Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu. Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach
|
|
- Tomasz Laskowski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotów Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach Identyfikacja materiałów konstrukcyjnych Ŝelaznych - stale i staliwa Opracowali: mgr inŝ. Joanna Tuleja Dr inŝ. Jarosław Chmiel Zatwierdził: dr inŝ. Jarosław Chmiel Szczecin 2008
2 2
3 1. Wprowadzenie Stopy Ŝelaza naleŝą do najwaŝniejszej grupy materiałów konstrukcyjnych stosowanych przez człowieka. Wykorzystywane są od ok roku p.n.e. i prawdopodobnie jeszcze długo ten stan się nie zmieni. Przyczyny popularności tej grupy materiałów wynikają z: - powszechności występowania w skorupie ziemskiej Ŝelaza (ok. 4,5%) najczęściej w postaci tlenków z których we względnie łatwy sposób moŝna odzyskać Ŝelazo; - względnie niska temperatura topnienia Ŝelaza 1583 C umoŝliwia jego otrzymywanie w stanie ciekłym co jest szczególnie istotne przy formowaniu i kształtowaniu, niemoŝność wystąpienia dyfuzji w stanie stałym co powoduje, Ŝe właściwości stopów Ŝelaza w temperaturze otoczenia pozostają niezmienne; - stopy Ŝelaza charakteryzują się występowaniem przemian fazowych, efektem tego jest moŝliwość uzyskania materiałów konstrukcyjnych o bardzo róŝnorodnych właściwościach, które moŝemy dostosować do naszych potrzeb. Na dzień dzisiejszy ponad 90% materiałów metalicznych stosowanych przez człowieka stanowią stopy Ŝelaza. 2. Podstawowe pojęcia Podstawowymi składnikami materiałów metalicznych Ŝelaznych są: Ŝelazo; węgiel. Stopy Ŝelaza ze względu na zawartość węgla dzielimy na: staliwa i stale; Ŝeliwa i surówki. Stalą wg normy PN-EN przyjęto nazywać materiał zawierający wagowo więcej Ŝelaza niŝ jakiegokolwiek innego pierwiastka, w zasadzie mniej niŝ 2% węgla i inne pierwiastki. Dotychczas analizowano stopy Ŝelaza z węglem jako stopy materiały dwuskładnikowe. Na podstawie zawartości węgla przyjęty jest zwyczajowy podział stali na nisko, średnio i wysokowęglowe (tablica 1) Staliwo - jest to stop Ŝelaza z węglem o zakresie składów takim samym jak stale ale stosowany w w stanie lanym. Tablica 1 Podział stali ze względu na zawartość węgla Stale Zawartość węgla % Przykłady zastosowań Niskowęglowe < 0,25 Stale na konstrukcje spawane, stale automatowe, stale do nawęglania, stale dla budownictwa Średniowęglowe 0,25 0,60 Stale konstrukcyjne, stale spręŝynowe, stale na narzędzia obciąŝone dynamicznie Wysokowęglowe > 0,60 Stale narzędziowe, stale na łoŝyska toczne Wiadomo z praktyki, Ŝe oprócz Ŝelaza i węgla, stale zawierają teŝ i inne pierwiastki. NaleŜy zatem przeanalizować wpływ róŝnych grup pierwiastków na strukturę i właściwości stopów 3
4 Ŝelaza z węglem. NajwaŜniejsze grupy tych pierwiastków to zanieczyszczenia, domieszki metalurgiczne i pierwiastki stopowe. Zanieczyszczenia Jako zanieczyszczenia się pierwiastki pochodzące z rud metali bądź wprowadzone do stopu w trakcie procesu metalurgicznego lub innych zbiegów technologicznych, oddziaływujące szkodliwie na właściwości uŝytkowe stopu. Główne zanieczyszczenia występujące w stopach Ŝelaza to - Siarka występująca w rudach Ŝelaza i materiałach wsadowych, - fosfor występujący w rudach Ŝelaza i materiałach wsadowych, - tlen wprowadzany w trakcie świeŝenia surówki, - wodór wprowadzony w trakcie trawienia stali w roztworach kwasów. NajwaŜniejszym skutkiem obecności zanieczyszczeń jest pogorszenie plastyczności stali i odporności na kruche pękanie. Zawartość zanieczyszczeń a zwłaszcza siarki i fosforu stanowi kryterium podziału stali na klasy jakościowe. Norma PN-EN Stal klasyfikacja wyróŝnia - stale podstawowe - gatunki stali o takich wymaganiach jakościowych, które moŝna osiągnąć w ogólnie stosowanym procesie stalowniczym, bez dodatkowych zabiegów technologicznych. - stale jakościowe - gatunki stali dla których w zasadzie nie określa się właściwości w stanie obrobionym cieplnie i czystości metalurgicznej wyraŝonej stopniem zanieczyszczenia wtrąceniami niemetalicznymi; ze względu na warunki zastosowania wyrobów ze stali jakościowych, wymagania jakościowe są wyŝsze niŝ dla stali podstawowych, co wymaga większej staranności podczas produkcji. - stale specjalne - gatunki stali, które charakteryzują się wyŝszym niŝ gatunki stali jakościowych stopniem czystości metalurgicznej, szczególnie w zakresie zawartości wtrąceń niemetalicznych; są one przewaŝnie przeznaczone do ulepszania cieplnego lub hartowania powierzchniowego i są one podatne na taką obróbkę cieplną; przez dokładny dobór składu chemicznego oraz przestrzeganie specjalnych warunków produkcji stali i kontroli przebiegu procesów technologicznych uzyskuje się róŝnorodne własności przetwórcze i uŝytkowe stali często równocześnie i w zawęŝonych granicach np. wysoką wytrzymałość lub hartowność z równocześnie dobrą podatnością na kształtowanie, spawanie, ciągliwością itp. Domieszki metalurgiczne Do tej kategorii zalicza się pierwiastki wprowadzone celowo dla przeprowadzenia określonych reakcji metalurgicznych, w szczególności dla związania zanieczyszczeń. NajwaŜniejsze z tych pierwiastków to: mangan stosowany do odsiarczania stali, wapń w postaci wapna palonego stosowany do wiązania fosforu, krzem do odtleniania, aluminium do odtleniania końcowego. 4
5 Pierwiastki powyŝsze wprowadzane są do ciekłego stopu w nieznacznym nadmiarze, tak by doprowadzić do całkowitego związania zanieczyszczeń. NaleŜy zwrócić uwagę, Ŝe niektóre z domieszek (Mn, Si, Al) mogą występować jako pierwiastki stopowe. Jako domieszki traktować naleŝy równieŝ wiele pierwiastków, których zawartość nie przekracza granic określonych w normie, a które nie mają szkodliwego wpływu na właściwości stali. Pierwiastki te najczęściej dostają się do stopu podczas procesu stalowniczego, wraz ze złomem stosowanym jako materiał wsadowy. Graniczne wartości pierwiastków podano w tablicy 2. Jeśli zawartość pierwiastków jest niŝsza od granicznej to stal nazywamy stalą niestopową, jeŝeli zaś wyŝsza stalą stopową. Tablica 2 Graniczne wartości pierwiastków stopowych wg PN-EN Pierwiastek Zawartość graniczna (% wagowy) Al Aluminium 0,10 B Bor 0,0008 Bi Bizmut 0,10 Co Kobalt 0,10 Cr Chrom 0,30 Cu Miedź 0,40 La i inne lantanowce, kaŝdy 0,05 Mn Mangan 1,65 Mo Molibden 0,08 Nb Niob2 0,06 Ni Nikiel 0,30 Pb Ołów 0,40 Se Selen 0,10 Si Krzem 0,50 Te Tellur 0,10 Ti Tytan 0,05 V Wanad 0,10 W Wolfram 0,10 Zr Cyrkon 0,05 Inne (oprócz węgla, siarki, fosforu, azotu), kaŝdy 0,05 Pierwiastki stopowe Jeśli stal zawiera pierwiastki wprowadzone celowo, w ilościach większych niŝ podano w tablicy 2, dla nadania jej określonych właściwości uŝytkowych i technologicznych, to stal taką nazywamy stalą stopową zaś pierwiastki stopowymi. NajwaŜniejsze pierwiastki stopowe w stalach to mangan, krzem, nikiel, chrom, molibden, wolfram, wanad, miedź. Przyjmuje się, Ŝe jeŝeli sumaryczna zawartość pierwiastków stopowych jest niŝsza od 5%, to stal jest stalą niskostopową, jeŝeli zaś wyŝsza to jest to stal wysokostopowa. W praktyce, ilości pierwiastków stopowych w stalach wysokostopowych są znacznie wyŝsze od 5%. Specyficznym rodzajem pierwiastków stopowych są tzw. mikrododatki (np. bor), wprowadzane w ilościach rzędu 0,001 do 0,1%. 5
6 Układ równowagi Ŝelazo węgiel Wg. Chipmana w K.Przybyłowicz Metaloznawstwo 6
7 Składniki fazowe Ferryt - jest międzywęzłowym roztworem stałym węgla w Fe a o strukturze A2 (RPC). Na obrazie mikroskopowym ferryt ma wygląd równoosiowych ziaren o wyraźnych granicach. Rozpuszczalność węgla w ferrycie niskotemperaturowym jest minimalna, w temp. otoczenia 0,008% do 0,02% w temp. 723 C, w ferrycie wysokotemperaturowym od 0% w temp Cdo 0,1% w temp. perytektycznej 1493 C. Własności; ferryt jest fazą bardzo miękką i plastyczną o małej wytrzymałości na rozciąganie, dzięki temu stopy ferrytyczne nadają się do obróbki plastycznej, ok. 80 HB. Austenit - jest międzywęzłowym roztworem stałym węgla w Fe y o strukturze A l (RSC). Na obrazie mikroskopowym austenit ma wygląd równoosiowych ziaren o charakterystycznych prostoliniowych granicach, zazwyczaj z licznymi bliźniakami. Rozpuszczalność węgla w austenicie jest większa niŝ w ferrycie od 0,8% przy temp 723 C, do 2,06% przy temp. eutektycznej 1147 C. W czystych stopach Ŝelaza z węglem w temp. poniŝej 723 C austenit jest nietrwały -O ulega eutektoidalnemu rozpadowi na mieszaninę ferrytu i cementytu. Własności: austenit jest fazą stosunkowo twardą, o znacznej wytrzymałości na rozciąganie, a przy tym bardzo ciągliwą. Dzięki temu stopy austenityczne podatne są do obróbki plastycznej, ale odznaczają się złą skrawalnością, ok. 200 HB. Węgiel w stopach Ŝelaza występuje w trzech odmianach: w stanie wolnym jako grafit; w stanie związanym jako węglik Ŝelaza FeiC; w postaci roztworu. Cementyt jest fazą międzywęzłową o strukturze złoŝonej układu rombowego, zawierającą cięŝarowe 6,67% C. Własności: odznacza się duŝą kruchością i twardością (HB - 700) oraz nieznacznie mniejszą niŝ Ŝelazo gęstością oraz duŝą odpornością chemiczną. Cementyt do temp. 210 C jest ferromagnetyczny, a w wyŝszych temperaturach paramagnetyczny. Ze względu na znaczny udział wiązania metalicznego obok kowalencyjnego cementyt wykazuje własności metaliczne. Cementyt jest fazą nietrwałą, ulegającą w podwyŝszonych temperaturach rozkładowi (grafityzacji): Fe 3 C» 3Fe + C grafit, z tego powodu rozróŝnia się odpowiednio dwa układy równowagi. Z roztworu ciekłego moŝe krystalizować zarówno grafit, jak i cementyt, zaleŝnie od warunków odprowadzania ciepła, składu chemicznego i innych czynników. WyróŜniamy: - cementyt pierwotny - krystalizuje z roztworu ciekłego, w postaci duŝych, grubych igieł; - cementyt wtórny - wydziela się z austenitu w wyniku zmniejszania rozpuszczalności węgla przy obniŝaniu temperatury w zakresie C oraz powstaje z eutektoidalnego rozpadu austenitu w temp. 723 C. W pierwszym przypadku ma na obrazie mikroskopowym najczęściej postać siatki otaczającej ziarna (rzadziej igieł), w drugim - najczęściej płytek rozmieszczonych na przemian z płytkami ferrytu, rzadziej kulek w osnowie ferrytu; - cementyt trzeciorzędowy - wydziela się z ferrytu przy zmniejszaniu rozpuszczalności 7
8 przy obniŝaniu temp. poniŝej 723 C, na obrazie mikroskopowym ma najczęściej wygląd małych wydzieleń na granicach lub w obrębie ziaren ferrytu. Składniki strukturalne Perlit jest mieszaniną eutektoidalną nasyconego ferrytu i cementytu wtórnego o zawartości węgla 0,8% powstającą jako produkt rozpadu austenitu w temp. 723 C. Na obrazie mikroskopowym perlit przy dostatecznym powiększeniu ma wygląd równoosiowych ziaren, w których występują pęki róŝnie zorientowane równoległych płytek ferrytu i cementytu. Perlit ma budowę płytkową (na przemian rozłoŝone płytki ferrytu i cementytu) o dyspersji zaleŝnej od szybkości chłodzenia podczas przemiany. Własności: jest składnikiem strukturalnym o dobrej wytrzymałości i niezłej ciągliwości (twardość HB= , zaleŝnie od grubości płytek). Perlit Ledeburyt jest mieszaniną eutektyczną nasyconego austenitu i cementytu pierwotnego o zawartości węgla 4,3% krystalizującą w temp C. W temp. eutektoidalnej austenit podlega rozpadowi na ferryt i cementyt wtórny, poniŝej 723 C ledeburyt nosi nazwę przemienionego i składa się z cementytu wtórnego i' pierwotnego oraz perlitu, ponadto pojawiają się w ledeburycie przemienionym wydzielenia cementytu trzeciorzędowego. Na obrazie mikroskopowym ledeburyt przemieniony ma wygląd ciemnych nieregularnych pól (perlit) rozłoŝonych na jasnym tle cementytu pierwotnego. Własności; ledeburyt jest składnikiem strukturalnym twardym i kruchym, w związku z tym trudno skrawalnym, ok.450 HB Technologiczny podział stali Ze względu na zastosowany końcowy zabieg technologiczny wyróŝnia się stale: - kute; - walcowane; - ciągnione. Ze względu na zastosowaną obróbkę cieplną stale dzielimy na: - ujednorodnione; - normalizowane; - zmiękczane; - odpręŝone; 8
9 - ulepszone cieplnie; - hartowane; - przesycone; - surowe. Ze względu na zastosowanie rozróŝniamy m.in. stale: - konstrukcyjne; - narzędziowe (do pracy na zimno, do pracy na gorąco i stale szybkotnące); - odporne na korozję, - Ŝaroodporne, - Ŝarowytrzymałe, - o specjalnych właściwościach fizycznych, elektrycznych, magnetycznych). 3. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze strukturami róŝnych rodzajów stali i staliw, ich własnościami, zastosowaniem i oznaczeniami.. 4. Przebieg ćwiczenia Ćwiczenie polega na dokładnej obserwacji struktur róŝnych rodzajów stali i staliw. Wykonujący ćwiczenie ma za zadanie zidentyfikować badane materiały i wskazać poszczególne elementy struktury analizowanych stopów 5. Sprawozdanie Sprawozdanie powinno zawierać: - definicje stali i staliwa; - podstawowe sposoby klasyfikacji stali i staliw, - rysunki mikrostruktur identyfikowanych stali i staliw wraz z dokładnymi - opisami poszczególnych składników fazowych i strukturalnych; - wytyczne dotyczące oznaczania analizowanych grup materiałów; - przykłady zastosowania poszczególnych grup stali, staliw. 6. Wymagania - Podstawowe pojęcia charakteryzujące stale, staliwa. - Sposoby klasyfikacji stali i staliw. - Definicje składników fazowych i strukturalnych s"tali i staliw. 9
10 - Właściwości stali i staliw. - Przykłady zastosowania stali i staliw. 7. Literatura 1. Prowans St.: Materiałoznawstwo", PWN, Warszawa 1986 (str i ). 2. Blicharski M.: Wstęp do inŝynierii materiałowe/', WNT, Warszawa 2001 (str ). 3. Dobrzański L.A.: Metaloznawstwo z podstawami nauki o materiałach", WNT, 4. Warszawa 1999 (str ). 5. Topoliński T.: Materiałoznawstwo", WUATR, Bydgoszcz 1999 (str ). 6. Domke W.: Vademecum materiałoznawstwa", WNT, Warszawa 1989 (str ). 7. Przybyłowicz K. Metaloznawstwo 8. Norma PN-EN Stal. Klasyfikacja 9. Norma PN EN Stal.Znakowanie 10
Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu. Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach
Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotów Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach Identyfikacja materiałów
Bardziej szczegółowoStal - definicja Stal
\ Stal - definicja Stal stop żelaza z węglem,plastycznie obrobiony i obrabialny cieplnie o zawartości węgla nieprzekraczającej 2,11% co odpowiada granicznej rozpuszczalności węgla w żelazie (dla stali
Bardziej szczegółowoMIKROSKOPIA METALOGRAFICZNA
MIKROSKOPIA METALOGRAFICZNA WYKŁAD 3 Stopy żelazo - węgiel dr inż. Michał Szociński Spis zagadnień Ogólna charakterystyka żelaza Alotropowe odmiany żelaza Układ równowagi fazowej Fe Fe 3 C Przemiany podczas
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu. Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach
Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotów Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach Wpływ róŝnych rodzajów
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 5 Temat: Stale stopowe, konstrukcyjne, narzędziowe i specjalne. Łódź 2010 1 S t r
Bardziej szczegółowoStale niestopowe jakościowe Stale niestopowe specjalne
Ćwiczenie 5 1. Wstęp. Do stali specjalnych zaliczane są m.in. stale o szczególnych własnościach fizycznych i chemicznych. Są to stale odporne na różne typy korozji: chemiczną, elektrochemiczną, gazową
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 5 Temat: Stale niestopowe, stopowe, konstrukcyjne, narzędziowe, specjalne. Łódź 2010
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 5. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż.
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 5 Opracował: dr inż.
Bardziej szczegółowo1. OZNACZANIE STALI WEDŁUG NORM EUROPEJSKICH
1. OZNACZANIE STALI WEDŁUG NORM EUROPEJSKICH Zgodnie z Normami Europejskimi obowiązują dwa systemy oznaczania stali: znakowy (według PN-EN 10027-1: 1994); znak stali składa się z symboli literowych i cyfr;
Bardziej szczegółowoZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MTERIŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa Przedmiot: Podstawy Nauki o Materiałach I i II, Materiały Konstrukcyjne, Współczesne Materiały
Bardziej szczegółowo2012-03-21. Charakterystyka składników - ŻELAZO Duże rozpowszechnienie w przyrodzie ok. 5% w skorupie ziemskiej. Rudy żelaza:
WYKRES RÓWNOWAGI FAZOWEJ STOPÓW Fe -C Zakres tematyczny 1 Charakterystyka składników - ŻELAZO Duże rozpowszechnienie w przyrodzie ok. 5% w skorupie ziemskiej Rudy żelaza: MAGNETYT - Fe 3 O 4 (ok. 72% mas.
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 6. Laboratorium InŜynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inŝ. A. Weroński
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INśYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inŝ. A. Weroński Laboratorium InŜynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 6 Opracował: dr
Bardziej szczegółowoWykresy równowagi układu żelazo-węgiel. Stabilny żelazo grafit Metastabilny żelazo cementyt
Wykresy równowagi układu żelazo-węgiel Stabilny żelazo grafit Metastabilny żelazo cementyt UKŁAD RÓWNOWAGI FAZOWEJ ŻELAZO-CEMENTYT Schemat wykresu układu równowagi fazowej żelazo-węgiel i żelazo-cementyt
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY KONSTRUKCYJNE
Stal jest to stop żelaza z węglem o zawartości węgla do 2% obrobiona cieplnie i przerobiona plastycznie Stale ze względu na skład chemiczny dzielimy głównie na: Stale węglowe Stalami węglowymi nazywa się
Bardziej szczegółowoStopy żelaza z węglem
WYKŁAD 7 Stopy żelaza z węglem Odmiany alotropowe Fe Fe α - odmiana alotropowa żelaza charakteryzująca się komórka sieciową A2, regularną przestrzennie centrowaną. Żelazo w odmianie alotropowej alfa występuje
Bardziej szczegółowoPIERWIASTKI STOPOWE W STALACH. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PIERWIASTKI STOPOWE W STALACH Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Stal stopowa stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2% węgla i pierwiastki
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Samochodowych
Zespół Szkół Samochodowych Podstawy Konstrukcji Maszyn Materiały Konstrukcyjne i Eksploatacyjne Temat: OTRZYMYWANIE STOPÓW ŻELAZA Z WĘGLEM. 2016-01-24 1 1. Stopy metali. 2. Odmiany alotropowe żelaza. 3.
Bardziej szczegółowoPIERWIASTKI STOPOWE W STALACH
PIERWIASTKI STOPOWE W STALACH Stal stopowa - stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2 % węgla i pierwiastki (dodatki stopowe) wprowadzone celowo dla nadania stali wymaganych właściwości, otrzymany w
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium InŜynierii Materiałowej. Opracowali: dr inŝ. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka
Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inŝ. A. Weroński POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INśYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium InŜynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 8 Opracowali: dr
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ
PODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA WYŻARZANIE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. POJĘCIA PODSTAWOWE 2. PRZEMIANY PRZY NAGRZEWANIU
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 7. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż.
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 7 Opracował: dr inż.
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1449
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1449 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 6 Data wydania: 31 sierpnia 2018 r. Nazwa i adres ARCELORMITTAL
Bardziej szczegółowo2012-04-04. Zakres tematyczny. Politechnika Rzeszowska - Materiały lotnicze - I LD - 2011/2012 - dr inż. Maciej Motyka
STAL NIESTOPOWA, STALIWO I ŻELIWO Zakres tematyczny 1 KLASYFIKACJA I SYSTEMY OZNACZANIA STALI 2 1 Klasyfikacja stopów żelaza Podział czynników determinujących mikrostrukturę iwłaściwości użytkowe stopów
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 6. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował dr inż.
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 6 Opracował dr inż. Sławomir
Bardziej szczegółowo3. Stopy żelaza z węglem
3. Stopy żelaza z węglem 3.1. Charakterystyka żelaza Żelazo jest pierwiastkiem metalicznym o temperaturze topnienia 1534 C i temperaturze wrzenia 3070 C. W przyrodzie występuje głównie w postaci tlenków,
Bardziej szczegółowoInżynieria materiałowa : stal / Marek Blicharski. wyd. 2 zm. i rozsz. - 1 dodr. (PWN). Warszawa, Spis treści. Wstęp 11
Inżynieria materiałowa : stal / Marek Blicharski. wyd. 2 zm. i rozsz. - 1 dodr. (PWN). Warszawa, 2017 Spis treści Wstęp 11 1. Wytwarzanie stali 13 1.1. Wstęp 13 1.2. Wsad do wielkiego pieca 15 1.3. Wytwarzanie
Bardziej szczegółowoMetaloznawstwo II Metal Science II
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoKONSTRUKCJE METALOWE - LABORATORIUM. Produkcja i budowa stali
KONSTRUKCJE METALOWE - LABORATORIUM Produkcja i budowa stali Produkcja stali ŻELAZO (Fe) - pierwiastek chemiczny, w stanie czystym miękki i plastyczny metal o niezbyt dużej wytrzymałości STAL - stop żelaza
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA WYŻARZANIE 1. POJĘCIA PODSTAWOWE 2. PRZEMIANY PRZY NAGRZEWANIU I POWOLNYM CHŁODZENIU STALI 3.
PODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA WYŻARZANIE 1. POJĘCIA PODSTAWOWE 2. PRZEMIANY PRZY NAGRZEWANIU I POWOLNYM CHŁODZENIU STALI 3. WYŻARZANIE 1. POJĘCIA PODSTAWOWE Definicja obróbki cieplnej Dziedzina
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA. Cz. I. Wyżarzanie
OBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA Cz. I. Wyżarzanie Przemiany przy nagrzewaniu i powolnym chłodzeniu stali A 3 A cm A 1 Przykład nagrzewania stali eutektoidalnej (~0,8 % C) Po przekroczeniu temperatury A 1
Bardziej szczegółowoMateriały metalowe. Wpływ składu chemicznego na struktur i własnoci stali. Wpływ składu chemicznego na struktur stali niestopowych i niskostopowych
i własnoci stali Prezentacja ta ma na celu zaprezentowanie oraz przyblienie wiadomoci o wpływie pierwiastków stopowych na struktur stali, przygotowaniu zgładów metalograficznych oraz obserwacji struktur
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 185228
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 185228 (21) Numer zgłoszenia: 331212 ( 13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 04.07.1997 (86) Data i numer zgłoszenia
Bardziej szczegółowoNowoczesne stale bainityczne
Nowoczesne stale bainityczne Klasyfikacja, projektowanie, mikrostruktura, właściwości oraz przykłady zastosowania Wykład opracował: dr hab. inż. Zdzisław Ławrynowicz, prof. nadzw. UTP Zakład Inżynierii
Bardziej szczegółowoStopy żelaza Iron alloys
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoStopy żelaza. Mechanika i Budowa Maszyn I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr../12 z dnia.... 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Stopy żelaza Nazwa modułu w języku angielskim Iron alloys Obowiązuje od roku akademickiego
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Samochodowych
Zespół Szkół Samochodowych Podstawy Konstrukcji Maszyn Materiały Konstrukcyjne i Eksploatacyjne Temat: CHARAKTERYSTYKA I OZNACZENIE STALIW. 2016-01-24 1 1. Staliwo powtórzenie. 2. Właściwości staliw. 3.
Bardziej szczegółowoObróbka cieplna stali
Obróbka cieplna stali Obróbka cieplna stopów: zabiegi cieplne, które mają na celu nadanie im pożądanych cech mechanicznych, fizycznych lub chemicznych przez zmianę struktury stopu. Podstawowe etapy obróbki
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Opracowali: dr inż. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka
Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 8 Opracowali: dr inż.
Bardziej szczegółowoSTALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE
STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Podział stali stopowych ze względu na zastosowanie: stale konstrukcyjne stale narzędziowe stale o szczególnych właściwościach STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Ważniejsze grupy stali:
Bardziej szczegółowoWykład 8. Przemiany zachodzące w stopach żelaza z węglem. Przemiany zachodzące podczas nagrzewania
Wykład 8 Przemiany zachodzące w stopach żelaza z węglem Przemiany zachodzące podczas nagrzewania Nagrzewanie stopów żelaza powyżej temperatury 723 O C powoduje rozpoczęcie przemiany perlitu w austenit
Bardziej szczegółowoSTOPY ŻELAZA Z WĘGLEM STALE I STALIWA NIESTOPOWE
STOPY ŻELAZA Z WĘGLEM STALE I STALIWA NIESTOPOWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. DEFINICJE, SKŁAD CHEMICZNY 2. PODZIAŁ I ZASADY ZNAKOWANIA
Bardziej szczegółowoTechnologie Materiałowe II
KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ I SPAJANIA ZAKŁAD INŻYNIERII SPAJANIA Technologie Materiałowe II dr inż. Dariusz Fydrych, dr hab. inż. Jerzy Łabanowski, prof.nadzw. PG Kierunek studiów: Inżynieria Materiałowa
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA
POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA Instytut Inżynierii Materiałowej Stale narzędziowe do pracy na zimno CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze składem chemicznym, mikrostrukturą, właściwościami mechanicznymi
Bardziej szczegółowoSTALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Ważniejsze grupy stali: stale spawalne o podwyższonej
Bardziej szczegółowoSTOPY ŻELAZA. Cz. I. Stale niestopowe konstrukcyjne i o szczególnych właściwościach, staliwa i żeliwa niestopowe
STOPY ŻELAZA Cz. I. Stale niestopowe konstrukcyjne i o szczególnych właściwościach, staliwa i żeliwa niestopowe STALE Stal stop żelaza z węglem i innymi dodatkami stopowymi, zawierający do ok. 2 % węgla,
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA. opracował dr inż. Stanisław Rymkiewicz
OBRÓBKA CIEPLNA opracował dr inż. Stanisław Rymkiewicz Schemat wykresu układu równowagi fazowej żelazo-węgiel i żelazo-cementyt t, ºC Fe 6,67 Fe 3 C stężenie masowe, C [%] C żelazo cementyt (Fe - Fe 3
Bardziej szczegółowośeliwa 3 Fe + C grafit
śeliwa śeliwa są stopami Ŝelaza z węglem o zawartości węgla powyŝej 2% (zazwyczaj w zakresie 2 6,7%). Dzięki temu ich temperatury topnienia są niŝsze niŝ stali i wynoszą ok. 1200 C. Są szeroko rozpowszechnione
Bardziej szczegółowoMateriały konstrukcyjne
Materiały konstrukcyjne 2 Stal Stal jest to materiał zawierający (masowo): więcej żelaza niż jakiegokolwiek innego pierwiastka; o zawartości węgla w zasadzie mniej niż 2%; zawierający również inne pierwiastki.
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE
ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE - zagadnienia, na które należy zwrócić szczególną uwagę 1. Omówić budowę atomu. 2. Co to jest masa atomowa? 3. Omówić budowę układu okresowego pierwiastków. 4. Wyjaśnić strukturę
Bardziej szczegółowo6. OBRÓBKA CIEPLNO - PLASTYCZNA
6. OBRÓBKA CIEPLNO - PLASTYCZNA 6.1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z rodzajami obróbki cieplno plastycznej i ich wpływem na własności metali. 6.2. Wprowadzenie Obróbką cieplno-plastyczną, zwaną potocznie
Bardziej szczegółowoAustenityczne stale nierdzewne
Stowarzyszenie Stal Nierdzewna ul. Ligocka 103 40-568 Katowice e-mail: ssn@stalenierdzewne.pl www.stalenierdzewne.pl Austenityczne stale nierdzewne Strona 1 z 7 Skład chemiczny austenitycznych stali odpornych
Bardziej szczegółowoMateriałoznawstwo. Wzornictwo Przemysłowe I stopień ogólnoakademicki stacjonarne wszystkie Katedra Technik Komputerowych i Uzbrojenia
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Materiałoznawstwo Nazwa modułu w języku angielskim Materials Science Obowiązuje od roku akademickiego 2014/2015 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE
Bardziej szczegółowoTechnologie Materiałowe II Wykład 2 Technologia wyżarzania stali
KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ I SPAJANIA ZAKŁAD INŻYNIERII SPAJANIA Technologie Materiałowe II Wykład 2 Technologia wyżarzania stali dr hab. inż. Jerzy Łabanowski, prof.nadzw. PG Kierunek studiów: Inżynieria
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 6 Temat: Stale w stanie ulepszonym cieplnie Łódź 2010 Cel ćwiczenia Zapoznanie się
Bardziej szczegółowoSTALE NARZĘDZIOWE DO PRACY NA GORĄCO
Ćwiczenie 9 Stale narzędziowe STALE NARZĘDZIOWE DO PRACY NA ZIMNO DO PRACY NA GORĄCO SZYBKOTNĄCE NIESTOPOWE STOPOWE Rysunek 1. Klasyfikacja stali narzędziowej. Ze stali narzędziowej wykonuje się narzędzia
Bardziej szczegółowoWydajność w obszarze HSS
New czerwiec 2017 Nowe produkty dla techników obróbki skrawaniem Wydajność w obszarze HSS Nowe wiertło HSS-E-PM UNI wypełnia lukę pomiędzy HSS a VHM TOTAL TOOLING = JAKOŚĆ x SERWIS 2 WNT Polska Sp. z o.o.
Bardziej szczegółowoIch właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu.
STOPY ŻELAZA Ich właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu. Ze względu na bardzo dużą ilość stopów żelaza z węglem dla ułatwienia
Bardziej szczegółowoTemat 3. Nauka o materiałach. Budowa metali i stopów
Temat 3 Nauka o materiałach Budowa metali i stopów BUDOWA MATERII SKALA 10-3 do 10-6 10-6 do 10-10 m m 10-10 do 10-16 m ~10-24 m? STRUKTURA MATERII WG TEORII STRUN: 1) kryształ; 2) sieć atomów; 3) atom;
Bardziej szczegółowoNewsletter nr 6/01/2005
Newsletter nr 6/01/2005 Dlaczego stal nierdzewna jest odporna na korozję? (część II) Stalami nazywamy techniczne stopy żelaza z węglem i z innymi pierwiastkami, zawierające do 2 % węgla (symbol chemiczny
Bardziej szczegółowoPrzemiany alotropowe
Przemiany alotropowe Do metali mających odmiany alotropowe należy: żelazo z odmianami: Fe o sieci A2 (ferryt) Fe o sieci A1 (austenit) Fe (wysokotemperaturowa odmiana Fe o sieci A2) cyna z odmianami: Sn
Bardziej szczegółowoStale narzędziowe. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Stale narzędziowe Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Stale narzędziowe stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania
Bardziej szczegółowoMIKROSKOPIA METALOGRAFICZNA
MIKROSKOPIA METALOGRAFICZNA WYKŁAD 4 Żeliwa. Stale wysokostopowe dr inż. Michał Szociński Spis zagadnień Ogólna charakterystyka żeliw o o o Żeliwo szare Żeliwo sferoidalne Żeliwo białe Grafityzacja żeliwa
Bardziej szczegółowoZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa
Zachodniopoorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa Przediot: Podstawy Nauki o Materiałach I i II, Materiały Konstrukcyjne, Współczesne Materiały
Bardziej szczegółowoStale narzędziowe - stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania i rozdrabniania materiałów bądź nadawania kształtu przez
STALE NARZĘDZIOWE Stale narzędziowe - stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania i rozdrabniania materiałów bądź nadawania kształtu przez obróbkę skrawaniem lub przez przeróbkę
Bardziej szczegółowoStale austenityczne. Struktura i własności
Stale austenityczne Struktura i własności Ściśle ustalone składy chemiczne (tablica) zapewniające im paramagnetyczną strukturę austenityczną W celu uzyskania dobrej odporności na korozję wżerową w środowisku
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja stali i przykłady oznaczeń
Klasyfikacja stali i przykłady oznaczeń Definicja stali Stal jest to plastycznie (i ewentualnie cieplnie) obrobiony stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami, otrzymywanym w procesach stalowniczych ze
Bardziej szczegółowoCo to jest stal nierdzewna? Fe Cr > 10,5% C < 1,2%
Cr > 10,5% C < 1,2% Co to jest stal nierdzewna? Stop żelaza zawierający 10,5% chromu i 1,2% węgla - pierwiastki, przyczyniające się do powstania warstwy wierzchniej (pasywnej) o skłonności do samoczynnego
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE
WYDZIAŁ ODLEWNICTWA AGH Oddział Krakowski STOP XXXIV KONFERENCJA NAUKOWA Kraków - 19 listopada 2010 r. Marcin PIĘKOŚ 1, Stanisław RZADKOSZ 2, Janusz KOZANA 3,Witold CIEŚLAK 4 WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA
Bardziej szczegółowoWPŁYW TEMPERATURY WYŻARZANIA NA WIELKOŚĆ ZIARNA
WPŁYW TEMPERATURY WYŻARZANIA NA WIELKOŚĆ ZIARNA AUSTENITU W STALI HARDOX 450 Katarzyna Pawlak 1,* 1 Politechnika Wrocławska, Wydział Mechaniczny, Katedra Materiałoznawstwa, Wytrzymałości i Spawalnictwa,
Bardziej szczegółowo5. Klasyfikacja stali 1
5. Klasyfikacja stali 1 Klasyfikacji gatunków stali dokonuje się zgodnie z PN-EN 10020:1996 według składu chemicznego oraz wg ich zastosowania i własności mechanicznych lub fizycznych. Klasyfikacja stali
Bardziej szczegółowoSTALE ODPORNE NA KOROZJĘ
STALE ODPORNE NA KOROZJĘ STALE ODPORNE NA KOROZJĘ stale zawierające co najmniej 10,5% chromu i max. 1,20% węgla (EN 100881:2007) Podział ze względu właściwości użytkowych stale nierdzewne stale żaroodporne
Bardziej szczegółowoOdlewnicze stopy żelaza. Staliwa niestopowe i staliwa stopowe Żeliwa
Odlewnicze stopy żelaza Staliwa niestopowe i staliwa stopowe Żeliwa Staliwo jest stopem żelaza z węglem do około 1,5% i ewentualnie z dodatkami stopowymi przeznaczonym na odlewy Staliwa niestopowe Ważnym
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Podstawy obróbki cieplnej Rok akademicki: 2013/2014 Kod: MIM-1-505-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Inżynieria Materiałowa Specjalność: Poziom
Bardziej szczegółowoStopy metali FAZY
Stopy metali Czyste metale są w technice stosowane stosunkowo rzadko. Powszechne zastosowanie znajdują stopy metali - w wielu przypadkach wykazujące lepsze własności niż czyste metale. Stopy są substancjami
Bardziej szczegółowoMetale i ich stopy. Podręcznik akademicki do nauki metaloznawstwa i inżynierii materiałowej. Prof. Leszek A. Dobrzański
Metale i ich stopy Podręcznik akademicki do nauki metaloznawstwa i inżynierii materiałowej Prof. Leszek A. Dobrzański Gliwice, 2017 Metale i ich stopy Leszek A. Dobrzański 1 Centrum Badawczo-Projektowo-Produkcyjne
Bardziej szczegółowoStal stopowa - stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2 % węgla i pierwiastki (dodatki stopowe) wprowadzone celowo dla nadania stali wymaganych
STALE STOPOWE Stal stopowa - stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2 % węgla i pierwiastki (dodatki stopowe) wprowadzone celowo dla nadania stali wymaganych właściwości, otrzymany w procesach stalowniczych,
Bardziej szczegółowoKONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD
54/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 KONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD S. PIETROWSKI 1, G. GUMIENNY 2
Bardziej szczegółowoSTALE NARZĘDZIOWE (opracowanie dr Maria Głowacka) I. Ogólna charakterystyka Wysoka twardość Odporność na zużycie ścierne Odpowiednia hartowność
STALE NARZĘDZIOWE (opracowanie dr Maria Głowacka) I. Ogólna charakterystyka Stale narzędziowe są stopami przeznaczonymi na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania i rozdrabniania materiałów bądź
Bardziej szczegółowoEcoCut ProfileMaster nowa generacja
New Nowe Styczeń 2017 produkty dla techników obróbki skrawaniem ProfileMaster nowa generacja Udoskonalony, by być jeszcze lepszym! TOTAL TOOLING = JAKOŚĆ x SERWIS 2 WNT Polska Sp. z o.o. ul. Józefa Marcika
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ
PODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA HARTOWANIE I ODPUSZCZANIE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. WPŁYW CHŁODZENIA NA PRZEMIANY AUSTENITU
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 2/N. 9. Stopy aluminium z litem: budowa strukturalna, właściwości, zastosowania.
Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inż. A. Weroński POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium Materiały Metaliczne II ĆWICZENIE Nr 2/N Opracowali:
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 8, Data wydania: 17 września 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoŻeliwo stop żelaza z węglem, zawierający 2,5-4,5% C i inne pierwiastki (Si, Mn, P, S), przeznaczony do wykonywania części maszyn, urządzeń
ŻELIWA NIESTOPOWE Żeliwo stop żelaza z węglem, zawierający 2,5-4,5% C i inne pierwiastki (Si, Mn, P, S), przeznaczony do wykonywania części maszyn, urządzeń przemysłowych i wyrobów codziennego użytku na
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA. Cz. II. Przemiany austenitu przechłodzonego
OBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA Cz. II. Przemiany austenitu przechłodzonego WPŁYW CHŁODZENIA NA PRZEMIANY AUSTENITU Ar 3, Ar cm, Ar 1 temperatury przy chłodzeniu, niższe od równowagowych A 3, A cm, A 1 A
Bardziej szczegółowoStale konstrukcyjne Construktional steels
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoTransportu Politechniki Warszawskiej, Zakład Podstaw Budowy Urządzeń Transportowych B. Ogólna charakterystyka przedmiotu
Kod przedmiotu TR.NIK104 Nazwa przedmiotu Materiałoznawstwo Wersja przedmiotu 2015/16 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów Poziom kształcenia Studia I stopnia Forma i tryb prowadzenia studiów Niestacjonarne
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Nauka o materiałach II Rok akademicki: 2014/2015 Kod: MME-1-303-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Metalurgia Specjalność: - Poziom studiów:
Bardziej szczegółowoStale konstrukcyjne Construktional steels
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr../12 z dnia.... 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 Stale
Bardziej szczegółowoDobieranie materiałów konstrukcyjnych, narzędziowych i eksploatacyjnych 722[02].O1.05
MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Marceli Konfederak Dobieranie materiałów konstrukcyjnych, narzędziowych i eksploatacyjnych 722[02].O1.05 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy
Bardziej szczegółowoNarzędzia do toczenia poprzecznego
Dragonskin 1335 / HCN1345 - toczenie stali 1335 i HCN1345 to nowe rodzaje powłok Dragonskin, jakie WNT wprowadza na rynek. Powłoka 1335 różni się od konkurencji nie tylko optycznie. Także jej wydajność
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13, Data wydania: 22 kwietnia 2015 r. Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu: Materiałoznawstwo
Opis przedmiotu: Materiałoznawstwo Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu TR.SIK102 Materiałoznawstwo Wersja przedmiotu 2013/14 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów Poziom Kształcenia Stopień Rodzaj Kierunek
Bardziej szczegółowoMetale i niemetale. Krystyna Sitko
Metale i niemetale Krystyna Sitko Substancje proste czyli pierwiastki dzielimy na : metale np. złoto niemetale np. fosfor półmetale np. krzem Spośród 115 znanych obecnie pierwiastków aż 91 stanowią metale
Bardziej szczegółowoNOWE STALE PRZEZNACZONE DO BUDOWY WYSOKOCIŚNIENIOWYCH WODOROWYCH REAKTORÓW. Opracowanie JOANNA HUCIŃSKA
NOWE STALE PRZEZNACZONE DO BUDOWY WYSOKOCIŚNIENIOWYCH WODOROWYCH REAKTORÓW Opracowanie JOANNA HUCIŃSKA PLAN PREZENTACJI 1. Ogólna charakterystyka wysokociśnieniowych wodorowych reaktorów 2. Materiały konstrukcyjne:
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 193
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 193 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15, Data wydania: 8 października 2015 r. AB 193 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoObróbka cieplna stali
OBRÓBKA CIEPLNA Obróbka cieplna stali Powstawanie austenitu podczas nagrzewania Ujednorodnianie austenitu Zmiany wielkości ziarna Przemiany w stali podczas chłodzenia Martenzytyczna Bainityczna Perlityczna
Bardziej szczegółowoBUDOWA STOPÓW METALI
BUDOWA STOPÓW METALI Stopy metali Substancje wieloskładnikowe, w których co najmniej jeden składnik jest metalem, wykazujące charakter metaliczny. Składnikami stopów mogą być pierwiastki lub substancje
Bardziej szczegółowoSTALE STOPOWE. (konstrukcyjne i o szczególnych właściwościach)
STALE STOPOWE (konstrukcyjne i o szczególnych właściwościach) Stal stopowa - stop żelaza z węglem, zawierający do ok. 2 % węgla i pierwiastki (dodatki stopowe) wprowadzone celowo dla nadania stali wymaganych
Bardziej szczegółowoKarta (sylabus) modułu/przedmiotu Inżynieria Materiałowa Studia I stopnia
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Inżynieria Materiałowa Studia I stopnia Przedmiot: Nauka o materiałach Rodzaj przedmiotu: Obowiązkowy Kod przedmiotu: IM S 0 5-0_0 Rok: I Semestr: Forma studiów: Studia
Bardziej szczegółowo