Audytor energetyczny pierwszy stopień wtajemniczenia w byciu doradcą - Świadectwa Energetyczne

Transkrypt

1 Audytor energetyczny pierwszy stopień wtajemniczenia w byciu doradcą - Świadectwa Energetyczne Do oszczędzania energii nikogo nie trzeba dziś namawiać. Wzrost cen surowców, a co za tym idzie i samej energii powoduje, że coraz częściej zwracamy uwagę na poziom zużycia energii w naszych domach i miejscach pracy. Sprawia to, że rośnie zapotrzebowanie na doradców oraz audytorów energetycznych, czyli specjalistów zajmujących się efektywnością energetyczną. Doradca energetyczny Jest to specjalista posiadający szeroką wiedzę z zakresu budownictwa, fizyki budowli, ogrzewnictwa i chłodnictwa oraz energetyki. Doradca energetyczny powinien również posiadać określony zakres wiedzy ekonomicznej, głównie w zakresie kredytowania inwestycji i remontów. Główne zadania doradcy energetycznego to analiza źródeł energii, dobór ich wykorzystania oraz analiza i optymalizacja obiektu, mająca na celu obniżenie jego energochłonności. Usługi, jakie świadczy doradca energetyczny są związane z jednej strony z rosnącą świadomość konieczności oszczędzania energii w budynkach, z drugiej wchodzącą wkrótce w życie Dyrektywą w sprawie charakterystyki energetycznej budynków oraz funkcjonującą w Polsce Ustawą z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz.U. Nr 162, poz. 1121) wraz ze zmianami wg Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 ( Dz.U. Nr 76, poz. 808), zwaną Ustawą Termomodernizacyjną. To ona właśnie była podstawą do rozwinięcia się auditingu energetycznego. Auditing energetyczny Auditing energetyczny jest to szereg czynności związanych z oceną i analizą aktualnego stanu pozyskiwania energii, jej użytkowania w badanym obiekcie oraz wskazanie potencjalnych możliwości i obszarów poprawy i racjonalizacji tego stanu. Zgodnie z Ustawą Termomodernizacyjną, audytem energetycznym nazywamy opracowanie określające zakres i parametry techniczne oraz ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem rozwiązania optymalnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji tego przedsięwzięcia oraz oszczędności energii. Audyt energetyczny stanowi jednocześnie założenia do projektu budowlanego termomodernizacji. Szczegółowe założenia dotyczące zakresu, treści i formy audytu energetycznego są przedstawione w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego. Głównym celem Ustawy Termomodernizacyjnej jest wsparcie finansowe przedsięwzięć modernizacyjnych poprzez współfinansowanie modernizacji w wysokości 25% wartości kredytu inwestycyjnego. Zawód audytora energetycznego

2 Formalnie w polskim prawie nie istnieje obecnie zawód audytora energetycznego. W praktyce audytami zajmują się zazwyczaj specjaliści od energetyki, ogrzewnictwa, chłodnictwa i klimatyzacji, fizyki budowli czy też samego budownictwa i inżynierii środowiska. Nie jest to jeszcze popularna profesja. Tylko dla 40 proc. osób wykonujących zawód audytora, stanowi on główne źródło dochodów. Średnio wykonują oni około 20 audytów rocznie. Jednak rosnąca świadomość społeczna dotycząca efektywności energetycznej sprawia, że rośnie popyt na tego rodzaju specjalistów. W celu zwiększenia kompetencji i umiejętności, audytorzy mogą podjąć naukę na studiach podyplomowych z zakresu auditingu oraz uczestniczyć w kursach na audytorów energetycznych. Kursy skupiają się jednak tylko na wymaganiach z zakresu termomodernizacji. Wchodząca w życie obowiązkowa certyfikacja może stać się jednak bodźcem do zmiany programu zarówno kursów jak i studiów podyplomowych z tego zakresu. Droga zawodowa audytora energetycznego: - rozpoczęcie i pozytywne ukończenie kursu na audytora energetycznego lub studiów podyplomowych z zakresu auditingu energetycznego - przystąpienie do egzaminu Krajowej Agencji Poszanowania Energii na audytora energetycznego. Polega na samodzielnym wykonaniu i przedłożeniu do obrony przed Komisją kwalifikacyjną KAPE S.A. audytu energetycznego rzeczywistego obiektu budowlanego o wielkości: - dla budynków mieszkalnych budynek wielorodzinny (min. 5 mieszkań z oddzielnymi wejściami) kubatura min m3, - dla budynków użyteczności publicznej kubatura min m3, - dla obiektów przemysłowych kubatura min m3 lub zużycie energii większe niż 120 MWh/rok. Po zdaniu egzaminu osoba zainteresowana uzyskuje certyfikat audytora energetycznego KAPE oraz zostaje wpisana na listę autoryzowanych audytorów energetycznych KAPE W celu uzyskania wpisu na listę audytorów energetycznych Banku Gospodarstwa Krajowego oraz Zrzeszenia Audytorów Energetycznych należy przejść pozytywnie poniższą procedurę. - rozpoczęcie i pozytywne ukończenie kursu na audytora energetycznego lub studiów podyplomowych z zakresu auditingu energetycznego - wykonanie w trybie ustawy co najmniej trzy, pozytywnie zweryfikowane audyty - wykonanie 1-2 pozytywnie zweryfikowanych audytów w trybie ustawy oraz kilku innych audytów i opracowań dotyczących oszczędności energii - wypełnienie formularza Zrzeszenia Audytorów Energetycznych, dostępnego na stronie Narzędzia pracy audytorów W pracy audytora często korzysta on ze specjalistycznego sprzętu oraz programów komputerowych pozwalających przeprowadzić pełen proces auditingu. W przypadku braku pełnej dokumentacji na podstawie, której audytor jest w stanie wykonać audyt, pomocnym narzędziem staje się kamera termowizyjna. Pozwala ona na identyfikację mostków cieplnych i miejsc ucieczki ciepła. W trakcie przygotowywania dokumentacji i badania energetycznego, audytor wspomaga się ogólnodostępnymi programami komputerowymi takimi jak na przykład BuildDesk Energy Audit, Audytor OZC, MS Excel, pozwalającymi na przeprowadzenie wyliczeń, wybór wariantów optymalizacji i stworzenie wydruków. Jak można zauważyć, obecnie praca audytora skupia się głównie na wykonywaniu audytów na potrzeby Ustawy Termomodernizacyjnej. W przyszłości ta sytuacja może ulec zasadniczej zmianie, gdyż wchodząca w życie certyfikacja oprócz wystawiania obowiązkowych świadectw energetycznych

3 budynków spowoduje większe zainteresowanie energooszczędnym budownictwem i poprawą jakości energetycznej budynków Certyfikacja energetyczna wchodzi już od 1 stycznia 2009 roku. Zapotrzebowanie na doradców wykonujących świadectwa charakterystyki energetycznej będzie olbrzymie. Więc jak uzyskać uprawnienia? Jednym z ważnych wątków związanych z wdrażaniem dyrektywy Unii Europejskiej dotyczącej charakterystyki energetycznej dla budynków jest kwestia nabywania przez osoby uprawnień do wykonywania świadectw odnośnie tejże charakterystyki. Jak do tej pory zagadnienie to poruszane jest w kliku dokumentach. Przede wszystkim, główne informacje zawarte są w akcie, który w wprowadza obowiązek certyfikacji energetycznej dla budynków do prawa polskiego. Jest nim Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z dnia 18 października 2007 r. Nr 191, poz. 1373). Prawo Budowlane Owa nowelizacji Prawa budowlanego mówi: 8. Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku może sporządzać osoba, która: 1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych; 2) ukończyła co najmniej studia magisterskie, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym; 3) nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe; 4) posiada uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenie i złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. 9. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia oraz egzaminu, o których mowa w ust. 8 pkt 4, warunki i wysokość odpłatności za szkolenie i postępowanie egzaminacyjne mając na uwadze zapewnienie odpowiedniego poziomu edukacyjnego szkoleń w celu zagwarantowania rzetelnego i sprawnego przygotowania kandydatów do egzaminu. 11. Za równorzędne z odbyciem szkolenia oraz złożeniem z wynikiem pozytywnym egzaminu, o których mowa w ust. 8 pkt 4 uznaje się ukończenie, nie mniej niż rocznych, studiów podyplomowych na kierunkach: architektura, budownictwo, inżyniera środowiska, energetyka lub pokrewne w zakresie audytu energetycznego na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków. 12. Program studiów podyplomowych, o których mowa w ust. 11, powinien uwzględniać problematykę objętą programem szkoleń określonym, w drodze rozporządzenia, o którym mowa w ust. 9. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego zatwierdza po zaopiniowaniu przez ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej proponowany przez wydziały szkół wyższych program studiów podyplomowych. 13. Obywatel państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, może dokonywać oceny energetycznej budynku albo lokalu mieszkalnego i sporządzać świadectwo charakterystyki energetycznej budynku albo lokalu mieszkalnego po uznaniu kwalifikacji nabytych w tych państwach, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych (Dz. U. nr 87, poz. 954, z późn. zm.

4 )) 14. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej prowadzi rejestr osób, które złożyły pozytywny egzamin, o których mowa w ust. 8. Rejestr prowadzony jest w formie elektronicznej. Uprawnienia do sporządzania świadectw Podsumowując najważniejsze punkty dotyczące nabycia uprawnień można wymienić cztery możliwości: 1) posiadanie uprawnień budowlanych do projektowania w/w specjalnościach; 2) odbycie szkolenia (kursu) oraz zdanie egzaminu państwowego; 3) ukończenie minimum rocznych studiów podyplomowych z zakresu auditingu energetycznego na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków. 4) uzyskanie uprawnień do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynku w kraju członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego porozumienia o Wolnym Handlu i uznanie ich przez odpowiednie organy administracyjne Na stronie Ministerstwa Infrastruktury ( oraz BuildDesk ( znajduje się pełna lista uczelni uprawnionych do przeprowadzania takich studiów podyplomowych. Na dzień dzisiejszy ( r.) na liście tej widnieje 27 jednostek. Warunkiem koniecznym, dotyczącym wszystkich trzech wymienionych możliwości, jest ukończenie minimum studiów magisterskich oraz brak konfliktów z prawem. Zakres i forma szkoleń Kolejnym ważnym dokumentem odnoszącym się do kwestii nabywania uprawnień do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, jest: ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 21 stycznia 2008 r. w sprawie przeprowadzania szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową (Dz.U nr 17 poz. 104). W rozdziale drugim tegoż rozporządzenia sformułowane są wymagania co do formy oraz zakresu szkolenia: Rozdział 2 Sposób przeprowadzania oraz zakres programowy szkoleń Szkolenie powinno składać się z części teoretycznej oraz praktycznej. Czas trwania szkolenia nie może być krótszy niż 50 godzin, przy czym część praktyczna szkolenia powinna trwać nie mniej niż 8 godzin. 2. Część teoretyczna składa się z wykładów o tematyce zgodnej z zakresem programowym, określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia. 3. Część praktyczna składa się z ćwiczeń praktycznych mających na celu nabycie umiejętności sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, zwanego dalej świadectwem charakterystyki energetycznej". 4. Szkolenia powinny być przeprowadzane przy użyciu odpowiednich środków dydaktycznych, w szczególności sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem komputerowym pozwalającym na wykonywanie obliczeń właściwych dla sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej Szkolenie powinno kończyć się samodzielnym sporządzeniem świadectwa charakterystyki

5 energetycznej i oceną poprawności jego wykonania, w szczególności pod kątem zgodności z przepisami dotyczącymi metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzoru świadectw ich charakterystyki energetycznej. 2. Osobie, która ukończyła szkolenie, wydaje się zaświadczenie o jego ukończeniu, zgodnie z wzorem określonym w załączniku nr 2 do rozporządzenia." W rozdziale 3 omawianego rozporządzenia zawarte są informacje na temat Sposobu przeprowadzania postępowania egzaminacyjnego oraz zakres programowy egzaminu. Mówi się tu m.in. iż egzamin ma trwać w sumie 5 godzin. Dwie godziny poświęcone na część pisemną i trzy na część praktyczną. Część pisemna będzie miała formę testu jednokrotnego wyboru obejmującego zagadnienia zawarte w programie egzaminu (załącznik nr 3 rozporządzenia). Zawarte w niej będzie 80 pytań, za każdą poprawną odpowiedź przyznaje się jeden punkt, a warunkiem przejścia do kolejnej, praktycznej części egzaminu będzie uzyskanie minimum 60 punktów z części pisemnej. W części praktycznej sprawdzana będzie umiejętność wykonania świadectwa charakterystyki energetycznej. Ocena poprawności sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej jest dokonywana, w szczególności, pod kątem zgodności jego wykonania z przepisami dotyczącymi metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzoru świadectw ich charakterystyki energetycznej. 17. Z przeprowadzonego egzaminu sporządza się protokół podpisywany przez ministra. W protokole potwierdza się uzyskanie przez kandydatów pozytywnego wyniku egzaminu oraz wskazuje się tych kandydatów oraz przyczyny, z powodu których nie uzyskali oni pozytywnego wyniku egzaminu Osobę, która uzyskała uprawnienia do sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej na zasadach określonych w art. 5 ust. 11 ustawy, wpisuje się do rejestru Projekt nowelizacji Ustawy Prawo Budowlane Projekt z dnia zakłada dodatkowo, że osoba posiadająca tytuł inżyniera na kierunkach architektura, budownictwa, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewnych jest uprawniona do sporządzania świadectw w momencie gdy: - posiada uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej - ukończy kurs zgodnie z rozporządzeniem oraz złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin państwowy - odbędzie minimum roczne studia podyplomowe na kierunkach: architektura, budownictwo, inżyniera środowiska, energetyka lub pokrewne w zakresie audytu energetycznego na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków. Podsumowując podstawowe założenie dotyczące tytułu magistra krzywdzi i przekreśla możliwości uzyskania uprawnień z zakresu sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków. Jednakże nie tylko to staje się polem, do polemiki grup zawodowych z ustawodawcą. Wynikiem tego jest nowelizacja Ustawy Prawo Budowlane przewidziana na początek 2009 roku. Pozostaje tylko wierzyć, że Ustawodawca przyjrzy się i skorzysta z doświadczeń innych krajów.

6 Źródło: