WĘDROWNICZE FAQ (30 XII 2010)

Transkrypt

1 WĘDROWNICZE FAQ (30 XII 2010) Związek Harcerstwa Polskiego Tytułem wstępu Witaj, Jeśli sięgnąłeś po ten dokument, bo potrzebujesz recepty na wędrownictwo to źle trafiłeś. Poniższy materiał jest drogowskazem dla drużynowych wędrowniczych, namiestników, ale też dla każdego wędrownika. Ma ułatwić codzienną pracę w drużynie wędrowniczej. Ma być pomocą i podporą. Włożono wiele starań, przegadano wiele godzin, by nie miał on błędów i był jak najbardziej klarowny i zrozumiały. Jeśli czegoś w nim brakuje, lub coś jest nie jasne napisz swoje uwagi autorom. Czekamy również na propozycje kolejnych pytań. W tej i każdej innej metodycznowędrowniczej sprawie możesz pisać na adres szaradruzyna@zhp.pl. Dzięki Twoim uwagom kolejne wydania Wędrowniczego FAQ będą pełniejsze i przejrzystsze. Poniższy materiał jest powszechnie dostępny na stronie internetowej Szarej Drużyny, która jest jego autorem. Prosimy o nieedytowanie go na własne potrzeby i rozpowszechnianie w jednolitej (niezmienionej) wersji. Materiał ten nie powstałby bez inicjatywy ze strony chorągwianych referatów wędrowniczych, zaangażowania instruktorów wspólnoty Szara Drużyna oraz serdeczności Dolnośląskiego Referatu Wędrowniczego, który udostępnił swój materiał stanowiący pierwowzór dla tego dokumentu. Miłej lektury! 1) Kto to jest wędrownik? Wędrownikiem jest członek zwyczajny ZHP w wieku lat. Wędrownicy pełniący funkcję w młodszych drużynach powinni działać również w zespole wędrowniczym (działanie wspierające, motywujące). Ważne jest również to, że instruktorzy w wieku wędrowniczym powinni (oczywiście po dostosowaniu do potrzeb) realizować wędrownicze instrumenty metodyczne takie jak: stopnie HO i HR, sprawności trzygwiazdkowe i mistrzowskie, znaki służb. 2) Co to jest grupa wędrownicza? Jest to każdy stały zespół, w którym działają wędrownicy. Grupą wędrowniczą są więc: drużyny wędrownicze (dzielone na zastępy wędrownicze lub na patrole zadaniowe; te dwa modele podziału mogą być stosowane razem), zastępy wędrownicze w drużynach wielopoziomowych, oraz mogą być: kręgi instruktorskie, namiestnictwa, komendy szczepów. 3) Co to jest Naramiennik Wędrowniczy? Najkrócej można stwierdzić, że Naramiennik Wędrowniczy jest wyróżnikiem wędrowniczek i wędrowników oraz instruktorek i instruktorów pracujących z wędrownikami ( ).Jest on symbolem wejścia do grupy i wyróżnia wędrowników pośród innych grup wiekowych, jest świadectwem pracy nad sobą i harcerskiej dojrzałości (Zarys metodyki, Ewa i Ryszard Polaszewscy, 2003). 4) Co to jest Próba Wędrownicza? Próba Wędrownicza jest próbą, którą przechodzi każdy, kto chce zostać wędrownikiem. Jest ona stałym elementem wejścia do grupy wędrowników, niezależnie od tego czy mamy do

2 czynienia z osobą, która przyszła z drużyny starszoharcerskiej, czy z osobą, która dopiero rozpoczyna swoją harcerską przygodę. Przewidziana jest dla osób w wieku 16 lat, lecz nie wyklucza to, że nie mogą jej realizować osoby do 25 r. życia. Celem próby jest poznanie idei wędrowniczej w praktyce i zasad funkcjonowania w zespole wędrowniczym. Próba wędrownicza ma być motywatorem do podjęcia dalszego działania w drużynie wędrowniczej. Czas trwania powinien być nie większy niż 6 miesięcy. 5) Czy naramiennik ma jakąś symbolikę? Owszem, ma i to całkiem rozbudowaną. Symbolem wędrowników jest Wędrownicza watra. Jest to ognisko ułożone w sposób skautowy na tzw. długie palenie. Tworzą je trzy skrzyżowane polana i znajdujące się nad nimi trzy płomienie. (Zarys metodyki, Ewa i Ryszard Polaszewscy, 2003). Płomienie oznaczają kolejno (od najmniejszego) : siłę ciała dbałość o zdrowie i tężyznę fizyczną, siłę rozumu dążenie do wiedzy i rozwijanie swojego intelektu, siłę ducha kształtowanie charakteru, dążenie do prawdy i Boga. Kolejność płomieni jest ściśle określona i oznacza konieczność rozwoju we wszystkich 3 płaszczyznach. Polana symbolizują: poszukiwanie swojego miejsca w społeczeństwie, służbę (rozumianą nie tylko jako służba na rzecz organizacji, ale i na rzecz społeczeństwa), pracę nad sobą ciągłe samodoskonalenie. Kolejność polan nie jest określona, każdy z tych aspektów jest równie ważny dla wędrownika tworzą one obszary wędrowniczej pracy. Watra wędrownicza umieszczona jest na zielonym tle, przypominającym, że wszystko to o czym powyżej przeczytałeś odbywa się na tle harcerskiego życia. 6) Jak zdobyć naramiennik? Tak jak w przypadku większości pozostałych instrumentów metodycznych (stopnie, znaki służb itp.) należy rozpisać próbę. Nieocenionym pomocnikiem w tej sytuacji będzie doświadczony opiekun, który wskaże kierunek naszej próby. Powinna ona być realizowana w grupie wędrowniczej, w której działamy. Możliwe jest zweryfikowanie realizowanej próby,

3 przez organ mający takie zadanie w swoich kompetencjach - wg. konstytucji. Najczęściej będzie to Kapituła, Rada Drużyny lub Wędrowniczy Krąg Rady. Próba ma być rozpoczęciem drogi, a nie orderem za zasługi. Zadania nie mogą być za trudne, bo są wprowadzeniem do ruchu wędrowniczego. Po realizacji zadań próby zgłaszamy się z opiekunem na spotkanie owej rady i (jeśli wszystko poszło OK ) wnioskujemy o zamknięcie z wynikiem pozytywnym. Gdy ukaże się rozkaz o pozytywnym zamknięciu naszej próby, pozostaje tylko czekać na nadanie nam naramiennika. Gratulacje! Instruktor pracujący z wędrownikami i nie będący w wieku wędrowniczym może zdobyć naramiennik uczestnicząc w szkoleniu z zakresu metodyki wędrowniczej. 7) Jak oznaczyć ukończenie Próby Wędrowniczej na mundurze? Oficjalnym oznaczeniem zakończenia Próby Wędrowniczej jest naramiennik wędrowniczy nadawany w sposób obrzędowy (analogicznie jak krzyż harcerski i znaczek zucha). Naramiennik Wędrowniczy noszony jest na lewym pagonie munduru. Członkowie ZHP chodzący w mundurach żeglarskich noszą patkę wędrowniczą zamiast patki noszonej na lewym ramieniu. 8) Jak długo moŝna nosić naramiennik? Sprawa wygląda zdecydowanie prosto może go nosić każdy, kto otrzymał taki naramiennik w przeszłości i czuje się dalej związany z ruchem wędrowniczym, nawet jeśli nie jest już w wieku wędrowniczym ani nie pracuje bezpośrednio metodyką wędrowniczą (podobnie jak nie zdejmuje się krzyża harcerskiego). 9) Jakie są wymagania Próby Wędrowniczej? Próba Wędrownicza powinna być realizowana w drużynie (lub innym zespole wędrowniczym), więc każde środowisko opracowuje zazwyczaj własny pakiet wymagań. Wg opisu metodyki wędrowniczej (Załącznik do Uchwały nr 24/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 1 marca 2003 r.) zadania, które znajdują się w każdej próbie wędrowniczej powinny: stwarzać pole do samodoskonalenia, być związane ze specyfiką wędrownictwa (ideą służby i wyczynu, kodeksem, rozumieniem symboliki oraz miejsca wędrownika w organizacji), być związane z konkretną drużyną wędrowniczą Warto pamiętać o zdrowym rozsądku przejście bez kropli wody 200 km albo zrobienie 374 pompek na jednej ręce nie daje zbyt dużego pojęcia o wędrownictwie. Zadania nie powinny być za trudne i możliwe do zrealizowania w przeciągu pół roku. Polecić możemy taki zestaw wymagań, który naszym zdaniem realizuje cel Próby Wędrowniczej (w miarę potrzeb można do niego dodać kilka wymagań charakterystycznych dla środowiska): Rozumiem do czego zobowiązuje mnie Kodeks Wędrowniczy Znam symbolikę Wędrowniczej Watry Wykonałem jedno (lub dwa, trzy) zadania o charakterze wyczynu Podjąłem stałą służbę na rzecz środowiska działania Znam konstytucję, historię i bohatera drużyny wędrowniczej, do której należę.

4 10) Ile czasu powinna trwać próba? Wystarczający czas na poznanie, czym jest magiczne wędrownictwo, to okres do 6 miesięcy. Nie przeciągajcie tego w lata, mija to się z celem powstają wtedy kolosalne Próby Wędrownicze, które wygryzają ze swojej roli stopnie wędrownicze, a to podstawowy błąd. 11) Jak trudna powinna być próba? Wbrew pozorom jest to jedno z ważniejszych pytań. Przede wszystkim należy pamiętać jaki jest cel tej próby (zobacz pkt. 4). Układając więc próbę należy zwrócić uwagę na to, aby (dla osoby zdobywającej naramiennik) zadania były rozwijające, ambitne i jednocześnie realne. Jeśli takie będą, można uważać, że próba ma odpowiedni poziom trudności i można je zrealizować w okresie 6 miesięcy od momentu rozpoczęcia próby. 12) Kto moŝe być opiekunem próby na naramiennik? Po pierwsze warto zapytać, czy opiekun jest niezbędny przy Próbie Wędrowniczej? Niektórzy twierdzą, że w czasie jej realizacji wędrownik powinien się uczyć odpowiedzialności, a samodzielne realizowanie wymagań daje mu taką szansę. Szczerze jednak odradzamy takie rozwiązanie nawet próby na stopień harcmistrza są realizowane z opiekunem. Dla osoby, która niejednokrotnie jeszcze po omacku porusza się po wędrownictwie, mentor (w osobie opiekuna) będzie wspaniałym drogowskazem. Z tego, co wcześniej napisano w tym punkcie, wynika, że instytucja opiekuna jest ważnym czynnikiem w czasie realizacji próby. Intuicja podpowiada, że ta osoba musi posiadać naramiennik. Warto również, aby był to doświadczony wędrownik (pożądany stopień HO), który będzie potrafił wprowadzić osobę niedoświadczoną w arkana wędrowniczej pracy. 13) Gdzie powinna być realizowana próba na naramiennik? Członek drużyny wędrowniczej powinien realizować próbę w swojej drużynie lub innym zespole wędrowniczym, którego jest członkiem. Jeżeli nie masz takiej możliwości, skontaktuj się z namiestnikiem lub osobą odpowiedzialną za program w Twoim hufcu lub z referatem wędrowniczym swojej chorągwi. 14) Czy sprawy związane z naramiennikiem mam umieszczać w rozkazie? Zdecydowanie tak. Informacje związane z naramiennikiem powinny być podawane do publicznej wiadomości w rozkazie m.in. po to, aby nie było niejasności, kto próbę otworzył, kiedy itp. 15) Gdzie w rozkazie umieścić informację otwarciu/zamknięciu próby i nadaniu naramiennika? Dobrym rozwiązaniem jest umieszczanie tego w tym samym punkcie, co stopnie i sprawności. 16) Jakie wymagania musi spełnić osoba nadająca naramiennik? Dla ścisłości wprowadźmy podział: Osoba nadająca naramiennik to osoba, która w rozkazie potwierdza nadanie naramiennika. Aby formalnie nadać naramiennik wędrowniczy musi ona posiadać naramiennik i być szefem zespołu wędrowniczego. Jest wskazane, aby była ona obecna w czasie obrzędu nadania naramiennika.

5 Osoba wręczająca naramiennik najlepiej, gdy jest to opiekun próby, który był mentorem pomagającym wkroczyć na wędrowniczą ścieżkę. W czasie obrzędu nadania to właśnie ta osoba wręczyć naramiennik. Dopuszczalne jest również nadawanie naramiennika przez osobę prowadzącą szkolenie przygotowujące do pracy metodyką wędrowniczą i spełniać wymagania opisane w podpunkcie a. 17) Skończyłem juŝ 25 lat, czy mogę zdobyć naramiennik? Jeżeli skończyłeś 25 lat to powinieneś ukończyć szkolenie z zakresu metodyki wędrowniczej. Prowadzący szkolenie ma prawo nadać naramiennik. 18) Jak przeprowadzić nadanie naramiennika? Zgodnie z tradycją wędrowniczą nadanie powinno zawsze odbywać się w obecności osób posiadających naramiennik, a uroczystość winna mieć miejsce przy ogniu np. ognisko, kominek, świeczki. Poza tym nie ma żadnych wytycznych, które należy brać pod uwagę przy nadaniu. Warto jednak pamiętać o powadze chwili (oczywiście w rozsądnych granicach nie róbcie na siłę sztywnej atmosfery, to powinna być chwila radosna). Można wspomóc się trafnym cytatem, gawędą. Obrzęd nadania naramiennika tradycyjnie łączony jest z obrzędem odnowienia Przyrzeczenia Harcerskiego. Dobrą praktyką będzie również przeczytanie lub przekazanie osobie dostającej naramiennik pamiątkowej kopii Kodeksu Wędrowniczego. Tak naprawdę ogranicza was tylko wyobraźnia i zdrowy rozsądek. 19) U mnie w druŝynie/hufcu nikt nie ma naramiennika, czy mimo to mogę zdobywać naramiennik? Taka sytuacja nie powinna mieć miejsca, kadra powinna być przygotowana do pracy z wędrownikami, jeśli jednak tak nie jest to: Próbę wędrowniczą powinieneś realizować zespole wędrowniczym - czyli pośród innych osób w wieku wędrowniczym. Jeżeli w drużynie nikt nie ma naramiennika warto otworzyć ją w innym wędrowniczym środowisku hufca. Jeżeli nikt w hufcu nie posiada naramiennika, a Ty wkroczyłeś w wiek wędrowniczy, próbę możesz otworzyć w swojej drużynie, biorąc za opiekuna osobę posiadającą naramiennik wędrowniczy i posiadającą doświadczenie w działalności wędrowniczej. W razie wątpliwości skontaktuj się z chorągwianym referatem wędrowniczym. Na pewno pomogą Ci podjąć jak najlepszą decyzję.