Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie angaowania dzieci w konflikty zbrojne

Transkrypt

1 Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie angaowania dzieci w konflikty zbrojne ORGANIZACJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH, ROK

2 Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie angaowania dzieci w konflikty zbrojne Pastwa-Strony niniejszego Protokołu, zachcone ogromnym poparciem dla Konwencji o prawach dziecka, wskazujcym na istnienie powszechnego zaangaowania w promowanie i ochron praw dziecka; przyznajc, e prawa dziecka wymagaj szczególnej ochrony, a take wzywajc do cigłej poprawy sytuacji dzieci bez adnego zrónicowania midzy nimi, jak równie do ich rozwoju i edukacji w warunkach pokoju i bezpieczestwa; zaniepokojone szkodliwym, szerokim oddziaływaniem konfliktów zbrojnych na dzieci, a take długoterminowymi konsekwencjami tego oddziaływania dla trwałego pokoju, bezpieczestwa i rozwoju; potpiajc celowanie do dzieci w sytuacjach konfliktów zbrojnych, jak równie bezporednich ataków na obiekty chronione prawem midzynarodowym, w tym miejsca, gdzie z reguły znajduje si znaczna liczba dzieci, takie jak szkoły i szpitale; majc na uwadze przyjcie statutu Midzynarodowego Trybunału Karnego a w szczególnoci uwzgldnienie w nim jako zbrodni wojennej poboru lub werbowania dzieci poniej 15-go roku ycia lub wykorzystywania ich do aktywnego uczestnictwa w działaniach zbrojnych zarówno w midzynarodowych jak i nie-midzynarodowych konfliktach zbrojnych; uwaajc w zwizku z powyszym, e w celu dalszej poprawy realizacji praw uznanych w Konwencji o prawach dziecka naley w wikszym stopniu chroni dzieci przed angaowaniem w konflikty zbrojne; majc na uwadze, i artykuł 1 Konwencji o prawach dziecka okrela, e dla celów Konwencji termin dziecko oznacza kadego człowieka w wieku poniej 18 lat, chyba e na mocy prawa stosujcego si do danego dziecka osiga ono dorosło wczeniej; ywic przekonanie, e Protokół fakultatywny do Konwencji, podnoszcy granic wieku moliwej rekrutacji osób do sił zbrojnych oraz ich uczestnictwa w działaniach zbrojnych efektywnie przyczyni si do wdroenia zasady, e we wszelkich działaniach dotyczcych dzieci podstawowym celem musi by najlepiej pojty interes dziecka; majc na uwadze, e dwudziesta szósta midzynarodowa konferencja Czerwonego Krzya oraz Czerwonego Półksiyca w grudniu 1995 r. zaleciła midzy innymi, aby strony konfliktu podejmowały wszelkie moliwe rodki w celu zapewnienia, by dzieci poniej 18-go roku ycia nie brały udziału w działaniach zbrojnych; z zadowoleniem przyjmujc jednogłone przyjcie przez Midzynarodow Organizacj Pracy w czerwcu 1999 r. Konwencji nr 182 w sprawie zakazu i natychmiastowego działania w celu eliminacji najgorszych form pracy dzieci, zakazujcej midzy innymi prowadzenia przymusowej lub obowizkowej rekrutacji dzieci w celu udziału w konfliktach zbrojnych; 2

3 potpiajc z najwikszym niepokojem rekrutacj, szkolenie i wykorzystywanie dzieci do działa zbrojnych w ramach granic pastw jak i w skali midzypastwowej, przez grupy zbrojne inne ni pastwowe siły zbrojne, a take uznajc odpowiedzialno prowadzcych tak rekrutacj i szkolenie oraz wykorzystujcych dzieci w tym zakresie; przypominajc, i kada ze stron konfliktu zbrojnego ma obowizek przestrzegania postanowie midzynarodowego prawa humanitarnego; podkrelajc, e niniejszy Protokół nie narusza celów ani postanowie zawartych w Karcie Organizacji Narodów Zjednoczonych, w tym jej Artykułu 51 ani te stosownych norm prawa humanitarnego; pamitajc, e do pełnej ochrony dzieci nieodzowne s warunki pokoju i bezpieczestwa opartego o pełne poszanowanie celów i zasad zawartych w Karcie oraz o przestrzeganie stosownych instrumentów w zakresie praw człowieka, w szczególnoci podczas konfliktów zbrojnych i okupacji przez obce pastwo; uznajc szczególne potrzeby dzieci szczególnie naraonych na rekrutacj oraz wykorzystywanie w działaniach zbrojnych w sprzecznoci z niniejszym Protokołem, z powodu ich statusu ekonomicznego, społecznego lub płci; pamitajc o koniecznoci brania pod uwag podstawowych przyczyn ekonomicznych, społecznych i politycznych angaowania dzieci w konflikty zbrojne; przekonani o koniecznoci wzmocnienia współpracy midzynarodowej w zakresie realizacji niniejszego Protokołu jak równie rehabilitacji fizycznej i psychospołecznej oraz społecznej reintegracji dzieci ofiar konfliktów zbrojnych; zachcajc do uczestnictwa społeczestwa, a w szczególnoci dzieci i dzieci-ofiar w rozpowszechnianiu informacji oraz programach szkoleniowych dotyczcych realizacji niniejszego protokołu, uzgodniły co nastpuje: Artykuł 1 Pastwa-Strony niniejszego Protokołu podejm wszelkie moliwe rodki dla zapewnienia, aby członkowie ich sił zbrojnych, którzy nie osignli 18-go roku ycia nie brali bezporedniego udziału w działaniach zbrojnych. Artykuł 2 Pastwa-Strony niniejszego Protokołu zapewni, by osoby, które nie osignły 18-go roku ycia nie były objte obowizkowym poborem do ich sił zbrojnych. 3

4 Artykuł 3 1. Pastwa-Strony podnios granic minimalnego wieku ochotniczego wstpowania osób do ich narodowych sił zbrojnych z granicy okrelonej Artykułem 38 ust. 3 Konwencji o prawach dziecka, uwzgldniajc zasady zawarte w tyme artykule oraz uznajc, e w wietle Konwencji osoby poniej 18-go roku ycia uprawnione s do szczególnej ochrony. 2. Kade z Pastw-Stron złoy podczas ratyfikacji niniejszego Protokołu lub przystpienia do niego wic deklaracj okrelajc minimalny dopuszczalny wiek ochotniczego wstpowania do swoich narodowych sił zbrojnych, wraz z opisem zabezpiecze przyjtych w celu zapewnienia, e rekrutacja taka nie bdzie prowadzona sił ani pod przymusem. 3. Pastwa-Strony dopuszczajce ochotnicze wstpowanie do swoich narodowych sił zbrojnych osób poniej 18-go roku ycia utrzymaj zabezpieczenia, majce jako minimum zapewni, e: a) wstpienie takie jest rzeczywicie dobrowolne; b) wstpienie takie odbywa si za wiadom zgod rodziców lub opiekunów prawnych osoby wstpujcej; c) osoby takie s w pełni poinformowane o obowizkach zwizanych z tak słub wojskow; d) osoby takie przed ich przyjciem do narodowych sił zbrojnych przedstawiły wiarygodn metryk urodzenia. 4. Kade z Pastw-Stron moe w dowolnym czasie złoy deklaracj, informujc o dodatkowych rodkach w celu pełniejszej ochrony praw dziecka, o której mowa w tym artykule, w drodze powiadomienia skierowanego do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, który poinformuje wszystkie Pastwa-Strony o tym fakcie. Powiadomienie takie wchodzi w ycie w dniu jego otrzymania przez Sekretarza Generalnego. 5. Wymóg podniesienia wieku, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu nie dotyczy szkół prowadzonych przez lub pod kontrol sił zbrojnych Pastw-Stron zgodnie z Artykułami 28 i 29 Konwencji o prawach dziecka. Artykuł 4 1. Grupy zbrojne inne ni siły zbrojne danego pastwa nie powinny w adnych okolicznociach prowadzi naboru lub wykorzystywa w działaniach zbrojnych osób poniej 18-go roku ycia. 2. Pastwa-Strony podejm wszelkie moliwe rodki, aby zapobiec takiemu naborowi oraz wykorzystywaniu, w tym przyjm rodki prawne konieczne do zakazania i karania takich praktyk. 4

5 3. Stosowanie niniejszego artykułu tego Protokołu nie bdzie mie wpływu na status prawny adnej ze stron konfliktu zbrojnego. Artykuł 5 aden element niniejszego Protokołu nie bdzie interpretowany jako wykluczajcy postanowienia prawa Pastwa-Strony lub instrumentów midzynarodowych i midzynarodowego prawa humanitarnego, majce na celu pełniejsz realizacj praw dziecka. Artykuł 6 1. Kade z Pastw-Stron podejmie wszelkie konieczne rodki prawne, administracyjne i inne majce na celu efektywn realizacj i egzekwowanie postanowie niniejszego protokołu na obszarze objtym swoj jurysdykcj. 2. Pastwa-Strony zobowizuj si szeroko upowszechnia i promowa zasady i postanowienia niniejszego Protokołu za pomoc odpowiednich rodków, zarówno wród dorosłych jak i wród dzieci. 3. Pastwa-Strony podejm wszelkie moliwe rodki w celu zapewnienia demobilizacji lub innego zwolnienia ze słuby osób podlegajcych ich jurysdykcji, wcielonych lub wykorzystywanych w działaniach zbrojnych niezgodnie z niniejszym Protokołem. Pastwa-Strony tam, gdzie to konieczne udziel takim osobom wszelkiej właciwej pomocy w odzyskaniu zdrowia fizycznego oraz psychicznego a take społecznej reintegracji. Artykuł 7 1. Pastwa-Strony bd współpracowa ze sob we wdraaniu niniejszego Protokołu, w tym w zapobieganiu wszelkim działaniom niezgodnym z niniejszym Protokołem oraz w rehabilitacji i społecznej reintegracji osób ofiar czynów sprzecznych z niniejszym Protokołem, midzy innymi poprzez współprac techniczn i pomoc finansow. Taka pomoc i współpraca podejmowane bd w porozumieniu z odpowiednimi Pastwami- Stronami oraz właciwymi organizacjami midzynarodowymi. 2. Pastwa-Strony majce takie moliwoci udziel takiej pomocy poprzez istniejce programy wielostronne, dwustronne i inne lub, midzy innymi, poprzez dobrowolny fundusz utworzony zgodnie z zasadami Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Artykuł 8 1. Kade Pastwo-Strona złoy, w cigu dwóch lat od wejcia w ycie w tym pastwie niniejszego Protokołu, raport do Komitetu Praw Dziecka przedstawiajcy wyczerpujce informacje na temat rodków, jakie pastwo to podjło w celu 5

6 wdroenia postanowie niniejszego Protokołu, w tym na temat rodków podjtych w celu urzeczywistnienia postanowie w zakresie uczestnictwa i rekrutacji. 2. Po przedstawieniu takiego wyczerpujcego raportu kade z Pastw-Stron w raportach składanych Komitetowi Praw Dziecka zgodnie z artykułem 44 Konwencji bdzie umieszcza wszelkie dalsze informacje dotyczce wdraania niniejszego Protokołu. Inne Pastwa-Strony niniejszego Protokołu bd składa raport co pi lat. 3. Komitet Praw Dziecka moe zada od Pastw-Stron dalszych informacji odnoszcych si do implementacji niniejszego Protokołu. Artykuł 9 1. Niniejszy Protokół jest otwarty do podpisu dla wszystkich Pastw bdcych Stronami Konwencji lub Pastw, które j podpisały. 2. Niniejszy Protokół podlega ratyfikacji i jest otwarty do przystpienia dla wszystkich pastw. Dokumenty ratyfikacji lub przystpienia zostan złoone u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. 3. Sekretarz Generalny, działajc jako depozytariusz Konwencji oraz Protokołu, poinformuje wszystkie Pastwa-Strony Konwencji oraz Pastwa, które podpisały Konwencj, o kadej deklaracji, zgodnie z Artykułem 13. Artykuł Niniejszy Protokół wejdzie w ycie po upływie trzech miesicy od daty złoenia dziesitego dokumentu ratyfikacyjnego lub przystpienia. 2. Dla kadego Pastwa ratyfikujcego niniejszy Protokół lub przystpujcego do niego po jego wejciu w ycie, niniejszy Protokół wejdzie w ycie po upływie miesica od daty złoenia dokumentu ratyfikacji lub przystpienia przez to Pastwo. Artykuł Kade z Pastw-Stron moe wypowiedzie niniejszy Protokół w dowolnej chwili w drodze pisemnej notyfikacji złoonej na rce Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, który poinformuje o tym fakcie pozostałe Pastwa-Strony Konwencji jak równie wszystkie Pastwa, które podpisały Konwencj. Wypowiedzenie wejdzie w ycie po upływie jednego roku od daty przyjcia notyfikacji przez Sekretarza Generalnego. Jeeli jednak w momencie upływu tego rocznego okresu wypowiadajce Pastwo-Strona zaangaowane bdzie w konflikt zbrojny, to wypowiedzenie nie wejdzie w ycie przed zakoczeniem tego konfliktu. 2. Wypowiedzenie takie nie zwalnia Pastwa-Strony z wynikajcych z niniejszego Protokołu obowizków w zakresie wszelkich przestpstw, które miały miejsce przed terminem wejcia w ycie wypowiedzenia. Wypowiedzenie takie w aden sposób nie 6

7 bdzie mie wpływu na dalsze rozpatrywanie jakichkolwiek spraw znajdujcych si w trakcie rozpatrywania przez Komitet przed terminem wejcia w ycie wypowiedzenia. Artykuł Kade z Pastw-Stron moe zaproponowa poprawk i wnie j do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Sekretarz Generalny zakomunikuje nastpnie o zaproponowanej poprawce Pastwom-Stronom, łcznie z wnioskiem o wskazanie, czy s one za zwołaniem konferencji Pastw-Stron, majcej na celu rozwaenie i przeprowadzenie głosowania nad t propozycj. W przypadku, gdy w cigu czterech miesicy od daty takiego powiadomienia co najmniej jedna trzecia Pastw-Stron wypowie si za zwołaniem takiej konferencji, Sekretarz Generalny zwoła tak konferencj pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych. Kada poprawka przyjta wikszoci głosów Pastw-Stron obecnych i biorcych udział w głosowaniu podlega bdzie zatwierdzeniu przez Zgromadzenie Ogólne. 2. Poprawka przyjta w sposób zgodny z ust. 1 niniejszego artykułu wejdzie w ycie po jej zatwierdzeniu przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych i przyjciu wikszoci dwóch trzecich Pastw-Stron. 3. Po wejciu w ycie poprawka bdzie miała moc wic dla tych Pastw-Stron, które j przyjły; pozostałe Pastwa-Strony pozostaj zwizane postanowieniami Protokołu oraz wszelkimi wczeniejszymi poprawkami, jeli zostały one przez te Pastwa przyjte. Artykuł Niniejszy Protokół, którego teksty sporzdzone w jzykach arabskim, chiskim, angielskim, francuskim, rosyjskim i hiszpaskim s jednakowo autentyczne, zostanie złoony w archiwum Organizacji Narodów Zjednoczonych. 2. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych przekae uwierzytelnione kopie niniejszego Protokołu wszystkim Pastwom-Stronom Konwencji oraz Pastwom, które podpisały Konwencj. 7

8 Niniejszym potwierdzam, e powyszy tekst stanowi wiern kopi Protokołu fakultatywnego do Konwencji o prawach dziecka w sprawie angaowania dzieci w konflikty zbrojne, przyjtego przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych dnia 25 maja 2000 r., którego oryginał złoony jest u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. w imieniu Sekretarza Generalnego Asystent Sekretarza Generalnego kierujcy Biurem ds. Prawnych Ralph Zacklin Organizacja Narodów Zjednoczonych dnia 1 czerwca 2000 r. Za zgodno tłumaczenia z oryginałem: Franciszek Potulski Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu 8