Sukcesja chrząszczy nekrofilnych
|
|
- Krystyna Marcinkowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 SGGW Koło Naukowe Leśników Sekcja Entomologiczna Mateusz Jacek Dworakowski, Piotr Dug Sukcesja chrząszczy nekrofilnych Czyli drugie życie kurczaka
2 Wstęp Chrząszcze nekrofilne- najliczniej reprezentują: Histeridae, Staphylinidae, Leiodidae, Nitidulidae Rola w ekosystemie: - przyspieszają tempo rozkładu zwłok - ograniczają liczbę larw muchówek Stopień związana z martwą materią: - Nekrofagi - Saprofagi - Drapieżniki - Gatunki towarzyszące
3 Dlaczego ten temat Co dzieje się na zwłokach? Jak szybko znikają? Co przylatuje? Czy gatunki zmieniają się? Zainteresowanie metodami datowania zwłok
4 Wiek zwłok Metody określenia Wiek stadiów preimaginalnychczas zasiedlania przez larwy (wielkość i waga larw przy znanej temperaturze oraz ich preferencjach troficznych)
5 Wiek zwłok Metody określenia Czas jaki minął od śmierci do zasiedlenia przez stwierdzony zespól gatunków na podstawie modelu sukcesji
6 Cele pracy Określenie czasu rozkładu zwłok Oznaczenie gatunków zasiedlających padlinę Porównanie zgrupowań owadów w czasie rozkładu zwłok Wyznaczenie zespołu gatunków charakterystycznego dla czasu rozkładu
7 Teren badań Puszcza Białowieska, wieś Białowieża Polana śródleśna 200 m od zabudowy 200 m od młodnika Teren półotwarty Temperatury średnie dni 26*C, nocy 19*C
8 Metoda zbioru danych Zbiór przebiegał w dniach VIII.2008 Ciało kurczaka położone bezpośrednio na ściółkę Zabezpieczone siatką przed porwaniem przez drapieżne ssaki Zbiór wa razy w ciągu doby Sortowanie materiału Oznaczanie
9
10 Obiekt badań?
11
12 Metody analizy wyników wskaźnik dominacji D, D = ni/n gdzie: ni - liczebność i - tego gatunku w zgrupowaniu, N liczebność zgrupowania, superdominanty > 30,00 %, dominanty 5,01 30,00 %, subdominanty 1,01 5,00 % i akcydenty 1,00 %. Analiza skupień
13 Odławiane gatunki Rodzina Gatunek Osobników Histeridae Hister unicolor Linnaeus, Histeridae Margarinotus neglectus (Germar, 1813) 7 Histeridae Margarinotus striola succicola (Thomson, 1862) 23 Histeridae Margarinotus ventralis (Marseul, 1854) 4 Histeridae Saprinus aeneus (Fabricius, 1775) 13 Histeridae Saprinus planiusculus Motschulsky, Histeridae Saprinus semistriatus (Scriba, 1790) 171 Silphidae Necrodes littoralis (Linnaeus, 1758) 11 Silphidae Nicrophorus humator Olivier, Silphidae Nicrophorus vespilloides Herbst, Silphidae Silpha sinuata Fabricius, Silphidae Silpha thoracica Linnaeus,
14 Liczebność poszczególnych gatunków H. unicolor M. neglectus M. striola succicola osobników Gatunek M. ventralis S. aeneus S. planiusculus S. semistriatus N. littoralis N. humator N. vespilloides S. sinuata S. thoracica
15 II dzień rano
16 II dzień wieczór
17 III dzień rano
18 IV dzień rano
19 IV dzień wieczór
20 V dzień wieczór
21
22 VI dzień wieczór
23 VII dzień wieczór
24 VIII dzień wieczór
25 Łowność w poszczególnych dniach osobników dzień 1 dzień 2 dzień 3 dzień 4 dzień 5 dzień 6 dzień 7 dzień 8
26 Liczba gatunków w kolejnych dniach gatunków dzień 1 dzień 2 dzień 3 dzień 4 dzień 5 dzień 6 dzień 7 dzień 8
27 Obecność gatunków w poszczególnych dniach Dzień Dzień Dzień Dzień Dzień Dzień Dzień Dzień pierwszy drugi trzeci czwarty piąty szósty siódmy ósmy H. unicolor M. neglectus M. striola succicola M. ventralis S. aeneus S. planiusculus S. semistriatus N. littoralis N. humator N. vespilloides S. sinuata S. thoracica
28 120 Podobieństwo zgrupowań Diagram drzewa, metoda Warda odległość euklidesowa Odległość wiąz I 0 Dzień siódmy Dzień piąty Dzień ósmy Dzień drugi Dzień szósty Dzień czwarty Dzień trzeci Dzień pierwszy
29 120 Podobieństwo zgrupowań Diagram drzewa, metoda Warda odległość euklidesowa 100 Odległość wiąz II 20 0 Dzień siódmy Dzień piąty Dzień ósmy Dzień drugi Dzień szósty Dzień czwarty Dzień trzeci Dzień pierwszy
30 Liczebność w zgrupowaniach Zgrupowanie I Zgrupowanie II
31 Gatunki w zgrupowaniach 3 12 Zgrupowanie 1 Zgrupowanie 2
32 Dominacja w zgrupowaniu I 5% 29% 66% H. unicolor S. planiusculus S. semistriatus
33
34 Dominacja w zgrupowaniu II 4,60% 1,40% 3,90% 2,50% 0,40% 0,70% 0,45% 0,40% 5,30% 8,10% 56% 16,50% S. semistriatus S. sinuata M. striola succicola H. unicolor S. aeneus N. littoralis M. neglectus M. ventralis S. thoracica S. planiusculus N. humator N. vespilloides
35
36 Obecność gatunków w poszczególnych dniach Dzień Dzień Dzień Dzień Dzień Dzień Dzień Dzień pierwszy drugi trzeci czwarty piąty szósty siódmy ósmy H. unicolor M. neglectus M. striola succicola M. ventralis S. aeneus S. planiusculus S. semistriatus N. littoralis N. humator N. vespilloides S. sinuata S. thoracica
37 Wnioski W całym okresie rozkładu zwłok dominantem w zgrupowaniu chrząszczy nekrofilnych był Saprinus semisculus. Istnieją gatunki chrząszczy nekrofilnych specyficzne dla środkowego stadium rozkładu zwłok. Są to: S. thoracica, N. vespilloides, N. humator, N. litoralis, H. unicolor oraz M. neglectus. Wraz ze stopniem rozkładu zwłok rośnie liczba osobników i gatunków chrząszczy nekrofilnych je odwiedzających. Liczba ta maleje w końcowym etapie rozkładu. W sezonie letnim, w warunkach klimatycznych niżu Polski dekompozycja zwłok kurczaka o masie 1,6 kg następuje w przeciągu 8 dni, przyczym najintensywniejszy rozkład zwłok ma miemiejsce na przełomie 5 i 6 dnia. Stopień dominacji poszczególnych gatunków chrząszczy nekrofilnych zmienia się wraz ze stopniem rozkładu zwłok.
38 Literatura Benecke M. 2003, Owady w służbie Temidy. Świat Nauki 8: Gupta A., Setia P., Forensic Entomology Past, Present and Future, Aggrawal s Internet Journal of Forensic Medicine and Toxicology 5 (1) (2004) 50-53; Kaczorowska E., Pieśniak D., Szczerkowska Z., Entomologiczne metody określania czasu śmierci, Archiwum medycyny sądowej i kryminologii Nr 4/2002; Kasprzak K., Niedbała W Wskaźniki biocenotyczne stosowane przy porządkowaniu i analizie danych w badaniach ilościowych. W: Metody stosowane w zoologii gleby, red. Górny M., Grűm L. s , Warszawa, PWN. Mazur S Histeridae - Gliniki (Insecta Coleoptera). Fauna Polski. PAN, Inst. Zoologii. 9: Mroczkowski M. 1949: Uwagi o pojawianiu się gatunków z rodzaju Nicrophorus. Pol Pismo ent, 19: Piotrowski F Zarys entomologii parazytologicznej, PWN, Kocarek P., 2001: Nekrobionti chmyz v ucasti na dekompozicnich procesach. Disertacni prace. Olomouc Trojan P., 1981: Cele i założenia badań zoocenologicznych osiedla Białołeka Dworska w Warszawie. Fragm.. Faunist., 26, 1: 9-15.
39 Dziękuję za uwagę
KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 1
KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Entomologia Sądowa Forensic Entomology Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Dr Andrzej Górz Zespół dydaktyczny Dr Andrzej Górz Opis kursu (cele kształcenia) Celem kursu jest:
Bardziej szczegółowoDrewno i tzw. martwe drewno konflikt interesów
Drewno i tzw. martwe drewno konflikt interesów Martwe drewno ( deadwood ) zamarłe i obumierające drzewa i ich części oraz martwe części żywych drzew. Organizmy saproksyliczne związane podczas swojego życia
Bardziej szczegółowoBiałystok, Rotmanka. listopad 2011 r.
Białystok, Rotmanka. listopad 2011 r. Zgniotek szkarłatny Cucujus haematodes ERICHSON, 1845 (Coleoptera, Cucujidae) w zagospodarowanej części Puszczy Białowieskiej DR INŻ. SŁAWOMIR ZIELIŃSKI PRACOWNIA
Bardziej szczegółowoPLUSKWIAKI (HEMIPTERA) WYSTĘPUJĄCE NA TRAWACH OZDOBNYCH
Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 50 (3) 2010 PLUSKWIAKI (HEMIPTERA) WYSTĘPUJĄCE NA TRAWACH OZDOBNYCH GRAŻYNA SOIKA, GABRIEL ŁABANOWSKI Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana
Bardziej szczegółowoUwzględniając wielkość materiału oraz kalendarz badań terenowych, zebrany materiał można uznać za reprezentatywny dla oceny składu i struktury
OCENA rozprawy doktorskiej mgr Radosława Mroczyńskiego pt. Ekologia zgrupowań chrząszczy (Coleoptera) zasiedlających odchody bydła na pastwisku w okolicach Iławy (Pojezierze Iławskie) Zgrupowania lokalne,
Bardziej szczegółowoWyniki inwentaryzacji entomofauny na terenach pod liniami elektroenergetycznymi i na przylegających obszarach leśnych
Wyniki inwentaryzacji entomofauny na terenach pod liniami elektroenergetycznymi i na przylegających obszarach leśnych Radosław Plewa, Tomasz Jaworski, Grzegorz Tarwacki Zakład Ochrony Lasu Instytut Badawczy
Bardziej szczegółowoGnilikowate (Coleoptera: Histeridae) okolic Radomia *
Wiad. entomol. 24 (1): 11-20 Poznań 2005 Gnilikowate (Coleoptera: Histeridae) okolic Radomia * Histerid beetles (Coleoptera: Histeridae) of the vicinity of Radom MAREK MIŁKOWSKI 1, RAFAŁ RUTA 2 1 ul. Królowej
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY METODYCZNE I PRZEGLĄDOWE
Wiad. entomol. 26 (3): 225-231 Poznań 2007 MATERIAŁY METODYCZNE I PRZEGLĄDOWE METHODICAL AND REVIEW MATERIALS Określanie klas dominacji w strukturze dominacyjnej zgrupowań owadów, na przykładzie biegaczowatych
Bardziej szczegółowoChrząszcze gnilikowate (Coleoptera, Histeridae) jako stały element fauny subkortykalnej lasów sosnowych i dębowych Wielkopolski
Chrząszcze gnilikowate (Coleoptera, Histeridae) jako stały element fauny subkortykalnej lasów ch i dębowych Wielkopolski ARTYKUŁY / ARTICLES Abstrakt. Prezentowane wyniki uzyskano w czasie realizacji projektu
Bardziej szczegółowoMateriały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Histeridae (Coleoptera: Histeroidea)
Wiadomości Entomologiczne 36 (2) 69 84 Poznań 2017 Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Histeridae (Coleoptera: Histeroidea) Contribution to the knowledge of the fauna of Kampinos
Bardziej szczegółowoKałużnice (Coleoptera: Hydrophiloidea) i Hydraenidae (Coleoptera: Staphylinoidea) nowe dla Wyżyny Małopolskiej
Wiad. entomol. 23 (3): 157-162 Poznań 2004 Kałużnice (Coleoptera: Hydrophiloidea) i Hydraenidae (Coleoptera: Staphylinoidea) nowe dla Wyżyny Małopolskiej Hydrophiloidea (Coleoptera) and Hydraenidae (Coleoptera:
Bardziej szczegółowoMateriały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Apionidae i Nanophyidae (Coleoptera: Curculionoidea)
Wiad. entomol. 32 (2): 97-104 Poznań 2013 Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Apionidae i Nanophyidae (Coleoptera: Curculionoidea) Materials to the knowledge of the fauna of Kampinos
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTETU IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU MATEUSZ JARMUSZ
WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU MATEUSZ JARMUSZ ROZKŁAD ZWŁOK I SUKCESJA OWADÓW (DIPTERA, COLEOPTERA) NA POWIESZONYCH ZWŁOKACH ŚWINI DOMOWEJ (SUS SCROFA DOMESTICA L.) W ŚRODOWISKU
Bardziej szczegółowoKatalog owadów przydatnych do ustalania czasu śmierc i w lasach Polski.
Szymon Matuszewski Daria Bajerlein Szymo n Konwerski Katalog owadów przydatnych do ustalania czasu śmierc i w lasach Polski. C zęść 3 : Chrząszcze (Insect a: Coleoptera) Wstęp Cechą wyróżniającą chrząszcze
Bardziej szczegółowoPuszcza Białowieska: ptaki, skarby i mity. Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN
Puszcza Białowieska: ptaki, skarby i mity Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN Tomasz Wesołowski Pracownia Badań Lasu, Uniwersytet Wrocławski Awifauna PB: podstawowe fakty Kompleks leśny
Bardziej szczegółowoMateriały do poznania rozmieszczenia chrząszczy (Coleoptera) Zachodniej Polski. Część 2. Omarlicowate (Silphidae)
Wiad. entomol. 31 (2): 90-99 Poznań 2012 Materiały do poznania rozmieszczenia chrząszczy (Coleoptera) Zachodniej Polski. Część 2. Omarlicowate (Silphidae) Contribution to the knowledge of beetle distribution
Bardziej szczegółowoKWP: ROZPOZNAWANIE I ZABEZPIECZANIE ŚLADÓW ENTOMOLOGICZNYCH.." - O WYKORZYSTANIU OWADÓW W PROCESIE KARNYM
POLICJA.PL http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/149267,kwp-rozpoznawanie-i-zabezpieczanie-sladow-entomologicznychquot-o-wykorzy staniu-o.html 2018-12-25, 08:10 Strona znajduje się w archiwum. KWP: ROZPOZNAWANIE
Bardziej szczegółowoChrząszcze lasów Puszczy Drawskiej
Spotkanie Zespołu Lokalnej Współpracy obszarów Natura 2000 Lasy Puszczy nad Drawą PLB320016 i Uroczyska Puszczy Drawskiej PLH320046 Człopa, 18 czerwca 2013 r. Chrząszcze lasów Puszczy Drawskiej Rafał Ruta
Bardziej szczegółowoLonghorn beetles (Coleoptera, Cerambycidae) new from the Bieszczady and Beskid Niski Mts.
373 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 21 (2013) str. 373 378 Tomasz Olbrycht Received: 29.01.2013 Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Biologiczno-Rolniczy Reviewed: 22.05.2013 Katedra Agroekologii i Architektury Krajobrazu
Bardziej szczegółowoBiologia i gradacje korników w Karpatach, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru TPN. Wojciech Grodzki Instytut Badawczy Leśnictwa w Krakowie
Biologia i gradacje korników w Karpatach, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru TPN Wojciech Grodzki Instytut Badawczy Leśnictwa w Krakowie Kornik drukarz Chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych, podrodziny
Bardziej szczegółowoSTREFOWE ZAGROŻENIE OD KAMBIOFAGÓW SOSNY W DRZEWOSTANACH SILNIE USZKODZONYCH PRZEZ WIATR.
STREFOWE ZAGROŻENIE OD KAMBIOFAGÓW SOSNY W DRZEWOSTANACH SILNIE USZKODZONYCH PRZEZ WIATR. Artur Rutkiewicz Katedra Ochrony Lasu i Ekologii Wydział Leśny Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Bardziej szczegółowoPOLSKA AKADEMIA NAUK IN STY T U T Z O O L O G I C Z N Y. Tom XVII Warszawa, 15 XI 1971 Nr 9
POLSKA AKADEMIA NAUK IN STY T U T Z O O L O G I C Z N Y FRAGMENTA FAUNISTICA Tom XVII Warszawa, 15 XI 1971 Nr 9 Maciej M r o c z k o w s k i Silphidae, B yrrhidae i D erm estidae (Coleoptera) Bieszczadów
Bardziej szczegółowoORGANIZMY POŻYTECZNE WYSTĘPUJĄCE NA PLANTACJACH ROŚLIN ENERGETYCZNYCH
FRAGM. AGRON. 26(4) 2009, 22 27 ORGANIZMY POŻYTECZNE WYSTĘPUJĄCE NA PLANTACJACH ROŚLIN ENERGETYCZNYCH ŻANETA FIEDLER, JOANNA JAWORSKA Instytut Ochrony Roślin Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu Z.Fiedler@ior.poznan.pl
Bardziej szczegółowoPiotr Szafranek, Katarzyna Woszczyk Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice
BIEGACZOWATE (COLEOPTERA: CARABIDAE) WYSTĘPUJĄCE W KONWENCJONALNEJ I EKOLOGICZNEJ UPRAWIE SELERA KORZENIOWEGO (APIUM GRAVEOLENS L. VAR. RAPACEUM (MILL.)) GROUND BEETLES (COLEOPTERA: CARABIDAE) OCCURRING
Bardziej szczegółowoEKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ ZAJĘCIA TERENOWE PROJEKTY INDYWIDUALNE
EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ - 700 ZAJĘCIA TERENOWE PROJEKTY INDYWIDUALNE ZADANIE (karkołomne) W ciągu kilku godzin jednego dnia oszacować parametry populacyjne i funkcjonalne wybranych grup troficznych; na
Bardziej szczegółowoŻywność w łańcuchu troficznym człowieka
Żywność w łańcuchu troficznym człowieka Łańcuch troficzny jest to szereg grup organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każda poprzednia jest podstawą pożywienia dla następnej. ELEMENTY ŁAŃCUCHA TROFICZNEGO
Bardziej szczegółowoRecenzja. Rozprawy doktorskiej p. mgr inż. Karoliny Koniecznej pt. Omarlicowate (Col., Sylphidae) siedlisk marginalnych południowo-wschodniej Polski
Prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Wiech Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Recenzja Rozprawy doktorskiej p. mgr inż. Karoliny Koniecznej pt. Omarlicowate (Col., Sylphidae) siedlisk marginalnych południowo-wschodniej
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE WSTĘP Lasek Północny w Słupsku Brzoza brodawkowata Grzyby poliporoidalne Cele pracy:
STRESZCZENIE Badania przeprowadzono latem 008 roku w Lasku Północnym w Słupsku. Teren badań podzieliłam na pięć stanowisk, znajdujących się w środkowej części Lasku Północnego. Celem badań było określenie
Bardziej szczegółowoMateriały do poznania rozmieszczenia chrząszczy z rodziny czarnuchowatych (Coleoptera: Tenebrionidae) w Polsce
Wiad. entomol. 29 (4): 273-281 Poznań 2010 Materiały do poznania rozmieszczenia chrząszczy z rodziny czarnuchowatych (Coleoptera: Tenebrionidae) w Polsce The state of knowledge concerning beetles of family
Bardziej szczegółowoWybrane aspekty ekologii Osmoderma barnabita Motsch. w lesie naturalnym
prze Ceto d ninae kora aceton Wybrane aspekty ekologii Osmoderma barnabita Motsch. w lesie naturalnym Jerzy M. Gutowski, Krzysztof Sućko Europejskie Centrum Lasów Naturalnych IBL w Białowieży przy współpracy
Bardziej szczegółowoDane o występowaniu przedstawicieli Dermestidae (Coleoptera) w Polsce *
Wiad. entomol. 24 (1): 21-31 Poznań 2005 Dane o występowaniu przedstawicieli Dermestidae (Coleoptera) w Polsce * Data on the occurrence of some species of Dermestidae (Coleoptera) in Poland MARCIN KADEJ
Bardziej szczegółowoBadania nad rozsiedleniem Anthribidae (Coleoptera) w Polsce
Wiad. entomol. 20 (3-4): 137-142 Poznań 2002 Badania nad rozsiedleniem Anthribidae (Coleoptera) w Polsce Studies on distribution of the Anthribidae (Coleoptera) in Poland PAWEŁ STACHOWIAK Osiedle Leśne
Bardziej szczegółowoGRABARZ (COLEOPTERA), JAKIEGO NIE ZNACIE
40 ARTYKUŁY INFORMACYJNE ARTYKUŁY Wszechświat, t. t. 112, 113, nr nr 10 12/2011 1 3/2012 GRABARZ (COLEOPTERA), JAKIEGO NIE ZNACIE Arkadiusz Urbański Takie zachowania, jak opieka nad potomstwem, karmienie
Bardziej szczegółowoBazy danych Leśnego Centrum Informacji. Damian Korzybski, Marcin Mionskowski Instytut Badawczy Leśnictwa
Bazy danych Leśnego Centrum Informacji Damian Korzybski, Marcin Mionskowski Instytut Badawczy Leśnictwa VII Krajowa Konferencja Naukowa INFOBAZY 2014; Gdańsk; 8-10.09. 2014 Lasy w Polsce http://www.piensk.wroclaw.lasy.gov.pl/lesnictwo-ostep
Bardziej szczegółowoSowy. Przygotowała Zuzia Górska
Sowy Przygotowała Zuzia Górska Puchacz Długość ciała (wraz z dziobem i ogonem): 60 78 cm Długość ogona: 23 29 cm Rozpiętość skrzydeł: 155 180 cm Waga: 1,6 2,8 kg samce; 2,3 4,2 kg samice Liczba jaj: 2
Bardziej szczegółowoUwagi o interesujących ryjkowcach (Coleoptera: Curculionidae) Bieszczadów
Wiad. entomol. 21 (2): 115-119 Poznań 2002 Uwagi o interesujących ryjkowcach (Coleoptera: Curculionidae) Bieszczadów Remarks on the interesting weevil species (Coleoptera: Curculionidae) from the Bieszczady
Bardziej szczegółowoNie wchodzić-trwa metamorfoza Nowy wygląd-nowe życie
Nie wchodzić-trwa metamorfoza Nowy wygląd-nowe życie Co to jest metamorfoza? Metamorfoza proces charakteryzujący się znacznymi zmianami w formie lub strukturze organizmu. Rodzaje przeobrażeń Ametabolia
Bardziej szczegółowoPachnica dębowa Osmoderma barnabita w pasie drogowym drogi Gamerki Wielkie - Jonkowo
Pachnica dębowa Osmoderma barnabita w pasie drogowym drogi Gamerki Wielkie - Jonkowo 1 mgr Adam Bohdan WPROWADZENIE Praca obejmowała inwentaryzację pachnicy dębowej Osmoderma barnabita na wybranych drzewach
Bardziej szczegółowodr Renata Kędzior Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Ekologii Klimatologii i Ochrony Powietrza
Wykorzystanie biegaczowatych jako biowskaźników do oceny stanu środowiska przyrodniczego koryt i brzegów rzek górskich o różnym stopniu przekształcenia dr Renata Kędzior Wydział Inżynierii Środowiska i
Bardziej szczegółowoNowe dla Babiej Góry gatunki chrząszczy (Coleoptera). II
Wiad. entomol. 16 (3-4): 135-141 Poznań (1997) 1998 Nowe dla Babiej Góry gatunki chrząszczy (Coleoptera). II Beetles (Coleoptera) new for the Babia Góra massif. II STANISŁAW SZAFRANIEC Babiogórski Park
Bardziej szczegółowoWciornastek tytoniowiec (Thrips tabaci Lindeman, 1888 ssp. communis Uzel, 1895
Wciornastek tytoniowiec (Thrips tabaci Lindeman, 1888 ssp. communis Uzel, 1895 1. Systematyka Rząd - przylżeńce (Thysanoptera) Rodzina - wciornastkowate (Thrypidae) 2. Biologia i opis gatunku: Gatunek,
Bardziej szczegółowoLas jako zjawisko geograficzne. (Biomy leśne)
Las jako zjawisko geograficzne (Biomy leśne) Dlaczego lasy na Ziemi w Europie, Afryce, Ameryce, Azji są takie a nie inne? Są pochodną klimatu zmieniającego się w przestrzeni i czasie Lasy (ekosystemy,
Bardziej szczegółowoPLAN METODYCZNY LEKCJI
PLAN METODYCZNY LEKCJI Data: 24. 0 2014 r. Klasa: VI b Przedmiot: przyroda Czas trwania lekcji: 45 minut Nauczyciel: mgr Iwona Gładyś Temat lekcji: Jakie jest znaczenie owadów w przyrodzie i w życiu człowieka?
Bardziej szczegółowoDokumentacja końcowa
SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA WIEJSKIEGO W WARSZAWIE WYDZIAŁ LEŚNY KATEDRA HODOWLI LASU OCENA WZROSTU, JAKOŚCI ORAZ ZAGROŻENIA PRZEZ GRZYBY I OWADY UPRAW NA POWIERZCHNI POHURAGANOWEJ NADLEŚNICTWA PRZEDBÓRZ
Bardziej szczegółowoNowe stanowiska skórnikowatych (Coleoptera: Dermestidae) w Polsce. Część 1. Dermestinae, Trinodinae i Attageninae
Wiad. entomol. 24 (4): 213-218 Poznań 2005 Nowe stanowiska skórnikowatych (Coleoptera: Dermestidae) w Polsce. Część 1. Dermestinae, Trinodinae i Attageninae New records of dermestid beetles (Coleoptera:
Bardziej szczegółowoZnaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa
Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego Krzysztof Kujawa Różnorodność biologiczna Zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na Ziemi
Bardziej szczegółowoChrząszcze (Coleoptera) Śląska Dolnego i Górnego dotychczasowy stan poznania oraz nowe dane faunistyczne: Agyrtidae i Silphidae (Staphylinoidea)
Acta entomologica silesiana Vol. 22 (online 013): 1 12 ISSN 1230-7777, ISSN 2353-1703 (online) Bytom, December 19, 2014 Chrząszcze (Coleoptera) Śląska Dolnego i Górnego dotychczasowy stan poznania oraz
Bardziej szczegółowoDokumentacja techniczna IQ3 Sterownik z dostępem poprzez Internet IQ3 Sterownik z dostępem poprzez Internet Opis Charakterystyka
Bardziej szczegółowo
Adrian Horzyk
Metody Inteligencji Obliczeniowej Metoda K Najbliższych Sąsiadów (KNN) Adrian Horzyk horzyk@agh.edu.pl AGH Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej
Bardziej szczegółowoJesion wyniosły - czy ma szansę na przetrwanie?
Jesion wyniosły - czy ma szansę na przetrwanie? Zbiór i przygotowanie do przechowywania materiału rozmnożeniowego jesionu wyniosłego, wiązu szypułkowego, wiązu górskiego oraz wiązu polnego - zagadnienia
Bardziej szczegółowoWłaściwy dobór metod obserwacji i wskaźników w ocenie wpływu farm wiatrowych na bioróżnorodność ptaków i nietoperzy
Właściwy dobór metod obserwacji i wskaźników w ocenie wpływu farm wiatrowych na bioróżnorodność ptaków i nietoperzy Marek Ksepko Badania monitoringowe zagadnienia podstawowe (Wytyczne: PSEW 2008, GDOŚ
Bardziej szczegółowoPrzemiany energii w zjawiskach cieplnych. 1/18
Przemiany energii w zjawiskach cieplnych. 1/18 Średnia energia kinetyczna cząsteczek Średnia energia kinetyczna cząsteczek to suma energii kinetycznych wszystkich cząsteczek w danej chwili podzielona przez
Bardziej szczegółowoNowe stanowiska Lycoperdina succincta (LINNAEUS, 1767) (Coleoptera: Endomychidae) w Polsce z uwagami o biologii gatunku
Wiadomości Entomologiczne 33 (3) 194 199 Poznań 2014 Nowe stanowiska Lycoperdina succincta (LINNAEUS, 1767) (Coleoptera: Endomychidae) w Polsce z uwagami o biologii gatunku New localities of Lycoperdina
Bardziej szczegółowoFormy i skala oddziaływania zwierzyny na las
Formy i skala oddziaływania zwierzyny na las Zbigniew Borowski Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Jan Błaszczyk Generalna Dyrekcja Lasów Państwowych Wstęp Wysokie zagęszczenia kopytnych mają
Bardziej szczegółowoKlub Przyrodników. Świebodzin, 15 lutego Pani Anna Utko Podlaski Konserwator Przyrody Białystok
Klub Przyrodników ul. 1 Maja 22, 66-200-Świebodzin Konto: BZ WBK SA o/świebodzin nr 28 1090 1593 0000 0001 0243 0645 tel./fax 068 3828236, e-mail: kp@kp.org.pl, http:// www.kp.org.pl Świebodzin, 15 lutego
Bardziej szczegółowoMETODOLOGIA I METODYKA NAUK PRZYRODNICZYCH. Aleksandra Jakubowska
METODOLOGIA I METODYKA NAUK PRZYRODNICZYCH Aleksandra Jakubowska Źródła błędów Źródło Zmiana w czasie Efekt procedury Efekt obserwatora Błąd losowy (zmienność generowana przez eksperymentatora) Co redukuje
Bardziej szczegółowoWYPOSAŻENIE TERENOWE ODKRYWCY PRZYRODY
WYPOSAŻENIE TERENOWE ODKRYWCY PRZYRODY ODPOWIEDNIA ODZIEŻ - OBUWIE SPORTOWE - WYGODNE UBRANIE WIERZCHNIE, PRZYSTOSOWANE DO WARUNKÓW POGODOWYCH I TERENOWYCH. - OKRYCIE GŁOWY - WYGODNA TORBA Zabezpieczenie
Bardziej szczegółowoWYNIKI DWULETNICH BADAŃ NAD WYKORZYSTANIEM PUŁAPEK FEROMONOWYCH DO MONITORINGU PRZYPŁASZCZKA GRANATKA PHAENOPS CYANEA (FABR.)
WYNIKI DWULETNICH BADAŃ NAD WYKORZYSTANIEM PUŁAPEK FEROMONOWYCH DO MONITORINGU PRZYPŁASZCZKA GRANATKA PHAENOPS CYANEA (FABR.) Alicja Sowinska 1, Tomasz Miśkiewicz 2,Radosław Plewa 1, Tomasz Jaworski 1,
Bardziej szczegółowoSpis treści. 2. Życie biosfery Biogeneza i historia biosfery Przedmowa Wstęp... 15
Spis treści Przedmowa........................................... 11 1. Wstęp............................................ 15 1.1. Czego czytelnik powinien się spodziewać po tej książce?............. 15
Bardziej szczegółowoMetodyka integrowanej ochrony cebuli ozimej przed wciornastkiem tytoniowcem
Metodyka integrowanej ochrony cebuli ozimej przed wciornastkiem tytoniowcem dr Piotr Szafranek Opracowanie przygotowane w ramach zadania 1.15 Aktualizacja istniejących i opracowanie nowych integrowanych
Bardziej szczegółowoWiad. entomol. 33 (4) Poznań 2014 KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS
Wiad. entomol. 33 (4) 279-288 Poznań 2014 KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS 671 Dysjunktywne stanowisko Sympecma paedisca (BRAUER, 1877) (Odonata: Lestidae) w województwie lubuskim (Polska zachodnia)
Bardziej szczegółowoMateriały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Leiodidae (Coleoptera: Staphylinoidea)
Wiadomości Entomologiczne 34 (3) 13 27 Poznań 2015 Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Leiodidae (Coleoptera: Staphylinoidea) Contribution to the knowledge of the fauna of Kampinos
Bardziej szczegółowoNowe dane o chrząszczach stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) odłowionych na obszarze Pienin
Wiad. entomol. 32 (2): 113-117 Poznań 2013 Nowe dane o chrząszczach stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) odłowionych na obszarze Pienin New data on leaf-beetle species (Coleoptera: Chrysomelidae) collected
Bardziej szczegółowoStosunek Polaków do transplantologii
Stosunek Polaków do transplantologii Badanie zostało zrealizowane metodą wywiadów bezpośrednich CAPI, na próbie 1001 Polaków w wieku 15 lat i więcej w dniach 2-7 października przez TNS Polska na potrzeby
Bardziej szczegółowoMetodyka integrowanej ochrony cebuli, pora i kapusty głowiastej białej przed szkodami wyrządzanymi przez wciornastka tytoniowca
Metodyka integrowanej ochrony cebuli, pora i kapusty głowiastej białej przed szkodami wyrządzanymi przez wciornastka tytoniowca Opis szkodnika: Dr Piotr Szafranek Wciornastek tytoniowiec to niewielki,
Bardziej szczegółowoCoprophilous histerids (Coleoptera: Histeridae) of the Polish Carpathians
FRAGMENTA FAUNISTICA 60 (1): 15 22, 2017 PL ISSN 0015-9301 MUSEUM AND INSTITUTE OF ZOOLOGY PAS DOI 10.3161/00159301FF2017.60.1.022 Coprophilous histerids (Coleoptera: Histeridae) of the Polish Carpathians
Bardziej szczegółowoStatystyka. Wykład 7. Magdalena Alama-Bućko. 16 kwietnia Magdalena Alama-Bućko Statystyka 16 kwietnia / 35
Statystyka Wykład 7 Magdalena Alama-Bućko 16 kwietnia 2017 Magdalena Alama-Bućko Statystyka 16 kwietnia 2017 1 / 35 Tematyka zajęć: Wprowadzenie do statystyki. Analiza struktury zbiorowości miary położenia
Bardziej szczegółowoChrząszcze saproksyliczne (Coleoptera) obszaru ochrony ścisłej Bukowa Góra w Roztoczańskim Parku Narodowym
DOI: 0.55/frp-205-0022 Wersja PDF: www.lesne-prace-badawcze.pl ORYGINALNA PRACA NAUKOWA Leśne Prace Badawcze / Forest Research Papers Wrzesień / September 205, Vol. 76 (3: 229 239 e-issn 2082-8926 Chrząszcze
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja i monitoring populacji wilka w województwie zachodnio-pomorskim. Borowik T., Jędrzejewski W., Nowak S.
Inwentaryzacja i monitoring populacji wilka w województwie zachodnio-pomorskim Borowik T., Jędrzejewski W., Nowak S. Terytoria wilczych watah w Puszczy Białowieskiej (jesień-zima 1997/98) Rozmieszczenie
Bardziej szczegółowoENTOMOFAUNA KARCZY BUKOWYCH W POŁUDNIOWO-ZACHODNIEJ CZĘŚCI GÓR ŚWIĘTOKRZYSKICH. Małgorzata Anna Jóźwiak*, Marek Jóźwiak**
ENTOMOFAUNA KARCZY BUKOWYCH W POŁUDNIOWO-ZACHODNIEJ CZĘŚCI GÓR ŚWIĘTOKRZYSKICH Małgorzata Anna Jóźwiak*, Marek Jóźwiak** Jóźwiak M.,A., Jóźwiak M.,2017: Entomofauna karczy bukowych w południowo-zachodniej
Bardziej szczegółowoSYLWETKI ENTOMOLOGÓW
Wiadomości Entomologiczne 34 (1) 59-64 Poznań 2015 SYLWETKI ENTOMOLOGÓW ENTOMOLOGISTS Paweł Stanisław STACHOWIAK (1952 2014), entomolog i leśnik In memory of Paweł Stanisław STACHOWIAK (1952 2014), entomologist
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki wykład 4
Podstawy fizyki wykład 4 Dr Piotr Sitarek Katedra Fizyki Doświadczalnej, W11, PWr Dynamika Obroty wielkości liniowe a kątowe energia kinetyczna w ruchu obrotowym moment bezwładności moment siły II zasada
Bardziej szczegółowoPotwierdzenie występowania w Polsce Stenus maculiger WEISE, 1875 (Coleoptera: Staphylinidae)
Wiadomości Entomologiczne 37 (2) 110 114 Poznań 2018 Potwierdzenie występowania w Polsce Stenus maculiger WEISE, 1875 (Coleoptera: Staphylinidae) Confirmation of the occurrence of Stenus maculiger WEISE,
Bardziej szczegółowoKOSACIEC SYBERYJSKI OBUWIK ARNIKA GÓRSKA
Białowieski Park Narodowy położony jest w województwie podlaskim, a jego wschodnia granica jest naszą granicą państwową z Białorusią. Park obejmuje 10,5 tys.ha Puszczy Białowieskiej z tego 9,6 tys.ha zajmują
Bardziej szczegółowoStonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Pienin
Wiad. entomol. 29 (2): 107-112 Poznań 2010 Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Pienin Leaf beetles (Coleoptera: Chrysomelidae) new to the Pieniny Mountains Radosław ŚCIBIOR 1, Stanisław SZAFRANIEC
Bardziej szczegółowoXVI Sesja Rady Miasta Hajnówka r.
XVI Sesja Rady Miasta Hajnówka 29.06.2016 r. 1 Stan lasów Puszczy Białowieskiej w związku z gradacją kornika drukarza w latach 2012-2016 Hajnówka 29.06.2016 Kraina Wielkich Puszcz Romincka 13 tys. ha Borecka
Bardziej szczegółowoStan poznania fauny łyszczynek (Coleoptera: Kateretidae, Nitidulidae) Gór Świętokrzyskich
Wiad. entomol. 29 (4): 263-272 Poznań 2010 Stan poznania fauny łyszczynek (Coleoptera: Kateretidae, Nitidulidae) Gór Świętokrzyskich The state of knowledge about sap beatles (Coleoptera: Kateretidae, Nitidulidae)
Bardziej szczegółowoOcena stanu biocenoz wodnych wskaźniki naturalności i cenności biocenotycznej
Ocena stanu biocenoz wodnych wskaźniki naturalności i cenności biocenotycznej Stanisław Czachorowski Łódź 7-9.XII.2005 Wstęp Nie tylko ocena stanu czystości wody Oceny stanu ekologicznego (zbiornik i jego
Bardziej szczegółowoDrugie życie drzewa rola martwego drewna w lesie
Drugie życie drzewa rola martwego drewna w lesie Martwe drewno rozkładające się fragmenty martwych roślin drzewiastych Las najbardziej skomplikowane i najbogatsze strukturalnie środowisko lądowe na ziemi
Bardziej szczegółowoLech Buchholz. Świętokrzyski Park Narodowy
Pachnica dębowa (Osmoderma eremita [auct.]) jako gatunek osłonowy ginących i zagrożonych chrząszczy, na przykładzie rodziny sprężykowatych (Elateridae) Lech Buchholz Świętokrzyski Park Narodowy Stare drzewa,
Bardziej szczegółowoFunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy. Bogdan Jaroszewicz
Białowieska Stacja Geobotaniczna FunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy Bogdan Jaroszewicz Seminarium Ochrona różnorodności biologicznej
Bardziej szczegółowo1) Rozmiar atomu to około? Która z odpowiedzi jest nieprawidłowa? a) 0, m b) 10-8 mm c) m d) km e) m f)
1) Rozmiar atomu to około? Która z odpowiedzi jest nieprawidłowa? a) 0,0000000001 m b) 10-8 mm c) 10-10 m d) 10-12 km e) 10-15 m f) 2) Z jakich cząstek składają się dodatnio naładowane jądra atomów? (e
Bardziej szczegółowoEkologia 3/21/2018. Organizacja wykładów, 2017/2018 (14 x ~96 min) Studiowanie (na Uniwersytecie Jagiellońskim)
Prof. dr hab. Ryszard Laskowski Instytut Nauk o Środowisku ul. Gronostajowa 7, pok. 2.1.2 www.eko.uj.edu.pl/laskowski konsultacje: środy, 10.00-11.30 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Ekosystemy 1/20
Bardziej szczegółowoXIII Ogólnopolskie Dni Owada 2013 Na ratunek pszczołom. 24-26 maja 2013. w budynku Wydziału Ogrodniczego Al. 29-go Listopada 54.
XIII Ogólnopolskie Dni Owada 2013 Na ratunek pszczołom 24-26 maja 2013 w budynku Wydziału Ogrodniczego Al. 29-go Listopada 54 31-425 Kraków Jednostki naukowo-badawcze biorące udział w Dniach Owada : Wydział
Bardziej szczegółowoZbigniew Borowski & Jakub Borkowski Instytut Badawczy Leśnictwa
Zbigniew Borowski & Jakub Borkowski Instytut Badawczy Leśnictwa Populacja bobra w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, w ostatnich 30 latach odnotowała nagły wzrost liczebności z 270 do ponad???
Bardziej szczegółowoPiotr Szafranek, Katarzyna Woszczyk Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice
RÓŻNORODNOŚĆ I LICZEBNOŚĆ BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA: CARABIDAE) WYSTĘPUJĄCYCH W KONWENCJONALNYCH I EKOLOGICZNYCH UPRAWACH BURAKA ĆWIKŁOWEGO (BETA VULGARIS L.) DIVERSITY AND ABUNDANCE OF GROUND BEETLES
Bardziej szczegółowoEKOLOGIA. Ekologia zespołów. Struktura zespołów. Bogactwo i jednorodność gatunkowa
EKOLOGIA Ekologia zespołów 1/26 Struktura zespołów Jak można scharakteryzować strukturę zespołu: cechy charakterystyczne Ile gatunków (bogactwo gatunkowe) Względna częstość występowania (dominacja, jednorodność)
Bardziej szczegółowoNowe dane o występowaniu chrząszczy z plemienia Agathidiini (Coleoptera: Leiodidae: Leiodinae) na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej
Wiad. entomol. 21 (1): 11-17 Poznań 2002 Nowe dane o występowaniu chrząszczy z plemienia Agathidiini (Coleoptera: Leiodidae: Leiodinae) na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej New data on the distribution of
Bardziej szczegółowoNowe dane o występowaniu chrząszczy (Coleoptera) z wybranych rodzin na terenie Rogalińskiego Parku Krajobrazowego. Część III
Wiadomości Entomologiczne 34 (4) 5 19 Poznań 2015 Nowe dane o występowaniu chrząszczy (Coleoptera) z wybranych rodzin na terenie Rogalińskiego Parku Krajobrazowego. Część III New data on the occurrence
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU (Studia stacjonarne)
KARTA KURSU (Studia stacjonarne) Nazwa Nazwa w j. ang. Fauna bezkręgowców wybranych środowisk Invertebrates of selected habitats Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Prof. UP dr hab. Mieczysław Mazur Zespół
Bardziej szczegółowoProjekt pt: Ekologia w regionie - województwo kujawsko-pomorskie perłą w przyrodzie Polski
Projekt pt: Ekologia w regionie - województwo kujawsko-pomorskie perłą w przyrodzie Polski Ogólna klasyfikacja ekosystemów wodnych Ekosystemy wodne słodkowodne słone rzeki jeziora morza oceany Zasoleniowa
Bardziej szczegółowoTom Numer 1 (298) Strony 61 67
Tom 62 2013 Numer 1 (298) Strony 61 67 Arkadiusz Urbański Zakład Zoologii Systematycznej Wydział Bilogii UAM ul. Umultowska 89 61-614 Poznań E-mail: auic@wp.pl CZYNNIKI OGRANICZAJĄCE KONKURENCJĘ U GRABARZY
Bardziej szczegółowoUŻYTKOWANIE. Opracowała mgr Irena Krauze Lisowiec
UŻYTKOWANIE Literatura: red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Zarys prawa cywilnego, Warszawa 2014 red. E Gniewek, Kodeks Cywilny. Komentarz, Wydanie 4, Warszawa 2010 Opracowała mgr Irena Krauze Lisowiec Treść
Bardziej szczegółowoDr hab. inż. Krzysztof Górecki
Dr hab. inż. Krzysztof Górecki Poznań, 10 kwietnia 2019 r. Katedra Entomologii i Ochrony Środowiska Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Recenzja Pracy doktorskiej
Bardziej szczegółowoObserwacje nad występowaniem w Polsce ryjkowców z rodzaju Lixus FABRICIUS, 1801 (Coleoptera: Curculionidae)
Wiad. entomol. 17 (3-4): 183-187 Poznań (1998) 1999 Obserwacje nad występowaniem w Polsce ryjkowców z rodzaju Lixus FABRICIUS, 1801 (Coleoptera: Curculionidae) Observations on the occurrence of weevils
Bardziej szczegółowoPRACE TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK W WILNIE. Wydział nauk matematycznych i przyrodniczych. Tom IX.
PRACE TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK W WILNIE. Wydział nauk matematycznych i przyrodniczych. Tom IX. TRAVAUX DE LA SOCIETE DES SCIENCES ET DES LETTRES DE WILNO. Classe des sciences mathematiąues et naturelles.
Bardziej szczegółowoNowe stanowiska interesujących gatunków chrząszczy (Coleoptera) na Pojezierzu Mazurskim
Wiad. entomol. 30 (4): 205-210 Poznań 2011 Nowe stanowiska interesujących gatunków chrząszczy (Coleoptera) na Pojezierzu Mazurskim New localities of interesting beetles (Coleoptera) in the Mazurian Lakeland
Bardziej szczegółowo