STOPY ŻELAZA Z WĘGLEM STALE I STALIWA NIESTOPOWE
|
|
- Jan Kwiecień
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 STOPY ŻELAZA Z WĘGLEM STALE I STALIWA NIESTOPOWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
2 1. DEFINICJE, SKŁAD CHEMICZNY 2. PODZIAŁ I ZASADY ZNAKOWANIA STALI 3. STALE NIESTOPOWE KONSTRUKCYJNE 4. STALIWA NIESTOPOWE 2
3 1. DEFINICJE, SKŁAD CHEMICZNY Schemat klasyfikacji żelaza i jego stopów podstawowej grupy materiałów konstrukcyjnych 3
4 Stal stop żelaza z węglem i innymi dodatkami stopowymi, zawierający do ok. 2% węgla, otrzymany w procesach stalowniczych, przeznaczony na półwyroby i wyroby przerabiane plastycznie. Stal niestopowa (węglowa) stal, która nie zawiera specjalnie wprowadzonych pierwiastków, jedynie węgiel i ograniczoną ilość pierwiastków domieszek i zanieczyszczeń: domieszki zwykłe: np. Mn (max.~0,8%) i Si (max.~0,3%), pochodzące głównie z procesu metalurgicznego domieszki ukryte (śladowe): 0, N, H domieszki przypadkowe: np. Cu, Cr ze złomu zanieczyszczenia: np. S (max.~0,05%), i P (max.~0,05%), pochodzące z rud Stal stopowa stal zawierająca dodatkowe pierwiastki, tzw. składniki stopowe, wprowadzone w celu zmiany właściwości w określonym kierunku. Staliwo stop żelaza z węglem i innymi dodatkami stopowymi, zawierający do ok. 2% węgla, otrzymany w procesach stalowniczych i przeznaczony na odlewy. 4
5 Zawartość węgla i związana z tym struktura wywierają zasadniczy wpływ na właściwości mechaniczne stali niestopowych (węglowych) Struktura stali niestopowych w stanie równowagi w zależności od zawartości węgla 5
6 Wpływ węgla na właściwości mechaniczne stali niestopowych % C 6
7 2. PODZIAŁ I ZASADY ZNAKOWANIA STALI Klasyfikacja gatunków stali w oparciu o PN-EN 10020:2003 Podstawowym kryterium podziału jest skład chemiczny. Wyróżnia się: stale niestopowe stale odporne na korozję inne stale stopowe. Stale niestopowe stale, w których zawartość pierwiastków jest mniejsza od wartości granicznych podanych w dalszej tabeli. Stale odporne na korozję stale zawierające co najmniej 10,5% chromu i max 1,2% węgla. Inne stale stopowe stale, które nie odpowiadają definicji stali odpornych na korozję i dla których zawartość przynajmniej jednego pierwiastka osiąga lub przekracza wartość graniczną podaną w dalszej tabeli. 7
8 Granica udziału masowego pierwiastków w składzie między stalami niestopowymi a stopowymi Pierwiastek Wartość graniczna % masowy Al Aluminium 0,30 B Bor 0,0008 Bi Bizmut 0,10 Co Kobalt 0,30 Cr Chrom 0,30 Cu Miedź 0,40 La Lantanowce (każdy) 0,10 Mn Mangan 1,65 Mo Molibden 0,08 Nb Niob 0,06 Ni Nikiel 0,30 Pb Olów 0,40 Se Selen 0,10 Si Krzem 0,60 Te Tellur 0,10 Ti Tytan 0,05 V Wanad 0,10 W Wolfram 0,30 Zr Cyrkon 0,05 Inne (z wyjątkiem węgla, fosforu, siarki, 0,10 azotu) (każdy) 8
9 Stale niestopowe podział stale niestopowe jakościowe stale niestopowe specjalne Stale niestopowe jakościowe gatunki stali, które mają określone wymagania co do cech takich jak: ciągliwość, regulowana wielkość ziarna, podatność na obróbkę plastyczną. Stale niestopowe specjalne mają wyższy stopień czystości metalurgicznej niż stale jakościowe, są przeznaczone do ulepszania cieplnego lub hartowania powierzchniowego. Spełniają jedno lub więcej z wymienionych wymagań: określona udarność w stanie ulepszonym cieplnie określona hartowność lub twardość w stanie hartowanym określona mała zawartość wtrąceń niemetalicznych określona maksymalna zawartość P i S do max. 0,020% określona praca łamania próbek wzdłużnych ISO z karbem V, większa niż 27 J w temperaturze -50 C określona przewodność elektryczna >9 S m/mm 2. 9
10 Stale odporne na korozję stale zawierające co najmniej 10,5% chromu i max. 1,20% węgla. Podział wg kryterium zawartości niklu: stale o zawartości poniżej 2,5% Ni stale o zawartości 2,5% Ni lub większej Podział wg głównej właściwości: stale nierdzewne stale żaroodporne stale żarowytrzymałe 10
11 Stale stopowe podział stale stopowe jakościowe stale stopowe specjalne Do stali stopowych jakościowych zalicza się: stale konstrukcyjne drobnoziarniste spawalne przeznaczone do produkcji zbiorników i rurociągów pracujących pod ciśnieniem stale elektrotechniczne zawierające jako pierwiastki stopowe tylko Si lub Si + Al stale stopowe przeznaczone do produkcji szyn i grodzic oraz kształtowników na obudowy górnicze stale stopowe przeznaczone do produkcji wyrobów płaskich walcowanych na gorąco lub na zimno do dalszej przeróbki plastycznej na zimno stale stopowe, w których jedynym pierwiastkiem stopowym jest miedź. 11
12 Stale stopowe specjalne stale którym poprzez odpowiednio dobrany skład chemiczny nadano różnorodne właściwości przetwórcze i użytkowe. Do stali stopowych specjalnych zalicza się: stale narzędziowe stale szybkotnące stale stopowe na zbiorniki ciśnieniowe stale stopowe maszynowe stale na łożyska toczne stale o specjalnych właściwościach fizycznych. 12
13 Systemy oznaczania stali PN-EN :2005 Stale oznacza się za pomocą symboli literowych i cyfrowych. Symbole te są tak dobrane, aby wskazywać na główne cechy stali, np. na zastosowanie stali, na własności mechaniczne lub fizyczne, względnie na skład chemiczny stali, co pozwala w uproszczony sposób identyfikować poszczególne gatunki stali. Symbole główne stali często są uzupełniane symbolami dodatkowymi charakteryzującymi dodatkowe cechy stali lub wyrobów hutniczych. Są to symbole oznaczające np. przydatność do pracy w wysokich lub niskich temperaturach, jakość powierzchni wyrobu, warunki obróbki cieplnej, stopień odtlenienia stali. 13
14 Sposoby podawania znaków Grupa 1. Znaki stali zawierające symbole wskazujące na zastosowanie oraz właściwości mechaniczne lub fizyczne. Grupa 2. Znaki stali zawierające symbole wskazujące na skład chemiczny stali. * * * Poszczególne gatunki stali mogą być oznaczane symbolami albo z grupy 1 albo z grupy 2 (nie można oznaczać stali na dwa sposoby). 14
15 Grupa 1. Znaki stali oznaczonych wg zastosowania oraz mechanicznych lub fizycznych właściwości Zasady oznaczania stali główne symbole Symbol Grupa stali Dalsze symbole cyfrowe lub literowe Przykład główny G staliwo (postać lana) S stale konstrukcyjne za symbolem głównym umieszcza się S235 P stale pracujące pod ciśnieniem liczbę będącą minimalna granicą plastyczności (Re) w MPa L stale na rury przewodowe E stale maszynowe E355 B stale do zbrojenia betonu Y stale do betonu sprężonego za symbolem głównym umieszcza się R stale na szyny lub w postaci szyn liczbę będącą min. wytrzymałością na rozciąganie (Rm) w MPa H wyroby płaskie walcowane na zimno ze stali PW przeznaczone do kształtowania na zimno za symbolem głównym umieszcza się liczbę będącą minimalna granicą plastyczności (Re) w MPa D wyroby płaskie ze stali miękkich przeznaczone do kształtowania na zimno za symbolem głównym umieszcza się jedną z następujących liter: C - dla wyrobów płaskich walcowanych na zimno, D - dla wyrobów płaskich walcowanych na gorąco przeznaczonych do kształtowania na zimno, X - dla wyrobów bez charakterystyki walcowania. T wyroby walcowni blachy patrz: PN-EN :2005 ocynkowanej M stale elektrotechniczne patrz: PN-EN :
16 System oznaczania stali wg zastosowania i właściwości mechanicznych dla stali konstrukcyjnych 16
17 Przykłady symboli oznaczających specjalne wymagania dla wyrobów stalowych 17
18 Przykłady symboli oznaczających stan obróbki cieplnej wyrobów 18
19 Grupa 2. Znaki stali zawierające symbole wskazujące na skład chemiczny stali 1. Stale niestopowe o średniej zawartości manganu <1%: Znak: C## ## = liczba będąca 100-krotną średnią procentową zawartością węgla Przykład: C35, C55 19
20 2. Stale niestopowe o średniej zawartości manganu > 1% oraz niestopowe stale automatowe i stale stopowe o zawartości każdego pierwiastka stopowego <5%: Znak: ## ## liczba będąca 100-krotną średnią procentową zawartością węgla symbole pierwiastków chemicznych oznaczające składniki stopowe stali w kolejności malejącej zawartości liczby oznaczające zawartość poszczególnych pierwiastków stopowych w stali. Każda liczba oznacza średni procent zawartości pierwiastka pomnożony przez współczynnik z tabeli. Przykład: symbol 32CrMo12-28 oznacza stal stopową konstrukcyjną o zawartości węgla ok. 0,32%, zawartości chromu ok. 3,0% i molibdenu 2,8%. Pierwiastek Współczynnik Cr, Co, Mn, Ni, Si, W 4 Al, Be, Cu, Mo, Nb, Pb, Ta, Ti, V, Zr 10 Ce, N, P, S 100 B
21 3. Stale stopowe (bez stali szybkotnących) zawierające przynajmniej jeden pierwiastek stopowy w ilości >5%: X tal wysokostopowa Znak: X## ## liczba będąca 100-krotną średnią procentową zawartością węgla symbole pierwiastków chemicznych oznaczające składniki stopowe stali w kolejności malejącej zawartości liczby oznaczające zawartość poszczególnych pierwiastków stopowych w stali, podawane w % (bez mnożenia przez współczynniki). Przykład: symbol X5CrNi18-10 stal wysokostopowa (odporna na korozję) o zawartości węgla ok. 0,05%, chromu ok. 18% i niklu ok. 10%. 21
22 4. Stale szybkotnące HS stal szybkotnąca Znak: HS liczby oznaczające procentowe zawartości pierwiastków stopowych w następującym porządku: W - Mo - V - Co Przykład: symbol HS oznacza stal szybkotnącą o zawartości pierwiastków stopowych: wolframu ok. 2,0%, molibdenu ok. 9,0%, wanadu ok. 1,0%, kobaltu ok. 8,0%. 22
23 3. STALE NIESTOPOWE KONSTRUKCYJNE Stale niestopowe konstrukcyjne stale stosowane w budownictwie lub budowie urządzeń i maszyn pracujących w środowiskach nieagresywnych i w temperaturach od ok. minus 20ºC do ok. plus 300ºC. Przydatność stali konstrukcyjnych do określonych zastosowań ocenia się głównie właściwościami mechanicznymi; w przypadku obciążeń statycznych granicą plastyczności, a jeżeli odkształcenie plastyczne jest niedopuszczalne granica sprężystości. Stale niestopowe konstrukcyjne poza węglem zawierają ograniczone ilości domieszek krzemu, manganu oraz zanieczyszczenia siarki i fosforu. 23
24 Mangan rozpuszcza się w ferrycie, zwiększając właściwości wytrzymałościowe stali. Stabilizuje austenit, przez co zwiększa hartowność stali. Sprzyja jednak niekorzystnemu rozrostowi ziaren stali. Dodawany w celu odtlenienia stali. Mangan ma większe powinowactwo do siarki niż żelazo, co sprzyja obecności w stali siarczku MnS o wyższej temperaturze topnienia niż FeS. Zmniejsza się w ten sposób prawdopodobieństwo nadtopień stali podczas obróbki plastycznej na gorąco i obróbki cieplnej. Krzem rozpuszcza się w ferrycie, zwiększając właściwości wytrzymałościowe stali. Dodawany w celu odtlenienia stali. Ze względu na stopień odtlenienia i zawartości Si wyróżnia się: stale nieuspokojone zawartość Si do 0,07 %, stale półuspokojone zawartość Si około 0,15 %, stale uspokojone zawartość Si powyżej 0,30% (do 0,60). Stale uspokojone charakteryzują się jednorodną strukturą oraz mniejszym stopniem segregacji składu chemicznego i zanieczyszczeń w porównaniu do stali nieuspokojonych i półuspokojonych. 24
25 Siarka nie rozpuszcza się w ferrycie. Tworzy wtrącenia siarczkowe. Jeśli występuje w postaci wtrąceń FeS o niskiej temperaturze topnienia sprzyja kruchości na gorąco. Kruchość na gorąco tworzenie się kruchych pęknięć na granicy siarczek osnowa metaliczna w czasie obróbki cieplnej lub obróbki plastycznej w temperaturach powyżej 990ºC w wyniku nadtapiania wtrąceń na granicy międzyfazowej i ze względu na niższą plastyczność siarczków niż osnowy. Zjawisku temu zapobiega dodatek manganu. Fosfor rozpuszcza się w ferrycie i powoduje wzrost temperatury przejścia stali w stan kruchy (spadek udarności w niskich temperaturach). 25
26 W stali występują wtrącenia niemetaliczne, stanowiące nieciągłości w osnowie, wpływające niekorzystnie na właściwości mechaniczne stali. Szczególnie niekorzystne są duże, wydłużone wtrącenia, nierównomiernie rozmieszczone. Rodzaje wtrąceń niemetalicznych: endogeniczne siarczki, tlenki, krzemiany, które powstają w ciekłej stali podczas procesu stalowniczego, egzogeniczne cząstki materiałów ogniotrwałych stanowiących wyłożenie pieca, rynien spustowych, kadzi. 26
27 Stale niestopowe do ulepszania cieplnego (PN-EN 10083) przeznaczone do wytwarzania części maszyn ulepszanych cieplnie, hartowanych płomieniowo lub indukcyjnie; mogą być też stosowane w stanie normalizowanym Stale do ulepszania cieplnego stale maszynowe, które dzięki swojemu składowi chemicznemu nadają się do hartowania i w w stanie ulepszonym cieplnie wykazują dobra ciągliwość przy danej wytrzymałości na rozciąganie. Stale do hartowania płomieniowego lub indukcyjnego w stanie ulepszonym cieplnie mają zdolność do utwardzania powierzchniowego za pomocą miejscowego nagrzania bez znacznego pogorszenia właściwości wytrzymałościowych i ciągliwości rdzenia. Stosowanie ulepszania cieplnego stali konstrukcyjnych jest uzasadnione faktem, że struktura martenzytu odpuszczonego wysoko (sorbitu) zapewnia optymalne właściwości mechaniczne, tj. największy stosunek R e /R m. 27
28 Stale niestopowe do ulepszania cieplnego Stale jakościowe: C35, C40, C45, C55 i C60 Stale specjalne: C22E, C22R, C35E, C35R, C40E, C40R, C45E, C45R, C50E, C50R, C55E, C55R, C60E, C60R Różnice między stalami jakościowymi i specjalnymi określają następujące wymagania, dotyczące stali specjalnych: minimalna wartość pracy łamania w stanie ulepszonym cieplnie (tylko gdy średnia zawartość węgla < 0,50 % masy) graniczne wartości w próbie Jominy ego (tylko gdy średnia zawartość węgla > 0,30% masy) ograniczona zawartość wtrąceń tlenkowych niższe maksymalne zawartości fosforu i siarki 28
29 Przykłady oznaczeń i uproszczone dane o składzie chemicznym niektórych gatunków stali niestopowych do ulepszania cieplnego Znak stali C Skład chemiczny, % masy Si max Mn P max S C35 0,32 0,39 0,40 0,50 0,80 0,045 0,045 max C60 0,57 0,65 0,40 0,60 0,90 0,045 0,045 max C22E 0,17 0,24 0,40 0,40 0,70 0,030 0,035 max C22R 0,17 0,24 0,40 0,40 0,70 0,030 0,020-0,040 C60E 0,57 0,65 0,40 0,60 0,90 0,030 0,035 max C60R 0,57 0,65 0,40 0,60 0,90 0,030 0,020 0,040 C35, C60 stale jakościowe C22E, C22R, C60E, C60R stale specjalne 29
30 Stale niestopowe do ulepszania cieplnego mogą być zamawiane z użyciem symboli wymaganej normalnej (+H) lub ograniczonej (+HL, +HH) hartowności. Przykład wartości hartowności (twardości) Znak stali Symbol Odległość od hartowanego czoła, mm C60E +HH HRC +HH HRC HRC C60R +HL HRC +HL HRC HRC 30
31 Przykłady orientacyjnych właściwości mechanicznych stali w stanie ulepszonym cieplnie, temperatura otoczenia Znak stali R e min. N/mm 2 R m N/mm 2 Właściwości A min. % Z min. % KV min. J C C C22E C22R C60E C60R C35, C60 stale jakościowe C22E, C22R, C60E, C60R stale specjalne 31
32 Przykłady orientacyjnych właściwości mechanicznych stali w stanie normalizowanym, temperatura otoczenia Znak stali R e min. Właściwości R m min. A min. N/mm 2 N/mm 2 % C C C22E C22R C60E C60R C35, C60 stale jakościowe C22E, C22R, C60E, C60R stale specjalne 32
33 Stale automatowe (PN-EN 10087) Za stale automatowe uważa się zazwyczaj stale o minimalnej zawartości siarki 0,1%. Są to stale niestopowe jakościowe. Rodzaje stali: nie przeznaczone do obróbki cieplnej do nawęglania do hartowania bezpośredniego. Stale automatowe przeznaczone są na mało obciążone drobne elementy (śruby, nakrętki, sworznie), wytwarzane przy zastosowaniu obróbki skrawaniem na szybkobieżnych obrabiarkach i automatach. Wysoka zawartość fosforu, siarki i ołowiu powoduje, że powstający w czasie skrawania wiór jest kruchy i łatwo usuwalny (dobra skrawalność). 33
34 Przykłady oznaczeń i skład chemiczny niektórych gatunków stali automatowych Znak stali Skład chemiczny, % masy C Si max Mn P max S Pb 11SMn30 0,14 0,05 0,90-1,30 0,11 0,27-0,33-11SMnPb30 0,14 0,05 0,90-1,30 0,11 0,27-0,33 0,20-0,35 10S20 0,07-0,13 0,40 0,40-0,70 0,11 0,15-0,25-10SPb20 0,07-0,13 0,40 0,40-0,70 0,11 0,15-0,25 0,20-0,35 35S20 0,32-0,39 0,40 0,60-0,90 0,11 0,15-0,25-46SPb20 0,42-0,50 0,40 0,60-0,90 0,11 0,15-0,25 0,15-0,35 11SMn30, 11SMnPb30 nie przeznaczone do obróbki cieplnej 10S20, 10SPb20 do nawęglania 35S20, 46SPb20 do hartowania bezpośredniego 34
35 Przykłady właściwości mechanicznych w stanie nieobrobionym stali automatowych nie przeznaczonych do obróbki cieplnej Znak stali Średnica d, mm HB R m, N/mm 2 11SMn30 11SMnPb30 16 <d <d
36 Przykłady właściwości mechanicznych stali automatowych do hartowania bezpośredniego Znak stali Średnica d mm Stan nieobrobiony HB R m N/mm 2 Stan ulepszony cieplnie R e N/mm 2 R m N/mm 2 A % 35S20 35SPb20 16 <d min min. 40 <d min min. 36
37 4. STALIWA NIESTOPOWE Staliwo niestopowe cieplnie obrabialny stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami pochodzącymi z przerobu hutniczego, przeznaczony do wykonywania elementów maszyn i urządzeń na drodze odlewania, o masie od kilku kg do kilkuset ton. Teoretycznie może zawierać do 2% węgla, w praktyce zawiera około 0,1 0,6% C. Staliwo niestopowe dzieli się na gatunki różniące się wytrzymałością na rozciąganie ( N/mm 2 ). Szybko chłodzone staliwo posiada strukturę Widmanstättena, co skutkuje niższą udarnością tego materiału w porównaniu do stali o tej samej zawartości węgla. Taką wadę można usunąć, stosując odpowiednią obróbkę cieplną. Zalety w stosunku do innych materiałów odlewniczych: dobre właściwości mechaniczne, dobra spawalność i skrawalność. Wady w stosunku do innych materiałów odlewniczych: większy skurcz, wyższa temperatura topnienia. 37
38 a) 50 μm b) Struktura Widmanstättena w staliwie (a), ziarnista struktura stali o podobnej zawartości węgla (b). Białe ziarna ferryt, ciemne ziarna perlit. Zgład trawiony 4% HNO 3, mikroskop świetlny 38
Stal - definicja Stal
\ Stal - definicja Stal stop żelaza z węglem,plastycznie obrobiony i obrabialny cieplnie o zawartości węgla nieprzekraczającej 2,11% co odpowiada granicznej rozpuszczalności węgla w żelazie (dla stali
Bardziej szczegółowoSTOPY ŻELAZA. Cz. I. Stale niestopowe konstrukcyjne i o szczególnych właściwościach, staliwa i żeliwa niestopowe
STOPY ŻELAZA Cz. I. Stale niestopowe konstrukcyjne i o szczególnych właściwościach, staliwa i żeliwa niestopowe STALE Stal stop żelaza z węglem i innymi dodatkami stopowymi, zawierający do ok. 2 % węgla,
Bardziej szczegółowo1. OZNACZANIE STALI WEDŁUG NORM EUROPEJSKICH
1. OZNACZANIE STALI WEDŁUG NORM EUROPEJSKICH Zgodnie z Normami Europejskimi obowiązują dwa systemy oznaczania stali: znakowy (według PN-EN 10027-1: 1994); znak stali składa się z symboli literowych i cyfr;
Bardziej szczegółowoSTALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Ważniejsze grupy stali: stale spawalne o podwyższonej
Bardziej szczegółowoStale niestopowe jakościowe Stale niestopowe specjalne
Ćwiczenie 5 1. Wstęp. Do stali specjalnych zaliczane są m.in. stale o szczególnych własnościach fizycznych i chemicznych. Są to stale odporne na różne typy korozji: chemiczną, elektrochemiczną, gazową
Bardziej szczegółowo2012-04-04. Zakres tematyczny. Politechnika Rzeszowska - Materiały lotnicze - I LD - 2011/2012 - dr inż. Maciej Motyka
STAL NIESTOPOWA, STALIWO I ŻELIWO Zakres tematyczny 1 KLASYFIKACJA I SYSTEMY OZNACZANIA STALI 2 1 Klasyfikacja stopów żelaza Podział czynników determinujących mikrostrukturę iwłaściwości użytkowe stopów
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 5 Temat: Stale stopowe, konstrukcyjne, narzędziowe i specjalne. Łódź 2010 1 S t r
Bardziej szczegółowoSTALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE
STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Podział stali stopowych ze względu na zastosowanie: stale konstrukcyjne stale narzędziowe stale o szczególnych właściwościach STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Ważniejsze grupy stali:
Bardziej szczegółowoIch właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu.
STOPY ŻELAZA Ich właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu. Ze względu na bardzo dużą ilość stopów żelaza z węglem dla ułatwienia
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 5 Temat: Stale niestopowe, stopowe, konstrukcyjne, narzędziowe, specjalne. Łódź 2010
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY KONSTRUKCYJNE
Stal jest to stop żelaza z węglem o zawartości węgla do 2% obrobiona cieplnie i przerobiona plastycznie Stale ze względu na skład chemiczny dzielimy głównie na: Stale węglowe Stalami węglowymi nazywa się
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Samochodowych
Zespół Szkół Samochodowych Podstawy Konstrukcji Maszyn Materiały Konstrukcyjne i Eksploatacyjne Temat: CHARAKTERYSTYKA I OZNACZENIE STALIW. 2016-01-24 1 1. Staliwo powtórzenie. 2. Właściwości staliw. 3.
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja stali i przykłady oznaczeń
Klasyfikacja stali i przykłady oznaczeń Definicja stali Stal jest to plastycznie (i ewentualnie cieplnie) obrobiony stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami, otrzymywanym w procesach stalowniczych ze
Bardziej szczegółowoPIERWIASTKI STOPOWE W STALACH
PIERWIASTKI STOPOWE W STALACH Stal stopowa - stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2 % węgla i pierwiastki (dodatki stopowe) wprowadzone celowo dla nadania stali wymaganych właściwości, otrzymany w
Bardziej szczegółowoMateriały konstrukcyjne
Materiały konstrukcyjne 2 Stal Stal jest to materiał zawierający (masowo): więcej żelaza niż jakiegokolwiek innego pierwiastka; o zawartości węgla w zasadzie mniej niż 2%; zawierający również inne pierwiastki.
Bardziej szczegółowoSTOPY ŻELAZA Z WĘGLEM STALE I STALIWA NIESTOPOWE
STOPY ŻELAZA Z WĘGLEM STALE I STALIWA NIESTOPOWE 1. DEFINICJE, SKŁAD CHEMICZNY 2. PODZIAŁ I ZASADY ZNAKOWANIA STALI 3. STALE NIESTOPOWE KONSTRUKCYJNE 4. STALIWA 1. DEFINICJE, SKŁAD CHEMICZNY Schemat klasyfikacji
Bardziej szczegółowoMateriały metalowe. Wpływ składu chemicznego na struktur i własnoci stali. Wpływ składu chemicznego na struktur stali niestopowych i niskostopowych
i własnoci stali Prezentacja ta ma na celu zaprezentowanie oraz przyblienie wiadomoci o wpływie pierwiastków stopowych na struktur stali, przygotowaniu zgładów metalograficznych oraz obserwacji struktur
Bardziej szczegółowoNewsletter nr 6/01/2005
Newsletter nr 6/01/2005 Dlaczego stal nierdzewna jest odporna na korozję? (część II) Stalami nazywamy techniczne stopy żelaza z węglem i z innymi pierwiastkami, zawierające do 2 % węgla (symbol chemiczny
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1449
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1449 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 6 Data wydania: 31 sierpnia 2018 r. Nazwa i adres ARCELORMITTAL
Bardziej szczegółowoInżynieria materiałowa : stal / Marek Blicharski. wyd. 2 zm. i rozsz. - 1 dodr. (PWN). Warszawa, Spis treści. Wstęp 11
Inżynieria materiałowa : stal / Marek Blicharski. wyd. 2 zm. i rozsz. - 1 dodr. (PWN). Warszawa, 2017 Spis treści Wstęp 11 1. Wytwarzanie stali 13 1.1. Wstęp 13 1.2. Wsad do wielkiego pieca 15 1.3. Wytwarzanie
Bardziej szczegółowoKONSTRUKCJE METALOWE - LABORATORIUM. Produkcja i budowa stali
KONSTRUKCJE METALOWE - LABORATORIUM Produkcja i budowa stali Produkcja stali ŻELAZO (Fe) - pierwiastek chemiczny, w stanie czystym miękki i plastyczny metal o niezbyt dużej wytrzymałości STAL - stop żelaza
Bardziej szczegółowoPIERWIASTKI STOPOWE W STALACH. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PIERWIASTKI STOPOWE W STALACH Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Stal stopowa stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2% węgla i pierwiastki
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJE TECHNICZNE WYBRANYCH GATUNKÓW STALI
SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYBRANYCH GATUNKÓW STALI Opis dotyczy wszystkich tabel z odsyłaczami: 1) ) ) wg analizy wytopowej stan walcowany + łuszczony" dla stali niestopowych, stan wyżarzony + łuszczony"
Bardziej szczegółowoZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa
Zachodniopoorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa Przediot: Podstawy Nauki o Materiałach I i II, Materiały Konstrukcyjne, Współczesne Materiały
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 185228
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 185228 (21) Numer zgłoszenia: 331212 ( 13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 04.07.1997 (86) Data i numer zgłoszenia
Bardziej szczegółowoStale narzędziowe - stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do: rozdzielania i rozdrabniania materiałów nadawania kształtu przez
STALE NARZĘDZIOWE Stale narzędziowe - stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do: rozdzielania i rozdrabniania materiałów nadawania kształtu przez obróbkę skrawaniem lub przez przeróbkę
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13, Data wydania: 22 kwietnia 2015 r. Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoWydajność w obszarze HSS
New czerwiec 2017 Nowe produkty dla techników obróbki skrawaniem Wydajność w obszarze HSS Nowe wiertło HSS-E-PM UNI wypełnia lukę pomiędzy HSS a VHM TOTAL TOOLING = JAKOŚĆ x SERWIS 2 WNT Polska Sp. z o.o.
Bardziej szczegółowo5. Klasyfikacja stali 1
5. Klasyfikacja stali 1 Klasyfikacji gatunków stali dokonuje się zgodnie z PN-EN 10020:1996 według składu chemicznego oraz wg ich zastosowania i własności mechanicznych lub fizycznych. Klasyfikacja stali
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Samochodowych
Zespół Szkół Samochodowych Podstawy Konstrukcji Maszyn Materiały Konstrukcyjne i Eksploatacyjne Temat: OTRZYMYWANIE STOPÓW ŻELAZA Z WĘGLEM. 2016-01-24 1 1. Stopy metali. 2. Odmiany alotropowe żelaza. 3.
Bardziej szczegółowoŻELIWA NIESTOPOWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ŻELIWA NIESTOPOWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Żeliwo stop żelaza z węglem, zawierający 2,5 4,5% C i inne pierwiastki (Si, Mn, P,
Bardziej szczegółowoSTALE NARZĘDZIOWE DO PRACY NA GORĄCO
Ćwiczenie 9 Stale narzędziowe STALE NARZĘDZIOWE DO PRACY NA ZIMNO DO PRACY NA GORĄCO SZYBKOTNĄCE NIESTOPOWE STOPOWE Rysunek 1. Klasyfikacja stali narzędziowej. Ze stali narzędziowej wykonuje się narzędzia
Bardziej szczegółowoNowoczesne stale bainityczne
Nowoczesne stale bainityczne Klasyfikacja, projektowanie, mikrostruktura, właściwości oraz przykłady zastosowania Wykład opracował: dr hab. inż. Zdzisław Ławrynowicz, prof. nadzw. UTP Zakład Inżynierii
Bardziej szczegółowoSkład chemiczny wybranych stopów niklu do obróbki plastycznej
Stopy innych metali Stopy niklu Konstrukcyjne (monele) Oporowe (chromel, alumel, nichromy, kanthal) O szczególnych własnościach fizycznych (inwar, kowar, elinwar, permalloy) Odporne na korozję(hastelloy)
Bardziej szczegółowoJesteśmy firmą o ugruntowanej pozycji rynkowej w produkcji prętów ciągnionych, łuszczonych i szlifowanych ze stali jasnej.
4 O NAS Szanowni Państwo Jesteśmy firmą o ugruntowanej pozycji rynkowej w produkcji prętów ciągnionych, łuszczonych i szlifowanych ze stali jasnej. Współpracujemy z czołowymi producentami stali w Europie.
Bardziej szczegółowoCo to jest stal nierdzewna? Fe Cr > 10,5% C < 1,2%
Cr > 10,5% C < 1,2% Co to jest stal nierdzewna? Stop żelaza zawierający 10,5% chromu i 1,2% węgla - pierwiastki, przyczyniające się do powstania warstwy wierzchniej (pasywnej) o skłonności do samoczynnego
Bardziej szczegółowoAustenityczne stale nierdzewne
Stowarzyszenie Stal Nierdzewna ul. Ligocka 103 40-568 Katowice e-mail: ssn@stalenierdzewne.pl www.stalenierdzewne.pl Austenityczne stale nierdzewne Strona 1 z 7 Skład chemiczny austenitycznych stali odpornych
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA. Cz. I. Wyżarzanie
OBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA Cz. I. Wyżarzanie Przemiany przy nagrzewaniu i powolnym chłodzeniu stali A 3 A cm A 1 Przykład nagrzewania stali eutektoidalnej (~0,8 % C) Po przekroczeniu temperatury A 1
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ
PODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA WYŻARZANIE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. POJĘCIA PODSTAWOWE 2. PRZEMIANY PRZY NAGRZEWANIU
Bardziej szczegółowoEcoCut ProfileMaster nowa generacja
New Nowe Styczeń 2017 produkty dla techników obróbki skrawaniem ProfileMaster nowa generacja Udoskonalony, by być jeszcze lepszym! TOTAL TOOLING = JAKOŚĆ x SERWIS 2 WNT Polska Sp. z o.o. ul. Józefa Marcika
Bardziej szczegółowoStal stopowa - stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2 % węgla i pierwiastki (dodatki stopowe) wprowadzone celowo dla nadania stali wymaganych
STALE STOPOWE Stal stopowa - stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2 % węgla i pierwiastki (dodatki stopowe) wprowadzone celowo dla nadania stali wymaganych właściwości, otrzymany w procesach stalowniczych,
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 193
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 193 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15, Data wydania: 8 października 2015 r. AB 193 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoWystępujące w technicznych stopach żelaza pierwiastki (inne niż Fe i C) można podzielić na:
Materiały lotnicze WBMiL I ML ZI (PRz 2012/2013) dr inż. Maciej Motyka (08/06/13) 1 Stopy żelaza konspekt Stal niestopowa, staliwo i żeliwo Występujące w technicznych stopach żelaza pierwiastki (inne niż
Bardziej szczegółowoSTALE NARZĘDZIOWE (opracowanie dr Maria Głowacka) I. Ogólna charakterystyka Wysoka twardość Odporność na zużycie ścierne Odpowiednia hartowność
STALE NARZĘDZIOWE (opracowanie dr Maria Głowacka) I. Ogólna charakterystyka Stale narzędziowe są stopami przeznaczonymi na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania i rozdrabniania materiałów bądź
Bardziej szczegółowoCr+Cu+Mo+Ni P235GH 1.1 EN ,16 0,35 1,20 0,025 0,020 0,020 c 0,30 0,30 0,08 0,01 b 0,30 0,04 b 0,02 b 0,70
MATERIAŁ (1) skład chemiczny (analiza wytopu), w % masy a / część I Nazwa stali Grupa stali wg CR ISO 15608 Numer C Si Mn P S Al całk. Cr Cu Mo Nb Ni Ti V Inne Cr+Cu+Mo+Ni P235TR2 1.1 EN 10216-1 1.0255
Bardziej szczegółowoStale narzędziowe. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Stale narzędziowe Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Stale narzędziowe stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania
Bardziej szczegółowoStale narzędziowe - stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania i rozdrabniania materiałów bądź nadawania kształtu przez
STALE NARZĘDZIOWE Stale narzędziowe - stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania i rozdrabniania materiałów bądź nadawania kształtu przez obróbkę skrawaniem lub przez przeróbkę
Bardziej szczegółowoStopy żelaza Iron alloys
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoSTALE ODPORNE NA KOROZJĘ
STALE ODPORNE NA KOROZJĘ STALE ODPORNE NA KOROZJĘ stale zawierające co najmniej 10,5% chromu i max. 1,20% węgla (EN 100881:2007) Podział ze względu właściwości użytkowych stale nierdzewne stale żaroodporne
Bardziej szczegółowoSTAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA GORĄCO
STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA GORĄCO Jakościowe porównanie najważniejszych własności stali 1) Stal Maraging (temperatura maraging ok. 480 C); w tym stanie nie porównywalna ze stalami do ulepszania cieplnego.
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE
ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE - zagadnienia, na które należy zwrócić szczególną uwagę 1. Omówić budowę atomu. 2. Co to jest masa atomowa? 3. Omówić budowę układu okresowego pierwiastków. 4. Wyjaśnić strukturę
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu. Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach
Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotów Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach Wpływ róŝnych rodzajów
Bardziej szczegółowoObróbka cieplna stali
Obróbka cieplna stali Obróbka cieplna stopów: zabiegi cieplne, które mają na celu nadanie im pożądanych cech mechanicznych, fizycznych lub chemicznych przez zmianę struktury stopu. Podstawowe etapy obróbki
Bardziej szczegółowoEwolucja we frezowaniu trochoidalnym
New Nowe Lipiec 2016 produkty dla techników obróbki skrawaniem Ewolucja we frezowaniu trochoidalnym Frezy trzpieniowe CircularLine skracają czas obróbki i wydłużają żywotność TOTAL TOOLING = JAKOŚĆ x SERWIS
Bardziej szczegółowoStopy żelaza. Mechanika i Budowa Maszyn I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr../12 z dnia.... 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Stopy żelaza Nazwa modułu w języku angielskim Iron alloys Obowiązuje od roku akademickiego
Bardziej szczegółowoSTAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA GORĄCO
STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA GORĄCO Stal BÖHLER W360 ISOBLOC jest stalą narzędziową na matryce i stemple do kucia na zimno i na gorąco. Stal ta może mieć szerokie zastosowanie, gdzie wymagane są wysoka
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA WYŻARZANIE 1. POJĘCIA PODSTAWOWE 2. PRZEMIANY PRZY NAGRZEWANIU I POWOLNYM CHŁODZENIU STALI 3.
PODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA WYŻARZANIE 1. POJĘCIA PODSTAWOWE 2. PRZEMIANY PRZY NAGRZEWANIU I POWOLNYM CHŁODZENIU STALI 3. WYŻARZANIE 1. POJĘCIA PODSTAWOWE Definicja obróbki cieplnej Dziedzina
Bardziej szczegółowoSkład chemiczny i wybrane własności mechaniczne stali nierdzewnych przeznaczonych na elementy złączne.
www.stalenierdzewne.pl Strona 1 z 5 Skład chemiczny i wybrane własności mechaniczne nierdzewnych przeznaczonych na elementy złączne. Elementy złączne ze nierdzewnych (śruby, wkręty, nakrętki, podkładki,
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium InŜynierii Materiałowej. Opracowali: dr inŝ. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka
Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inŝ. A. Weroński POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INśYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium InŜynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 8 Opracowali: dr
Bardziej szczegółowoLAF-Polska Bielawa 58-260, ul. Wolności 117 NIP: 882-152-92-20 REGON: 890704507 http://www.laf-polska.pl
Podstawowe informacje o stali Stal jest stopem żelaza, węgla i innych pierwiastków stopowych o zawartości do 2,14 % węgla. W praktyce, jako stale oznacza się stopy, które najczęściej zawierają żelazo,
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 5. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż.
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 5 Opracował: dr inż.
Bardziej szczegółowoCIENKOŚCIENNE KONSTRUKCJE METALOWE
CIENKOŚCIENNE KONSTRUKCJE METALOWE Wykład 2: Materiały, kształtowniki gięte, blachy profilowane MATERIAŁY Stal konstrukcyjna na elementy cienkościenne powinna spełniać podstawowe wymagania stawiane stalom:
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 8, Data wydania: 17 września 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoSTAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO
STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO Jakościowe porównanie głównych własności stali Tabela daje jedynie wskazówki, by ułatwić dobór stali. Nie uwzględniono tu charakteru obciążenia narzędzia wynikającego
Bardziej szczegółowoSTALE STOPOWE. (konstrukcyjne i o szczególnych właściwościach)
STALE STOPOWE (konstrukcyjne i o szczególnych właściwościach) Stal stopowa - stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2 % węgla i pierwiastki (dodatki stopowe) wprowadzone celowo dla nadania stali wymaganych
Bardziej szczegółowoOdlewnicze stopy żelaza. Staliwa niestopowe i staliwa stopowe Żeliwa
Odlewnicze stopy żelaza Staliwa niestopowe i staliwa stopowe Żeliwa Staliwo jest stopem żelaza z węglem do około 1,5% i ewentualnie z dodatkami stopowymi przeznaczonym na odlewy Staliwa niestopowe Ważnym
Bardziej szczegółowoNarzędzia do toczenia poprzecznego
Dragonskin 1335 / HCN1345 - toczenie stali 1335 i HCN1345 to nowe rodzaje powłok Dragonskin, jakie WNT wprowadza na rynek. Powłoka 1335 różni się od konkurencji nie tylko optycznie. Także jej wydajność
Bardziej szczegółowoSchemat obróbki nożami tokarskimi. Oznaczenia noży tokarskich wg ISO, PN, DIN, F, Gost. ISO 2 NNZc-d 4972 302 2102. Nóż wygięty ISO 243 ISO 514.
Schemat obróbki nożami tokarskimi Oznaczenia noży tokarskich wg ISO, PN, DIN, F, Gost ISO 243 Nóż ISO 514 PN / M-58352 DIN F GOST (PN / M-58355) ISO 1 NNZa-b 4971 301 2100 Nóż prosty ISO 2 NNZc-d 4972
Bardziej szczegółowoŻeliwo stop żelaza z węglem, zawierający 2,5-4,5% C i inne pierwiastki (Si, Mn, P, S), przeznaczony do wykonywania części maszyn, urządzeń
ŻELIWA NIESTOPOWE Żeliwo stop żelaza z węglem, zawierający 2,5-4,5% C i inne pierwiastki (Si, Mn, P, S), przeznaczony do wykonywania części maszyn, urządzeń przemysłowych i wyrobów codziennego użytku na
Bardziej szczegółowoSTAL DO PRZETWÓRSTWA TWORZYW SZTUCZNYCH
STAL DO PRZETWÓRSTWA TWORZYW SZTUCZNYCH STAL DO PRZETWÓRSTWA TWORZYW SZTUCZNYCH BÖHLER M268 BÖHLER M268 VMR jest ulepszoną cieplnie stalą do przetwórstwa tworzyw sztucznych. Stal M268 VMR posiada doskonałą
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu. Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach
Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotów Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach Identyfikacja materiałów
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE
59/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO
Bardziej szczegółowo4. Charakterystyka stali niestopowych. I. Stale niestopowe konstrukcyjne, maszynowe i na urzdzenia cinieniowe. Stal jest łatwospawalna gdy:
4. Charakterystyka stali niestopowych I. Stale niestopowe konstrukcyjne, maszynowe i na urzdzenia cinieniowe 1. Stale niestopowe konstrukcyjne i maszynowe (PN-EN 1025:2002U) Wymagania: Łatwa spawalno Stal
Bardziej szczegółowoWykaz norm będących w zakresie działalności Komitetu Technicznego KT 301 ds. Odlewnictwa aktualizacja na dzień
Wykaz norm będących w zakresie działalności Komitetu Technicznego KT 301 ds. Odlewnictwa aktualizacja na dzień 15.12.2016 Numer PN Odlewy PN-EN 1559-1:2011P PN-EN 1559-1:2011E PN-EN 1559-2:2014-12E PN-EN
Bardziej szczegółowoTechnologia obróbki cieplnej. Grzanie i ośrodki grzejne
Technologia obróbki cieplnej Grzanie i ośrodki grzejne Grzanie: nagrzewanie i wygrzewanie Dobór czasu grzania Rodzaje ośrodków grzejnych Powietrze Ośrodki gazowe Złoża fluidalne Kąpiele solne: sole chlorkowe
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 7. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż.
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 7 Opracował: dr inż.
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Opracowali: dr inż. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka
Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 8 Opracowali: dr inż.
Bardziej szczegółowoOZNACZENIE EGZAMINU KWALIFIKACYJNEGO SPAWACZA WEDŁUG PN-EN I PN-EN ISO
OZNACZENIE EGZAMINU KWALIFIKACYJNEGO SPAWACZA WEDŁUG PN-EN 287-1 I PN-EN ISO 9606-2 Przykład : PN-EN 287-1 135 P FW 3.3 S t8.0 PB sl 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1. NUMER NORMY : PN-EN 287-1 - Egzamin kwalifikacyjny
Bardziej szczegółowoHartowność jako kryterium doboru stali
Hartowność jako kryterium doboru stali 1. Wstęp Od stali przeznaczonej do wyrobu części maszyn wymaga się przede wszystkim dobrych właściwości mechanicznych. Stali nie można jednak uznać za stal wysokiej
Bardziej szczegółowoUNI UNIWERSALNE EKONOMICZNE NIEZAWODNE. Wiertła pełnowęglikowe HPC FORMAT GT. OBOWIĄZUJE DO r. 4,5.
D1 UNI UNIWERSALNE EKONOMICZNE NIEZAWODNE Wiertła pełnowęglikowe HPC FORMAT GT 5,1 5,1 www.format-quality.com Gültig bis 30.04.2021 4,5 99,15 15,20 OBOWIĄZUJE DO 30.04.2021 r. Idealne do uniwersalnych
Bardziej szczegółowoDOLFA-POWDER FREZY TRZPIENIOWE ZE STALI PROSZKOWEJ DOLFAMEX
-POWDER FREZY TRZPIENIOWE ZE STALI PROSZKOWEJ Dzięki użyciu nowoczesnego materiału mają one zastosowanie przy obróbce stali i żeliwa o podwyższonej twardości: q charakteryzują się wysoką żywotnością narzędzia,
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA. Cz. III. Hartowanie i odpuszczanie, obróbka cieplno-chemiczna
OBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA Cz. III. Hartowanie i odpuszczanie, obróbka cieplno-chemiczna HARTOWANIE, SPOSOBY HARTOWANIA Hartowanie jest obróbką cieplną polegającą na nagrzaniu stali do temperatur występowania
Bardziej szczegółowoMIKROSKOPIA METALOGRAFICZNA
MIKROSKOPIA METALOGRAFICZNA WYKŁAD 3 Stopy żelazo - węgiel dr inż. Michał Szociński Spis zagadnień Ogólna charakterystyka żelaza Alotropowe odmiany żelaza Układ równowagi fazowej Fe Fe 3 C Przemiany podczas
Bardziej szczegółowoMetale nieżelazne - miedź i jej stopy
Metale nieżelazne - miedź i jej stopy Miedź jest doskonałym przewodnikiem elektryczności, ustępuje jedynie srebru. Z tego powodu miedź znalazła duże zastosowanie w elektrotechnice na przewody. Miedź charakteryzuje
Bardziej szczegółowoKierunek studiów: Mechanika i Budowa Maszyn semestr II, 2016/2017 Przedmiot: Podstawy Nauki o Materiałach II
Kierunek studiów: Mechanika i Budowa Maszyn semestr II, 201/2017 plan zajęć dla grupy M1 11 (wtorek 8.30-10.00) grupa temat osoba prowadząca sala 1 28.02.2017 Zajęcia organizacyjne dr inż. Paweł Figiel
Bardziej szczegółowoKonstrukcje Metalowe Laboratorium 1. GATUNKI I ODMIANY PLASTYCZNOŚCI STALI STOSOWANYCH W BUDOWNICTWIE
1. GATUNKI I ODMIANY PLASTYCZNOŚCI STALI STOSOWANYCH W BUDOWNICTWIE 1.1 STALE WĘGLOWE (niskowęglowe C < 0.25 %) A) Stale niskowęglowe konstrukcyjne ogólnego przeznaczenie (niestopowe) PN-88/H- 84020 St3SX
Bardziej szczegółowoNOWE STALE PRZEZNACZONE DO BUDOWY WYSOKOCIŚNIENIOWYCH WODOROWYCH REAKTORÓW. Opracowanie JOANNA HUCIŃSKA
NOWE STALE PRZEZNACZONE DO BUDOWY WYSOKOCIŚNIENIOWYCH WODOROWYCH REAKTORÓW Opracowanie JOANNA HUCIŃSKA PLAN PREZENTACJI 1. Ogólna charakterystyka wysokociśnieniowych wodorowych reaktorów 2. Materiały konstrukcyjne:
Bardziej szczegółowoKonstrukcje Metalowe - Laboratorium
1. PRODUKCJA STALI ŻELAZO (Fe) - pierwiastek chemiczny, w stanie czystym miękki i plastyczny metal o niezbyt dużej wytrzymałości. STAL - stop żelaza z węglem obrabialny plastycznie na zimno i gorąco do
Bardziej szczegółowo(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/FR02/00225 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 196846 (21) Numer zgłoszenia: 362127 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 21.01.2002 (86) Data i numer zgłoszenia
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM zajęcia 3 Z KONSTRUKCJI BETONOWYCH
Politechnika Krakowska Wydział Inżynierii Lądowej Instytut Materiałów i Konstrukcji Budowlanych Zakład Konstrukcji Sprężonych LABORATORIUM zajęcia 3 Z KONSTRUKCJI BETONOWYCH Stal sprężająca ĆWICZENIE 1
Bardziej szczegółowoNiskostopowe Średniostopowe Wysokostopowe
Stalami stopowymi nazywa się stale, do których celowo wprowadza się pierwiastki stopowe, aby nadać im wymagane własności. Najczęściej stosuje się: mangan, krzem, chrom, nikiel, wolfram, molibden, wanad.
Bardziej szczegółowoMetale - Próba rozciągania - Część 1: Metoda badania w temperaturze otoczenia. Metale - Próba rozciągania - Metoda badania w podwyższonej temperaturze
Wykaz opublikowanych PN-EN (ECISS i CEN/TC 187) ICS 77.*, 81.080, 23.100.40,.030 Stan na 5.04.2005 Lp TC EN PN TYTUŁ DYREKTYWA ICS ZN KT CENA 1 ECISS/TC 5 EN 10001:1990 PN-EN 10001:1996 Surówka żelaza
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7, Data wydania: 14 lipca 2015 r. Nazwa i adres AB 1050 AKADEMIA
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Podstawy obróbki cieplnej Rok akademicki: 2013/2014 Kod: MIM-1-505-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Inżynieria Materiałowa Specjalność: Poziom
Bardziej szczegółowoStal na konstrukcję mechaniczną, sposób kształtowania na gorąco elementu stalowego oraz element ze stali kutej wytwarzany tym sposobem
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 206007 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 363906 (51) Int.Cl. B23P 17/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 05.12.2003
Bardziej szczegółowoMateriały Reaktorowe. Efekty fizyczne uszkodzeń radiacyjnych
Materiały Reaktorowe Efekty fizyczne uszkodzeń radiacyjnych Stale stopowe Stal stopowa stal, w której oprócz węgla występują inne dodatki stopowe o zawartości od kilku do nawet kilkudziesięciu procent,
Bardziej szczegółowoWIERTŁA RUROWE nowa niższa cena nowa geometria (łamacz wióra)
WIERTŁA RUROWE nowa niższa cena nowa geometria (łamacz wióra) Wiertła rurowe umożliwiają wiercenie otworów przelotowych w pełnym materiale bez konieczności wykonywania wstępnych operacji. Dzięki zastosowanej
Bardziej szczegółowoKLASYFIKACJA STALI NARZĘDZIOWYCH
KLASYFIKACJA STALI NARZĘDZIOWYCH STAL NARZĘDZIOWA STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA GORĄCO STAL SZYBKOTNĄCA NIESTOPOWE STOPOWE - niskostopowe, - średniostopowe, - wysokostopowe,
Bardziej szczegółowoNormalizacja i ocena jakości metali. Stale spawalne o podwyższonej wytrzymałości
Normalizacja i ocena jakości metali Stale spawalne o podwyższonej wytrzymałości 1 Spawalność - podstawowa własność niskostopowych stali spawalnych Spawalność jest właściwością technologiczną określającą
Bardziej szczegółowoMetale i niemetale. Krystyna Sitko
Metale i niemetale Krystyna Sitko Substancje proste czyli pierwiastki dzielimy na : metale np. złoto niemetale np. fosfor półmetale np. krzem Spośród 115 znanych obecnie pierwiastków aż 91 stanowią metale
Bardziej szczegółowo