Aspekty prawne świadectw charakterystyki energetycznej

Transkrypt

1 Aspekty prawne świadectw charakterystyki energetycznej Świadectwo charakterystyki energetycznej - to dokument (w wersji papierowej i elektronicznej), sporządzony na podstawie oceny energetycznej budynku, wykonanej przez osobę do tego upoważnioną. Budynku fizycznie istniejącego - nowego lub użytkowanego od lat. Zdarza się jeszcze spotkać wypowiedzi o świadectwach energetycznych dla budynków projektowanych. To błąd w nazywaniu rzeczy. W trakcie projektowania opracowuje się - na podstawie obliczeń i analiz inżynierskich - charakterystykę energetyczną budynku (zbiór danych i wskaźników energetycznych budynku dotyczących obliczeniowego zapotrzebowania budynku na energię), a nie świadectwo energetyczne. Charakterystyka z projektu budowlanego posłuży osobie sporządzającej świadectwo (jeśli nie będzie zmian w fazie wykonawstwa budynku mających na nią wpływ) do wykonania świadectwa, ale dla już wybudowanego budynku. Kopię tego świadectwa inwestor zobowiązany jest dołączyć do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na jego użytkowanie (art. 57 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo budowlane). Sporządzenie świadectwa Zgodnie z ustawą Prawo budowlane obowiązek sporządzenia świadectwa dotyczy: budynku nowego oddawanego do użytkowania, budynku istniejącego podlegającego sprzedaży lub wynajmowi Sporządzenie świadectwa powinien zapewnić właściciel budynku i udostępnić je nabywcy lub najemcy budynku. Jednakże należy zaznaczyć, że w świetle obowiązującego prawa brak świadectwa nie uniemożliwia dokonania transakcji i nie stanowi formalnej przeszkody w jej zawarciu (stanowisko Krajowej Rady Notarialnej). Przepisów w sprawie obowiązku sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej

2 nie stosuje się do budynków: podlegających ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opie ce nad zabytkami; używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej; przeznaczonych do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata; niemieszkalnych służących gospodarce rolnej; przemysłowych i gospodarczych o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kwh/(m2*rok); mieszkalnych przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku; wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2. Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku może sporządzać osoba, która: posiada pełną zdolność do czynnościprawnych; ukończyła, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym, co najmniej: a. studia magisterskie albo b. studia inżynierskie na kierunkach: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewnych; nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe; posiada uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno- budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenie i złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Za równorzędne z odbyciem szkolenia oraz złożeniem z wynikiem pozytywnym egzaminu uznaje się ukończenie, nie mniej niż rocznych, studiów podyplomowych na kierunkach: architektura, budownictwo, inżyniera środowiska, energetyka lub pokrewne w zakresie audytu energetycznego na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków. Jak znaleźć osoby sporządzające świadectwa energetyczne?

3 Zainteresowani znajdą osoby uprawnione do sporządzania świadectw wśród osób, które złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin przed Ministrem Infrastruktury lub ukończyły równoważne studia podyplomowe. Osoby te wpisywane są do rejestru prowadzonego przez Ministra Infrastruktury. Ponadto świadectwa charakterystyki energetycznej mogą sporządzać osoby posiadające uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno- budowlanej lub instalacyjnej. Często osoby uprawnione należą do izb samorządu zawodowego i do stowarzyszeń naukowo- technicznych i tam można otrzymać stosowne informacje. Wiedzę o świadczących te usługi można uzyskać z informacji zamieszczanych przez samych uprawnionych w ogłoszeniach prasowych oraz na stronach internetowych. Świadectwo charakterystyki energetycznej zawierające nieprawdziwe informacje o wielkości energii jest wadą fizyczną rzeczy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) o rękojmi za wady. Na mocy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 161, poz. 1279) na osoby sporządzające świadectwa charakterystyki energetycznej budynków nałożono obowiązki związane z ich działalnością oraz udostępnianiem, sporządzaniem i przechowywaniem świadectw, a także wprowadzono obowiązek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku ze sporządzaniem świadectwa charakterystyki energetycznej. Świadectwo charakterystyki energetycznej określa wielkość rocznego zapotrzebowania na energię niezbędną do zaspokojenia potrzeb związanych z użytkowaniem budynku, czyli energii na potrzeby ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, wentylacji i chłodzenia, a w przypadku budynków użyteczności publicznej również oświetlenia, odniesioną do powierzchni pomieszczeń o regulowanej temperaturze (ogrzewanych, bądź chłodzonych), wyrażoną w kwh/m 2 rok. W świadectwie ocenia się wielkość zapotrzebowania na energię wynikającego z przeznaczenia i standardu budynku oraz jego systemów instalacyjnych, czyli na podstawie jego stałych, obiektywnych cech, niezależnych od sposobu użytkowania budynku przez jego użytkowników. Nie oceniamy więc w przypadku wykonywania świadectwa energetycznego jakości energetycznej budynku na podstawie pomiaru zużycia energii (licznikiem ciepła, gazu, prądu, itp.). Wielkości zapotrzebowania energii - te ze świadectwa i z danych eksploatacyjnych mogą się znacznie różnić, co nie świadczy o błędnym wykonaniu świadectwa, czy niesprawnych urządzeniach pomiarowych. Dzięki informacjom zawartym w świadectwie właściciel, najemca lub użytkownik może określić orientacyjne roczne zapotrzebowanie na energię, a tym samym roczny koszt utrzymania budynku związany z zapotrzebowaniem na energię. Świadectwo charakterystyki energetycznej ważne jest 10 lat. Właściciel budynku zobowiązany jest zapewnić sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, jeżeli: upłynął termin jego ważności, w wyniku przebudowy, czy remontu budynku, uległa zmianie jego charakterystyka energetyczna. Zobowiązania państw członkowskich Unii Europejskiej zapisane w dyrektywie 2002/91/WE z dnia 16 grudnia 2002r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków zostały wprowadzone do polskiego prawa 19 września 2007r. poprzez nowelizację ustawy Prawo budowlane (Dz. U. nr 191, po. 1373). Faktyczny obowiązek certyfikowania budynków w Polsce nastąpił od 1 stycznia 2009r. Szczegółową metodykę sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej dla budynków określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 ( Dz. U. 74, poz.836). Obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku wynika z prawa europejskiego. A stanowienie tego prawa stymulowane jest między innymi poniżej przywołanymi

4 faktami. Ostatnie kilkanaście lat to okres wzmożonego wzrostu zainteresowania efektywnością energetyczną we wszystkich sferach działalności człowieka. Jest ono związane z coraz powszechniejszą wiedzą na temat ograniczonej ilości surowców energetycznych na świecie oraz wpływem ich wykorzystania na środowisko naturalne. Malejące zasoby ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla kamiennego i brunatnego przy rosnącym zapotrzebowaniu na energię w przemyśle, budownictwie mieszkaniowym i transporcie to zagrożenie bezpieczeństwa energetycznego Europy i nieustanny wzrost cen tych surowców. Jednocześnie rosnące zużycie paliw to w wyniku procesu spalania wzrost emisji gazów cieplarnianych, głównie CO2 odpowiedzialnych za zmiany klimatyczne. Emisja tlenków siarki w procesie spalania zasiarczonych paliw to kwaśne deszcze degradujące glebę i ekosystemy leśne. Powstające w procesach spalania paliw tlenki azotu to niszczenie warstwy ozonowej w stratosferze, która chroni nas przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego UVA i UV. Fakty te zobowiązują państwa europejskie należące do Unii Europejskiej do wielu wspólnych działań, między innymi w zakresie poprawy jakości energetycznej budynków. Co zawiera świadectwo? Zgodnie z ww. metodyką, w świadectwie charakterystyki energetycznej podaje się dla ocenianego budynku: 1. wskaźnik EP, który wyraża wielkość rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną, odzwierciedlający ilość energii zużywanej przez budynek oraz źródło, w którym ta energia jest produkowana. Niski wskaźnik EP oznacza albo małe zużycie energii przez budynek, albo fakt, że część tej energii jest produkowana przez źródło odnawialne (kolektory słoneczne, biomasa, itp.). 2. wskaźnik EK, który wyraża zapotrzebowanie budynku na energię końcową bilansowaną na granicy budynku, czyli z uwzględnieniem sprawności wytwarzania energii. 3. wskaźnik wg WT 2008 obliczony na podstawie Warunków Technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie stanowiący wartość referencyjną (porównawczą) dla policzonego wskaźnika EP. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury jak wyżej, świadectwo oprócz podstawowych

5 danych inwentaryzacyjnych, wyliczonych wskaźników EP, EK i wg WT 2008 musi zawierać także wskazówki dotyczące możliwości i sposobów obniżenia zużycia energii w budynku. Niestety w polskiej metodyce nie przewidziano podziału budynków na klasy (jakże czytelne w przypadku lodówek, pralek, itp.) co sprawia, że dane zawarte w świadectwach są dla znaczącej grupy odbiorców niezrozumiałe, a więc praktycznie mało przydatne. Nowa informacja w zakresie certyfikacji budynków: po ośmiu latach obowiązywania, z dniem 19 maja 2010r. państwa unijne uzgodniły treść i opublikowały znowelizowaną dyrektywę w sprawie charakterystyki energetycznej budynków 2010/31/WE. Należy zatem oczekiwać kolejnej nowelizacji polskiej ustawy Prawo Budowlane wdrażającej zmiany prawa unijnego w zakresie metodyki, kontroli i ogółu zagadnień związanych ze sporządzaniem świadectw charakterystyki energetycznej budynków. Autor: Barbara Nowak Źródło: Katalog Domów Energooszczędnych KONTAKT Wydawnictwo- Dobry dom Tel: Fax: Adres: ul. Króla Kazimierza 8/ Rzeszów