Uchodźcy moi sąsiedzi
|
|
- Oskar Domański
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Uchodźcy moi sąsiedzi Informator dla gmin i społeczności, w których działają ośrodki dla cudzoziemców.
2 Tekst: Agnieszka Kosowicz Copyright dla wydania I, Fundacja Polskie Forum Migracyjne, Izabelin 2012 Projekt Uchodźcy-moi sąsiedzi jest realizowany w partnerstwie Urzędu do Spraw Cudzoziemców oraz Fundacji Polskie Forum Migracyjne. Spis treści Polskie Forum Migracyjne... 4 Urząd do spraw Cudzoziemców... 5 Procedura nadawania statusu uchodźcy w Polsce... 6 Ośrodki dla cudzoziemców... 8 Zdrowie Praca...8 Fundacja działa na rzecz poszanowania praw i integracji cudzoziemców w Polsce. Wydaje różne materiały informacyjne dla cudzoziemców i na temat cudzoziemców w Polsce, wspiera edukację cudzoziemców, pomaga porozumiewać się i rozumieć ludziom różnych kultur. Warunki życia w ośrodku...9 Bezpieczeństwo...9 Obowiązki cudzoziemców...9 Projekt graficzny, skład i druk Studio Arian Urząd do Spraw Cudzoziemców to instytucja, która nadaje status uchodźcy i inne formy ochrony cudzoziemcom w Polsce, prowadzi sieć ośrodków dla cudzoziemców. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców oraz budżetu państwa w edycji PUBLIKACJA BEZPŁATNA Poza ośrodkiem...9 Uchodźcy w Polsce i na świecie...10 Ośrodki a lokalna administracja...12 Ochrona zdrowia...13 Rynek pracy...14?...15 Uchodźcy a religia...16 Dzień Uchodźcy w Kościele Kościół Katolicki na rzecz uchodźców i cudzoziemców Ochrona uchodźców w innych religiach...17 SPIS TREŚCI
3 Polskie Forum Migracyjne Urząd do spraw Cudzoziemców Fundacja Polskie Forum Migracyjne to organizacja pozarządowa, która działa na rzecz integracji i poszanowania praw cudzoziemców w Polsce. Pomagamy też Polakom za granicą. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego, a także nadawania statusu uchodźcy, udzielania cudzoziemcom azylu, wyrażania zgody na pobyt tolerowany oraz udzielania ochrony czasowej. Szef Urzędu pełni również rolę Centralnego Organu Wizowego w Polsce. Nadzór nad Szefem Urzędu sprawuje minister właściwy do spraw wewnętrznych. Dane kontaktowe - tel.: , fax: , kierownictwo@udsc.gov.pl. Polskie Forum Migracyjne realizuje swoje cele przede wszystkim poprzez działania informacyjne i edukacyjne. Uważamy bowiem, że pierwszym krokiem do porozumienia jest spotkanie się i poznanie się nawzajem. Nasze główne obszary działania: PFM Informacja PFM prowadzi internetowy serwis informacyjny dla cudzoziemców Infolinia Migracyjna. Udzielamy informacji i porad na tematy związane z legalizacją pobytu, przekraczaniem granic, spraw cywilnych, rynku pracy i innych. Regularnie przygotowujemy ulotki i plakaty informacyjne dla cudzoziemców w kilku językach. Edukacja prowadzimy różne projekty na rzecz wsparcia edukacji cudzoziemców. Pomagamy cudzoziemcom i polskim szkołom. Z naszych projektów korzystają zarówno przedszkolaki, jak uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów 4 Kontakty międzykulturowe wspieramy dialog i budowanie zrozumienia między ludźmi różnych kultur szczególnie tam, gdzie znaczne grupy cudzoziemców mają kontakt z Polakami (na przykład wokół ośrodków dla cudzoziemców). PFM działa od 2007 roku, ma status organizacji pożytku publicznego. Nasz numer KRS: Możesz wesprzeć nasze działania przekazując PFM 1% podatku. Więcej informacji o naszych działaniach Jedne z głównych komórek Urzędu to: Departament Postępowań Uchodźczych tel.: , fax: dpu.udsc@udsc.gov.pl: prowadzenie postępowań związanych z nadawaniem i pozbawianiem statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej, pobytu tolerowanego, azylu, ochrony czasowej, prowadzenie postępowań dublińskich, gromadzenie, analizowanie oraz udostępnianie informacji o krajach pochodzenia cudzoziemców. Departament Pomocy Socjalnej tel.: , fax: , dps@uric. gov.pl zapewnienie pomocy cudzoziemcom ubiegającym się o nadanie statusu uchodźcy, prowadzenie ośrodków dla osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy. Departament Legalizacji Pobytu tel.: , fax: , legalizacjapobytu@uric.gov.pl: legalizacja pobytu cudzoziemców, prowadzenie wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium R P jest niepożądany, przekazywanie do Systemu Informacyjnego Schengen SIS danych cudzoziemców, przechowywanych w wykazie dla celów odmowy wjazdu, wyrażanie zgody na wydanie wizy Schengen lub wizy krajowej. Biuro Informatyki i Ewidencji Cudzoziemców tel.: fax: , biuroinformatyki@udsc.gov.p:l opracowywanie i udostępnianie danych statystycznych oraz udostępnianie danych osobowych z krajowego zbioru rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców o nazwie System Pobyt. Rzecznik Prasowy Urzędu do Spraw Cudzoziemców - tel.: , tel. kom.: , media@udsc.gov.pl. 5 UDSC Chcemy, aby Polska była krajem, w którym ludzie różnych ras, religii i kultur dążą do porozumienia i współdziałania. Chcemy mieszkać w kraju, gdzie prawa ludzi są przestrzegane, a wszyscy traktowani są z szacunkiem niezależnie od pochodzenia. Dlatego Forum prowadzi różne działania, które prowadzą do dialogu między ludźmi różnych kultur. (a także ich nauczyciele i rodzice). Wydajemy materiały dla nauczycieli, scenariusze zajęć, różne gadżety edukacyjne.
4 Procedura nadawania statusu uchodźcy w Polsce etap 1 Cudzoziemiec może złożyć wniosek o status uchodźcy w placówce straży granicznej przekraczając granicę państwa. Ze względu na specyfikę grupy wnioskujących o status, którzy przyjeżdżają z Kaukazu, w praktyce w Polsce ogromna cześć wniosków składana jest na jednym tylko przejściu granicznym w Terespolu, na granicy polsko-białoruskiej. Można jednak złożyć wniosek na przykład na lotnisku. Zadaniem Straży Granicznej jest przyjąć wniosek o status uchodźcy oraz udokumentować tożsamość wnioskodawcy sfotografować go oraz pobrać odciski palców. Te informacje są następnie przekazywane do europejskiego systemu gromadzenia danych osobowych o cudzoziemcach, który nazywa się Eurodac. etap 2 Wniosek cudzoziemca o status uchodźcy w Polsce kierowany jest do Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Cudzoziemiec oddaje wówczas do depozytu paszport, w zamian dostaje tymczasowy dokument tożsamości, którym legitymuje się w Polsce. Sam cudzoziemiec ma obowiązek w ciągu dwóch dni zgłosić się do jednego z dwóch ośrodków pierwszego kontaktu : w Białej Podlaskiej lub podwarszawskim Dębaku. Jeśli sobie tego życzy, składa wtedy wniosek o możliwość zamieszkania 6 w ośrodku dla cudzoziemców na czas prowadzenia postępowania w sprawie nadania mu statusu uchodźcy. Niezależnie od tego, przechodzi badania medyczne, tzw. filtr epidemiologiczny. Chodzi o to, aby do ośrodków nie trafiały osoby chore na choroby zakaźne. Osoby chore na takie choroby są kierowane na leczenie. etap 3 Po formalnościach i badaniach, cudzoziemcy przenoszeni są do ośrodków pobytowych, rozsianych po całej Polsce, lub znajdują zakwaterowanie we własnym zakresie. Rozpoczyna się procedura analizowania ich indywidualnej sytuacji i przyczyn, dlaczego wnioskują o status uchodźcy. Zgodnie z polskim prawem procedura o nadanie statusu uchodźcy powinna trwać sześć miesięcy w pierwszej instancji. W tym czasie cudzoziemiec udziela pracownikowi Urzędu obszernego wywiadu, w którym opowiada o powodach, dla których szuka ochrony i swoich doświadczeniach z kraju pochodzenia. Rozmowa ta toczy się w języku zrozumiałym dla cudzoziemca, zwykle w obecności tłumacza. Zdarza się, że rozmówwywiadów prowadzi się więcej, jeśli sytuacja danej osoby jest skomplikowana. Następnie Urząd weryfikuje informacje cudzoziemca, korzystając z różnorodnych źródeł informacji na temat jego kraju pochodzenia. Cudzoziemiec może też dołączyć do akt swojej sprawy różne dokumenty, które potwierdzają prawdziwość jego słów. Nie wszyscy cudzoziemcy mają jednak dowody, którymi mogą potwierdzić swoje słowa, dlatego prowadzenie postępowań o nadanie statusu jest skomplikowane i wymaga dużej wiedzy. Uzyskać status uchodźcy nie jest łatwo. Jeśli ktoś uzyskuje ochronę to znaczy, że miał po temu bardzo poważne powody. etap 4 Urząd, po rozpatrzeniu wniosku cudzoziemca o ochronę, może podjąć różnego rodzaju decyzje: przyznać cudzoziemcy status uchodźcy, udzielić ochronę uzupełniającą, udzielić zgodę na pobyt tolerowany, odmówić ochrony i zobowiązać cudzoziemca do opuszczenia Polski. Każda z trzech pierwszych form ochrony daje cudzoziemcy prawo pobytu w Polsce, ale inny zakres praw socjalnych i związanych z rynkiem pracy. Najszerszy zakres praw daje status uchodźcy. Ustawa przewiduje też możliwość udzielenia cudzoziemcy azylu (w sytuacji, gdy przemawia za tym ważny interes Polski) albo ochrony czasowej (w przypadku masowego napływu cudzoziemców do Polski, na przykład w efekcie wojny). Żadna z tych dwóch form ochrony nie jest obecnie stosowana. Jeśli cudzoziemiec nie jest zadowolony z decyzji Urzędu (w praktyce gdy Urząd odmawia ochrony), może złożyć od niej odwołanie. Wówczas nadal może korzystać z miejsca w ośrodku. etap 5 Odwołania rozpatruje Rada do Spraw Uchodźców, niezależne ciało tworzone przez ekspertów w dziedzinie ochrony uchodźców. Rada może zmienić decyzję Urzędu, utrzymać ją w mocy albo skierować sprawę do ponownego rozpatrzenia. Decyzja wydana przez Radę jest ostateczna. Po uzyskaniu decyzji Rady cudzoziemiec musi opuścić ośrodek, nawet jeśli zaskarża decyzję Rady do sądu. Jeśli Rada odmawia cudzoziemcy ochrony, traci on też prawo do dalszego pobytu w Polsce. Powinien samodzielnie opuścić Polskę we wskazanym terminie. Jeśli tego nie zrobi, jego dalszy pobyt w Polsce jest nielegalny zatrzymany przez policję lub straż graniczną może zostać zatrzymany i deportowany do kraju pochodzenia. etap 6 Zgodnie z Kodeksem Postępowania Administracyjnego od decyzji Rady cudzoziemcy przysługuje jeszcze skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA). Sąd nie bada jednak meritum decyzji, a jedynie jej zgodność z prawem, czyli np. prawidłowość prowadzenia postępowania. Orzeczenie WSA można następnie zaskarżyć do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W praktyce niewielu cudzoziemców korzysta z etapu sądowego procedury. 7 Procedura nadawania statusu uchodźcy w Polsce Procedura nadawania statusu uchodźcy w Polsce
5 Zanim Polska uzna cudzoziemca za uchodźcę, bada jego sytuację i sprawdza, czy rzeczywiście potrzebuje ochrony. W tym czasie cudzoziemiec może mieszkać w specjalnym ośrodku dla cudzoziemców takich ośrodków jest w Polsce kilka. Ośrodki prowadzi Departament Pomocy Socjalnej Urzędu do spraw Cudzoziemców. W 2012 roku cztery ośrodki były własnością Urzędu. Pozostałe były wynajmowane na podstawie przetargów publicznych. Liczba ośrodków zależy od tego, jak wielu cudzoziemców przyjeżdża do Polski. Ośrodki dla cudzoziemców W ośrodkach cudzoziemcom zapewnia się zakwaterowanie, wyżywienie oraz opiekę medyczną. Zapewnienie takiej pomocy jest obowiązkiem Polski, który wynika z przepisów europejskich i międzynarodowych. Pobyt w ośrodku nie jest dla cudzoziemcy obowiązkowy. Niektórzy cudzoziemcy oczekują na decyzję w sprawie nadania statusu uchodźcy samodzielnie wynajmując mieszkania. Wtedy mogą korzystać z pomocy medycznej, którą oferuje ośrodek. Cudzoziemcy muszą wyprowadzić się z ośrodka, gdy decyzja w ich sprawie jest podjęta. 8 Zdrowie Przed przybyciem do ośrodka każdy cudzoziemiec przechodzi badania lekarskie chodzi o to, żeby do ośrodków nie trafiały osoby cierpiące na choroby zakaźne. Cudzoziemcy mają w ośrodku dostęp do lekarza i pielęgniarki. Praca W czasie pobytu w ośrodku cudzoziemiec nie ma prawa do pracy, chyba, że podejmowanie decyzji w jego sprawie się przedłuża ponad pół roku. Wtedy może otrzymać do prawo do pracy na dalszy czas oczekiwania. Warunki życia w ośrodku Z reguły, rodzina zajmuje w ośrodku osobny pokój. Mieszkańcy otrzymują trzy posiłki dziennie, a także kieszonkowe (około 70 złotych miesięcznie na osobę). Rodzice otrzymują pieniądze, aby we własnym zakresie zapewnić wyżywienie dzieciom. W ośrodkach łazienki są zwykle wspólne dla wielu pokoi. Są też kuchnie, w których cudzoziemcy mogą samodzielnie gotować. którzy w nim mieszkają. Inne osoby na wejście do ośrodka potrzebują zgody Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Cudzoziemcy posiadają specjalne karty identyfikacyjne, które potwierdzają ich tożsamość oraz fakt zamieszkania w danym ośrodku. Obowiązki cudzoziemców Bezpieczeństwo Cudzoziemcy podlegają polskiemu prawu tak jak Polacy muszą przestrzegać przepisów. Według danych Policji, przestępczość wśród cudzoziemców w Polsce jest znacznie mniejsza, niż wśród Polaków. Zwykle cudzoziemcy nie wchodzą świadomie w konflikt z prawem obawiając się, że to zaszkodzi im w uzyskaniu ochrony w Polsce. W ośrodku zatrudniona jest ochrona. Do ośrodka mogą wchodzić tylko cudzoziemcy, W ośrodkach działa regulamin, który ustala obowiązki cudzoziemców i zasady życia w ośrodku. Jeden raz w czasie pobytu w ośrodku cudzoziemcy otrzymują 140 złotych na zakup odzieży. Otrzymują też bilety lub środki na dojazdy w uzasadnionych sytuacjach: w celu wizyty w Urzędzie, wizyt medycznych i innych. Poza ośrodkiem Cudzoziemcy, którzy w czasie oczekiwania na status uchodźcy nie mieszkają w ośrodku, mogą uzyskać pomoc finansową, aby zapewnić sobie przez ten czas utrzymanie. W zależności od liczebności rodziny cudzoziemcy otrzymują kwotę od 12,50 PLN do 25 PLN na osobę na dzień. Kwota ta jest przeznaczona na zapewnienie sobie mieszkania oraz wyżywienia. Mieszkając poza ośrodkiem cudzoziemcy mogą korzystać w ośrodku z opieki medycznej. 9 Ośrodki dla cudzoziemców Ośrodki dla cudzoziemców
6 Kto to jest uchodźca? Uchodźcy to ludzie, którzy uciekają ze swojego kraju, bo ich życie lub bezpieczeństwo jest zagrożone. Prawo międzynarodowe mówi: Uchodźca to osoba, która z uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu rasy, narodowości, religii, poglądów politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej przebywa poza krajem swojego obywatelstwa, i z powodu tych obaw nie chce lub nie może do tego kraju wrócić. (Konwencja Genewska o statusie uchodźców z 1951 r.) Uchodźcy w Polsce i na świecie Innymi słowy: uchodźcą może być tylko ktoś, kto przekroczył międzynarodową granicę i wyjechał z własnego kraju pochodzenia; motywem wyjazdu musiała być obawa przed prześladowaniem (systematycznym naruszaniem podstawowych praw człowieka danej osoby); najwięcej uchodźców gościły w 2011 roku Niemcy (prawie ludzi). o ten status spełnia te wymogi. W Polsce rozpatrywaniem wniosków o status uchodźcy zajmuje się Urząd do spraw Cudzoziemców. Każdy człowiek, który w swoim kraju jest prześladowany, ma prawo szukać ochrony za granicą. Przez wiele lat to Polacy byli uchodźcami w latach 80. Polacy byli jedną z najliczniejszych grup uchodźców w Europie. Na świecie jest niemal 10 milionów uchodźców, ale tylko niewielka część z nich dociera do Europy. Zwykle ludzie chronią się możliwie blisko własnych krajów. W 2011 roku najwięcej uchodźców mieszkało w Pakistanie (1,900,000 osób), Iranie i Syrii (około miliona ludzi w każdym kraju). Byli to głównie uchodźcy z Afganistanu. W Europie Demokratyczna Republika Konga 476,693 Sudan 379,067 Wietnam 338,698 Somalia 770,148 Afganistan 3,054,709 to prześladowanie musiało być związane z rasą, narodowością, wyznaniem, poglądami politycznymi albo przynależnością do jakiejś grupy społecznej cudzoziemca; Ustalanie statusu uchodźcy polega na tym, aby zdecydować, czy dana osoba wnioskująca Uchodźcy to stosunkowo nieliczna grupa wśród wszystkich ludzi, którzy przebywają poza krajem pochodzenia. Według Międzynarodowej Organizacji do Spraw Migracji na świecie jest obecnie około 214 milionów migrantów. Uchodźców wyróżnia w tej grupie to, że ich wyjazd z kraju pochodzenia nie był dobrowolny. I nie mogą do swojego kraju wrócić. Uchodźcy stanowią tylko mały odsetek imigrantów, przybywających do Europy w różnych innych celach. Wszystkich migrantów jest w Europie około 3 miliony. Uchodźcy w Polsce Uchodźcy w Unii Europejskiej w 2010 W 2011 roku o status uchodźcy wystąpiło w Polsce 6887 osób. Pochodziły one przede wszystkim z Rosji (głównie z różnych części Kaukazu: Czeczenii, Inguszetii, Dagestanu), a także z Gruzji, Armenii, Ukrainy i Kazachstanu. Kraje Unii Europejskiej stopniowo tworzą wspólny system azylowy przepisy na temat migrantów i uchodźców są obecnie takie same lub bardzo podobne w różnych krajach Unii. Dla Polski bardzo ważna jest regulacja Dublin II, która mówi o tym, że cudzoziemiec może złożyć wniosek o status uchodźcy w Unii tylko raz, w pierwszym kraju, do którego dotrze. Tylko niewielki procent wnioskujących uzyskał ochronę: 153 status uchodźcy 155 ochrona uzupełniająca 170 pobyt tolerowany Od tej zasady są wyjątki, co do zasady jednak cudzoziemiec, który przyjeżdża do Polski i szuka ochrony, musi złożyć wniosek w tej sprawie w Polsce. Nie ma możliwości wyboru innego kraju, w którym może to zrobić. Jeśli wyjedzie z Polski i złoży wniosek o status uchodźcy w innym kraju, zostanie do Polski odesłany. Znaczącą liczbę wniosków pozostawia się bez podjęcia decyzji, ponieważ cudzoziemcy wyjeżdżają z Polski. Wielu z nich następnie odsyłanych jest z innych krajów europejskich z powrotem do Polski. Irak 1,683,575 Co to znaczy ochrona uchodźców? Ogółem 9,952,412 cudzoziemiec do swojego kraju nie chce albo nie może wrócić. W 2011 roku w Europie złożyło wniosek o status uchodźcy niemal uchodźców. Pochodzili głównie z Afganistanu, Rosji (Kaukazu), Serbii, Iraku, Somalii i Kosowa. Największe grupy uchodźców przyjmowały Niemcy, Francja, Szwecja, Wielka Brytania, Holandia i Belgia. Liczba uchodźców na świecie w 2011 (na podstawie UNHCR Global Trends Report 2011). Główne kraje pochodzenia uchodźców. 10 Ochrona uchodźców to po prostu umożliwienie normalnego życia w nowym kraju ludziom, którzy we własnym kraju nie mogą bezpiecznie żyć. Uchodźca podlega prawu kraju, który go gości: zarówno pod względem przywilejów, jak obowiązków. 11 Uchodźcy w Polsce i na świecie Uchodźcy w Polsce i na świecie
7 Ośrodki a lokalna administracja Ochrona zdrowia Ośrodki a lokalna administracja Urząd do Spraw Cudzoziemców jest zobowiązany przygotować miejsce dla każdej grupy cudzoziemców, która przyjedzie do Polski wnioskować o status uchodźcy. Urząd posiada cztery własne placówki, resztę miejsc wynajmuje na wolnym rynku, organizując przetargi. Każdy, spełniając warunki określone w specyfikacji zamówienia na ośrodek, może zgłosić się do przetargu. Zgodnie z prawem ani Urząd, ani administrator ośrodka nie jest zobowiązany konsultować tworzenia nowego ośrodka z samorządem czy władzami gminy. Zawsze o uruchomieniu ośrodka lokalna administracja jest zawczasu informowana ulokowanie ośrodka w danej miejscowości oznacza dla gminy nowe zadania. Najważniejsze obowiązki gminy wobec mieszkańców ośrodka dotyczą zapewnienia dzieciom dostępu do edukacji. Zadaniem gminy jest zapewnienie dzieciom: transportu do szkoły dodatkowych lekcji języka polskiego lekcji wyrównawczych Szkoła ma też możliwość wnioskować do gminy, jako organu prowadzącego szkołę, o zatrudnienie tzw. asystenta osoby, która zna język i kulturę kraju pochodzenia uczniów cudzoziemskich i pomaga dzieciom cudzoziemskim funkcjonować w polskiej rzeczywistości. Każda szkoła, która zatrudnia asystenta potwierdza, że zatrudnienie takiej osoby jest kluczowe dla sukcesu edukacji cudzoziemskich uczniów. Obecność ośrodka dla cudzoziemców w gminie może też nieść wymierne korzyści. Subwencja oświatowa na dzieci cudzoziemskie jest zwiększona (o procent w zależności od liczebności grupy). Niektóre gminy w Polsce wykorzystały obecność dodatkowych uczniów do pozyskania dla szkoły różnych grantów i dotacji. Mieszkańcy ośrodków przyjeżdżają często do Polski z krajów, w których sytuacja jest bardzo niestabilna, czasem z obszarów objętych konfliktem czy wojną, gdzie pomoc medyczna nie była dostępna. Dlatego na samym początku pobytu cudzoziemców w Polsce wszyscy przechodzą badania medyczne, tzw. filtr epidemiologiczny. Podstawowym celem tych badań jest szybka diagnoza chorób zakaźnych. Chorzy na choroby zakaźne kierowani są od razu na leczenie, nie są umieszczani w ośrodkach dla cudzoziemców. W ośrodku dla cudzoziemców dyżuruje lekarz i pielęgniarka. Mieszkańcy ośrodka mają też dostęp do badań i leczenia specjalistycznego. Nie są ubezpieczeni w czasie procedury za opiekę medyczną odpowiada szpital Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Wielu cudzoziemców ucieka ze swojego kraju w dramatycznych okolicznościach. Wyjazd do Polski dla wielu jest skutkiem trudnych doświadczeń, sama droga do Polski bywa bardzo wyczerpująca. Uchodźcy często przeżywają trudne emocje związane ze stratą bliskich, rozłąką, zmianą kultury, w której przyszło im żyć. Z tych powodów w ośrodkach oferowane są też konsultacje psychologiczne. Ochrona zdrowia 12 13
8 Rynek pracy? Cudzoziemcy ubiegający się o status uchodźcy co do zasady nie mają prawa do pracy w Polsce bez specjalnego zezwolenia. Jeśli procedura rozpatrywania ich wniosku o status się przedłuża ponad pół roku mogą uzyskać takie prawo. Wówczas mogą podejmować pracę. Cudzoziemcy w takiej sytuacji posiadają specjalne pismo Urzędu do spraw Cudzoziemców, które stwierdza ich prawo do pracy bez zezwolenia. Pracodawca nie musi wtedy wnioskować o zezwolenie, aby ich zatrudnić. Cudzoziemcy, którzy uzyskali pozytywną decyzję w sprawie ochrony, a więc uzyskali w Polsce status uchodźcy, ochronę uzupełniającą, a także pobyt tolerowany - mogą pracować w Polsce bez zezwolenia. Takie prawo mają też dzieci cudzoziemców posiadających jeden z tych statusów (nawet, gdy same nie są objęte ochroną), dopóki nie ukończą 21 lat lub dopóki pozostają na utrzymaniu rodziców. lokalnym rynku pracy. W przypadku uchodźców i innych osób objętych ochroną ta procedura nie jest konieczna. Trzeba pamiętać, że zatrudnianie cudzoziemców na czarno jest nielegalne i karalne. Pracownik może być obciążony grzywną do 1000, a pracodawca do 3000 PLN. W 2012 roku wchodzą w życie nowe przepisy ułatwiające cudzoziemcom zatrudnianym nielegalnie dochodzenie swoich praw w sądzie w przypadku, gdyby nie uzyskali wynagrodzenia za swoją pracę albo gdyby ich inne prawa pracownicze były naruszane. Takie możliwości będą też mieć cudzoziemcy, którzy przebywają w Polsce nielegalnie. Warto zwrócić uwagę, że zatrudnianie cudzoziemców objętych ochroną w Polsce (uchodźców, osób z ochroną uzupełniającą albo pobytem tolerowanym) jest znacznie łatwiejsze dla polskiego pracodawcy, niż zatrudnienie innych cudzoziemców. Standardowo do zatrudnienia cudzoziemca pracodawca musi bowiem wnioskować o zezwolenie na pracę, udowadniać brak lokalnych pracowników na 14??? Rynek pracy Cudzoziemcy objęci ochroną nie mogą podejmować pracy wyłącznie w zawodach zastrzeżonych dla Polaków. 15
9 Byłem przybyszem, a przyjęliście mnie Uchodźcy a religia mówił w swoich orędziach o chrześcijańskim obowiązku przyjęcia każdego potrzebującego, który puka do naszych drzwi (2003). sytuacja polityczna nie jest stabilna (aktywni w tej dziedzinie są też Polacy: Ojcowie Biali, siostry Kanosjanki, Sercanie). Uchodźcy ( ) potrzebują naszego zrozumienia i akceptacji, poszanowania ich ludzkiej godności i ich praw, a także muszą być świadomi swoich obowiązków. W Polsce programy pomocy dla uchodźców i migrantów prowadzi Caritas ( pl). Werbiści prowadzą aktywny ośrodek dla cudzoziemców Fu ShenFu ( Uchodźcy a religia Jezus razem z Maryją i Józefem byli przecież uchodźcami, chroniąc się przed królem Herodem w Egipcie. Stary Testament mówi o tym, jak Izraelici byli uchodźcami w Egipcie, zanim wrócili do Ziemi Obiecanej. Dzieje Apostolskie wspominają kilkakrotnie o prześladowaniach chrześcijan w pierwszych wiekach istnienia Kościoła. Jezus regularnie spotykał na swojej drodze cudzoziemców i nawoływał do traktowania ich z szacunkiem. Wszystko, co uczyniliście jednemu z braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili, powiedział. (Mt 25). (Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na 98 Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy 2012) Dzień Uchodźcy świętowany jest też w polskim Kościele 20 czerwca. W wielu kościołach jest on okazją do modlitwy za uchodźców. W Watykanie jedną z dwunastu Rad papieskich jest Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących ( vatican.va/roman_curia/pontifical_councils/ migrants/index.htm oraz org). Zasiada w niej dwóch polskich biskupów: Bp Edward Janiak oraz Bp Wojciech Polak. Kościół Katolicki na rzecz uchodźców i cudzoziemców Ochrona uchodźców w innych religiach Wiele kościołów protestanckich prowadzi programy wsparcia migrantów i uchodźców, zarówno w Europie, jak na innych kontynentach. Działania na rzecz uchodźców są obecne w kościele prawosławnym - w Białymstoku pomaga uchodźcom prawosławny ośrodek Eleos. Uchodźcy, którzy obecnie przyjeżdżają do Polski, wyznają różne religie, większość z nich to muzułmanie. Kwestie religijne raczej nie budzą konfliktów. W codziennych kontaktach z uchodźcami-muzułmanami warto wiedzieć, że zgodnie z nakazami religii przestrzegają oni zasad, które są ważne: nie jedzą mięsa wieprzowego (ani żelatyny czy zup gotowanych na mięsie wieprzowym), kobiety noszą strój zakrywający ręce i nogi (dziewczynki unikają przebierania się na WF w stroje gimnastyczne), czasem chusty na głowach. Wiele innych różnic w zachowaniu ma podłoże raczej obyczajowe niż religijne. Idea ochrony uchodźców jest obecna w islamie: A jeśli ktoś z bałwochwalców poszukuje u Ciebie schronienia, to daj mu schronienie, tak by mógł usłyszeć słowo Boga, a następnie doprowadź do miejsca bezpiecznego. Uchodźcy a religia Uchodźcy i pomoc uchodźcom to sprawy bardzo aktualne w wielu kościołach i religiach. Z jednej strony wielu ludzi zostaje uchodźcami z powodu prześladowań na tle religijnym. Z drugiej, większość religii mówi o potrzebie ochrony prześladowanych i wypędzanych ze swoich krajów. rzecz Migrantów w Europie ( (Koran 9:6) Dzień Uchodźcy w Kościele Pomoc cudzoziemcom to temat żywy we współczesnym Kościele. Co roku Ojciec Święty wygłasza specjalne orędzie na Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy. Jan Paweł II wielokrotnie Niektóre zgromadzenia zakonne działają na rzecz cudzoziemców: np. siostry Skalabrynianki, których specjalizacją jest pomoc migrantom czy Jezuici (Jesuit Refugee Service). Wiele zgromadzeń ma kontakt z uchodźcami prowadząc działalność misyjną w krajach, gdzie 16 Liczne są też inicjatywy ekumeniczne dotyczące migracji, które łączą wiernych różnych religii na przykład światowa sieć Global Ecumenical Network on Migration ( Kościoły w Europie łączy Komisja Kościołów na 17
GLOWNE TRENDY MIGRACYJNE 14. Komentarz 14
GLOWNE TRENDY MIGRACYJNE 14 Komentarz 14 Komentarz 14 OGÓLNE TRENDY 14 Sytuację migracyjną w Polsce zdominował zwiększony napływ obywateli Ukrainy i wejście w życie nowej ustawy o cudzoziemcach. Mimo,
Bardziej szczegółowoScenariusz lekcji: Kryzys uchodźczy dla uczniów i uczennic szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych
Scenariusz lekcji: Kryzys uchodźczy dla uczniów i uczennic szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych WSTĘP: Słowo uchodźca odmieniamy od 2015 roku przez wszystkie przypadki. Robią to politycy, media, media
Bardziej szczegółowoGLOWNE TRENDY MIGRACYJNE 15
GLOWNE TRENDY MIGRACYJNE 15 OGÓLNE TRENDY - I połowa 2015 r. Sytuację migracyjną w Polsce zdominował zwiększony napływ obywateli Ukrainy. O ochronę międzynarodową ubiegali się głównie Rosjanie (trend utrzymujący
Bardziej szczegółowomedia i uchodźcy Praktyczne informacje dla dziennikarzy i fotografów
media i uchodźcy Praktyczne informacje dla dziennikarzy i fotografów Dobry materiał o uchodźcach wymaga przygotowania i wiedzy. W Polsce kwestie uchodźstwa i migracji często budzą wiele emocji i są szeroko
Bardziej szczegółowoProcedura ubiegania się o wizy krajowe i wizy Schengen
Procedura ubiegania się o wizy krajowe i wizy Schengen Podstawowy zestaw dokumentów niezbędny do uzyskania wizy: wypełniony i podpisany wniosek wizowy: wniosek o wydanie wizy krajowej (pobierz wniosek
Bardziej szczegółowoRozmawiajmy o uchodźcach. Klub Dobrej Rozmowy program edukacyjny dla szkół
Centrum Edukacji Obywatelskiej jest największą polską organizacją pozarządową działającą w sektorze edukacji. Wprowadzamy do szkół nowoczesne metody nauczania oraz ocenianie kształtujące. www.ceo.org.pl
Bardziej szczegółowo6. MIGRANT EKONOMICZNY
SŁOWNIK 1. AZYL - w nazewnictwie polskim krajowa forma ochrony, która jest udzielana cudzoziemcom w sytuacji, kiedy jest to konieczne do zapewnienia im ochrony oraz wtedy, gdy przemawia za tym ważny interes
Bardziej szczegółowoPrawo do ochrony zdrowia migrantów
Marcin Mikos Polskie Towarzystwo Prawa Medycznego Prawo do ochrony zdrowia migrantów Podstawowe kwestie dotyczące prawa do ochrony zdrowia w Polsce 1.Art. 68 Konstytucji RP stanowi, że każdy ma prawo do
Bardziej szczegółowoMateriały edukacyjne z webinarium dla nauczycieli:
Materiały edukacyjne z webinarium dla nauczycieli: Jak rozmawiać o uchodźcach i wielokulturowości w szkole. Prowadząca: Zuzanna Rejmer Podstawowe informacje o uchodźcach: Uchodźcy w Polsce wczoraj i dziś
Bardziej szczegółowoInformacja o działalności Urzędu do Spraw Cudzoziemców
Informacja o działalności Urzędu do Spraw Cudzoziemców w okresie.. - 9.. r. Ochrona międzynarodowa I. Przyjęte o nadanie statusu uchodźcy w RP: TADŻYKISTAN GRUZJA KIRGISTAN.. - 9.. r. PIERWSZE KOLEJNE
Bardziej szczegółowoKomentarz do ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej art. 5
Art. 5. 1. Ustawę stosuje się do: - osób posiadających obywatelstwo polskie, mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; - mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoKonsekwencje nielegalnego pobytu na terytorium RP
Konsekwencje nielegalnego pobytu na terytorium RP Nielegalny pobyt Nielegalny pobyt pobyt niezgodny z przepisami dotyczącymi warunków wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polski i ich pobytu
Bardziej szczegółowoStatus prawny uchodźcy
EWELINA DZIUBA Status prawny uchodźcy Definicja uchodźcy zawarta jest w art. 1 Konwencji Genewskiej z 1951 r. oraz Protokole Nowojorskim z 1967 r. W rozumieniu tych aktów prawnych uchodźcą jest osoba spełniająca
Bardziej szczegółowoCUDZOZIEMCY W POLSCE PODRĘCZNIK DLA FUNKCJONARIUSZY PUBLICZNYCH SUPLEMENT DO WYDANIA 2
CUDZOZIEMCY W POLSCE PODRĘCZNIK DLA FUNKCJONARIUSZY PUBLICZNYCH SUPLEMENT DO WYDANIA 2 Cudzoziemcy w Polsce Podręcznik dla funkcjonariuszy publicznych Suplement do wydania 2 Warszawa 2016 Cudzoziemcy
Bardziej szczegółowoObywatelstwo polskie dla cudzoziemców
edy cja 201 2 Obywatelstwo polskie dla cudzoziemców W sierpniu 2012 weszła w życie nowa ustawa o obywatelstwie polskim. Zmieniły się warunki uzyskania obywatelstwa, dla wielu grup cudzoziemców wprowadzono
Bardziej szczegółowoPraktyczny wymiar integracji cudzoziemców z ochroną międzynarodową
Praktyczny wymiar integracji cudzoziemców z ochroną międzynarodową Przykład Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie Tomasz Łaska OCHRONA MIĘDZYNARODOWA Formy ochrony międzynarodowej Status uchodźcy Ochrona
Bardziej szczegółowoCUDZOZIEMCY W POLSCE PODRĘCZNIK DLA FUNKCJONARIUSZY PUBLICZNYCH SUPLEMENT
CUDZOZIEMCY W POLSCE PODRĘCZNIK DLA FUNKCJONARIUSZY PUBLICZNYCH SUPLEMENT Cudzoziemcy w Polsce Podręcznik dla funkcjonariuszy publicznych Suplement Helsińska Fundacja Praw Człowieka Warszawa 2015 Cudzoziemcy
Bardziej szczegółowoStały pobyt w Polsce. dla cudzoziemców spoza Unii Europejskiej 1
Stały pobyt w Polsce dla cudzoziemców spoza Unii Europejskiej 1 Ustawa o cudzoziemcach przewiduje dwie formy stałego pobytu dla cudzoziemców spoza Unii Europejskiej: zezwolenie na osiedlenie się oraz zezwolenie
Bardziej szczegółowoPorównanie projektów Integracja dla samodzielności i Witamy w Warszawie w zakresie działań podejmowanych na rzecz cudzoziemców
Porównanie projektów Integracja dla samodzielności i Witamy w Warszawie w zakresie działań podejmowanych na rzecz cudzoziemców Status projektu Integracja dla samodzielności projekt zrealizowany Witamy
Bardziej szczegółowoPrawny i praktyczny wymiar zarządzania migracjami w Polsce. Iwona Zemanek Departament Legalizacji Pobytu Urząd do Spraw Cudzoziemców
Prawny i praktyczny wymiar zarządzania migracjami w Polsce Iwona Zemanek Departament Legalizacji Pobytu Urząd do Spraw Cudzoziemców 14.01.2016 Urząd do Spraw Cudzoziemców Organy administracji, służby zaangażowane
Bardziej szczegółowoUSTAWA. z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw 1)
Dziennik Ustaw Nr 239 16242 Poz. 1593 1593 USTAWA z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz.
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNY PROGRAM INTEGRACJI DLA OSÓB, KTÓRE UZYSKAŁY STATUS UCHODŹCY / OCHRONĘ UZUPEŁNIAJĄCĄ
INDYWIDUALNY PROGRAM INTEGRACJI DLA OSÓB, KTÓRE UZYSKAŁY STATUS UCHODŹCY / OCHRONĘ UZUPEŁNIAJĄCĄ realizowany w oparciu o przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz.930)
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 18 października 2013 r. Sejm RP Komisja Spraw Wewnętrznych
Warszawa, dnia 18 października 2013 r. Sejm RP Komisja Spraw Wewnętrznych PROPOZYCJE ZMIAN DO PROJEKTU USTAWY O CUDZOZIEMCACH Projekt skierowany do Sejmu w dniu 3 lipca 2013 r., wersja z 9 października
Bardziej szczegółowoKomenda Główna Straży Granicznej
Komenda Główna Straży Granicznej Źródło: http://www.strazgraniczna.pl/pl/cudzoziemcy/warunki-pobytu-cudzozie/3914,warunki-pobytu-cudzoziemcow-w-rp. html Wygenerowano: Poniedziałek, 16 stycznia 2017, 03:36
Bardziej szczegółowoZasady rejestracji oświadczeń o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom
Zasady rejestracji oświadczeń o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom 10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 2772 Zatrudnienia cudzoziemców na podstawie oświadczeń o zamiarze
Bardziej szczegółowoWarmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej
Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej Źródło: http://www.wm.strazgraniczna.pl/wm/aktualnosci/667,nowa-ustawa-o-cudzoziemcach-23042014.html Wygenerowano: Sobota, 28 stycznia 2017, 04:00 NOWA USTAWA
Bardziej szczegółowoZATRZYMANIE CUDZOZIEMCA UMIESZCZENIE CUDZOZIEMCA W STRZEŻONYM OŚRODKU ZASTOSOWANIE WOBEC CUDZOZIEMCA ARESZTU W CELU WYDALENIA 1
ZATRZYMANIE CUDZOZIEMCA UMIESZCZENIE CUDZOZIEMCA W STRZEŻONYM OŚRODKU ZASTOSOWANIE WOBEC CUDZOZIEMCA ARESZTU W CELU WYDALENIA 1 Zatrzymanie cudzoziemca Cudzoziemiec może być zatrzymany na okres nie dłuższy
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 2/2009 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 6 kwietnia 2009 r.
ZARZĄDZENIE NR 2/2009 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 6 kwietnia 2009 r. w sprawie pomocy dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub
Bardziej szczegółowoPolska polityka wizowa i migracyjna: między swobodąa kontrolą
Polska polityka wizowa i migracyjna: między swobodąa kontrolą Piotr Kaźmierkiewicz 27 września 2010 Projekt Polskie doświadczenia w kontroli nielegalnej migracji lekcja dla Ukrainy w kontekście realizacji
Bardziej szczegółowo2. Orzeczenia sądów polskich
2. Orzeczenia sądów polskich Wyrok WSA V SA/Wa 2859/05 1 Ustalanie kryteriów pochodzenia cudzoziemca; Zezwolenie na osiedlenie się obywateli pochodzenia polskiego Wobec braku jednej i jednoznacznej regulacji
Bardziej szczegółowoSchemat zatrudniania cudzoziemców zza wschodniej granicy od 1 stycznia 2018 r. Paweł Ziółkowski
Schemat zatrudniania cudzoziemców zza wschodniej granicy od 1 stycznia 2018 r. Paweł Ziółkowski Kto to jest cudzoziemiec? Cudzoziemcem jest każdy, kto nie posiada obywatelstwa polskiego (obcokrajowiec
Bardziej szczegółowo16. 17. Okręgowa rada lekarska może przyznać prawo wykonywania zawodu lekarzowi cudzoziemcowi na czas określony lub na stałe. 18.
Tryb postępowania Tryb postępowania w sprawach przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza stomatologa oraz prowadzenia rejestru lekarzy określa Ustawa o zawodzie lekarza z dnia 5 grudnia 1996r.
Bardziej szczegółowoKonspekt lekcji religii dla klas liceum i technikum
Konspekt lekcji religii dla klas liceum i technikum Temat: Spojrzenie na kwestię uchodźców w kontekście katolickiej nauki społecznej Treści podstawy programowej: Zakres zaangażowania Kościoła w rozwiązywaniu
Bardziej szczegółowoPROPOZYCJE ZMIAN DO USTAWY Z DNIA 8 LISTOPADA O CUDZOZIEMCACH Ustawa przekazana Marszałkowi Senatu RP w dniu 12 listopada 2013 r.
Warszawa, dnia 21 listopada 2013 r. Senat RP Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji PROPOZYCJE ZMIAN DO USTAWY Z DNIA 8 LISTOPADA O
Bardziej szczegółowo2 Funkcjonowanie i usługi Biura Wsparcia Obywateli Państw Trzecich 2a Punkt Informacyjny w ramach BWOPT
Regulamin korzystania z usług Biura Wsparcia Obywateli Państw Trzecich funkcjonującego w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim we Wrocławiu, utworzonego w ramach projektu nr 9/8-2017/OG-FAMI pt. Integracja,
Bardziej szczegółowowww.udsc.gov.pl e-mail: dps@udsc.gov.pl
ORGANIZACJA SYSTEMU RECEPCJI DLA OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ O NADANIE STATUSU UCHODŹCY Szymon Hajduk Dyrektor Departamentu Pomocy Socjalnej ul. Koszykowa 16 00-564 Warszawa tel. 022 60 174 46 fax. 022 60 174
Bardziej szczegółowo1. pozostawienia bez rozpoznania wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, w przypadku nie dostarczenia dokumentu
Warszawa, 19 listopada 2007 r. Pan Piotr Mierecki Dyrektor Departament Polityki Migracyjnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Szanowny Panie, Program Pomocy Prawnej dla Uchodźców i Migrantów
Bardziej szczegółowoWarszawskie Centrum Pomocy Rodzinie. INTEGRACJA CUDZOZIEMCÓW na przykładzie Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie
INTEGRACJA CUDZOZIEMCÓW na przykładzie Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie POLSKIE PRAWODAWSTWO REGULUJĄCE KWESTIE INTEGRACJI CUDZOZIEMCÓW W RP Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - Rozdział
Bardziej szczegółowoLegalizacja pracy cudzoziemcówpraktyka. Paweł Ziółkowski
Legalizacja pracy cudzoziemcówpraktyka i planowane zmiany Paweł Ziółkowski Procedura zatrudniania cudzoziemców Aby zatrudnić cudzoziemca należy: 1) Sprawdzić legalność pobytu w Polsce 2) Zalegalizować
Bardziej szczegółowoUMOWA. między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białorusi o ruchu osobowym, zawarta dnia 20 grudnia 2007 r.
M.P.08.83.733 UMOWA między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białorusi o ruchu osobowym, zawarta dnia 20 grudnia 2007 r. (M.P. z dnia 31 października 2008 r.) Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Bardziej szczegółowoZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY POBYT NIELEGALNY KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA
ZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY POBYT NIELEGALNY KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA 1. MIEJSCE ZŁOŻENIA WNIOSKU Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku Wydział Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców ul. Mickiewicza 3
Bardziej szczegółowoSystem integracji migrantów przymusowych w Polsce Dominik Wach
System integracji migrantów przymusowych w Polsce Dominik Wach d.wach@uw.edu.pl Wsparcie w ramach programów integracji Z pomocy w ramach programów integracji mogą korzystać cudzoziemcy, którzy uzyskali:
Bardziej szczegółowoZEZWOLENIE NA OSIEDLENIE SIĘ. Co to jest zezwolenie na osiedlenie się. Jakie prawa daje zezwolenie na osiedlenie się
ZEZWOLENIE NA OSIEDLENIE SIĘ Co to jest zezwolenie na osiedlenie się Cudzoziemiec spełniający warunki określone w ustawie o cudzoziemcach może ubiegać się o udzielenie zezwolenia na osiedlenie się. Zezwolenia
Bardziej szczegółowoWydalanie cudzoziemców z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Zobowiązanie cudzoziemców do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 1
Wydalanie cudzoziemców z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Zobowiązanie cudzoziemców do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 1 Decyzja o wydaleniu cudzoziemca Decyzję o wydaleniu cudzoziemca
Bardziej szczegółowoKontynuacja zatrudnienia cudzoziemca po wygaśnięciu okresu ważności oświadczenia. Paweł Ziółkowski
Kontynuacja zatrudnienia cudzoziemca po wygaśnięciu okresu ważności oświadczenia Paweł Ziółkowski Procedura zatrudniania cudzoziemców Aby zatrudnić cudzoziemca należy: 1) Sprawdzić legalność pobytu w Polsce
Bardziej szczegółowoNadodrzański Oddział Straży Granicznej
Nadodrzański Oddział Straży Granicznej http://www.nadodrzanski.strazgraniczna.pl/nad/cudzoziemcy/strzezony-osrodek-dla-c/7461,strzezony-osrodek-dl a-cudzoziemcow.html 2019-07-25, 12:47 Strzeżony Ośrodek
Bardziej szczegółowoBożena Stępień Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach Uchodźcy zadania wojewody wynikające z ustawy o pomocy społecznej Częstochowa, 9 czerwca 2016 r.
Bożena Stępień Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach Uchodźcy zadania wojewody wynikające z ustawy o pomocy społecznej Częstochowa, 9 czerwca 2016 r. Regulacje prawne z zakresu pomocy społecznej dla cudzoziemców
Bardziej szczegółowoProponowane rozwiązania regulują warunki, na jakich udzielane będzie zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony w celu podjęcia w Rzeczypospolitej
UZASADNIENIE Celem opracowania projektowanej zmiany ustawy o cudzoziemcach jest konieczność transponowania do polskiego porządku prawnego postanowień przepisów prawa Unii Europejskiej. W dniu 16 grudnia
Bardziej szczegółowoPOBYT TOLEROWANY. Kto może uzyskać zgodę na pobyt tolerowany. Cudzoziemcowi udziela się zgody na pobyt tolerowany na terytorium RP, jeżeli:
POBYT TOLEROWANY Ustawa z dn.13.06.2003r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przewiduje możliwość udzielenia cudzoziemcowi zgody na pobyt tolerowany na terytorium
Bardziej szczegółowoŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2013 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI W
ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2013 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI W 2013 roku w powiatowych centrach pomocy rodzinie realizowanych było przez osoby posiadające
Bardziej szczegółowoIntegracja Cudzoziemców objętych ochroną międzynarodową w Polsce obowiązujący system prawny, praktyka oraz wyzwania
Integracja Cudzoziemców objętych ochroną międzynarodową w Polsce obowiązujący system prawny, praktyka oraz wyzwania Paulina Babis Wydział ds. Integracji Cudzoziemców, Współpracy Międzynarodowej i Programów
Bardziej szczegółowoZatrudnianie obcokrajowców - zestawienie najważniejszych informacji praktycznych. Warszawa,
Zatrudnianie obcokrajowców - zestawienie najważniejszych informacji praktycznych Warszawa, 17.05.2017. Terminologia CUDZOZIEMIEC - osoba nie posiadająca obywatelstwa polskiego MIGRANT - każda osoba, która
Bardziej szczegółowoCUDZOZIEMCY W POLSCE. Marzena Korolko
CUDZOZIEMCY W POLSCE Marzena Korolko Krótka historia migracji do Polski przełom lat 80. i 90. XX wieku wejście Polski do Unii Europejskiej ujemne saldo migracji Cudzoziemcy w liczbach Według danych Głównego
Bardziej szczegółowoSeminarium podsumowujące projekt Prawnicy na rzecz uchodźców. Warszawa, 12 grudnia 2011 r.
Dostęp do pomocy prawnej migrantów przymusowych w ośrodkach detencyjnych Dr Tomasz Sieniow Fundacja Instytut na rzecz Państwa Prawa Katolicki Uniwersytet Lubelski Seminarium podsumowujące projekt Prawnicy
Bardziej szczegółowoWykonywanie pracy przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Wykonywanie pracy przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Wykonywanie pracy przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Warunki wykonywania przez cudzoziemców pracy na
Bardziej szczegółowoZezwolenie na pracę sezonową jako nowa forma zatrudniania cudzoziemców
Zezwolenie na pracę sezonową jako nowa forma zatrudniania cudzoziemców Powód wprowadzenia zmian Powód zmian: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE z 26 lutego 2014 r. w sprawie wjazdu i
Bardziej szczegółowoPowiatowy Urząd Pracy w Rawie Mazowieckiej rejestruje oświadczenia:
Zasady rejestracji oświadczeń o zamiarze powierzania wykonywania pracy obywatelom Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy Podstawa
Bardziej szczegółowoREGULAMIN Fundacji "Nasze Zdrowie" w sprawie zasad przyznawania pomocy w sprawach indywidualnych leczenia zaćmy. I. Postanowienia ogólne
Załącznik do uchwały zarządu nr 1/03/2017 z dnia 15 marca 2017 roku REGULAMIN Fundacji "Nasze Zdrowie" w sprawie zasad przyznawania pomocy w sprawach indywidualnych leczenia zaćmy I. Postanowienia ogólne
Bardziej szczegółowoRAPORT NA TEMAT OBYWATELI UKRAINY
RAPORT NA TEMAT OBYWATELI UKRAINY (wg stanu na dzień 18 stycznia 2016 roku) OCHRONA MIĘDZYNARODOWA 1. Wnioski (dane aktualizowane raz w tygodniu) Tabela 1: Liczba obywateli Ukrainy, którzy w latach 2003-2015
Bardziej szczegółowoZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY KRÓTKOTRWAŁY POBYT CUDZOZIEMCA NA TERYTORIUM RP
ZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY KRÓTKOTRWAŁY POBYT CUDZOZIEMCA NA TERYTORIUM RP 1. MIEJSCE ZŁOŻENIA WNIOSKU Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku Wydział Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców ul. Mickiewicza
Bardziej szczegółowoZmiany w zatrudnieniu cudzoziemców wynikające z ustawy z dnia 20 lipca 2017r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
Zmiany w zatrudnieniu cudzoziemców wynikające z ustawy z dnia 20 lipca 2017r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2017.1543) ZMIANY Zezwolenie
Bardziej szczegółowoUDZIELENIE POMOCY REPATRIANTOM
UDZIELENIE POMOCY REPATRIANTOM Rodzaje udzielanej repatriantom pomocy zostały określone w przepisach: Ustawy z dnia 9 listopada 2000 roku o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532 z późn. zm.). Ustawa
Bardziej szczegółowoMateriał pomocniczy nr 1 1. Ekspert UNHCR
Materiał pomocniczy nr 1 1. Ekspert UNHCR UNHCR Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców to agencja Organizacji Narodów Zjednoczonych zajmująca się uchodźcami. UNHCR koordynuje działania
Bardziej szczegółowoCo to jest procedura uproszczona?
Procedura zatrudniania cudzoziemców na podstawie oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy obywatelom Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji
Bardziej szczegółowoZezwolenie na pracę sezonową jako nowa forma zatrudniania cudzoziemców. Powiatowy Urząd Pracy w Kartuzach
Zezwolenie na pracę sezonową jako nowa forma zatrudniania cudzoziemców Powiatowy Urząd Pracy w Kartuzach Zmiany po 1 stycznia 2018 r. ZEZWOLENIE TYPU S Od 1 stycznia 2018 r. znowelizowana ustawa o promocji
Bardziej szczegółowoPRAWA DZIECKA. dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności prywatności;
PRAWA DZIECKA "Nie ma dzieci - są ludzie..." - Janusz Korczak Każdy człowiek ma swoje prawa, normy, które go chronią i pozwalają funkcjonować w społeczeństwie, państwie. Prawa mamy również my - dzieci,
Bardziej szczegółowoZezwolenia na pracę. Karolina Schiffter adwokat
Zezwolenia na pracę Karolina Schiffter adwokat Obowiązki pracodawcy zatrudniającego cudzoziemców Legalna praca i legalny pobyt prawo wykonywania pracy jest niezależne od prawa pobytu Przechowywanie w aktach
Bardziej szczegółowoZEZWOLENIE NA ZAMIESZKANIE NA CZAS OZNACZONY. Warunki uzyskania zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.
ZEZWOLENIE NA ZAMIESZKANIE NA CZAS OZNACZONY Warunki uzyskania zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony. Cudzoziemiec może uzyskać w Polsce zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony. Zezwolenie
Bardziej szczegółowoprzysługuje osobie, która spełnia łącznie następujące warunki: otrzymała skierowanie z Powiatowego Urzędu Pracy, nie została skierowana do odbywania
Regulamin w sprawie zwrotu kosztów przejazdu do miejsca zatrudnienia i zakwaterowania z Funduszu Pracy osobom, które podjęły zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, odbywają u pracodawcy staż, szkolenie
Bardziej szczegółowoPomocy społecznej na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kłomnicach realizuje zadania zgodnie Ustawą o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz.U. z 2016r. poz. 930 ze zm.). jest instytucją polityki społecznej państwa,
Bardziej szczegółowoPanel: Polska i hiszpańska polityka migracyjna cechy wspólne i różnice Tworzenie całościowej europejskiej polityki migracyjnej szanse i wyzwania
Panel: Polska i hiszpańska polityka migracyjna cechy wspólne i różnice Tworzenie całościowej europejskiej polityki migracyjnej szanse i wyzwania Paweł Kaczmarczyk Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytet
Bardziej szczegółowoSA - 05 URZĄD GMINY CZARNA. Zameldowanie cudzoziemca na pobyt stały lub czasowy MIEJSCE ZAŁATWIENIA SPRAWY
URZĄD GMINY CZARNA SA - 05 Zameldowanie cudzoziemca na pobyt stały lub czasowy MIEJSCE ZAŁATWIENIA SPRAWY Urząd Gminy Czarna Referat Administracji i Spraw Społecznych Stanowisko ds. ewidencji ludności
Bardziej szczegółowoSpis treści. Od autora... Wykaz skrótów... Bibliografia...
Od autora... Wykaz skrótów... Bibliografia... XIII XV XIX Część I. Zagadnienia wstępne... 1 Rozdział I. Rozwój polskiego prawa uchodźczego... 3 1. Etapy rozwoju polskiego prawa uchodźczego... 3 2. Zasada
Bardziej szczegółowoOCENA SKUTKÓW REGULACJI
OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. PODMIOTY, NA KTÓRE BĘDZIE ODDZIAŁYWAŁA USTAWA Projektowana regulacja będzie oddziaływać na następujące podmioty: 1) cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy,
Bardziej szczegółowoR E G U L A M I N określający warunki skierowania na szkolenie organizowane w trybie indywidualnym lub grupowym
R E G U L A M I N określający warunki skierowania na szkolenie organizowane w trybie indywidualnym lub grupowym POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Urząd inicjuje, organizuje i finansuje z Funduszu Pracy szkolenia
Bardziej szczegółowoEwidencja Danych Osobowych: dla instytucji rządowych i dla Ciebie. Ewidencja Danych Osobowych miasta lub gminy
Ewidencja Danych Osobowych: dla instytucji rządowych i dla Ciebie Ewidencja Danych Osobowych miasta lub gminy 2 Ewidencja Danych Osobowych: dla instytucji rządowych i dla Ciebie Ewidencja Danych Osobowych
Bardziej szczegółowoPobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemców będących ofiarami handlu ludźmi
Dokument został wygenerowany na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Opolski Urząd Wojewódzki Karta Usługi Miejsce załatwienia sprawy Wydział Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców
Bardziej szczegółowoZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY PEŁNOLETNIE DZIECKO CUDZOZIEMCA ZAMIESZKUJĄCEGO NA TERYTORIUM RP (art. 161 ust. 1 pkt 2 ustawy o cudzoziemcach)
ZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY PEŁNOLETNIE DZIECKO CUDZOZIEMCA ZAMIESZKUJĄCEGO NA TERYTORIUM RP (art. 161 ust. 1 pkt 2 ustawy o cudzoziemcach) 1. MIEJSCE ZŁOŻENIA WNIOSKU Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku
Bardziej szczegółowoZatrudnianie obywateli zza wschodniej granicy. Karolina Schiffter adwokat
Zatrudnianie obywateli zza wschodniej granicy Karolina Schiffter adwokat Obowiązki pracodawcy zatrudniającego cudzoziemców (1) Zapewnienie legalnej pracy i legalnego pobytu prawo wykonywania pracy jest
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 13 marca 2018 r. Poz UCHWAŁA NR L RADY GMINY RZĄŚNIK. z dnia 28 lutego 2018 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 13 marca 2018 r. Poz. 2498 UCHWAŁA NR L.238.2018 RADY GMINY RZĄŚNIK z dnia 28 lutego 2018 r. w sprawie planowania w budżecie Gminy Rząśnik środków
Bardziej szczegółowoREGULAMIN UDZIELANIA POMOCY PRZEZ FUNDACJĘ PBS POMAGAM
Załącznik nr 1 do Uchwały Zarządu Fundacji pbs pomagam nr 9/2014 z dnia 14 lipca 2014 r. REGULAMIN UDZIELANIA POMOCY PRZEZ FUNDACJĘ PBS POMAGAM ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne 1 Fundacja PBS pomagam, zwana
Bardziej szczegółowoRAPORT NA TEMAT OBYWATELI UKRAINY
RAPORT NA TEMAT OBYWATELI UKRAINY (wg stanu na dzień 31 lipca 2016 roku) OCHRONA MIĘDZYNARODOWA 1. Wnioski (dane aktualizowane raz w tygodniu) Tabela 1: Liczba obywateli Ukrainy, którzy w latach 2003-2016
Bardziej szczegółowoInformacja o kształceniu cudzoziemców w polskim systemie oświaty
Informacja o kształceniu cudzoziemców w polskim systemie oświaty Warunki podejmowania nauki przez cudzoziemców w polskich szkołach są określone przepisami art. 94a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie
Bardziej szczegółowoPobyt studentów w Polsce regulacje nowej ustawy o cudzoziemcach
Pobyt studentów w Polsce regulacje nowej ustawy o cudzoziemcach ul. Koszykowa 16 ul. Taborowa 33 00-564 Warszawa 02-699 Warszawa tel. 022 60 174 02 tel. 022 60 174 14 fax. 022 60 174 13 fax. 022 60 174
Bardziej szczegółowo1. MIEJSCE ZŁOŻENIA WNIOSKU 2. KONTAKT 3. TERMIN DO ZŁOŻENIA WNIOSKU
ZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY CUDZOZIEMIEC POSIADAJĄCY UPRAWNIENIA DO WYKONYWANIA PRACY NA TERYTORIUM RP NA ZASADACH OKREŚLONYCH W DECYZJI NR 1/80 RADY STOWARZYSZENIA REPUBLIKI TURECKIEJ I EWG Z DNIA 19
Bardziej szczegółowoBIEŻĄCE ZMIANY LEGISLACYJNE W ZAKRESIE ZATRUDNIANIA OBCOKRAJOWCÓW
BIEŻĄCE ZMIANY LEGISLACYJNE W ZAKRESIE ZATRUDNIANIA OBCOKRAJOWCÓW Daniela Riabova- ekspert ds. Rynku pracy, Przedstawicielstwo PUIG w Krakowie, JBS-Agency Czerwiec, 2018 NOWE PRZEPISY OD 1.01.2018R. USTAWA
Bardziej szczegółowow sprawie warunków studiowania osób niepełnosprawnych w Krakowskiej Wyższej Szkole Promocji Zdrowia z siedzibą w Krakowie
ZARZĄDZENIE NR 132 Rektora Krakowskiej Wyższej Szkoły Promocji Zdrowia z siedzibą w Krakowie z dnia 19 września 2012 r. w sprawie warunków studiowania osób niepełnosprawnych w Krakowskiej Wyższej Szkole
Bardziej szczegółowoPOBYT CUDZOZIEMCÓW W POLSCE. Paweł Klimczak
POBYT CUDZOZIEMCÓW W POLSCE Paweł Klimczak Oświadczenie o zamiarze zatrudnienia cudzoziemca (PUP) Zezwolenia na pracę sezonową (od 1 stycznia 2018 PUP) Wizy Schengen i długoterminowe (konsulowie RP) zezwolenia
Bardziej szczegółowoZASADY KIEROWANIA NA SZKOLENIA INDYWIDUALNE PRZEZ POWIATOWY URZĄD PRACY W SOSNOWCU
ZASADY KIEROWANIA NA SZKOLENIA INDYWIDUALNE PRZEZ POWIATOWY URZĄD PRACY W SOSNOWCU Podstawa prawna: art. 40 ust. 3 ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst
Bardziej szczegółowoISTOTA PRAW DZIECKA NASZE PRAWA
ISTOTA PRAW DZIECKA Każdemu dziecku przysługują prawa dziecka tak jak każdemu dorosłemu przysługują prawa człowieka. Prawa dziecka są więc naturalną konsekwencją praw człowieka. Praw tych nikt nie może
Bardziej szczegółowoZATRUDNIANIE OBCOKRAJOWCÓW Z UKRAINY: W JAKI SPOSÓB PROCEDURA LEGALIZACJI ZATRUDNIENIA WPŁYWA NA PLAN STRATEGII PRZEDSIĘBIORSTWA?
ZATRUDNIANIE OBCOKRAJOWCÓW Z UKRAINY: W JAKI SPOSÓB PROCEDURA LEGALIZACJI ZATRUDNIENIA WPŁYWA NA PLAN STRATEGII PRZEDSIĘBIORSTWA? Alicja Klebba, Foreign Employees Advisor, Atos Kim jesteśmy? Atos w Polsce
Bardziej szczegółowoMINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa MK1
MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Bielsk Podlaski Kazimierzowska 18 17-100 Bielsk Podlaski Tel. 85 7302006
Bardziej szczegółowoRozporządzenie Dublin II i procedura uchodźcza w Polsce Krótkie wprowadzenie dla osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy
Rozporządzenie Dublin II i procedura uchodźcza w Polsce Krótkie wprowadzenie dla osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy Jesteś w Rzeczpospolitej Polskiej( RP) ludność: 38 mln, językiem oficjalnym
Bardziej szczegółowoGENERALNY INSPEKTOR OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH dr Wojciech R. Wiewiórowski
Warszawa, dnia 19 marca 2012 r. GENERALNY INSPEKTOR OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH dr Wojciech R. Wiewiórowski DOLiS/DEC 231/12/17186,17188,17190 dot. D E C Y Z J A Na podstawie art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca
Bardziej szczegółowoRefudocs model pracy z Monachium
Stowarzyszenie: Pomoc medyczna dla uchodźców, osób ubiegających się o azyl oraz ich dzieci Refudocs model pracy z Monachium Doświadczenia z nowym, komplementarnym modelem zapewnienia pilnej opieki medycznej
Bardziej szczegółowoZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY INNE OKOLICZNOŚCI
ZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY INNE OKOLICZNOŚCI 1. MIEJSCE ZŁOŻENIA WNIOSKU Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku Wydział Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców ul. Mickiewicza 3 pok. 103 Klienci przyjmowani
Bardziej szczegółowoŚwiadczenia rodzinne. Świadczeniami rodzinnymi są:
Świadczenia rodzinne Świadczeniami rodzinnymi są: 1. zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, 2. jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, 3. świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny
Bardziej szczegółowoZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY CZŁONEK RODZINY OBYWATELA RP ROZWÓD, SEPARACJA, OWDOWIENIE
ZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY CZŁONEK RODZINY OBYWATELA RP ROZWÓD, SEPARACJA, OWDOWIENIE 1. MIEJSCE ZŁOŻENIA WNIOSKU Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku Wydział Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców ul.
Bardziej szczegółowoŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2011 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI W
ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2011 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI W 2011 roku w powiatowych centrach pomocy rodzinie realizowanych było przez osoby posiadające
Bardziej szczegółowo