Szczepienia w wojsku i Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy zawodowych. mgr Małgorzata Jurkiewicz

Transkrypt

1 Szczepienia w wojsku i Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy zawodowych mgr Małgorzata Jurkiewicz Konferencja EpiMilitaris, Ryn

2 Udział żołnierzy w misjach pokojowych od 1953 r. do 2012 r. udział ponad 84 tys. żołnierzy i pracowników wojska w 71 operacjach obecnie poza granicami kraju służy ok żołnierzy i pracowników wojska.

3 Rejony stacjonowania wojsk

4 Rozporządzenie MON z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie niektórych świadczeń zdrowotnych przysługującym żołnierzom zawodowym przed wyjazdem żołnierze powinni być poddani badaniom lekarskim i psychologicznym i uzyskać pozytywną opinię Wojskowej Komisji Lekarskie w ramach profilaktyki chorób zakaźnych zalecane jest wykonanie szczepień ochronnych załączniku nr 12 podano wykaz i terminarz obowiązujących szczepień ochronnych

5 Wykaz i Terminarz obowiązujących szczepień ochronnych

6 DUR BRZUSZNY Czynnik etiologiczny Salmonella typhi Rezerwuar człowiek Źródło zakażenia człowiek chory, zakażony bezobjawowo, nosiciel Drogi szerzenia głownie przez wodę i żywność zanieczyszczoną wydalinami zakażonych ludzi Wrota zakażenia przewód pokarmowy Okres wylęgania zależy od wielkości dawki, przeciętnie 1-3 tygodni Występowanie na całym świecie, szczególnie w krajach o złym stanie sanitarno-higienicznym Ryzyko najwyższe dla osób podróżujących do południowej Azji (kilka razy wyższe niż w przypadku wszystkich innych kierunków). Pozostałe obszary ryzyka Wsch. i Płd. - Wsch. Azja, Afryka, Karaiby oraz Ameryka Śr. i Płd. Wg CDC na świecie co roku odnotowuje się około 22 milionów przypadków zachorowań i zgonów.

7 TĘŻEC Czynnik etiologiczny Clostridium tetani Rezerwuar gleba, zwierzęta (konie), człowiek; laseczka tężca bytuje w przewodzie pokarmowym Źródło zakażenia zakażona gleba Drogi szerzenia poprzez zanieczyszczenie rany ziemią lub innym ciałem obcym zawierającym zarodniki tężca Wrota zakażenia rany zwłaszcza głębokie lub miażdżone oraz rozległe oparzenia zanieczyszczone ziemią np. po wybuchach Okres wylęgania zazwyczaj 3 do 21 dni. Występowanie na całym świecie Prawie wyłącznie dotyczy osób, które nie są wystarczająco uodpornione. Rzadko pojawia się u osób, które ukończyły podstawowy serię szczepień i otrzymały dawki uzupełniające. W 2006 r. około osób na całym świecie zmarło z powodu tężca (głównie w Azji, Afryce i Ameryce Południowej).

8 WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU A Czynnik etiologiczny wirus HAV z rodziny Picornaviridae Rezerwuar głównie człowiek Źródło zakażenia zakażony człowiek Drogi szerzenia droga pokarmowa Wrota zakażenia przewód pokarmowy Okres wylęgania 15 do 50 dni, średnio ok. 30 dni Występowanie na całym świecie Wg WHO na świecie rocznie odnotowywanych jest około 1,4 milionów przypadków WZW typu A. Prawdopodobnie jest ich w rzeczywistości znacznie więcej. Ocenia się, że zgłaszany jest co dziesiąty przypadek zachorowania źródło: CDC, Yellow Book, 2012

9 WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU B Czynnik etiologiczny wirus HBV z rodziny Hepadnaviridae Rezerwuar - człowiek Źródło zakażenia człowiek Drogi szerzenia w wyniku naruszenia ciągłości tkanek Wrota zakażenia naruszenie ciągłości tkanek skóry lub błony śluzowej Okres wylęgania przeciętnie dni Występowanie na całym świecie 2miliardy ludzi na całym świecie zostało zarażonych HBV Ok osób umiera co roku z powodu skutków zapalenia wątroby typu B. Nosicielstwo waha się w zależności od kraju od poniżej 1 % do 20%. HBV 50 do 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV. źródło: CDC, Yellow Book 2012 Ważny czynnik ryzyka zawodowego dla pracowników służby zdrowia.

10 WŚCIEKLIZNA Czynnik etiologiczny Lyssavirus z rodziny Rhabdoviridae Rezerwuar dzikie i domowe zwierzęta psowate, drapieżniki oraz nietoperze Źródło zakażenia zakażone zwierzęta Drogi szerzenia w wyniku pokąsania. Wrota zakażenia zakończenia nerwowe w uszkodzonych powłokach Okres wylęgania od 1 do 3 miesięcy Występowanie na wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Antarktydy. Wirus przenoszony ze śliną chorego zwierzęcia Ponad 90% przypadków wścieklizny człowieka ma miejsce w wyniku pogryzienia przez psy, większość zgonów występuje w Azji i Afryce źródło. Rzeczywista stopa możliwego narażenia turystów na wściekliznę nie została dokładnie obliczona. Na podstawie różnych kryteriów oceniono w przybliżeniu na na podróżujących. Co roku wykonywanych jest ponad 15 milionów szczepień w ramach profilaktyki poekspozycyjnej

11 ODKLESZCZOWE ZAPALENIE MÓZGU Czynnik etiologiczny wirus z rodziny Flaviviridae Rezerwuar kleszcze Źródło zakażenia kleszcz Drogi szerzenia kleszcz Ixodes ricinus (europejski), I. persulcatus (dalekowschodni, syberyjski) Wrota zakażenia skóra w miejscu zakażenia Okres wylęgania najczęściej 7-14 dni Występowanie w Europie i Azji (od wschodniej Francji do północnej Japonii oraz od północnej Rosji do Albanii) i do wysokości około 1500 m źródło:

12 BŁONICA Czynnik etiologiczny Corynebacterium diphtheriae Rezerwuar człowiek Źródło zakażenia chory człowiek lub zdrowy nosiciel. Drogi szerzenia przeważnie drogą kropelkową. Wrota zakażenia błona śluzowa nosa i gardła Okres wylęgania najczęściej 2-5 dni Występowanie na całym świecie Maczugowce błonicy znajdują się w wydzielinie błon śluzowych głównie jamy nosowo-gardłowej oraz na skórze Skórna błonica jest powszechna w krajach tropikalnych. Przenoszenie infekcji w tych środowiskach może odbywać się poprzez kontakt z wydzieliną ze zmian skórnych. źródło: CDC, Yellow Book 2012

13 POLIOMYELITIS Czynnik etiologiczny poliowirusy z rodziny Picornaviridae Rezerwuar człowiek Źródło zakażenia człowiek zakażony bezobjawowo, rzadziej chory Drogi szerzenia głównie drogą pokarmową i kropelkową także przez przedmioty zanieczyszczone wydzieliną z gardła lub kałem Wrota zakażenia błona śluzowa jamy nosowo-gardłowej i przewodu pokarmowego, do OUN przenoszone wraz z krwią Okres wylęgania 7-14 dni Występowanie w okresie przed wprowadzeniem masowych szczepień infekcje były powszechne na całym świecie, ze szczytem epidemii w obszarach umiarkowanych latem i jesienią. Obecnie zachorowania na poliomyelitis występują w 3 krajach: Afganistanie, Pakistanie i Nigerii Na świecie od 1988 do 2011r. odnotowano spadek liczby zachorowań o 99% (z do 647)

14 CHOROBA MENINGOKOKOWA Czynnik etiologiczny Neisseria meningitidis Rezerwuar człowiek Źródło zakażenia osoba wydalająca bakterie Drogi szerzenia droga kropelkowa lub bezpośredni kontakt z wydzieliną dróg oddechowych chorego Wrota zakażenia jama nosowo-gardłowa źródło: CDC, Yellow Book 2012 Okres wylęgania od 2 do 10 dni, przeciętnie 3-4 dni Występowanie na całym świecie; Inwazyjna choroba jest rzadka w obszarach nie epidemicznych, występujące w ilości 0,5-10 przypadków na mieszkańców na rok, ale może pojawić się w wysokości do przypadków na ludności rocznie w regionach epidemii. Nosicielstwo % dorosłych, 1% dzieci i ludzie starsi

15 ŻÓŁTA GORĄCZKA Czynnik etiologiczny wirus żółtej gorączki z rodziny Flavoviridae Rezerwuar pierwotnie małpy. Obecnie: człowiek dla miejskiej YF i małpy dla leśnej YF Źródło zakażenia chory człowiek lub zwierzę Drogi szerzenia w wyniku ukąszenia zakażonych komarów Wrota zakażenia w miejscu ukłucia komara Okres wylęgania 3-6 dni Występowanie obszary tropikalne i subtropikalne Afryki i Ameryki Płd Podczas 2-tygodniowego pobytu, zagrożenie chorobą i zgonem z dla nieszczepionej osoby udającej się w rejon Endemiczny wynosi odpowiednio: Afryka Zachodnia 50/ i 10/ , Ameryka Południowa 5/ i 1/ źródło: CDC, Yellow Book 2012

16 GRYPA Czynnik etiologiczny wirus grypy Źródło zakażenia człowiek chory lub nosiciel Drogi szerzenia kropelkowa, czasami kontakt bezpośredni Wrota zakażenia błona śluzowa układu oddechowego, szczególnie komórki rzęskowe, które obumierają Okres wylęgania godz. (najczęściej 2 dni) Występowanie cały świat powoduje cykliczne epidemie i pandemie w strefie umiarkowanej półkuli północnej i południowej szczyt zachorowań w okresie zimy, w strefie tropikalnej w ciągu całego roku. według WHO co roku na świecie choruje od 330 milionów do 1,575 miliarda ludzi, umiera od 0,5 miliona do 1 miliona

17 Międzynarodowa Książeczka Szczepień Rozporządzenie MZ z dnia 16 września 2010 r. w sprawie wykazu zalecanych szczepień ochronnych oraz sposobu finansowania i dokumentowania zalecanych szczepień ochronnych wymaganych międzynarodowymi przepisami zdrowotnymi

18 Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy Zawodowych 2007 r. pomysł utworzenia rejestru i prace nad utworzeniem koncepcji rejestru Cel - gromadzenie danych dot. szczepień ochronnych żołnierzy zawodowych w celu określenia poziomu immunizacji w Siłach Zbrojnych r. przesłanie koncepcji do IWSZ celem oceny 2009 r. utworzenie w CRESZ RP pilotażowej bazy danych 2010 r. opublikowanie Rozporządzenia MON od 2011 r. Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy Zawodowych

19 Formularz szczepień Dane w Rejestrze gromadzono w oparciu przygotowane formularze przysyłane z ośrodków szczepień.

20 Rozporządzenie MON z dnia 30 kwietnia 2010 r. w sprawie programu szczepień ochronnych dla żołnierzy zawodowych oraz sposobu rejestracji przeprowadzanych szczepień ochronnych Zgodnie z rozporządzeniem do prowadzenia Rejestru Szef Inspektoratu Wojskowej Służby Zdrowia wyznaczył Centrum Reagowania Epidemiologicznego Sił Zbrojnych RP. W Rejestrze gromadzone są następujące dane: imię, nazwisko i PESEL żołnierza zawodowego, stopień i jednostka wojskowa data urodzenia żołnierza zawodowego nazwa choroby przeciw której wykonywane jest szczepienie nazwa szczepionki i numer serii szczepionki informacja o rozpoczętym cyklu szczepienia ochronnego, z terminem podawania kolejnych dawek szczepionki.

21 Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy Zawodowych

22 Centralny Rejestr Szczepień Baza danych Centralnego Rejestru Szczepień Żołnierzy Zawodowych opracowana w CRESZ RP oparta jest o program Microsoft Access. Żołnierzy Zawodowych Składa się ona z 7 modułów: wprowadzanie danych plan szczepień przeglądanie zapisów korekta dane słownikowe raporty administracja zakończenie pracy

23 Moduły Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy Zawodowych Wprowadzanie danych służy do wprowadzania informacji dot. szczepień; Plan szczepień służy do generowania dla ośrodka szczepień wykazu żołnierzy, którzy powinni być zaszczepieni. Przegląd zapisów korekta umożliwia przegląd wprowadzonych danych, dopisywanie, usuwanie i korektę ewentualnych błędów; Dane słownikowe to moduł w którym zesłownikowano niektóre dane np. nazwy preparatów szczepionkowych, numery jednostek wojskowych, stopnie wojskowe, a także przypisano osoby wykonujące szczepienia do odpowiednich ośrodków szczepień. Generalnie ma usprawnić wprowadzanie niektórych niezmiennych danych; Raporty umożliwia generowanie różnych wykazów w zależności od zadanych pytań np. wykaz żołnierzy zaszczepionych z wybranej jednostki Administracja służy do kontroli danych przesyłanych drogą elektroniczną oraz dodawanie ich do bazy Centralnego Rejestru Szczepień.

24 Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy Zawodowych wprowadzanie informacji dotyczących szczepień oraz automatycznego utworzenia formularza szczepień lub przygotowania danych do przesłania elektronicznego w postaci uprzednio zaszyfrowanego pliku excell

25 Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy Zawodowych przykładowy raport wykonujący rozliczenie zużycia preparatów za określony okres dla wybranego ośrodka szczepień

26 przykład innego raportu Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy Zawodowych

27 Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy Zawodowych Administracja - ma za zadanie dokładną kontrolę danych napływających drogą elektroniczną oraz wprowadzanie ich do bazy danych

28 Centralny Rejestr Szczepień Żołnierzy Zawodowych Podsumowanie Do pierwszej połowy sierpnia 2012 roku do Centralnego Rejestru Szczepień wprowadzono dane z 46 ośrodków szczepień dotyczące ponad 10 tys. żołnierzy. Ogółem w latach wykonano ponad 37 tys. szczepień. Przed ukazaniem się Rozporządzenia MON z dnia 30 kwietnia 2010 r. w sprawie programu szczepień ochronnych dla żołnierzy zawodowych oraz sposobu rejestracji przeprowadzanych szczepień ochronnych do Rejestru napływały rocznie dane dotyczące ok 6 tys. wykonanych szczepień, w roku bieżącym napłynęło ich już ponad 10 tys. Świadczy to o rozpowszechnieniu informacji o funkcjonowaniu takiej bazy, przekazywaniu danych z coraz większej liczby ośrodków wykonujących szczepienia i w konsekwencji posiadaniu coraz lepszej wiedzy dotyczącej stanu immunizacji w Siłach Zbrojnych RP

29 Dziękuję za uwagę