Tama, lipiec 2003 r.

Transkrypt

1 Apoloniusz Kurylczyk Analiza porównawcza uprawnień oraz wymogów ich zdobywania przydatnych w ratownictwie wodnym. Jakie elementy (szkolenia, legitymacje, inne) wykorzystałbyś w WOPR? Tama, lipiec 2003 r.

2 Ratownictwo wodne w Polsce w ciągu ostatniej dekady znacznie się rozwinęło, zrobiło wyraźny krok do przodu, zarówno pod względem wykorzystywania nowoczesnego sprzętu ratowniczego jak również pod względem unowocześnienia systemu szkolenia ratowników WOPR i promowania wśród nich nowych, przydatnych w ratownictwie uprawnień oraz patentów. Zarząd Główny Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratowniczego uchwałą Prezydium ZG WOPR nr 1/2000 poszerzył wachlarz uprawnień przydatnych w ratownictwie wodnym o następujące patenty umożliwiające ratownikom rozwój ich karier zawodowych oraz podwyższanie kwalifikacji w Wodnym Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym. Są to uprawnienia: lekarza medycyny, pielęgniarki, ratownika medycznego po studium policealnym, przewodnika turystyki kajakowej, instruktora innych sportów dyscyplin wodnych. Są wymagane przy zdobywaniu kolejnych stopni w ratownictwie wodnym, i tak na stopień Młodszego Ratownika WOPR nie jest wymagany żaden dodatkowy patent, natomiast na stopień Ratownika WOPR potrzebny jest jeden z dodatkowych patentów, na stopień Starszego Ratownika WOPR dwa, a na stopień Instruktora WOPR trzy patenty przydatne w ratownictwie. Uprawnienia przydatne w ratownictwie wodnym: - motorowodne, - żeglarskie, - nurkowania swobodnego (bez płetwonurka młodzieżowego), - trenera lub instruktora pływania, - lekarza medycyny, - pielęgniarki, - ratownika medycznego (po studium policealnym), - przewodnika turystyki kajakowej, - instruktora innych sportów, dyscyplin wodnych, Poniżej przedstawione zostały poszczególne uprawnienia, sposoby ich uzyskania, która z instytucji jest uprawniona do wydawania patentów oraz jakie prawa przysługują posiadaczom poszczególnych uprawnień. 2

3 Patenty żeglarskie Podstawą prawną prowadzenia szkolenia i nadawania patentów i licencji motorowodnych jest Rozporządzenie Rady Ministrów z dn r. w sprawie uprawiania żeglarstwa [Dz. U. Nr. 112 z r. poz. 729]. Na podstawie art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej ( Dz. U. Nr 25, poz. 113 i Nr 137, poz. 639 oraz z 1997 r. Nr 106, poz. 680 ) zarządza się, co następuje: 1. Rozporządzenie określa szczegółowe wymogi, kwalifikacje oraz sposoby ich uzyskania, wynikające z nich uprawnienia, zasady nadawania, zawieszenia i cofania tych uprawnień, wzory dokumentów stwierdzających te kwalifikacje i uprawnienia oraz zasady bezpieczeństwa obowiązujące przy uprawnieniu żeglarstwa na jachtach żaglowych i motorowych Posiadanie wymaganych kwalifikacji do uprawiania żeglarstwa stwierdza się nadaniem odpowiedniego patentu żeglarskiego Polskiego Związku Żeglarskiego ( PZŻ ) lub patentu motorowodnego Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego ( PZMW i NW). 5. Ustala się następujące patenty żeglarskie: 1. żeglarza jachtowego, 2. sternika jachtowego, 3. jachtowego sternika morskiego, 4. kapitana jachtowego, 5. żeglarza lodowego, 6. sternika lodowego Patent żeglarza jachtowego uprawnia do: 1. prowadzenia jachtów żaglowych po wodach śródlądowych, 2. prowadzenia jachtów żaglowych niezatapialnych, w regatach i na treningu pod nadzorem, po wodach morskich. 3. osoby, które nie ukończyły 16 roku życia, mogą realizować uprawnienia wynikające z ust. 1 pkt 1 pod nadzorem. 3

4 7. Patent sternika jachtowego uprawnia do: 1. prowadzenia jachtów żaglowych po wodach śródlądowych, 2. prowadzenia jachtów żaglowych o powierzchni pomiarowej żagli do 40 m2 po morskich wodach wewnętrznych i w żegludze po wodach morskich do 20 Mm od brzegu. 8. Patent jachtowego sternika morskiego uprawnia do: 1. prowadzenia jachtów żaglowych po wodach śródlądowych, 2. prowadzenia jachtów żaglowych o powierzchni pomiarowej żagli do 80 m2 po wodach morskich. 9. Patent kapitana jachtowego uprawnia do prowadzenia jachtów żaglowych po wodach śródlądowych i morskich bez ograniczeń. 10. Patent żeglarza lodowego uprawnia do prowadzenia ślizgów lodowych, o powierzchni pomiarowej żagla do 6 m2, pod nadzorem. Przepis 6 ust. 3 stosuje się do prowadzenia ślizgów lodowych pod nadzorem, z tym że osoba prowadząca nadzór musi być pełnoletnia i posiadać patent sternika lodowego. 11. Patent sternika lodowego uprawnia do prowadzenia ślizgów lodowych bez ograniczeń Warunkiem uzyskania patentu żeglarza jachtowego jest: 1. ukończenie 12 roku życia, 2. odbycie kursu szkoleniowego. 2. Warunkiem uzyskania patenty sternika jachtowego jest: 1. ukończenie 16 roku życia i posiadanie patentu żeglarza jachtowego albo ukończenie 18 roku życia i odbycie kursu szkoleniowego, 2. odbycie co najmniej 2 rejsów po wodach morskich w czasie co najmniej 200 godzin. 3. Warunkiem uzyskania patentu jachtowego sternika morskiego jest: 1. ukończenie 18 roku życia, 2. posiadanie patentu sternika jachtowego, 3. udział minimum w 3 rejsach morskich w czasie co najmniej 600 godzin żeglugi, po uzyskaniu patentu sternika jachtowego. Przynajmniej jeden z tych rejsów musi odbywać się po wodach pływowych o skoku pływu powyżej 1,5m. 4. Warunkiem uzyskania patentu kapitana jachtowego jest: 1. posiadanie patentu jachtowego sternika morskiego, 4

5 2. udział minimum w 2 rejsach morskich w czasie co najmniej 1000 godzin żeglugi, po uzyskaniu patentu jachtowego sternika morskiego, w tym co najmniej 400 godzin samodzielnego prowadzenia jachtu. 5. Warunkiem uzyskania patentu żeglarza lodowego jest: 1. ukończenie 12 roku życia, 2. odbycie kursu szkoleniowego. 6. Warunkiem uzyskania patenty sternika lodowego jest: 1. ukończenie 16 roku życia i posiadanie patentu żeglarza lodowego lub ukończenie 18 roku życia, 2. odbycie kursu szkoleniowego. Patenty Motorowodne 13. Ustala się następujące patenty motorowodne: 1. sternika motorowodnego, 2. starszego sternika motorowodnego, 3. morskiego sternika motorowodnego, 4. kapitana motorowodnego, 5. motorzysty motorowodnego, 6. mechanika motorowodnego Patent sternika motorowodnego uprawnia do: 1. prowadzenia jachtów motorowych z silnikiem o pojemności do 1000 cm3 po wodach śródlądowych bez ograniczeń, jednakże do osiągnięcia 16 roku życia pod nadzorem i za zgodą rodziców lub opiekunów prawnych, 2. prowadzenie jachtów motorowych, określonych w pkt 1, w regatach i na treningu pod nadzorem, po wodach morskich. 2. Przepis 6 ust. 3 stosuje się do prowadzenia jachtów motorowych pod nadzorem, z tym że osobą prowadzącą nadzór musi być co najmniej starszy sternik motorowodny. 15. Patent starszego sternika motorowodnego uprawnia do: 1. prowadzenia jachtów motorowych po wodach śródlądowych, 2. prowadzenia jachtów motorowych o długości kadłuba do 24 m po morskich wodach wewnętrznych i w żegludze po wodach morskich do 20 Mm od brzegu. 16. Patent morskiego sterownika motorowodnego uprawnia do: 1. prowadzenia jachtów motorowych po wodach śródlądowych, 5

6 2. prowadzenia jachtów motorowych o długości kadłuba do 24 m po wodach morskich. 17. Patent kapitana motorowodnego uprawnia do prowadzenia jachtów motorowych po wodach śródlądowych i morskich bez ograniczeń. 18. Patent motorzysty motorowodnego uprawnia do: 1. pełnienia funkcji kierownika maszyn na jachtach motorowych z silnikiem o mocy do 184 kw (odpowiednio 250 KM), 2. pełnienia funkcji pomocnika kierownika maszyn na jachtach motorowych z silnikiem o mocy do 441 kw (odpowiednio 600 KM ). 19. Patent mechanika motorowodnego uprawnia do: 1. pełnienia funkcji kierownika maszyn na jachtach z silnikiem o mocy do 441 kw ( odpowiednio 600 KM ), 2. pełnienia funkcji pomocnika kierownika maszyn na jachtach motorowych z silnikiem o mocy do 441 kw ( odpowiednio 600 KM ), 3. pełnienia funkcji kierownika maszyn na jachtach z silnikiem o mocy do 441 kw ( odpowiednio 600 KM ), po wykazaniu się stażem co najmniej 600 godzin pływania na jachtach motorowych z silnikiem o mocy kw ( odpowiednio KM) Warunkiem uzyskania patentu sternika motorowodnego jest: 1. ukończenie 18 roku życia, 2. odbycie kursu szkoleniowego. 2. Warunkiem uzyskania patentu starszego sternika motorowodnego jest: 1. ukończenie 18 roku życia, 2. posiadanie patentu sternika motorowodnego co najmniej przez 1 rok, 3. zaliczenie stażu 200 godzin pływania albo odbycie kursu szkoleniowego. 3. Warunkiem uzyskania patentu morskiego sternika motorowodnego jest: 1. ukończenie 18 roku życia, 2. posiadanie patentu starszego sternika motorowodnego, 3. zaliczenie stażu 600 godzin w przynajmniej trzech rejsach morskich, w tym jeden z rejsów musi się odbywać po wodach pływowych o skoku powyżej 1,5 m. 4. Warunkiem uzyskania patentu kapitana motorowodnego jest: 1. posiadanie patentu morskiego sternika motorowodnego, 6

7 2. zaliczenie stażu 800 godzin w co najmniej dwóch rejsach morskich, po uzyskaniu patentu morskiego sternika motorowodnego, w tym co najmniej 400 godzin samodzielnie. 5. Warunkiem uzyskania patentu motorzysty motorowodnego jest: 1. posiadanie patentu sterownika motorowodnego, 2. zaliczenie stażu 200 godzin w obsłudze silnika o mocy nie mniejszej niż 36,8 kw ( odpowiednio 50 KM ). 6. Warunkiem uzyskania patentu mechanika motorowodnego jest: 1. posiadanie patentu motorzysty motorowodnego, 2. zaliczenie stażu 200 godzin w obsłudze silnika o mocy nie mniejszej niż 73,6 kw (odpowiednio 100 KM ) Posiadanie wymaganych kwalifikacji do holowania narciarza wodnego i innych obiektów stwierdza się przyznaniem licencji motorowodnych Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego. 2. Licencję motorowodną przyznaje się osobie, która spełnia warunki określone w rozporządzeniu oraz zdała egzamin sprawdzający. 23. Ustala się następujące licencje motorowodne: 1. na holowanie narciarza wodnego, 2. na holowanie statków powietrznych Licencja motorowodna na holowanie narciarza wodnego uprawnia do holowania narciarza wodnego oraz innych nadwodnych obiektów pływających, w tym pneumatycznych ( banan ). 2. Licencja motorowodna na holowanie statków powietrznych uprawnia do holowania spadochronu, lotni, spadolotni, wiroszybowców i innych. 25. Warunkiem uzyskania licencji motorowodnych jest: 1. odbycie kursu szkoleniowego, 2. posiadanie co najmniej patentu sternika motorowodnego Patenty żeglarskie nadaje Zarząd Polskiego Związku Żeglarskiego lub w jego imieniu zarządy okręgowych związków żeglarskich. 2. Patenty i licencje motorowodne nadaje Zarząd Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego lub w jego imieniu zarządy okręgowych związków motorowodnych i narciarstwa wodnego. 7

8 8

9 Nurkowanie swobodne Działalność w zakresie płetwonurkowania w kraju prowadzą Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze i Liga Obrony Kraju. Podział na stopnie oraz wymogi ich uzyskania według Ligi Obrony Kraju reguluje ZARZĄDZENIE PRZEWODNICZĄCEGO GŁÓWNEGO KOMITETU KULTURY FIZYCZNEJ I TURYSTYKI Nr 194 z dnia 29 czerwca 1985 r. w sprawie uprawiania płetwonurkowania. 1. Zarządzenie reguluje zasady bezpieczeństwa, szczególne wymagania, kwalifikacje, sposoby ich uzyskiwania i związane z nimi uprawnienia oraz wzory dokumentów stwierdzających posiadane kwalifikacje w płetwonurkowaniu. 2. Płetwonurkowaniem w rozumieniu zarządzenia jest nurkowanie z użyciem aparatu oddechowego Działalność w zakresie płetwonurkowania w kraju prowadzą Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze i Liga Obrony Kraju. 2. Działalność w zakresie płetwonurkowania mogą również prowadzić kluby i sekcje sportowe afiliowane przy organizacjach, o których mowa w ust Płetwonurkowanie może uprawiać osoba, która ma stopień płetwonurka lub klasę instruktora płetwonurkowania. 2. Zajęcia Praktyczne w płetwonurkowaniu mogą prowadzić wyłącznie osoby mające uprawnienia określone w 5 pkt Ustala się nastepujące stopnie płetwonurka i klasy instruktora płetwoburkowania: 1) stopnie płetwonurka: a) płetwonurek młodzieżowy b) płetwonurek III stopnia c) płetwonurek II stopnia d) płetwonurek I stopnia 2) klasy instruktora płetwonurkowania: a) instruktor płetwonurkowania b) instruktor płetwonurkowania I klasy 6.1. Płetwonurkiem młodzieżowym może być osoba, która: 1. ukończyła 14 rok życia 9

10 2. ma zgodę rodziców lub opiekunów 3. ma kartę pływacką 2. Płetwonurkiem III stopnia może być osoba, która: 1. ukończyła 16 rok życia i ma zgodę rodziców lub opiekunów, jeżeli nie jest 2. pełnoletnia 3. ma kartę pływacką 3. Płetwonurkiem II stopnia może być osoba, która: 1. ukończyła 17 rok życia i ma zgodę rodziców lub opiekunów, jeżeli nie jest pełnoletnia 2. jest członkiem stowarzyszenia lub innej jednostki organizacyjnej prowadzącej działalność w zakresie płetwonurkowania 3. jest płetwonurkiem III stopnia co najmniej od roku 4. od chwili uzyskania III stopnia wykonała nie mniej niż 20 nurkowań (w tym 10 na głębokość m) 4. Płetwonurkiem I stopnia może być osoba, która: 1. jest pełnoletnia 2. jest członkiem stowarzyszenia lub innej jednostki organizacyjnej prowadzącej działalność w zakresie płetwonurkowania 3. jest płetwonurkiem II stopnia co najmniej od roku 4. ma stopień młodszego ratownika wodnego WOPR 5. ma stopień sternika motorowodnego 6. od chwili uzyskania II stopnia wykonała nie mniej niż 30 nurkowań na głębokość m oraz 10 nurkowań na głębokość m 7. ma specjalną kartę pływacką (żółty czepek) 5. Instruktorem płetwonurkowania może być osoba, która: 1. jest pełnoletnia 2. jest członkiem stowarzyszenia lub innej jednostki organizacyjnej prowadzącej działalność w zakresie płetwonurkowania 3. jest płetwonurkiem I stopnia co najmniej od 2 lat 4. ma minimum średnie wykształcenie 5. ma zaświadczenie jednostki organizacyjnej o czynnej pracy szkoleniowej 6. uczestniczyła co najmniej w trzech 14-dniowych kursach szkoleniowych na wodach otwartych, w tym co najmniej w 2 kursach na płetwonurka III stopnia i co najmniej w 1 kursie na płetwonurka II stopnia 10

11 7. ukończyła kurs patofizjologii nurkowania 8. została skierowana na kurs instruktorski przez jednostkę organizacyjną 9. odbyła dwuletni staż przedinstruktorski w formie pomocnika instruktora, potwierdzony wpisem szefa wyszkolenia kursu do książki płetwonurka; wpis zawiera opinię o stażu i wniosek o skierowanie na kurs instruktorski 10. w okresie stażu przedinstruktorskiego zaliczyła obowiązujące normy praktyczne i teoretyczne 6. Instruktorem płetwonurkowania I klasy może być osoba, która: 1. jest pełnoletnia 2. jest członkiem stowarzyszenia lub innej jednostki organizacyjnej prowadzącej działalność w zakresie płetwonurkowania 3. jest instruktorem płetwonurkowania co najmniej od 2 lat 4. ma zaświadczenie jednostki organizacyjnej o czynnej pracy szkoleniowej 5. od chwili uzyskania klasy instruktora płetwonurkowania brała udział w pełnym szkoleniu na wodach otwartych na 4 kursach, w tym na jednym na płetwonurka I stopnia, na jednym na instruktora płetwonurkowania i na jednym w charakterze kierownika wyszkolenia 6. ukończyła kurs podstaw terapii hiperbarycznej i obsługi komór dekompresyjnych 7. została skierowana na kurs przez Zarząd Główny PTTK lub LOK 7. Stopień płetwonurka lub klasę instruktora płetwonurkowania, o których mowa w ust. 1-6, można nadać osobom mającym ponadto: 1. świadectwo badań lekarskich zezwalające na uprawianie płetwonurkowania, 2. ukończony kurs szkoleniowy i złozony egzamin teoretyczny i praktyczny, 11.1Płetwonurek młodzieżowy ma prawo nurkowania do głębokości 5 m pod indywidualnym nadzorem instruktora 2. Płetwonurek III stopnia ma prawo nurkowania do głębokości: m z bójką pod nadzorem instruktora lub płetwonurka I stopnia m w grupie z instruktorem lub płetwonurkiem I stopnia 3. Płetwonurek II stopnia ma prawo nurkowania do głębokości: m z bojką w grupie m z płetwonurkiem I stopnia m z instruktorem 4. Płetwonurek I stopnia ma prawo do: 1) nurkowania do 60 m w grupie 11

12 2) kierowania grupą 2 płetwonurków III i II stopnia pod wodą zgodnie z posiadanymi przez nich uprawnieniami 5. Instruktor płetwonurkowania ma prawo do: 1. nurkowania zgodnie z posiadanym przeszkoleniem i możliwościami technicznymi sprzętu 2. kierowania grupą płetwonurków do I stopnia włącznie pod wodą 3. prowadzenia szkolenia i egzaminowania na kursach płetwonurka III i II stopnia 4. współudziału w szkoleniu i egzaminowaniu na kursach płetwonurka I stopnia i instruktora płetwonurkowania 6. Instruktor płetwonurkowania I klasy ma ponadto prawo do: 1. kierowania każdą grupą płetwonurków pod wodą 2. prowadzenia szkolenia i egzaminowania na wszystkie stopnie płetwonurka i klasy instruktora płetwonurkowania. Charakterystyka stopni w płetwonurkowaniu dla Polskiego Towarzystwa Turystyczno- Krajoznawczego określa ZARZĄDZENIE Nr 14 / 99 Sekretarza Generalnego ZG PTTK z dnia r. w sprawie uprawiania płetwonurkowania. 1. Zarządzenie określa: a) szczegółowe wymogi i kwalifikacje osób uprawiających płetwonurkowanie oraz sposób uzyskania tych kwalifikacji, b) stopnie i uprawnienia płetwonurków i instruktorów płetwonurkowania, c) zasady nadawania, zawieszania i cofania uprawnień płetwonurków i instruktorów płetwonurkowania, d) zasady bezpieczeństwa przy uprawianiu płetwonurkowania. 2. Przepisy Zarządzenia stosują się do Komisji Działalności Podwodnej ZG PTTK, jednostek organizacyjnych PTTK oraz klubów i innych jednostek afiliowanych przy KDP ZG PTTK prowadzących działalność płetwonurkową Działalność płetwonurkowa w zakresie rekreacji ruchowej i sportu w Polskim Towarzystwie Turystyczno- Krajoznawczym realizowana jest przez Komisję Działalności Podwodnej ZG PTTK i jednostki organizacyjne PTTK w oparciu o założenia szkoleniowo-programowe Światowej Konfederacji Działalności Podwodnej ( CMAS ) z siedzibą w Rzymie. 12

13 2. Stowarzyszenia kultury fizycznej, kluby sportowe i inne jednostki organizacyjne nie należące do Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, a uprawiające w płetwonurkowanie w zakresie rekreacji, mogą się afiliować przy Komisji Działalności Podwodnej ZG PTTK przyjmując określony niniejszym zarządzeniem system kwalifikacji i uprawnień płetwonurkowych oraz zasady bezpieczeństwa. 3. Jednostki, o których mowa w 2 p. 2, nie mogą jednocześnie należeć do innych organizacji prowadzących działalność płetwonurkową w zakresie szkolenia, rekreacji i turystyki. Wyjątek stanowią organizacje, z którymi KDP ZG PTTK lub CMAS zawarty stosowne w tej sprawie porozumienia Płetwonurkowanie rekreacyjne i sportowe z użyciem powietrza ( 21 % 02 ) może być uprawiane w klubach PTTK i afiliowanym wyłącznie przez osoby posiadające następujące stopnie kwalifikacyjne : Płetwonurek Młodzieżowy KDP/CMAS ( PM ) Płetwonurek KDP/CMAS* ( P1 ) Płetwonurek KDP/CMAS** ( P2 ) Płetwonurek KDP/CMAS*** ( P3 ) Płetwonurek KDP/CMAS**** ( P4 ) Instruktor Płetwonurkowania KDP/CMAS* ( M1 ) Instruktor Płetwonurkowania KDP/CMAS** ( M2 ) Instruktor Płetwonurkowania KDP/CMAS*** ( M3 ) 2. Uprawianie płetwonurkowania rekreacyjnego z użyciem mieszanin oddechowych innych niż powietrze ( 21 % 02 ) wymaga posiadania specjalistycznych stopni kwalifikacyjnych, których zakres uprawnień oraz tryb uzyskania określone są przez Komisję Działalności Podwodnej ZG PTTK w odrębnych przepisach. 3. Uzyskiwanie każdego kolejnego stopnia kwalifikacyjnego może nastąpić nie wcześniej niż w następnym roku kalendarzowym. 4. Zasady uzyskiwania stopni kwalifikacyjnych wymienionych w 3 p1. określa się następująco: 4.1. Płetwonurek Młodzieżowy KDP/CMAS ( PM ) Wiek : od ukończonego 10-ego roku do rozpoczęcia 14-ego roku życia. 13

14 Szkolenie teoretyczno-praktyczne z podziałem na 3 grupy wiekowe : Basen i wody otwarte, głębokość do 5 metrów, od 8 do 24 godzin zajęć w zależności od grupy wiekowej. Podział na grupy wiekowe : ukończone 10 lat stopień MP/1 stopień brązowy ukończone 12 lat stopień MP/2 stopień srebrny ukończone 13 lat stopień MP/3 stopień złoty Szkolenie prowadzi i nadaje stopnie : Instruktor Płetwonurkowania KDP/CMAS uprawniony do szkolenia młodzieży. W trakcie szkolenia płetwonurek powinien : posiąść wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne umożliwiające bezpieczne użytkowanie sprzętu nurkowego ( z uwzględnieniem posiadanego wieku ), podczas nurkowań z instruktorem na małych głębokościach. 4.2.Płetwonurek KDP/CMAS * ( P1 ) Wiek : Ukończone 14 lat. Szkolenie praktyczne : wody otwarte, głębokość do 20 metrów, minimum 30 godzin zajęć. Szkolenia teoretyczne : minimum 24 godziny zajęć. W trakcie szkolenia płetwonurek powinien : posiadać wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne umożliwiające bezpieczne użytkowanie sprzętu nurkowego na małych głębokościach oraz umiejętność bezpiecznego nurkowania w grupie z instruktorem lub w parze z płetwonurkiem o wyższych kwalifikacjach Płetwonurek KDP/CMAS ** ( P2 ) Wiek : ukończone 16 lat. Warunki wstępne : Od chwili uzyskania stopnia Płetwonurka KDP/CMAS* wykonane w towarzystwie Instruktora KDP/CMAS lub Płetwonurka KDPCMAS ***/**** - 20 nurkowań, w tym przynajmniej 10 nurkowań na głębokościach metrów. Szkolenie praktyczne : wody otwarte, głębokość do 30 metrów, minimum 40 godzin zajęć w ciągu 10 dni szkoleniowych. Szkolenie teoretyczne : minimum 28 godzin zajęć. W trakcie szkolenia płetwonurek powinien : posiąść wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne umożliwiające bezpieczne nurkowanie w zakresie średnich głębokości z 14

15 płetwonurkiem KDP/CMAS** oraz bezpieczne nurkowanie w parze z płetwonurkiem o wyższych kwalifikacjach i w grupie z instruktorem zakresie dużych głębokości Płetwonurek KDP/CMAS*** ( P3 ) Wiek : Ukończone 18 lat Warunki wstępne : a) Przeszkolenie specjalistyczne w zakresie : i patofizjologii nurkowania i I-ej pomocy, i nurkowania w suchych skafandrach, i nurkowania podlodowego i nurkowania morsko-wrakowego. b) Udokumentowana umiejętność kierowania łodzią motorową. c) Od chwili uzyskania stopnia Płetwonurka KDP?CMAS lub płetwonurka KDP/CMAS***/**** : przynajmniej 40 nurkowań na głębokości metrów, w tym 20 nurkowań na głębokość ok. 40 metrów. Szkolenie praktyczne : wody otwarte, głębokość do 40 metrów, minimum 80 godzin zajęć w ciągu 14 dni szkoleniowych. Szkolenie teoretyczne : minimum 35 godzin zajęć. W trakcie szkolenia płetwonurek powinien : Posiąść wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne umożliwiające bezpieczne nurkowanie w zakresie dużych głębokości oraz umiejętność bezpiecznego nurkowania w parze z płetwonurkiem o niższych kwalifikacjach. 4.5.Płetwonurek KDP/CMAS**** ( P4 ) Wiek : Ukończone 21 lat Warunki wstępne : a) Posiadanie stopnia Płetwonurka KDP/CMAS*** przynajmniej 2 lata b) Od chwili uzyskania stopnia Płetwonurka KDP/CMAS*** wykonanie przynajmniej 100 nurkowań rekreacyjnych w różnych warunkach geograficznych, klimatycznych i hydrologicznych. Uzyskanie stopnia : Stopień nadaje KDP ZG PTTK na podstawie udokumentowanych materiałów opisujących przebieg praktyki nurkowej kandydata. 4.6.Instruktor Płetwonurkowania KDP/CMAS*, KDP/CMAS**, KDP/CMAS**** (M1, M2, M3 ) Wiek : Ukończone 21 lat. Warunki wstępne : 15

16 a) Stopień Płetwonurka KDP/CMAS*** b) Wykształcenie średnie c) Przeszkolenie z zakresu : i patofizjologii nurkowania i I-ej pomocy, i metodyki nauczania nurkowania, i nurkowania w suchych skafandrach i nurkowania podlodowego, i nurkowania morsko-wrakowego Wymagana praktyka szkoleniowa przy podwyższaniu kwalifikacji a) na stopień Instruktora KDP/CMAS** : - udział w 6-u kursach na stopień P1 i przeszkolenie na nich łącznie 30 osób, - udział w 3-ch kursach na stopień P2 i przeszkolenie na nich łącznie 10 osób, - przepracowane minimum 3 sezony szkoleniowe. b) na stopień Instruktora KDP/CMAS*** : - udział w 5-u kursach na stopień P2 i przeszkolenie na nich łącznie 20 osób, - udział w 2-ch kursach na stopień P3 i przeszkolenie na nich łącznie 10 osób - udział w 2-ch szkoleniach specjalistycznych, - pełnienie funkcji kierownika szkolenia na kursie P1 i kursie P2, - ukończenie z pozytywna opinią stażu instruktorskiego na kursie M1 lub M2. Szkolenie praktyczne : wody otwarte, głębokość do 50 metrów, minimum 180 godzin zajęć (łącznie dla M1 + M2 + M3 ) Szkolenie teoretyczne : Minimum 155 godzin zajęć specjalistycznych w zakresie płetwonurkowania, Minimum 70 godzin z podstaw teoretycznych sportu i rekreacji ( łącznie dla M1 + M2 + M3 minimum 155 godzin + 70 godzin ) Zakres Szkolenia Szczegółowe programy szkolenia na stopnie Instruktorów Płetwonurkowania KDP/CMAS*, KDP/CMAS**, KDP/CMAS***, określone są przez KDP ZG PTTK na podstawie ogólnych wytycznych CMAS i zatwierdzone przez Resortowe Centrum Medyczno-Szkoleniowe Kultury Fizycznej i Sportu Uprawnienia Płetwonurków i Instruktorów Płetwonurkowania określa się w sposób następujący : 1.1. Płetwonurek Młodzieżowy ma prawo : 16

17 a) nurkować w basenie lub płytkich wodach otwartych do głębokości 5 metrów w towarzystwie Instruktora Płetwonurek KDP/CMAS* ma prawo : a) nurkować z indywidualną bojką do głębokości 10 metrów pod nadzorem Instruktora Płetwonurkowania lub Płetwonurka KDP/CMAS***, KDP/CMAS****. b) Nurkować w parze z Płetwonurkiem KDP/CMAS*** do głębokości 20 m, c) nurkować w grupie z Instruktorem Płetwonurkowania do głębokości 20 m Płetwonurek KDP/CMAS** ma prawo : a) nurkować w parze z Płetwonurkiem KDP/CMAS** do głębokości 20 m, b) nurkować w parze z Płetwonurkiem KDP/CMAS***, KDP/CMAS**** do głębokości 30 m, c) nurkować z Instruktorem Płetwonurkowania KDP/CMAS do głębokości 40 m Płetwonurek KDP/CMAS*** ma prawo : a) nurkować do głębokości 50 metrów, b) kierować pod wodą zespołem płetwonurków KDP/CMAS*, KDP/CMAS**, KDP/CMAS***, w zakresie właściwych dla tych stopni głębokości Stopień Płetwonurka Młodzieżowego nie jest brany pod uwagę przez WOPR jako patent przydatny w ratownictwie wodnym. Pływanie Aktem normatywnym w sprawie kwalifikacji, stopni i tytułów zawodowych w dziedzinie kultury fizycznej oraz szczegółowych zasad i trybu ich uzyskiwania w pływaniu jest Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 czerwca 2001 r. Na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 25, poz. 113 i Nr 137, poz. 639, z 1997 r. Nr 106, poz. 680, Nr 121, poz. 769 i 770 i Nr 160, poz. 1078, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 96, poz i Nr 101, poz. 1178, z 2000 r. Nr 9, poz. 117, Nr 72, poz. 839 i Nr 120, poz oraz z 2001 r. Nr 5, poz. 43) zarządza się, co następuje: 17

18 1. Tytułami zawodowymi w dziedzinie kultury fizycznej są tytuły: trenera, instruktora i menedżera Ustala się następujące stopnie trenerskie: 1) trener klasy drugiej, 2) trener klasy pierwszej, 3) trener klasy mistrzowskiej. 2. Ustala się następujące specjalizacje instruktorskie: 1) instruktor dyscypliny sportu, 2) instruktor sportu osób niepełnosprawnych, 3) instruktor odnowy biologicznej, 4) instruktor rekreacji ruchowej. 3. Trenerem klasy drugiej może być osoba, która: 1) ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne ze specjalnością trenerską albo 2) posiada specjalizację instruktora dyscypliny sportu przez okres co najmniej dwóch lat lub sportową klasę mistrzowską międzynarodową i ukończyła trenerskie studia podyplomowe, albo 3) posiada specjalizację instruktora dyscypliny sportu przez okres co najmniej dwóch lat lub sportową klasę mistrzowską międzynarodową, posiada co najmniej świadectwo dojrzałości, ukończyła specjalistyczny kurs na stopień trenera klasy drugiej i zdała egzamin końcowy. 4. Trenerem klasy pierwszej może być osoba, która: 1) posiada co najmniej świadectwo dojrzałości, 2) posiada co najmniej trzyletni staż pracy trenerskiej ze stopniem trenera klasy drugiej, 3) posiada udokumentowany dorobek w pracy szkoleniowej, 4) ukończyła specjalistyczny kurs na stopień trenera klasy pierwszej w wymiarze co najmniej 40 godzin i zdała egzamin końcowy. 5. Trenerem klasy mistrzowskiej może być osoba, która: 18

19 1) ukończyła studia wyższe, 2) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy trenerskiej ze stopniem trenera klasy pierwszej, 3) posiada udokumentowany dorobek w pracy szkoleniowej, 4) ukończyła specjalistyczny kurs na stopień trenera klasy mistrzowskiej w wymiarze co najmniej 60 godzin i zdała egzamin końcowy. 6. Instruktorem dyscypliny sportu: gimnastyki artystycznej, gimnastyki sportowej, lekkiej atletyki, koszykówki, piłki nożnej, piłki ręcznej, piłki siatkowej i pływania może być osoba, która: 1) ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne i uzyskała ocenę bardzo dobrą z końcowego zaliczenia lub egzaminu z zajęć prowadzonych w danej dyscyplinie sportu, w wymiarze co najmniej 60 godzin, albo 2) ukończyła studia wyższe na kierunku turystyka i rekreacja ze specjalnością instruktorską, w wymiarze co najmniej 60 godzin w danej dyscyplinie sportu, albo 3) posiada co najmniej średnie wykształcenie oraz ukończyła specjalistyczny kurs instruktorów w danej dyscyplinie sportu i zdała egzamin końcowy. 7. Instruktorem dyscypliny sportu niewymienionej w 6 lub instruktorem rekreacji ruchowej może być osoba, która: 1) ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne lub turystyka i rekreacja ze specjalnością instruktorską, w wymiarze co najmniej 80 godzin w danej dyscyplinie sportu lub rekreacji ruchowej, albo 2) posiada co najmniej średnie wykształcenie oraz ukończyła specjalistyczny kurs instruktorów w danej dyscyplinie sportu lub rekreacji ruchowej i zdała egzamin końcowy. 13. Specjalistyczne kursy, o których mowa w rozporządzeniu, mogą prowadzić: 1) szkoły wyższe i zakłady kształcenia nauczycieli, prowadzące kształcenie na kierunkach: wychowanie fizyczne, fizjoterapia lub turystyka i rekreacja, 2) inne jednostki po uzyskaniu zgody Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu, zwanego dalej "Prezesem Urzędu", wydanej na czas określony. 19

20 Prezes Urzędu przy wydawaniu zgody na organizowanie specjalistycznych kursów przez jednostki, o których mowa w 13 pkt 2, może zasięgnąć opinii właściwych polskich związków sportowych lub stowarzyszeń kultury fizycznej o zasięgu ogólnokrajowym. 2. Jednostki posiadające zgodę na organizowanie specjalistycznych kursów składają Prezesowi Urzędu, w terminie co najmniej trzech tygodni przed rozpoczęciem tych kursów, wniosek o zatwierdzenie ramowego programu kursu oraz wymagań kwalifikacyjnych kadry wykładowców na tych kursach, według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do rozporządzenia Specjalistyczne kursy, o których mowa w 6 pkt 3, 7 pkt 2, powinny być prowadzone w wymiarze co najmniej 150 godzin i realizowane na co najmniej dwóch sesjach szkoleniowych. 2. Liczba godzin zajęć na specjalistycznym kursie trenerskim nie może być niższa niż 300, w tym 60% muszą stanowić zajęcia praktyczne Dokumentami stwierdzającymi posiadanie kwalifikacji zawodowych trenera i menedżera są dyplomy, których wzory określają załączniki nr 4-7 do rozporządzenia. 2. Dokumentami stwierdzającymi posiadanie kwalifikacji zawodowych instruktora dyscypliny sportu, rekreacji ruchowej, sportu osób niepełnosprawnych oraz odnowy biologicznej są legitymacje instruktora, których wzory określają załączniki nr 8-11 do rozporządzenia Dyplomy trenera i menedżera sportu wydaje Prezes Urzędu na wniosek osoby zainteresowanej lub organizatora kursu, z zastrzeżeniem ust Dyplomy trenera klasy drugiej wydają rektorzy akademii wychowania fizycznego dla osób kończących organizowane przez nie kształcenie, o którym mowa w Legitymacje instruktora: dyscypliny sportu, rekreacji ruchowej, sportu osób niepełnosprawnych i odnowy biologicznej oraz dyplom menedżera dyscypliny sportu i menedżera imprez sportowych wydają rektorzy szkół wyższych dla 20

21 osób kończących organizowane przez nie kształcenie. W pozostałych przypadkach dokumenty te wydaje Prezes Urzędu. 4. Do wniosku o wydanie przez Prezesa Urzędu dyplomu trenera, menedżera i legitymacji instruktora należy dołączyć odpowiednio urzędowo potwierdzone odpisy dokumentów stwierdzających posiadane wykształcenie, świadectwo ukończenia kursu specjalistycznego i zdania egzaminu, a także dokumenty stwierdzające posiadany dorobek w pracy szkoleniowej. 5. Ewidencję wydanych dyplomów i legitymacji prowadzi Prezes Urzędu, na podstawie nadesłanych, w terminie 30 dni od dnia ich wydania, informacji przez wydających dyplomy lub legitymacje Tytuły i stopnie zawodowe uzyskane w dziedzinie kultury fizycznej przed dniem wejścia w życie rozporządzenia zachowują swoją ważność. 2. Osoby, które uzyskały kwalifikacje zawodowe na podstawie dotychczasowych przepisów, mogą złożyć wniosek o wydanie dyplomu i legitymacji. 3. Wydane na podstawie dotychczasowych przepisów zgody na prowadzenie kursów specjalistycznych oraz kursów kwalifikacyjnych zachowują ważność na okres, na jaki zostały wydane, z tym że zgody wydane na prowadzenie kursów kwalifikacyjnych stają się zgodami na prowadzenie kursów specjalistycznych, o których mowa odpowiednio w 4 pkt 4 i 5 pkt Wnioski o zatwierdzenie programów kursów i składu kadry wykładowców złożone na podstawie dotychczasowych przepisów są rozpatrywane na podstawie przepisów niniejszego rozporządzenia. 19. Traci moc zarządzenie Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki z dnia 15 lipca 1997 r. w sprawie kwalifikacji, stopni i tytułów zawodowych w dziedzinie kultury fizycznej oraz zasad i trybu ich uzyskiwania (Monitor Polski Nr 45, poz. 445). Lekarz medycyny Lekarzem medycyny zostaje osoba która: 1) ukończyła sześcioletnie studia wyższe na Akademii Medycznej, 2) odbyła roczny staż podyplomowy, 3) zaliczyła pozytywnie Lekarski Egzamin Podyplomowy. 21

22 Lekarz medycyny posiada uprawnienia do opieki i diagnozowania chorych w szpitalach, w pogotowiu, może wchodzić w skład zespołów reanimacyjnych karetek pogotowia, po odbyciu sześcioletniego stażu specjalizacyjnego i uzyskaniu specjalizacji ma możliwość rozpoczęcia prywatnej praktyki lekarskiej. Pielęgniarka Pielęgniarką zostaje osoba która: 1) ukończyła trzyletnią szkołę pielęgniarską, 2) obroniła pracę dyplomową z wynikiem pozytywnym, 3) odbyła półroczny staż w Izbie Pielęgniarskiej, Pielęgniarka posiada uprawnienia do opieki nad chorymi w szpitalach, w pogotowiu, w hospicjach, może wchodzić w skład zespołów reanimacyjnych karetek pogotowia. Ratownik medyczny Zawód ratownika medycznego w Polsce jest pełnoprawnym średnim zawodem medycznym, ujętym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 20 kwietnia 1995 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 48, poz. 253). Zakres kształcenia zawodowego ratownika medycznego określają bloki programowe dostosowane do potrzeb zawodu sprecyzowanych w opisie kwalifikacji absolwenta. Odbywa się ono w formie 2-letniego kształcenia stacjonarnego w szkołach policealnych (podbudowa programowa: szkoła średnia). Absolwenci szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie ratownika medycznego uzyskują tytuł zawodowy ratownika medycznego i uprawnienia do podjęcia pracy w placówkach służby zdrowia, zespołach zintegrowanego ratownictwa, organizacjach społecznych o paramedycznym profilu ratowniczym. 22

23 Dobór treści kształcenia w blokach programowych wyznaczają zadania zawodowe ratownika medycznego. Są nimi: - wykonywanie czynności i zabiegów ratowniczych w stanach zagrożenia życia, - dokonywanie prawidłowej oceny stanu ofiar wypadków, wykonywanie czynności ratujących życie, selekcja poszkodowanych, - zabezpieczenie osób znajdujących się w miejscu zagrożenia (wypadku, katastrofy), podejmowanie działań zapobiegających zwiększeniu liczby ofiar i degradacji środowiska, - transportowanie pod nadzorem medycznym ofiar wypadków i pacjentów, - prowadzenie nauczania w zakresie udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa przedmedycznego. Dwuletni okres kształcenia podzielony jest na semestry. Z procesu pracy wynikają bloki programowe Proces kształcenia w zawodzie ratownika medycznego uwarunkowany jest strukturą zatrudnienia absolwentów (aktualną i przewidywaną), a także tworzącymi się strukturami ratowniczymi. Podstawowe zadanie ratowników medycznych - ratowanie życia ludzkiego - determinuje podstawowe miejsca pracy. Zalicza się do nich głównie: - jednostki pomocy doraźnej resortu ochrony zdrowia (stacje pogotowia ratunkowego, oddziały pomocy doraźnej, ambulatoria, izby przyjęć szpitali), - jednostki ratowniczych służb interwencyjnych utrzymywanych i organizowanych przez inne resorty (policja, straż pożarna, wojsko), - organizacje społeczne o paramedycznym profilu ratowniczym prowadzące działalność ratowniczą i szkoleniową (PCK, WOPR, GOPR, PZM), 23

24 - jednostki ratownictwa zakładowego, - ośrodki szkoleniowe, Przewodnik turystyki kajakowej Zasady przyznawania stopni przodowników turystyki kajakowej określają szczegółowo przepisy PTTK Regulamin Przodownika Turystyki Kajakowej PTTK I. Przepisy ogólne 1 1. Przodownik Turystyki Kajakowej /Przodownik/ jest członkiem kadry programowej Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. 2. Przodownik pełni rolę organizatora i wychowawcy w stosunku do osób uprawiających kwalifikowaną turystykę kajakową. 3. Przodownik popularyzuje idee Towarzystwa, pełni swe obowiązki świadomie i dobrowolnie, wypełnia je w miarę możliwości jak najlepiej. 2 Ustala się trzy stopnie przodownika: 1. stopnia trzeciego (najniższy), 2. stopnia II, 3. stopnia I. Uzyskanie poszczególnych stopni odbywa się kolejno. 4 Uprawnienia Przodowników poszczególnych stopni: 1. Przodownik III stopnia ma prawo do: 24

25 1. planowania i organizacji imprez turystyki kajakowej - sekcyjnych, klubowych i oddziałowych, gdzie ilość kajakarzy nie przekracza 24 osób 2. pełnienia funkcji organizacyjnych na wszelkich imprezach kajakowych 3. prowadzenia instruktażu techniki kajakowania na obozach i wędrownych wczasach kajakowych 2. Przodownik II stopnia ma ponadto prawo do: 1. organizowania i kierowania imprezami kajakowymi rangi ogólnopolskiej 2. pełnienia funkcji kierownika i wykładowcy na kursach dla kandydatów na III stopień przodownika 3. Przodownik I stopnia ma ponadto prawo do: 1. organizowania i kierowania imprezami kajakowymi wszystkich rang 2. kierowania i wykładania na kursach i sympozjach doskonalących 3. wizytowania z ramienia Komisji Turystyki Kajakowej ZG PTTK wszelkich imprez kajakowych PTTK 4. tworzenia i opiniowania programów szkoleniowych dotyczących turystyki kajakowej 5. opiniowanie wydawnictw dotyczących turystyki kajakowej 6. członkostwa w zespole weryfikacyjnym turystycznych odznak kajakowych PTTK. III. Tryb i warunki nadawania uprawnień przodownickich poszczególnych stopni 6 1. Uprawnienia Przodownika nadaje Komisja Turystki Kajakowej ZG PTTK. 2. Uprawnienia obowiązują na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej. 3. Dokumentem nabytych uprawnień jest legitymacja Przodownika. 25

26 7 1. Komisja Turystyki Kajakowej ZG PTTK nadaje tytuł Przodownika stopnia III osobie, która spełniła następujące warunki: 1. ma ukończone 18 lat, 2. co najmniej 2 lata jest członkiem PTTK, 3. posiada udokumentowaną umiejętność pływania, 4. posiada TOK minimum st. III "SREBRNY", 5. pozytywnie ukończyła szkolenie specjalistyczne dla Przodownika st.iii lub ukończyła kurs organizowany przez inną organizację z rygorem pozytywnego ukończenia zdania egzaminu uzupełniającego zgodnego z programem szkolenia PTTK. 2. Uprawnienia Przodownika stopnia II mogą być nadane osobie: 1. będącej co najmniej 2 lata aktywnym Przodownikiem st. III, 2. posiadającej co najmniej TOK st. IV "ZŁOTY", 3. posiadającej co najmniej GOT st. III "BRĄZOWY", 4. która organizowała co najmniej 4 spływy rangi klubowej oraz pełniła funkcje organizacyjne co najmniej 2 razy na spływach wyższych rang, 5. brała udział w szkoleniu doskonalącym. 3. Uprawnienia Przodownika stopnia I mogą być nadane osobie: 1. będącej co najmniej 5 lat aktywnym Przodownikiem st. II, 2. posiadającej co najmniej TOK st. IV "DUŻY ZŁOTY", 3. posiadającej co najmniej GOT st. II "SREBRNY", 4. która organizowała co najmniej 5 spływów rangi ogólnopolskiej w tym przynajmniej 3-krotnie była komandorem spływu 5. brała udział w szkoleniu doskonalącym. 26

27 4. w uzasadnionych przypadkach Komisja Turystyki Kajakowej ZG PTTK ma prawo podwyższyć uprawnienia z pominięciem wymogów regulaminu zawartych w 7 pkt. 2,4-5 oraz pkt Instruktor innych sportów, dyscyplin wodnych Wydawanie uprawnień instruktora sportu reguluje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 czerwca 2001 r., a w szczególności: 6. Instruktorem dyscypliny sportu: gimnastyki artystycznej, gimnastyki sportowej, lekkiej atletyki, koszykówki, piłki nożnej, piłki ręcznej, piłki siatkowej i pływania może być osoba, która: 1) ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne i uzyskała ocenę bardzo dobrą z końcowego zaliczenia lub egzaminu z zajęć prowadzonych w danej dyscyplinie sportu, w wymiarze co najmniej 60 godzin, albo 2) ukończyła studia wyższe na kierunku turystyka i rekreacja ze specjalnością instruktorską, w wymiarze co najmniej 60 godzin w danej dyscyplinie sportu, albo 3) posiada co najmniej średnie wykształcenie oraz ukończyła specjalistyczny kurs instruktorów w danej dyscyplinie sportu i zdała egzamin końcowy. 7. Instruktorem dyscypliny sportu niewymienionej w 6 lub instruktorem rekreacji ruchowej może być osoba, która: 1) ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne lub turystyka i rekreacja ze specjalnością instruktorską, w wymiarze co najmniej 80 godzin w danej dyscyplinie sportu lub rekreacji ruchowej, albo 2) posiada co najmniej średnie wykształcenie oraz ukończyła specjalistyczny kurs instruktorów w danej dyscyplinie sportu lub rekreacji ruchowej i zdała egzamin końcowy. 27

28 8. Instruktorem sportu osób niepełnosprawnych może być osoba, która: 1) ukończyła studia wyższe na kierunku fizjoterapia i uzyskała ocenę bardzo dobrą z przedmiotu obejmującego zagadnienia sportu osób niepełnosprawnych albo 2) posiada co najmniej średnie wykształcenie oraz ukończyła specjalistyczny kurs instruktorów sportu osób niepełnosprawnych i zdała egzamin końcowy. 9. Kształcenie instruktorów rekreacji ruchowej i instruktorów sportu osób niepełnosprawnych, o których mowa w 7 i 8, może odbywać się w specjalnościach określonych w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia. 13. Specjalistyczne kursy, o których mowa w rozporządzeniu, mogą prowadzić: 1) szkoły wyższe i zakłady kształcenia nauczycieli, prowadzące kształcenie na kierunkach: wychowanie fizyczne, fizjoterapia lub turystyka i rekreacja, 2) inne jednostki po uzyskaniu zgody Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu, zwanego dalej "Prezesem Urzędu", wydanej na czas określony Prezes Urzędu przy wydawaniu zgody na organizowanie specjalistycznych kursów przez jednostki, o których mowa w 13 pkt 2, może zasięgnąć opinii właściwych polskich związków sportowych lub stowarzyszeń kultury fizycznej o zasięgu ogólnokrajowym. 2. Jednostki posiadające zgodę na organizowanie specjalistycznych kursów składają Prezesowi Urzędu, w terminie co najmniej trzech tygodni przed rozpoczęciem tych kursów, wniosek o zatwierdzenie ramowego programu kursu oraz wymagań kwalifikacyjnych kadry wykładowców na tych kursach, według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do rozporządzenia Specjalistyczne kursy, o których mowa w 6 pkt 3, 7 pkt 2, 8 pkt 2 i 10 ust. 1 pkt 2, powinny być prowadzone w wymiarze co najmniej 150 godzin i realizowane na co najmniej dwóch sesjach szkoleniowych. 2. Liczba godzin zajęć na specjalistycznym kursie trenerskim nie może być niższa niż 300, w tym 60% muszą stanowić zajęcia praktyczne. 28

29 Specjalności instruktorów rekreacji ruchowej - dyscypliny wodne: - kajakarstwo, - Windsurfing (żeglarstwo deskowe), - żeglarstwo powszechne. Specjalności instruktorów sportu osób niepełnosprawnych dyscypliny wodne: - pływanie, - żeglarstwo. Tak przedstawia się ogólna charakterystyka uprawnień przydatnych w ratownictwie wodnym. Bardzo trudno jest jednak porównać te uprawnienia między sobą, zarówno pod względem wymogów jakie stawia się przed kandydatami na poszczególne stopnie, jak również pod względem uprawnień i możliwości jakie dają one swym posiadaczom. Biorąc pod uwagę wachlarz uprawnień i przywilejów jakie otrzymują posiadacze patentów, jako największy uzyskują świeżo upieczeni absolwenci szkoleń medycznych, jednakże są to zupełnie osobne, w żaden sposób nie skorelowane ze sobą zawody, które dają swym posiadaczom wiele przywilejów, jak również wiele obowiązków oraz posiadają szczegółowo opisane normy jakie należy spełniać wykonując zawód pielęgniarki, ratownika medycznego lub lekarza. Zawody te są najtrudniejsze do zdobycia zarówno pod względem czasu potrzebnego na zgłębienie tajników medycyny, jak również pod względem ogromu materiału jaki kursanci (uczniowie, studenci) muszą opanować i zaliczyć z wynikiem pozytywnym w teorii i praktyce. Jak wspomniałem zarówno czas potrzebny na uzyskanie uprawnień medycznych od dwóch do siedmiu lat, jak i ilość materiału którą trzeba posiąść powoduje, że tą drogą podążają zazwyczaj ludzie powołani do tego zawodu. Nie oznacza to bynajmniej, że pozostałe specjalizacje wybierają wyłącznie ludzie z przypadku, lub że proces zdobywania innych uprawnień nie wymaga, aż tyle trudu od uczestników kursów i szkoleń. Aby stać się trenerem, bądź instruktorem sportu również należy ukończyć wyższe studia na akademiach lub instytutach wychowania fizycznego, jednakże można zdobyć te uprawnienia także po kursach prowadzonych na tychże akademiach bez obowiązku studiowania lecz jest to związane z posiadaniem przez kandydata odpowiedniego wykształcenia. Patenty motorowodne, żeglarskie, nurkowania swobodnego oraz przewodnickie posiadają 29

30 szereg pośrednich stopni, które w trakcie ich zdobywania otwierają przed absolwentem kursów lub szkoleń coraz to nowe, większe przywileje. Aby jednak piąć się po drabince w wybranej specjalności trzeba spełniać wymogi potrzebne do podwyższania kwalifikacji w danej dyscyplinie. I tak w podstawowych stopniach wykazać się należy zazwyczaj praktyką w odpowiedniej ilości godzinowej lub latami przynależności do organizacji (popartą oczywiście wpisem w legitymacji, książeczce). Chęć zdobycia wyższych uprawnień zmusza kandydata do wykonania kolejnych np: udokumentowanych zejść pod wodę, rejsów bądź spływów po określonych zbiornikach, w grupie lub w pojedynkę, zajmowania ściśle określonych funkcji. Od kandydatów jest również wymagane zebranie czynnej, udokumentowanej praktyki na którą mają określony czas, a którego nie można skracać ubiegając się o wyższy stopień. Do omówionych uprawnień, które są obecnie honorowane przez WOPR jako przydatne w ratownictwie chciałbym dołączyć zawód strażaka w Państwowej Straży Pożarnej wraz ze stopniami w nim występującymi. Straż pożarna posiada wysoko wykwalifikowane zespoły interwencyjno-ratownicze, bardzo dobrze wyszkolony personel, często uczestniczy w sytuacjach kryzysowych (powodzie), w swym gronie posiada już wielu płetwonurków, ratowników, którzy są aktywni przez cały rok i dzięki nim wielokrotnie ratowane było życie ludzkie. Moim zdaniem tacy ludzie jak strażacy byliby godnymi osobami, które zasiliłyby szeregi Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Opracował APOLONIUSZ KURYLCZYK 30