Shared services. Centra usług wspólnych w ochronie zdrowia. Czy można zastosować je również w Polsce?

Transkrypt

1 Centra usług spólnyh hrne zdra. Czy mżna zastsać je róneż Plse? Shared serves Zbgne Tytk Trudn sę ne zgdzć z pglądem, że pzm fnansana hrny zdra Plse ne jest ystarzająy. Pradpdbne mają róneż raję, którzy sądzą, że na ęej nas p prstu ne stać. W zązku z tym nasua sę pytane, zy efektyne ykrzystujemy psadane fundusze. Odpedź ydaje sę, nestety, negatyna. Częst dyskutuje sę pzstaająej ele d żyzena pltye lekej, pszehne róneż adm, że ne mamy nstrumentó umżlająyh spraane należytej kntrl nad publznym penędzm ydaanym na hrnę zdra, spraa, że śadzenday dpuszzają sę elu nepradłś. Jest jednak ele dzedzn, któryh mamy d zynena z marntrastem, a któryh zapmnan. Na pen należy d nh nadmerne, stsunku d ptrzeb, rznęta tz. baza łóżka raz nełaśa struktura ddzałó, znaznym stpnu przyzyna sę d yklzneg zadłużana plaóek. D temató rzadk pruszanyh dyskusjah należy też neątple kesta ptymalzaj funkj pmnzyh plaókah hrny zdra, z zym ąże sę trzene entrum usług spólnyh (shared serves entre). añuh artœ Punktem yjśa d rzażań entrum usług spólnyh jest przyjrzene sę temu, tak napradę dzeje sę każdym przedsębrste, łązają t plaók służby zdra. Zgdne z jedną z pdstayh knepj eknmznyh, nazyaną łańuhem artś (value han) szystke dzałana, z jakm mamy 60 lpe 5/2006

2 zarządzane hrne zdra nfrastruktura: fnanse, rahunkść... tp. funkje spmagająe zasby ludzke badana rzój zapatrzene lgstyka ejśa peraje prdukyjne lgstyka yjśa marketng sprzedaż sers marża funkje pdstae Rys. 1. Łańuh artś Materały źródłe: praane Capgemn d zynena przedsębrstah, mżna pdzelć na pdstae raz spmagająe. Dzałana pdstae t lgstyka ejśa, peraje prdukyjne, lgstyka yjśa, marketng sprzedaż raz sers (nstalaja, napraa bsługa psprzedaża). Wśród dzałań spmagająyh mżna yróżnć zapatrzene, badana rzój, dzał IT, zasby ludzke raz nfrastrukturę (fnanse, rahunkść tp.). Uspranene dzałań spmagająyh h pązań z dzałanam pdstaym stan źródł przeag knkurenyjnej. Idea shared serves ma zastsane ypadku rganzaj złżnyh z elu pdmtó pdbnym zakrese dzałana. Częst każdym z tyh pdmtó ystępują take same struktury realzująe dzałana spmagająe, a zastąpene h jednym entrum usług spólnyh przyzyna sę d znaznyh szzędnś. Idea entrum usług spólnyh spsób shematyzny zstała przedstana na pnższym rysunku. Ozyśe, należy pamętać, że krzyś z entrum usług spólnyh ne granzają sę yłązne d szzędnś. Wpradzene teg rzązana znaza róneż ększą knentraję pszzególnyh pdmtó na dzałalnś pdstaej, spranejszą kntrlę enętrzną, lepszą rganzaję spejalzaję brębe dzałalnś pmnzej raz standaryzaję jakś usług śadznyh przez funkje pmnze. Wady zalety Centra usług spólnyh pzątk zazęt trzyć z myślą presah ksęgyh fnansyh, ale z zasem zakres ten zstał rzszerzny. Róneż bene najzęśej shared serves dtyzy ksęgś raprtana, dalszej klejnś zapatrzena, realzaj zamóeń, zasbó ludzkh, systemó nfrmatyznyh raz nnyh funkj, takh jak zarządzane fltą, zarządzane neruhmśam, kntrla enętrzna, admnstraja umam zarządzane utsurngem. Shared serves mgą być zrganzane na różne spsby mże t być utsurng, spólna frma płana przez pdmty, dla któryh dzałałby entrum usług spólnyh zy jak struktura enątrz frmy, bez drębnej sbś pranej. Każde z tyh rzązań ma ady zalety. Pdstae różne mędzy nm plegają na różnym pzme kntrl, stpnu Stan przed pradzenem SSC dzałalnść pdstaa dzałana spmagająe zarząd Stan p pradzenu SSC SSC dzałana spmagająe Rys. 2. Idea entrum usług spólnyh (Shared Serves Centre SSC) Materały źródłe: praane Capgemn lpe 5/

3 mz : z a r z ¹ d z a n e h r n e z d r a 4 6 lat, 23 pr. 2 4 lat, 48 pr. 1 2 lat, 29 pr. ryzyka raz ptenjale redukj ksztó. Trzeba pamętać, że statystyzne aż 74 pr. shared seves rganzuje sę enętrzne, ne trzą nezależneg pdmtu praneg. Krzyś dla frmy z drżena entrum usług spólnyh są znazne, gdyż szauje sę, że pradzene shared serves bnża kszty pr., a kres zrtu z nestyj yns d rku d 6 lat. Ptenjał redukj ksztó jest różny zależnś d knkretnyh funkj harakterze pmnzym, któryh dtyzy shared serves. Ogólne rzez brą, jest n ększy usługah partyh na edzy (zarządzane zasbam ludzkm, zarządzane neruhmśam, bsługa należnś zbązań, systemy nfrmatyzne, BHP/hrna śrdska, usług prane, usług pdatke) mże sęgać naet 50 pr. W usługah partyh na transakjah (zapatrzene, planane analzy fnanse, zarządzane ryzykem, publ relatns) bnżene ksztó ne przekraza 20 pr. Rys. 3. Okres zrtu z nestyj zązanej z pradzenem entrum usług spólnyh Materały źródłe: na pdstae badań przepradznyh przez arks.m 2001 r. Shared serves hrne zdra Pdbne, jak nnyh dzedznah gspdark, rzązane t plega na tym, że klka zy też klkadzesąt plaóek służby zdra, zamast samdzelne pełnć szystke funkje spmagająe, krzysta z jedneg śrdka zaspkajająeg ptrzeby szystkh pdmtó. Centra usług spólnyh bejmują funkje ksęge fnanse, zapatrzene, dzały persnalne, zarządzane utsurngem nne. Wart uag jest przykład Welkej Brytan, gdze njatya trzena entró usług spólnyh pstała 1999 r. Wszystk p t, by pdneść jakść lepej ykrzystać śrdk dzedzne usług nemedyznyh. Funkjnująe tam NHS Shared Busness Serves śadzy plaókm hrny zdra usług fnanse, ksęge płae. NHS Shared Busness Serves jest jnt venture mędzy Department f Health (dpednk Mnstersta Zdra) frmą Xansa. Plaókm usług medyzne dstaa usług shared serves usług medyzne p r a n y faks telefn e-mal tarzą tarz sambsługe zarząd shared serves aplkaje d kntaktu z klentam aplkaje d zarządzana usługam zntegrane zarządzane kntaktem z klentem fzyzne usług fnanse usług persnalne usług admnstrayjne zarządzane majątkem usług zapatrzena usług aternge usług pralnze sambsługe dradzt strategzne nfrmaja zarządza sambsługe płązene nfrmatyzne z zenętrznym nfrmajam system nfrmaj zarządzej stratega frmy zarząd k e r n t transakje pszehne aplkaje IT fnanse zarządzane majątkem eprurement Rys. 4. Zakładany mdel funkjnana Health Supprt Materały źródłe: 62 lpe 5/2006

4 mz : z a r z ¹ d z a n e h r n e z d r a stan beny mżly stan przyszły nfrastruktura pralna, aterng kszt x kszt Y (kszt X > kszt Y) Rys. 5. Obeny mżly przyszły mdel funkjnana zakładó pek zdrtnej Plse Materały źródłe: praane łasne Capgemn służby zdra zanteresanym skrzystanem z usług NHS Shared Busness Serves garantuje sę ele krzyś, m.n. 20-prentą redukję ksztó dzedznah bjętyh usługam prónanu z ksztam, jake plaóka pnsła, gdy realzała je samdzelne, a także rzny spadek en na usług 2 pr. Szauje sę, że dzęk GPO 2004 r. śadzenday usług zdrtnyh zaszzędzl d 21,8 d 38,7 mld dlaró. Omaają systemy eurpejske, art spmneć eprurement Stl@nd Serve, pprzez który realzane są funkje zakupe różnyh nstytuj publznyh. Rzązane t ma na elu Szauje sę, że pradzene shared serves bnża kszty średn pr., a zrt z nestyj następuje d rku d 6 lat Ważna njatya ypadku shared serves hrne zdra (pd nazą Health Suprt) rzjana jest Austral, stane Na Płudna Wala. Jej zakńzene ma nastąpć rku Sm zasęgem ma bjąć usług zapatrzena, persnalne, admnstrayjne, aternge pralnze raz zarządzane majątkem. Ppularne są entra usług spólnyh dtyząe zapatrzena. Take rzązane funkjnuje USA jak GPO (Grup Purhasng Organzatns). Plaók krzystająe z teg systemu pr. zredukały kszty zapatrzena. bnżene ksztó zapatrzena nstytuj publznyh Szkj, tym róneż hrny zdra. Implementaja teg rzązana szkkej służbe zdra dknuje sę jak NHS Stland Best Prurement Implementatn Prgramme. NHS Stland, ydająy rzne na zapatrzene k. mlarda funtó szauje, że dzęk temu rzązanu kszty bnżą sę mln funtó, natmast by sągnąć te krzyś, knezne są nakłady k. 11,5 mln funtó ągu 2 lat. Centralzaja zakupó taró usług jest ę z penśą bszarem artym zanteresana. 64 lpe 5/2006

5 z a r z ¹ d z a n e h r n e z d r a :mz Synerga szzêdnœ Jak dać, na śee entra usług spólnyh rzjają sę dynamzne, także sektrze hrny zdra. W plskej służbe zdra stneją dla h rzju prst dealne arunk. Wele szptal ma jeden pdmt załżyelsk, ułata sentralzane funkj pmnzyh. Nestety pszehne sę teg ne rb. Mżna byłby pójść jeszze dalej sentralzać nektóre funkje szystkh plaóek służby zdra kraju bez zględu na pdmt załżyelsk. Być mże dbrą kazją d pradzena tej njatyy jest trzene se szptal Plse. Ne jest t przeeż mrznka, bem utrzene gólnkrajeg entrum usług spólnyh jest już mn rznęte brytyjskm NHS planane Austral. W benej sytuaj, gdy szptale nne plaók służby zdra samdzelne realzują ększść funkj pmnzyh, mżna ykrzystać stnejąą synergę zaszzędzć spr penędzy. Wart sę zastanć nad pradzenem Plse entró usług spólnyh hrne zdra. Z penśą pajen ne melby za złe, gdyby ęej penędzy mżna był przeznazyć na h lezene. Mgłby sę róneż kazać, że ęej jest penędzy na płae dla lekarzy pelęgnarek. Rzązane t jest hyba dbrą alternatyą dla najprstszeg spsbu, jak stsuje sę d lat elu zększana pzmu fnansana hrny zdra Plse, zyl sęgana d keszen pdatnka. Zbgne Tytk jest lekarzem, ekspertem Capgemn Plska Capgemn jest jednym z najększyh na śee dstaó usług z zakresu knsultngu, tehnlg utsurngu. Capgemn yróżna na rynku szzególny spsób pray z klentam, który zstał nazany Cllabratve Busness Experene Współdzałane bznese. Pprzez spółdzałane z klentem sąganu spólneg sukesu raz nszene ymernej artś, Capgemn pmaga frmm drażać stratege zrstu, rzjać nzesne tehnlge pdnsć pzyję knkurenyjną na rynku. Capgemn zatrudna k. 60 tys. prankó na ałym śee 2004 r. dntała przyhód yskś 6,3 mld eur. Plsk zespół lzy pnad 800 spejalstó: ekspertó z zakresu dradzta strategzneg, fnanseg, marketngeg, e-bznesu, zarządzana łańuhem dsta (SCM), transfrmaj restrukturyzaj przedsębrst, zarządzana artśą frmy (VBM), ntrllngu, zarządzana zasbam ludzkm, fuzj przejęć, mplementaj systemó klasy ERP, zarządzana relajam z klentem (CRM), raz utsurngu presó bznesyh (BPO) utsurngu presó nfrmatyznyh (ITO). Głónym dbram usług Capgemn są przedsębrsta prdukyjne, energetyka przedsębrsta użyteznś publznej, handel, prdukja dóbr knsumpyjnyh, H- -Teh, transprt, telekmunkaja meda, przemysł hemzny raz bank ubezpezena. Bardz ażnym bszarem dzałalnś Capgemn jest hrna zdra przemysł farmaeutyzny. W zakrese dradzta skeraneg d tyh sektró nasza frma ma elletne dśadzene. D grna klentó Capgemn należą dąe na śatym plskm rynku frmy medyzne raz farmaeutyzne, a także nstytuje państe dpedzalne za hrnę zdra. Wydajemy regularne praana raprty dtyząe sektra lfe senes, które są dstępne pd adresem:.apgemn.m. Plsk ddzał Capgemn ma sje sedzby Warszae, Wrłau raz Krake, gdze meś sę nzesny, yspejalzany śrdek utsurngu presó bznesyh (BPO). Węej nfrmaj:.pl.apgemn.m lpe 5/