1. LEKARZ RODZINNY W SYSTEMIE OPIEKI ZDROWOTNEJ Jacek uczak... 5

Transkrypt

1 Lekarz rodzinny w systemie opieki zdrowotnej 3 SPIS TREŒCI CZÊŒCI I 1. LEKARZ RODZINNY W SYSTEMIE OPIEKI ZDROWOTNEJ Jacek uczak Stan zdrowia spo³eczeñstwa polskiego Czynniki warunkuj¹ce stan zdrowia Zadania lekarza rodzinnego w systemie opieki zdrowotnej Uwagi ogólne. Rola praktyk lekarzy rodzinnych w kszta³towaniu stanu zdrowia spo³eczeñstwa Pytania kontrolne JAKOŒÆ OPIEKI W PRAKTYCE LEKARZA RODZINNEGO Tomasz Tomasik, Adam Windak Podstawowe pojêcia Cykl poprawy jakoœci Metody zapewnienia jakoœci Ci¹g³a edukacja medyczna Przegl¹d rówieœniczo-kole eñski Wytyczne postêpowania Ocena zwrotna Akredytacja praktyk Inne metody Pytania kontrolne CHARAKTERYSTYKA PRAKTYKI LEKARZA RODZINNEGO Maciej Godycki-Æwirko, Katarzyna Kosiek, Artur Mierzecki Praktyka lekarza rodzinnego Istotne elementy warunkuj¹ce prawid³ow¹ dzia³alnoœæ praktyki Osoby Rzeczy Finanse Informacje Czas Opieka Otoczenie Pytania kontrolne

2 Spis treœci 35 SPIS TREŒCI CZÊŒCI II 1. POSTÊPOWANIE W NAG YCH STANACH KR ENIOWO- -ODDECHOWYCH Wojciech Gaszyñski Mechanizmy zatrzymania kr¹ enia Wskazania do resuscytacji Zalecenia w nag³ym zatrzymaniu kr¹ enia (NZK) Przyrz¹dowe udra nianie dróg oddechowych Wskazania do intubacji Tlenoterapia Farmakoterapia w resuscytacji Drogi podawania leków w resuscytacji Zaburzenia przewodnictwa Blok przedsionkowo-komorowy I stopnia Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia Blok przedsionkowo-komorowy III stopnia (ca³kowity) Powik³ania masa u serca Algorytmy w resuscytacji Zaawansowane czynnoœci resuscytacyjne u doros³ych Ostra dusznoœæ krtaniowa Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji Pytania kontrolne PODSTAWOWE PROBLEMY UK ADU KR ENIA W PRAKTYCE LEKARZA RODZINNEGO Jan Henryk Goch Choroba niedokrwienna serca Diagnostyka i leczenie stabilnej dusznicy bolesnej Ostre zespo³y wieñcowe diagnostyka i leczenie Powik³ania ostrych zespo³ów wieñcowych Kardiomiopatie Kardiomiopatie pierwotne Kardiomiopatie wtórne Wady serca Wrodzone wady serca Nabyte wady serca Infekcyjne zapalenie wsierdzia (IZW) Choroby osierdzia Ostre zapalenie osierdzia Zaciskaj¹ce zapalenie osierdzia Tamponada serca

3 36 Medycyna rodzinna. Repetytorium. Czêœæ II 2.6. Niewydolnoœæ serca Ostra lewokomorowa niewydolnoœæ serca obrzêk p³uc Ostra prawokomorowa niewydolnoœæ serca Przewlek³a lewokomorowa niewydolnoœæ serca Przewlek³a prawokomorowa niewydolnoœæ serca Postêpowanie w przewlek³ej niewydolnoœci serca Zaburzenia rytmu i przewodzenia Zaburzenia rytmu Zaburzenia przewodzenia Choroby serca u kobiet w ci¹ y Nadciœnienie têtnicze Nadciœnienie têtnicze pierwotne Nadciœnienie têtnicze wtórne Leczenie nadciœnienia têtniczego Pytania kontrolne WYBRANE CHOROBY UK ADU ODDECHOWEGO Miros³aw Szmidt Ostra niewydolnoœæ oddechowa Zespó³ ostrej niewydolnoœci oddechowej typu doros³ych (ARDS) Choroby dróg oddechowych Ostre zapalenie tchawicy i oskrzeli Zapalenia p³uc Pozaszpitalne zapalenie p³uc Szpitalne zapalenie p³uc Zach³ystowe zapalenie p³uc Zapalenie p³uc u osób z obni on¹ odpornoœci¹ Astma oskrzelowa Typy astmy Astma aspirynowa Astma wysi³kowa Astma zawodowa Przewlek³a obturacyjna choroba p³uc Choroby œródmi¹ szowe p³uc Samoistne œródmi¹ szowe zapalenie p³uc GruŸlica p³uc GruŸlica p³uc pierwotna GruŸlica popierwotna Krwawienia z uk³adu oddechowego Rak p³uca Choroby op³ucnej Odma op³ucnej Opieka nad chorym z przewlek³¹ niewydolnoœci¹ oddechow¹ Pytania kontrolne ZARYS CHORÓB UK ADU POKARMOWEGO I PODSTAWY FARMAKOLOGII KLINICZNEJ Józef Drzewoski Choroba refluksowa Choroba wrzodowa o³¹dka i dwunastnicy Dyspepsja niewrzodowa Choroba trzewna Zespó³ jelita nadwra liwego

4 Spis treœci Nieswoiste zapalenia jelit Wrzodziej¹ce zapalenie jelita grubego Choroba Leœniowskiego Crohna Kamica pêcherzyka ó³ciowego Zapalenie pêcherzyka ó³ciowego Zapalenie trzustki Ostre zapalenie trzustki Przewlek³e zapalenie trzustki Rak gruczo³owy o³¹dka Podstawy farmakologii klinicznej Pytania kontrolne PROBLEMY ENDOKRYNOLOGII I CHORÓB METABOLICZNYCH W PRAKTYCE LEKARZA RODZINNEGO Choroby podwzgórza i przysadki Andrzej Lewiñski Choroby podwzgórza Niedoczynnoœæ przysadki Moczówka prosta Guzy przysadki czynne hormonalnie Choroby tarczycy Andrzej Lewiñski Wole nietoksyczne Niedoczynnoœæ tarczycy Nadczynnoœæ tarczycy i tyreotoksykoza Zapalenia tarczycy Nowotwory tarczycy Profilaktyka jodowa Ma³gorzata Karbownik Mierniki niedoboru jodu w badaniach populacyjnych Profilaktyka jodowa w Polsce i jej pozytywne efekty Choroby przytarczyc Ma³gorzata Karbownik Pierwotna nadczynnoœæ przytarczyc (P-HPT) Wtórna nadczynnoœæ przytarczyc (S-HPT) Trzeciorzêdowa nadczynnoœæ przytarczyc (T-HPT) Rzekoma nadczynnoœæ przytarczyc (pseudo-hpt) Prze³om hiperkalcemiczny (crisis hypercalcaemica) Niedoczynnoœæ przytarczyc (hipo-pt) Rzekoma niedoczynnoœæ przytarczyc (rzekoma hipo-pt) Rzekomo-rzekoma niedoczynnoœæ przytarczyc (wrodzona osteodystrofia Albrighta) Osteoporoza Ewa Sewerynek Choroby nadnerczy Ewa Sewerynek Nadczynnoœæ kory nadnerczy Niedoczynnoœæ kory nadnerczy Rdzeñ nadnerczy Hiperlipidemie Katarzyna Cypryk Oty³oœæ Katarzyna Cypryk Zespó³ metaboliczny Katarzyna Cypryk Cukrzyca Katarzyna Cypryk Dna moczanowa Katarzyna Cypryk Menopauza Ewa Sewerynek Zespó³ policystycznych jajników (PCOS) Katarzyna Cypryk J¹dro Ewa Sewerynek Hipogonadyzm pierwotny (hipergonadotropowy) u mê czyzn Hipogonadyzm wtórny (hipogonadotropowy) u mê czyzn Wnêtrostwo (kryptorchizm)

5 38 Medycyna rodzinna. Repetytorium. Czêœæ II Enterohormony Ewa Sewerynek Szyszynka Ma³gorzata Karbownik Zespo³y mnogiej gruczolakowatoœci wewn¹trzwydzielniczej i autoim munologiczne zespo³y niedoczynnoœci wielogruczo³owej Ma³gorzata Karbownik Choroby endokrynologiczne a ci¹ a Ma³gorzata Karbownik Cukrzyca a ci¹ a Choroby tarczycy a ci¹ a Guzy przysadki u kobiet ciê arnych Zespó³ Sheehana (martwica poporodowa przysadki) Rak piersi a ci¹ a Pytania kontrolne WYBRANE PROBLEMY PEDIATRYCZNE W PRAKTYCE LEKARZA RODZINNEGO Problemy okresu noworodkowego Urszula Godula-Stuglik ó³taczka okresu noworodkowego Noworodek matki chorej na cukrzycê embriopatia i fetopatia cukrzycowa Zmiany skórne Problemy gastroenterologiczne Choroby narz¹du wzroku Wrodzony krêcz szyi Badania przesiewowe u noworodków Rozwój psychofizyczny dzieci Krystyna W¹sowska-Królikowska, 6.3. Ewa Toporowska-Kowalska Okresy rozwoju psychofizycznego Monitorowanie rozwoju i stanu zdrowia Choroby uk³adu oddechowego Krystyna W¹sowska-Królikowska, 6.3. Ewa Toporowska-Kowalska Odrêbnoœci uk³adu oddechowego u dzieci Ostre zaka enia uk³adu oddechowego Zaka enia dolnych dróg oddechowych Przewlek³e choroby uk³adu oddechowego Choroby uk³adu kr¹ enia Maria y³a-frycz, Jacek Bia³kowski Podejrzenie wrodzonej wady serca u dziecka Przewodozale ne wady serca Bakteryjne zapalenie wsierdzia Choroby uk³adu pokarmowego Krystyna W¹sowska-Królikowska, 6.3. Ewa Toporowska-Kowalska Biegunka Alergia pokarmowa Celiakia Wymioty Choroba refluksowa Bóle brzucha Zapalenie b³ony œluzowej o³¹dka i dwunastnicy oraz choroba wrzodowa o³¹dka i dwunastnicy Zaburzenia czynnoœciowe Zaparcia ó³taczki Niewydolnoœæ w¹troby Nieswoiste zapalenia jelit Zapalenie trzustki

6 Spis treœci Choroby uk³adu krwiotwórczego Krystyna W¹sowska-Królikowska, Ewa Toporowska-Kowalska Niedokrwistoœæ (anemia) Skazy krwotoczne Choroby nowotworowe uk³adu krwiotwórczego Limfadenopatia Choroby nerek i dróg moczowych Urszula Godula-Stuglik Bia³komocz (proteinuria) Bia³komocz izolowany Krwinkomocz i krwiomocz Zaka enia uk³adu moczowego Moczenie nocne Choroby uk³adu nerwowego Urszula Godula-Stuglik Upoœledzenie umys³owe Bóle g³owy Mózgowe pora enie dzieciêce Drgawki u dzieci Choroby uwarunkowane genetycznie Krystyna W¹sowska-Królikowska, Ewa Toporowska-Kowalska Choroby metaboliczne Krystyna W¹sowska-Królikowska, Ewa Toporowska-Kowalska Pytania kontrolne PODSTAWOWE CHOROBY REUMATYCZNE W PRAKTYCE LEKARZA RODZINNEGO Irena Zimmermann-Górska Choroba zwyrodnieniowa stawów Reumatoidalne zapalenie stawów Choroby uk³adowe tkanki ³¹cznej Toczeñ rumieniowaty uk³adowy Zespó³ antyfosfolipidowy Twardzina uk³adowa Zapalenie wielomiêœniowe Zapalenia naczyñ po³¹czone z martwic¹ Zespó³ Sjögrena Rumieñ guzowaty Spondyloartropatie Zesztywniaj¹ce zapalenie stawów krêgos³upa Reaktywne zapalenia stawów Zapalenia stawów wywo³ane przez kryszta³y Dna moczanowa Reumatyzm tkanek miêkkich Zapalenie tkanek w okolicy rêki Zapalenie oko³ostawowe ³okcia ( ³okieæ tenisisty ) Zespó³ bolesnego barku Zapalenie tkanek w okolicy stawu kolanowego Zapalenie tkanek w okolicy stawu skokowego i stopy Fibromialgia Pytania kontrolne WYBRANE PROBLEMY PO O NICZO-GINEKOLOGICZNE Teresa Pajszczyk-Kieszkiewicz Krwawienia Krwawienia fizjologiczne Poronienie

7 40 Medycyna rodzinna. Repetytorium. Czêœæ II Ci¹ a ektopowa (graviditas extrauterina) o ysko przoduj¹ce (placenta praevia) o ysko przedwczeœnie oddzielone prawid³owo usadowione (ablatio placentae praecox) Krwawienia w III okresie porodu Krwawienia w po³ogu Krwawienia w okresie noworodkowym i niemowlêcym Krwawienia w okresie dzieciêcym Krwawienie w okresie pokwitania Krwawienia w okresie rozrodczym Krwawienie w okresie menopauzy Nowotwory z³oœliwe Bóle ` Bóle w okresie noworodkowym i dzieciêcym Bóle w okresie pokwitania Bóle w okresie rozrodczym Bóle w okresie pomenopauzalnym Up³awy Up³awy w okresie noworodkowym i niemowlêcym Up³awy w okresie dzieciêcym Up³awy w okresie dojrzewania Up³awy w okresie rozrodczym Up³awy w okresie pomenopauzalnym Patologia ci¹ y Stany nagl¹ce w po³o nictwie i ginekologii Pytania kontrolne WA NIEJSZE ZAGADNIENIA DOTYCZ CE CHIRURGII, Z UWZGLÊDNIENIEM URAZÓW Bogdan Modzelewski, Ryszard Markert Podstawowe wiadomoœci dotycz¹ce urazów g³owy, uk³adu kostno- -stawowego i narz¹dów wewnêtrznych Zwichniêcia i z³amania Zespó³ zmia d enia i zgniecenia Z³amania koœci czaszki Wstrz¹œnienie mózgu Z³amania krêgos³upa Urazy klatki piersiowej Odma pourazowa Obra enia jamy brzusznej Oparzenia i odmro enia Krwotoki wewnêtrzne i zewnêtrzne Rozlane zapalenie otrzewnej Kamica ó³ciowa Zaopatrywanie ran Choroby naczyñ obwodowych Choroby têtnic Zator Têtniak Choroby przewlek³e têtnic Choroby y³ ylaki koñczyn dolnych Choroby odbytnicy Zapalenie b³ony œluzowej kana³u odbytu

8 Spis treœci Szczelina odbytu Przetoka odbytnicza ylaki odbytu Wypadanie odbytnicy Przepukliny Zmiany zapalne skóry i tkanki podskórnej Ropowica Czyrak Zastrza³ Zanokcica Ropowica rêki Zapalenie gruczo³ów potowych Ropne zapalenie sutka Stopa cukrzycowa Ropieñ oko³oodbytniczy Pytania kontrolne PROBLEMY UROLOGICZNE W PRAKTYCE LEKARZA RODZINNEGO Andrzej Prelich Krwiomocz Kolka nerkowa Ropomocz Zatrzymanie moczu Wodonercze Nowotwory nerek Nowotwory pêcherza moczowego Nowotwór gruczo³u krokowego Nowotwór j¹dra agodny rozrost gruczo³u krokowego Stulejka Spodziectwo Wnêtrostwo Kamica moczowa Pytania kontrolne ZARYS CHORÓB UK ADU MOCZOWEGO Feliks Kacprzyk Ostra i przewlek³a niewydolnoœæ nerek Ostre i przewlek³e zaka enia uk³adu moczowego Œródmi¹ szowe i k³êbuszkowe zapalenia nerek Nefropatie wtórne Zespó³ nerczycowy Tubulopatie Pytania kontrolne WYBRANE PROBLEMY PSYCHIATRYCZNE Jolanta Rabe-Jab³oñska Uzale nienie od alkoholu i substancji psychoaktywnych Uzale nienie od alkoholu Uzale nienie od substancji psychoaktywnych Zaburzenia nerwicowe Zaburzenia schizofreniczne i urojeniowe Zaburzenia schizofreniczne Zaburzenia afektywne

9 42 Medycyna rodzinna. Repetytorium. Czêœæ II Zaburzenia psychiczne spowodowane stanem somatycznym Upoœledzenie umys³owe Zaburzenia osobowoœci Zaburzenia od ywiania Jad³owstrêt psychiczny Bulimia psychiczna Zasady farmakoterapii i psychoterapii zaburzeñ psychicznych Zaburzenia psychospo³eczne w nastêpstwie zaburzeñ funkcjonowania rodziny Zaburzenia psychiczne o pod³o u organicznym wraz z zaburzenia mi œwiadomoœci Zaburzenia psychiczne przebiegaj¹ce z otêpieniem Choroba Alzheimera Otêpienia Zasady postêpowania w stanach nag³ych w psychiatrii Pobudzenie psychoruchowe i zachowania agresywne Farmakoterapia w ostrych psychozach Powik³ania psychofarmakoterapii Pytania kontrolne PODSTAWOWE ZAGADNIENIA CHORÓB UK ADU NERWOWEGO Jacek Ro niecki Padaczka Napady uogólnione Napady czêœciowe Choroba i zespó³ Parkinsona Udar mózgu Udar niedokrwienny Udary zatokowe (lakunarne) Udar krwotoczny Krwotok podpajêczynówkowy Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych Zapalenie mózgu Guzy mózgu Bóle g³owy (pierwotne) Migrena Ból g³owy typu napiêciowego Klasterowy ból g³owy Korzeniowe zespo³y bólowe Rwa ramienna Rwa kulszowa Rwa udowa Zespo³y otêpienne Stwardnienie rozsiane Pytania kontrolne PODSTAWY ONKOLOGII W PRAKTYCE LEKARZA RODZINNEGO Radzis³aw Kordek, Piotr Potemski Czêœæ ogólna Epidemiologia nowotworów w Polsce

10 Spis treœci Profilaktyka onkologiczna Objawy alarmowe nowotworów Czêœæ szczegó³owa Rak p³uca Rak krtani Rak jamy ustnej i gard³a Rak prze³yku Rak o³¹dka Rak jelita grubego Nowotwory w¹troby Rak dróg ó³ciowych, pêcherzyka ó³ciowego i brodawki wiêk szej dwunastnicy Rak trzustki Rak piersi Rak szyjki macicy Rak trzonu macicy Rak jajnika Rak nerki Rak pêcherza moczowego Rak gruczo³u krokowego Nowotwory j¹dra Czerniak Ch³oniaki Szpiczak Rak tarczycy Zasady postêpowania z chorym w terminalnej fazie choroby nowotworowej Pytania kontrolne PODSTAWOWE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU CHORÓB ZAKA#NYCH Jan Kuydowicz Obowi¹zki i zadania wynikaj¹ce z Ustawy o chorobach zakaÿnych i zaka eniach Grypa i zespo³y grypopodobne Grypa Zespo³y grypopodobne Choroby zakaÿne przewodu pokarmowego ZakaŸne zatrucia pokarmowe Zatrucie jadem kie³basianym Dur brzuszny i dury rzekome A, B, C Robaczyce przewodu pokarmowego spotykane w Polsce Owsica Glistnica i w³osog³ówczyca Tasiemczyce Wirusowe zapalenie w¹troby Choroby odzwierzêce Krêtkowica kleszczowa (borelioza z Lyme) Toksoplazmoza Tularemia Bruceloza Wœcieklizna Anginy i mononukleoza zakaÿna Angina paciorkowcowa ( ropna ) B³onica gard³a

11 44 Medycyna rodzinna. Repetytorium. Czêœæ II Angina wirusowa Mononukleoza zakaÿna Zaka enie HIV i zespó³ nabytego upoœledzenia odpornoœci (AIDS) Pytania kontrolne WYBRANE PROBLEMY TOKSYKOLOGII KLINICZNEJ Lech Panasiuk Zatrucia lekami Zatrucia pochodnymi benzodiazepiny Zatrucia pochodnymi kwasu barbiturowego Zatrucia pochodnymi fenotiazyny Zatrucia trójpierœcieniowymi lekami antydepresyjnymi Zatrucia alkoholami i glikolami Zatrucia alkoholem etylowym Zatrucia alkoholem metylowym Zatrucia gazami Zatrucia tlenkiem wêgla Zatrucia grzybami Zatrucia muchomorem sromotnikowym Zatrucia œrodkami ochrony roœlin Zatrucia zwi¹zkami fosforoorganicznymi Zatrucia œrodkami r¹cymi Zatrucia kwasami Zatrucia zasadami Zatrucia narkotykami Zatrucia amfetamin¹ Zatrucia morfin¹ i innymi opiatami (heroina, kodeina) Rola lekarza rodzinnego w leczeniu ostrych zatruæ Pytania kontrolne NIEKTÓRE PROBLEMY OTORYNOLARYNGOLOGII J. Bo ydar Latkowski Choroby nosa i zatok przynosowych Niedro noœæ nosa Czyrak przedsionka nosa Krwawienia z nosa Polipy nosa Ostre zapalenie b³ony œluzowej nosa (katar) Ostre i przewlek³e zapalenie zatok przynosowych Nowotwory nosa i zatok przynosowych Choroby jamy ustnej Kamica œlinianek Guz mieszany œlinianki przyusznej Stany przedrakowe b³ony œluzowej jamy ustnej Rak wargi Choroby gard³a Ostre i przewlek³e zapalenie b³ony œluzowej gard³a Ostre i przewlek³e zapalenia migda³ków Przerost migda³ków podniebiennych Przerost migda³ka gard³owego (trzeciego) W³ókniak m³odzieñczy Rak migda³ków podniebiennych Rak czêœci nosowej gard³a

12 Spis treœci Choroby krtani Ostra dusznoœæ krtaniowa Ostre zapalenia krtani Przewlek³e zapalenie krtani Zapalenie podg³oœniowe u dzieci Rak krtani Choroby ucha Czyrak przewodu s³uchowego zewnêtrznego Woskowina i cia³a obce w przewodzie s³uchowym zewnêtrznym Ostre zapalenie ucha œrodkowego Przewlek³e zapalenie ucha œrodkowego Wysiêkowe zapalenie ucha œrodkowego u dzieci Choroba Ménière a i zespo³y menierowskie Otoskleroza Starcze uszkodzenia s³uchu Ostry i przewlek³y uraz akustyczny Najczêstsze powik³ania zapaleñ ucha œrodkowego Niektóre uwagi dotycz¹ce zawrotów g³owy oraz uszkodzeñ s³uchu Zawroty g³owy Uszkodzenia s³uchu Ró ne sposoby badania narz¹du s³uchu Zasady postêpowania farmakologicznego w uszkodzeniach s³uchu Wa niejsze dane o grzybicach w otorynolaryngologii Pytania kontrolne PODSTAWOWE CHOROBY DERMATOLOGICZNE Gra yna Broniarczyk-Dy³a Zaka enia bakteryjne Zaka enia gronkowcowe Zaka enia paciorkowcowe Mieszane zaka enia paciorkowcowo-gronkowcowe Boreliozy Choroby wirusowe Opryszczka zwyk³a Pó³pasiec Grupa brodawek Tr¹dzik pospolity i ró owaty Tr¹dzik pospolity Tr¹dzik ró owaty Choroby alergiczne Pokrzywka Atopowe zapalenie skóry Wyprysk kontaktowy Grzybice ylakowe owrzodzenia podudzi uszczyca Choroby pêcherzowe Pêcherzyca zwyk³a Pemfigoid Opryszczkowate zapalenie skóry

13 46 Medycyna rodzinna. Repetytorium. Czêœæ II Nowotwory skóry Rak podstawnokomórkowy Rak kolczystokomórkowy Czerniak z³oœliwy Choroby przenoszone drog¹ p³ciow¹ Ki³a Rze ¹czka Nierze ¹czkowe zapalenie cewki moczowej Pytania kontrolne WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU OKULISTYKI Jerzy Nawrocki Budowa ga³ki ocznej i podstawy badania okulistycznego Zaburzenia ustawienia i ruchomoœci ga³ek ocznych Zez towarzysz¹cy Zez pora enny Choroby powiek i spojówek Jêczmieñ Gradówka Zapalenie spojówek Choroby rogówki i twardówki Suche oko Bakteryjne zapalenie rogówki Zapalenie nadtwardówki Jaskra Zaæma Odwarstwienie siatkówki Retinopatia cukrzycowa i nadciœnieniowa Czerwone oko Wady wzroku Urazy narz¹du wzroku Krwiak powiek Urazy chemiczne Wylew podspojówkowy Z³amanie w obszarze koœci oczodo³u Urazy narzêdziem ostrym Pytania kontrolne PROBLEMY WIEKU PODESZ EGO Józef Kocemba Starzenie siê cz³owieka Chorowanie osób starszych Schorzenia geriatryczne Choroby o geriatrycznie odmiennym przebiegu Okreœlenie funkcjonalnej wydolnoœci seniorów Pytania kontrolne SKOROWIDZ