Kompleksowe przygotowanie skóry do zabiegu operacyjnego sposobem redukcji zakażeń miejsca operowanego

Transkrypt

1 Kompleksowe przygotowanie skóry do zabiegu operacyjnego sposobem redukcji zakażeń miejsca operowanego Infection Prevention Division Ewa Rembiasz

2 3M DZIAŁ MEDYCZNY Infection Prevention Division NAJWYŻSZY STOPIEŃ OCHRONY PRZED ZAKAŻENIEM

3 Zakażenia Miejsca Operowanego ZAKAŻENIA SZPITALNE - To zakażenie do którego doszło w związku z pobytem w szpitalu, wtórne do podstawowego stanu pacjenta i wystąpiło w ciągu 48-72h od przyjęcia lub wypisania ze szpitala -Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi ( Dz. U. nr 234, poz ZAKAŻENIE MIEJSCA OPEROWANEGO (dot. zakażenia rany operacyjnej) - To zakażenie, które wystąpiło w ciągu miesiąca od zabiegu chirurgicznego (wyj. Wszczepy implantów, protez)

4 Zakażenia - konsekwencje cierpienie pacjenta i jego rodziny, długa niezdolność pacjenta do pracy, okresowe lub trwałe kalectwo, pogorszenie sytuacji ekonomicznej pacjenta, koszty utraconych korzyści, utrata życia,

5 Zakażenia konsekwencje przedłużony pobyt w szpitalu wzrost kosztów leczenia, rehabilitacji straty finansowe dla szpitala (odszkodowania, koszty procesów) pogorszenie warunków pracy personelu szpitala, utrata prestiżu szpitala, pracowników, utrudniony dostęp innych pacjentów do leczenia szpitalnego, wydłużony okres oczekiwania na operację.

6 Zakażenia statystyka i koszty WHO: częstość zakażeń 5-10% - 25% * Polskie Towarzystwo Zakażeń Szpitalnych: zakażenia szpitalne 7-10%, wskaźnik śmiertelności 6,9% Wg Polskiego Towarzystwa Zakażeń Szpitalnych ograniczenie o 1% zakażeń szpitalnych obniża koszty ich leczenia o 7-10 % Według różnych badań koszty ponoszone przez szpital z powodu zakażenia podczas hospitalizacji rosną 2-3 krotnie

7 Zakażenia statystyka i koszty W Polsce koszt leczenia zakażeń to 800 mln rocznie Komisja Europejska - koszt zakażeń w UE wynosi 5,5 mld Komisja Europejska koszt 1 doby zakażonego pacjenta wynosi 334 WHO - koszt ZMO wynosi

8 ZMO - statystyka inne 24% ZMO 15% Układ krwionośny 13% Układ oddechowy 16% Drogi moczowe 32% Ref. CDC Centers for Disease Control and Prevention

9 ZMO epidemiologia w Polsce zakażenia miejsca operowanego ZMO 17% zakażenia układu moczowego ZUM 34% zapalenia płuc ZUO 15% zakażenia krwi 14% W Polsce na podstawie danych Polskiego Towarzystwa Zakażeń Szpitalnych częstość zakażeń szpitalnych szacowana jest na poziomie 7-10 %, a wskaźnik śmiertelności dla wszystkich form klinicznych zakażeń na poziomie 6,9% Andrzej Szkaradkiewicz.,Antybiotykoterapia w zakażeniach szpitalnych. Zakażenia chirurgiczne, red. Michał Drews i Ryszard Marciniak. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego. Poznań 2008,

10 ZMO Czynniki Ryzyka CZYNNIKI RYZYKA W ZMO SĄ związane z: Organizmem pacjenta Drobnoustrojami chorobotwórczymi Środowiskiem Sali operacyjnej Charakterem zabiegu operacyjnego Ref. CDC Centers for Disease Control and Prevention

11 ZMO Czynniki Ryzyka powietrze 5 % narzędzia 10 % Personel 35 % Pacjent 50 % Ref: Christopher T. Drake, Ann. Surgery 1977

13 Ilość mikroorganizmów zjadliwość Odporność gospodarza

14 Przygotowanie Pacjenta do Zabiegu Kąpiel z dodatkiem środków antyseptycznych ( w dniu poprzedzającym zabieg i w dniu zabiegu rano) Dezynfekcja jamy ustnej i zniszczenie biofilmu nazębnego Usunięcie owłosienia ze skóry pacjenta Właściwa dezynfekcja pola operacyjnego Stosowanie barierowych obłożeń pola operacyjnego zgodnych z Normami Europejskimi Stosowanie folii chirurgicznych

15 PRZYGOTOWANIE SKÓRY DO ZABIEGU CHIRURGICZNEGO owłosienie skóry Utrudnia przeprowadzenie skutecznej dezynfekcji Utrudnia przeprowadzenie zabiegu W ranie operacyjnej zachowuje się jak ciało obce Spowalnia gojenie się rany operacyjnej Utrudnia opiekę pooperacyjną

17 AKTUALNE WYTYCZNE CDC

18 AKTUALNE WYTYCZNE usuwanie owłosienia nie należy usuwać owłosienia przed zabiegiem, chyba, że będzie przeszkadzało w trakcie zabiegu. Kategoria IA. jeśli owłosienie jest usuwane, należy tego dokonać bezpośrednio przed zabiegiem, preferencyjnie przy użyciu elektrycznej strzygarki. Kategoria IA. ¹ CDC Centers for Disease Control and Prevention ² WHO

19 AKTUALNE WYTYCZNE Krajowy Konsultant ds. Pielęgniarstwa Epidemiologicznego

20 Skuteczność potwierdzona klinicznie Wpływ przedoperacyjnego usuwania włosów za pomocą golarki lub strzygarki na wskaźnik infekcji rany, został zbadany na próbie 1013 pacjentów, którzy poddawani byli różnym operacjom w tym samym szpitalu... Do próby wybierano przypadkowych pacjentów (prospektywnie randomizowane), noc przed operacją lub rano w dniu operacji, golono lub docinano im włosy, zgodnie z jedną z 2 metod usuwania włosów. Wystąpienie infekcji odnotowywano w wypisie ze szpitala oraz obserwowano pacjenta przez następne 30 dni. metoda W dniu wypisu 30 do po wypisie PM maszynka 4/271 (5,2%) 23/260 (8,8%) AM maszynka 17/266 (6,4%) 26/260 (10%) PM strzygarka 10/250 (4%) 18/241 (7,5%) AM strzygarka 4/226 (1,8%) 4/226 (1,8%) 7/216 (3,2%) 7/216 (3,2%) Alexander JW., Fisher JE; Boyajian M; Morris MJ at all : Archves of Surgery 1983 : Wpływ usuwania włosów na infekcje występujące w ranach pooperacyjnych

21 KORZYŚCI ze stosowania strzygarki chirurgicznej Bezpieczeństwo redukcja ryzyka ZMO Uniwersalność Dokładność usuwania owłosienia Redukcja ryzyka skaleczenia Komfort pracy Skrócenie czasu przygotowania skóry do zabiegu

22 KOSZTY Cena ostrza = cena jednej maszynki Stosowanie maszynki tradycyjnej blisko czterokrotny wzrost ryzyka zakażenia 50% wszystkich zakażeń wskutek nieprawidłowego przygotowania skóry ¹ Koszt zakażenia = ² ¹ CDC Centers for Disease Control and Prevention ² WHO

23 Przygotowanie pacjenta do zabiegów operacyjnych o podwyższonym poziomie ryzyka Do zabiegów operacyjnych charakteryzujących się wysokim stopniem ryzyka wystąpienia zakażenia z uwagi na prawdopodobieństwo skażenia lekoopornymi patogenami należą m.in Zabiegi operacyjne Patogeny prowadzące do zakażenia Wszczepy implantów, protez Staphylococcus Aureus, koagulazo-ujemne gronkowce Zabiegi kardiochirurgiczne Zabiegi neurochirurgiczne Chirurgia brzucha Zabiegi ortopedyczne Zabiegi naczyniowe Zabiegi torakochirurgiczne Staphylococcus Aureus, koagulazo-ujemne gronkowce Staphylococcus Aureus, koagulazo-ujemne gronkowce Staphylococcus Aureus, koagulazo-ujemne gronkowce Staphylococcus Aureus, koagulazo-ujemne gronkowce, gram ujemne pałeczki Staphylococcus Aureus, koagulazo-ujemne gronkowce Staphylococcus Aureus, koagulazo-ujemne gronkowce, Streptococcus pneumoniae, gram ujemne pałeczki Ref. CDC Centers for Disease Control and Prevention

24 Mikrobiologia skóry pacjenta Skóra ludzka: mikroorganizmów na cm² Ilość drobnoustrojow skórnych zależy od miejsca na ciele i cech indywidualnych Staphylococcus epidermidis i Staphylococcus Aureus Środki dezynfekcyjne usuwają cfu Nie usuwają całkowicie form przetrwalnikowych Bakterie migrują, wzrastają, namnażają się W ciągu 5 h od czasu dezynfekcji ilość bakterii na skórze powraca do stanu początkowego¹

25 DEZYNFEKCJA = STERYLNE POLE OPERACYJNE ALBO

26 Zakażenia Miejsca Operacyjnego FOLIE CHIRURGICZNE BAKTERIOBÓJCZE Unikalna bakteriobójcza folia chirurgiczna posiadająca w warstwie klejącej jodofor o trwałym działaniu bakteriobójczym Przeznaczona przede wszystkim do zabiegów wysokiego ryzyka

27 Folie chirurgiczne w zabiegach wysokiego ryzyka Folie chirurgiczne stosowane są od ponad 25 lat To sterylne wyroby medyczne, zapewniają jałowe pole operacyjne Chronią przed migracją drobnoustrojów Przedłużają efekt działania środków dezynfekcyjnych Stabilizują obłożenie pola

28 Log bacterial kill Comparative in vitro bacterial time-kill In vitro time kill (logarithm) S. aureus MRSA S. epidermidis MRSE E. faecalis VRE E. faecium MDR S. pyogenes E. cloacae E. coli K. pneumoniae P. aeruginosa S. marcescens C. albicans C. parapsilosis Ioban 2 ACTI-Gard Microban Drape Steri-Drape 2 Drape and Time (minutes) Eyberg, C, Morse,D, Olson, L, and Parks, PJ. An in vitro time kill study to compare the antimicrobial activity of three antimicrobial surgical incise drapes. 19th Annual Scientific Meeting of the Society for Healthcare Epidemiology of America (SHEA), March 19-22, 2009 San Diego 3M All Rights Reserved.

29 Zakażenia Miejsca Operacyjnego FOLIA CHIRURGICZNA BAKTERIOBÓJCZA - IOBAN Stosowanie folii chirurgicznej z jodoforem (Ioban) zmniejsza ilość zakażeń z 15% do 1,6% (Ref.: JA Fairclough FRCS, Prince of Wales Orthopaedic Hospital, Rhydlafar, NR cardiff, Soth Glamorgan, Wales) Stosowanie folii chirurgicznej z jodoforem redukuje ilość zakażeń miejsca operowanego przez zapobieganie skażeniom rany operacyjnej bakteriami pochodzącymi ze skóry pacjenta (Ref.: Yasuko Yoshimura, Shoji Kubo M.D., Kazuhiro Hirohasi M.D., Masao Ogawa M.D., Men Morimoto M.D., Kumiko Shirata, Kiroaki Hiroshita M.D.) zakażenie ran czystych jest niższe o 80% w przypadku stosowania Ioban (Ref.: Dewan P.A., Australian New Zeland Surgery, Vol.57, ) najniższy stopień rekolonizacji bakteryjnej obserwowano po zastosowaniu dezynfekcji i aplikacji folii chirurgicznej Ioban, a skuteczność tej metody była tym wyższa, im dłuższy był czas ekspozycji skóry i dłuższy czas rekolonizacji bakteryjnej (Ref.: JohnstonD.H. Fairclough J.A., E.M. Brown, R. Morris, Department of Surgery, Royal Gwent Hospital, Newport)

30 Zakażenia Miejsca Operacyjnego FOLIA CHIRURGICZNA BAKTERIOBÓJCZA - IOBAN Yasuko Yoshimura et al. World Journal of Surgery 2003 Ocena czynników mających wpływ na występowanie ZMO podczas zabiegów resekcji wątroby w leczeniu nowotworu złośliwego 296 pacjentów, lat, resekcja watroby całkowita lub częściowa, zabiegi czyste-skażone zgodnie z CDC Dwie grupy: I- dezynfekcja + obłożenie tradycyjne; II dezynfekcja + obłożenie tradycyjne + folia bakteriobójcza IOBAN brak folii Brak lub wystąpienie zakażenia oceniano w okresie 30 dni od zabiegu operacyjnego 10 12,1% stosowanie folii Ioban ZMO u 25 pacjentów a czynnikami ryzyka były: Niski index masy ciała BMI Palenie papierosów Przedłużony pobyt w szpitalu Brak stosowania folii chirurgicznej zawierajacej jodofor 5 0 brak folii 4 3,1% stosowanie folii Ioban

31 Stosowanie folii bakteriobójczej z jodoforem- koszty Lars-Göran Dahlin, Hans Granfeldt and Henrik Hultkvist (2003) Interactiv Cardio Vascular and Thoracic Surgery Wieloośrodkowe badanie modyfkacja techniki chirurgicznej w zabiegach wycięcia mostka w celu redukcji ZMO Wnioski: Koszt niezastosowania folii bakteriobójczej Ioban > koszt zakupu folii Badanie pilotażowe : 145 osób, II seria : 772 osoby 18 zł oszczędności na 1 każdym pacjencie Wydatek pln (403 pacjentów) daje oszczędności Zmodyfikowana technika chirurgiczna w celu redukcji ilości zakażeń Zminimalizowanie skażenia rany bakteriami Zmniejszenie traumatyzacji i obumierania tkanek Zabezpieczenie sztywnej fiksacji części ogonowej mostka Po przygotowaniu serii pilotażowej przeprowadzono kilka serii badań w celu porównania ilości ZMO przed i po wprowadzeniu zmodyfikowanej techniki Wyniki: W badaniu pilotażowym : 9/136 wykazano zakażenie rany mostka w porównaniu do 15/89 w grupie kontrolnej (p=0.015) W drugiej serii w większej grupie wykazano statystycznie znamienną redukcję całkowitej ilości ZMO : 72/772 i 124/772 (P<0.0001) W przypadku głębokiego mostkowego zakażenia rany odnotowano redukcję o 32% Wnioski: przez wdrożenie zmodyfikowanej techniki zabiegowej zredukowano ilośc ZMO

32 STOP

33 3M Dziękuję za uwagę