PODSTAWOWE AKTY PRAWNE W ZAKRESIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW Materiały szkoleniowe wyboru dokonał dr inż.

Transkrypt

1 PODSTAWOWE AKTY PRAWNE W ZAKRESIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW Materiały szkoleniowe wyboru dokonał dr inż. Grzegorz Misztal

2 PRZEDSIĘWZIĘCIA Zwiększajace efektywnośc energetyczną JAKO ELEMENT REALIZACJI PROGRAMU 3 x 20% PROGRAM 3 x 20% zgodnie z Dyrektywą 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z r. Rada UE ( r) Efektywność energetyczna wzrost o 9% do roku 2016 (dyrektywa 2006/32/WE) wzrost o 20% do roku 2020 ( Rada Europejska, 3 x 20%) Wzrost wykorzystania OZE 20% udziału OZE w bilansie energii finalnej w roku 2020 Redukcja emisji gazów cieplarnianych o 20% w roku

3 Realizacja programu 3 x 20% Dane Eurostatu podają ( II połowa 2014), że Polska jest na 17. miejscu jeśli chodzi o realizację celów klimatycznych do 2020 roku. Za nami znalazły się takie kraje jak Francja, Holandia, Austria, Finlandia, Portugalia i Hiszpania. 3

4 Realizacja programu 3 x 20% Aby zrealizować postawione cele klimatyczne w roku 2020, Francja musi zredukować emisję CO2 o prawie 9 pkt proc. W Polsce jest łatwiej dokonywać redukcji niż bardziej zaawansowanej technologicznie Francji. Wynika to z faktu, że w Polsce jest jeszcze znaczny udział starej energetyki wysokoemisyjnej, zatem każda zmiana przynosi duże rezultaty. Natomiast taki kraj jak Francja ma pod tym względem trudniej, a sam proces jest bardziej kosztowny. Nasz kraj znalazł się także w środku stawki, jeśli chodzi o zwiększanie udziału OZE w ogólnym zużyciu energii. Wprawdzie każdemu z krajów wyznaczono ten cel indywidualnie, ale brano pod uwagę stopień zaawansowania w jego realizacji. Polska zrealizowała cel w 73 proc., kiedy Niemcy, Francuzi czy Belgowie osiągnęli wyniki poniżej 70 proc. Co ciekawe Belgowie otrzymali cel na poziomie 13%, kiedy dla Polski cel ten wyniósł 15 proc., zatem powinno im być łatwiej go zrealizować. Natomiast jeśli chodzi o poziom emisji gazów cieplarnianych to zajęliśmy 5. miejsce w Europie. I pod tym względem wypadamy gorzej niż Niemcy, Wielka Brytania, Francja i Włochy. 4

5 PRZEPISY W POLSCE Zmiany w ustawie Prawo Budowlane implementujące do polskiego prawodawstwa zapisy z Dyrektywy EPBD. Obowiązuja od 19 stycznia 2008 roku. USTAWA z dnia 10 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane USTAWA z dnia 10 kwietnia PRAWO ENERGETYCZNE (ostatnio - wg stanu z 5 września 2014) USTAWA z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków - podpisana 3 września 2014 r 5

6 PRZEPISY W POLSCE W lipcu Komisja Europejska ogłosiła, że pozywa nasz kraj do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z niedopełnieniem obowiązku przystosowania dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków do prawa polskiego. Kara jaką zaproponowała Komisja wnosząc sprawę do Trybunału KE to euro dziennie. Czy teraz uda nam się uniknąć kary? Jednym z ważniejszych zapisów nowej ustawy jest weryfikacja świadectw charakterystyki energetycznej oraz protokołów z przeglądów systemu ogrzewania i systemu klimatyzacji przez niezależny organ. Ustawa zawiera też upoważnienie dla ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa do opracowania krajowego planu mającego na celu zwiększenie liczby budynków o niskim zużyciu energii. Kolejną ważną kwestią jest obowiązek posiadania świadectwa dla budynków zajmowanych przez organy wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji publicznej, w których dokonywana jest obsługa interesantów, o powierzchni większej niż 250 m2 oraz wprowadza obowiązek ich umieszczania w widocznym miejscu. 6

7 PRZEPISY W POLSCE Nowa ustawa wprowadza jednocześnie obowiązek umieszczania świadectw charakterystyki energetycznej w widocznym miejscu także w przypadku budynków o powierzchni użytkowej przekraczającej 500 m2, w których są świadczone usługi dla ludności. Ponadto od teraz będzie obowiązywać zasada podawania informacji dotyczącej efektywności energetycznej budynków w reklamach, w przypadku gdy dla budynku sporządzono już świadectwo. W ustawie zawarto także nowe wymogi dla osób ubiegających się o wpis do wykazu osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków. Zmiany dotyczą przede wszystkim zakresu wykształcenia w/w osób. Rozszerzeniu ulegnie także katalog wykazu osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków. 7

8 PRZEPISY W POLSCE PROJEKT USTAWY o OZE Odnawialnych źródłach energii Projekt z dnia 4 lipca ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 3 czerwca 2014 w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej. Weszło w życie 3 października 2014 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. z dnia 10 lipca 2003 r.) z późniejszymi zmianami 8

9 Kto może wystawić świadectwo? W myśl postanowień ustawy - Prawo budowlane (Art. 5 ust. 8) świadectwo charakterystyki energetycznej budynku może sporządzać osoba, która: - posiada pełną zdolność do czynności prawnych; - ukończyła co najmniej studia magisterskie, lub inżynierskie w specjalności budownictwo, architektura, inżynieria sanitarna, energetyka lub pokrewnych, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym; - nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe; - posiada uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenie i złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Za równoznaczne z odbyciem szkolenia oraz złożeniem z wynikiem pozytywnym egzaminu uznaje się ukończenie, nie mniej niż rocznych studiów podyplomowych na kierunkach: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewne w zakresie audytu energetycznego na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków. Osoba posiadająca uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej z mocy ustawy posiada uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej. 9

10 Jakich budynków dotyczy obowiązek sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej? Od 1 stycznia 2009 r. świadectwa charakterystyki będą obowiązkowe dla każdego budynku oddawanego do użytkowania oraz budynku podlegającemu zbyciu lub najmowi, a także w przypadku, gdy w wyniku przebudowy lub remontu budynku uległa zmianie jego charakterystyka energetyczna. Przepisów tych nie stosuje się jedynie do budynków: - podlegających ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami; - używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej; - przeznaczonych do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata; - niemieszkalnych służących gospodarce rolnej; - przemysłowych i gospodarczych o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kwh/(m 2 rok); - mieszkalnych przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;- - wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m 2. Zgodnie z art. 57 ust. 1 pkt 7 ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 Nr 156 poz z późn. zm.) inwestor jest obowiązany pozyskać świadectwo charakterystyki energetycznej budynku i dołączyć je do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie wraz z innymi wymaganymi dokumentami. Zgodnie z art. 5 ust. 4 i 5 ustawy w przypadku budynku z lokalami mieszkalnymi lub częściami budynku stanowiących samodzielną całość techniczno-użytkową, przed wydaniem lokalu mieszkalnego lub takiej części budynku osobie trzeciej, sporządza się świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego lub części budynku, przy czym w przypadku budynków ze wspólną instalacją ogrzewczą świadectwo charakterystyki energetycznej, sporządza się wyłącznie dla budynku. W przypadku gdy budynek lub lokal mieszkalny podlega zbyciu lub wynajmowi to zgodnie z art. 63a ust. 1 i 2 odpowiednio nabywcy lub najemcy powinno być udostępnione świadectwo charakterystyki energetycznej, o ile jest ono wymagane przepisami ustawy. Z uwagi na to, iż nie przewidziano sankcji karnej w przypadku braku przedłożenia świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, to czy świadectwo charakterystyki energetycznej będzie udostępnione czy też nie, w praktyce zadecydują relacje rynkowe a nie przymus administracyjny. 10

11 Przepisy związane dotyczą termomodernizacji USTAWA z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów ( wchodzi w życie od 19 marca 2009 r) USTAWA z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz.U. Nr 162, poz 1121) wraz z zmianami wg Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 ( Dz.U. Nr 76, poz. 808 (już od 18 marca 2009 nieaktualna) Rozporządzenie z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Rozporządzenie to jest podstawą przyznania odpowiednio premii termomodernizacyjnej lub premii remontowej. Przyznanie uzależnione jest od poprawnego sporządzenia odpowiednio audytu energetycznego lub remontowego, stanowiącego założenia do projektu budowlanego. W Rozporządzeniu został podany algorytm oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, na podstawie którego wybiera się optymalny wariant. Opisuje ono także elementy składające się na dokumentację wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia remontowego, obejmujące tylko te ulepszenia, które są uzasadnione technicznie i ekonomicznie dla danego budynku spośród ulepszeń wskazanych do realizacji. 11

12 Co to jest przedsięwzięcie termomodernizacyjne? Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają: 1) inwestor - właściciela lub zarządcę budynku, lokalnej sieci ciepłowniczej lub lokalnego źródła ciepła, z wyłączeniem jednostek budżetowych i zakładów budżetowych; 2) przedsięwzięcia termomodernizacyjne - przedsięwzięcia, których przedmiotem jest: a) ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych, b) ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków, c) wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków wymienionych w lit. a, d) całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji; 12

13 LITERATURA 1. Dyrektywa europejska 2002/91/EC z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, 2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane(dz. U. z 2003 r. nr 207, poz oraz z 2004 r. nr 6, poz. 41, nr 92, poz. 881, nr 93, poz. 888, nr 96, poz. 959), 3. USTAWA z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane 4. USTAWA z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów 5. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie 6. Rozporządzenie Ministra Infrastruktur z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. nr 120, poz. 1133), 7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie książki obiektu budowlanego (Dz. U. nr 120, poz i 1134), 8. Rozporządzenie z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 9. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 14 lutego 2008 r. w sprawie weryfikacji audytu energetycznego (Dz.U. nr 33, poz. 196) 13