Problem mobbingu i dyskryminacji

Transkrypt

1 Problem mobbingu i dyskryminacji w przedsiębiorstwach produkcyjnych Karina Wiszniewska-Wąsik

2 Ale ZŁO można szybko i łatwo rozpowszechnić dla DOBRA trzeba się długo mocno natrudzić. Dobro i miłość mogą się zrodzić w każdym człowieku, jak i zło może się objawić w każdym, niezależnie od pochodzenia, wyznania, wiary w Boga czy jej braku ( ). Wszystko jest w nas ludziach. Halina Birenbaum, więźniarka KL Auschwitz

3 Proces stawania się ofiarą

4 Utrudnianie komunikacji i agresja słowna dotycząca sfery prywatnej i zawodowej ograniczanie lub utrudnianie możliwości wypowiadania się zastraszanie obrażanie słowne (np. wulgaryzmy, wyzwiska, szydzenie) krzyki, wrzaski plotki, ośmieszanie, poniżanie insynuacje o charakterze seksualnym

5 Agresja fizyczna bierna agresja (groźna postawa ciała, wrogie spojrzenie) wandalizm i niszczenie własności pracownika lub firmy poniżające i prowokujące gesty grożenie użyciem przemocy fizycznej znęcanie się fizyczne

6 Zachowania zagrażające statusowi zawodowemu odbieranie lub kwestionowanie kompetencji decyzyjnych destabilizacja zawodowa wymuszanie wykonywania zadań naruszających godność osobistą lub będących poniżej kwalifikacji i kompetencji przyczynianie się do powstania strat materialnych, spowodowanych przez ofiarę fałszywe ocenianie zaangażowania w pracę, jakości pracy i kompetencji zawodowych

7 Zachowania zagrażające statusowi zawodowemu oskarżanie o nieefektywną pracę ukrywanie istotnych informacji umyślne doprowadzanie do przeciążenia pracą (silna presja, niewykonalne terminy) dodatkowe zadania, zadania powyżej możliwości, przeszkadzanie w wykonywaniu pracy)

8 Izolowanie fizyczne lub społeczne brak lub blokowanie możliwości rozmów z ofiarą unikanie ofiary wykluczenie jej z grupy utrudnianie dostępu do środków i materiałów potrzebnych do wykonywania obowiązków celowe umieszczanie w miejscu fizycznie oddalonym lub odosobnionym

9 sedno definicji mobbingu opiera się na subiektywnej percepcji dokonywanej przez ofiarę, która definiuje powtarzalne ataki jako wrogie, upokarzające, mające na celu zastraszenie i skierowane przeciwko niej K.Niedl

10 Kanały komunikacji mobbingu i dyskryminacji Werbalne Niewerbalne Pisemne Telefoniczne Elektroniczne ( , intranet, internet)

11 Zachowania mobbingowe/dyskryminacyjne Konflikt potrzeb Źródło Procedury organizacyjne Brak kompetencji kierowniczych Brak kompetencji komunikacyjnych Uprzedzenia Stereotypy Nerwowe reakcje na bumelantów 11

12 Prewencja Pierwotna Wtórna Trzeciorzędowa

13 Przebieg mobbingu

14 Prewencja pierwotna anonimowe badania ankietowe zapewnienie bezpieczeństwa zatrudnionym przez budowanie dobrego klimatu organizacyjnego np. systematyczne szkolenie - szczególnie kadry kierowniczej promowanie zasad fair-play konstruktywne rozwiązywanie konfliktów

15 Brak bezpieczeństwa Czynniki zwiększające presję, wywołujące niepewność, stanowiące zagrożenie Nowi członkowie w grupach roboczych Reorganizacja, redukcja stanowisk Presja czasu, pośpiech Systematyczne naruszanie przepisów np. bezpieczeństwa Niekorzystne uregulowania dotyczące czasu pracy Ostre dyscyplinowanie Kultura rozwiązywania konfliktów siłowo Brak gotowości do rozmów ze strony przełożonych Grupa działająca jako policjant, sędzia, kat Potrzeba kozła ofiarnego

16 Prewencja pierwotna audyt systemu ocen okresowych praktyka pokazuje, ze znaczna część zachowań mobbingowych występuje przy ocenie okresowej lub w związku z tą oceną audyt polityki szkoleniowej i rozwoju zawodowego odmawianie udziału w szkoleniach, awansu bywa narzędziem w rękach mobbera

17 Prewencja wtórna podnoszenie kompetencji pracowników w zakresie radzenia sobie z sytuacjami trudnymi, które mogą wyzwalać zachowania agresywne, a których nie sposób uniknąć ze względu na specyfikę organizacji tworzenie procedur: monitorowania i dokumentowania zachowań o charakterze mobbingowym skuteczne wykorzystanie procedur chroniących ofiarę przed dalszym nękaniem

18 29% przewiduje reakcję neutralną lub pozytywną Rola świadka - sygnalisty 18% nie potrafi przewidzieć jak zareagowałby zespół 58% negatywna reakcja ze strony zespołu 28% okazywanie chłodnego dystansu 20% robienie złośliwych docinek 19% wykluczenie z zespołu koleżeńskiego i odmowę pomocy 8% jawne ignorowanie np. odmówienie podania ręki

19 Ochrona sygnalisty Powinna dotyczyć osób, które: 1. Ujawniają nieprawidłowości 2. Nie ujawniły nieprawidłowości, ale: panuje przekonanie, że to zrobiły odmówiły uczestniczenia w nieprawidłowościach 3. Wspomagają ujawnienie nieprawidłowości dostarczają informacje, składają zeznania Powinna dotyczyć ochrony: tożsamości zapobiegania działaniom odwetowym zapewnienia możliwości cofnięcia decyzji personalnych, mających znamiona działań odwetowych

20 Prewencja trzeciorzędowa wsparcie świadków działania pomocowe dla osób, które doświadczyły agresji/przemocy w miejscu pracy: pomoc medyczna psychologiczna/psychoterapeutyczna pomoc prawna dla ofiar przejrzystość procedur zgłaszania i rozpatrywania skarg dotyczących mobbingu lub innych form przemocy

21 Jak radzić sobie z mobbingiem? 1. To nie Twoja wina. 2. Twórz dziennik zdarzeń. 3. Przechowuj dokumenty, zdjęcia, maile, smsy. 4. Przechowuj zapisy wszystkich incydentów, nawet jeśli nie ma na to świadków. 5. Nie spotykaj się z mobberem sam na sam. 6. Rozmawiaj o możliwości rozwiązania problemu w obecności innej osoby. 7. Szukaj wsparcia poza pracą. 21

22 Jak radzić sobie z mobbingiem? 8. Nie pozwól by działo się to za zamkniętymi drzwiami. 9. Szukaj sojuszników Twoje milczenie to sprzymierzeniec mobbera. 10. Rozmawiaj z innymi już od pierwszego momentu. 11. Proś o pomoc innych. 22

23 Wszystko jest w nas ludziach. Od nas zależy, przez nas powstaje lub ginie. Halina Birenbaum, więźniarka KL Auschwitz

24 Dziękuję Karina Wiszniewska-Wąsik Tel