SPRAWOZDANIE. PL Zjednoczona w różnorodności PL. Parlament Europejski A8-0401/

Transkrypt

1 Parlament Europejski Dokument z posiedzenia A8-0401/ SPRAWOZDANIE w sprawie wdrożenia dyrektywy 2005/36/WE w odniesieniu do regulacji i potrzeby reformy zawodów regulowanych (2017/2073(INI)) Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów Sprawozdawca: Nicola Danti RR\ docx PE v02-00 Zjednoczona w różnorodności

2 PR_INI_ImplReport SPIS TREŚCI Strona UZASADNIENIE STRESZCZENIE FAKTÓW I USTALENIA... 3 PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO... 7 INFORMACJE O PRZYJĘCIU SPRAWOZDANIA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ PE v /16 RR\ docx

3 UZASADNIENIE STRESZCZENIE FAKTÓW I USTALENIA Procedura W dniu 11 maja 2017 r. sprawozdawcy powierzono zadanie sporządzenia sprawozdania w sprawie wdrażania dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych w odniesieniu do potrzeby reformy zawodów regulowanych zgodnie z art. 59 dyrektywy. Dyrektywa 2005/36/WE kontekst, zakres i transpozycja Dyrektywa 2005/36/WE ma zastosowanie do wszystkich zawodów regulowanych z wyjątkiem zawodów wyraźnie wyłączonych z jej zakresu, takich jak notariusz. Zawody regulowane stanowią ważny element gospodarki państw członkowskich. Przepisy w sprawie zawodów regulowanych, wymagających specjalnych kwalifikacji zawodowych do prowadzenia działalności, są zazwyczaj narzucane w celu ochrony interesu ogólnego, takiego jak zdrowie publiczne, ochrona konsumentów, ochrona środowiska itp. W obszarach, w których dostęp do zawodu nie jest zharmonizowany na szczeblu UE, każde państwo członkowskie może zdecydować o regulowaniu zawodu z poszanowaniem zasad niedyskryminacji i proporcjonalności. Aby ułatwić swobodny przepływ specjalistów, dyrektywa 2005/36/WE ustanawia przepisy w sprawie automatycznego uznawania niektórych zawodów w oparciu o zharmonizowane minimalne wymogi w zakresie kształcenia, ogólny system uznawania kwalifikacji zawodowych, system automatycznego uznawania doświadczenia zawodowego oraz system transgranicznego świadczenia usług w kontekście zawodów regulowanych. Dyrektywa zawiera także szereg przepisów w sprawie znajomości języków oraz tytułów zawodowych określających wykształcenie, współpracy administracyjnej, wymogów dotyczących dokumentów itp. W 2013 r. dyrektywa 2013/55/UE zmieniająca dyrektywę 2005/36/WE wprowadziła w art. 59 tak zwany proces wzajemnej oceny wymagający od państw członkowskich przekazania, do dnia 18 stycznia 2016 r., informacji na temat wszystkich zawodów regulowanych wraz z wymogami dotyczącymi ograniczania dostępu lub wykonywania działalności zawodowej do bazy danych prowadzonej przez Komisję. Na państwa członkowskie nałożono też obowiązek przeprowadzenia oceny, czy wymogi te są odpowiednie do osiągnięcia wyznaczonego celu i nie wykraczają poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu. W związku z tym do dyrektywy 2005/36/WE wprowadzono zasadę proporcjonalności ustanowioną w Traktacie i orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości. W odniesieniu do nowych wymogów wprowadzonych po dniu 18 stycznia 2016 r. państwa członkowskie muszą je zgłaszać wraz z powodami uznania tych wymogów za zgodne z zasadą proporcjonalności w terminie sześciu miesięcy od ich przyjęcia. Na koniec, co dwa lata państwa członkowskie przekazują Komisji sprawozdanie (krajowy plan działania) z wykazem wymogów, które zostały zniesione lub złagodzone, w oparciu o analizę poszczególnych przypadków regulacji dotyczących zawodów i planowanych reform. Na podstawie otrzymanych informacji, zgodnie z art. 59 ust. 9, do stycznia 2017 r. Komisja miała przedstawić swoje ustalenia końcowe w sprawie przeglądu krajowych regulacji RR\ docx 3/16 PE v02-00

4 dotyczących zawodów oraz ocen proporcjonalności przeprowadzonych przez państwa członkowskie, wraz z wnioskami dotyczącymi przyszłych inicjatyw. W celu uzupełnienia art. 59 dyrektywy 2005/36/WE w komunikacie Komisji z dnia 2 października 2013 r. (COM(2013)0676) przedstawiono plan działania na potrzeby rozpoczętego w 2014 r. procesu wzajemnej oceny, wymagający od państw członkowskich wprowadzenia regulacji dotyczących zawodów do bazy danych o zawodach regulowanych. Na podstawie tych informacji państwa członkowskie miały ocenić zasadność i proporcjonalność swoich regulacji. Informacje do bazy danych o zawodach regulowanych przekazało ponad 1200 właściwych organów krajowych w celu zagwarantowania przejrzystości regulacji dotyczących zawodów w całej Europie. Chociaż baza danych o zawodach regulowanych została istotnie zmodernizowana, jej interoperacyjność z systemem wymiany informacji na rynku wewnętrznym (IMI), która mogłaby ułatwić organom krajowym wypełnienie ich zadań, nie została jeszcze w pełni zagwarantowana. Po dwuletnim procesie wzajemna ocena pokazała, że państwa członkowskie mają problemy z oceną proporcjonalności swoich regulacji. Sześć państw członkowskich nie złożyło krajowych planów działania w terminie. W rezultacie Komisja przedstawiła swoje ustalenia w ramach dwóch działań: komunikatu Komisji w sprawie zaleceń dotyczących reformy zawodów regulowanych z dnia 10 stycznia 2017 r. oraz wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie badania proporcjonalności dla zawodów regulowanych. Zalecenia dotyczące poszczególnych zawodów Komunikat w sprawie zaleceń dotyczących reformy zawodów regulowanych wskazuje na konkretne obszary, w których państwa członkowskie powinny udoskonalić regulacje dotyczące określonych zawodów w siedmiu sektorach ważnych pod względem gospodarczym, w oparciu o analizę przepisów krajowych oraz na podstawie skarg ze strony obywateli Unii. Załącznik do komunikatu zawiera szczegółowe informacje na temat regulacji w 28 państwach członkowskich dotyczących architektów, inżynierów lądowych, księgowych, prawników, rzeczników patentowych, agentów nieruchomości i przewodników turystycznych. Od Komisji oczekuje się, że będzie monitorować wdrażanie zaleceń oraz w stosownych przypadkach zaproponuje środki mające na celu wyeliminowanie pozostałych barier, w tym naruszeń w przypadku dyskryminacji ze względu na narodowość i miejsce zamieszkania, a także nieproporcjonalnych regulacji. Komunikat stanowi uzupełnienie rocznej analizy wzrostu gospodarczego oraz europejskiego semestru. Wskaźnik restrykcyjności Komisja opracowała nowy wskaźnik restrykcyjności regulacji dotyczących zawodów. Według Komisji bariery regulacyjne tworzące wskaźnik opierają się na wskaźniku regulacji rynku produktów OECD oraz odzwierciedlają orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości. Wskaźnik PE v /16 RR\ docx

5 uzupełnia analizę jakościową ograniczeń i uwzględnia całkowite obciążenie zamiast koncentrowania się na środkach w oderwaniu od ich szerszych skutków. Komisja wskazuje, że poszczególnych ograniczeń nie można analizować oddzielnie względem wszystkich istniejących mechanizmów w celu ochrony interesu publicznego. Podejście całościowe ma na celu oszacowanie, jak bardzo restrykcyjne są ramy regulacyjne dla przedstawicieli zawodów. Wskaźnik restrykcyjności obejmuje następujące grupy ograniczeń: podejście regulacyjne: działalność zastrzeżona na wyłączność lub częściowo oraz ochrona tytułu zawodowego; wymogi dotyczące kwalifikacji: lata edukacji i szkoleń, obowiązkowy egzamin państwowy, obowiązek ustawicznego doskonalenia umiejętności zawodowych itd.; inne wymogi, takie jak obowiązkowe członkostwo lub rejestracja w organie zawodowym, ograniczenie liczby przyznawanych zezwoleń, inne wymogi w zakresie upoważniania itd.; wymogi dotyczące wykonywania zawodu: ograniczenia co do formy organizacyjnoprawnej przedsiębiorstwa, wymogi dotyczące własności udziałów, ograniczenia dotyczące wspólnego wykonywania zawodu, niezgodność działalności. Równocześnie Komisja zainicjowała badania dotyczące jakości usług świadczonych w ramach zawodów regulowanych. Stanowisko sprawozdawcy Sprawozdawca podkreśla zasadniczą rolę, jaką pełnią zawody w gospodarce UE, i uważa ponadto, że jakość usług świadczonych w ramach zawodów regulowanych ma nadrzędne znaczenie dla zachowania europejskiego modelu gospodarczego, społecznego i kulturowego. W ramach ogólnej oceny komunikatu Komisji Europejskiej sprawozdawca identyfikuje główne aspekty wdrażania art. 59 dyrektywy 2005/36/WE oraz przypomina o znaczeniu regulacji dotyczących zawodów dla ochrony uzasadnionych celów leżących z interesie publicznym. W dalszej kolejności sprawozdawca analizuje użyteczność wskaźnika restrykcyjności opracowanego przez Komisję Europejską oraz potrzebę promowania wysokiej jakości usług w Europie. Należy podkreślić, że wskaźnik powinien być stosowany jedynie jako narzędzie szacunkowe i nie oznacza automatycznie, że regulacja, która osiąga wysoki wynik, jest automatycznie nieproporcjonalna. Ponadto zasadnicze znaczenie dla sprawozdawcy ma przypomnienie, że analiza wpływu regulacji w państwach członkowskich powinna podlegać nie tylko ocenie ilościowej, ale także ocenie jakościowej obejmującej cele leżące w interesie ogólnym i jakość świadczonych usług. Sprawozdawca podkreśla także potrzebę rozważenia skutków postępu naukowego, innowacji i cyfryzacji w obszarze zawodów regulowanych przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jakości usług i miejsc pracy oraz zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony dla odbiorców usług, w tym konsumentów. Źródła: RR\ docx 5/16 PE v02-00

6 Warsztaty dotyczące reformy zawodów regulowanych zorganizowane przez komisję w dniu 11 lipca 2017 r. 1 ; Spotkania z następującymi zainteresowanymi stronami: Rada Architektów Europy (ACE); Europejska Federacja Krajowych Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych (FEANI); Europejska Rada Inżynierów Budownictwa (ECCE); Accountancy Europe (AE); Europejska Federacja Doradców Podatkowych (ETAF); Europejska Federacja Księgowych i Audytorów Małych i Średnich Przedsiębiorstw (EFAA); Rada Izb Adwokackich i Stowarzyszeń Prawniczych Unii Europejskiej (CCBE); Europejskie Stowarzyszenie Specjalistów Rynku Nieruchomości (CEPI); Europejska Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych (FEG); Europejskie Stowarzyszenie Organizatorów Turystyki (ETOA); Europejska Rada Wolnych Zawodów (CEIS); Consiglio Nazionale degli Ingegneri (CNI); Consiglio Nazionale dei periti industriali e dei periti industriali laureati (CNPI); Francuskie Ministerstwo Gospodarki (Dyrekcja Generalna ds. Przedsiębiorstw Wydział Turystyki, Handlu, Rzemiosła i Usług); Stałe Przedstawicielstwo Francji przy UE; Stałe Przedstawicielstwo Danii przy UE; EUROCADRES; Izba Architektów Badenii-Wirtembergii; BusinessEurope; Confederazione Generale Italiana delle Imprese, delle Attività Professionali e del Lavoro Autonomo (CONFCOMMERCIO); Francuskie Stowarzyszenie Fizjoterapeutów; Confederazione Nazionale dell Artigianato e della Piccola e Media Impresa (CNA); Associazione degli Enti Previdenziali Privati (ADEPP). Powiązane badania i inne dokumenty: Biała księga: Digital Transformation Initiative. Professional Services Industry (Inicjatywa transformacji cyfrowej. Branża zawodów regulowanych) (Światowe Forum Ekonomiczne) Sprawozdanie: Action Lines for Liberal Professions: final report of the working group (Kierunki działania dla wolnych zawodów: sprawozdanie końcowe grupy roboczej) (Komisja Europejska) OECD Priorities for completing the European single market (Priorytety dla sfinalizowania europejskiego jednolitego rynku) (2016 r.) Grupa Banku Światowego (2016 r.), EU Regular Economic Report 3: Growth, Jobs and Integration: Services to the Rescue (Cykliczne sprawozdanie gospodarcze UE 3: wzrost gospodarczy, zatrudnienie i integracja: usługi na ratunek) Briefing służb EPRS Parlamentu Badania Departamentu Tematycznego: Rola doradców i pośredników w systemach ujawnionych przez dokumenty panamskie Zasady niezależności i odpowiedzialności w odniesieniu do doradców podatkowych i służb prawnych. 1 PE v /16 RR\ docx

7 PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO w sprawie wdrożenia dyrektywy 2005/36/WE w odniesieniu do regulacji i potrzeby reformy zawodów regulowanych (2017/2073(INI)) Parlament Europejski, uwzględniając art. 45, 49 i 56 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 15 i 16, uwzględniając dyrektywę 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych 1, uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie zaleceń dotyczących reformy zawodów regulowanych (COM(2016)0820), uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 października 2013 r. dotyczący oceny krajowych regulacji w zakresie dostępu do zawodów (COM(2013)0676), uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 października 2015 r. zatytułowany Usprawnianie jednolitego rynku: więcej możliwości dla obywateli i przedsiębiorstw (COM(2015)0550), uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 maja 2016 r. w sprawie strategii jednolitego rynku 2, uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 czerwca 2017 r. w sprawie europejskiego programu na rzecz gospodarki dzielenia się 3, uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 lutego 2017 r. w sprawie rocznego sprawozdania w sprawie zarządzania jednolitym rynkiem w ramach europejskiego semestru , uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 31 maja 2017 r. 5, uwzględniając sprawozdanie końcowe grupy roboczej ds. wspierania działalności wolnych zawodów, uwzględniając art. 52 Regulaminu oraz art. 1 ust. 1 lit. e) decyzji Konferencji Przewodniczących z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie procedury udzielania zgody na sporządzenie sprawozdań z własnej inicjatywy, a także załącznik 3 do tej decyzji, 1 Dz.U. L 255 z , s Teksty przyjęte, P8_TA(2016) Teksty przyjęte, P8_TA(2017) Teksty przyjęte, P8_TA(2017) Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. RR\ docx 7/16 PE v02-00

8 uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A8-0401/2017), A. mając na uwadze, że swobodny przepływ pracowników, swoboda przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług w UE stanowią podstawowe elementy jednolitego rynku oraz niosą wiele korzyści obywatelom i przedsiębiorstwom; B. mając na uwadze, że mimo iż na usługi przypada 71 % PKB i 68 % zatrudnienia ogółem, możliwości w zakresie jednolitego rynku usług nadal nie są w pełni wykorzystywane; C. mając na uwadze, że w przypadku braku harmonizacji państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o regulowaniu zawodów, pod warunkiem, że środki krajowe są przejrzyste, niedyskryminacyjne, uzasadnione i proporcjonalne; D. mając na uwadze, że inteligentne regulacje, należycie uzasadnione względami ochrony uzasadnionych celów leżących z interesie publicznym, mogą mieć pozytywny wpływ na rynek wewnętrzny, zapewniając wysoki poziom ochrony konsumenta i poprawę jakości świadczonych usług; mając w związku z tym na uwadze, że deregulacja nie powinna być celem samym w sobie; E. mając na uwadze, że w wielu przypadkach regulacja zawodów jest uzasadniona, ale nieuzasadnione przeszkody w dostępie do zawodów regulowanych mają szkodliwy wpływ na podstawowe prawa obywateli oraz gospodarki państw członkowskich; mając na uwadze, że w związku z tym regulacja zawodów musi być regularnie dostosowywana do postępu technologicznego, przemian społecznych lub rozwoju sytuacji rynkowej; F. mając na uwadze, że dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/36/WE z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych przewiduje automatyczne uznawanie pewnych zawodów w oparciu o zharmonizowane minimalne wymogi w zakresie kształcenia, ogólny system uznawania kwalifikacji zawodowych, system automatycznego uznawania doświadczenia zawodowego oraz nowy system transgranicznego świadczenia usług w kontekście zawodów regulowanych; G. mając na uwadze, że dyrektywa 2005/36/WE została zmieniona w 2013 r. w celu ustanowienia proporcjonalnych ram regulacyjnych, uzasadnionych celami leżącymi w interesie ogólnym, przez wprowadzenie w art. 59 przepisów w sprawie przejrzystości i wzajemnej oceny dla wszystkich zawodów regulowanych w państwach członkowskich, niezależnie od tego, czy są one regulowane na podstawie przepisów krajowych czy na podstawie zasad zharmonizowanych na szczeblu UE; H. mając na uwadze, że nie wszystkie przepisy dyrektywy 2005/36/WE, w szczególności jej art. 59, zostały do tej pory w pełni wdrożone przez państwa członkowskie nawet pomimo upływu terminu wdrożenia; I. mając na uwadze, że do dnia 18 stycznia 2016 r. państwa członkowskie miały przedłożyć Komisji krajowe plany działania zawierające informacje dotyczące decyzji PE v /16 RR\ docx

9 w sprawie utrzymania lub modyfikacji uregulowań dotyczących zawodów; mając na uwadze, że sześć państw członkowskich nadal nie przedłożyło krajowych planów działania; J. mając na uwadze, że zgodnie z art. 59 dyrektywy 2005/36/WE Komisja miała przedstawić do 18 stycznia 2017 r. swoje ustalenia w sprawie wzajemnych ocen wraz z wnioskami dotyczącymi przyszłych inicjatyw w stosownych przypadkach; K. mając na uwadze, że w dniu 10 stycznia 2017 r. Komisja zaprezentowała komunikat w sprawie potrzeby reformy zawodów regulowanych analizujący regulacje dotyczące zawodów w siedmiu sektorach działalności i przedstawiający zalecenia dla państw członkowskich w tym względzie; L. mając na uwadze, że po przeprowadzeniu wzajemnej oceny stwierdzono, że poziom uregulowania zawodów jest wyraźnie różny w poszczególnych państwach członkowskich; mając na uwadze, że potrzebne jest bardziej szczegółowe wyjaśnienie, w szczególności w tych przypadkach, w których państwa członkowskie poinformowały o wprowadzeniu nowych form regulacji zawodów po zakończeniu procesu wzajemnej oceny; Zawody regulowane w Unii Europejskiej oraz stan wdrożenia art. 59 dyrektywy 2005/36/WE 1. podkreśla, że zawody regulowane odgrywają podstawową rolę w gospodarce UE: stanowią istotny wkład w poziom zatrudnienia oraz w mobilność pracowników i wartość dodaną w Unii; uważa ponadto, że wysoka jakość usług świadczonych w ramach zawodów regulowanych oraz skuteczne środowisko regulacyjne mają nadrzędne znaczenie dla zachowania europejskiego modelu gospodarczego, społecznego i kulturowego oraz zwiększenia konkurencyjności UE pod względem wzrostu, innowacyjności i tworzenia miejsc pracy; 2. przypomina, że w UE istnieje ponad 5500 regulowanych zawodów, przy czym między państwami członkowskimi widać wyraźne różnice; zawody te odpowiadają za 22 % siły roboczej we wszystkich gałęziach gospodarki, takich jak usługi zdrowotne i socjalne, usługi handlowe, budowlane, usługi sieciowe, transport, turystyka, nieruchomości, usługi publiczne i edukacja; 3. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą zapewniania wytycznych dla państw członkowskich w kontekście wzajemnej oceny, w tym organizację dogłębnych dyskusji z organami krajowymi, zwracając uwagę na to, aby organy krajowe angażowały wszystkie zainteresowane strony w celu zebrania istotnych informacji na temat skutków regulacji; 4. uważa, że komunikat Komisji z dnia 10 stycznia 2017 r. mógłby pomóc państwom członkowskim w poprawie regulacji usług świadczonych w ramach zawodów regulowanych oraz w wymianie najlepszych praktyk w celu lepszego zrozumienia wyborów w zakresie regulacji podejmowanych przez inne państwa członkowskie, z uwzględnieniem faktu, że w niektórych państwach członkowskich przewidziany jest wyższy poziom interwencji państwa w sprawie zawodów regulowanych niż w innych; podkreśla jednak potrzebę oceny jakości regulacji, ponieważ niezbędne są elementy RR\ docx 9/16 PE v02-00

10 wykraczające poza zwykłą analizę ekonomiczną w celu przeprowadzenia całościowej oceny efektywności otoczenia regulacyjnego w każdym państwie członkowskim; 5. ubolewa, że niektóre państwa członkowskie nie przekazały informacji na temat zawodów regulowanych i wymogów dotyczących dostępu do tych zawodów; wzywa państwa członkowskie do zdecydowanej poprawy procedur notyfikowania w kontekście dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych; 6. podkreśla, że poprawa przejrzystości i porównywalności krajowych wymogów dotyczących dostępu do zawodów regulowanych lub wykonywania działalności zawodowej mogłaby zapewnić większą mobilność zawodową oraz że w rezultacie, zgodnie z dyrektywą 2005/36/WE, wszystkie krajowe wymogi powinny być zgłaszane i podawane do publicznej wiadomości w bazie danych zawodów regulowanych w jasny i zrozumiały sposób; 7. przyjmuje do wiadomości środki wprowadzone przez Komisję w celu ulepszenia bazy zawodów regulowanych, w tym stworzenie interaktywnej mapy, która umożliwia obywatelom sprawdzenie wymogów w zakresie dostępu do zawodów w całej UE oraz przedstawienie w przystępniejszej formie graficznej, jakie zawody są regulowane w danym państwie członkowskim; wzywa Komisję do dalszego ulepszania bazy zawodów regulowanych w celu ułatwienia terminowego i dokładnego przekazywania informacji przez właściwe organy, a tym samym zwiększenia przejrzystości dla obywateli UE; 8. zauważa rozbieżności między państwami członkowskimi pod względem liczby zawodów regulowanych i zakresu działalności w ramach podobnych zawodów, co wyjaśnia, dlaczego poszczególne państwa członkowskie regulują zawody na różne sposoby; wzywa Komisję do ulepszenia porównywalności różnych zawodów i określenia wspólnego zbioru rodzajów działalności w ramach poszczególnych zawodów zgłaszanych do bazy danych w celu ułatwienia dobrowolnej harmonizacji w całej Unii; 9. ubolewa, że szereg państw członkowskich nie przedstawiło krajowego planu działania wymaganego na mocy dyrektywy 2005/36/WE oraz wzywa te państwa członkowskie do bezzwłocznego przedstawienia planów; zauważa, że poziomy ambicji, dogłębności i szczegółowości złożonych krajowych planów działania różnią się między sobą; 10. wzywa państwa członkowskie do pełnego wdrożenia art. 59 dyrektywy 2005/36/WE oraz do zintensyfikowania wysiłków w celu zagwarantowania większej przejrzystości swoich regulacji dotyczących zawodów, co ma kluczowe znaczenie dla mobilności zawodowej w całej UE, ponieważ jedynie kompletne informacje ze wszystkich państw członkowskich dadzą pełen obraz zawodów regulowanych na szczeblu krajowym i unijnym; 11. ubolewa, że niektóre państwa członkowskie nie konsultowały się w odpowiedni sposób z właściwymi zainteresowanymi stronami podczas opracowywania krajowych planów działania; uważa, że przejrzysty przepływ informacji między instytucjami publicznymi i zainteresowanymi stronami jest niezbędny w celu skutecznego rozwiązania problemów związanych z zawodami oraz sprostania wyzwaniom w tym zakresie; domaga się większego zaangażowania zainteresowanych stron w przyszłości, nie tylko w zakresie przygotowania krajowych planów działania, ale także przed przystąpieniem do reformy regulacji zawodów, aby umożliwić wszystkim zainteresowanym stronom wyrażenie PE v /16 RR\ docx

11 poglądów; 12. podkreśla, że skuteczne regulacje zawodów powinny przynieść korzyści zarówno konsumentom, jak i przedstawicielom zawodów; przypomina, że państwa członkowskie mają możliwość wprowadzania nowych regulacji lub zmiany istniejących przepisów ograniczających dostęp do zawodów regulowanych lub wykonywanie działalności zawodowej, zgodnie z ich wizją społeczną oraz okolicznościami społecznogospodarczymi, jeśli jest to uzasadnione interesem publicznym; uważa, że regulacja zawodów, która jest proporcjonalna i dostosowana do realiów rynku, może przyczynić się do poprawy dynamiki rynku, obniżenia cen dla konsumentów oraz poprawy wyników w poszczególnych sektorach i ich wydajności; 13. jednocześnie uważa, że dyskryminacyjne, nieuzasadnione i nieproporcjonalne wymogi mogą być szczególnie niesprawiedliwe, w szczególności dla młodych przedstawicieli zawodów, i mogą ograniczać konkurencję oraz negatywnie wpływać na odbiorców usług, w tym konsumentów; 14. dostrzega rolę regulacji dotyczących zawodów w osiąganiu wysokiego poziomu ochrony celów leżących w interesie publicznym, czy to tych wyraźnie wymienionych w Traktacie, takich jak porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne lub zdrowie publiczne, czy tych stanowiących nadrzędne względy interesu publicznego, w tym celów uznanych w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości, takich jak: utrzymanie równowagi finansowej systemu zabezpieczenia społecznego, ochrona konsumentów, odbiorców usług i pracowników, zabezpieczenie prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości, rzetelność transakcji handlowych, zwalczanie nadużyć finansowych i zapobieganie unikaniu i uchylaniu się od opodatkowania, skuteczność kontroli podatkowej, bezpieczeństwo ruchu drogowego, zagwarantowanie jakości rzemiosła, promowanie badań i rozwoju, ochrona środowiska i terenów miejskich, zdrowie zwierząt, własność intelektualna, ochrona i konserwacja historycznego i artystycznego dziedzictwa narodowego, cele polityki społecznej i kulturalnej; uznaje margines swobody państw członkowskich w określaniu sposobów osiągnięcia powyższych celów, zgodnie z zasadami niedyskryminacji i proporcjonalności; 15. odnotowuje, że w świetle zagrożeń dla konsumentów, osób wykonujących zawody regulowane i osób trzecich, państwa członkowskie mogą zastrzec dla wykwalifikowanych specjalistów jedynie niektóre rodzaje działalności, w szczególności w przypadku gdy nie istnieją mniej restrykcyjne środki do osiągnięcia tego samego rezultatu; zwraca uwagę, że w takich przypadkach regulacje dotyczące poszczególnych zawodów muszą zapewniać skuteczny nadzór nad zgodnym z prawem wykonywaniem zawodów regulowanych oraz w stosownych przypadkach nad przestrzeganiem obowiązujących w danych zawodach zasad etyki; 16. odnotowuje w tym względzie związek między wnioskiem dotyczącym analizy proporcjonalności, ustanawiającym wspólne ramy prawne do przeprowadzania ocen proporcjonalności przed wprowadzeniem nowych lub zmianą istniejących środków dotyczących zawodów regulowanych, a zaleceniami dotyczącymi reformy, które opierają się na ocenie krajowych regulacji w siedmiu sektorach działalności; wzywa państwa członkowskie do dokonania oceny oraz, w stosownych przypadkach, dostosowania regulacji zawodów do szczegółowych zaleceń dotyczących reformy; RR\ docx 11/16 PE v02-00

12 17. podkreśla, że zalecenia dotyczące reformy nie mogą zastąpić działań w zakresie egzekwowania przepisów, i wzywa Komisję jako strażniczkę traktatów do podjęcia działań i wszczęcia postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w przypadku stwierdzenia dyskryminacyjnych, nieuzasadnionych lub nieproporcjonalnych regulacji; Użyteczność wskaźnika restrykcyjności oraz potrzeba promowania wysokiej jakości usług w Europie 18. odnotowuje, że Komisja opracowała nowy wskaźnik restrykcyjności, i z zadowoleniem przyjmuje ten postęp w porównaniu z dotychczasowym wskaźnikiem restrykcyjności regulacji rynku produktów OECD dzięki szczegółowej analizie odnośnych sektorów; 19. podkreśla, że wskaźnik ten, pokazujący ogólny stopień zaostrzenia regulacji w państwach członkowskich jedynie w oparciu o dane liczbowe dotyczące istniejących przeszkód dla swobodnego przepływu, należy postrzegać wyłącznie jako narzędzie szacunkowe, a nie jako narzędzie pozwalające określić, czy bardziej rygorystyczne regulacje w niektórych państwach członkowskich są nieproporcjonalne; 20. przypomina, że całościowa analiza wpływu regulacji w państwach członkowskich powinna podlegać nie tylko ilościowej, ale także jakościowej ocenie obejmującej cele leżące w interesie ogólnym i jakość świadczonych usług, w tym ewentualne pośrednie korzyści dla obywateli i rynku pracy; zauważa, że wskaźnikowi restrykcyjności towarzyszy dalsza analiza, która zapewnia dodatkowe informacje dotyczące praktyki w terenie, i zachęca państwa członkowskie do rozważenia tego wskaźnika wraz z danymi jakościowymi w celu porównania ich skuteczności w wybranych sektorach działalności; Przyszłość zawodów regulowanych 21. podkreśla potrzebę nie tylko skutecznych ram regulacyjnych w UE i państwach członkowskich, ale również efektywnych i skoordynowanych strategii politycznych mających na celu wspieranie przedstawicieli zawodów w UE oraz zwiększenie konkurencyjności, zdolności innowacyjnych i jakości usług świadczonych w ramach zawodów regulowanych w UE; 22. podkreśla, że osoby wykonujące zawody regulowane mogą wykonywać zawody regulowane albo jako osoby fizyczne albo osoby prawne w formie firm specjalistycznych oraz że ważne jest uwzględnienie obu perspektyw podczas wdrażania nowej polityki; w tym kontekście wyraża przekonanie, że narzędzia gospodarcze powinny być łączone ze strategiami politycznymi mającymi na celu wzmacnianie przedsiębiorczości i kapitału ludzkiego w dziedzinie usług świadczonych w ramach zawodów regulowanych; 23. wzywa Komisję i państwa członkowskie, wraz z organizacjami zawodowymi w swoich odpowiednich obszarach kompetencji, do odpowiedniego stosowania się do zaleceń grupy roboczej ds. wspierania działalności wolnych zawodów, 24. podkreśla znaczenie kształcenia, rozwoju umiejętności oraz szkoleń w dziedzinie przedsiębiorczości w celu zapewnienia, aby przedstawiciele zawodów w UE nadal byli konkurencyjni i potrafili sprostać przemianom mającym wpływ na wolne zawody w PE v /16 RR\ docx

13 następstwie innowacji, cyfryzacji i globalizacji; podkreśla ścisły związek między wiedzą przedstawiciela danego zawodu a jakością świadczonej usługi; zauważa istotną rolę, jaką w tym kontekście powinny odgrywać placówki szkolnictwa wyższego i instytucje badawcze, w tym za pośrednictwem projektów w zakresie rozwoju umiejętności cyfrowych; 25. wskazuje, że wymagana jest większa porównywalność poziomu kwalifikacji zawodowych w celu zwiększenia jednorodności dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji w całej UE oraz zapewnienia w większym zakresie równych szans dla młodych absolwentów rozpoczynających pracę w zawodach, tak aby sprzyjać ich mobilności w całej UE; 26. wzywa państwa członkowskie do przeprowadzenia gruntownej analizy rynku pozwalającej usługodawcom na szybkie dostosowanie się do potrzeb rynku oraz do opracowania strategii politycznych, dzięki którym unijne usługi świadczone w ramach zawodów regulowanych staną się w nadchodzących dziesięcioleciach konkurencyjne w skali światowej; Innowacje i cyfryzacja w zawodach regulowanych 27. zauważa, że postęp naukowy, innowacje technologiczne i cyfryzacja mają istotny wpływ na zawody regulowane, stwarzając nowe możliwości dla przedstawicieli zawodów, ale stanowiąc również wyzwania dla rynku pracy i jakości usług; 28. z zadowoleniem przyjmuje dostrzeżenie przez Komisję potrzeby rozważenia wpływu nowych technologii na zawody regulowane, w szczególności w sektorach prawa i księgowości, w których procedury mogłyby ulec poprawie; zauważa zwłaszcza, że należy zwrócić szczególną uwagę na zagrożenia dla odbiorców usług, w tym konsumentów, wynikające z takiej transformacji, aby nie byli oni wykluczeni z nowych technologii; 29. podkreśla, że jest to mało prawdopodobne, by nowe technologie zastąpiły ludzi w podejmowaniu decyzji natury etycznej i moralnej; wskazuje w tym kontekście, że przepisy dotyczące organizacji zawodów, w tym przepisy dotyczące nadzoru ze strony organów publicznych lub stowarzyszeń zawodowych, mogą odegrać istotną rolę i przyczynić się do bardziej sprawiedliwego podziału korzyści płynących z cyfryzacji; zauważa, że w określonych dziedzinach takie mechanizmy rynkowe jak informacje zwrotne od konsumentów mogą się również przyczynić do poprawy jakości danych usług; 30. podkreśla, że regulacje zawodów regulowanych muszą służyć wyznaczonym celom i powinny być poddawane regularnym przeglądom w celu uwzględnienia innowacji technicznych oraz cyfryzacji; 31. wzywa Komisję do dalszego informowania Parlamentu o aktualnym poziomie zgodności państw członkowskich z dyrektywą 2005/36/WE; RR\ docx 13/16 PE v02-00

14 32. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom i rządom państw członkowskich. PE v /16 RR\ docx

15 INFORMACJE O PRZYJĘCIU SPRAWOZDANIA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ Data przyjęcia Wynik głosowania końcowego +: : 0: Posłowie obecni podczas głosowania końcowego Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego Pascal Arimont, Dita Charanzová, Sergio Gaetano Cofferati, Lara Comi, Daniel Dalton, Nicola Danti, Dennis de Jong, Pascal Durand, Evelyne Gebhardt, Sergio Gutiérrez Prieto, Robert Jarosław Iwaszkiewicz, Liisa Jaakonsaari, Antonio López-Istúriz White, Nosheena Mobarik, Jiří Pospíšil, Virginie Rozière, Christel Schaldemose, Andreas Schwab, Olga Sehnalová, Igor Šoltes, Ivan Štefanec, Catherine Stihler, Róża Gräfin von Thun und Hohenstein, Mylène Troszczynski, Anneleen Van Bossuyt, Marco Zullo Biljana Borzan, Birgit Collin-Langen, Kaja Kallas, Roberta Metsola, Lambert van Nistelrooij, Sabine Verheyen Jonathan Bullock, Rupert Matthews, Bogdan Brunon Wenta, Flavio Zanonato RR\ docx 15/16 PE v02-00

16 GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ 32 + ALDE ECR EFDD PPE S&D Verts/ALE Dita Charanzová, Kaja Kallas Daniel Dalton, Rupert Matthews, Nosheena Mobarik, Anneleen Van Bossuyt Marco Zullo Pascal Arimont, Birgit Collin-Langen, Lara Comi, Antonio López-Istúriz White, Roberta Metsola, Jiří Pospíšil, Andreas Schwab, Ivan Štefanec, Róża Gräfin von Thun und Hohenstein, Sabine Verheyen, Bogdan Brunon Wenta, Lambert van Nistelrooij Biljana Borzan, Sergio Gaetano Cofferati, Nicola Danti, Evelyne Gebhardt, Sergio Gutiérrez Prieto, Liisa Jaakonsaari, Virginie Rozière, Christel Schaldemose, Olga Sehnalová, Catherine Stihler, Flavio Zanonato Pascal Durand, Igor Šoltes 2 - EFDD ENF Jonathan Bullock Mylène Troszczynski 2 0 EFDD GUE Robert Jarosław Iwaszkiewicz Dennis de Jong Objaśnienie używanych znaków: + : za - : przeciw 0 : wstrzymało się PE v /16 RR\ docx