DRABINA CZY PODNOŚNIK?

Transkrypt

1 10 Iveco Magirus DRABINA CZY PODNOŚNIK? Dlaczego drabina jest lepsza

2 11 Od wielu lat trwa wśród strażaków dyskusja na temat sprzętu ratowniczego do prowadzenia działań na wysokościach. Co sprawdza się bardziej - znana od 140 lat drabina czy młodszy od niej podnośnik hydrauliczny? Obecne drabiny i podnośniki hydrauliczne to urządzenia ratownicze stosowanie powszechnie niemal w każdej jednostce straży pożarnej. Ale pomimo tego, że służą do tego samego, tj. do ratowania życia i prowadzenia skutecznych działań ratowniczych na wysokościach, to jest to odmienny i różny sprzęt z uwagi na swoją konstrukcję i związane z tym parametry techniczno-taktyczne i możliwości. SAMOCHÓD SPECJALNY DRABINA Mówisz drabina, myślisz Magirus Pierwsza wolnostojąca drabina pożarnicza powstała już pod koniec XIX wieku w 1872 roku. Skonstruował ją Conrad Dieter Magirus, założyciel firmy C.D. MAGIRUS. Początkowo przęsła drabiny wykonywane były z drewna, a całość przewożona była na wózku ciągniętym przez samych strażaków. Dwadzieścia lat później rozpoczęto produkcję drabiny ciągniętej przez konie. Na początku XX wieku pojawiły się drabiny na podwoziu napędzanym silnikiem parowym, a następnie drabiny z napędem spalinowym. Firma Iveco Magirus to najbardziej znana i utytułowana firma, która produkuje i dostarcza od 140 lat drabiny pożarnicze strażakom na całym świecie. Przez te wszystkie lata, niezależnie od powstałej konkurencji, nadal jest liderem tego rynku. W obecnej palecie drabin Iveco Magirus są drabiny hydrauliczne o wysokości roboczej 27, 32, 39, 42, 55 i 60 metrów. Zgodnie z obowiązującymi normami EN i EN14043 niezależnie od wysokości ratowniczej możemy drabiny podzielić na dwie grupy. Pierwsza z nich to półautomatyczne drabiny z sekwencyjnie generowanymi ruchami. Ta technologia pozwala na generowanie różnych ruchów, ale zawsze jednego po drugim, nie jednocześnie. W tej grupie dostępne są drabiny o wysokości roboczej 27 i 32 metry. Drugą grupę stanowią drabiny w pełni automatyczne. W drabinach automatycznych, dzięki nowoczesnemu systemowi hydraulicznemu i inteligentnemu systemowi sterowania, możliwe jest jednoczesne generowanie wszystkich ruchów hydraulicznych. W pełni automatyczne drabiny Iveco Magirus spełniają najwyższe oczekiwania ich użytkowników. Dostępne są w wysokości roboczej 27, 32, 39, 42, 55 i 60 metrów, w tym drabiny klasy 30m w technologii z łamanym przegubem i teleskopem. Drabina od strony konstruktorskiej W zależności od oczekiwań klientów mogą być zabudowywane na podwoziach różnych marek, z układami napędowymi 4x2, 4x4, 6x2, 6x4 oraz z kabinami umożliwiającymi przewóz strażaków w układzie 1+2, 1+5 i 1+8. Samochody z drabiną o wysokości roboczej od 27 do 42 metrów zabudowywane są na podwoziach dwuosiowych, a ich masa rzeczywista nie przekracza 16 ton. Podwozia takie mogą alternatywnie być wyposażone w tylną oś skrętną tzw. HZL (Hinterachszusatzlenkung), która znacznie zwiększa możliwości manewrowania pojazdem. Skręt kół osi tylnej odbywa się przy pomocy siłowników hydraulicznych, Magazyn Fire-Max, wydanie 7

3 12 Iveco Magirus a całość sterowana jest układem elektronicznym. W normalnym trybie pracy koła pozostają proste tak jak w konwencjonalnej tylnej osi napędowej. Jeżeli jest potrzeba poprawy zdolności manewrowej w ciasnych ulicach, kierowca ma do wyboru jeden z pośród trzech programów: kierowanie wszystkimi kołami, koła osi tylnej są skręcane w przeciwnym kierunku do kół osi przedniej mniejszy promień skrętu; jazda boczna równoległa, tzw. psi chód koła osi tylnej skręcają się w tym samym kierunku co koła osi przedniej; sterowanie kół osi tylnej niezależnie od skręcenia kół osi przedniej przy pomocy dźwigni sterowniczych Dopiero drabiny wyższe ponad 50-metrowa metrowe wymagają zastosowania podwozi trzyosiowych. Dla porównania w przypadku podnośników hydraulicznych już od wysokości roboczej 32 metrów masa rzeczywista całego pojazdu przekracza 16 ton, a od wysokości 42 metry jest jeszcze większa niż 18 ton. To z kolei powoduje konieczność w takich przypadkach wykorzystania pod ich zabudowę podwozi trzyosiowych o większej dopuszczalnej masie całkowitej i dłuższej ramie, co powoduje znacznie większy promień skrętu oraz trudności dojazdu nimi pod wiele budynków w zwartej zabudowie. W przypadku podnośników wyższych ponad 50-cio metrowych muszą to być podwozia cztero lub pięcioosiowe o jeszcze większej DMC. Każda z drabin hydraulicznych zbudowana jest z obrotnicy i zespołu przęseł. Zespół drabiny składa się z czterech, pięciu lub sześciu wysuwanych przęseł. Konstrukcja i ukształtowanie przęseł drabiny sprawia, że stanowią samoistnie konstrukcję nośną. Jednocześnie rozstaw szczebli i wysokość bocznej poręczy są dobrane z uwzględnieniem ergonomii, tak aby drabina mogła pełnić funkcję użytkową. Przęsła spawane są z profi zamkniętych ze stali drobnokrystalicznej wysokiej wytrzymałości. Kształt profili dźwigarów głównych, szczebli, belek i poręczy jest specjalnie dobrany pod względem odporności na odkształcenia oraz małej powierzchni uderzenia wiatru. Specjalna technologia wielowarstwowego lakierowania proszkowego przęseł zapewnia trwałość powłoki, jej długą żywotność oraz dużą odporność mechaniczną. W celu zabezpieczenia przęseł oraz kosza przed korozją, zastosowano metodę kataforezy przez zanurzenie w temperaturze 180 C. Metoda ta pozwala, także na zwiększenie odporności drabiny w czasie jej pracy w ekstremalnych warunkach dlatego że, wszelkie powierzchnie, w tym również puste przestrzenie i otwory są pokryte równomierną powłoka ochronną. Natomiast zewnętrzna warstwa to metalizowany lakier poliestrowy, nadający efektowny wygląd i dodatkową ochronę przed promieniowaniem UV. Do wysuwania i składania przęseł wykorzystuje się układ lin przeciwbieżnych napędzanych silnikami hydrostatycznymi, wyposażonymi w hamulce sterowane hydraulicznie. Specjalnie zaprojektowane elementy ślizgowe zabezpieczają przed ścieraniem elementy nośne (dźwigary przęseł). Zespół drabinowy osadzony jest na obrotnicy, której ruch obrotowy realizowany jest za pomocą silnika hydraulicznego. Drabina łamana możesz sięgnąć wszędzie W 1994 roku Iveco Magirus jako pierwszy na świecie zaprezentował i wprowadził na rynek drabinę hydrauliczną z łamanym przegubowo przęsłem. To właśnie ona w istotny sposób zwiększyła możliwości taktyczne jednostek straży pożarnej.

4 13 Większe możliwości pola pracy w zakresie kątów ujemnych i w trudno dostępnych miejscach Jedną z drabin, w której zastosowano łamane przegubowo przęsło jest drabina hydrauliczna M 30 L-A. Zasadnicza część zespołu drabinowego składa się z czterech przęseł. Na końcu ostatniego przęsła znajduje się sterowany hydraulicznie przegub o długości 3,50 m, pochylany pod kątem 75 stopni, co zwiększa, aż o 30 % możliwości taktyczne drabiny. Rozwinięciem takiej konstrukcji jest przęsło przegubowe z wysuwem teleskopowym zastosowane w drabinie M 32 L-AT. Na końcu ostatniego przęsła znajduje się dodatkowe łamane ramię drabiny sterowane hydraulicznie. W łamanym przegubie zamontowany jest teleskop o długości 1,20 m, wysuwany bezstopniowo przy pomocy dwóch siłowników. Wydłużenie przegubu drabiny do 4,70 metra, tj. o 30 % pozwoliło na zwiększenie jej zasięgu w stosunku do tradycyjnej drabiny z łamanym przegubem. Wraz ze zwiększeniem wysięgu, poszerzyły się możliwości pola pracy w zakresie kątów ujemnych, w trudno dostępnych miejscach na terenach obiektów przemysłowych, na balkonach, galeriach i tarasach, oknach od strony podwórka, w miejscach przebiegu trakcji tramwajowych, linii energetycznych i telefonicznych, w wąskich uliczkach starych miast oraz osiągnięcie większej wysokości roboczej i ratowniczej. M 32 L-AS najnowsza drabina łamana; lekka i jeszcze szybsza Lata doświadczeń w produkcji i użytkowaniu tego rozwiązania pozwoliły firmie Iveco Magirus na opracowanie i wprowadzenie w 2010 roku kolejnej odmiany nowej konstrukcji, która w zupełnie w inny sposób umożliwia sterowanie łamanym przegubowo ostatnim przęsłem. W drabinie M 32 L-AS zbudowanej w tej konstrukcji wdrożono całkowicie nowatorską koncepcję, gdzie zespół drabinowy składa się z czterech przęseł, a ostatnie z nich jest dodatkowo łamane przegubowo pod kątem do 75. Właśnie to przęsło jest wysuwane jako pierwsze, niezależnie od pozostałych przęseł. Dzięki temu, przegubowe złożenie jego części o długość 4,7 m możliwe jest nawet wtedy, gdy pozostałe przęsła zespołu drabinowego pozostają w stanie złożonym. Takie rozwiązanie pozwala zmniejszyć masę układu drabiny, przyspieszyć jej ruchy robocze (dotychczasowe rozwiązanie drabiny z przegubowym przęsłem wymagało zastosowania pięciu przęseł) oraz daje jeszcze większe parametry techniczno-taktyczne. Zastosowanie przegubowego przęsła w każdej wersji zwiększa zasięg drabiny w porównaniu z drabiną o tradycyjnej konstrukcji. Można dzięki temu uzyskać dostęp nad przeszkodą lub za nią. Drabina M 32 L-AS, podobnie jak drabiny DLK 37 CS i DLK 42 CS jest zabudowana na 16-tonowym podwoziu. Dzięki temu drabiny DLK 37 CS i DLK 42 CS oraz M 32 L-AS są lekkie i mają duże możliwości taktyczne. Możesz sięgnąć wyżej Z kolei najwyższe drabiny hydrauliczne Iveco Magirus powyżej 50 metrów, niezależnie od swoich wysokości mają zalety drabin o niższych wysokościach. Najwyższe, 55 i 60 metrowe są dodatkowo wzmocnione w zakresie aktywnego i pasywnego bezpieczeństwa. Zastosowano w nich m.in. specjalne oprogramowanie, wieniec obrotowy nie wymaga żadnych regulacji, została zwiększona precyzja wykonywanych ruchów oraz skróceniu uległ czas sprawiania, z uwagi na wyposażenie ich w system hydrauliczny pomiaru obciążenia load-sensing. Każda z drabin wyposażona jest w trzyosobowy kosz ratowniczy RC 300, a z uwagi na wyjątkowe parametry, w tym wysokość roboczą oraz czas sprawiania, wyposażona została w windę ratowniczą, służącą do szybkiej ewakuacji Magazyn Fire-Max, wydanie 7

5 14 Iveco Magirus Winda ratownicza wykorzystywana jest do szybkiej ewakuacji osób z wyższych kondygnacji Kosz ratowniczy nie wymaga demontażu do transportu, jest automatycznie składany do pozycji transportowej. osób z wyższych kondygnacji. Winda porusza szybko i nieskomplikowanie po automatycznie składanych szynach, wykonanych ze stali szlachetnej przymocowanych do przęseł drabiny. Szyny rozkładają i składają się wraz z rozkładaniem i składaniem poszczególnych przęseł drabiny. Praca windy ratowniczej możliwa jest po rozłożeniu drabiny już od kąta ok stopni. Winda u góry na środku posiada uchwyt i umożliwia ewakuację dwóch osób lub wytrzymuje obciążenie 180 kg. Bezprzewodowy sterownik pracy windy pozwala na wygodne i bezpieczne sterowanie jej pracą. Pionowa droga ewakuacyjna Przez długie lata strażacy używali pożarniczych drabin hydraulicznych jako pionowej drogi ewakuacyjnej, aby dostać się na najwyższe kondygnacje lub ze szczytu ostatniego przęsła podawali prąd wody na źródło pożaru. Kosz ratowniczy montowany do przęsła drabiny wprowadziła firma Magirus już w 1965 roku. Początkowo kosz miał niewielką nośność, przewożony był z boku obrotnicy i montowany dopiero podczas akcji, po rozstawieniu podpór. Następnie wprowadzono kosz zamontowany na stałe, ale składany o 90 stopni na czas przejazdu samochodu w celu zmniejszenia wysokości transportowej. Powoduje to, że drabiny z obecnymi koszami ratowniczymi mają niższą pozycję transportową niż podnośniki hydrauliczne o podobnej wysokości roboczej. A do pozycji roboczej kosz jest rozkładany natychmiast po rozłożeniu podpór. Kosz ratowniczy do wyboru 3- lub 4-osobowy Następnymi krokami w rozwoju konstrukcji kosza ratowniczego było zwiększenie jego nośności oraz funkcjonalności. Obecnie kosz ratowniczy występuje w dwóch wersjach.

6 15 z przodu po prawej i lewej jego stronie, dzięki czemu ratownik będący operatorem ma ułatwione zadanie przy dojeździe do budynku i przeprowadzeniu z niego ewakuacji ludzi. Dla zapewnienia poziomowania kosza ratowniczego oraz jego składania do pozycji transportowej służy dodatkowy układ elektro-hydrauliczny o pojemności 2 litrów zamontowany na ostatnim przęśle drabiny. W jego skład wchodzi zbiornik, akumulator, elektryczna pompa hydrauliczna o ciśnieniu roboczym 80 bar i siłowniki sterujące położeniem kosza ratowniczego. W koszach nowej generacji cały elektrohydrauliczny system sterowania poziomowaniem kosza znajduje się wewnątrz kosza. Zmniejszenie liczby połączeń hydraulicznych zapewnia jeszcze mniejszą awaryjność całego systemu. Ponadto kosz z serii RC 300 oraz RC 400 wyposażony jest w podwójny układ poziomowania. Zastosowanie takiego rozwiązania umożliwia stałe utrzymanie w poziomie podłogi kosza nawet w przypadku uszkodzenia jednego z systemów poziomowania. W przypadku wystąpienia awarii poziomowanie może się odbywać z wnętrza kosza. Kosz ratowniczy jest wyposażony jest po lewej i po prawej stronie w wielofunkcyjne uchwyty do mocowania noszy ratowniczych, działka wodno-pianowego lub wentylatora oddymiającego. Nosze ratownicze montuje się na specjalnym stelażu, co pozwala na ewakuację osób rannych lub o ograniczonej możliwości poruszania się. Stelaż oraz nosze przewożone są na platformie roboczej. W koszu znajdują się cztery punkty umożliwiające podpięcie linki lub uprzęży asekuracyjnej dla osób lub sprzętu. Do kosza doprowadzona jest instalacja elektryczna, która zasila cztery gniazda zasilające (3x230 i 1x400 V). Instalacja zasilana jest z agregatu prądotwórczego o mocy 6 kva zamocowanego na obrotnicy. Agregat jest zdalnie uruchamiany z panelu sterowania stanowiskami (obrotnicy lub kosza), a także z panelu sterowania rozstawianiem podpór. Dodatkowe dwa gniazda 24 V zasilane są z instalacji elektrycznej podwozia. Oprócz dwóch wbudowanych reflektorów ksenonowych umieszczonych z przodu kosza, wyposażony jest on w oświetlenie LED powierzchni podłogi oraz przestrzeni pod koszem. Kosz ratowniczy (Rescue Cage) RC 300 wytrzymujący maksymalne obciążenie 300 kg (mogą w nim przebywać jednocześnie 3 osoby) i nowy kosz ratowniczy RC 400 wytrzymujący maksymalne obciążenie 400 kg (mogą w nim przebywać jednocześnie 4 osoby). Tym samym osiągnięty został parametr do niedawna zarezerwowany dla pożarniczych podnośników hydraulicznych. Nowy kosz ratowniczy umożliwia ratownikom wykonywanie wszelkiego rodzaju prac podczas działań ratowniczogaśniczych. Przy jego pomocy można prowadzić skuteczną ewakuację osób z zagrożonych stref i budynków. Nie wymaga demontażu do transportu, z uwagi na fakt posiadania przez pojazd funkcji automatycznego składania kosza do pozycji transportowej. Ma trzy wyjścia: jedno od strony mocowania do przęsła drabiny oraz dwa umieszczone W koszu ratowniczym nowej generacji standardowym rozwiązaniem jest zabudowana w podłodze kosza instalacja wodna doprowadzająca wodę do działka. Działko może być zamontowane klasycznie w jednym z wielofunkcyjnych uchwytów lub opcjonalnie, na stałe z przodu kosza. Zaletą drugiego rozwiązania jest oszczędność miejsca. Wydajność działka wynosi 2500 l/min. Wyjścia tłoczne i zawory odcinające są umieszczone z przodu, co ułatwia do nich dostęp. Do gaszenia i jako żuraw ratowniczy W przypadku konieczności użycia drabiny hydraulicznej do gaszenia dużego pożaru można zdjąć kosz ratowniczy i w jego miejsce zamontować sterowane elektryczne działko wodne Magirus ViaGara o wydajności 4000 l/min przy 8 bar. Z uwagi na konstrukcję działka istnieje możliwość podawania przez niego prądu wody zwartego i rozproszonego. Woda do zasilania doprowadzana jest dwoma wężami tłocznymi 75 mm ze zbieraczem. Działko wyposażone jest w dyszę MZV 4000, istnieje również zamontowania innych dysz. Regulacja działka ViaGara wynosi w pionie 130 stopni, natomiast w poziomie prawo i lewo 30 stopni. Magazyn Fire-Max, wydanie 7

7 16 Iveco Magirus Oprócz standardowego wyposażenia sprzętu, w koszu nowej generacji można zamontować inny osprzęt, na przykład kamerę video lub kamerę termowizyjną. Drabina, o czym często zapominamy, może służyć również jako żuraw ratowniczy. Na szczycie ostatniego przęsła zamocowane jest specjalne ucho, do którego można doczepić zawiesie i użyć drabiny jako żurawia do podniesienia lub przemieszczenia ładunków o masie nawet do kg. Można też podpiąć specjalne nosze o nośności 400 kg w celu ewakuacji osób o dużych rozmiarach. Standardowy stelaż do noszy montowany w koszu ma nośność do 200 kg. Najlepszy na rynku bezstopniowy system podpór Vario ASS ; dzięki skośnemu wysuwaniu, podpory można rozłożyć pod zaparkowanym samochodem, ustępem w murze lub przy siatce ogradzającej parking

8 17 System podparcia Vario ASS Bardzo ważnym wspólnym dla wszystkich współczesnych drabin hydraulicznych elementem jest system podparcia. Zastosowany w drabinach Iveco Magirus system to unikalny i obecnie najlepszy na rynku bezstopniowy system podpór Vario ASS. Każda z czterech podpór to hydraulicznie wysuwana, czworokątna rura teleskopowa, na końcu której, zamontowane zostały talerze podporowe. Są one automatycznie uruchamiane po wysunięciu podpór, dając gwarancję stabilności podparcia. Każda z podpór jest sterowana indywidualnie, co pozwala na optymalne dostosowanie jej wysunięcia do warunków pracy. Ich konstrukcja pozwala na kompensację nierówności terenu do 700 mm a dzięki skośnemu wysuwaniu rozłożenie ich pod zaparkowanym samochodem, ustępem w murze lub przy siatce ogradzającej parking. Ponadto, takie rozwiązanie zapewnia strażakom podczas akcji ratowniczej, swobodne przechodzenie nad podporami i łatwy dostęp do skrytek sprzętowych. Stanowiska sterowania podporami znajdują się z tyłu pojazdu i posiadają oświetlenie zapewniające pracę w nocy. Sterowanie odbywa się za pomocą joysticków. Dzięki bezstopniowemu systemowi sterowania wysięgiem drabiny, przy zmianie szerokości podparcia na dowolną szerokość w zakresie od mm do mm następuje jej automatyczne przełożenie na najwyższą możliwą wartość wysięgu. Komputerowy system sterowania drabiną hydrauliczną sam oblicza pole pracy dostosowane do uzyskanej stabilizacji oraz ograniczy wysięg drabiny. System tłumienia drgań CS Kolejnym dodatkowym wyróżniającym i unikalnym systemem pożarnicze drabiny hydrauliczne Iveco Magirus jest elektroniczny system tłumienia drgań, który opracowano w celu zwiększenia bezpieczeństwa ratowników użytkujących drabinę oraz osób ewakuowanych. Czujniki monitorujące stan pracy drabiny przekazują dane do komputera, który analizuje je i w przypadku powstania ruchów wymuszonych przez siły zewnętrzne, są one stabilizowane w ułamku sekundy przez hydrauliczne wysterowanie ruchów przeciwnych. Dzięki temu, gdy występują nagłe sytuacje wywołujące zmianę warunków pracy drabiny, np. wejście osoby do kosza lub wyjście z niego, albo wystąpienie nagłych podmuchów wiatru, nie wywołują one niebezpiecznych reakcji układu drabiny, które mogłyby zakłócić jej stabilność lub zagrozić bezpieczeństwu osób ją użytkujących. Dodatkowo taki system wpływa na zwiększenie żywotności elementów konstrukcyjnych drabiny. Tutaj ujawnia się kolejna przewaga tego typu rozwiązania i przewaga drabiny hydraulicznej. Co prawda konstrukcyjnie podnośnik hydrauliczny jest bardziej sztywny, ale nie jest przygotowany na nieoczekiwane dynamiczne obciążenia wywołane nagłą sytuacją. PODNOŚNIK HYDRAULICZNY Mówisz podnośnik, myślisz.. A jak wygląda w porównaniu z drabinami hydraulicznymi konstrukcja podnośników hydraulicznych? Choć w 2010 roku podczas Międzynarodowych Targów Ochrony Przeciwpożarowej, Ratownictwa, Bezpieczeństwa i Zabezpieczeń INTERSCHUTZ, padł kolejny światowy rekord wysokości roboczej pożarniczego podnośnika hydraulicznego wynoszący 112 metrów, to jednak parametry techniczno-taktyczne, czas sprawiania i możliwości wykorzystania podnośnika podczas akcji są bardzo ograniczone. A niezależnie od wszelkich parametrów, konstrukcja podnośników hydraulicznych, w tym także podnośników hydraulicznych z drabiną, jest bardziej skomplikowana niż drabina, co generuje pewne problemy w jego obsłudze. Obecnie, najczęściej wykorzystywane pożarnicze podnośniki hydrauliczne z drabiną ratowniczą mają wysokość ratowniczą 25, 32, 44, 54, 60 i 68 metrów. Podobnie jak drabiny, są w zależności od oczekiwań klientów zabudowywane na podwoziach różnych marek, z układami napędowymi 4x2, 4x4, 6x2, 6x4, 6x2/4, 8x2, 8x4 oraz z kabinami umożliwiającymi przewóz najczęściej strażaków w układzie 1+2 lub bardzo rzadko 1+5. Podnośnik oczami technika Każde z tego typu urządzeń składa się przede wszystkim ze stalowych ramion wykonanych z kształtowników o zamkniętym profilu prostokątnym lub kwadratowym. Poszczególne ramiona zmontowane są teleskopowo i wysuwane przy pomocy zamontowanych wewnątrz hydraulicznych siłowników oraz układu łańcuchów. Oprócz wysuwu teleskopowego ramiona są również składane przegubowo przy pomocy innych siłowników hydraulicznych. Niektóre konstrukcje układu ramion podnośników hydraulicznych wyposażone są dodatkowo w drabinę ewakuacyjną rozkładającą się teleskopowo wraz z ramionami. Drabina jest zatem elementem dodatkowym, który zaczął być stosowany przez producentów podnośników hydraulicznych dopiero na przełomie lat 70-tych i 80-tych XX wieku. Konstrukcja układu doprowadzania wody (suchy pion) wykonana jest w podnośnikach hydraulicznych z rur ze stali nierdzewnej połączonych ze sobą przegubami obrotowymi. Poprowadzony on został pomiędzy ramionami podnośnika, a przęsłami drabiny ratowniczej. Ewakuacja tylko w koszu W przypadku podnośnika najważniejszym elementem jest kosz ratowniczy (pomost roboczy) i to on zazwyczaj służy do ewakuacji osób i prowadzenia pozostałych działań ratowniczogaśniczych. Praktyka pokazuje, że pomimo wyposażenia w drabinę ratowniczą, na co dzień do prowadzenia ewakuacji wykorzystywany jest jedynie kosz ratowniczy. Niezmiernie rzadko zdarza się, aby aluminiowa drabina ratownicza zamontowana wzdłuż ramion podnośnika była wykorzystywana jako pionowa droga ewakuacyjna. Być może dlatego, że dodatkowym problemem w tej drabinie ratowniczej jest utrudnione przechodzenie przez przerwę tworzącą się pomiędzy przęsłami drabiny a ostatnim przegubowym ramieniem. Dodatkowo na czas działań trzeba rozłożyć bocznice drabiny i złożyć je na czas transportu, co znacznie wydłuża czas jej sprawiania. Cięższy i wolniejszy Masa całego układu ramion podnośnika hydraulicznego, zarówno z drabiną, jak i bez niej, pomimo stosowania do jego konstrukcji i produkcji stali stopowych o bardzo wysokiej wytrzymałości (bardzo lekka, cienka, wytrzymała na rozerwanie) oraz najnowszych technologii (spawanie unikalną metodą plazmową) jest zdecydowanie większa niż masa układu współczesnej drabiny hydraulicznej. Magazyn Fire-Max, wydanie 7

9 18 Iveco Magirus Masa całego układu ramion podnośnika jest zdecydowanie większa niż masa układu współczesnej drabiny Dlatego do podniesienia i pracy układu ramion podnośnika hydraulicznego potrzebne są siłowniki o większej sile, co z kolei wiąże się z koniecznością zastosowania pomp hydraulicznych o większej wydajności, większej pojemności układu hydraulicznego, większą pojemnością zbiornika i samej ilości oleju hydraulicznego w układzie. To wszystko powoduje, że wydłuża się czas sprawiania podnośnika i nie można uzyskać takiej szybkości ruchów roboczych, jaka jest osiągalna w przypadku standardowej drabiny hydraulicznej. Duże podpory wymagają więcej przestrzeni Znaczny wpływ na czas rozstawiania pożarniczych podnośników hydraulicznych ma rozstaw i konstrukcja podpór stabilizujących jego pracę. System poziomowania podnośnika składa się z czterech napędzanych hydraulicznie podpór typu H zamontowanych w specjalnych kieszeniach ramy głównej. Aby osiągnąć jak największy wysuw boczny ramion, podpory te muszą mieć znacznie większe rozmiary od podpór drabiny hydraulicznej. Większy rozstaw podpór to nie tylko dłuższe rozstawianie, ale konieczność wykorzystania większej przestrzeni w miejscu rozstawiania podnośnika. System stabilizacji posiada funkcję automatycznego rozstawiania podpórza naciśnięciem jednego przycisku, w dowolnej dogodnej do danej sytuacji pozycji. Umożliwia to redukcję szerokość ich rozstawienia i pozwala na pracę np. w wąskich ulicach przy jednoczesnym zapewnieniu maksymalnego wysięgu oraz wysokości roboczej dla danego rozstawu podpór. Nie może się jednak równać z osiągami drabiny wyposażonej w podpory Vario ASS. Kosz ratowniczy czy naprawdę większy? Na końcu ostatniego ramienia lub członu manewrowego podnośnika hydraulicznego zamontowany jest kosz ratowniczy (pomost roboczy). Wyposażony on jest w pulpit sterowniczy, urządzenie umożliwiające porozumiewanie się operatora z załogą pracującą w koszu, reflektor oświetlający miejsce prowadzonej akcji, wiatromierz, specjalną kładkę umożliwiającą wejście i wyjście z kosza podczas prowadzonej akcji ratowniczej z jednoczesną możliwością łatwego i bezpiecznego wprowadzenia do niego także osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim. Zamontowana kładka ma możliwość maksymalnego obciążenia do 180 kg (2 osoby). Ponadto zamontowane jest w nim działko wodno-pianowe z napędem ręcznym lub hydraulicznym sterowane elektrycznie o wydajności od 2500 do 3800 l/min wody lub piany, dwie dodatkowe nasady 75 mm do podłączenia węży pożarniczych, zwijadło z 20 metrowym wężem szybkiego natarcia, wyprowadzoną instalację 230V i 380V zasilaną z generatora hydraulicznego o mocy 6,5 kva umieszczonego na obrotnicy, instalację powietrzną, instalację do podłączenia urządzeń hydraulicznych oraz instalację zraszaczową ochrony własnej wytwarzającą mgłę wodną zabezpieczającą kosz przed promieniowaniem cieplnym oraz czujniki zbliżeniowe sygnalizujące zbliżanie się do przeszkody, a także uchwyt do mocowania stelażu do noszy ratowniczych. Maksymalne obciążenie koszy ratowniczych stosowanych w podnośnikach wynosi od 265 do 500 kg. Jednak w praktyce wśród najczęściej eksploatowanych podnośników to udźwig maksymalny w przedziale od 265 do 365 kg, co oznacza, że jest on i tak niższy o kilkadziesiąt kilogramów, niż udźwig koszy współczesnych drabin hydraulicznych. Drabina jest lepsza Jak widzimy z tego krótkiego przeglądu, dzięki zastosowaniu przy konstrukcji takich rozwiązań zostały w istotny zwiększone parametry techniczno-taktyczne drabin hydraulicznych. Przy użyciu drabiny hydraulicznej z przęsłem przegubowym można podczas prowadzonych działań ratowniczych wykonywać takie same czynności i docierać tam, gdzie do tej pory było to możliwe tylko za pomocą podnośnika hydraulicznego. A pod względem szybkości działania tj. czasów jej sprawiania oraz operowania pożarnicza drabina hydrauliczna zawsze będzie przewyższać możliwości pożarniczych podnośników hydraulicznych. Czyli, co wybieramy? Drabina czy podnośnik? Odpowiedź jest prosta.

10 19 Drabina wygrywa parametrami techniczno-taktycznymi Co zatem przemawia za współczesnymi drabinami hydraulicznymi? Ich lżejsza konstrukcja w stosunku do podnośnika pozwala na uzyskanie przewagi w podstawowych parametrach techniczno-taktycznych:, krótszy czas rozstawiania podpór i stabilizacji całego pojazdu;, krótszy czas sprawiania drabiny niż podnośnika hydraulicznego;, szybsze ruchy robocze drabiny w stosunku do podnośnika hydraulicznego;, mniejsza wrażliwość na podmuchy wiatru dzięki ażurowej konstrukcji drabiny;, większa precyzja ruchów dzięki mniejszej bezwładności;, mniejsze wymiary transportowe Ponadto drabiny zapewniają użytkownikom większy komfort pracy:, wygodniejsze korzystanie z drabiny do celów ewakuacji z uwagi na wyższe poręcze i brak przerw pomiędzy przęsłami w porównaniu z drabiną zastosowaną dodatkowo w podnośnikach hydraulicznych;, w drabinach o wyższej wysokości roboczej ratownicy i ewakuowane osoby mają możliwość skorzystania z windy ratowniczej, w które są one wyposażone;, dzięki wprowadzeniu przegubowo łamanego przęsła zwiększone zostało pole pracy drabiny hydraulicznej;, zastosowanie czteroosobowego kosza ratowniczego zwiększyło możliwości ewakuacyjne i operacyjne drabin hydraulicznych;, udźwig koszy współczesnych drabin hydraulicznych jest wyższy o kilkadziesiąt kilogramów od udźwigu najpopularniejszych podnośników Magazyn Fire-Max, wydanie 7