Biologia środowiska PRACA ZBIOROWA POD KIERUNKIEM: prof. Anny Grabińskiej-Łoniewskiej prof. Marii Łebkowskiej

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Biologia środowiska PRACA ZBIOROWA POD KIERUNKIEM: prof. Anny Grabińskiej-Łoniewskiej prof. Marii Łebkowskiej"

Transkrypt

1 Biologia środowiska PRACA ZBIOROWA POD KIERUNKIEM: prof. Anny Grabińskiej-Łoniewskiej prof. Marii Łebkowskiej Prezentowany podręcznik akademicki w przejrzysty i dokładny sposób opisuje wybrane zagadnienia z ekologii, morfologii wybranych grup organizmów zasiedlajacych biosfere, role mikroorganizmów w obiegu pierwiastków w przyrodzie czy biologiczne metody klasyfikacji wód. Przedstawia wodę, glebę i powietrze jako środowiska bytowania i przenoszenia mikroorganizmów. Podręcznik przeznaczony jest dla studentów i pracowników naukowych uniwersytetów, akademii rolniczych i uczelni technicznych zajmujacych sie ochrona i inżynieria środowiska. NOTA O KIEROWNICTWIE PRACY ZBIOROWEJ ANNA GRABIŃSKA-ŁONIEWSKA, PROF. DR HAB. INŻ. wykładowca Politechniki Warszawskiej, mikrobiolog, autorka 9 podręczników akademickich z dziedziny biologii biocenoz zasiedlajacych urządzenia do oczyszczania ścieków i uzdatniania wody oraz sieci wodociagowych., wielu monografii, prac przegladowych i artykułów naukowych. MARIA ŁEBKOWSKA, PROF. DR HAB. INŻ. wykładowca Politechniki Warszawskiej, mikrobiolog, Kierownik Zakładu Biologii Politechniki Warszawskiej, współautorka podręczników akademickich. KSIĄŻKA SKŁADA SIE Z 5 DZIAŁÓW TEMATYCZNYCH: Wybranych zagadnien z ekologii. Morfologii wybranych grup organizmów zasiedlajacych biosfere. Roli mikroorganizmów w obiegu pierwiastków w przyrodzie. Biologicznych metod klasyfikacji wód. Wody, gleby i powietrza jako srodowisk bytowania i przenoszenia mikroorganizmów. Podręcznik liczy 500 stron, w tym ilość rycin ilustrujacych przedstawione treści wynosi 750 oraz 30 tabel, bedących w wiekszosci oryginalnymi opracowaniami autorów. Przygotowano go wykorzystujac 100 prac zródłowych i kilkanascie podręczników zagranicznych. Wykaz cytowanych pozycji

2 literaturowych podano odrebnie dla każdego rozdziału. Przedmowa 9 ROZDZIAŁ I Wybrane zagadnienia z ekologii Charakterystyka poziomów organizacji biosfery Gatunek Populacja Zagęszczenie populacji Struktura populacji Oddziaływania wewnątrzgatunkowe Biocenoza Oddziaływania międzygatunkowe Struktura biocenozy Ekosystem Struktura troficzna, produkcja pierwotna i wtórna Piramida troficzna Sukcesja Różnorodność biologiczna Biosfera Ekosystemy wodne Właściwości wody jako środowiska życia organizmów Podział ekosystemów wodnych Ekosystemy słodkowodne Sukcesja w ekosystemach wodnych 46 Literatura 48 ROZDZIAŁ II Charakterystyka wybranych grup organizmów zasiedlających biosferę Wirusy Prokaryota Eukaryota Bakterie Budowa, wielkość i forma bakterii Ważniejsze struktury komórkowe bakterii Zasady nomenklatury bakterii 63 Literatura Sinice cyjanobakterie 65 Literatura Grzyby Charakterystyka ogólna Systematyka Główne grupy grzybów o znaczeniu użytkowym. 75

3 Literatura Glony Gromada: tobołki Pyrrophyta Gromada: eugleniny (klejnotki) Euglenophyta Gromada: glony złociste (chrysofity) Chrysophyta Gromada: zielenice Chlorophyta. 89 Literatura Rośliny telomowe (rośliny osiowe) Podgromada: mszaki Bryophytina Podgromada: widłakowe Lycophytina Podgromada: skrzypowe Sphenophytina Podgromada: paprociowe Pterophytina Podgromada: okrytozalążkowe Magnoliophytina (Angiospermae). 109 Literatura Makrofity. 122 Literatura Pierwotniaki Typ: wiciowe Mastigota Typ: zarodziowe Sarcodina Typ: orzęski Ciliata 138 Literatura Bezkręgowce słodkowodne Podkrólestwo: Parazoa Podkrólestwo: tkankowce Eumetazoa 147 Literatura 172 Źródła ilustracji 186 ROZDZIAŁ III Rola mikroorganizmów w obiegu pierwiastków biogennych w środowisku 187 Wprowadzenie Obieg węgla Asymilacja ditlenku węgla Utlenianie związków organicznych (oddychanie) Rozkład bezazotowych związków organicznych Rozkład związków organicznych zawierających azot (białek) scharakteryzowano w rozdziale obieg azotu (3.2.) Literatura Obieg azotu. 207 Wprowadzenie Mineralizacja związków organicznych zawierających azot (białek) Nitryfikacja Denitryfikacja Dysymilacyjna redukcja azotanów do amoniaku 218

4 Asymilacja azotanów (immobilizacja azotanów) Wiązanie azotu cząsteczkowego. 220 Literatura Obieg siarki. 228 Wprowadzenie Utlenianie siarki i jej zredukowanych związków Redukcja nieorganicznych związków siarki Dysymilacyjna redukcja siarczanów Asymilacyjna redukcja siarczanów 237 Literatura Obieg fosforu Występowanie związków fosforu w środowisku Przemiany fosforu w komórkach bakterii. 239 Literatura Obieg żelaza Występowanie w środowisku Wpływ na organizmy żywe Przemiany mikrobiologiczne związków żelaza w środowisku Utlenianie związków żelaza Redukcja związków żelaza Obieg żelaza w środowisku. 259 Literatura 262 ROZDZIAŁ IV Biologiczne metody klasyfikacji jakości wód. 263 Wprowadzenie Wskaźniki fitobentosowe; indeksy okrzemkowe Multimetryczny indeks okrzemkowy IO dla rzek Multimetryczny indeks okrzemkowy IOJ dla jezior Makrofity jako wskaźniki stanu ekologicznego jednolitych części wód. Makrofitowy Indeks Rzeczny MIR i Makrofitowy Indeks Stanu Ekologicznego ESMI dla jezior Ocena i klasyfikacja rzek na podstawie indeksu makrofitów MIR Ocena stanu ekologicznego jezior na podstawie analizy makrofitów Ocena klasy jakości wód na podstawie chlorofilu a zawartego w fitoplanktonie Metoda klasyfikacji wód rzek na podstawie analizy zespołu makrobezkręgowców bentosowych System saprobów Metody obliczeniowe oceny jakości wód Ochrona zbiorników wodnych przed zanieczyszczeniami 288 Literatura 288 Załącznik Załącznik ROZDZIAŁ V

5 Woda, gleba i powietrze jako środowisko bytowania i przenoszenia mikroorganizmów. 315 Wprowadzenie Woda Woda jako środowisko bytowania mikroorganizmów, wpływ warunków abiotycznych na ich rozwój Grupy mikroorganizmów występujące w wodzie i ich liczebność Przenoszenie przez wodę mikroorganizmów chorobotwórczych Metody badania wody. 334 Literatura Gleba Gleba jako środowisko bytowania mikroorganizmów Skład i funkcje zespołów mikroflory i fauny występujących w glebie Wpływ czynników abiotycznych na rozwój mikroorganizmów w glebie Przenoszenie przez glebę mikroorganizmów chorobotwórczych Metody badań mikrobiologicznych gleby. 357 Literatura Powietrze Mikroflora powietrza Powietrze jako miejsce przenoszenia mikroorganizmów chorobotwórczych Metody badań mikrobiologicznych powietrza 369 Literatura 373 INDEKS NAZW ŁACIŃSKICH. 375 KONTAKT Wydawnictwo Seidel-Przywecki wydawnictwo@seidel-przywecki.pl WWW: Tel: Fax: Adres: Olchowa 67B Józefosław

Spis treści. Przedmowa 9 ROZDZIAŁ I

Spis treści. Przedmowa 9 ROZDZIAŁ I Spis treści Przedmowa 9 ROZDZIAŁ I Wybrane zagadnienia z ekologii 11 1.1. Charakterystyka poziomów organizacji biosfery 14 1.1.1. Gatunek 14 1.1.2. Populacja 14 1.1.2.1. Zagęszczenie populacji 15 1.1.2.2.

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W KATEDRZE MIKROBIOLOGII ŚRODOWISKOWEJ

OPIS PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W KATEDRZE MIKROBIOLOGII ŚRODOWISKOWEJ OPIS PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W KATEDRZE MIKROBIOLOGII ŚRODOWISKOWEJ STUDIA STACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA - INŻYNIERSKIE Mikrobiologia Rola mikrobiologii. Świat mikroorganizmów: wirusy, bakterie, archebakterie,

Bardziej szczegółowo

4. Ekspresja informacji genetycznej Transkrypcja Translacja Kod genetyczny Geny i regulacja ich ekspresji...

4. Ekspresja informacji genetycznej Transkrypcja Translacja Kod genetyczny Geny i regulacja ich ekspresji... Spis treści 1. Skład chemiczny organizmów... 11 1.1. Woda... 11 4 1.2. Cukry... 13 1.3. Tłuszczowce... 16 1.4. Białka... 19 1.5. Kwasy nukleinowe... 23 1.6. Trifosforany nukleozydów... 27 1.7. Dinukleotydy...

Bardziej szczegółowo

Zakład Technologii Wody, Ścieków i Odpadów

Zakład Technologii Wody, Ścieków i Odpadów Zakład Technologii Wody, Ścieków i Odpadów Katedra Inżynierii Sanitarnej. Wydział Budownictwa i Architektury Semestr zimowy 2017/18 harmonogram zajęć przedmiotów z formą zajęć laboratoryjnych Chemia Budowlana

Bardziej szczegółowo

Botanika systematyczna - opis przedmiotu

Botanika systematyczna - opis przedmiotu Botanika systematyczna - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Botanika systematyczna Kod przedmiotu 13.9-WB-BiolP-BotSys-L-S14_pNadGenEPGI6 Wydział Kierunek Wydział Nauk Biologicznych Biologia

Bardziej szczegółowo

Katedra Fizyki Budowli i Energii Odnawialnej mgr Dorota Koruba Prof. dr hab. inż. Jerzy Zbigniew Piotrowski

Katedra Fizyki Budowli i Energii Odnawialnej mgr Dorota Koruba Prof. dr hab. inż. Jerzy Zbigniew Piotrowski KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Biologia Środowiskowa Nazwa modułu w języku angielskim Environmental Biology Obowiązuje od roku akademickiego 2016/2017 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Środowiska I stopień Ogólnoakademicki. niestacjonarne. dr hab. inż. Lidia Dąbek, prof. PŚk. Dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk.

Inżynieria Środowiska I stopień Ogólnoakademicki. niestacjonarne. dr hab. inż. Lidia Dąbek, prof. PŚk. Dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Biologia i ekologia 2 Nazwa modułu w języku angielskim Biology and ecology Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE

Bardziej szczegółowo

Eco-Tabs. Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych

Eco-Tabs. Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych TM Eco-Tabs Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych Prof. dr hab. Ryszard J. Chróst Zakład Ekologii Mikroorganizmów UW Przyczyny i skutki eutrofizacji wód podlegające

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Nr3 im. Władysława Grabskiego w Kutnie

Zespół Szkół Nr3 im. Władysława Grabskiego w Kutnie Zespół Szkół Nr3 im. Władysława Grabskiego w Kutnie Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych zajęć edukacyjnych ( kształcenie zawodowe)

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. (pieczęć wydziału) Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 8 z 9

KARTA PRZEDMIOTU. (pieczęć wydziału) Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 8 z 9 Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 KARTA PRZEDMIOTU (pieczęć wydziału) Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 8 z 9 1. Nazwa przedmiotu: Mikrobiologia ogólna 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Środowiska I stopień Ogólnoakademicki. stacjonarne. Katedra Inżynierii i Ochrony Środowiska. Dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk.

Inżynieria Środowiska I stopień Ogólnoakademicki. stacjonarne. Katedra Inżynierii i Ochrony Środowiska. Dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Biologia i ekologia Nazwa modułu w języku angielskim Biology and ecology Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 2. Życie biosfery Biogeneza i historia biosfery Przedmowa Wstęp... 15

Spis treści. 2. Życie biosfery Biogeneza i historia biosfery Przedmowa Wstęp... 15 Spis treści Przedmowa........................................... 11 1. Wstęp............................................ 15 1.1. Czego czytelnik powinien się spodziewać po tej książce?............. 15

Bardziej szczegółowo

ISBN

ISBN 1 2 Recenzent wydania pierwszego: dr hab. RYSZARD GOŁDYN, prof. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Poszczególne ćwiczenia napisali: dr MICHAŁ MICHAŁKIEWICZ wprowadzenie, ćwiczenia 4, 6-12 mgr MAŁGORZATA

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału z biologii do klasy III.

Rozkład materiału z biologii do klasy III. Rozkład materiału z biologii do klasy III. L.p. Temat lekcji Treści programowe Uwagi 1. Nauka o funkcjonowaniu przyrody. 2. Genetyka nauka o dziedziczności i zmienności. -poziomy różnorodności biologicznej:

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Środowiska I stopień Ogólnoakademicki. niestacjonarne. dr hab. inż. Lidia Dąbek, prof. PŚk. Dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk.

Inżynieria Środowiska I stopień Ogólnoakademicki. niestacjonarne. dr hab. inż. Lidia Dąbek, prof. PŚk. Dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Biologia i ekologia 1 Nazwa modułu w języku angielskim Biology and ecology Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE

Bardziej szczegółowo

WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY

WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne

Bardziej szczegółowo

POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data

POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data 1. Struktura organizmu i funkcje, jakim ona służy ( komórki,

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania:

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania: MONITORING JEZIOR W LATACH 2010-2015 Program badań realizowany przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie w latach 2010-2015 był zgodny z Programem Państwowego Monitoringu Środowiska województwa

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Środowiska II stopnia (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk.

Inżynieria Środowiska II stopnia (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk. Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013

Bardziej szczegółowo

Ekologia wód śródlądowych - W. Lampert, U. Sommer. Spis treści

Ekologia wód śródlądowych - W. Lampert, U. Sommer. Spis treści Ekologia wód śródlądowych - W. Lampert, U. Sommer Spis treści Od tłumacza Przedmowa do pierwszego wydania Przedmowa do drugiego wydania Od Autorów do wydania polskiego 1.Ekologia i ewolucja 1.1.Dobór naturalny

Bardziej szczegółowo

określa, czym się zajmują ekologia, ochrona środowiska i ochrona przyrody określa niszę ekologiczną wybranych gatunków

określa, czym się zajmują ekologia, ochrona środowiska i ochrona przyrody określa niszę ekologiczną wybranych gatunków WYMAGANIA EDUKACYJNE Z EKOLOGII Z ELEMENTAMI OCHRONY ŚRODOWISKA DLA KLASY III ZAKRES ROSZERZONY Biologia na czasie 3 zakres rozszerzony Dział programu Lp. Temat Poziom wymagań konieczny (K) podstawowy

Bardziej szczegółowo

Mikrobiologia środowiskowa - opis przedmiotu

Mikrobiologia środowiskowa - opis przedmiotu Mikrobiologia środowiskowa - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Mikrobiologia środowiskowa Kod przedmiotu 13.4-WB-OSOD-MŚr-W-S14_pNadGenMVRC0 Wydział Kierunek Wydział Nauk Biologicznych

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Mikroorganizmy środowisk wodnych. Microorganisms of the aquatic environments. Kod Punktacja ECTS* 2

KARTA KURSU. Mikroorganizmy środowisk wodnych. Microorganisms of the aquatic environments. Kod Punktacja ECTS* 2 Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr.. KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Mikroorganizmy środowisk wodnych Microorganisms of the aquatic environments Kod Punktacja ECTS* 2 Koordynator Dr Grzegorz Migdałek Zespół

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH

DZIENNIK ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH DZIENNIK ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH REALIZOWANYCH W RAMACH PROGRAMU ROZWOJOWEGO SZKOŁY w projekcie Dolnośląska szkoła liderem projakościowych zmian w polskim systemie edukacji Priorytet IX Rozwój wykształcenia

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 17. Efekty kształcenia: 1 Nr Opis efektu kształcenia Metoda sprawdzenia efektu kształcenia. Forma prowadzenia zajęć

KARTA PRZEDMIOTU. 17. Efekty kształcenia: 1 Nr Opis efektu kształcenia Metoda sprawdzenia efektu kształcenia. Forma prowadzenia zajęć (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: BIOLOGIA I EKOLOGIA 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2011/2012 4. Forma kształcenia:

Bardziej szczegółowo

Intensywność procesów. troficznym jezior mazurskich

Intensywność procesów. troficznym jezior mazurskich Zakład Ekologii Mikroorganizmów, Uniwersytet Warszawski ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa E-mail: microb.ecol@biol.uw.edu.pl Intensywność procesów mikrobiologicznych w gradiencie troficznym jezior mazurskich

Bardziej szczegółowo

Zrównoważona rekultywacja - czyli ekologiczne podejście do rekultywacji jezior

Zrównoważona rekultywacja - czyli ekologiczne podejście do rekultywacji jezior Zrównoważona rekultywacja - czyli ekologiczne podejście do rekultywacji jezior prof. dr hab. Ryszard Gołdyn Zakład Ochrony Wód, Wydział Biologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu RevitaLife 2018

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania:

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania: Monitoring jezior w latach 2010-2013 Program badań realizowany przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie w latach 2010-2013 był zgodny z Programem Państwowego Monitoringu Środowiska województwa

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe kryteria oceniania z biologii - klasa III gimnazjum

Szczegółowe kryteria oceniania z biologii - klasa III gimnazjum Szczegółowe kryteria oceniania z biologii - klasa III gimnazjum Temat lekcji Ekologia a ochrona i ochrona Czym jest gatunek? Jakie czynniki ograniczają rozmieszczenie organizmów? Przegląd wybranych gatunków

Bardziej szczegółowo

Ekologia i ochrona środowiska

Ekologia i ochrona środowiska Ekologia i ochrona środowiska Wykład 3 dr Tomasz Kruszyński 1 NAUKA O SYSTEMACH zbiór a system (układ) właściwości systemu biosystem systemy wykazują pewną ciekawą własność, którą wyraża zasada Nernsta:

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania:

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania: Monitoring jezior w latach 2010-2012 Program badań realizowany przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie był zgodny z Programem Państwowego Monitoringu Środowiska województwa mazowieckiego

Bardziej szczegółowo

Metody biologiczne w ocenie stanu środowiska

Metody biologiczne w ocenie stanu środowiska 1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim Metody biologiczne w ocenie stanu środowiska 2. Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim Biological methods for the environmental assessment 3. Jednostka

Bardziej szczegółowo

Ostateczna postać długotrwałych zmian w określonych warunkach klimatyczno-geologicznych to:

Ostateczna postać długotrwałych zmian w określonych warunkach klimatyczno-geologicznych to: WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: OCHRONA ŚRODOWISKA RODZAJ STUDIÓW: STACJONARNE I STOPNIA ROK AKADEMICKI 2014/2015 WYKAZ PRZEDMIOTÓW EGZAMINACYJNYCH: I. Ekologia II.

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania:

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania: MONITORING JEZIOR W LATACH 2010-2014 Program badań realizowany przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie w latach 2010-2014 był zgodny z Programem Państwowego Monitoringu Środowiska województwa

Bardziej szczegółowo

Ekologia. Transport II stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Ekologia. Transport II stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Ekologia Nazwa modułu w języku angielskim Ecology Obowiązuje od roku akademickiego

Bardziej szczegółowo

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Wydział: INŻYNIERIA ŚRODOWISKA Kierunek: OCHRONA ŚRODOWISKA (OS) Stopień studiów: I Efekty kształcenia na I stopniu dla kierunku OS K1OS_W01 K1OS_W02 K1OS_W03 OPIS KIERUNKOWYCH

Bardziej szczegółowo

WZPiNoS KUL Jana Pawła II Rok akademicki 2016/2017 Instytut Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria środowiska II stopnia

WZPiNoS KUL Jana Pawła II Rok akademicki 2016/2017 Instytut Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria środowiska II stopnia WZPiNoS KUL Jana Pawła II Rok akademicki 2016/2017 Instytut Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria środowiska II stopnia Zagadnienia do egzaminu magisterskiego na rok akademicki 2016/2017 Kierunek:

Bardziej szczegółowo

Dział I Powitanie biologii

Dział I Powitanie biologii Wymagania podstawowe Uczeń: Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Dział I Powitanie biologii wymienia nazwy dziedzin biologii, wskazuje ważne etapy w rozwoju biologii jako nauki. określa podstawowe zasady prowadzenia

Bardziej szczegółowo

Mikrobiologia wód SYLABUS A. Informacje ogólne

Mikrobiologia wód SYLABUS A. Informacje ogólne Mikrobiologia wód SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język

Bardziej szczegółowo

Rok studiów I, semestr 1

Rok studiów I, semestr 1 Plan studiów na kierunku Ochrona środowiska Specjalność:Ochrona środowiska Profil kształcenia: Forma studiów: Poziom studiów: Obszar kształcenia: Ogólnoakademicki Stacjonarne Studia pierwszego stopnia

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: Biotechnologia Rodzaj przedmiotu: Obieralny, moduł 5.1 Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium Profil kształcenia: ogólnoakademicki Technologie wody i ścieków Water and wastewater

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII KLASA 5 DOBRY. DZIAŁ 1. Biologia jako nauka ( 4godzin)

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII KLASA 5 DOBRY. DZIAŁ 1. Biologia jako nauka ( 4godzin) WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII KLASA 5 DOPUSZCZAJĄCY DOSTATECZNY DOBRY BARDZO DOBRY CELUJĄCY DZIAŁ 1. Biologia jako nauka ( 4godzin) wskazuje biologię jako naukę o organizmach wymienia czynności życiowe

Bardziej szczegółowo

Zakładane efekty kształcenia dla kierunku

Zakładane efekty kształcenia dla kierunku Zakładane efekty dla kierunku Jednostka prowadząca kierunek studiów Nazwa kierunku studiów Specjalności Obszar Profil Poziom Forma Tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta Dziedziny nauki i dyscypliny

Bardziej szczegółowo

"Zagrożenia biologiczne w budynku" Autor: Bronisław Zyska. Rok wydania: Miejsce wydania: Warszawa

Zagrożenia biologiczne w budynku Autor: Bronisław Zyska. Rok wydania: Miejsce wydania: Warszawa "Zagrożenia biologiczne w budynku" Autor: Bronisław Zyska Rok wydania: 1999 Miejsce wydania: Warszawa Wyczerpujący opis zagrożeń biologicznych w obiektach budowlanych i sposobów zapobiegania im. Książka

Bardziej szczegółowo

Koło Naukowe Mikrobiologów. Opiekun Koła Dr Dorota Górniak Katedra Mikrobiologii

Koło Naukowe Mikrobiologów. Opiekun Koła Dr Dorota Górniak Katedra Mikrobiologii Koło Naukowe Mikrobiologów Opiekun Koła Dr Dorota Górniak Katedra Mikrobiologii Stan koła: 8 osób z kierunków: Biotechnologia Mikrobiologia Studia zarówno I jak i II stopnia. ZAPRASZAMY KONTAKT: Katedra

Bardziej szczegółowo

Definicje podstawowych pojęć. (z zakresu ekologii)

Definicje podstawowych pojęć. (z zakresu ekologii) Definicje podstawowych pojęć (z zakresu ekologii) Ekologia Zajmuje się strukturą i funkcjonowaniem ekosystemów (układów ekologicznych w przyrodzie). Przez strukturę układu ekologicznego rozumiemy zarówno

Bardziej szczegółowo

Wydział Nauk o Środowisku

Wydział Nauk o Środowisku Przedmioty przyporządkowane do efektów kierunkowych - obszarowych Tabela 2.1 Objaśnienie oznaczeń: K kierunkowe efekty kształcenia W kategoria wiedzy U kategoria umiejętności K (po podkreślniku) - kategoria

Bardziej szczegółowo

Studia podyplomowe MONITORING WÓD POWIERZCHNIOWYCH WEDŁUG RAMOWEJ DYREKTYWY WODNEJ

Studia podyplomowe MONITORING WÓD POWIERZCHNIOWYCH WEDŁUG RAMOWEJ DYREKTYWY WODNEJ Studia podyplomowe MONITORING WÓD POWIERZCHNIOWYCH WEDŁUG RAMOWEJ DYREKTYWY WODNEJ Cel studiów Studia kierowane są do absolwentów studiów wyższych magisterskich, inżynierskich i licencjackich, pracujących

Bardziej szczegółowo

kierunek: Biologia studia stacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2018/2019

kierunek: Biologia studia stacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2018/2019 specjalność: Biologia środowiskowa I kierunkowe 276 Przedmioty specjalnościowe (Biologia Środowiskowa) specjalnościowe 674 12 Archeozoologia w badaniach środowiskowych 14 15 14 15 29 ZO 2 13 Geograficzne

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia. 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne. 3. POZIOM STUDIÓW: II stopień

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia. 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne. 3. POZIOM STUDIÓW: II stopień KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne 3. POZIOM STUDIÓW: II stopień 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: I rok/i semestr 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 2 6. LICZBA GODZIN: 15 7.

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r. Dz.U.2011.258.1549 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I 1. 2. 3. podstawowe kierunkowe 1 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 556 11 Analityka substancji toksycznych

Bardziej szczegółowo

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 ECTS w semestrze Przedmioty podstawowe

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 ECTS w semestrze Przedmioty podstawowe specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I podstawowe kierunkowe 110 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 344 11 Analityka substancji toksycznych w środowisku

Bardziej szczegółowo

DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO

DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO Należy pamiętać, że: Mikrobiologiczną florę środowiska szpitalnego stanowią: wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki, niezwykle

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORATU OCHRONY ŚRODOWISKA W SZCZECINIE

LABORATORIUM WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORATU OCHRONY ŚRODOWISKA W SZCZECINIE X. LABORATORIUM WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORATU OCHRONY ŚRODOWISKA W SZCZECINIE Laboratory of the Voivodeship Inspectorate of Environmental Protection in Szczecin W okresie od stycznia 2010 roku do września

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 258 15110 Poz. 1549 1549 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 5 sierpnia 2016 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 21 lipca 2016 r.

Warszawa, dnia 5 sierpnia 2016 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 21 lipca 2016 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 5 sierpnia 2016 r. Poz. 1187 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części

Bardziej szczegółowo

Ocena stanu / potencjału ekologicznego, stanu chemicznego i ocena stanu wód rzecznych.

Ocena stanu / potencjału ekologicznego, stanu chemicznego i ocena stanu wód rzecznych. Ocena stanu jednolitych części powierzchniowych wód płynących (w tym zbiorników zaporowych) w 2013 roku, z uwzględnieniem monitoringu w latach 2011 i 2012. Zgodnie z zapisami Ramowej Dyrektywy Wodnej podstawowym

Bardziej szczegółowo

ZESTAW PYTAŃ DO EGZAMINU DYPLOMOWEGO MAGISTERSKIEGO POTWIERDZAJACEGO UZYSKANE EFEKTY KSZTAŁCENIA

ZESTAW PYTAŃ DO EGZAMINU DYPLOMOWEGO MAGISTERSKIEGO POTWIERDZAJACEGO UZYSKANE EFEKTY KSZTAŁCENIA ZESTAW PYTAŃ DO EGZAMINU DYPLOMOWEGO MAGISTERSKIEGO POTWIERDZAJACEGO UZYSKANE EFEKTY KSZTAŁCENIA Kierunek Inżynieria Środowiska studia II stopnia (magisterskie) 1. Definicja niezawodności funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 258 15110 Poz. 1549 1549 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie makrofitów w ocenie wód płynących

Zastosowanie makrofitów w ocenie wód płynących Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu LETNIA SZKOŁA EKOLOGII Kurs naukowo-szkoleniowy przygotowujący do realizacji zadań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej i Dyrektywy Siedliskowej Zastosowanie makrofitów

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia r. wersja 4., projekt z dnia 1 VI 2011 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia................... 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia KOD WF/II/st/2

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia KOD WF/II/st/2 KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia KOD WF/II/st/2 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne 3. POZIOM STUDIÓW 1 : II stopień studia stacjonarne 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: I rok/i semestr 5. LICZBA PUNKTÓW

Bardziej szczegółowo

ROŚLINY ZARODNIKOWE SYLABUS A. Informacje ogólne

ROŚLINY ZARODNIKOWE SYLABUS A. Informacje ogólne ROŚLINY ZARODNIKOWE SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język

Bardziej szczegółowo

Ekologia 3/21/2018. Organizacja wykładów, 2017/2018 (14 x ~96 min) Studiowanie (na Uniwersytecie Jagiellońskim)

Ekologia 3/21/2018. Organizacja wykładów, 2017/2018 (14 x ~96 min) Studiowanie (na Uniwersytecie Jagiellońskim) Prof. dr hab. Ryszard Laskowski Instytut Nauk o Środowisku ul. Gronostajowa 7, pok. 2.1.2 www.eko.uj.edu.pl/laskowski konsultacje: środy, 10.00-11.30 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Ekosystemy 1/20

Bardziej szczegółowo

P l a n s t u d i ó w. poziom 6

P l a n s t u d i ó w. poziom 6 Wydział prowadzący kierunek studiów: P l a n s t u d i ó w Biologii i Ochrony Środowiska Kierunek studiów: (nazwa kierunku musi być adekwatna do zawartości programu kształcenia a zwłaszcza do zakładanych

Bardziej szczegółowo

Zagrożenie eutrofizacją i zakwaszeniem ekosystemów leśnych w wyniku koncentracji zanieczyszczeń gazowych oraz depozytu mokrego

Zagrożenie eutrofizacją i zakwaszeniem ekosystemów leśnych w wyniku koncentracji zanieczyszczeń gazowych oraz depozytu mokrego Zagrożenie eutrofizacją i zakwaszeniem ekosystemów leśnych w wyniku koncentracji zanieczyszczeń gazowych oraz depozytu mokrego Anna Kowalska Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Sękocin Stary,

Bardziej szczegółowo

BIOLOGIA KLASA I GIMNAZJUM - wymagania edukacyjne.

BIOLOGIA KLASA I GIMNAZJUM - wymagania edukacyjne. BIOLOGIA KLASA I GIMNAZJUM - wymagania edukacyjne. DZIAŁ PROGRAMU I. Biologia nauka o życiu DOPUSZCZAJĄCY DOSTATECZNY DOBRY BARDZO DOBRY CELUJĄCY określa przedmiot badań biologii jako nauki podaje przykłady

Bardziej szczegółowo

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii biogeochemia Ryszard Laskowski 1/31 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków chemicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami ekosystemu oraz

Bardziej szczegółowo

REALIZACJA ŚCIEŻKI EKOLOGICZNEJ

REALIZACJA ŚCIEŻKI EKOLOGICZNEJ II LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA WE WŁOCŁAWKU REALIZACJA ŚCIEŻKI EKOLOGICZNEJ Koordynator ścieżki dr Wojciech Górecki Szczegółowe cele kształcenia i wychowania dla ścieżki ekologicznej

Bardziej szczegółowo

I. Pobieranie próbek. Lp. Wykaz czynności Wielkość współczynnika

I. Pobieranie próbek. Lp. Wykaz czynności Wielkość współczynnika Koszty i wykaz badań wykonywanych w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Poznaniu 1. Stawka podstawowa wynosi 40,41 zł. 2. Wyliczenie kosztów usługi następuje w sposób następujący: koszt usługi

Bardziej szczegółowo

Historia roślin na Ziemi

Historia roślin na Ziemi Historia roślin na Ziemi Dr Joanna Piątkowska-Małecka Eon archaiczny 1 Eon archaiczny Dominują bakterie (gł. nitkowate formy) Pojawiają się najstarsze stromatolity Eon proterozoiczny (paleoproterozoik,

Bardziej szczegółowo

Biologia Klasa 3. - określa zakres ekologii, - wymienia biotyczne i abiotyczne

Biologia Klasa 3. - określa zakres ekologii, - wymienia biotyczne i abiotyczne Biologia Klasa 3 Dział :Wzajemne zależności między organizmami a środowiskiem Numer lekcji Temat lekcji Osiągnięcia ucznia podstawowe Osiągnięcia ucznia ponadpodstawowe 1 2 3 4 1. Charakterystyka środowiska

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział programu I. Biologia nauka o życiu Temat 1. Biologia jako nauka Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Bardziej szczegółowo

12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) WIEDZA

12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) WIEDZA KARTA PRZEDMIOTU. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia i ochrona środowiska 2. KIERUNEK: Mechanika i Budowa Maszyn 3. POZIOM STUDIÓW: I 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: II/IV. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 3 6. LICZBA GODZIN: 30

Bardziej szczegółowo

Ekologia. Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Ekologia. Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii Ekologia Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków Ryszard Laskowski www.cyfronet.edu.pl/~uxlaskow 1/35 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków

Bardziej szczegółowo

CYKL AZOTU W BIOSFERZE

CYKL AZOTU W BIOSFERZE CYKL AZOTU W BIOSFERZE Stopień utlenienia związek +5 N 2 O 5 HNO 3, NO 3 - +4 NO 2 N 2 O 4 +3 HNO 2 NO 2 - +2 NO +1 N 2 O 0 N 2 (-1, -2) (NH 2 OH, N 2 H 4 ) -3 NH 3, NH + 4 CH 3 NH 2 Stopień utlenienia

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I rok II rok Wymiar godzin 1. 2. 3. 4. podstawowe kierunkowe 78 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 504 9 Organizmy

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I rok II rok Wymiar godzin 1. 2. 3. 4. podstawowe kierunkowe 124 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 866 9

Bardziej szczegółowo

Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek. cieków w Cukrowni Cerekiew. Cerekiew S.A.

Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek. cieków w Cukrowni Cerekiew. Cerekiew S.A. Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek cieków w Cukrowni Cerekiew Cerekiew S.A. Spis treści Część ogólna, Charakterystyka techniczna obiektów, Etapy budowy, Przeprowadzenie rozruchu wstępnego, Przeprowadzenie

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Wydział Biologiczno-Rolniczy. Katedra Agrobiologii i Ochrony Środowiska

SYLABUS. Wydział Biologiczno-Rolniczy. Katedra Agrobiologii i Ochrony Środowiska SYLABUS 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Mikrobiologia środowiska Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki realizującej

Bardziej szczegółowo

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii biogeochemia Ryszard Laskowski 1 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków chemicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami ekosystemu oraz wymiany

Bardziej szczegółowo

Obserwacje, doświadczenia, hodowle - aktywny uczeń na lekcjach biologii w klasie piątej

Obserwacje, doświadczenia, hodowle - aktywny uczeń na lekcjach biologii w klasie piątej Obserwacje, doświadczenia, hodowle - aktywny uczeń na lekcjach biologii w klasie piątej Anna Kimak-Cysewska 2018 Samodzielne przeprowadzenie nawet bardzo prostego doświadczenia lub obserwacji dostarcza

Bardziej szczegółowo

WPROWADZENIE ROZDZIAŁ PIERWSZY 1. EKOLOGIA ORGANIZMÓW CZYNNIKI KLIMATYCZNE Promieniowanie Promieniowanie jako czynnik

WPROWADZENIE ROZDZIAŁ PIERWSZY 1. EKOLOGIA ORGANIZMÓW CZYNNIKI KLIMATYCZNE Promieniowanie Promieniowanie jako czynnik WPROWADZENIE ROZDZIAŁ PIERWSZY 1. EKOLOGIA ORGANIZMÓW. 1.1. CZYNNIKI KLIMATYCZNE 1.1.1. Promieniowanie 1.1.1.1. Promieniowanie jako czynnik ograniczający. 1.1.1.2. Promieniowanie w róŝnych warstwach atmosfery

Bardziej szczegółowo

STAN EKOLOGICZNY I STAN CHEMICZNY

STAN EKOLOGICZNY I STAN CHEMICZNY STAN EKOLOGICZNY I STAN CHEMICZNY nowe pojęcia w ochronie wód powierzchniowych Konferencja STAN ŚRODOWISKA W REGIONIE BADANIA, GOSPODARKA, INWESTYCJE Rzeszów, 13 października 2011 r. Jolanta Nawrot Wydział

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Ekologiczne i społeczne aspekty biotechnologii Ecological and social aspects of biotechnology Kierunek: biotechnologia Kod przedmiotu: Rodzaj przedmiotu: treści kierunkowych Rodzaj zajęć:

Bardziej szczegółowo

Drobnoustroje w ochronie środowiska SYLABUS A. Informacje ogólne

Drobnoustroje w ochronie środowiska SYLABUS A. Informacje ogólne Drobnoustroje w ochronie środowiska A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod Rodzaj Rok studiów

Bardziej szczegółowo

Przedmiot Podstawy ekologii i ochrony środowiska EOS. studiów 9 4

Przedmiot Podstawy ekologii i ochrony środowiska EOS. studiów 9 4 Przedmiot Podstawy ekologii i ochrony środowiska kod TR/1/PP/ EOS nr w planie ECTS studiów 9 4 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia I o Rok/Semestr I/2 Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny)

Bardziej szczegółowo

Zakres wiadomości i umiejętności oraz wykaz literatury. Wymagania w zakresie treści nauczania na poszczególnych etapach:

Zakres wiadomości i umiejętności oraz wykaz literatury. Wymagania w zakresie treści nauczania na poszczególnych etapach: ZAŁĄCZNIK NR 1 Zakres wiadomości i umiejętności oraz wykaz literatury Na wszystkich etapach Konkursu obowiązuje określony dla każdego z nich zakres wiadomości i umiejętności zawarty w wymaganiach ogólnych

Bardziej szczegółowo

posługuje się podstawową terminologią biologiczną.

posługuje się podstawową terminologią biologiczną. Propozycja planu dydaktycznego z biologii w klasie VIII do nowej podstawy programowej. Autorami propozycji są nauczyciele uczestnicy warsztatów W 151. Plan należy uzupełnić o kryteria wymagań, ponadto

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I 1. 2. 3. podstawowe kierunkowe 124 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 796 8 Organizmy modelowe w badaniach

Bardziej szczegółowo

Ekologia (struktura ekosystemu, przepływ energii i krążenie materii, różnorodność biologiczna i elementy ochrony środowiska)

Ekologia (struktura ekosystemu, przepływ energii i krążenie materii, różnorodność biologiczna i elementy ochrony środowiska) Biologia poziom rozszerzony Liceum III, zadania na marzec Ekologia (struktura ekosystemu, przepływ energii i krążenie materii, różnorodność biologiczna i elementy ochrony środowiska) Wymogi podstawy programowej:

Bardziej szczegółowo

Prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa

Prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa Prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa A A 1. Wstęp Prawo ochrony środowiska tworzą akty prawne o różnej randze. Najwyższym z nich jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, uchwalona w 1997

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI KATEDRA BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ. Mgr inż. Piotr Banaszek

WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI KATEDRA BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ. Mgr inż. Piotr Banaszek WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI KATEDRA BIOTECHNOLOGII ŚRODOWISKOWEJ UL. AKADEMICKA 2 44-100 GLIWICE T: +48 32 237 29 15 T: +48 32 237 28 24 F: +48 32 237 29 46 kbs@polsl.gliwice.pl N I P :

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA - CYKLE BIOGEOCHEMICZNE

PODSTAWY FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA - CYKLE BIOGEOCHEMICZNE PODSTAWY FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA - CYKLE BIOGEOCHEMICZNE Podstawą funkcjonowania ekosystemu jest przepływ energii i obiegi materii. Obieg materii dotyczy naturalnego krążenia pierwiastków chemicznych,

Bardziej szczegółowo

Wykład IV - Mikroorganizmy w środowisku i w przemyśle. przemyśle - opis przedmiotu. Informacje ogólne WB-OSD-MwŚ-W-S14_pNadGen6BSAM.

Wykład IV - Mikroorganizmy w środowisku i w przemyśle. przemyśle - opis przedmiotu. Informacje ogólne WB-OSD-MwŚ-W-S14_pNadGen6BSAM. IV - Mikroorganizmy w środowisku i w przemyśle - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu IV - Mikroorganizmy w środowisku i w przemyśle Kod przedmiotu 13.9-WB-OSD-MwŚ-W-S14_pNadGen6BSAM Wydział

Bardziej szczegółowo

KrąŜenie materii i przepływ energii w ekosystemie. Piotr Oszust

KrąŜenie materii i przepływ energii w ekosystemie. Piotr Oszust KrąŜenie materii i przepływ energii w ekosystemie Piotr Oszust Materia krąŝy w ekosystemie poniewaŝ rośliny pobierają ją z gleby w postaci związków nieorganicznych w procesie fotosyntezy przekształcają

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie makrofitów w ocenie wód płynących

Zastosowanie makrofitów w ocenie wód płynących Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu LETNIA SZKOŁA EKOLOGII Kurs naukowo-szkoleniowy przygotowujący do realizacji zadań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej i Dyrektywy Siedliskowej Zastosowanie makrofitów

Bardziej szczegółowo

Instrukcja laboratorium z ochrony środowiska. Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód

Instrukcja laboratorium z ochrony środowiska. Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód Instrukcja laboratorium z ochrony środowiska Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód Cel ćwiczenia Ćwiczenie ma za zadanie zapoznanie się z wybranymi metodami określania wskaźników

Bardziej szczegółowo