Ochrona środowiska przyrodniczego Polski

Transkrypt

1 Ochrona środowiska przyrodniczego Polski Formy ochrony środowiska w Polsce Parki narodowe obszary chronione o powierzchni większej niż 1000 ha wyróżniające się szczególnymi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi. Poruszanie się po nich jest możliwe tylko po wyznaczonych szlakach. Aktualnie w Polsce istnieją 23 parki narodowe. Rezerwaty przyrody obszary o powierzchni mniejszej niż 1000 ha, gdzie ochronie podlegają albo całe ekosystemy, albo tylko określone elementy środowiska (istnieją między innymi rezerwaty leśne, florystyczne, torfowiskowe lub chroniące elementy nieożywione np.: formacje skalne). Jest ich w Polsce obecnie prawie 1500 Formy ochrony środowiska w Polsce Parki krajobrazowe duże obszary chronione ze względu na ich walory przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe. Możliwa jest tu działalność gospodarcza, która nie jest uciążliwa dla środowiska. Aktualnie istnieją w Polsce 122 parki krajobrazowe. Obszary chronionego krajobrazu rozległy teren chroniony ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowy ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych. W Polsce istnieje ponad 380 takich obiektów. Formy ochrony środowiska w Polsce Pomniki przyrody pojedyncze, cenne twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupiska np. głazy narzutowe, cenne drzewa lub aleje drzew, jaskinie, źródła itp. Jest ich niecałe 40 tys. Inne formy to: stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne oraz zespoły przyrodniczo-krajobrazowe Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt ochronie całkowitej lub czasowej podlega po kilkaset gatunków roślin i zwierząt oraz ich siedliska. Formy międzynarodowej ochrony środowiska w Polsce Natura 2000 Europejska Sieć Ekologiczna obszary chroniące zagrożone siedliska przyrodnicze oraz zagrożone gatunki roślin i zwierząt. Obszary Natura 2000 zajmują około 20% powierzchni Polski. Formy międzynarodowej ochrony środowiska w Polsce Rezerwaty Biosfery - Międzynarodowy Program "Człowiek i Biosfera - (Man and Biosphere - MAB). Rezerwaty mają na celu ochronę różnorodności biologicznej i poprawę zdolności obserwowania zmian ekologicznych w obszarze całej planety. Służą także pobudzaniu społecznej świadomości powiązań istniejących pomiędzy różnorodnością ekologiczną i kulturową. 1

2 Formy międzynarodowej ochrony środowiska w Polsce Rezerwaty Biosfery w Polsce: Słowiński RB RB Bory Tucholskie RB Jezioro Łuknajno (kolonia łabędzia niemego) Białowieski RB RB Puszcza Kampinoska RB Polesie Zachodnie (transgraniczny) Karkonoski RB (transgraniczny) RB Babia Góra Tatrzański RB (transgraniczny) MRB Karpaty Wschodnie (transgraniczny) Formy międzynarodowej ochrony środowiska w Polsce Konwencja Ramsarska - konwencja dotycząca obszarów wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego. Polskie obiekty wpisane do Konwencji Ramsarskiej Rezerwat przyrody Jezioro Łuknajno (Wielkie Jeziora Mazurskie) Park Narodowy Ujście Warty Rezerwat przyrody Jezioro Karaś (Pojezierze Iławskie) Rezerwat przyrody Jezioro Siedmiu Wysp (okolice Węgorzewa) Rezerwat przyrody Świdwie (okolice Polic) Biebrzański Park Narodowy Słowiński Park Narodowy Stawy Milickie w Parku Krajobrazowym Dolina Baryczy Narwiański Park Narodowy Poleski Park Narodowy Wigierski Park Narodowy Rezerwat przyrody Jezioro Drużno (Żuławy Wiślane) Subalpejskie torfowiska w Karkonoskim Parku Narodowym Parki narodowe w Polsce Liczba parków: 23 Powierzchnia zajmowana przez parki: 3167,48 km 2 jest to około 1% powierzchni Polski Największy park narodowy: Biebrzański PN Najmniejszy park narodowy: Ojcowski PN Najstarszy park narodowy: Białowieski PN Najmłodszy park narodowy: PN Ujście Warty Projektowane parki narodowe: Jurajski PN oraz Mazurski PN 2

3 Słowiński Park Narodowy Park nadmorski Ruchome wydmy Jeziora przybrzeżne (Łebsko i Gardno) Ostoja ptactwa wodnego Rezerwat Biosfery (MAB) Konwencja ramsarska Słowiński Park Narodowy Słowiński Park Narodowy Woliński Park Narodowy Park nadmorski Występują tu najwyższe w Polsce klify Chroni wody przybrzeżne i część wód Zalewu Szczecińskiego Delta Świny z ostoją ptactwa wodnego Krajobraz młodoglacjalny Woliński Park Narodowy Woliński Park Narodowy 3

4 Wigierski Park Narodowy Park pojezierny Jeziora polodowcowe z największym Jez. Wigry (polodowcowe rynnowe - jedno z głębszych w Polsce) Jeziora połączone rzeką Czarną Hańczą Liczne jeziorka leśne - suchary (polodowcowe oczka wytopiskowe) Rozległe tereny leśne położone na sandrze (Puszcza Augustowska) konwencja ramsarska Wigierski Park Narodowy Wigierski Park Narodowy Park Narodowy Bory Tucholskie Park pojezierny Ochrona najcenniejszych fragmentów Borów Tucholskich Położony na równinie sandrowej Liczne jeziora polodowcowe o specyficznej faunie Rezerwat Biosfery (MAB) obejmuje obszar parku narodowego wraz z przyległymi innymi terenami chronionymi jest największym powierzchniowo rezerwatem Biosfery w Polsce Park Narodowy Bory Tucholskie Park Narodowy Bory Tucholskie 4

5 Drawieński Park Narodowy Park pojezierny Większość powierzchni zajmują lasy Urozmaicona rzeźba młodoglacjalna Liczne jeziora Dolina rzeki Drawy Drawieński Park Narodowy Drawieński Park Narodowy Wielkopolski Park Narodowy Park pojezierny Położony blisko Poznania Urozmaicona rzeźba młodoglacjalna Liczne jeziora polodowcowe Wielkopolski Park Narodowy Wielkopolski Park Narodowy 5

6 Narwiański Park Narodowy Park chroniący obszary bagienne Jest miejscem lęgowym dla wielu gatunków ptaków konwencja ramsarska Narwiański Park Narodowy Narwiański Park Narodowy Biebrzański Park Narodowy Największy pod względem powierzchni park narodowy w Polsce Park chroniący obszary bagienne Jest miejscem lęgowym dla wielu gatunków ptaków konwencja ramsarska Biebrzański Park Narodowy Biebrzański Park Narodowy 6

7 Park Narodowy Ujście Warty Najmłodszy park narodowy w Polsce Park chroniący obszary bagienne położone przy ujściu Warty do Odry Jest miejscem lęgowym dla wielu gatunków ptaków konwencja ramsarska Park Narodowy Ujście Warty Park Narodowy Ujście Warty Kampinoski Park Narodowy Park nizinny chroniący obszary leśne Położony koło Warszawy Liczne wydmy śródlądowe otoczone obszarami bagiennymi Rezerwat Biosfery (MAB) Kampinoski Park Narodowy Kampinoski Park Narodowy 7

8 Poleski Park Narodowy Park nizinny chroniący tereny bagienne Liczne jeziora pochodzenia krasowego Siedlisko życia wielu gatunków ptaków wodnych Konwencja ramsarska Rezerwat Biosfery (MAB) transgraniczny obejmuje obszary chronione Polski, Ukrainy i Białorusi Poleski Park Narodowy Poleski Park Narodowy Białowieski Park Narodowy Najstarszy park narodowy w Polsce Park nizinny chroniący tereny leśne Najważniejsza miejsce hodowli żubra Jedyny w Europie bór niżowy, zachowany w stanie naturalnym Wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Rezerwat Biosfery (MAB) transgraniczny obejmuje obszary chronione Polski i Białorusi Białowieski Park Narodowy Białowieski Park Narodowy 8

9 Roztoczański Park Narodowy Roztoczański Park Narodowy Park wyżynny chroniący obszary leśne Obejmuje dolinę rzeki Wieprz Jest ostoją konika polskiego Roztoczański Park Narodowy Świętokrzyski Park Narodowy Park wyżynny chroniący krajobraz starych gór Obejmuje głównie pasmo Łysogór Znajdują się tu liczne rumowiska skalne gołoborza Stoki Łysogór porastają lasy z charakterystycznym borem jodłowym Świętokrzyski Park Narodowy Świętokrzyski Park Narodowy 9

10 Ojcowski Park Narodowy Park wyżynny chroniący krajobrazy krasowe Leży blisko Krakowa i obejmuje dolinę potoku Prądnik Liczne jaskinie (Grota Łokietka i Jaskinia Ciemna) Ostańce krasowe (Maczuga Herkulesa, Brama Krakowska, Igła Deotymy) Jest to najmniejszy pod względem powierzchni park narodowy w Polsce Ojcowski Park Narodowy Ojcowski Park Narodowy Karkonoski Park Narodowy Obejmuje pasmo Karkonoszy z najwyższym szczytem Sudetów Śnieżką Występuje krajobraz alpejski krajobraz górski przekształcony przez lodowce (kotły polodowcowe wypełnione jeziorami cyrkowymi) Piętrowość roślinna Liczne torfowiska wysokie Ostańce skalne np.: Pielgrzymy, Słoneczniki Wodospady: Szklarki i Kamieńczyk Żyją tu muflony Rezerwat Biosfery (MAB) transgraniczny z Czechami Konwencja ramsarska Karkonoski Park Narodowy Karkonoski Park Narodowy 10

11 Karkonoski Park Narodowy Park Narodowy Gór Stołowych Chroni jedyny w Polsce przykład gór o budowie płytowej Liczne labirynty skalne (Szczeliniec Wlk., Błędne Skały) oraz ostańce zwietrzelinowe (np.: Skalne Grzyby ) Torfowiska wysokie Park Narodowy Gór Stołowych Park Narodowy Gór Stołowych Babiogórski Park Narodowy Chroni najwyższy szczyt Beskidów Babią Górę (jest to najwyższe wzniesienie w Polsce poza Tatrami) Występuje tu klasycznie wykształcona piętrowość roślinna znaczna część lasów ma charakter pierwotny Żyją niedźwiedzie i wilki Rezerwat Biosfery (MAB) został wpisany jako pierwszy z Polski Babiogórski Park Narodowy 11

12 Babiogórski Park Narodowy Gorczański Park Narodowy Park górski chroniący lasy regla dolnego i górnego (Często o charakterze pierwotnym) Leży na północ od Tatr i Podhala Występują tu liczne hale (utworzone do wypasu owiec) porośnięte krokusami Gorczański Park Narodowy Gorczański Park Narodowy Tatrzański Park Narodowy Park górski chroniący typowy krajobraz alpejski z licznymi stawami polodowcowymi, dolinami U-kształtnymi i zawieszonymi i mutonami W Tatrach Zachodnich występuje krajobraz krasowy z licznymi jaskiniami Jedyne miejsce występowania kozicy i świstaka Rezerwat Biosfery (MAB) transgraniczny ze Słowacją Tatrzański Park Narodowy 12

13 Tatrzański Park Narodowy Tatrzański Park Narodowy Pieniński Park Narodowy Park górski chroniący krajobraz krasowy Pienin Przełom rzeki Dunajec (typu antecedentnego) Malownicze szczyty: Trzy Korony i Sokolica Liczna endemiczna roślinność Pieniński Park Narodowy Pieniński Park Narodowy Magurski Park Narodowy Park górski chroniący najcenniejsze fragmenty Beskidu Niskiego Chroni lasy pogórza i regla dolnego Specyficzne są wtórnie zdziczałe obszary rolnicze (po dawnych wsiach łemkowskich) 13

14 Magurski Park Narodowy Magurski Park Narodowy Bieszczadzki Park Narodowy Park górski położony w południowo-wschodniej Polsce (największy powierzchniowo górski park w Polsce) Chroni specyficzną piętrowość roślinną Bieszczadów z połoninami (łąkami górskimi) oraz krajobrazy dolin bieszczadzkich (Sanu i jego dopływów) częściowo zdziczałych Występuje tu najwięcej w Polsce dużych ssaków: niedźwiedzie, wilki, jelenie, żubry, żbiki i rysie Rezerwat Biosfery (MAB) Międzynarodowy Rezerwat Biosfery Karpaty Wschodnie (z Ukrainą i Słowacją) Bieszczadzki Park Narodowy Bieszczadzki Park Narodowy Bieszczadzki Park Narodowy 14