Warszawa, 8 marca 2019r.

Transkrypt

1 Realia finansowania sytemu oświaty Zaniżone dochody z budżetu państwa, ogromna skala dofinasowania zadań przez samorządy terytorialne, niedoszacowanie skutków podwyżek płac nauczycieli Warszawa, 8 marca 2019r.

2 Edukacja jako czynnik rozwoju społeczno gospodarczego Kapitał ludzki Kapitał społeczny Edukacja Kultura Innowacje Gospodarka Jakość systemu instytucjonalnego

3 Truizm! - współczesny rozwój uzależniony jest od dobrej edukacji Doświadczenia krajów wysoko rozwiniętych pod względem ekonomicznym dowodzą, że sukcesy gospodarcze, wysoka pozycja tych krajów na rynku światowym i konkurencyjność gospodarek w coraz większym stopniu zależą od poziomu wiedzy społeczeństwa oraz umiejętności tworzenia i wykorzystywania wiedzy technicznej, ekonomicznej, informatycznej itd. w procesach gospodarczych Gospodarki krajów wysoko rozwiniętych oparte są na rosnących zasobach ludzi dobrze wykształconych, posiadających umiejętności twórcze i innowacyjne, co jest niezbędnym warunkiem postępu technicznego, gospodarczego i społecznego. W erze gospodarki opartej na wiedzy edukacja staje się fundamentem rozwoju kraju, regionalnych i lokalnych wspólnot mieszkańców

4 Oczywiste od zarania świata Uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia Seneka Młodszy Nie będzie rozwoju społeczno gospodarczego bez dobrej edukacji Nie będzie dobrej edukacji bez odpowiednich środków finansowych

5 Luksemburg Szwajcaria Norwegia Dania Szwecja Finlandia Belgia Holandia Wielka Brytania Irlandia Austria Francja Niemcy Średnia UE Cypr Malta Włochy Słowenia Portugalia Hiszpania Estonia Czechy Łotwa Grecja Litwa Słowacja Polska Węgry Chorwacja Bułgaria 5 4,5 4 3,5 Nakłady na edukację na mieszkańca (tys. euro) Czołówka europejska 7 razy więcej niż Polska! 3 2,5 2 1,5 1 0,5 Średnia UE 1,4 tys. euro Polska 582 euro 0 Źródło: Raport OECD 2015

6 Wydatki i dochody bieżące oświaty gminy (wiejskie, miejskie i miejsko-wiejskie) Źródło: Vulcan

7 Wydatki i dochody bieżące oświaty miasta na prawach powiatu Źródło: Vulcan

8 Dalej inwestujemy w infrastrukturę oświatową. Wydatki majątkowe samorządów w roku 2017 Rok Gminy Miasta na prawach powiatu w tys. zł Powiaty Województwa Tylko w roku 2017 samorządy terytorialne wydały 3,8 miliarda złotych na modernizację i rozbudowę infrastruktury oświatowej

9 Średnie wielkości oddziałów klas pierwszych SP (szkoły prowadzone przez JST) Źródło: Vulcan

10 Liczby uczniów przypadających na jeden etat przeliczeniowy w miastach pow. 5 tys. Źródło: Vulcan

11 Liczba uczniów Liczba uczniów niepełnosprawnych uwzględnionych w subwencji w latach ( ) 2013 ( ) 2014 ( ) 2015 ( ) 2016 ( ) 2017 ( ) 2018 ( ) Rok Źródło: MEN

12 Liczba uczniów z wybranymi rodzajami niepełnosprawności, w latach z niepełnosprawnościami sprzężonymi z autyzmem w tym z zespołem Aspergera 2012 ( ) 2013 ( ) 2014 ( ) 2015 ( ) 2016 ( ) 2017 ( ) 2018 ( ) Źródło: MEN

13 Wysokość subwencji z tytułu niepełnosprawności (w miliardach złotych) ,8 4,1 4,4 4,7 5,1 5,4 5,7 6,1 6,5 7, Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 Źródło: MEN

14 Zmiany w systemie edukacji sporo kosztują Blisko 20 tys. więcej nauczycieli 17 tys. więcej oddziałów szkolnych Średnio, o 1,5 ucznia mniej na odział szkolny Podwójny rocznik, stołówki szkolne, dodatkowe sale lekcyjne dla klas VII i VIII, Nowe plany nauczania dla SP są droższe o około 1 proc. od poprzednich

15 Bezwzględna matematyka Wzrost subwencji oświatowej na rok 2019 o kwotę mln zł nie uwzględnia jakichkolwiek środków na wydatki bieżące (poza wynagrodzeniami) mln wzrost wynagrodzeń 5 proc mln skutki podwyżek przechodzące z mln zwiększenie liczby etatów o 8,7 tys. nauczycieli - 65 mln doradztwo zawodowe przechodzi do wojewodów + 58 mln wzrost odpisu na ZFŚS - 2 mln przejęcie szkół rolniczych przez resort - 23 mln zł oszczędności z tytułu awansu zawodowego Podwyżka rok do roku standardu A o 3,4 proc. na jednego ucznia, a podwyżka płac w 2019 roku wynieść ma 5 proc. Wysokość subwencji na rok 2019 wynosi mln zł Wzrost subwencji dla jst wynosi mln zł, czyli 6,19 proc., ale konsumuje skutki podwyżek płac 2018 rok 3,75 proc. (średniomiesięcznie) i proc., czyli łącznie 8,75 proc.

16 Rok zabójczy argument dotyczący zadań JST finansowych z subwencji i dotacji! Dochody z tytułu subwencji i dotacji Działy 801 oświata i wychowanie oraz 854 edukacyjna opieka wychowawcza Wydatki poniesione przez samorządy tys. zł Dopłata JST do subwencji i dotacji otrzymanych z budżetu państwa Gminy (2381) Miasta na prawach powiatu (66) Powiaty (314) Województwa (16) Razem

17 Rok wydatki gmin i miast na prawach powiatu na wszystkie zadania z zakresu oświaty i wychowania Gminy tys. zł Miasta na prawach powiatu Ogółem w tym Wynagrodzenia Składki Materiały i usługi Dotacje (szkoły niepubliczne) Wydatki majątkowe Dla porównania wysokość subwencji oświatowej przekazanej JST

18 Tego brakuje w budżecie państwa na rok mln zł z tytułu niedoszacowania wzrostu wynagrodzeń nauczycieli w 2018 roku 800 mln zł z tytułu niedoszacowania w 2018 roku bazy wyjściowej do wyliczania wzrostu wynagrodzeń nauczycieli Co najmniej 1 mld zł z tytułu podwyżek płac nauczycieli planowanych od 1 września 2019r. Co najmniej 450 mln zł na skutki zmian w zasadach kształtowania wynagrodzeń, negocjowane ze związkami zawodowymi w lutym br.

19 Propozycje MEN, o których nikt z samorządami nie rozmawiał Rozszerzenie uprawnienia do dodatku za wyróżniającą pracę na nauczycieli kontraktowych oraz mianowanych (kontraktowy 200 zł, mianowany zł). Dodatek ten nie będzie uwzględniany przy obliczaniu kwot wydatkowanych na średnie wynagrodzenia nauczycieli. Nauczyciel dyplomowany otrzyma taki dodatek w wysokości 500 zł Wprowadzenie nowego świadczenia dla nauczycieli stażystów - Stażyście na start". Nauczyciel stażysta otrzyma dwukrotnie, w okresie stażu na stopień nauczyciela kontraktowego jednorazowe świadczenie w wysokości tysiąca zł. Świadczenie będzie wypłacane w pierwszym oraz drugim roku stażu. Świadczenie nie będzie uwzględniane przy obliczaniu kwot wydatkowanych na średnie wynagrodzenia nauczycieli Przywrócenie obowiązku corocznego uchwalania przez organy prowadzące szkoły będące jednostkami samorządu terytorialnego regulaminów wynagradzania nauczycieli oraz ich uzgadniania z nauczycielskimi związkami zawodowymi Ponadto w ramach prac nad zmianą ustawy - Karta Nauczyciela będą analizowane kwestie dotyczące minimalnych stawek i zakresu uprawnień do dodatków do wynagrodzenia zasadniczego, w szczególności dodatku za wychowawstwo i za warunki pracy

20 Przyparci do muru! W poczuciu odpowiedzialności za wspólnoty samorządowe, których funkcjonowanie jest zagrożone, wnosimy o to by zmienione zostały zasady wypłacania wynagrodzeń dla nauczycieli. Wnioskujemy, aby wypłacane były bezpośrednio z budżetu państwa, w formie dotacji celowej dla gmin, powiatów i województw. Niech w ten sposób administracja rządowa weźmie wreszcie odpowiedzialność za podejmowane przez siebie decyzje dotyczące kwestii kluczowej dla finansowania oświaty!

21 Punktem wyjścia do tworzenia nowych zasad finansowania zadań z zakresu edukacji i wychowania powinno być zagwarantowanie na nią większych środków w budżecie państwa, adekwatnych do faktycznych kosztów realizacji tych zadań!