PARLAMENT EUROPEJSKI

Transkrypt

1 PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Prawna DOKUMENT ROBOCZY w sprawie wdrożenia dyrektywy 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych (8. dyrektywa dotycząca prawa spółek) Komisja Prawna Sprawozdawca: Bert Doorn DT\ doc PE v01-00

2 1. Cel przesłuchania Głównym celem dyrektywy jest doprowadzenie do maksymalnego wzrostu jakości badań ustawowych w całej UE oraz do osiągnięcia minimalnej harmonizacji praktyk w zakresie badania sprawozdań finansowych na terytorium UE, a także zwiększenie dzięki temu wiarygodności i solidności sprawozdań finansowych oraz badań ustawowych takich sprawozdań sporządzanych przez przedsiębiorstwa. Dyrektywa ma za zadanie doprowadzić do większego wyrównania warunków wykonywania zawodu biegłego rewidenta. Celem przesłuchania oraz sprawozdania dotyczącego wdrożenia przedmiotowej dyrektywy jest weryfikacja tego, czy sama dyrektywa, jej wdrożenie w państwach członkowskich oraz środki podjęte przez Komisję Europejską są wystarczające, aby zrealizować ogólne priorytety zawarte w dyrektywie. 2. Pytania szczegółowe Definicje Odnosi się wrażenie, że dyrektywa zostawia pole manewru dla różnorodnego zastosowania jej definicji. W jaki sposób państwa członkowskie stosują definicję jednostki interesu publicznego? Jest to istotne pytanie, gdyż z tą definicją łączy się bezpośrednio szereg dodatkowych obowiązków, jak na przykład obowiązek ustanowienia przez każdą taką jednostkę komisji ds. audytu lub innego organu pełniącego takie same funkcje. W jaki sposób stosuje się definicję sieci? W przypadku firm audytorskich zaliczanych do definicji sieci ma zastosowanie szereg dodatkowych obowiązków. Czy można zapewnić spójne stosowanie definicji, a jeśli tak, to w jaki sposób? Jeśli nie, to co można zrobić, aby złagodzić negatywne skutki, jak na przykład fragmentaryczność prawodawstwa? Komisje ds. audytu jednostek interesu publicznego Określony w dyrektywie obowiązek ustanowienia komisji ds. audytu (lub równorzędnego organu) przez jednostki interesu publicznego może być ważnym środkiem gwarantującym niezależność ustawowych audytów sprawozdań finansowych, które są sporządzane przez te jednostki. W jakim stopniu wymóg ustanawiania komisji ds. audytu ma faktyczne zastosowanie w państwach członkowskich? Rotacja partnerów firmy audytorskiej W niektórych państwach członkowskich obowiązują nadzwyczaj krótkie okresy rotacji partnerów firmy audytorskiej (np. 2-3 lata). Czy tak krótkie okresy rotacji mogą wpłynąć na jakość i ciągłość badań ustawowych? Czy oprócz istniejącego zapisu o maksymalnym, siedmioletnim okresie rotacji, powinien na szczeblu UE istnieć wymóg określający minimalny okres rotacji? PE v /5 DT\ doc

3 Eksterytorialne stosowanie przepisów krajowych Niektóre państwa członkowskie domagają się eksterytorialnego stosowania ich przepisów krajowych dotyczących zawodu biegłego rewidenta. Komisja często kieruje państwa członkowskie do Trybunału Sprawiedliwości w sprawie eksterytorialnego stosowania przepisów krajowych dotyczących zawodu biegłego rewidenta, które jest traktowane jako domniemane łamanie m.in. art. 34 przedmiotowej dyrektywy. Czy można skutecznie uniknąć eksterytorialnego stosowania przepisów? Czy podjęte przez Komisję działania przeciwko takim praktykom są skuteczne? Sprawozdania zapewniające przejrzystość Które punkty powinno się uwzględnić w sprawozdaniu zapewniającym przejrzystość? Jakie państwa członkowskie mogą wprowadzić w życie włączanie dodatkowych parametrów do takich sprawozdań? Czy wymóg uwzględnienia dodatkowych parametrów stałby w sprzeczności z celami dyrektywy? Międzynarodowe standardy rewizji finansowej Obecnie Międzynarodowe standardy rewizji finansowej podlegają przeglądowi prowadzonemu przez IAASB organ zajmujący się ustanawianiem standardów międzynarodowych. Po wejściu w życie zmienionego zestawu standardów Komisja będzie musiała rozpocząć procedurę komitologii w celu przyjęcia międzynarodowych standardów rewizji finansowej i wprowadzenia obowiązku ich przestrzegania przez biegłych rewidentów w Europie. Do czasu ostatecznego przyjęcia poddanych przeglądowi Międzynarodowych standardów rewizji finansowej, dyrektywa umożliwia państwom członkowskim stosowanie krajowych standardów rewizji finansowej. Co do zasady, stosując standardy krajowe, państwa członkowskie mogą uzyskać ograniczenie standardów rozwijanych przez nie na przestrzeni lat. Czy rozwój standardów krajowych i ich ograniczanie może prowadzić do dalszej fragmentacji środowiska regulacyjnego i utrudniać realizację celów dyrektywy? W jaki sposób można uniknąć negatywnych skutków braku powszechnie stosowanych międzynarodowych standardów rewizji finansowej? Nadzór publiczny Czy wszystkie państwa członkowskie wprowadziły systemy nadzoru publicznego? Krajowe systemy nadzoru publicznego powinny być zgodne z zasadami niezależności, kompetencji i skuteczności. Uważa się, że istnieją znaczne różnice pomiędzy państwami członkowskimi, w których działają systemy nadzoru publicznego. Jak systemy nadzoru publicznego działają w państwach członkowskich? Jakie są oczekiwania dotyczące współpracy pomiędzy krajowymi systemami nadzoru w zakresie tworzenia spójnego europejskiego systemu nadzoru publicznego? Jakie wskazano różnice pomiędzy krajowymi systemami nadzoru publicznego? Czy te różnice mogą prowadzić do utrudnień w realizacji celów dyrektywy? DT\ doc 3/5 PE v01-00

4 Zapewnianie jakości Przeprowadzanie niezależnych zewnętrznych kontroli jakości spełnia ważną rolę, jeśli chodzi o poprawę jakości badań oraz wiarygodności publikowanych informacji finansowych. Czy dyrektywa zapewnia osiągnięcie całkowitej niezależności systemu kontroli jakości? Jeśli nie, to co należy zrobić, aby osiągnąć taką niezależność? Czy pozycja krajowych organów nadzoru publicznego jest w wystarczającym stopniu niezależna, mając na uwadze wiodącą rolę, jaką mają one pełnić w przeprowadzaniu kontroli jakości? Rejestracja w państwach trzecich Komisja przedstawia decyzję w sprawie przejściowych uregulowań w zakresie ubiegania się o rejestrację w UE przez biegłych rewidentów z państw trzecich, w których obowiązują równoważne przepisy oraz systemy nadzoru publicznego. Jakie będą szacowane skutki takich przepisów na przedmiotową grupę zawodową? Czy przyczynią się one do osiągnięcia celów dyrektywy? 3. Odpowiedzialność biegłych rewidentów W zaleceniu dotyczącym odpowiedzialności biegłych rewidentów Komisja wzywa wszystkie państwa członkowskie do ograniczenia odpowiedzialności cywilnej biegłych rewidentów i firm audytorskich. Można to osiągnąć poprzez ustanowienie bezwzględnego limitu odpowiedzialności (maksymalnej kwoty finansowej) lub odpowiedzialności, która będzie proporcjonalna do faktycznego udziału w stratach podmiotu wysuwającego roszczenie. W zaleceniu państwa członkowskie mają swobodę wdrożenia wspomnianego zalecenia, przy uwzględnieniu ich krajowych warunków prawnych i faktycznych. Czy wspomniane zalecenie przyczyni się do realizacji celów dyrektywy? Czy przewidywane jest osiągnięcie wymaganego poziomu zbieżności pomiędzy systemami państw członkowskich, czy też konieczne będzie podjęcie dalszych środków na szczeblu europejskim? 4. Zasady dotyczące struktury własnościowej Dyrektywa wzmacnia niezależność firm audytorskich między innymi poprzez wymóg, by większość praw głosu w firmie audytorskiej należała do zatwierdzonych biegłych rewidentów lub firm audytorskich. Trwają dyskusje, mające na celu znalezienie sposobów zmodyfikowania tych uregulowań, tak aby stworzyć większą konkurencję na rynku audytorskim oraz aby ograniczyć bariery dotyczące wstępu na ten rynek mniejszych firm audytorskich. Czy pożądane jest złagodzenie uregulowań dotyczących struktury własnościowej firm audytorskich? Jakie są argumenty za i przeciw? Jakie mogą być skutki takiego złagodzenia dla niezależności i bezstronności biegłych rewidentów oraz firm audytorskich? Czy złagodzenie wymogów dotyczących struktury własnościowej będzie oznaczać modyfikację dyrektywy w drodze procedury współdecyzji? PE v /5 DT\ doc

5 5. Perspektywy Mając na względzie przyszłość zawodu biegłego rewidenta oraz biorąc pod uwagę znaczenie prowadzenia badań ustawowych i zamiar realizacji celów zawartych w dyrektywie, można postawić następujące pytania: Jakie dodatkowe środki mogą okazać się konieczne, aby osiągnąć cele wyznaczone w dyrektywie? Czy minimalna harmonizacja jest właściwym instrumentem legislacyjnym dla osiągnięcia równych warunków wykonywania zawodu biegłego rewidenta? Czy minimalna harmonizacja w praktyce prowadzi do (niemożliwych do zaakceptowania poziomów) fragmentaryczności regulacyjnej? Czy metody stosowane przez Komisję w celu doprowadzenia do maksymalnej zbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w procesie wdrażania dyrektyw (jak np. warsztaty poświęcone transpozycji) spełniają swoją rolę? Czy istnieją dowody lub przesłanki pozwalające sądzić, że przedmiotowa dyrektywa bądź też środki w zakresie jej wdrażania w państwach członkowskich doprowadziły do dodatkowego obciążenia administracyjnego zainteresowanych stron? DT\ doc 5/5 PE v01-00