BIOS. Obecnie większośd- BIOS-ów zapisywana jest w pamięciach typu EEPROM, co umożliwia ich późniejszą modyfikację.

Transkrypt

1 Systemy Operacyjne

2 BIOS BIOS (akronim ang. Basic Input/Output System podstawowy system wejścia-wyjścia) zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Jest to program zapisany w pamięci ROM płyty głównej oraz innych urządzeo takich jak karta graficzna. Obecnie większośd- BIOS-ów zapisywana jest w pamięciach typu EEPROM, co umożliwia ich późniejszą modyfikację.

3

4

5

6

7

8

9 Foldery i pliki Folder logiczna struktura w informatyce mogąca zawierad inne foldery lub pliki, albo i jedno i drugie. Plik ciąg danych o skooczonej długości posiadający szereg atrybutów. Np. Nazwę Rozszerzenie Wielkośd Czas powstania Atrybuty systemowe

10 Pliki muzyczne: AIF, AIFF, AIFC, AIFR MIDI, MID, RMI MP2, MPG, MPE, MPEG MP3, MPEG3 OGG RA VQF WAVE, WAV WMA Format popularny niegdyś na Macintoshach, obecnie rozpowszechniony również na pecetach. Pliki AIFF nie są kompresowane. Pliki muzyczne zawierające nutowy zapis utworu. Za odtwarzanie plików midi odpowiada karta muzyczna w komputerze lub podłączony do komputera moduł brzmieniowy. Pojawiają się czasami na stronach WWW jako podkład muzyczny. Pliki o dużym stopniu kompresji, poprzednicy standardu MP3. Zapis muzyki w tym formacie łączy się ze stratami jakości. Pliki o takich rozszerzeniach mogą zawierać także filmy komputerowe. Pliki o dużym stopniu kompresji (nawet dziesięciokrotnym). Zapis muzyki w tym formacie łączy się ze stratami jakości, jednak dla przeciętnego słuchacza są one niesłyszalne. W internecie pliki MP3 to najczęściej spotykany format zapisu muzyki. Pliki muzyczne o dużym stopniu kompresji. Format stworzony jako konkurencja dla plików MP3, jednak mimo lepszej jakości dźwięku nie stał się tak popularny jak MP3. Format zapisu plików dźwiękowych wykorzystywany najczęściej w internecie. Podobnie jak w wypadku plików MP3, zapis dźwięku w tym formacie pogarsza jego jakość. Pliki muzyczne o dużym stopniu kompresji. Format ten podobnie jak OGG miał być w zamyśle konkurencją dla formatu MP3. Format cyfrowego zapisu dźwięku bez kompresji, popularny w Windows. Ze względu na duże rozmiary plików nie nadaje się do internetu. Format zapisu skompresowanego dźwięku o porównywalnej jakości i stopniu kompresji jak w formacie MP3. Podczas zapisu plików WMA dodawany jest do nich specjalny podpis cyfrowy, który uniemożliwia ich odtworzenie na innym komputerze. Windows Media Player, QuickTime Player, Deli Player Winamp, Windows Media Player Windows Media Player, Deli Player, Winamp Winamp, Windows Media Player, Deli Player Deli Player Real Player Deli Player Windows Media Player, Winamp Windows Media Player

11 Pliki filmowe: ASF, WM, WMV, WMP AVI, IFV DAT MOV, QT MPG, MPEG, MPE, MPV, M1V RM, RAM SWF VOB Rozszerzenia przypisane formatom Windows Media. Pliki o takich rozszerzeniach zawierają najczęściej filmy komputerowe oraz muzykę. Filmy komputerowe o różnej rozdzielczości i stopniu kompresji. Pliki o takich rozszerzeniach zawierają filmy w formatach Intel Indeo oraz DivX. Filmy w formacie Video CD (poprzednik standardu DVD, filmy w tym formacie najczęściej są dostępne na płytach CD). Filmy komputerowe, rozpowszechniane w internecie, o różnej jakości obrazu. Wszystkie odmiany tego formatu najlepiej odtwarza QuickTime Player. Filmy komputerowe o dosyć wysokim stopniu kompresji zakodowane w formacie MPEG1 lub MPEG2. Jakość obrazu jest gorsza niż w wypadku plików DAT i DivX, ze względu na użycie kompresji stratnej. Pliki te czasami zawierają sam dżwięk. Z formatem RM można zetknąć się najczęściej w internecie, ze względu na nieduży rozmiar plików. Pliki RAM zawierają tylko odsyłacze do filmów w plikach RM. Pliki zawierające animacje w formacie Macromedia Plash. Można je wyświetlać za pomocą dowolnej przeglądarki stron WWW lub programu IrfanView. Pliki zawierające filmy zakodowane w formacie MPEG-2. Najczęściej spotykamy je na płytach DVD. Windows Media Player Windows Media Player Windows Media Player, PowerDVD QuickTime Player Windows Media Player Real Player Internet Explorer, IrfanView + plug-in FreeDVD, PowerDVD

12 Pliki graficzne: BMP, DIB JPG, JPEG CDR GIF PNG TIF, TIFF Umożliwiają zapis obrazów do 16 milionów kolorów i oferują jedynie słabą kompresję. Najczęściej wykorzystywane do zapisu tapet Windows. Najczęściej spotykany skompresowany format graficzny. Pliki zawierające grafikę wektorową. Do ich wyświetlania konieczny jest program Corel DRAW. Zwykła przeglądarka plików graficznych nie wystarcza. Format zapisu obrazków maksymalnie w 256 kolorach lub krótkich animacji, np. banerów w internecie. Najczęściej wykorzystywane przez twórców stron WWW. Pliki graficzne o wysokim stopniu kompresji bez strat jakości. Pojawiają się czasami na stronach WWW. Format PNG jako jeden z niewielu oferuje możliwość zapisu plików graficznych przy wykorzystaniu więcej niż 16 milionów kolorów. Format graficzny umożliwiający zapisywanie obrazów rastrowych w maksymalnie 16 miliomach kolorów z kompresją lub bez. Paint, IrfanView, Paint Shop Pro Microsoft Photo Editor, Paint i sporo innych Corel DRAW IrfanView, Pain Shop Pro i sporo innych Irfan View, Paint Shop Pro Irfan View, Paint Shop Prop, Imaging

13 Pliki kompresji: ACE ARJ CAB RAR ZIP Format archiwów o dużym stopniu kompresji. Często stosowany do dzielenia dużych plików na mniejsze archiwa (kolejne pliki mają rozszerzenia C00, C01, C02 itd.). Pliki tworzone przez archiwizer ARJ. Bardzo stary format - praktycznie nie jest już używany. Tylko niektóre z popularnych archiwizerów otwierają archiwa ARJ. Archiwa zawierające wersje instalacyjne programów. Ich zawartość jest rozpakowywana na dysk twardy podczas instalacji programu, np. Windows czy Office. Format pliku o dużym stopniu kompresji - nieco większym niż popularny ZIP. Najpopularniejszy format kompresji. Zawartość plików ZIP można także obejrzeć w Eksploratorze Windows po zainstalowaniu pakietu Foldery kompresowane. WinACE WinRar, WinACE Eksplorator Windows, WinACE, WinZIP, WinRAR WinRAR, WinACE WinZIP, WinRAR, Eksplorator Windows

14 Pliki innych dokumentów: BAT COM, EXE DOC HTM, HTML MDB PDF PPT RTF TXT Pliki wsadowe wykorzystywane w MS-DOS i Windows. Zawierają ciąg tekstowych poleceń, które są wykonywane przez system operacyjny po uruchomieniu takiego pliku. Pliki wykonywalne. Ich zawartość nie może być zmieniana, ponieważ zawierają programy w formie tak zmienionej (skompilowanej), że są niezrozumiałe dla człowieka. Dokument programu Word. Może zawierać sformatowany tekst, grafikę tabele itp. Starsze wersje Worda nie otworzą plików zapisanych w formacie WORD97/2000. Dokumenty hipertekstowe, które opisują wygląd strony w przeglądarce internetowej. W tym formacie tworzy się najczęściej strony WWW oraz pliki pomocy do programów. Pliki zawierające bazy danych tworzone w programie Access. Pliki MDB najlepiej jest otwierać w tej samej wersji programu, w której plik ten został stworzony. Dokumenty zawierające tekst, grafikę, oraz hiperłącza. Pliki PDF tworzone są w komercyjnym programie Adobe Acrobat, ale otworzyć je można w darmowym Acrobat Readerze. Prezentacje multimedialne podzielone na slajdy. Jeżeli nie musimy ich edytować, zawartość prezentacji można obejrzeć w darmowym programie Power Point. Format oferujący możliwość zapisu tekstu formatowanego i z polskimi czcionkami. Pliki RTF można odczytać w większości edytorów tekstu. Pliki zawierające tekst (czasami z polskimi znakami) oraz podstawowe elementy formatowania, takie jak tabulatory czy akapity. Notatnik Windows Word, WordPad Internet Eksplorer, Mozilla Firefox oraz inne przeglądarki Access Acrobat Reader Viewer Power Point Viewer, Power Point WordPad, Word Notatnik, WordPad, Word XLS Arkusz programu Excel. Może zawierać tabele, wykresy, rysunki i makra. Excel, Word

15 Struktura katalogów w systemach Microsoft C: DOS TEKSTOWE ARCHIWUM TXT 2012 RTF DOC

16 Systemy operacyjne - DOS MS-DOS (ang. Microsoft Disk Operating System) to system operacyjny stworzony przez firmę Microsoft na podstawie nabytego przez nią kodu źródłowego systemu QDOS (ang. Quick and Dirty Operating System - napisany szybko i na brudno system operacyjny) stworzonego przez Seattle Computers. Jest to wersja systemu operacyjnego DOS przeznaczona dla komputerów IBM-PC. Chod MS-DOS sam w sobie jest środowiskiem tekstowym, rolę graficznej nakładki działającej na nim spełniad miał DOS Shell oraz wczesne wersje systemu Microsoft Windows. Od rozwiązao Microsoftu bardziej popularny okazał się jednak Norton Commander napisany poza firmą Microsoft dosowy menedżer plików, korzystający z tzw. semigrafiki środowiska tekstowego DOS. Istniały także inne programy, np. 1dir, XTree. Późniejsze wersje Windows (od 3.0 wzwyż w linii systemów 9x, kooczącej się systemem Millennium Edition) stawały się coraz bardziej samodzielnymi systemami operacyjnymi, tworząc odrębną własną platformę programistyczną. Jednak wszystkie systemy tej linii startowały z poziomu DOS i były z nim zgodne w dół.

17 Podstawowe komendy Komenda Opis Stosowanie nazwa_dysku: Zmiana partycji/dysku D: dir Wyświetla zawartość katalogów dir teksty, dir c: cd Zmienia bieżący katalog cd nazwa_katalogu md Tworzy katalog md nazwa_katalogu rd Usuwa katalog, ale musi być pusty rd nazwa_katalogu del Kasuje plik/i del plik/i copy Kopiuje plik/i copy źródło gdzie cls Czyści ekran cls tree* Wyświetla drzewo katalogu tree katalog deltree* Kasowanie drzewa katalogów deltree katalog xcopy* Kopiowanie całych katalogów xcopy źródło gdzie format Formatuje partycję/dysk format c: * Mogą nie działać w niektórych wersjach Windows

18 Składnia polecenia w DOS C:\>[POLECENIE] [PARAMETRY] NP1: C:\>DIR C:\TEMP NP2: C:\>TREE C:\TEMP /F

19 DOS pliki wsadowe Plik wsadowy (ang. batch file) umożliwia wykonanie dowolnego ciągu poleceń systemu MS-DOS. Z punktu widzenia systemu operacyjnego plikiem wsadowym jest każdy plik, którego nazwa posiada rozszerzenie bat. Plik wsadowy, aby mógł byd poprawnie wykonany (zinterpretowany) powinien zawierad ciąg poleceo systemu, z których każde powinno byd umieszczone w osobnej linii pliku. Mogą to byd polecenia wewnętrzne, polecenia zewnętrzne (programy) lub polecenia specyficzne dla pliku wsadowego (polecenia, które są dozwolone tylko w tym pliku).

20 Polecenia używane w plikach wsadowych echo wyświetla tekst na ekranie choice - prośba o wybór odpowiedniej opcji IF ERRORLEVEL 2 GOTO dos przykładowa instrukcja warunkowa : dos przykładowa etykieta

21 DOS pliki wsadowe cd. Przykładowy plik on echo... echo TO JEST PLIK WSADOWY echo...

22 Przykładowy plik off PATH C:\BORLAND\BCC55\BIN;C:\NC;C:\Progra~1\FAR;C:\BORLAND\TP\BIN; mode con codepage prepare=((852) C:\WINDOWS\COMMAND\ega.cpi) mode con codepage select=852 keyb pl,,c:\windows\command\keybrd4.sys C:\SAMSUNG\MSCDEX /D:SSCD000 cls echo Wybierz system operacyjny... echo. echo 1. MS WINDOWS 95 OSR2 echo 2. MS DOS 6.0 echo. choice /C:12 /T2,10 Uruchamiam system... IF ERRORLEVEL 2 GOTO dos IF ERRORLEVEL 1 GOTO windows GOTO koniec :dos cd\ cls GOTO koniec :windows win.com :koniec

23 START C: TEMP DOK ROBOCZY DANE DP C:\ TEMP\ DANE\ STRONY BAZY DF RAPORTY DH STRONY

24 Systemy operacyjne - Windows Microsoft Windows (ang. okna,) rodzina kilku systemów operacyjnych wyprodukowanych przez firmę Microsoft. Systemy rodziny Windows działają na serwerach, systemach wbudowanych oraz na komputerach osobistych, z którymi są najczęściej kojarzone. Prezentację pierwszego graficznego środowiska pracy z rodziny Windows firmy Microsoft przeprowadzono w listopadzie Wówczas była to graficzna nakładka na system operacyjny MS-DOS*1+, powstała w odpowiedzi na rosnącą popularnośd graficznych interfejsów użytkownika, takich jakie prezentowały na przykład komputery Macintosh. Nakładka, a później system operacyjny Windows po pewnym czasie zdominowała światowy rynek komputerów osobistych. W styczniu 2010 systemy z rodziny Microsoft Windows były zainstalowane na 92,02% komputerów na świecie. Natomiast dane dla Polski wskazują poziom 98,99% na okres stycznia 2010.

25 Interfejs programu

26 Okno windows

27 Tworzenie folderu i pliku

28 Historia systemu Windows

29 Historia systemu Windows Data wydania Nazwa produktu Wersja Ostatnia wersja Wsparcie techniczne Internet Explorer listopad 1985 Windows Nie listopad 1987 Windows Nie marzec 1989 Windows Nie maj 1990 Windows Nie marzec 1992 Windows Nie 5 październik 1992 Windows For Workgroups Nie 5 lipiec 1993 Windows NT 3.1 NT 3.1 Nie 5 grudzień 1993 Windows For Workgroups Nie 5 Microsoft Windows styczeń x (wydany tylko w 3.2 języku chińskim Nie 5 uproszczonym) wrzesień 1994 Windows NT 3.5 NT 3.5 Nie 5 maj 1995 Windows NT 3.51 NT 3.51 Nie 5 sierpień 1995 Windows Nie 5 lipiec 1996 Windows NT 4.0 NT 4.0 Nie 6 czerwiec 1998 Windows Nie 6 maj 1999 Windows 98 SE Nie 6 luty 2000 Windows 2000 NT Nie 6 wrzesień 2000 Windows Me Nie 6

30 Historia systemu Windows październik 2001 Windows XP NT marzec 2003 Windows XP 64-bit Edition 2003 kwiecień 2003 Windows Server 2003 NT kwiecień 2005 lipiec 2006 listopad 2006/styczeń 2007 (klienci indywidualni) (RTM Windows XP NT Professional x64 Edition Windows Fundamentals for Legacy PCs Windows Vista NT (RTM i SP1,SP2 niewspierany) Wsparcie dla SP3 zakończy się 8 kwietnia 2014 NT Nie 6 (RTM niewspierany) Wsparcie dla SP1, R2, SP2 zakończy się 14 lipca 2015 i SP1 niewspierany) Wsparcie dla SP2 zakończy się 8 kwietnia 2014 NT Tak Wsparcie dla SP1, SP2 (RTM niewspierany) lipiec 2007 Windows Home Server NT Tak 8 luty 2008 Windows Server 2008 NT Tak 9 22 października 2009 Windows 7 NT Tak 9 system w produkcji Windows

31 Systemy operacyjne - Linux Linux (/ˈlɪnʊks/) rodzina uniksopodobnych systemów operacyjnych opartych o jądro Linux. Linux jest jednym z przykładów wolnego i otwartego oprogramowania (FLOSS): jego kod źródłowy może byd dowolnie wykorzystywany, modyfikowany i rozpowszechniany*1+. Pierwsza wersja jądra Linux została udostępniona publicznie 17 września 1991 dla architektury komputera PC, wykorzystującej mikroprocesor o architekturze IA-32. Do jądra dołączono narzędzia systemowe i biblioteki z projektu GNU aby otrzymad nadający się do użytku system operacyjny. Z tego powodu powstała też alternatywna nazwa kompletnego systemu: GNU/Linux*2+. Obecnie jest on udostępniany w formie licznych dystrybucji Linuksa, które składają się z jądra (niekiedy zmodyfikowanego w stosunku do oficjalnej wersji) i zestawu pakietów oprogramowania dobranego do różnorodnych wymagao. Dystrybucje zawierają głównie oprogramowanie na licencjach FLOSS, jednak najczęściej zawierają też lub pozwalają na łatwe doinstalowanie pewnej liczby programów na licencjach własnościowych. Najbardziej znanym*potrzebne źródło+ zastosowaniem Linuksa są środowiska serwerowe, dla których komercyjne wsparcie oferują również duże firmy komputerowe jak IBM, Sun Microsystems, Dell, Hewlett-Packard, Red Hat i Novell. Linux działa na szerokiej gamie sprzętu komputerowego, wliczając komputery biurkowe, superkomputery i systemy wbudowane, takie jak telefony komórkowe i routery.

32 Symbole wieloznaczne *- zastępuje dowolny ciąg znaków? zastępuje dowolny znak