(elektronicznych narzędzi modelowania informacji budowlanych zapis z dyrektywy) Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa, 4 grudnia 2015 r.

Transkrypt

1 INNOWACYJNE ZAMOWIENIA PUBLICZNE NA ROBOTY BUDOWLANE - stosowanie technologii/procesów BIM (Building Information Modelling) w przygotowaniu i realizacji inwestycji publicznych (elektronicznych narzędzi modelowania informacji budowlanych zapis z dyrektywy) Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa, 4 grudnia 2015 r Otwarcie konferencji, wprowadzenie Pan Dariusz Piasta, Prezes Urzędu Zamówień Publicznych Elektroniczna Platforma Katalogów Produktów ekatalogi korzyści ze stosowania narzędzia dla zamawiających Prelekcja dot. Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych Pani Małgorzata Przewalska, Zespół ekatalogi, Urząd Zamówień Publicznych Pani Justyna Pożarowska, Radca Prezesa, Departament Unii Europejskiej i Współpracy Międzynarodowej, Urząd Zamówień Publicznych Przerwa kawowa 10:45 11:00 Przedstawienie organizacji działających na rzecz BIM w Polsce BIM idea, argumenty, zalety dla Inwestora/Zamawiającego V4 BIM Task Group jest międzynarodową inicjatywą społeczną powstałą w reakcji na zapisy Dyrektywy PEiR 2014/24/EU z dnia Piotr Miecznikowski Prezes Zarządu Stowarzyszenia BIM dla polskiego Budownictwa Dariusz Kasznia Stowarzyszenie BIM dla polskiego Budownictwa plbim.org Wiktor Piwkowski koordynator V4 BIM task group, Sekretarz Generalny PZiTB, Stowarzyszenie BIM dla polskiego Budownictwa 12:15 12: BIM jako jedno z narzędzi wdrożenia Narodowego Forum Kontraktowego (NFK) OpenBIM - otwarta komunikacja i koordynacja procesu przygotowania i realizacji inwestycji. Polska reprezentacja w BuildingSmart Paweł Wierzowiecki, koordynator merytoryczny V4 BIM task group. Rafał Sebastian Bałdys Stowarzyszenie BIM dla polskiego Budownictwa, Wiceprezes PZPB Adam Glema - prof. Politechnika Poznańska, polski obserwator BuildingSmart.org Przerwa na lunch xBIM = 20xBAM = 60xBOOM Paweł Wierzowiecki, koordynator merytoryczny V4 BIM task group.

2 Wydział Rzeźby ASP w Warszawie (krajowe studium przypadku) konkurs i realizacja zamówienia publicznego z wykorzystaniem otwartego formatu wymiany informacji IFC. Prezentacja procesu projektowego i wniosków istotnych realizacji zamówień publicznych z użyciem BIM Sąd Rejonowy w Katowicach (krajowe studium przypadku) skanowanie i modelowanie budynku istniejącego na potrzeby remontów, rozbudowy i przyszłego zarządzania Wymogi techniczne i formalne w zagranicznych przetargach publicznych w kontekście technologii BIM Wojciech Gawinowski BIM klaster partnerzy projektanci - wykonawca Jerzy Rusin BIM Klaster Katarzyna Orlińska Dejer BIM Klaster Dyskusja i podsumowanie

3 Krótkie streszczenie wystąpień 11:00 11:45 BIM idea, argumenty, zalety dla Inwestora/Zamawiającego Prelegent: Dariusz Kasznia Stowarzyszenie BIM dla polskiego Budownictwa BIM: co to jest, dla kogo. Prawdy i mity. BIM w inwestycjach publicznych. BIM na świecie. 11:45 12:15 V4 BIM task group Prelegent: Paweł Wierzowiecki, koordynator merytoryczny V4 BIM task group. V4 BIM task group jest międzynarodową inicjatywą społeczną powstałą w reakcji na zapisy Dyrektywy PEiR 2014/24/EU z dnia Misją grupy eksperckiej działającej non-profit w konwencji think-tank jest partnerskie działanie mające na celu pozyskanie globalnej wiedzy i doświadczeń dotyczących implementacji BIM w gospodarce, w celu wykorzystania ich dla efektywnego wdrożenia BIM w krajach partnerskich oraz wsparcie implementacji BIM w zamówieniach publicznych. Skoordynowane działania grupy obejmują państwa Grupy Wyszehradzkiej: Polskę, Czechy, Słowację, Węgry oraz Litwę. Choć organizacja ma swoje źródło w porozumieniu polskich instytucji: Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, SARP oraz PZITB, to jej międzynarodowy charakter został usankcjonowany przez porozumienie ośmiu największych organizacji inżynierskich: Polska Izba Inżynierów Budownictwa, Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa, Český Svaz Stavebních Inženýrů, Česka Komora Autorizovanych Inzenyru A Techniku Cinnych Ve Vystavbe, Slovenská Komora Stavebných Inžinierov, Slovenský Zväz Stavebných Inžinierov, Magyar Mérnöki Kamara. V4 BIM task group koordynuje działania na rzecz standaryzacji procesu BIM i współpracy z administrację publiczną na rzecz legislacji dotyczących wdrożenia tej technologii w zamówieniach publicznych. Wysoki poziom organizacyjny i merytoryczny zapewnia aktywne wsparcie członków i pracowników tak renomowanych organizacji jak m. in.: Institution of Civil Engineers, Politechnika Krakowska, Politechnika Lubelska, Politechnika Poznańska, Politechnika Warszawska, Stowarzyszenie BIM dla Polskiego Budownictwa, SIDIR, PZPB, Budimex, Hochtief Polska 12:15 12:30 BIM jako jedno z narzędzi wdrożenia Narodowego Forum Kontraktowego Prelegent: Rafał Sebastian Bałdys Stowarzyszenie BIM dla polskiego Budownictwa, Wiceprezes PZPB Organizacje branżowe sektora budownictwa wspólnie proponują wprowadzenie kompleksowych instrumentów rozwiązujących znakomitą większość problemów funkcjonującego systemu zamówień publicznych w Polsce. Zakłada się powołanie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za kreowanie i propagowanie zrównoważonych wzorów umów, opisów przedmiotu zamówienia i dobrych praktyk prowadzenia procesów inwestycyjnych. Proponowane rozwiązanie jest rozszerzeniem intencji ustawodawcy, która znalazła wyraz w nałożeniu na prezesa UZP obowiązków publikowania przykładowych wzorów ww. dokumentów (art. 154 ust.10 pzp), a nowa dyrektywa zakupowa rekomenduje użycie cyfrowych narzędzi modelowania informacji budowlanych [BIM]. Analiza faktycznych zdolności Urzędu Zamówień Publicznych do wypełnienia tej misji zawarta jest w załącznikach do niniejszego dokumentu, choć główny wniosek z niej płynący dotyczy faktu, iż UZP nie posiada dostatecznych zasobów, aby z tego obowiązku wywiązać się w sposób zgodny z intencją. Warto wspomnieć, iż np. w przywołanej dalej w dokumencie Holandii nad wspólnym systemem pracuje ok 2,5tys. osób. Rozumiejąc niedobory i wyzwania, niniejszym proponujemy sprawdzone na świecie rozwiązania, które mogą być implementowane na polski grunt. Ważne jest także podkreślenie, że rola prezesa UZP i podległego mu urzędu bez względu na to, czy to temu urzędowi powierzono by NFK czy też nie powinna być nakierowana na dbałość o konkurencyjność

4 i generalnie prawidłowe działanie systemu zamówień publicznych, w żadnym natomiast razie reprezentowanie interesów którejś ze stron procesu udzielania zamówień publicznych, czy to wykonawców czy to zamawiających. Na potrzeby niniejszego opracowania autorzy będą posługiwali się pojęciem Narodowego Forum Kontraktowego (NFK), choć należy mieć na uwadze, iż jest to jedynie zaproponowana nazwa robocza. 12:30 13:00 OpenBIM - otwarta komunikacja i koordynacja procesu przygotowania i realizacji inwestycji. Polska reprezentacja w BuildingSmart Prelegent: Adam Glema, prof. Politechnika Poznańska. Budownictwo jest w stałym globalnym spadku wydajności, mimo że wydajność całego przemysłu rośnie. Branża budowlana jest podzielna na wiele małych specjalistycznych biznesów. W celu zaprojektowania i wybudowania dobrego jakościowo budynku konieczne jest współdziałanie wielu uczestników procesów budowlanych i działanie z wykorzystaniem spójnych danych. W tradycyjnej formie projektowania i budowania informacje są zapisywane, przechowywane, wymieniane w tradycyjnej formie dokumentacji papierowej. Prowadzi to do wieloznacznej interpretacji danych zawartych w dokumentach, pomyłek i błędów. W znakomitej większości działań w tradycyjnej formie oszacowanie kosztów i czasu wykonania jest różne od kosztów i czasu realizacji. Bardzo często harmonogram budowy i całkowite koszty znacznie przewyższają wcześniejsze oszacowania. Część informacji nie jest brana pod uwagę. Nie rzadko roboty trzeba wykonywać ponownie, dostarczać jeszcze raz elementy budowlane, eliminować błędy, a wszystko to odbija się na terminie oddania budynku. BIM, Building Information Model, jest cyfrową reprezentacją rzeczywistego budynku. Każdy element rzeczywistego obiektu jest reprezentowany przez równoważny mu element modelu cyfrowego. Przez dzielenie się wszystkimi danymi przez wszystkich uczestników procesu projektowania i wykonywania budynku, wykorzystując otwarty format danych, każdy uczestnik może pracować efektywnie, bez potrzeby domyślania i dopytywania o braki informacji. Cała informacja o budynku jest współdzielona za pomocą jednego formatu danych nazywanego IFC wraz z bssd, czyli słownikiem danych mechanizmem wzajemnego łączenia informacji. Wszyscy uczestnicy procesu projektowania i wykonawstwa mogą mieć dostęp do wszystkich istotnych dla niego danych, co zapewnia wydajną współpracę. A więc jak chcemy pracować? Zobaczmy przykład. Jak BIM pozwala przygotować budowę szkoły. Inwestor przedstawia dokumentację zawierającą dane o budynku, który chce postawić i zapisuje do bazy danych modelu BIM zarówno dane dla etapu projektowania, jak i etapu budowy oraz co ważne dla etapu użytkowania budowli. Architekt projektuje obiekt, spełnia wymagania inwestora zapisane w modelu i limituje swoją twórczość, nie naruszając zapisów inwestora. Jednym z elementów projektu są drzwi. Drzwi są wybrane z biblioteki dostępnej w oprogramowaniu i od początku odpowiadają konkretnemu produktowi. Do bazy danych modelu dodawana jest informacja o parametrach drzwi: wymiary, materiał, kolor, okucia, klamki, parametry powierzchni, ale także parametry określające przenikanie ciepła, charakterystykę akustyczną, przeciwpożarową, itd. oraz dane o geometrycznej pozycji drzwi. Ale jest także cena, termin gwarancji, trwałość. Architekt definiuje w modelu BIM położenie całej szkoły w odniesieniu do modelu geodezyjnego i informuje o tym inwestora, aby dokładnie określić, gdzie szkoła ma zostać wybudowana. Koordynator modelu BIM uzgadnia z poszczególnymi dyscyplinami kompletność danych dla dokonania analizy kosztów i terminu wybudowania szkoły, ale także analizuje koszty eksploatacji (na przykład zużycie energii i inne wskaźniki środowiskowe konieczne do spełnienia, np. produkcja CO2). Tak opracowany projekt jest wysyłany do lokalnych organów administracji, w celu uzyskania potwierdzenia spełnienia stosownych wymogów. Dalej zapisane w modelu BIM zgody są widoczne dla inwestora i architekta. W dalszej kolejności kontraktor, korzystając z modelu BIM, dokonuje planu realizacji inwestycji. Kontraktor poprzez dane modelu BIM komunikuje się z firmami dostarczającymi produkty budowlane, usługi budowlane i opracowuje harmonogram. Każdy element składowy inwestycji podlega osobnej weryfikacji ekonomicznej. Kontraktor decyduje o przyjęciu najlepszej oferty spośród przedstawionych przez dostawców. A wtedy kolejne informacje o wybranym elemencie budynku są dopisywane do modelu BIM. Konkretne, rzeczywiste drzwi są dostarczone na budowę zgodnie z harmonogramem budowy i tak powstaje cała inwestycja. Model danych o budynku jest przekazywany właścicielowi. Dalej, zarządca szkoły w przypadku potrzeby sięgnięcia po informacje, które znacznie wcześniej zostały umieszczone w modelu odnotowuje w modelu nowe wydarzenie (np. zniszczenie szyby). Ponieważ pełna informacja jest od ręki i mobilnie dostępna, zarządca może bez zwłoki zamówić dostarczenie nowej, 100% pasującej części. Serwis wymienia zniszczoną część i również nie zapomina o dokonaniu stosownego wpisu do modelu BIM. Wiadomo jest kiedy jest termin kolejnego serwisu, a kiedy koniec gwarancji. BuildingSmart jest rozwiązaniem współczesnej informatyki. Standard IFC pozwala na otwartą wymianę cech geometrycznych i

5 parametrów budynku. IFC pozwala, aby podczas procedury zamówień, dowolny uczestnik zewnętrzny posługując się darmowym oprogramowaniem przeglądał i odczytywał interesujące go dane z modelu BIM i mógł na ich podstawie przeprowadzić analizy i ocenę. Słowniki otwartego modelu BIM standaryzują wszystkie dane zawarte w modelu BIM. Słowniki te zapewniają, że różne, konkurujące ze soba narzędzia oprogramowania odczytują i zapisują dane według standardów opracowanych przez międzynarodową organizację BuidlingSmart i czynią te oprogramowania nawzajem otwarte na siebie. Jest to jednym z elementów zrównoważonego rozwoju branży budowlanej i jej szerokiego otoczenia. Jest to forma industrializacji branży budowlanej, która w porównaniu do kilku innych branż nie ma stopnia automatyzacji produkcji, który generuje postęp techniczny i przynosi wymierne efekty ekonomiczne. Bez ujednolicenia opisu danych BIM IFC i opracowania przestrzeganych standardów BuildingSmart nie jest możliwe uzyskanie efektów finansowych, organizacyjnych, środowiskowych i społecznych. Oto właśnie jak działalność budownictwa może być prowadzona. Narzędzia są dostępne, aby rozwiązania budowlane i infrastrukturalne były efektywniejsze. 13:45 14:30 1xBIM = 20xBAM = 60xBOOM Prelegent: Paweł Wierzowiecki, koordynator merytoryczny V4 BIM task group. Wszystko zaczyna się od BIM (Building Information Modeling). Projektant wykorzystuje modelowanie Modeling), co pozwala na znaczny spadek kosztów budowy. Po zakończeniu BAM jest oddany właścicielowi i staje się BOOM (Building Owner Operator Model). Dzięki temu właściciel może efektywnie zarządzać budynkiem przez dziesiątki lat i znaczącą obniżyć koszty eksploatacji. O ile sam proces projektowania w technologii BIM jest droższy niż tradycyjny, to nieograniczona możliwość wykorzystywania raz zapisanych danych przez następujących po sobie uczestników procesu inwestycyjnego daje znaczne, wymierne korzyści na etapie realizacji. Lecz największym beneficjentem jest użytkownik, ponieważ 80% kosztów w całym cyklu życia nieruchomości to koszty eksploatacji. Każda złotówka zainwestowana w BIM zwraca 20zł na etapie budowy i 60zł na etapie eksploatacji. 14:30 15:00 Wydział Rzeźby ASP w Warszawie (krajowe studium przypadku) konkurs i realizacja zamówienia publicznego z wykorzystaniem otwartego formatu wymiany informacji IFC. Prezentacja procesu projektowego i wniosków istotnych realizacji zamówień publicznych z użyciem BIM. Nowa siedziba Wydziału Rzeźby ASP w Warszawie przy ulicy Spokojnej to pierwszy w Polsce pełny projekt w technologii BIM zaprojektowany na oprogramowaniu różnych producentów przy użyciu międzynarodowego formatu wymiany danych IFC. Projekt został zrealizowany w ramach otwartego konkursu architektonicznego i zamówienia publicznego na opracowanie projektu wielobranżowego. Realizacja skomplikowanego projektu w sąsiedztwie zabudowy zabytkowej była sporym wyzwaniem dla projektantów, ale dzięki implementacji nowatorskich narzędzi BIM do projektowania i koordynacji zaspokojono wszystkie wymagania inwestora przy zachowaniu założonego budżetu. Prezentacja zawiera zbiór istotnych wniosków i analiz jakie powstały w trakcie pracy na projektem. Dane techniczne: - Kubatura: 12800m3 - Długość: 73,7m - Szerokość: 21,7m - Powierzchnia całkowita: 2517m2 - Powierzchnia użytkowa: 1596m2 - Budżet projektu i budowy: 10,5 mln PLN 15:00 15:30 Sąd Rejonowy w Katowicach (krajowe studium przypadku) skanowanie i modelowanie budynku istniejącego na potrzeby remontów, rozbudowy i przyszłego zarządzania. Udział projektów przebudów i modernizacji w gęsto zainwestowanych terenach miejskich sukcesywnie rośnie. Według różnych źródeł, do 2020 roku może on osiągnąć w miastach Unii Europejskiej średnią wartość nawet 60%. Jednym z najważniejszych aspektów pozwalających na podjęcie trafnych decyzji inwestycyjnych jest precyzyjne określenie warunków wyjściowych. Sprawą kluczową jest przygotowanie

6 dokładnej dokumentacji stanu istniejącego w standardzie pozwalającym projektantom na sprawne przystąpienie do pracy. Projekty przebudów stawiają przed inżynierami wykonującymi dokumentację oraz wykonawcami wielkie wyzwanie. Tak też jest w przypadku modelowania BIM, które jednak, pomimo wymaganego nakładu pracy i zaangażowania zaawansowanej technologii, wspomaga efektywne wykorzystanie środków finansowych na etapie realizacji. Sformułowane przy udziale SARP O. Katowice zapytanie ofertowe dotyczące inwentaryzacji budynku Sądu Rejonowego w Katowicach było pierwszym przypadkiem w naszym kraju, gdy jednym z wymagań było dostarczenie, oprócz standardowej dokumentacji rysunkowej, modelu informacyjnego budynku w standardzie Open BIM. 15:30 16:00 Wymogi techniczne i formalne w zagranicznych przetargach publicznych w kontekście technologii BIM W prezentacji omówione zostaną m,in,: zasady wdrożenia technologii BIM przy realizacji projektów publicznych, poziom zaangażowania jednostek państwowych w prace nad rozwojem standardów BIM, jak również wymagania dla cyfrowej wersji dokumentacji oraz elektronicznych systemów wymiany danych. Wszystko to na przykładzie doświadczeń takich państw jak Wielka Brytania, Singapur, USA, Finlandia i Dania. Prelegent: Katarzyna Orlińska - Dejer Absolwentka Politechniki Krakowskiej oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. W roku 2011 uzyskała certyfikat International Project Management Associate (LevelD). Posiada wieloletnie doświadczenie w branży budowlanej w tym w administracji projektami dla zadań realizowanych m.in. w USA oraz koordynacji i wyceny znaczących inwestycji kubaturowych na terenie Polski. Wiceprezes Stowarzyszenia Klaster Technologii Informacyjnych w Budownictwie (BIM Klaster)