Instrukcja i sposób badania wzroku

Transkrypt

1 Instrukcja i sposób badania wzroku Na przykładzie urządzenia VT-SE firmy Topcon Opracowanie: inŝ. Piotr Michałowski przy współpracy z uczniami II klasy policealnej Szkoły Optycznej SOP w Łodzi R ul. Organizacji W i N Łódź tel

2 Foropter TOPCON Vision Tester VT-SE jest urządzeniem wykonanym bardzo precyzyjnie o skomplikowanej budowie i dlatego by całkowicie spełnił Państwa wymagania, powinniście Państwo zwrócić szczególną uwagę na poniŝszą instrukcję, która pomoŝe efektywnie korzystać z urządzenia. W razie jakichkolwiek pytań autoryzowany pracownik firmy TOPCON z przyjemnością Państwu pomoŝe. Rys. 1 PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY Z FOROPTEREM PROSIMY UWAśNIE PRZECZYTAĆ INSTRUKCJĘ 1. Foropter powinien być zawsze noszony za uchwyt łączący kasety z soczewkami znajdujący się u góry, lub za tylną powierzchnię bez pokręteł, oburącz, tak, jak to pokazano na [Rys. 2] i [Rys. 3] 2. Nigdy nie naleŝy kłaść urządzenia stroną frontową, ani wywierać nacisku na ruchome okienka. Nie naleŝy takŝe dotykać otworów wzrokowych, ani okienek wskaźnika mocy. 2

3 3. RównieŜ nie naleŝy pozostawiać urządzenia w wilgotnym lub zakurzonym miejscu. 4. Wszystkie ruchome części moŝna bezpiecznie obracać w obu kierunkach, naleŝy jednak uwaŝać, aby nie przekręcić ich siłą poza blokadę, poniewaŝ ulegną uszkodzeniu. 5. Plastikowe części urządzenia (podpórka czoła, dźwignie, itd.) naleŝy wycierać silikonową lub wilgotną ściereczką bez uŝycia zmywaczy, ani innych środków chemicznych. 6. KaŜdy demontaŝ i naprawa powinien być wykonany w fabryce lub autoryzowanym centrum serwisowym. Rys. 2 Rys. 3 3

4 I. OBSŁUGA FOROPTERA...5 (1) Instalacja...5 (2) Nazewnictwo...6 (3) Oznaczenia i symbole soczewek pomocniczych...9 (4) Działanie...10 (A) Tarcze soczewek sferycznych...10 (B) Tarcza soczewek cylindrycznych...10 (C) Tarcza soczewek pomocniczych...10 (D) Cylinder skrzyŝowany...10 (E) Pryzmat obrotowy...12 (F) Przyrząd do określania odległości rogówki (27)...13 Przykład Przykład Przykład Tabela 1 Kompensacja mocy...14 Tabela 2 Kompensacja mocy...15 (G) DrąŜek punktu bliŝy...15 (H) Akcesoria...16 (5) Konserwacja i przechowywanie...16 (A) Przechowywanie...16 (B) Czyszczenie soczewek...17 (C) Oliwienie...17 (D) Przegląd...17 II. BADANIE FOROPTEREM...18 (1) Instalacja...18 (2) Metoda foggingu (odmglenia)...18 (3) Precyzowanie mocy i osi cylindra...19 (4) Precyzowanie mocy sferycznej (Test czerwono-zielony)...21 (5) Test równowagi obuocznego widzenia...22 (A) Metoda pryzmatu obrotowego...22 (B) Metoda filtra polaryzacyjnego...22 (6) Pomiar forii w obszarze dali...23 (A) Metoda soczewki Maddoxa i pryzmatu obrotowego...23 (B) Metoda filtra polaryzacyjnego...24 (7) Ustalanie wyników...25 (8) Badanie presbiopii (starczowzroczności)...25 (9) Foria w obszarze bliŝy...26 (A) Foria pozioma...26 (B) Foria pionowa...26 (10) Inne pomiary...26 (A) Przywodzenie i odwodzenie...26 (B) Odwodzenie w pionie...27 (11) Wystawianie recepty...27 III. Cechy i funkcjonowanie foroptera...28 (1) Cechy...28 (2) Warunki techniczne

5 I. OBSŁUGA FOROPTERA (1) Instalacja NALEśY PRZECZYTAĆ UWAśNIE PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY Przenosząc instrument, proszę postępować zgodnie z instrukcją opowiadającą [Rys. 2] i [Rys. 3]. Odkładając na chwilę instrument, naleŝy dla bezpieczeństwa połoŝyć go na poduszce tylną powierzchnią bez pokręteł. W czasie uŝytkowania instrument powinien być zawieszony za wspornik (1). NaleŜy wstawić górny drąŝek wystający ze statywu urządzenia do wspornika (1). Ustawić współosiowo otwory wywiercone w drąŝku oraz w spodniej stronie wspornika, a następnie zablokować to ustawienie przez dokręcenie pokrętła (2). W skrzynce z akcesoriami znajdujemy śrubę blokującą (29) i wkręcamy ją w otwór na spodniej stronie wspornika (1) [Rys. 4]. Ustawiamy lusterko poziomnicy (4) pod odpowiednim kątem przez poruszanie nim w przód i w tył wokół jego osi, jednocześnie patrząc na obraz poziomnicy (5). Rys. 5 Następnie przekręcamy gałkę poziomującą (3) z [Rys. 4] tak, aby pęcherzyk znalazł się w centrum [Rys. 5]. Teraz urządzenie jest we właściwej pozycji. Cały zespół moŝna obrócić wokół osi pionowej trzymając za skrzynkę z soczewkami lub za centralne złącze. (c) Teraz ustawiamy drąŝek punktu bliŝy] na uchwycie (33) i zaciskamy przy pomocy śruby (32) [Rys. 22]. NieuŜywany drąŝek naleŝy podnieść do góry zgodnie z rysunkiem [Rys. 6]. Rys. 4 Rys. 6 5

6 (2) Nazewnictwo (1) Wspornik (2) Pokrętło zaciskające (3) Pokrętło poziomujące (4) Lusterko poziomnicy (5) Poziomnica (6) Skala DP (7) Pokrętło regulujące DP Rys. 7 (8) Pryzmat obrotowy (9) Pokrętło obracające pryzmatem (10) Pokrętło tarczy soczewek pomocniczych (11) Wskaźnik mocy sferycznej (12) Pokrętło obracające tarczą soczewek sferycznych (co 0.25 dptr) 6

7 (13) Pokrętło obracające tarczę soczewek sferycznych (co 3.00 dptr) (14) Pokrętło obracające tarczę soczewek cylindrycznych (15) Wskaźnik mocy cylindra (17) Skala osi soczewek cylindrycznych (18) Gałka obrotu (19) Cylinder skrzyŝowany (20) Dźwignia obrotu okienek (16) Pierścień obracający oś cylindra Rys. 8 (21) Ruchome okienka (22) Otwór wzrokowy (23) Pokrętło podpórki czoła (24) Wskaźnik oparcia czoła (25) Podpórka czoła (26) Okienko odległości rogówki (27) Przyrząd do określania odległości rogówki (28) Uchwyt podpórki twarzy (29) Śruba przytrzymująca (30) DrąŜek zbieŝności lewej i prawej strony głowicy (31) Gałka blokująca drąŝek punktu bliŝy (32) Śruba blokująca 7

8 (33) Uchwyt utrzymujący test do bliŝy (34) Uchwyt karty (35) DrąŜek punktu bliŝy (36) Podpórka twarzy (37) Dodatkowy wkrętak (38) Ściereczka do czyszczenia soczewek (39) Dodatkowa soczewka 8

9 (3) Oznaczenia i symbole soczewek pomocniczych Rys. 9 Okular otwarty Rys. 10 Okular zasłonięty 10 I 6 U GL RL W W R R ±.50 R Filtr polaryzacyjny. UŜywany do badania forii, równowagi obuocznej i stereopsji. Oś polaryzacji ma kierunek strzałki, pod kątem 45 do osi pionowej. 10 dptr pryzmatycznych bazą do wewnątrz, dla odchylania celu (przez oko) o 10 dptr pryzmatycznych na zewnątrz. Ma zastosowanie przy badaniu przywodzenia. 6 dptr pryzm bazą do góry, dla odchylania celu (przez oko) o 6 dptr pryzm w dół. Filtr zielony Filtr czerwony Przezroczyste szkiełko Maddoxa w poziomie. UŜywana przy badaniu forii. Przezroczyste szkiełko Maddoxa w pionie. UŜywana przy badaniu forii. Czerwone szkiełko Maddoxa w poziomie. UŜywana przy badaniu forii. Czerwone szkiełko Maddoxa w pionie. UŜywana przy badaniu forii. Otworek. UŜywany do określania DP, a takŝe do stwierdzania czy słabe widzenie jest spowodowane anomalią refrakcyjną, czy teŝ wynika z innych powodów. Nieruchomy cylinder skrzyŝowany o mocy ±0.50 dptr, z osią dodatnią w poziomie. UŜywany do badania starczowzroczności. Soczewka sferyczna o mocy dptr, mająca zastosowanie przy skiaskopii. Przezroczysty filtr z celownikiem. UŜywany do określania DP. 9

10 (4) Działanie (A) Tarcze soczewek sferycznych Aby ustawić w otworze wzrokowym tylko moc sferyczną (odtąd zwaną SFERĄ), obracamy pokrętło (10) tarczy soczewek pomocniczych do pozycji otwartej i ustawiamy pokrętło (14) obracające tarczę soczewek cylindrycznych tak, by ukazał się symbol {000} na wskaźniku mocy cylindra (15). Następnie przekręcając pierścień obracający tarczę soczewek sferycznych co 0.25 dptr (12), moŝna wstawić w otwór wzrokowy (22) wybraną wartość SFERY w zakresie od dptr do dptr co 0.25 dptr. Moc soczewki wstawionej do otworu wzrokowego jest widoczna na wskaźniku mocy sferycznej (11). Jakkolwiek w okienku wskaźnika pojawi się kilka cyfr w pionie, to tylko trzecia i czwarta cyfra powinna być odczytana. Np. {075} naleŝy odczytać jako 0.75 dptr, a 1150 jako dptr. Wartości dodatnie są pokazywane na biało, a ujemne na pomarańczowo. PowyŜsza metoda dotyczy stopniowania soczewek co 0.25 dptr. Dla większych przyrostów naleŝy przekręcać pokrętło (13) obracające tarczą soczewek sferycznych co 3.00 dptr tak, by wartość SFERA zmieniała się o 3.00 dptr. (B) Tarcza soczewek cylindrycznych Na skutek obracania pokrętła tarczy soczewek cylindrycznych [14], soczewki cylindryczne z przedziału od 0.00 dptr do dptr pojawiają się w otworze wzrokowym co 0.25 dptr. Ta moc jest pokazywana przez wskaźnik mocy cylindra (15). (Urządzenia z plusowym cylindrem są równieŝ dostępne.) Oś astygmatyzmu, a dokładniej oś soczewki cylindrycznej jest ustawiana przez obrót zewnętrznego pierścienia (16) lupki cylindra skrzyŝowanego, a połoŝenie tej osi pokazuje skala (17) w centrum okienka. Rys. 11 (C) Tarcza soczewek pomocniczych Rys. 12 Aby zmienić soczewkę pomocniczą w otworze do badania wzroku naleŝy przekręcić pokrętło tarczy soczewek pomocniczych omawianych w punkcie (3) Oznaczenia i symbole soczewek pomocniczych, tak jak pokazano na [Rys. 11]. (D) Cylinder skrzyŝowany UŜywany jest do precyzyjnego określania mocy i osi cylindra. Aby przesunąć ramię z cylindrem skrzyŝowanym do otworu wzrokowego naleŝy 10

11 trzymać za dźwignię obrotu (20). Czerwona linia na zewnętrznej oprawce jest zawsze równoległa do osi cylindra, litera A po prawej stronie wskazuje oś, a litera P moc. Biała kropka na wewnętrznej stronie oprawki wskazuje płoŝenie osi dodatniej, a pomarańczowa ujemnej. Oś cylindra zmienia się, gdy obracamy zewnętrzną oprawkę. Natomiast pozycja osi pozostaje zachowana, gdy przekręcamy gałkę obrotu (18). sposób go wymienić, jeśli zajdzie taka konieczność. 1. Usunąć obydwie śrubki z obudowy cylindra skrzyŝowanego. 2. Usunąć dociski, oznaczone A i P oraz spręŝynę. 3. Wyjąć cylinder skrzyŝowany (typ A). 4. Zamontować nowy cylinder skrzyŝowany posługując się instrukcją w odwrotny sposób. B) MontaŜ typu B [Rys. 15] Typ B przewiduje 2 rodzaje cylindra skrzyŝowanego, ±0.50 dptr i ±0.25 dptr, których uŝywa się w zaleŝności od potrzeb. Aby wymienić jeden rodzaj cylindra na drugi naleŝy: Rys. 13 (Gałka obraca się lekko, gdy obracamy ją w jednym kierunku). Cylinder skrzyŝowany urządzenia VT- SE jest dostępny jest zarówno w wersji ±0.50 dptr, jak i ±0.25 dptr. A) MontaŜ typu A [Rys. 14] Rys Ustawić znaczek A tak, by pokrył się z czerwoną linią. 2. Usunąć małą śrubkę w małym otworze na zewnętrznej oprawce cylindra skrzyŝowanego. 3. Przekręcić wewnętrzną oprawkę zgodnie z ruchem wskazówek zegara, jednocześnie pociągnąć ku sobie. Soczewka typu B jest w ten sposób wyjęta Rys. 14 Aby móc uŝywać cylinder nieprzerwanie, naleŝy wiedzieć, w jaki 4. Aby zainstalować nową soczewkę montujemy cylinder skrzyŝowany tak, aby sztyft na zewnętrznej oprawce znalazł się pomiędzy gałką 11

12 i otworem. Następnie naleŝy włoŝyć cylinder skrzyŝowany i obrócić przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Gdy 0 podziałki ustawione jest pionowo jak na [Rys. 17] wówczas pryzmat ma działanie poziome 3 dptr pryzm do nosa. 5. Po kliknięciu (gdy cylinder zajmie właściwą pozycję) i czerwona linia pokryje się z literą A, wkręcamy ponownie małą śrubkę blokującą w mały otwór na zewnętrznej oprawce cylindra skrzyŝowanego. (E) Pryzmat obrotowy Aby ustawić pryzmat obrotowy w otworze wzrokowym naleŝy przekręcić okienko (21),. Aby zmienić moc pryzmatu naleŝy przekręcić pokrętło obracające pryzmatem (9) pokazane na [Rys. 16]. Rysunek pokazuje moc ustawioną na 0. Rys. 18 Natomiast gdy 0 podziałki ustawione jest w poziomie to pryzmat ma działanie pionowe (góra-dół), jak na [Rys. 18].2 dptr pryzm w górę [Rys. 17] i [Rys. 18] pokazują przykłady dla oka prawego. Rys. 16 Rys

13 (F) Przyrząd do określania odległości rogówki Rys. 19 Aby dostosować podpórkę czoła (25): obracamy jej pokrętło (23). Gdy czoło pacjenta dotyka podpórki, na końcu gałki pojawia się pomarańczowy wskaźnik oparcia czoła (24). Poprzez przysłonę (26) patrzymy z odległości 30 cm na lusterko, w którym widać zarys rogówki oka na tle podziałki [Rys. 20]. Rys. 20 Ustawiamy górny i dolny wskaźnik tak, aby pokryły się z dłuŝszą linią prostą na skali widzianej w lusterku [Rys. 21c]. Rys. 21 a b c MoŜna to osiągnąć poruszając się delikatnie w prawo i w lewo. Następnie spojrzeć na wierzchołek rogówki oka pacjenta. (Warunkiem jest dobrze oświetlona twarz pacjenta). Gdy oko jest ustawione na linii dłuŝszej, moc soczewek będzie mierzona w odległości 12 mm od szczytu rogówki. Linia przerywana wskazuje pozycję 13,75 mm. Umieszczona tuŝ za nią najkrótsza linia wskazuje odległość 14 mm. KaŜda następna powiększa odległość o 2 mm. Gdy szczyt rogówki jest ustawiony na następnej ciągłej linii, czyli 4 mm od dłuŝszej linii, moc soczewki jest mierzona w odległości 12+4= 16 mm. Jeśli w okularach pacjenta odległość soczewki od rogówki wynosi 14 mm, a pomiar refrakcji jest dokonywany w odległości 12 mm, to konieczne jest skorygowanie mocy zgodnie z Tabelą 1 lub 2. Pokazują to przykłady: Przykład 1. Gdy odległość soczewki od rogówki w czasie pomiaru foropterem lub oprawce próbnej wynosi 12 mm, a odległość, w jakiej pacjent będzie nosił soczewkę we własnych okularach wynosi 11mm, to dla przeliczenia mocy naleŝy zastosować Tabelę 1. RóŜnica odległości wynosi 12-11=1mm. Zgodnie z tabelą, dla korekcji mocy +10,00 Dsph przy zmniejszeniu odległości o 1mm naleŝy zwiększyć moc soczewki o 0,10 D. Właściwa moc wynosi wówczas: (+10) + (+0,10) = +10,10D. Przykład 2. Odległość soczewki o mocy sferycznej -9.50D od rogówki w oprawce próbnej w czasie pomiaru wynosi 15mm, a odległość, w jakiej pacjent będzie nosił soczewkę we własnych okularach wynosi 12 mm. Aby obliczyć poprawkę dla wartości pośredniej -9,5D, której nie ma w tabeli, naleŝy w Tabeli 2 odszukać moc po zmianie dla korekcji D i -9.00D 13

14 w odległości zmniejszonej o 15-12=3 mm. Szukana wartość wynosi więc: = 0.27D 2 Dlatego ostateczna wartość korekcji wynosi: (-9.50) + (0.27) = -9.23D Przykład 3. Odległość soczewki sferocylindrycznej SFERA D x CYLINDER -6.00D w oprawce próbnej od rogówki w czasie pomiaru wyniosła 19mm, a odległość, w jakiej pacjent będzie nosił soczewkę we własnych okularach wynosi 12 mm. Dla tej soczewki wartość kompensacji sfery odczytana z miejsca przecięcia mocy D i odległości 19-12=7 mm w Tabeli 2 wynosi 0.79D. Zatem skompensowana moc soczewki wynosi (-11) + (0.79) = D. Dla kompensacji mocy cylindrycznej naleŝy najpierw określić moc południka silniejszego załamywania; (-11) + (-6) = D. Jak wynika z tabeli, skompensowana wartość wynosi (-17) + (+1.81) = D. Teraz naleŝy odjąć obliczoną wcześniej moc południka słabszego załamywania od mocy silniejszego południka refrakcji (-15.19D) - ( D) = -4.98D. Zatem skorygowana wartość wynosi: dsph z dcyl Tabela 1 Kompensacja mocy dla wartości dodatnich D dptr L mm ,00 0,001 0,002 0,003 0,004 0,005 0,006 0,007 0,008 0,009 0,01 + 2,00 0,004 0,008 0,01 0,02 0,02 0,02 0,03 0,03 0,04 0,04 + 3,00 0,009 0,02 0,03 0,04 0,05 0,06 0,06 0,07 0,08 0,09 + 4,00 0,02 0,03 0,05 0,07 0,08 0,10 0,12 0,13 0,15 0,17 + 5,00 0,03 0,05 0,08 0,10 0,13 0,15 0,18 0,21 0,24 0,26 + 6,00 0,04 0,07 0,11 0,15 0,19 0,22 0,26 0,30 0,34 0,38 + 7,00 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,31 0,36 0,42 0,47 0,53 + 8,00 0,06 0,13 0,20 0,26 0,33 0,40 0,47 0,55 0,62 0,70 + 9,00 0,08 0,16 0,25 0,34 0,42 0,51 0,61 0,70 0,79 0,89 +10,00 0,10 0,20 0,31 0,42 0,53 0,64 0,75 0,87 0,99 1,11 +11,00 0,12 0,25 0,38 0,51 0,64 0,78 0,92 1,06 1,21 1,36 +12,00 0,15 0,30 0,45 0,61 0,77 0,93 1,10 1,27 1,45 1,64 +13,00 0,17 0,35 0,53 0,71 0,90 1,10 1,30 1,51 1,72 1,94 +14,00 0,20 0,40 0,61 0,83 1,05 1,28 1,52 1,77 2,02 2,28 +15,00 0,23 0,46 0,71 0,96 1,22 1,48 1,76 2,05 2,34 2,65 +16,00 0,26 0,53 0,81 1,09 1,39 1,70 2,02 2,35 2,69 3,05 +17,00 0,29 0,60 0,91 1,24 1,58 1,93 2,30 2,68 3,07 3,48 +18,00 0,33 0,67 1,03 1,40 1,78 2,18 2,59 3,03 3,48 3,95 +19,00 0,37 0,75 1,15 1,56 1,99 2,44 2,91 3,41 3,92 4,46 +20,00 0,41 0,83 1,28 1,74 2,22 2,73 3,26 3,81 4,39 5,00 Dla bardziej precyzyjnych obliczeń, w celu skorygowania wartości mocy moŝna skorzystać z poniŝszych reguł: Gdy odległość soczewki od rogówki w oprawce próbnej w czasie pomiaru jest większa niŝ odległość, w jakiej pacjent będzie nosił soczewkę we własnych okularach, wówczas korzystamy ze wzoru: L D 2 D'=D L D D : moc pomierzona (dptr) D' : skorygowana wartość mocy (dptr) L : róŝnica między odległością zmierzoną w oprawce próbnej, a odległością, w jakiej pacjent będzie nosił soczewki (mm) Gdy natomiast odległość zmierzona w oprawce próbnej jest mniejsza od odległości w jakiej pacjent będzie nosił soczewki korzystamy ze wzoru: L D 2 D'=D L D 14

15 Tabela 2 Kompensacja mocy dla wartości ujemnych D dptr - 1,00-2,00-3,00-4,00-5,00-6,00-7,00-8,00-9,00-10,00-11,00-12,00-13,00-14,00-15,00-16,00-17,00-18,00-19,00-20, ,001 0,004 0,009 0,02 0,02 0,04 0,05 0,06 0,08 0,10 0,12 0,14 0,17 0,19 0,22 0,25 0,28 0,32 0,35 0,39 0,002 0,008 0,02 0,03 0,05 0,07 0,10 0,13 0,16 0,20 0,24 0,28 0,33 0,39 0,44 0,50 0,56 0,63 0,70 0,77 0,003 0,01 0,03 0,05 0,07 0,11 0,14 0,19 0,24 0,29 0,35 0,42 0,49 0,56 0,65 0,73 0,82 0,92 1,02 1,13 0,004 0,02 0,04 0,06 0,10 0,14 0,19 0,25 0,31 0,38 0,46 0,55 0,64 0,74 0,85 0,96 1,08 1,21 1,34 1,48 L mm 5 6 0,005 0,02 0,04 0,08 0,12 0,17 0,24 0,31 0,39 0,48 0,57 0,68 0,79 0,92 1,05 1,19 1,33 1,49 1,65 1,82 0,006 0,02 0,05 0,09 0,15 0,21 0,28 0,37 0,46 0,57 0,68 0,81 0,94 1,08 1,24 1,40 1,57 1,75 1,94 2, ,007 0,03 0,06 0,11 0,17 0,24 0,33 0,42 0,53 0,65 0,79 0,93 1,08 1,25 1,43 1,61 1,81 2,01 2,23 2,46 0,008 0,03 0,07 0,12 0,19 0,27 0,37 0,48 0,60 0,74 0,89 1,05 1,22 1,41 1,61 1,82 2,04 2,27 2,51 2,76 0,009 0,04 0,08 0,14 0,22 0,31 0,41 0,54 0,67 0,83 0,99 1,17 1,36 1,57 1,78 2,01 2,26 2,51 2,77 3, ,01 0,04 0,09 0,15 0,24 0,34 0,46 0,59 0,74 0,91 1,09 1,29 1,50 1,72 1,96 2,21 2,47 2,75 3,03 3,33 Rys. 23 (G) DrąŜek punktu bliŝy Moc soczewek do bliŝy mierzona jest dla osób, które potrzebują innej mocy do pracy z mniejszych odległości. Rys. 24 Rys. 22 Aby zamocować uchwyt utrzymujący test do bliŝy (33) naleŝy wkręcić śrubę blokującą (32) pokazaną na [Rys. 22] w dźwignię (30). Aby przeprowadzić precyzyjne badanie punktu bliŝy, w czasie opuszczania drąŝka punktu bliŝy, kaseta z soczewkami ustawia się automatycznie tak, Ŝe osie główne soczewek przecinają się w odległości 40 cm, [Rys. 23]. DrąŜek punktu bliŝy moŝe być obniŝony bez pochylenia głowic, jeśli śruba blokująca jest odkręcona. [Rys. 24] 15

16 (H) Akcesoria (a) Miernik punktu bliŝy [Rys. 24] DrąŜek punktu bliŝy (35) jest zaopatrzony w uchwyt testu (34), który przesuwa się wzdłuŝ drąŝka. Na jednym końcu drąŝka znajduje się kwadratowy otwór. Ten koniec jest umieszczony ponad uchwytem utrzymującym test do bliŝy (33) i mocno przytwierdzony przy pomocy śruby. Gałka blokująca drąŝek punktu bliŝy (31). Odległościomierz jest wyskalowany w cm (12~67), calach (5~26) i dioptriach (9~ 1.5). Krawędź uchwytu testu, na której znajduje się pomarańczowa kropka wskazuje odległość między okiem a kartą. (b) Obrotowy test do bliŝy [Rys. 25] Mocuje się go w uchwyt przy badaniu refrakcji w obszarze bliŝy. Gdy obracamy ruchomy element pod kartą, wówczas Ŝądany optotyp pojawia się w okienku. 6 Tabela testu ostrości wzroku do bliŝy (odl. 40 cm) 7 Test ostrości wzroku dla odległ. pośrednich (67 cm) 8 Do badania pionowej forii i odwodzenia w pionie w obszarze bliŝy i w odległościach pośrednich 9 Test ostrości wzroku do bliŝy (40 cm; visus 1.0). 10 Test astygmatyzmu (c) Cztery wymienne podpórki twarzy (36) z otworem pokazane na [Rys. 25], z których dwie powinny być zamocowane po stronie pacjenta dla zachowania higieny. (d) Winylowy pokrowiec (Półprzezroczysta plastykowa torebka z zaciskanym zamknięciem). (e) Dodatkowy wkrętak (37) [Rys. 26] uŝywany do demontaŝu kurzoodpornej osłony soczewek. (f) Ściereczka do czyszczenia soczewek (38) (rys. 25) (g) Dodatkowe pudełko (h) Dodatkowe soczewki (39) (rys. 25) dcyl (w urządzeniach z plusowym cylindrem dcyl) (i) Śruba przytrzymująca (29) (Rys. 25) Rys. 25 Numery optotypów: 1 Test ostrości wzroku do bliŝy (odległość 40 cm) 2 Do badania presbiopii 3 Do badania poziomej forii w bliŝy i w odległościach pośrednich 4 Test ostrości wzroku do bliŝy (40 cm: visus 1.0) 5 Optotyp do badania presbiopii Rys. 26 (5) Konserwacja i przechowywanie (A) Przechowywanie Gdy urządzenie nie jest uŝywane naleŝy je chronić przed wilgocią i kurzem, przykrywając winylowym pokrowcem. 16

17 (B) Czyszczenie soczewek Jakkolwiek wbudowane soczewki są chronione przed kurzem, ale gdy ulegną zabrudzeniu poleca się wycierać ich zewnętrzną powierzchnię ściereczką z zestawu akcesoryjnego lub miękką, gładką ściereczką zwilŝoną niewielką ilością płynu złoŝonego z 1 części alkoholu i 4 części eteru. Jeśli któraś z wewnętrznych soczewek się zakurzy, naleŝy usunąć soczewkę wierzchnią i wyczyścić wewnętrzną soczewkę, postępując według powyŝszej procedury. (C) Oliwienie Oliwienie nie jest konieczne, bowiem instrument został przesmarowany w fabryce. (D) Przegląd Przegląd jest zalecany co 3-4 lata, w zaleŝności od zuŝycia. Aby umówić się na przegląd, naleŝy się skontaktować się z najbliŝszym punktem serwisowym. 17

18 II. BADANIE FOROPTEREM Oto przykład badania. Przed wykonaniem badania powinny zostać określone: ostrość wzroku pacjenta, wywiad chorobowy, pomiar P.D. i inne dane. Aby optymalnie wykorzystać instrument, badający powinien dobrze znać metodę badania. Proszę zatem odnieść się takŝe do innych publikacji przeznaczonych dla specjalistów badania wzroku. Dla wygody opisano tu pewnego modelowego pacjenta: Pan A, który ma 25 lat i nosi okulary odwiedza naszą firmę. Twierdzi, Ŝe jego ostrość wzroku jest niewystarczająca. Oto jego korekcja: P.D. 63mm. OP Sf -1.0 dptr Cyl dptr ax 90 OL Sf dptr Cyl dptr ax 180 Oko prawe korekcja sferyczna dptr moc astygmatyczna dptr axis 90 Oko lewe korekcja sferyczna dptr moc astygmatyczna dptr axis 180 Ostrość wzroku pacjenta wynosi 0.7 (20/30) dla prawego i lewego oka, a poza tym jest okulistycznie zdrowy. Dlatego teŝ właściwa dla niego korekcja wady refrakcji moŝe być zmierzona przy pomocy urządzenia. Proszę się zastosować do poniŝszej instrukcji w czasie badania. (1) Instalacja (A) Przymocować urządzenie do zespołu. Przymocować drąŝek punktu bliŝy (35) do uchwytu (33) i skierować go ku górze, jak pokazano na rys.5. (B) Ustawić moc sferyczną (SFFERA) i cylindryczną (CYLINDER) na zero. (C) Ustawić na przyrządzie wcześniej zmierzone P.D. Aby to uczynić, naleŝy obracać pokrętło regulujące (7) tak, aby skala P.D. (6) pokazała wartość rozstawu źrenic Pana A. MoŜna równieŝ dokonać ustawienia P.D. foropterem Ustawić soczewki pomocnicze w pozycji i dostosować P.D. tak, aby źrenice znalazły się na przecięciu linii pajęczych. Rys. 27 (D) Dostosować przyrząd do pacjenta. (E) Przekręcić pokrętło poziomujące (3), patrząc na poziomnicę (5) tak, aby pęcherzyk został wycentrowany. (F) Ustalić odległość instrumentu od szczytu rogówki. Przystosować podpórkę czoła (23), jak pokazano na [rys19]. (G) Gdy badane ma być prawe oko, naleŝy obrócić pokrętło tarczy soczewek pomocniczych (10) na dla prawego oka i na dla oka lewego. (2) Metoda foggingu (odmglenia) (A) NaleŜy zwiększyć szacowaną moc sferyczną SFERA dla prawego oka o +3,00 dptr. NaleŜy załoŝyć naszemu pacjentowi wstępną korekcję (-1.00) + (+3,00) =+2,00 dptr, poniewaŝ moc jego korekcji wynosiła -1,00 dptr. (B) W tych warunkach pacjent nie będzie w stanie zobaczyć wyraźnie wyświetlonego optotypu. NaleŜy zatem stopniowo dodawać mocy minusowej. W przypadku pana A, zmniejszamy wartość mocy sferycznej SFERA stopniowo przez obracanie tarczy soczewek sferycznych (12): 2,00 1,75 1,50 aŝ do osiągnięcia visus

19 Otrzymaliśmy -1,00 (100 na pomarańczowym tle). (C) Wyświetlić test do badania astygmatyzmu i zapytać pacjenta, jak go widzi. Rys. 28 Pan A mówi, Ŝe widzi go tak, jak pokazuje [Rys. 28]. NaleŜy obrócić pierścień osi cylindra(16) na 90 od linii, którą pacjent Rys. 29 widział jako najciemniejszą. [Rys. 29]. (Jeśli pacjent odpowie, Ŝe wszystkie linie są jednakowo wyraźne, to znaczy, Ŝe astygmatyzm nie występuje.) (D) Obrócić pokrętło obracające tarczą soczewek cylindrycznych (14), by zmienić moc cylindryczną na 0,00-0,25-0,50 tak, by wszystkie linie były widziane jednakowo. Przy mocy -0,50 test jest widziany przez naszego pacjenta tak, jak pokazuje [Rys. 30]. Rys. 30 (E) Zmienić moc sferyczną SFERA, by ostrość wzroku doszła do 1,2 ~ 1,5 co 0,25 dptr. ZauwaŜyć, kiedy zmienia się wartość -1,00-1,25-1,50. -1,00 0,7-1,25 0,9-1,50 1,2-1,75 1,5-2,00 1,5-2,25 1,5 Szukana korekcja, to najmniejsza wartość mocy, przy której pacjent osiąga najlepszą ostrość wzroku, natomiast w przypadku presbiopii największa. Pan A osiągnął visus 1,5. Jego korekcją moŝe być -1,75-2,00 lub -2,25, więc wybieramy najmniejszą moc, -1,75. Badanie jest prawie skończone, ale trzeba jeszcze doprecyzować pomiar. (3) Precyzowanie mocy i osi cylindra (A) Ustawić cylinder skrzyŝowany (19) przed prawym okiem pacjenta i ustawić literę A na czerwonej osi okienka cylindra [Rys. 31]. 19

20 w kierunku pomarańczowego punktu o 5. (nowa oś 100 ). Rys. 31 (B) Wyświetlić test do badania astygmatyzmu, np. test solniczki, jak na rys. 30. Obrócić gałkę (18) palcem, aby odwrócić cylinder skrzyŝowany (19). Następnie poprosić pana A, by porównał, jak widzi oba obrazy, (jak na rys. 30). Zatrzymać w połoŝeniu, które określi, jako lepsze. Efekt pokazano na rys. 31. Obrócić czerwoną oś na obudowie cylindra o 5 w kierunku pomarańczowego punktu (w tym przypadku na 95 ) Rys. 34 (D) Obrócić soczewkę ponownie. Pan A nie widzi róŝnicy. Więc precyzowanie osi cylindra jest zakończone. (Oś ustalono na 100 ). (E) Następnie naleŝy ustalić moc cylindra (C). Obrócić oprawkę tak, by litera P pokryła się z czerwoną linią (19). (rys. 33). Rys. 32 Rys. 35 (F) UŜyć ponownie testu do badania astygmatyzmu, jak na rys. 30. Obrócić (19) tak, jak w punkcie (B) i poprosić, by pacjent porównał widziane obrazy. Efekt pokazano na [Rys. 36]. Rys. 33 (C) Obrócić soczewkę ponownie dla porównania. Rezultat jest pokazany na rys. 32. Obrócić czerwoną linię na obudowie Jeśli lepszy obraz uzyskano wówczas, gdy pomarańczowa kropka pokrywa się z literą P, (jak pokazano na [Rys. 36]), oznacza to, Ŝe wartość cylindra powinna 20

21 być zwiększona o 0,25 dptr. (Pan A ma teraz 0,75 dptr.) Rys. 36 (G) Obrócić soczewkę ponownie dla porównania. W połoŝeniu takim, jak na [Rys. 36]. pacjent widzi najlepiej. PoniewaŜ białe punkty są ustawione na literę P, moc cylindra powinna zostać zmniejszona o 0,25 dptr. Gdyby pomarańczowe kropki pokryły się z literą P, naleŝałoby dodać następne 0,25 dptr. Zatem w sumie zostałoby dodane 0,50 dptr. (H) Aby zweryfikować osiągniętą moc naleŝy ponownie obrócić soczewkę. W połoŝeniu z rys. [Rys. 36] pacjent widzi najlepiej, tak jak w punkcie (F). A zatem właściwa moc znajduje się pomiędzy -0,50 dptr i -0,75 dptr. Właściwa wartość wynosi więc -0,62 dptr. (4) Precyzowanie mocy sferycznej (Test czerwono-zielony) (a) Aby ustalić wartość mocy sferycznej SFERA, naleŝy wyświetlić na projektorze test czerwono-zielony. [Rys. 37]. Zapytać pacjenta, które pole widzi wyraźniej. Jeśli zielone, wskazuje to na lekkie przekorygowanie w przypadku krótkowzroczności (lub niedokorygowanie przy nadwzroczności). NaleŜy zatem zmniejszyć moc sferyczną SFERA o 0,25; +1,75 +1,50. Rys. 37 (b) Zapytać ponownie pacjenta, którą grupę elementów widzi wyraźniej. Czerwone są widziane lepiej, zatem wskazuje to na niedokorygowaną krótkowzroczność (lub przekorygowanie w nadwzroczności). Zatem właściwa moc dla pacjenta A, to 1,62. Generalnie, krótkowidzom daje się moŝliwie najmniejszą korekcję sferyczną (a pacjentom nadwzrocznym odwrotnie). (c) Badanie prawego oka jest zatem skończone. Ostatecznie korekcja dla naszego pacjenta wynosi: SFERA (moc sferyczna) to (wskaźnik pomarańczowy), CYLINDER (moc cylindryczna) to (wskaźnik pomarańczowy), a oś wynosi 100. Zatem, OP dsph cc -0.50dcyl ax100 NaleŜy teraz zbadać lewe oko. Obrócić pokrętło tarczy soczewek pomocniczych (10) na dla lewego oka i dla prawego oka. Dalej postępować zgodnie z punktami od (2) (a) do (4) (c). Wynik badania lewego oka pana A: OL dsph cc dcyl ax

22 (5) Test równowagi obuocznego widzenia (A) Metoda pryzmatu obrotowego R dsph cc -0.50dcyl ax 100 L dsph cc -0.50dcyl ax170 (D) Zwiększyć sferyczną moc ujemną dla obojga oczu o 0.25 dptr. I zmieniać powoli tę wartość SFERA, aŝ pacjent przeczyta 1.2 lub 1.5 (5/53). Pacjent chce widzieć optotypy o wielkości 1.5 (5/33). Teraz po zmianie wartość mocy sferycznej zapis okularów dla pana A moŝna zapisać w następujący sposób: R. -1.5dsph C -0.50dcyl Ax 100 Rys. 38 (A) Po niezaleŝnym badaniu prawego i lewego oka naleŝy teraz przeprowadzić badanie obuoczne: PoniŜsze testy dotyczą badania równowagi obuocznej. Ustawić oboje oczu w połoŝeniu. UŜyć testu pokazanego na [Rys. 32]. Ustawić pryzmaty przed obojgiem oczu, 2 dpryzm bazą do góry (oko prawe) i 2 dpryzm bazą do dołu (oko lewe) [Rys. 38]. (B) Pan A widzi dwa obrazy, jeden powyŝej, drugi poniŝej. Zapytać pacjenta, który obraz widzi wyraźniej. Odpowiada, Ŝe powyŝej. NaleŜy więc pogorszyć oko lepiej widzące o dsph. Gdy górny obraz jest lepszy, dodać dptr do lewego oka, przed którym znajdują się 2dpryzm bazą do dołu. Otrzymujemy (-2.00) + (+0.25) = dptr. (C) Zapytać ponownie, który obraz jest wyraźniejszy. Jeśli oba są podobne, równowaga obuoczna została osiągnięta. Usunąć pryzmat obrotowy sprzed obojga oczu. Dodać SFERA dsph do obojga oczu. Zatem moce soczewek pana A, to: L dsph C -0.50dcyl Ax 170 (B) Metoda filtra polaryzacyjnego (a) Obrócić pokrętło tarczy soczewek pomocniczych (10) na dla prawego oka i dla lewego oka. Wyświetlić na projektorze polaryzacyjny test do badania równowagi obuocznej. (b) Pacjent A widzi górny rząd testu prawym okiem, a dolny lewym okiem. Rys. 39 Jeśli oba rzędy są widziane tak samo wyraźnie, oznacza to prawidłową równowagę obuoczną. Jeśli nie, naleŝy dodać dptr do wartości SFERA (w oku lepiej widzącym), aŝ obie kolumny będą widziane jednakowo. (c) Ustawić (10) na dla obu oczu. Następnie dodać dsph dla obojga oczu. 22

23 (d) Kontynuować zmianę mocy sferycznej obojga oczu o 0.25 dptr dla kaŝdego oka w kierunku minusów. Zmieniać wartość SFERA powoli, aŝ ostrość wzroku kaŝdego oka osiągnie 1.2 lub 1.5(5/3). (6) Pomiar forii w obszarze dali (A) Metoda soczewki Maddoxa i pryzmatu obrotowego (a) Rozpocząć od pomiaru forii poziomej. Kontynuować do uzyskania rezultatu otrzymanego w punkcie (5) (e). Ustawić pokrętło tarczy soczewek pomocniczych prawego oka (10) na R. (RMH) jak pokazano na rys. 39. Ustawić pryzmat obrotowy (8) tak, by 0 skali było skierowane ku górze dla lewego oka. Wyświetlić mały świetlny punkt fiksacji w miejscu projekcji testu. Pan A widzi czerwoną pionową linię (rys. 41a) prawym okiem, a punkt świetlny lewym okiem, jak na rys. 41 b. Mogą one być widziane zarówno w połoŝeniu a, jak i b rys. 42. Punkt świetlny porusza się, gdy pokrętło obracające pryzmatem (9) jest obracane. Poprosić pacjenta, by zasygnalizował, kiedy zobaczy obiekt pokazany na [Rys. 43b]. Efekt jest pokazany na [Rys. 44]. Skala pryzmatu obrotowego pokazuje 2, czyli bardziej w kierunku nosa niŝ 0. To oznacza 2 bazą do nosa i wskazuje na egzoforię 2 dpryzm. (b) Teraz następuje pomiar forii pionowej. Ustawić pokrętło (10) tarczy soczewek pomocniczych na R (RMV) jak pokazuje [Rys. 45] dla prawego oka, podczas gdy pryzmat obrotowy (8) dla lewego oka jest ustawiony w pozycji poziomej. Pan A widzi czerwoną poziomą linię prawym okiem, a punkt świetlny lewym okiem. Obrócić pryzmat, jak pokazano w punkcie (a) i poprosić pana, by zasygnalizował, kiedy zauwaŝy, Ŝe czerwony punkt i linia pokryją się. Jeśli zgłosi sytuację pokazaną na [Rys. 47], naleŝy odczytać wynik na skali. Na skali odczytujemy 0.5, a więc poniŝej 0. Zatem wskazanie dla lewego oka, to 0. Bazą do dołu, czyli [0.5] dpryzm hyperforii. Rys. 40 Rys. 41 Rys. 42 Rys

24 oka i dla lewego oka. Wyświetlić test forii przy pomocy projektora TOPCON (rys. 47). Rys. 44 Rys. 48 (b) Jeśli pacjent ma ortoforię, cztery linie testu będą przez niego widziane tak, jak na [Rys. 48]., Jeśli pacjent ma zaburzenia forii, linie nie będą wyrównane. Rys. 45 Rys. 46 (c) Jeśli tylko pionowe linie są przesunięte względem siebie tak, jak na [Rys. 49], naleŝy ustawić pryzmat obrotowy (8) przed lewym okiem pacjenta w pozycji {0} (zero) skalą ku górze. Obracać powoli pokrętło (9) pryzmatu do momentu, gdy obraz widziany przez pacjenta będzie jak na [Rys. 48]. Odczytać wartość pryzmatu na skali. (Esoforia i exoforia). (d) Jeśli tylko poziome linie są przesunięte względem siebie tak, jak na [Rys. 50], ustawić 0 (zero) skali w pozycji poziomej i obrócić (9) tak, by obraz był widziany przez pacjenta jak [Rys. 48]. (hyperforia). Rys. 47 (B) Metoda filtra polaryzacyjnego (a) Obrócić pokrętło (10) tarczy soczewek pomocniczych do połoŝenia dla prawego 24

25 (8) Badanie presbiopii (starczowzroczności) To badanie jest przeznaczone dla pacjentów powyŝej ok. 45 r.ŝ. Rys. 49 Rys. 50 (e) Gdy zarówno pionowe, jak i poziome linie są przesunięte jak na [Rys. 51] naleŝy ustawić 0 (zero) skali pryzmatu obrotowego tak, by linie pionowe nie były rozsunięte w poziomie jak pokazuje to [Rys. 50]. (foria do wewnątrz i na zewnątrz). Następnie ustawić 0 (zero) skali w poziomie. Obrócić (9) tak, by poziome linie leŝały na jednej osi, jak na [Rys. 49]. (hyperforia). Rys. 51 (7) Ustalanie wyników Badanie pana A jest zakończone. Gdy w momencie badania forii stwierdzimy duŝe zaburzenia, naleŝy dodać pacjentowi odpowiednią korekcję pryzmatyczną. PoniewaŜ pan A nie ma problemów z forią, recepta będzie wyglądała następująco: P.D. 63mm OP Dsph cc Dcyl ax 100 OL Dsph cc Dcyl ax 170 (a) Najpierw naleŝy określić korekcję do dali i umieścić przed okiem pacjenta właściwe soczewki. Zamontować uchwyt utrzymujący test do bliŝy (33) do drąŝka (30) przy pomocy śruby blokującej (32) jak pokazywano wcześniej (4) (G). Następnie delikatnie opuścić drąŝek punktu bliŝy (35). (b) Obrócić pokrętło (10) tarczy soczewek pomocniczych na ±.50 dla obojga oczu. (c) Umieścić ruchomą kartę [Rys. 25] z numerem 5 (krzyŝ) w określonej dla danego pacjenta odległości w obszarze bliŝy. Zapytać go jak widzi pionowe i poziome linie. W presbiopii pozioma linia jest widziana wyraźnie, a pionowa nieostro. (gdy obie linie są widziane jednakowo, korekcja presbiopijna nie jest potrzebna). (d) Zwiększać moc sferyczną obojga oczu jednocześnie o tak, by pionowa i pozioma linia były widziane jednakowo. (e) Zmienić ±.50 dla obojga oczu do pozycji O. Zmienić test na kartę z mniejszymi literami (karty 1 lub 6). Zapytać pacjenta, czy litery widzi wyraźnie. Moc sferyczna moŝe wymagać niewielkich poprawek. Pomiar jest skończony. NaleŜy zebrać wszystkie wyniki patrząc na skale. 25

26 (9) Foria w obszarze bliŝy (A) Foria pozioma Dla pacjentów, którzy nie są starczowzroczni, umieścić przed obojgiem oczu pacjenta właściwą korekcję do dali. Dla presbiopów dołoŝyć właściwą korekcję do bliŝy. Umieścić test w odległości 30cm do 40cm (punkt bliŝy wzrokowej). Ustawić pokrętło (10) tarczy soczewek pomocniczych dla prawego oka na 6 bazą do góry tak, by rzędy liter były całkiem od siebie oddzielone. Przy zaburzeniach forii poziomej obraz jest widziany, jak na [Rys. 52]. Ustawić pryzmat obrotowy (8) przed drugim okiem i obrócić 0 skali ku górze. Obrócić pokrętło (9) ustawiające pryzmat w taki sposób, aby wyeliminować róŝnicę pomiędzy lewym i prawym okiem. Skala pryzmatu obrotowego zawiera informację o korekcji pryzmatycznej forii poziomej. (B) Foria pionowa Zamocować kartę testową numer 8. Przy pomocy (10) ustawić 10 bazą do wewnątrz dla lewego oka tak, by kolumny liter były całkiem rozdzielone. Przy zaburzeniach forii pionowej obraz jest widziany jak na [Rys. 55]. Ustawić pryzmat obrotowy przed drugim okiem i umieścić 0 skali w poziomie, jak na [Rys. 57]. Obrócić (9) tak, by wyeliminować róŝnicę między obrazem powyŝszym i poniŝszym [Rys. 56]. Skala pryzmatu obrotowego pokazuje wartość korekcji forii pionowej. Rys. 55 Rys. 56 Rys. 52 Rys. 53 Rys. 54 Rys. 57 (10) Inne pomiary (A) Przywodzenie i odwodzenie Ustawić pryzmat obrotowy (8) przed obojgiem oczu pacjenta i umieścić skalę dioptrii pryzmatycznych w najwyŝszej pozycji. Aby zmierzyć przywodzenie dla dali, obrócić pryzmaty bazą na zewnątrz dla obojga oczu jednocześnie. Odczytać ze skali, kiedy test jest widziany jako dwa obrazy rozsunięte w pionie (gdy podwójne widzenie pojawia się po raz pierwszy). To pokazuje zdolność przywodzenia. Tylko 26

27 do 40 (ok. 22 ) moŝna zmierzyć pryzmatem obrotowym. Do pomiaru odwodzenia ustawić pryzmat obrotowy dla obojga oczu jednocześnie bazą do wewnątrz. Odczytać ze skali wartość, dla której obraz jest po raz pierwszy widziany jako podwójny. 40 moŝna zmierzyć pryzmatem obrotowym, podczas gdy całkowitą moc do 50 moŝna zmierzyć przy uŝyciu 10 bazą do nosa z tarczy soczewek pomocniczych. Przywodzenie i odwodzenie w obszarze bliŝy moŝna zmierzyć, gdy kartę nr 8 przymocuje się do drąŝka punktu bliŝy (35). Metoda działania jest wówczas taka sama, jak dla innych pomiarów. (B) Odwodzenie w pionie Ustawić (8) przed obojgiem oczu pacjenta z 0 ustawionym w poziomie. UŜyć poziomych rzędów liter z tablicy do badania ostrości wzroku do dali (5m) oraz tablicy nr 3 przy badaniu w obszarze bliŝy. Obrócić pokrętło (9) obracające pryzmat i odczytać wartość, przy której litery są widziane podwójnie w poziomie (gdy pojawia się podwójne widzenie). Odczytana wartość określa zdolność odwodzenia w pionie. (11) Wystawianie recepty Foropter VT-SE z wbudowanym cylindrem ujemnym jest zaprojektowany do badania ostrości wzroku metodą zamglenia (fogging). JednakŜe jeśli wymagana jest recepta z dodatnią wartością cylindra, naleŝy zastosować poniŝszą metodę przeliczenia: SFERA(X) Dsph cc CYLINDER (Y)Dcyl Ax(Z) SFERA (X + Y) Dsph cc CYLINDER( -Y) Ax (Z ±90) Przykład 1. Dla +3.00Dsph cc Dcyl ax 175 Sph: (+3.00)+(-1.00) = Cyl: (-1.00) =+1.00 Ax: =85 Zatem zapis równowaŝny z dodatnim cylindrem ma postać: Dsph cc Dcyl ax 85 Gdy zachodzi potrzeba odwrotnego przeliczenia (z cylindra dodatniego na ujemny), zasady są takie same. Przykład 2. Gdy Dsph cc Dcyl ax 85 Sph: (+0.50)+(+0.75) =+1.25 Cyl: - (+0.75) =-0.75 Ax: =175 Zatem zapis równowaŝny ma postać: Dsph cc Dcyl ax 175. SFERA: mocy sfery. Dodać moc cylindra do CYLINDER: Zmienić znak na przeciwny (+, -) przy wartości mocy cylindra. Ax: Dodać 90, gdy oś jest mniejsza od 90, odjąć 90, gdy oś jest większa niŝ

28 III. CECHY I FUNKCJONOWANIE FOROPTERA (1) Cechy (a) Działanie i obserwacja z przodu. Pokrętło obracające tarczą soczewek sferycznych, pokrętło obracające tarczą soczewek cylindrycznych i pokrętło tarczy soczewek pomocniczych są tak zaprojektowane, aby posługiwać się nimi z przodu dla ułatwienia działania. Obrót jest wystarczająco prosty do tego, aby obsługiwać pokrętła tylko palcami. Poziomnicę łatwo obserwować od przodu, co umoŝliwia szybkie i precyzyjne ustawienia. Odległość między przednią powierzchnią rogówki, a urządzeniem moŝna obserwować równieŝ od przodu. Pacjent nie będzie odczuwał Ŝadnych niedogodności podczas przygotowań do pomiarów. MoŜna obserwować nawet w trakcie badania, czy podpórka czoła jest dopasowana prawidłowo dla danego pacjenta. (b) Okienko cylindra skrzyŝowanego i soczewki cylindryczne są zsynchronizowane dla ułatwienia działania. Pozwala to wygodnie badać astygmatyzm. (c) Działanie mechanizmu przywodzenia i drąŝka punktu bliŝy jest połączone. Gdy drąŝek punktu bliŝy jest opuszczony, osie optyczne prawej i lewej soczewki zbiegną się w odległości 40cm. Ten mechanizm konwergencyjny moŝe być takŝe zwolniony, według woli badającego. (d) Wbudowany filtr polaryzacyjny zapewnia łatwy pomiar balansu binokularowego i forii. (Równowaga obuoczna moŝe być takŝe zbadana przy pomocy pryzmatu obrotowego, a foria przy pomocy soczewki Maddoxa i pryzmatu obrotowego.) (e) Szeroka gama specjalnych soczewek do wykorzystania przy róŝnorodnych operacjach, filtry barwne, polaryzacyjne, cylindry skrzyŝowane do badania starczowzroczności, soczewki Maddoxa, soczewka wykorzystywana w skiaskopii oraz celownik. (f) Konstrukcja odporna na kurz. Przednia i tylna szklana osłona apertur i wskaźników izolują je od otoczenia. Zakres soczewek: 0.00 ~ dptr co 0.25 dptr oraz 0.00 ~ dptr co 0.25 dptr ~ dptr (-8.00 dptr z soczewkami pomocniczymi) co 0.25 dptr. Oś przyrasta co 5 od 0~ 180 (Urządzenia z cylindrem dodatnim są takŝe dostępne.) (2) Warunki techniczne (a) Typ: zespół do refrakcji subiektywnej (b) Przedmioty i zakres pomiarów. UŜycie soczewek pomocniczych. Krótkowzroczność: 0,00-19,00 dioptrii stopniowane co 0,25 Nadwzroczność: 0,00 +16,75 dioptrii stopniowane co 0,25 Astygmatyzm: 0,00-6,00 dioptrii cyl stopniowane co 0,25(z dołączoną soczewką dodatkową do 8,00) Foria: (Przywodzenie i odwodzenie): ,. w kaŝdym kierunku z przyrostem co 1. Z soczewkami pomocniczymi 40 do wewnątrz, 50 na zewnątrz, w górę i w dół 46 Test do bliŝy: Osie główne obu soczewek mogą zostać skonwergowane dzięki mechanizmowi nachylenia osi do punktu odległego o 40 cm od oczu.(dla P.D : 64mm). Cecha zbieŝności osi nie moŝe być wykorzystana dla rozstawów mniejszych niŝ 54mm. Test równowagi obuocznej: po dobraniu korekcji moŝna korzystać z metody pryzmatu obrotowego i metody filtra polaryzacyjnego. Zakres P.D.: 50 ~ 78mm co 1 mm. Dopasowanie wysokości prawej i lewej połowy jest moŝliwe powyŝej 4.5. Uwaga: PowyŜsze warunki techniczne mogą zostać w kaŝdej chwili zmienione. Podręcznik powinien znajdować się w pobliŝu instrumentu, by łatwo moŝna było się do niego odwołać. 28