Powołany w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego zespół ekspertów upraszcza procedury korzystania z funduszy strukturalnych.

Transkrypt

1 Powołany w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego zespół ekspertów upraszcza procedury korzystania z funduszy strukturalnych. W okresie dofinansowanie z funduszy strukturalnych dostępne jest w ramach ponad pięciuset różnych działań i programów operacyjnych. W dystrybucji środków bierze udział blisko 150 instytucji. Są wśród nich także nowe urzędy zbierające dopiero doświadczenia na tym polu. Niejednokrotnie tworzą one skomplikowane przepisy i stawiają beneficjentom nadmierne wymagania. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego postanowiło uprościć te procedury. Są już pierwsze efekty jego działania. Przy minister Elżbiecie Bieńkowskiej powołany został zespół ekspertów, których zadaniem było badanie indywidualnych i systemowych przypadków nadmiernej komplikacji procedur". Ich praca miała w rezultacie ułatwić pozyskiwanie środków z funduszy europejskich, m.in. dzięki doprecyzowaniu, co oznaczają niejasne terminy i kryteria, a także usunięciu niepotrzebnych wymogów w niektórych działaniach. W ramach akcji nazwanej,,proste fundusze'' powstały 3 zespoły dotyczące trzech największych programów: Infrastruktury i Środowiska, Kapitału Ludzkiego oraz Innowacyjnej Gospodarki. W ich skład weszli przedstawiciele ministerstwa, instytucji pośredniczących (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości - PARP, urzędy marszałkowskie, Wojewódzki Urząd Pracy, Ministerstwo Edukacji) oraz beneficjentów (Lewiatan, Stowarzyszenie Inkubatorów Akademickich, firmy konsultingowe). Przez kilka miesięcy resort zbierał propozycje usprawnień w dystrybucji pieniędzy. Na adres prostefundusze@mrr.gov.pl wpłynęły 93 listy: 35 od instytucji, 20 od osób prywatnych, 29 od firm konsultingowych, 9 od innych podmiotów. 1 / 7

2 - Propozycje zmian są już gotowe. Zostaną opublikowane, gdy zakończymy prace nad rekomendacjami dla dotacji dla firm w regionalnych programach operacyjnych - mówi wiceminister rozwoju regionalnego Jarosław Pawłowski. Niektóre zmiany już zostały wprowadzone w życie. Ograniczono liczbę załączników do wniosku o dofinansowanie projektu (teraz trzeba tylko dołączyć dokument, który umożliwi ocenę sytuacji finansowej wnioskodawcy), zrezygnowano ze wskazywania podmiotów uprawnionych do aplikacji w ramach danego działania, zarzucono zawężanie grup docelowych w poszczególnych typach projektów, uproszczono ocenę formalną projektu, uproszczono wniosek o płatność i połączono go ze sprawozdaniem z projektu, obniżono (z 80 do 70 proc.) próg niezbędny do rozliczenia kolejnej transzy wydatków. Ciekawym pomysłem jest wprowadzenie generatora wniosków w wersji on-line, co pozwala wyeliminować problemy techniczne z pojawiającymi się kolejnymi wersjami aplikacji. Zmiany dla przedsiębiorców Grupa ds. Przedsiębiorców w trakcie czterech spotkań rozpatrzyła blisko 150 propozycji zmian, które dotyczyły Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG) oraz Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO). Skupiano się głównie na problemach związanych z aplikowaniem o dotacje oraz z realizacją projektów. To spowodowało, że duża część uwag dotyczyła kryteriów oceny projektów, procesów związanych z oceną wniosków, umowy o dofinansowanie realizacji projektu, katalogu wydatków kwalifikowalnych w poszczególnych działaniach PO IG. Postulaty ogólne mówiły np. o likwidacji wymogu składania dużej liczby dokumentów w formie załączników, uporządkowaniu kryteriów będących podstawą w ocenie projektów, likwidacji wymogu stawiania pieczęci firmowych na dokumentach. Było też wiele propozycji szczegółowych. - Zaletą naszych spotkań była praca w roboczej formule. Mieliśmy czas na dyskusję o każdym problemie, z udziałem kompetentnych uczestników. Nad każdym postulatem szczegółowo 2 / 7

3 dyskutowaliśmy - mówi Marzena Chmielewska, dyrektor departamentu funduszy strukturalnych Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan. - Zwracaliśmy między innymi uwagę na trudno weryfikowalne kryterium rozprzestrzenienia innowacji (działanie 4.4), które mówi, że aby otrzymać punkty podczas oceny wniosku, dana technologia musi znajdować na rynku nie dłużej niż trzy lata i być rozprzestrzeniona na obszarze nie większym niż 15 procent. Podobny postulat zgłosił PARP. Bardzo ważne było też włączenie do naszych prac problematyki regionalnej, bo na tym poziomie jest jeszcze najwięcej absurdów. Na przykład wymogiem formalnym są zakładki między załącznikami. Wypracowaliśmy zestaw rekomendacji dla regionów, bo nadal jeszcze zdarza się w nich, że wniosek odpada, bo na dwudziestej stronie nie ma podpisu pod pieczątką - dodaje Chmielewska. Również w tej dziedzinie część zmian w programie Innowacyjna Gospodarka (na podstawie doświadczeń z wdrażania Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw) już została wprowadzona. Między innymi zmodyfikowano kryteria wyboru projektów, tak aby były precyzyjne, obiektywne i zrozumiałe. Ograniczono liczbę załączników wymaganych na etapie składania wniosku o dofinansowanie w ramach poszczególnych działań (np. nie potrzeba już zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - wystarczy deklaracja wnioskodawcy). Umożliwiono uzupełnianie wniosku w przypadku stwierdzenia uchybień formalnych. Pozwolono także na dokonywanie zmian i uzupełnień o charakterze formalnym przez instytucje wdrażające. Co zmieniono, co się zmieni Na uwagę zasługują też inne propozycje uproszczeń rozpatrywane na spotkaniach grupy. Należą do nich choćby zmiany w zakresie linii demarkacyjnej (obowiązujące od stycznia 2009 r.) - wsparcie będą mogły otrzymać także przedsiębiorstwa zajmujące się przetwórstwem produktów rolnych, które zatrudniają powyżej 750 pracowników i/lub których obrót przekracza 200 mln euro. Dojdzie również do poszerzenia katalogu wydatków kwalifikowalnych w ramach 3 / 7

4 programu Innowacyjna Gospodarka - m.in. o koszt najmu i dzierżawy gruntu oraz nieruchomości w działaniach, w których występuje regionalna pomoc inwestycyjna (czwarta oś PO IG); ta zmiana zostanie wprowadzona z chwilą opublikowania znowelizowanych rozporządzeń. Kolejne zagadnienie, to weryfikacja kryteriów wyboru projektów - komitet monitorujący PO IG w grudniu 2008 r. zmienił dużą część kryteriów do działań programu. Zmienione kryteria obowiązują od stycznia 2009 r. W tym miesiącu również opublikowano vademecum dla beneficjentów ubiegających się o dofinansowanie w ramach PO IG. Wytłumaczone są tam skomplikowane pojęcia, przy czym część terminów jest wyjaśniana wraz ze zmianą kryteriów wyboru projektów przez komitet monitorujący. I tak np. funkcjonująca dotychczas definicja eksportu usług dyskryminowała firmy, które w oparciu o najnowocześniejsze technologie świadczą usługi on-line na zlecenie podmiotów zagranicznych. Kryteria oceny projektów zostaną więc tak zmienione, aby gwarantowały równą ocenę wszystkim firmom świadczącym usługi, a definicja eksportu usług zostanie zmodyfikowana przez wskazanie kraju pochodzenia zleceniodawcy. Była już mowa o tym, że beneficjentom PO IG umożliwiono aplikowanie o fundusze za pomocą elektronicznego generatora wniosków. Pozwoli to zmniejszyć liczbę błędów. Generator wniosków o płatność jest udostępniony od września 2008 r., jednak dotychczas był wykorzystywany tylko sporadycznie z uwagi na niewielką liczbę umów o dofinansowanie projektów oraz początkową fazę ich realizacji. W pierwszej połowie 2009 r. częstość korzystania z generatora (na początku będzie on umożliwiał aplikowanie w działaniach oraz 8.1 i 8.2) powinna znacząco wzrosnąć. Nie będzie przy tym konieczne stosowanie podpisu elektronicznego przy przesyłaniu wniosku, dane będą weryfikowane przy podpisywaniu umowy. Część instytucji wdrażających już obecnie stosuje elektroniczne generatory wniosków (np. Ośrodek Przetwarzania Informacji oraz PARP - w przypadku części działań), inne mają takie plany. 4 / 7

5 Akcja Proste fundusze" będzie kontynuowana. Małgorzata Barwicka Współpracownik,,Funduszy Europejskich'', członek zarządu Klubu Dziennikarzy Europejskich przy Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Województwa, bierzcie przykład Jarosław Pawłowski, wiceminister rozwoju regionalnego - Dziś nie ma wielkich barier systemowych dla wykorzystywania funduszy strukturalnych. Bariery nie wynikają z ustaw. Problemem jest wielka machina, która przerabia fundusze strukturalne. W jej trybach znajduje się mnóstwo ziarenek piasku. Żadne z nich z osobna nie miałoby większego znaczenia, ale razem znacząco opóźniają jej pracę. Naszą pracę w zespołach można porównać do usuwania tych ziarenek. W programie Innowacyjna gospodarka" mamy za sobą etap składania wniosków. Teraz czeka nas okres podpisywania umów, składania wniosków o płatność, sprawozdań, kontroli. Te sprawy będą tematem kolejnych spotkań. Większość uproszczeń można wprowadzić rozporządzeniem minister rozwoju regionalnego albo decyzją komitetu monitorującego lub instytucji pośredniczących, np. PARP czy urzędów marszałkowskich. Dobrze byłoby, aby nasze doświadczenia w upraszczaniu funduszy przeniosły się na poziom województw - do regionalnych programów operacyjnych, a szczególnie programów skierowanych do przedsiębiorców. Można już dziś sformułować cały zestaw rekomendacji dla RPO. Nie widzę powodu, dla którego nie miałyby zostać uwzględnione 5 / 7

6 - przecież prowadzą także do odciążenia urzędników. Tych ostatnich przekonać może również udział partnerów społecznych, głównie przedsiębiorców, w komitecie monitorującym. Kapitał Ludzki Uproszczenia na etapie ogłoszenia konkursu i wnioskowania o dofinansowanie Grupa ds. Europejskiego Funduszu Społecznego rozpatrywała 45 postulatów uproszczeń. Instytucja Zarządzająca Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki (PO KL) rekomendowała do wdrożenia 13 postulatów. - Uproszczenia dotyczące generatora wniosków aplikacyjnych, wypracowane przez grupę ds. EFS, zostały częściowo wprowadzone już 1 października 2008 r. Pozostałe rekomendacje zostaną wprowadzone do końca marca 2009 r. - Do końca marca 2009 r. Instrukcja wypełniania wniosku o dofinansowanie stanie się bardziej szczegółowa i przejrzysta, a występujące w niej terminy będą ujednolicone z pojęciami obecnymi w innych dokumentach. - Do końca marca 2009 r. zostaną wprowadzone standardy funkcjonowania punktów informacyjnych. - Do końca marca 2009 r. do Zasad dokonywania wyboru projektów ma być wprowadzony harmonogram kolejnych etapów aplikowania, oceny wniosku, podpisywania umowy w formie tabelarycznej. Kapitał Ludzki Uproszczenia na etapie oceny i wyboru projektu - W czerwcu 2008 r. w zasadach dokonywania wyboru projektów w ramach PO KL wprowadzono zamkniętą listę wymogów, których niespełnienie powoduje negatywną ocenę formalną. Dzięki temu nie ma możliwości wprowadzania zróżnicowanych wymogów formalnych 6 / 7

7 przez instytucje ogłaszające konkurs w regionach. - W czerwcu 2008 r. zobligowano wnioskodawców do umieszczania w dokumentacji konkursowej listy sprawdzającej. Pomaga ona przedsiębiorcy w stwierdzeniu, czy wniosek, który zamierza złożyć, spełnia wszystkie kryteria formalne. Ma to zapobiec sytuacjom, gdy wniosek o dużym potencjale merytorycznym nie otrzymuje dofinansowania jedynie ze względu na niespełnienie kryteriów formalnych. - Do końca marca 2009 r. w nowej wersji zasad dokonywania wyboru projektów instytucje ogłaszające konkurs zostaną zobowiązane do tego, by umożliwiały beneficjentom uzupełnianie lub korektę wniosku pod względem formalnym. - Do końca marca 2009 r. pojawi się zapis, w myśl którego ekspert przy sporządzaniu swej opinii będzie musiał korzystać z wzoru karty oceny merytorycznej. Z kolei obowiązkiem osoby korzystającej z jego usług będzie pisemne odniesienie się do przedstawionej opinii. - Do końca marca 2009 r. do Zasad dokonywania wyboru projektów zostanie włączony zapis, który umożliwi aktualizację harmonogramu projektu przed zawarciem umowy, bez potrzeby ponownej oceny. Kapitał Ludzki Uproszczenia na etapie wdrażania i rozliczania projektu - W ramach kolejnej aktualizacji zasad finansowania PO KL wydłużony zostanie maksymalny termin na złożenie wniosku o płatność - z 10 do 20 dni roboczych od chwili zakończenia okresu rozliczeniowego. Kolejny etap pracy grupy ds. Europejskiego Funduszu Społecznego obejmie m.in. uproszczenia, które umożliwią zmiany prawne. 7 / 7