Badanie właściwości oznakowania poziomego i pionowego wymagane parametry, metody pomiaru i stosowany sprzęt

Transkrypt

1 Badanie właściwości oznakowania poziomego i pionowego wymagane parametry, metody pomiaru i stosowany sprzęt Paweł Skierczyński Rafał Lusa IBDiM Pracownia Chemii i Ochrony Środowiska

2 Pracownia Chemii i Ochrony Środowiska IBDiM Badania wyposażenia dróg Wykonywanie pomiarów właściwości oznakowania poziomego dróg Wykonywanie pomiarów właściwości znaków drogowych pionowych Testowanie właściwości eksploatacyjnych materiałów do poziomego oznakowania dróg na odcinkach drogowych Pracownia Chemii i Ochrony Środowiska IBDiM posiada akredytację PCA nr AB 424 na badania oznakowań poziomych i pionowych, w tym badania terenowe

3 Plan Rodzaje oznakowań dróg Oznakowanie pionowe Wymagania Badania Urządzenia pomiarowe Oznakowanie poziome Wymagania Badania Urządzenia pomiarowe

4 Rodzaje oznakowań dróg Oznakowanie pionowe Wymagania Badania Urządzenia pomiarowe Oznakowanie poziome Wymagania Badania Urządzenia pomiarowe

5 Rodzaje oznakowań dróg Polskie prawo ustawa Prawo o ruchu drogowym i dwa rozporządzenia regulujące stosowanie znaków i sygnałów drogowych (szczegółowe upoważnienie zawarte w ustawie art. 7) Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym - Dz.U. z 1997 r. Nr 98 poz z późn. zmianami

6 Rodzaje oznakowań dróg Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych Dz. U. z 2002 r. nr 170 poz.1393 z późn. zmianami Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach Dz. U. z 2003 r. nr 220 poz z późn. zmianami

7 Rodzaje oznakowań dróg Podział na: Znaki pionowe (załącznik 1) Znaki poziome (załącznik 2) Sygnały drogowe (załącznik 3) Urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego (załącznik 4)

9 Oznakowanie pionowe Oznakowanie pionowe element wyposażenia drogi istotny z punktu widzenia bezpieczeństwa użytkowników ruchu drogowego podstawowe zadanie oznakowania pionowego - szybka informacja o warunkach ruchu bardzo dobra czytelność w każdych warunkach atmosferycznych w ciągu całej doby

10 Oznakowanie pionowe Oznakowanie pionowe dobra i jednoznaczna czytelność przekazywanej treści odpowiednie do rodzaju drogi wymiary geometryczne odpowiednia trwałość przyciągnięcie uwagi kierowcy

11 Oznakowanie pionowe

12 Oznakowanie pionowe

13 Znaki stałe Oznakowanie pionowe Standardowe (ostrzegawcze - A, zakazu - B, nakazu - C, informacyjne - D, kierunku E, uzupełniające F, tabliczki T, dodatkowe G, AT, BT, R, W, odblaskowe, nieodblaskowe, oświetlane, podświetlane), zmiennej treści (VMS) aktywne Znaki tymczasowe

15 Oznakowanie pionowe - Wymagania Wymagane właściwości optyczne (odblaskowe i kolorymetryczne) CEN TC 226 WG3 - EN Stałe pionowe znaki drogowe Część 1 Znaki stałe Część 4 Zakładowa Kontrola Produkcji Część 5 Badanie wstępne typu pren Performance of retroreflective sign face materials (Właściwości optyczne materiałów odblaskowych)

16 Oznakowanie pionowe - Wymagania PN-EN :2010: norma zharmonizowana, wykorzystywana do prowadzenia badań typu i badań certyfikacyjnych oparta na wymaganiach i metodach badań opublikowanych przez CEN, CENELEC, CIE (Międzynarodowa Komisja Oświetleniowa) i dokumentach ISO podaje wymagania i metody badań

17 Oznakowanie pionowe - Wymagania PN-EN :2010: definiuje granice właściwości i zakresy klas właściwości wymagania dla znaków nowych wymagania w odniesieniu do materiałów wykorzystujących technologię kulek szklanych wymagania dla materiałów odblaskowych mikropryzmatycznych wyspecyfikowano w odpowiednim ETA co umożliwia oznakowanie takiego materiału znakiem CE.

18 Oznakowanie pionowe - Wymagania Krajowe wymagania techniczne: Załącznik 1 do Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach Dz. U. z 2003 r. nr 220 poz z późn. zmianami Ogólna Specyfikacja Techniczna D Oznakowanie Pionowe z 2006 r. (OST)

19 Oznakowanie pionowe - Wymagania Krajowe wymagania techniczne: w Załączniku 1 do Rozporządzenia podano wymagania dla znaków nowych i używanych wymagania podane w OST są zgodne Załącznikiem 1 do Rozporządzenia; wymagania dla znaków nowych podstawa opracowania szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) stosowanej jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót na drogach krajowych

20 Oznakowanie pionowe - Wymagania

26 Oznakowanie pionowe - Wymagania Wymagania podane w Załączniku 1 do Rozporządzenia i OST dla znaków nowych są zgodne z wymaganiami PN-EN Dla folii mikropryzmatycznych - wymagania odnośnie współczynnika odblasku jak dla folii typu 2 Chromatyczność w świetle dziennym przyjęto wymaganie klasy CR1

28 Oznakowanie pionowe - Badania badania wstępne typu zgodnie z wymaganiami PN-EN i PN-EN ocena oznakowania na drodze widzialność w dzień czytelność znaku w warunkach oświetlenia światłem słonecznym (dziennym) widzialność w nocy czytelność znaku w warunkach oświetlenia światłem reflektorów samochodu

29 Oznakowanie pionowe - Badania widzialność w dzień określana na podstawie parametrów chromatyczności x, y i współczynnika luminacji widzialność w nocy określana na podstawie parametru współczynnika odblasku R A

30 Oznakowanie pionowe - Badania oznaczenie chromatyczności w świetle dziennym i współczynnika luminancji - zgodnie z procedurą opisaną w CIE 15; symulator światła dziennego D65 oraz geometria pomiaru wg CIE 45/0 oznaczenie współczynnika odblasku R A - zgodnie z procedurą opisaną w CIE 54.2 z użyciem standardowego illuminantu A; stosowana geometria pomiaru kąt obserwacji =0,33, kąt oświetlenia 1 =5

32 Oznakowanie pionowe Urządzenia pomiarowe oznaczenie chromatyczności w świetle dziennym i współczynnika luminancji - kolorymetr, spektrofotometr np. Miniscan XE oznaczenie współczynnika odblasku R A Pomiar punktowy (ręczny) retroreflektometr, reflektometr np. RetroSign 4000 Pomiar ciągły (mobilny) np. system Visualise, system Vertras

33 Oznakowanie pionowe Urządzenia pomiarowe

38 Oznakowanie poziome Oznakowanie poziome poziome oznakowanie dróg, łącznie z punktowymi elementami odblaskowymi, tworzy sygnalizację poziomą. poziome oznakowanie dróg obejmuje znaki podłużne, strzałki, znaki poprzeczne, słowa i symbole znajdujące się na nawierzchni drogi.

39 Oznakowanie poziome Oznakowanie poziome poziome oznakowanie dróg może być wykonane z zastosowaniem farb, materiałów termoplastycznych, materiałów chemoutwardzalnych, taśm odblaskowych, punktowych elementów odblaskowych większość oznakowań drogowych ma barwę białą lub żółtą, ale w szczególnych przypadkach stosowane są inne barwy oznakowań

40 Znaki stałe Znaki tymczasowe Oznakowanie poziome Odblaskowe, nieodblaskowe, Gładkie, strukturalne, profilowane Punktowe elementy odblaskowe Punktowe elementy odblaskowe aktywne

42 Oznakowanie poziome - Wymagania Wymagane właściwości optyczne (odblaskowe i kolorymetryczne), szorstkość CEN TC 226 WG2 PN-EN 1436+A1:2008 Materiały do poziomego oznakowania dróg - Wymagania dotyczące poziomych oznakowań dróg PN-EN :2009 Materiały do poziomego oznakowania dróg - Punktowe elementy odblaskowe - Część 1: Wymagania dotyczące charakterystyki nowego elementu PN-EN :2003 Materiały do poziomego oznakowania dróg - Punktowe elementy odblaskowe - Część 2: Badania terenowe

43 Oznakowanie poziome - Wymagania PN-EN :2009: norma zharmonizowana, wykorzystywana do prowadzenia badań typu i badań certyfikacyjnych podaje wymagania i metody badań na materiały do oznakowań poziomych wydawane są aprobaty techniczne; brak normy zharmonizowanej AT podaje wymagania i metody badań

44 Oznakowanie poziome - Wymagania Krajowe wymagania techniczne: Załącznik nr 2 do Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach Dz. U. z 2003 r. nr 220 poz z późn. zmianami Ogólna Specyfikacja Techniczna D Oznakowanie Poziome z 2006 r. (OST)

45 Oznakowanie poziome - Wymagania Krajowe wymagania techniczne: w Załączniku nr 2 do Rozporządzenia podano minimalne wymagania dla oznakowania w przewidzianym okresie użytkowania w OST wymagania podano w zależności od okresu użytkowania oznakowania nie w pełnym zakresie są zgodne Załącznikiem nr 2 do Rozporządzenia OST są podstawą opracowania szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) stosowanej jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót na drogach krajowych

46 Oznakowanie poziome - Wymagania

54 Oznakowanie poziome - Badania badania wstępne typu zgodnie z Zaleceniami IBDiM do udzielania aprobat technicznych nr Z/2009/03/021 Materiały do poziomego oznakowania dróg ocena oznakowania na drodze widzialność w dzień w warunkach oświetlenia światłem słonecznym (dziennym) widzialność w nocy w warunkach oświetlenia światłem reflektorów samochodu szorstkość

55 Oznakowanie poziome - Badania widzialność w dzień określana na podstawie parametrów chromatyczności x, y i współczynnika luminacji lub współczynnika luminancji QD widzialność w nocy określana na podstawie parametru współczynnika odblasku RL szorstkość określana na podstawie wskaźnika szorstkości SRT

56 Oznakowanie poziome - Badania metoda pomiaru chromatyczności x, y i współczynnika luminacji PN-EN 1436 zał. C metoda pomiaru współczynnika luminancji Q D - PN-EN 1436 zał. A metoda pomiaru współczynnika odblasku R L - PN-EN 1436 zał. B metoda pomiaru wskaźnika szorstkości SRT - PN-EN 1436 zał. D

58 Oznakowanie poziome Urządzenia pomiarowe oznaczenie chromatyczności w świetle dziennym i współczynnika luminancji - kolorymetr, spektrofotometr np. Miniscan XE oznaczenie współczynnika luminancji Q D retroreflektometr, reflektometr np. LTL-XL, QD30

59 Oznakowanie poziome Urządzenia pomiarowe oznaczenie współczynnika odblasku R L pomiar punktowy (ręczny) - retroreflektometr, reflektometr np. LTL-XL Pomiar ciągły (mobilny) np. system LTL-M, ZDR-6020, Ecodyn 30 oznaczenie wskaźnika szorstkości SRT wahadło angielskie

60 Oznakowanie poziome Urządzenia pomiarowe

68 Podsumowanie Metodyka pomiaru właściwości oznakowań poziomych i pionowych stosunkowo dobrze opisana w dostępnych dokumentach technicznych normy, procedury Brak szczegółowych informacji dotyczących pomiarów w terenie warunki pogodowe, stan oznakowania, lokalizacja punktów pomiarowych (reprezentatywność próby) Brak wytycznych dotyczących pomiarów oznakowań poziomych strukturalnych i oceny wyników

69 Podsumowanie Uaktualnienie wymagań czy stosowanie coraz jaśniejszych nawierzchni drogowych będzie trwałym trendem, nowe Rozporządzenie

70 Dziękuję za uwagę