operacyjne, meldunki służbowe, księgi odpraw, spisy imienne oficerów i żołnierzy, zapotrzebowanie na sprzęt wojskowy i wyposażenie oraz wykazy leczonych, sądzonych i ukaranych. Akta Polskiej Siły Zbrojnej liczą 7 zespołów archiwalnych (25 mb; 838 j.a.). Najważniejszymi z zachowanych zespołów są Inspektorat Wyszkolenia przy Wodzu Naczelnym WP, Inspektorat Kursów Wyszkolenia oraz Krajowy Inspektorat Zaciągu. Większość akt dotyczy szkolenia oficerów i podchorążych (plany i programy szkolenia) oraz poszczególnych oddziałów i pododdziałów. Występują też rozkazy dzienne, awansowe i odznaczeniowe, wykazy imienne oficerów i żołnierzy, korespondencja w sprawach personalnych, a także akta sądowe 7. 7 Bardziej szczegółowo omawia te akta T. W a w r z y ń s k i, Źródła do dziejów Legionów Polskich, Polskiego Korpusu Posiłkowego i Polskiej Siły Zbrojnej, Studia i materiały do historii wojskowości t. XXVII, 1984, s
4 Materiał aktowy uzupełniają relacje nadesłane w odpowiedzi na następujące ankiety: Legiony Polskie, Polski Korpus Posiłkowy i Polska Siła Zbrojna; walki I Brygady Legionów Polskich; Historia i działalność 1 pp Legionów Polskich; Udział Węgrów w Legionów Polskich; II Brygada Legionów Polskich pod Rarańczą. Zwierzchnictwo polityczne nad Legionami Polskimi sprawował Naczelny Komitet Narodowy utworzony 16 sierpnia 1914 roku. Jednym z departamentów NKN był Departament Wojskowy. Część akt DW przechowywana jest w CAW 6 mb, 126 j.a.) Są to sprawozdania, odpisy zarządzeń władz rosyjskich w Galicji, statut wewnętrzny departamentu, raporty Oddziału Wywiadowczego, dokumenty organizacyjne Legionów, materiały dotyczące Sokoła i Legionu Wschodniego. Z Legionami Polskimi, Polskim Korpusem Posiłkowym i Polską Siła Zbrojną ściśle związane są również akta Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu. Została ona powołana 6 grudnia 1916 roku jako namiastka przedstawicielstwa polskiego i ciało opiniodawcze dla władz okupacyjnych. Wśród przechowywanych w CAW akt KW TRS (1,4 mb; 96 j.a.) są materiały dotyczące organizacji wojska i samej Komisji Wojskowej, sprawozdania z działalności, raporty i komunikaty sytuacyjne. Kolejną organizacją niepodległościową była założona przez zwolenników Józefa Piłsudskiego na jesieni 1914 roku w Warszawie Polska Organizacja Wojskowa. Powstała ona wyniku połączenia Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich z terenów Królestwa Polskiego. W pierwszym okresie jej celem było prowadzenie działalności dywersyjnej przeciwko Rosji. Po zajęciu Królestwa Polskiego przez Niemcy i Austro-Węgry w lecie 1915 roku działała legalnie, zaś od lipca 1917 roku, kiedy to w związku z kryzysem przysięgowym aresztowano Józefa Piłsudskiego i wielu jego zwolenników, przeszła na pozycje antyaustriackie i antyniemieckie. W tym okresie komendantem głównym z siedzibą w Krakowie był Edward Śmigły-Rydz. Podlegały mu cztery komendy naczelne: I w Warszawie obejmowała teren okupacji niemieckiej Królestwa Polskiego, II w Krakowie Galicję, III w Kijowie Ukrainę, IV w Lublinie teren okupacji austriackiej Królestwa Polskiego. POW odegrała znaczną rolę w okresie rozbrajania okupantów w listopadzie 1918 roku i następnie zasiliła szeregi odradzającego się Wojska Polskiego. POW zaboru pruskiego uczestniczyła w powstaniu wielkopolskim i powstaniach
5 śląskich, zaś Komenda Naczelna III prowadziła w czasie wojny polsko-sowieckiej działalność dywersyjną i wywiadowczą. Przechowywane w Centralnym Archiwum Wojskowym akta POW liczą 6,7 mb (97 j.a.). Są to regulaminy, statuty, instrukcje, komunikaty informacyjne, meldunki, okólniki, programy szkół, sprawozdania, odezwy, biuletyny prasowe, raporty polityczne i wywiadowcze oraz rozkazy dzienne. Na uwagę zasługuje duża ilość akta Komendy Naczelnej III na Ukrainie. Ważne znaczenie mają odpisy akt POW gromadzone przed II wojną światową przez kpt. Władysława Horyda. Znajdują się one w zespole archiwalnym Wojskowego Biura Historycznego. Uzupełnieniem tych akt są relacje nadesłane w odpowiedzi na ankiety: Polska Organizacja Wojskowa; W sprawie mobilizacji POW; POW Podkarpacie. Po wybuchu I wojny światowej również po stronie rosyjskiej zaczęto polskie formacje wojskowe. Pierwszą z nich był Legion Puławski, który powstał w październiku 1914 roku, a w lutym 1915 roku został przemianowany na drużyny pospolitego ruszenia 739 i 740 oraz sotnie pospolitego ruszenia 104 i 105. W październiku tego roku utworzono Brygadę Strzelców Polskich, rozwiniętą w lutym 1917 roku w Dywizję Strzelców Polskich. Po rewolucji lutowej 1917 roku, kiedy zaistniały sprzyjające warunki dla wyodrębnienia żołnierzy Polaków, powstały trzy korpusy. Po umowie kapitulacyjnej z Niemcami I Korpusu w czerwcu 1918 roku oraz rozbiciu przez Niemców II Korpusu pod Kaniowem i III Korpusu przez Austriaków nastąpiła druga faza organizowania polskich formacji wojskowych w Rosji. Wówczas to utworzono IV Dywizję Strzelców Polskich, V Dywizje Syberyjską i Samodzielny Oddział Murmański. Zgromadzone w CAW akta Formacji Polskich na Wschodzie liczą 103 zespoły (84 mb; j.a). Najwięcej akt przypada na I Korpus Polski gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego (69 zespołów; 61 mb). Pozostałe formacje są znacznie słabiej reprezentowane. Na uwagę zasługują akta Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego 8 i Związków Wojskowych Polaków w Rosji 9. Akta Formacji Polskich na 8 Naczelny Polski Komitet Wojskowy (Naczpol) był najwyższą reprezentacją Polaków służących w armii rosyjskiej. Zadaniem jego było organizacja wojskowych formacji polskich w Rosji, ideowe wychowywanie żołnierzy i udzielanie im pomocy materialnej. Został utworzony na I Ogólnym Zjeździe Wojskowych Polaków w Piotrogrodzie ( roku).
6 Wschodzie zawierają m.in. rozkazy dzienne, materiały o charakterze operacyjnym, finansowym i zaopatrzeniowym, historie chorób oraz wykazy leczonych żołnierzy. Materiał uzupełniający stanowią relacje nadesłane w odpowiedzi na ankiety: Formacje Polskie na Wschodzie; Legion Puławski, Brygada i Dywizja Strzelców Polskich, I Korpus Polski; II Korpus Polski; Dywizja Syberyjska; Samodzielny Oddział Murmański; W sprawie WP na Wschodzie; Związek Wojskowych Polaków Okręgu Odeskiego. Kolejną polska formacją wojskową była Armia Polska we Francji (Armia gen. Hallera). Została ona sformowana z inicjatywy działaczy polskich na podstawie dekretu prezydenta Francji z 4 czerwca 1917 roku. Organizacją armii zajmowała się Misja Wojskowa Francusko-Polska. Armia rekrutowała się z Polaków służących w wojsku francuskich, jeńców Polaków z armii austriackiej i niemieckiej oraz ochotników z Polonii francuskiej, angielskiej i amerykańskiej. Armia posiadała autonomię i własny sztandar. Polityczne zwierzchnictwo nad Armią Polską we Francji sprawował Komitet Narodowy Polski 10. Armia przybyła do Polski na wiosnę 1919 roku i została włączona w skład Wojska Polskiego. Grupa zespołów akt Armii gen. Hallera składa się z 17 zespołów (39 mb; j.a.), z których najważniejsze to Dowództwo Armii oraz dowództwa I i III Korpusu. Na uwagę zasługują akta misji i delegacji zagranicznych. Wśród akt Armii gen. Hallera znajdują się m.in. materiały o charakterze organizacyjnym i operacyjnym, sprawozdania z inspekcji, zestawienia wyników rekrutacji, raporty o stanie oddziałów w Rosji i we Włoszech, komunikaty informujące o sytuacji w kraju i zagranicą oraz zestawienia stanu liczebnego, spisy imienne i ewidencja żołnierzy 11. Armii Polskiej we Francji dotyczą też zgromadzone w Tekach Teslara odpisy źródeł pochodzących z 9 Związki Wojskowych Polaków w Rosji, legalne organizacje Polaków, oficerów, podoficerów, szeregowców oraz urzędników wojskowych. Tworzyły się żywiołowo po rewolucji lutowej 1917 roku. Organizatorami i przywódcami ZWP byli piłsudczycy i narodowi demokraci. Na I Ogólnym Zjeździe Wojskowych Polaków w Piotrogrodzie w czerwcu 1917 roku doszło do rozłamu i opuszczenia obrad przez lewicę. Powstał wówczas Komitet Główny Związku Wojskowych Polaków (lewicy) w Rosji. 10 Komitet Narodowy Polski, organizacja polityczna z siedzibą w Paryżu utworzona roku w Lozannie przez przedstawicieli Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego oraz tzw. realistów, którzy związali nadzieje na odbudowanie państwa polskiego ze zwycięstwem państw koalicji w I wojnie światowej. Przewodniczącym KNP został Roman Dmowski. Komitet stawiał sobie trzy główne cele: 1. reprezentowanie Polski wobec państw koalicji, 2. opiekę i zwierzchnictwo nad Armia Polską we Francji, 3. opieka nad Polakami przebywającymi w państwach koalicji. 11 Szerzej na ten temat patrz: T. W o j c i e c h o w s k i, Zespoły akt Armii gen. Hallera, BWSA nr 3, 1971, s
7 francuskiego zasobu aktowego z serii Kampania przeciw Niemcom Są to materiały Najwyższej Rady Wojennej i Wielkiej Kwatery Głównej, Sztabu Generalnego Ministerstwa Wojny, Misji Wojskowej Francusko-Polskiej oraz Misji Wojskowej Francusko-Polskiej we Włoszech. Dotyczą one głównie organizacji i rozbudowy armii, jej szkolenia oraz spraw rekrutacji 12. Na uwagę zasługuje również 59 relacji ze Zbioru rękopisów. W Centralnym Archiwum Wojskowym przechowywany jest szczątkowy zespół akt Komitetu Obrony Narodowej w Ameryce (0,4 mb; 8 j.a.). KON powstał 6 grudnia 1912 roku po zakończeniu zjazdu zjednoczeniowego dwóch odłamów Sokolstwa Polskiego w Stanach Zjednoczonych. Był organizacja polityczna reprezentującą nurt lewicowo-niepodległościowy. Podporządkował się Naczelnemu Komitetowi Narodowemu, a następnie Tymczasowej Radzie Stanu i Radzie Regencyjnej. Główna jego działalność przypadała na okres I wojny światowej. Akta pochodzą z lat Są to m.in. ustawy, rezolucje, odezwy, programy, komunikaty, sprawozdania oraz księgi członków. Kulminacyjnym momentem walki zbrojnej o niepodległość było rozbrajanie okupantów w październiku i listopadzie 1918 roku. Wiele danych dotyczących tej problematyki znajduje się wśród wspomnianych wyżej odpisów akt POW z zespołu akt Wojskowego Biura Historycznego. Również część relacji poświęconych POW omawia te kwestie. Ponadto zachowały się 103 relacje poświęcone rozbrajaniu wojsk austriackich i niemieckich m.in. w takich miejscowościach, jak: Warszawa, Kraków, Lublin, Radom, Rzeszów, Tarnów, Dąbrowa Górnicza, Siedlce, Ostrołęka, Puławy, Opatów, Olkusz, Hrubieszów, Chełm, Kraśnik i Opoczno. Znaczną ilość materiałów dotyczących odzyskania niepodległości zawierają akta Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości. Akta te to wytwór kancelaryjny Komitetu oraz wnioski odznaczeniowe. Odznaczenie pod nazwą Krzyż i Medal Niepodległości zostało ustanowione rozporządzeniem Prezydenta RP z 29 października 1930 roku 13. Posiadało ono trzy klasy: Krzyż Niepodległości z Mieczami, 12 Bliższe informacje patrz: T. W o j c i e c h o w s k i, Zawartość źródłowa Tek Teslara, BWSA nr 5, 1973, s Geneza odznaczenia sięga 1928 roku, kiedy to powstała Główna Komisja Odznaczeniowa, której zadaniem było przygotowaniem wniosków na odznaczenie Orderem Odrodzenia Polski (klasy III V) i
8 Krzyż Niepodległości i Medal Niepodległości. Nadawano je osobom, które zasłużyły się czynnie dla niepodległości Ojczyzny w okresie przed wojną światową lub podczas jej trwania oraz w okresie walk orężnych polskich w latach , z wyjątkiem wojny polsko-rosyjskiej na obszarze Polski 14. Krzyż i Medal Niepodległości posiadały charakter odznaczenia wojskowego. W ramach Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości działały 23 komisje środowiskowe m.in.: Powstanie 1863 roku Polska Partia Socjalistyczna, Narodowy Związek Robotniczy, Związek Walki Czynnej Związek Strzelecki, Polskie Drużyny Strzeleckie, Legiony Polskie, Polska Organizacja Wojskowa, Liga Kobiet, Formacje Polskie na Wschodzie, Dywizja Syberyjska, Armia Polska we Francji i Ogólna 15. Komitet zakończył pracę w marcu 1939 roku. Ogółem nadano odznaczenia, w tym Krzyży Niepodległości z Mieczami, Krzyży Niepodległości i Medali Niepodległości 16. Około wniosków odrzucono. Zespół akt Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości (4,5 mb; 137 j.a.) zawiera m.in. protokoły posiedzeń Komitetu, Głównej Komisji Odznaczeniowej i Komisji Współpracy, akta spraw Sądu Honorowego, materiały historyczne organizacji niepodległościowych, opinie o kandydatach do odznaczenia oraz materiały poszczególnych komisji (protokoły posiedzeń, wykazy imienne, korespondencja w sprawie odznaczeń). Najcenniejszymi źródłami dla historyka są jednak wnioski odznaczeniowe. W każdym z nich, oprócz danych personalnych podany jest przebieg działalności niepodległościowej. Wnioski odznaczeniowe, zachowane niemal w komplecie stanowią znaczą pomoc przy odtwarzaniu działalności organizacji niepodległościowych, a także mogą służyć do badań biograficznych i socjologicznych. Krzyżem Zasługi osób zasłużonych dla odzyskania niepodległości. Już jednak na drugim posiedzeniu tej komisji roku powstał projekt ustanowienia specjalnego odznaczenia. 14 Rozporządzenie Prezydenta RP z roku o Krzyżu i Medalu Niepodległości. Dziennik Ustaw RP nr 75 z Komisja rozpatrywała wnioski odznaczeniowe członków różnych organizacji niepodległościowych, które jako mniej znaczące nie posiadały oddzielnych komisji. W skład Komisji Ogólnej wchodziły następujące podkomisje: Harcerstwo, Ruch Ludowy, Tajne Organizacje Niepodległościowe w Galicji , Sokół, Brazylijska, Komitet Obrony Narodowej w Ameryce, Plebiscyt Wschodnio Pruski (Warmia i Mazury). 16 Z. P u c h a l s k i, T. W a w r z y ń s k i, Krzyż i Medal Niepodległości, Warszawa 1994, s. 57.
Polacy podczas I wojny światowej
Polacy podczas I wojny światowej 1. Orientacje polityczne Polaków przed rokiem 1914 Orientacja proaustriacka (koncepcja austropolska) Szansa to unia z Austrią, a największym wrogiem Rosja 1908 r. we Lwowie
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY ARCHIWALNE CAW DOTYCZĄCE STANÓW LICZEBNYCH WOJSKA W LATACH Zarys organizacyjno-prawny
Kazimierz Bar MATERIAŁY ARCHIWALNE CAW DOTYCZĄCE STANÓW LICZEBNYCH WOJSKA W LATACH 1918 1939 1. Zarys organizacyjno-prawny W związku z dekretem Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z dnia 12 października
Bardziej szczegółowoSPIS ARTYKUŁÓW OGŁOSZONYCH W NUMERACH 1 5 BIULETYNU. Nr 1, 1969
SPIS ARTYKUŁÓW OGŁOSZONYCH W NUMERACH 1 5 BIULETYNU Nr 1, 1969 Rola i zadania wojskowej służby archiwalnej (Leszek Lewandowicz) Postępowanie z zespołami otwartymi w świetle wytycznych Naczelnej Dyrekcji
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY ŹRÓDŁOWE DO DZIEJÓW POLSKICH ORGANIZACJI WOJSKOWYCH 1908 1914
Tadeusz Wawrzyński MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE DO DZIEJÓW POLSKICH ORGANIZACJI WOJSKOWYCH 1908 1914 W dotychczasowej literaturze brak jest pełnej informacji o źródłach do dziejów polskiego ruchu wojskowego przed
Bardziej szczegółowoAKTA ZESPOŁÓW JEDNOSTEK OCHRONY Z LAT 1944 1945. 1. Uwagi wstępne
Czesław Tokarz AKTA ZESPOŁÓW JEDNOSTEK OCHRONY Z LAT 1944 1945 1. Uwagi wstępne Stosunkowo najmniej liczną grupę aktową jednostek bojowych z lat 1944 1945, przechowywanych w Centralnym Archiwum Wojskowym,
Bardziej szczegółowoMałopolski Konkurs Tematyczny:
Małopolski Konkurs Tematyczny: Na Polu Chwały... - Damy i Kawalerowie Virtuti Militari i Krzyża Walecznych w walce o niepodległość i granice II Rzeczypospolitej dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i
Bardziej szczegółowoKOMENDANT NACZELNIK MARSZAŁEK
Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek. Warsztaty historyczne KOMENDANT NACZELNIK MARSZAŁEK Śladami Józefa Piłsudskiego Część 2: DAŁ POLSCE WOLNOŚĆ, GRANICE, MOC SZACUNEK Podczas studiów Józef zaangażował
Bardziej szczegółowoBiuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej
Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej Źródło: http://ipn.jskinternet.pl/bip/rejestry-ewidencje-arc/kategorie/18,akta-wojskowych-organow-bezpieczenstwa-panstwa-u zyczone-przez-centralne-archiwum.html
Bardziej szczegółowoAKTA BIURA PERSONALNEGO MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zarys organizacyjny
Tadeusz Wawrzyński AKTA BIURA PERSONALNEGO MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH 1927 1939 Zarys organizacyjny W dniu 17 lutego 1927 roku z rozkazu ministra Spraw Wojskowych został zlikwidowany Oddział V Personalny
Bardziej szczegółowoAutor: Zuzanna Czubek VIB
Autor: Zuzanna Czubek VIB 1795r.- III rozbiór Polski (dokonany przez Prusy, Austrię i Rosję), Polska na 123 lata zniknęła z mapy Europy i świata. Prusy w wyniku trzech rozbiorów zagarnęli: Pomorze, Wielkopolskie,
Bardziej szczegółowoNiepodległa polska 100 lat
Niepodległa polska 100 lat 1918-2018 UTRATA NIEPODLEGŁOŚCI Ostatni z trzech rozbiorów Polski przypieczętowała klęska powstania kościuszkowskiego w lipcu 1794 roku. W roku następnym 3 stycznia 1795 Rosja,
Bardziej szczegółowowszystko co nas łączy"
Generał broni Władysław Anders "Odrzućmy wszystko co nas dzieli i bierzmy wszystko co nas łączy" Generał broni Władysław Anders bohater spod Monte Casino. Władysław Anders pełnił najważniejsze funkcje
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO 1943 1945. 1. Uwagi wstępne
Czesław Tokarz ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO 1943 1945 1. Uwagi wstępne Ludowe Wojsko Polskie, którego zalążkiem, były regularne jednostki utworzone na terenie Związku
Bardziej szczegółowoOPRACOWANIA DOTYCZĄCE WOJNY POLSKO-SOWIECKIEJ W ZBIORACH CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO
Jerzy Ciesielski OPRACOWANIA DOTYCZĄCE WOJNY POLSKO-SOWIECKIEJ 1919 1920 W ZBIORACH CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO Centralne Archiwum Wojskowe gromadzi i przechowuje w zasadzie tylko akta wytworzone przez
Bardziej szczegółowo90. ROCZNICA ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI
"Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku teraźniejszości, ani nie ma prawa do przyszłości". Józef Piłsudski Po 123 latach zaborów Polacy doczekali się odzyskania niepodległości.
Bardziej szczegółowoAKTA INSTYTUCJI NAUKOWO-SZKOLNYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Z LAT 1918 1921
Danuta Duszak AKTA INSTYTUCJI NAUKOWO-SZKOLNYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Z LAT 1918 1921 W latach 1918 1921 w składzie Ministerstwa Spraw Wojskowych istniały trzy instytucje o charakterze naukowo-szkolnym,
Bardziej szczegółowo13 kwietnia Walka o niepodległość
13 kwietnia 2017 Walka o niepodległość W drugiej połowie XVIII wieku, gdy Rzeczpospolita Obojga Narodów pogrążyła się w kryzysie ustrojowym i gospodarczym, monarchowie Rosji, Prus i Austrii w 1772 roku
Bardziej szczegółowoAKTA WYTWORZONE W WYNIKU DZIAŁALNOŚCI WICEMINISTRÓW SPRAW WOJSKOWYCH Zarys rozwoju organizacyjnego
Kazimierz Bar AKTA WYTWORZONE W WYNIKU DZIAŁALNOŚCI WICEMINISTRÓW SPRAW WOJSKOWYCH 1919 1939 Zarys rozwoju organizacyjnego Ministerstwo Spraw Wojskowych zostało utworzone 26 października 1918 roku przez
Bardziej szczegółowoObóz Rothesay i podobóz Tighnabruaich a) Personalne dot. przydziałów Armii w ZSRR, pociągów pancernych b) Personalne, dot. przydziałów w A
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Oddział Personalny Sztabu NW Sprawy ewidencyjne, listy weryfikacyjne, spisy oficerskie, wykaz obsady władz centralnych, sprawa gen. Kalkusa Sprawy ewidencyjne,
Bardziej szczegółowoMaria Baran Archiwalia organów kontroli administracji wojskowej okresu międzywojennego.
BIBLIOGRAFIA WAŻNIEJSZYCH PUBLIKACJI OGŁOSZONYCH DRUKIEM PRZEZ PRACOWNIKÓW WOJSKOWEJ SŁUŻBY ARCHIWALNEJ Maria Baran Archiwalia organów kontroli administracji wojskowej okresu międzywojennego. [W:] Wybrane
Bardziej szczegółowoZESPÓŁ AKT DOWÓDZTWA ARTYLERII Z LAT Zarys organizacyjny
Janusz Gzyl ZESPÓŁ AKT DOWÓDZTWA ARTYLERII Z LAT 1951 1956 1. Zarys organizacyjny Opracowany na lata 1949 1955 plan rozwoju wojska, przewidywał znaczną rozbudowę artylerii zarówno naziemnej, jak i przeznaczonej
Bardziej szczegółowosygnatura archiwalna:
1 Kancelaria Przyboczna Naczelnego Wodza (do 1 I 44 Gabinet NW i MON) VII 40 - XI 1941 2 II 40 XII 1942 3 XII 41 VI 1943 4 5 V 40 V 1941 6 I 41 VIII 1942 7 X 41 III 1943 8 VII 42 XI 1943 9 VIII 41 XI 10
Bardziej szczegółowoInstrukcja dla korzystających
Instrukcja dla korzystających Wykaz Legionistów nie jest słownikiem biograficznym. Założeniem Autorów było zgromadzenie nazwisk i podstawowych danych do wszystkich, którzy służyli w tej formacji podczas
Bardziej szczegółowoKarpacki Oddział Straży Granicznej
Karpacki Oddział Straży Granicznej Źródło: http://www.karpacki.strazgraniczna.pl/ko/komenda/izba-tradycji/17648,izba-tradycji.html Wygenerowano: Czwartek, 19 października 2017, 23:53 Izba Tradycji Autor:
Bardziej szczegółowoPosiedzenie u Prezydenta R.P. w sprawie polityki zagranicznej. M.S.Z. do gen. Sosnkowskiego w różnych sprawach
1 Sprawa Edwarda Paucza 2 Posiedzenie u Prezydenta R.P. w sprawie polityki zagranicznej 3 Litwa 4 Sprawy ewakuacyjne Francja 5 M.S.Z. do gen. Sosnkowskiego w różnych sprawach 6 Polski Czerwony Krzyż 7
Bardziej szczegółowoAKTA DEPARTAMENTU I BRONI GŁÓWNYCH I WOJSK TABOROWYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zarys rozwoju organizacyjnego
Ewa Zasada AKTA DEPARTAMENTU I BRONI GŁÓWNYCH I WOJSK TABOROWYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH 1920 1921 Zarys rozwoju organizacyjnego Departament I Broni Głównych Wojsk Taborowych powstał z dniem 1 marca
Bardziej szczegółowoTradycje administracji wojskowej w Tarnowie sięgają pierwszych dni odzyskania niepodległości. W dniu 28 października 1918 roku Polska Komisja
Tradycje RYS HISTORYCZNY WOJSKOWEJ KOMENDY UZUPEŁNIEŃ W TARNOWIE Tradycje administracji wojskowej w Tarnowie sięgają pierwszych dni odzyskania niepodległości. W dniu 28 października 1918 roku Polska Komisja
Bardziej szczegółowoReferat F (Wydz. Mob.) Korespondencja ogólna Akta organizacyjne Korespondencja Pol
1 2 3 4 5 6 7 8 (Uwaga: późniejsza nazwa Oddział dla Spraw Polaków na Kontynencie) Rozbudowa PSZ a) Wojsko b) Lotnictwo c) zarządzenia War Office d) zarządzenia SHAEF Korespondencja w sprawie rozbudowy
Bardziej szczegółowoZespół akt Oddziału Personalnego WP, obok materiałów własnych zawiera odziedziczone po wojnie akta oddziałów i komórek personalnych instytucji i do-
Roman Leszek Polkowski ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁU ODDZIAŁU PERSONALNEGO WOJSKA POLSKIEGO 1944 1945 Jeden z najbogatszych w materiały zespołów spośród tych, których inwentarze ukazały się ostatnio drukiem
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII ( wg programu Wczoraj i dziś nr dopuszczenia 877/4/2017 ). Rok szkolny 2017/2018 Ocena dopuszczająca : - zna datę i postanowienia
Bardziej szczegółowoZASÓB AKTOWY ARCHIWUM WOJSK OCHRONY POGRANICZA Z LAT
Adam Gnieciak ZASÓB AKTOWY ARCHIWUM WOJSK OCHRONY POGRANICZA Z LAT 1945 1948 W niedługim czasie po zakończeniu II wojny światowej, kiedy to siła zbrojna przechodziła na stopę pokojową, miał też miejsce
Bardziej szczegółowoSprawa polska w czasie I wojny światowej
Sprawa polska w czasie I wojny światowej W 1914 roku z połączenia oddziałów Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich powołano do życia POW Polską Organizację Wojskową, na czele z Piłsudskim,
Bardziej szczegółowoMateriał porównawczy. do ustawy z dnia 24 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. (druk nr 909)
BIURO LEGISLACYJNE/ Materiał porównawczy Materiał porównawczy do ustawy z dnia 24 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach (druk nr 909) U S T A W A z dnia 16 października 1992 r. o
Bardziej szczegółowoJednodniówka ze zjazdu harcerzy z czasów walk o niepodległość (Lwów) 1936, s Strona 4 z 5
Mateusz Staroń, Lisaowski Bronisław (1890 1936) [w:] Przemyski słownik biograficzny, t. 2, pod red. Lucjana Faca, Tomasza Pudłockiego, Anny Siciak, Przemyśl 2011 s. 63-66 Bronisław Lisowski, pseud. Świerzyński,
Bardziej szczegółowostrona 1 Wzorowy Dowódca Opis przedmiotu: Wzorowy Dowódca - brązowa. Z lat 90-tych
strona 1 Wzorowy Dowódca 2011-07-27 Wzorowy Dowódca Opis przedmiotu: Wzorowy Dowódca - brązowa. Z lat 90-tych strona 1 Wzorowy Dowódca 2011-07-27 Wzorowy Dowódca Opis przedmiotu: Wzorowy Dowódca - złota,
Bardziej szczegółowo100 rocznica utworzenia Legionów Polskich
100 rocznica utworzenia Legionów Polskich Legiony Polskie polskie oddziały wojskowe, którym początek dała Pierwsza Kompania Kadrowa utworzona 3 sierpnia 1914 w Krakowie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego.
Bardziej szczegółowoREMBERTÓW W CZASIE BITWY WARSZAWSKIEJ W ŚWIETLE DOKUMENTÓW CAW
Grzegorz Socik REMBERTÓW W CZASIE BITWY WARSZAWSKIEJ W ŚWIETLE DOKUMENTÓW CAW Odradzające się Wojsko Polskie już od pierwszych chwil swego istnienia musiało toczyć walki w obronie państwa, które dopiero
Bardziej szczegółowoPiłsudski i Dmowski dwie wizje niepodległej Polski. Debata Lublin, 6 września 2018
Moja Niepodległa https://mojaniepodlegla.pl/mn/konferencje-i-wyklady/6529,pilsudski-i-dmowski-dwie-wizje-niepodleglej-polski-d ebata-lublin-6-wrzesnia-2018.html 2019-05-24, 05:31 Piłsudski i Dmowski dwie
Bardziej szczegółowoNadwiślański Oddział Straży Granicznej
Nadwiślański Oddział Straży Granicznej Źródło: http://www.nadwislanski.strazgraniczna.pl/wis/aktualnosci/24195,inauguracja-wystawy-pt-powstanie-warszawskie -w-medalierstwie.html Wygenerowano: Środa, 1
Bardziej szczegółowoRYS HISTORYCZNY WOJSKOWEJ KOMENDY UZUPEŁNIEŃ W CZESTOCHOWIE
Historia RYS HISTORYCZNY WOJSKOWEJ KOMENDY UZUPEŁNIEŃ W CZESTOCHOWIE Instytucje zajmujące się administracją specjalną istniały na terenach polskich już podczas zaborów. Fakt ten stał się punktem wyjścia
Bardziej szczegółowoZAKŁADANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W KLASIE VII
ZAKŁADANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W KLASIE VII Zakładane osiągnięcia uczniów to wiadomości i umiejętności, którymi uczeń powinien się wykazywać po zakończeniu nauki w szkole podstawowej. Dzięki przyporządkowaniu
Bardziej szczegółowoINTERNETOWY KONKURS HISTORYCZNY- DROGA DO NIEPODLEGŁOŚCI
INTERNETOWY KONKURS HISTORYCZNY- DROGA DO NIEPODLEGŁOŚCI Zapraszamy wszystkich do udziału w internetowym konkursie historycznym z okazji Narodowego Święta Niepodległości. Konkurs składa się z pytań testowych,
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO UWAGI WSTĘPNE
Czesław Tokarz ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO 1943 1945 1. UWAGI WSTĘPNE Ludowe Wojsko Polskie, którego zalążkiem, były regularne jednostki utworzone na terenie Związku
Bardziej szczegółowoWystawa plenerowa Powstała, by żyć w 100. rocznicę odzyskania niepodległości Warszawa, 29 maja 20 czerwca 2018
Moja Niepodległa https://mojaniepodlegla.pl/mn/aktualnosci/4234,wystawa-plenerowa-powstala-by-zyc-w-100-rocznice-odzyskania -niepodleglosci-warsz.html 2019-07-19, 23:16 żyć w 100. rocznicę odzyskania niepodległości
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA AKT SAMODZIELNYCH BRYGAD ZAPOROWYCH Z LAT PRZECHOWYWANYCH W CENTRALNYM ARCHIWUM WOJSKOWYM
Czesław Tokarz CHARAKTERYSTYKA AKT SAMODZIELNYCH BRYGAD ZAPOROWYCH Z LAT 1944 1945 PRZECHOWYWANYCH W CENTRALNYM ARCHIWUM WOJSKOWYM Stosunkowo liczną grupę aktową w zasobach Centralnego Archiwum Wojskowego
Bardziej szczegółowoJEDNOSTKI ZAPASOWE RODZAJÓW WOJSK Z LAT WOJNY ORAZ ICH AKTA. 1. Uwagi wstępne
Anna Gąsiorowska JEDNOSTKI ZAPASOWE RODZAJÓW WOJSK Z LAT WOJNY ORAZ ICH AKTA 1. Uwagi wstępne Problematyka działalności i wytworu kancelaryjnego jednostek zapasowych występowała już na łamach Biuletynu.
Bardziej szczegółowoKOMU ZAWDZIĘCZAMY TO, ŻE POLSKA WYBIŁA SIĘ NA NIEPODLEGŁOŚĆ?
KOMU ZAWDZIĘCZAMY TO, ŻE POLSKA WYBIŁA SIĘ NA NIEPODLEGŁOŚĆ? ROZBIORY POLSKI PRZYCZYNĄ UTRATY NIEPODLEGŁOŚCI NASTĄPIŁY W II POŁOWIE XVIII W. NA DRODZE CESJI TERYTORIUM I RZECZYPOSPOLITEJ DOKONANEJ PRZEZ
Bardziej szczegółowoZESPÓŁ AKT WOJSKOWEGO BIURA HISTORYCZNEGO [1919] Zarys organizacyjny
Tadeusz Wawrzyński ZESPÓŁ AKT WOJSKOWEGO BIURA HISTORYCZNEGO [1919] 1927 1939 1. Zarys organizacyjny Zaczątkiem Wojskowego Biura Historycznego była Sekcja Historyczno- Operacyjna Oddziału III Naczelnego
Bardziej szczegółowoPUŁKI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO ( )
Anna Gąsiorowska PUŁKI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO (1943 1945) W niniejszym omówieniu uwzględniono zawartość aktową wytworzoną przez kancelarie pułków piechoty wchodzących w skład 1 pierwszych dziesięciu
Bardziej szczegółowo1.*Roman Dmowski był jedną z dwóch najważniejszych postaci II RP. Jednak sprawował tylko jedno ważne stanowisko. Które?
Quiz 11 Listopada 1.*Roman Dmowski był jedną z dwóch najważniejszych postaci II RP. Jednak sprawował tylko jedno ważne stanowisko. Które? a) Był prezydentem b) Był premierem c)był ministrem spraw zagranicznych
Bardziej szczegółowoBOHATEROWIE NIEPODLEGŁEJ POLSKI NA ZIEMI SIERPECKIEJ. Bracia Henryk, Edward i Felicjan Tułodzieccy
BOHATEROWIE NIEPODLEGŁEJ POLSKI NA ZIEMI SIERPECKIEJ Bracia Henryk, Edward i Felicjan Tułodzieccy W panteonie zasłużonych sierpczan poczesne miejsce zajmuje niezwykłe rodzeństwo - bracia Tułodzieccy. Rodzeństwa
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA AKT DEPARTAMENTU INTENDENTURY MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH
Zbigniew Rzeszótko CHARAKTERYSTYKA AKT DEPARTAMENTU INTENDENTURY MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH 1918 1939 Dekretem z dnia 26 października 1918 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego przekształciła Komisję
Bardziej szczegółowoHISTORIA klasa VII - wymagania edukacyjne na poszczególne oceny
HISTORIA klasa VII - wymagania edukacyjne na poszczególne oceny - wymienia datę kongresu wiedeńskiego, cele i główne państwa - wie, na czym polegała rewolucja przemysłowa - potrafi wymienić nowe idee polityczne
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXI/261/2016 RADY MIEJSKIEJ KALISZA z dnia 31 marca 2016 r.
UCHWAŁA NR XXI/261/2016 RADY MIEJSKIEJ KALISZA z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie nadania nazwy drogom na terenie miasta Kalisza Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie
Bardziej szczegółowoDowódcy Kawaleryjscy
Zbigniew Dymitr Dunin-Wąsowicz ur. 14 października 1882 w Brzeżanach, poległ 13 czerwca 1915 prowadząc szarżę pod Rokitną) polski dowódca wojskowy, rotmistrz Legionów Polskich. Po ukończeniu korpusu kadetów
Bardziej szczegółowoARMIA KRAJOWA W STRUKTURACH POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO
Artykuł przedrukowany z Biuletynu informacyjnego Rok XXII Nr 02 (262) Marek Ney-Krwawicz ARMIA KRAJOWA W STRUKTURACH POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO W swym historycznym rozwoju przechodziła Armia Krajowa
Bardziej szczegółowoŚląski Oddział Straży Granicznej w Raciborzu im. nadkom. Józefa Bocheńskiego
Śląski Oddział Straży Granicznej w Raciborzu im. nadkom. Józefa Bocheńskiego http://www.slaski.strazgraniczna.pl/sm/aktualnosci/31948,120-rocznica-urodzin-nadkom-jozefa-bochenskiego-patr ona-slaskiego-oddzialu-straz.html
Bardziej szczegółowoAKTA FORMACJI GRANICZNYCH Z LAT W ARCHIWUM WOJSK OCHRONY POGRANICZA
Adam Gnieciak AKTA FORMACJI GRANICZNYCH Z LAT 1918 1939 W ARCHIWUM WOJSK OCHRONY POGRANICZA Archiwum Wojsk Ochrony Pogranicza gromadzi, opracowuje i udostępnia akta formacji, których działalność związana
Bardziej szczegółowoZESPÓŁ AKT 3 ARMII WOJSKA POLSKIEGO ( r.) 1. Zarys organizacyjny
Jan Szostak ZESPÓŁ AKT 3 ARMII WOJSKA POLSKIEGO (6.10. 15.11.1944 r.) 1. Zarys organizacyjny Plan rozbudowy Wojska Polskiego nakreślony w preliminarzu wydatków na utrzymanie wojska w okresie od 1 września
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY ARCHIWALNE JEDNOSTEK ZAPASOWYCH PIECHOTY Z OKRESU Zagadnienia organizacyjne
Anna Gąsiorowska MATERIAŁY ARCHIWALNE JEDNOSTEK ZAPASOWYCH PIECHOTY Z OKRESU 1943 1945 1. Zagadnienia organizacyjne Sformowanie Armii Polskiej w ZSRR 1 wymagało stałego dopływu przeszkolonych, w możliwie
Bardziej szczegółowoPiława Górna świętuje 100-lecie odzyskania niepodległości
NR 11 (142)/2018 BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIASTA W PIŁAWIE GÓRNEJ www.pilawagorna.pl Piława Górna świętuje 100-lecie odzyskania niepodległości Z okazji Narodowego Święta Niepodległości w
Bardziej szczegółowoPo wybuchu I wojny światowej na krótko zmobilizowany do armii austriackiej. Przeniesiony następnie do powstającego we Lwowie Legionu Wschodniego, stał się jednym z jego organizatorów. Po likwidacji Legionu
Bardziej szczegółowoWładysław Sikorski ( )
Władysław Sikorski (1881 1943) Urodził się 20 maja 1881 r. w Tuszowie Narodowym koło Mielca w zaborze austriackim. Po ukończeniu gimnazjum w Rzeszowie podjął w 1898 r. na krótko naukę w tamtejszym seminarium
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: HISTORIA. Uczyć się z historii. Niepodległość historia i pamięć po 90 latach.
KLUCZ ODPOWIEDZI KONKURS PRZEDMIOTOWY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO Przedmiot: HISTORIA Uczyć się z historii. Niepodległość historia i pamięć po 90 latach. ETAP WOJEWÓDZKI
Bardziej szczegółowoPolskie Państwo podziemne Przygotowała: Katarzyna Kossakowska Klasa III A
Polskie Państwo podziemne 1939-1945 Przygotowała: Katarzyna Kossakowska Klasa III A FLAGA POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO Polskie Państwo Podziemne (w skrócie PPP) to tajne struktury Państwa Polskiego istniejące
Bardziej szczegółowoNiezwyciężeni
Niezwyciężeni 1918-2018 https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/ikonografia/43892,krzyz-niepodleglosci.html 2019-03-30, 09:32 Krzyż Niepodległości : Sylweriusz Szydlik Rejestr zmian Krzyż i Medal Niepodległości
Bardziej szczegółowoNiezwyciężeni
Niezwyciężeni 1918-2018 http://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/ikonografia/43892,krzyz-niepodleglosci.html 2019-08-06, 01:16 Krzyż Niepodległości : Sylweriusz Szydlik Rejestr zmian Krzyż i Medal Niepodległości
Bardziej szczegółowoHISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE Autor: Wojciech Witkowski
HISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE 1764-1989 Autor: Wojciech Witkowski Rozdział 1. Geneza i charakterystyka ustroju administracyjnego państw nowożytnej Europy 1.1. Pojęcie administracji i biurokracji 1.2.
Bardziej szczegółowoMirosław PAKUŁA Organizacja polskich wojsk łączności w latach
Mirosław PAKUŁA Organizacja polskich wojsk łączności w latach 1914-1939 W czasie I wojny światowej wprowadzono nowe rodzaje broni oraz poszerzyła się skala prowadzonych operacji. Stworzyło to konieczność
Bardziej szczegółowoW związku z uroczystościami na cmentarzu w Przemyślu -Pikulicach zamieszczam pewną ekspertyzę.
W związku z uroczystościami na cmentarzu w Przemyślu -Pikulicach zamieszczam pewną ekspertyzę. WOJSKOWE CENTRUM EDUKACJI OBYWATELSKIEJ Nr... Dnia... 2012 r. 00 909 Warszawa ul. S. Banacha 2 tel./ fax:
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY I STUDIA. Tomasz Matuszak (Warszawa) 9 Dywizja Piechoty w latach w zasobie aktowym Centralnego Archiwum Wojskowego
MATERIAŁY I STUDIA Tomasz Matuszak (Warszawa) 9 Dywizja Piechoty w latach 1919-1939 w zasobie aktowym Centralnego Archiwum Wojskowego W zasobie Centralnego Archiwum Wojskowego znajduje się wiele ciekawych
Bardziej szczegółowoWERYFIKACJA KLAUZUL TAJNOŚCI DOKUMENTÓW ARCHIWALNYCH WOJSKA POLSKIEGO WYTWORZONYCH PRZED DNIEM 10 MAJA 1990 ROKU
Bogusław Stachula WERYFIKACJA KLAUZUL TAJNOŚCI DOKUMENTÓW ARCHIWALNYCH WOJSKA POLSKIEGO WYTWORZONYCH PRZED DNIEM 10 MAJA 1990 ROKU Art. 21 ust. 1 oraz art. 86 ust. 2 ustawy z 22 stycznia 1999 roku o ochronie
Bardziej szczegółowoPłk L. Okulicki z Bronisławą Wysłouchową na tarasie budynku Dowództwa Armii Polskiej w ZSRR (wrzesień 1941 r.)
Rozkaz gen. W. Andersa do wstępowania w szeregi Armii Polskiej Wyżsi oficerowie Armii Polskiej w ZSRR. W pierwszym rzędzie siedzą gen.m. Tokarzewski-Karaszewicz (pierwszy z lewej), gen. W. Anders, gen.m.
Bardziej szczegółowoKomenda Główna Straży Granicznej
Komenda Główna http://www.strazgraniczna.pl/pl/aktualnosci/6513,27-rocznica-powolania-strazy-granicznej.html 2019-04-07, 01:06 Magdalena Tomaszewska 16.05.2018 16 maja obchodzimy Święto. W tym roku centralne
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce
Księgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce 1764-1989 Spis treści Do Czytelnika..... 11 Przedmowa....... 13 Rozdział 1. Geneza i charakterystyka ustroju administracyjnego państw
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA AKT SZTABU GENERALNEGO WP Z LAT Zarys organizacyjny
Wiesława Hiller CHARAKTERYSTYKA AKT SZTABU GENERALNEGO WP Z LAT 1945 1950 Zarys organizacyjny Po zakończeniu działań wojennych nastąpiła konieczność reorganizacji i rozbudowa Wojska Polskiego, dostosowana
Bardziej szczegółowoZESPOŁY AKT JEDNOSTEK KAWALERII Problemy organizacyjne
Tadeusz Kowalczyk ZESPOŁY AKT JEDNOSTEK KAWALERII 1944 1947 1. Problemy organizacyjne Druga wojna światowa była ostatnią, w której kawalerii używano na większą skalę, jako rodzaju broni. Niemal we wszystkich
Bardziej szczegółowoGENERAŁ WŁADYSŁAW EUGENIUSZ SIKORSKI
GENERAŁ WŁADYSŁAW EUGENIUSZ SIKORSKI 20 maja 1881 roku w Tuszowie Narodowym pod Mielcem urodził się Władysław Sikorski. Był trzecim dzieckiem Emilii i Tomasza Sikorskich. Wcześniej młoda para wyprowadziła
Bardziej szczegółowoAgresja ZSRR na Polskę zbrojna napaść dokonana 17 września 1939 przez ZSRR na Polskę, będącą od 1 września 1939 w stanie wojny z III Rzeszą.
Agresja ZSRR na Polskę zbrojna napaść dokonana 17 września 1939 przez ZSRR na Polskę, będącą od 1 września 1939 w stanie wojny z III Rzeszą. Element działań wojennych kampanii wrześniowej pierwszej kampanii
Bardziej szczegółowoNiezwyciężeni
Niezwyciężeni 1918-2018 https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/aktualnosci/59152,rejestracja-do-ii-edycji-konkursu.html 2019-06-19, 20:44 Rejestracja do II edycji konkursu Zapraszamy do wzięcia udziału
Bardziej szczegółowoŹRÓDŁA DO DZIEJÓW POWSTAŃ ŚLĄSKICH ( ) PRZECHOWYWANE W CENTRALNYM ARCHIWUM WOJSKOWYM
Bożena Panecka ŹRÓDŁA DO DZIEJÓW POWSTAŃ ŚLĄSKICH (1919 1921) PRZECHOWYWANE W CENTRALNYM ARCHIWUM WOJSKOWYM Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie aktualnego stanu źródeł archiwalnych do dziejów
Bardziej szczegółowo1. Publikacje książkowe. * Działalność Polskich Związków Zawodowych w ŚFZZ , Warszawa 1986; Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, s.
1. Publikacje książkowe * Działalność Polskich Związków Zawodowych w ŚFZZ 1945-1957, Warszawa 1986; Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, s. 142, * Światowa Federacja Związków Zawodowych 1945-1985,
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY ARCHIWALNE DO DZIEJÓW LOTNICTWA LWP W LATACH Zarys organizacyjny
Michał Klimecki MATERIAŁY ARCHIWALNE DO DZIEJÓW LOTNICTWA LWP W LATACH 1943 1945 1. Zarys organizacyjny W Centralnym Archiwum Wojskowym przechowywany jest materiał źródłowy do dziejów lotnictwa LWP w okresie
Bardziej szczegółowoByć zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo, Zwyciężyć i spocząć na laurach to klęska. /Józef Piłsudski/
Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo, Zwyciężyć i spocząć na laurach to klęska. /Józef Piłsudski/ Ludzie, miejsca i wydarzenia na drodze ku Niepodległej. Konkurs wiedzy historycznej dla uczniów klas
Bardziej szczegółowoMałopolski Konkurs Tematyczny:
Małopolski Konkurs Tematyczny: Umarli, abyśmy mogli żyć wolni. Miejsce Lwowa i jego obrońców w walce o niepodległość Polski - dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych
Bardziej szczegółowoKarpacki Oddział Straży Granicznej
Karpacki Oddział Straży Granicznej http://www.karpacki.strazgraniczna.pl/ko/komenda/kierownictwo/17388,kierownictwo.html 2019-10-26, 21:43 Kierownictwo Krystian Koziołek 16.05.2016 Komendant Karpackiego
Bardziej szczegółowoMIASTO GARNIZONÓW
1920 1939 MIASTO GARNIZONÓW 18. PUŁK UŁANÓW POMORSKICH 64 i 65 PUŁK PIECHOTY 16 PUŁK ARTYLERII LEKKIEJ, Do 1927 r. WYŻSZA SZKOŁA LOTNICZA (PRZENIESIONA POTEM DO DĘBLINA ] Od 1928 r. - LOTNICZA SZKOŁA STRZELANIA
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY ARCHIWALNE DOWÓDZTWA WOJSK PANCERNYCH I ZMOTORYZOWANYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Zarys organizacyjny
Henryk Fabijański MATERIAŁY ARCHIWALNE DOWÓDZTWA WOJSK PANCERNYCH I ZMOTORYZOWANYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO 1944 1945 1. Zarys organizacyjny Powstanie Dowództwa Wojsk Pancernych i Zmotoryzowanych WP
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 30 kwietnia 2010 r. w sprawie mianowania na stopnie wojskowe
Dziennik Ustaw Nr 87 7436 Poz. 561 561 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2010 r. w sprawie mianowania na stopnie wojskowe Na podstawie art. 76 ust. 14 ustawy z dnia 21 listopada
Bardziej szczegółowo26 Pułk Artylerii Lekkiej im. Króla Władysława IV
26 Pułk Artylerii Lekkiej im. Króla Władysława IV Początki 26. pułku artylerii lekkiej sięgają utworzenia tego pułku, jako 26. pułku artylerii polowej w którego składzie były trzy baterie artyleryjskie
Bardziej szczegółowoPOLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE
POLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE "PRZED 75 LATY, 27 WRZEŚNIA 1939 R., ROZPOCZĘTO TWORZENIE STRUKTUR POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO. BYŁO ONO FENOMENEM NA SKALĘ ŚWIATOWĄ. TAJNE STRUKTURY PAŃSTWA POLSKIEGO, PODLEGŁE
Bardziej szczegółowoARCHIWALIA DOWÓDZTWA 1 KORPUSU POLSKICH SIŁ ZBROJNYCH W ZSRR. 1. Sprawy organizacyjne
Wiesław Bernaś ARCHIWALIA DOWÓDZTWA 1 KORPUSU POLSKICH SIŁ ZBROJNYCH W ZSRR 1. Sprawy organizacyjne Na mocy decyzji Państwowego Komitetu Obrony Związku Radzieckiego z dnia 10 sierpnia 1943 roku przystąpiono
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 28 stycznia 2019 r. Poz. 158 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 9 stycznia 2019 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 28 stycznia 2019 r. Poz. 158 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 9 stycznia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie mianowania na
Bardziej szczegółowoGłównym zadaniem AK była walka z okupantem o odzyskanie niepodległości; w tym celu żołnierze podziemnej organizacji prowadzili liczne akcje zbrojne i
ARMIA KRAJOWA Armia Krajowa Konspiracyjna organizacja wojskowa polskiego podziemia działająca w okresie II wojny światowej oraz największa i najsilniejsza armia podziemna w Europie, tamtego okresu. W szczytowym
Bardziej szczegółowoSpis tresci. Wykaz 11 Wstçp 13
Spis tresci Wykaz 11 Wstçp 13 Uzasadnienie wyboru problematyki badawczej 2. i teza pracy 16 3. uzytych w tytule i dalszych czesciach 17 4. Zastosowane metody badawcze 19 5. Struktura pracy 20 1. i dzialania
Bardziej szczegółowoMuzeum Polskich Formacji Granicznych
Muzeum Polskich Formacji Granicznych http://muzeumsg.strazgraniczna.pl/muz/formacje-ochrony-granic/biografie/1945-1990/kadra-1945-1990/tadeusz-j armolinski/9745,tadeusz-jarmolinski.html 2019-09-16, 17:37
Bardziej szczegółowoARCHIWALIA DEPARTAMENTU UZUPEŁNIEŃ MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zarys rozwoju organizacyjnego
Ewa Tarkota ARCHIWALIA DEPARTAMENTU UZUPEŁNIEŃ MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH 1928 1939 1. Zarys rozwoju organizacyjnego Od 6 sierpnia 1928 roku rozpoczęło swoją działalność Biuro Uzupełnień, powołane rozkazem
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW DOWÓDZTW DYWIZJI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Z LAT WOJNY
Alina Miętek ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW DOWÓDZTW DYWIZJI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Z LAT WOJNY 1943 1945 Spośród wszystkich rodzajów wojsk najpoważniejszą siłę bojową w ostatniej wojnie światowej
Bardziej szczegółowoHISTORIA USTROJU POLSKI. Autor: Marian Kallas
HISTORIA USTROJU POLSKI Autor: Marian Kallas Dział I Kształt terytorialno-administracyjny i ludność Polski Część I Dawne państwo polskie (do 1795) Rozdział 1. Powstanie Polski i zmiany terytorialno-administracyjne
Bardziej szczegółowoZESPOŁY AKT ARMII GENERAŁA HALLERA. 1. Uwagi wstępne
Tadeusz Wojciechowski ZESPOŁY AKT ARMII GENERAŁA HALLERA 1. Uwagi wstępne W dotychczasowej literaturze historycznej, obejmującej dzieje polskich formacji wojskowych w okresie I wojny światowej oraz początkowy
Bardziej szczegółowo