OCENA SKUTKÓW REGULACJI

Transkrypt

1 Nazwa projektu Ustawa o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące Ministerstwo Edukacji Narodowej Data sporządzenia Źródło: Inne Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza Stanu lub Podsekretarza Stanu p. Anna Zalewska Minister Edukacji Narodowej Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu Elżbieta Wysokińska radca ministra tel Nr w wykazie prac UD484 OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Jaki problem jest rozwiązywany? Celem niniejszej nowelizacji jest w szczególności kontynuacja procesu doskonalenia rozwiązań w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli, zmierzających do podniesienia prestiżu zawodu nauczyciela, premiowania wysokiej jakości pracy nauczycieli oraz zapewnienia odpowiednich warunków do ich rozwoju zawodowego. Zapewnienie wysokiej jakości kształcenia jest jednym z najważniejszych priorytetów polityki oświatowej państwa. Szczególnie ważne dla osiągnięcia powyższego celu jest zaangażowanie ze strony nauczycieli. Bez udziału nauczycieli nie jest bowiem możliwe dokonanie zmian jakościowych w edukacji. Rozwiązania proponowane w projekcie ustawy przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności tego zawodu poprzez m.in. dalsze wzmocnienie motywacyjnego charakteru wynagradzania nauczycieli, zachęcającego najlepszą kadrę pedagogiczną do podejmowania pracy w szkole, a następnie do podejmowania kolejnych wyzwań zawodowych. Nauczyciele są grupą zawodową, która wykonuje pracę o szczególnym znaczeniu, dlatego wszelkie regulacje płacowe dla tej grupy powinny być odpowiednie do rangi wykonywanego zawodu. W celu wyjścia naprzeciw oczekiwaniom nauczycieli istnieje potrzeba przyspieszenia podwyżki wynagrodzeń planowanej od dnia 1 stycznia 2020 r. i dokonanie jej od dnia 1 września 2019 r. o kolejne 5%. Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy umożliwią zwiększenie średnich wynagrodzeń nauczycieli w trakcie obecnego roku kalendarzowego. Z danych Education at a Glance 2018 wynika, że nauczyciel w polskiej szkole podstawowej zarabiał w roku szkolnym 2015/2016 (wynagrodzenie rzeczywiste) średnio 77% tego, co pracownik w podobnym wieku i z podobnym wykształceniem pracujący poza szkołą, nauczyciel w gimnazjum zarabiał średnio 80% tego, co pracownik z wyższym wykształceniem, niepracujący w szkole. Przywołane dane potwierdzają potrzebę zwiększania wynagrodzeń nauczycieli. Wprowadzenie nowych rozwiązań jest oczekiwane przez środowisko oświatowe. Projekt zawiera również inne zmiany w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967, z późn. zm.), w szczególności o charakterze doprecyzowującym i porządkującym. Zmiany o charakterze doprecyzowującym wprowadzono także w ustawie z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2245, z późn. zm.), ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1530, z późn. zm.), ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2019 r. poz. 341), ustawie z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. poz. 2203, z późn. zm.) oraz ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60, z późn. zm.). 2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt W projekcie planuje się wprowadzenie nowych rozwiązań oraz doprecyzowanie i uporządkowanie dotychczasowych rozwiązań, m.in. w zakresie: 1. Wynagrodzeń nauczycieli: 1) podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli na okres od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r., 2) rozszerzenie dodatku za wyróżniającą pracę na nauczycieli legitymujących się stopniem awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego i mianowanego, 3) wprowadzenie nowego świadczenia na start dla nauczycieli stażystów. 2. Przywrócenia obowiązku corocznego uchwalania przez organy prowadzące szkoły regulaminów wynagradzania nauczycieli oraz ich uzgadniania z nauczycielskimi związkami zawodowymi. 3. Ograniczenia możliwości nadużywania umów o pracę zawieranych z nauczycielami na czas określony. 4. Wszczęcia postępowania dyscyplinarnego dla nauczycieli. 5. Doprecyzowania przepisów określających tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe. 1

2 6. Umożliwienia szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe, które zaoferują swoim uczniom szkolenie w zakresie przygotowania do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym w ramach dodatkowych umiejętności zawodowych, prowadzenie tego szkolenia w formie zajęć szkolnych. 7. Przyjmowania młodocianych pracowników będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum do branżowych szkół I stopnia na rok szkolny 2019/ Wzrostu środków przeznaczonych na dotację w konsekwencji wzrostu kosztów wytworzenia podręczników, z których uczniowie szkół podstawowych będą korzystać od roku szkolnego 2020/ Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE? W większości krajów UE decyzje o wynagrodzeniach nauczycieli podejmowane są na szczeblu centralnym. W niektórych krajach istnieją systemy mieszane: centralny i lokalny. Przykładowo: Francja centralnie określa zasady finansowania oświaty i doboru odpowiedniej liczby pracowników. W większości krajów OECD wynagrodzenia nauczycieli różnicowane są wraz z poziomem edukacji, na którym uczą nauczyciele. Przykładowo: wynagrodzenie nauczyciela uczącego na poziomie średnim ogólnokształcącym (w Polsce liceum ogólnokształcące) i z 15-letnim stażem pracy: w Belgii, Finlandii oraz na Węgrzech i Słowacji jest przynajmniej o 25% wyższe niż nauczyciela wychowania przedszkolnego z takim samym stażem pracy oraz typowymi kwalifikacjami. W Portugalii wynagrodzenia nauczycieli zależą od poziomu wykształcenia i lat doświadczenia zawodowego. W Anglii wynagrodzenia są zróżnicowane ze względu na lokalne położenie. Nauczyciele mają kilkustopniową skalę poziomu wynagrodzeń, którą realizują podczas swojej ścieżki zawodowej. W Estonii centralnie określa się minimalne (bazowe) stawki wynagrodzeń dla każdej z 4 grup nauczycieli (młody nauczyciel, nauczyciel, starszy nauczyciel, nauczyciel-metodyk). Stawki te są tylko podstawą wynagrodzenia, faktyczna jego wysokość ustalana jest na poziomie lokalnym i wynika z umowy z liderem szkolnym. W połowie krajów UE jakość lub wartość pracy wykonywanej przez nauczycieli może być dodatkowo wynagradzana w oparciu o ocenę nauczyciela lub wyniki, jakie jego uczniowie uzyskują na egzaminach. Przykładowo w Czechach lub na Łotwie dodatek wyrażony jest odpowiednim procentem wynagrodzenia ustawowego, w Wielkiej Brytanii każda szkoła przeprowadza ocenę wyników, a jeśli jest ona pomyślna, nauczyciele przesuwają się w górę na siatce płac. Działania wspierające dla nowych nauczycieli stają się coraz bardziej powszechne w Europie. Działania te obejmują przede wszystkim monitoring postępów prac, pomoc w planowaniu, mentoring, szkolenia, wizytacje. W Europie większość nauczycieli posiada stałe umowy o pracę, jednak niemal we wszystkich krajach z wyjątkiem Francji, Rumunii i Islandii istnieją przepisy, które regulują stosowanie umów o pracę zawieranych z nauczycielami na czas określony. W kilku krajach określono czas trwania tych umów. Na Malcie i w Portugalii umowy na czas określony zazwyczaj trwają przez jeden rok szkolny. W Danii są one ograniczone do maksymalnie dwóch lat. W Finlandii umowy na czas określony mogą być stosowane jedynie wtedy, gdy istnieją do tego uzasadnione powody. W Estonii i Szwecji umowy na czas określony są oferowane nauczycielom, którzy nie posiadają pełnych kwalifikacji do zajmowania tego stanowiska. Źródło: OECD Indicators 2017, Eurydice. 4. Podmioty, na które oddziałuje projekt Grupa Wielkość Źródło danych Oddziaływanie 606 tys. System Informacji Oświatowej (dane na dzień r.) Nauczyciele zatrudnieni w przedszkolach, szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz w szkołach i placówkach prowadzonych przez organy administracji rządowej Nauczyciele kontraktowi i mianowani zatrudnieni w przedszkolach, szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz w szkołach i placówkach prowadzonych przez 220 tys. System Informacji Oświatowej (dane na dzień r.) Określenie wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli, które będą obowiązywały w okresie od dnia 1 września do dnia 31 grudnia 2019 r. Rozszerzenie uprawnienia do dodatku za wyróżniającą pracę na nauczycieli legitymujących się stopniem awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego i mianowanego 2

3 organy administracji rządowej Nauczyciele stażyści zatrudnieni w przedszkolach, szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz w szkołach i placówkach prowadzonych przez organy administracji rządowej Organy prowadzące szkoły będące jednostkami samorządu terytorialnego ok. 23 tys. System Informacji Oświatowej (dane na dzień r.) Wprowadzenie nowego świadczenia dla nauczycieli stażystów świadczenie wypłacane jednorazowo w pierwszym i drugim roku stażu 2807 System Informacji Oświatowej Przywrócenie obowiązku corocznego uchwalania przez organy prowadzące szkoły regulaminów wynagradzania nauczycieli 5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji Projekt ustawy zostanie skierowany do zaopiniowania przez reprezentatywne organizacje związkowe w trybie przewidzianym w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 263), reprezentatywne organizacje pracodawców w trybie przewidzianym w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców (Dz. U. z 2015 r. poz oraz z 2018 r. poz. 1608) i partnerów społecznych, tj. przez: 1) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych; 2) Forum Związków Zawodowych; 3) Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność ; 4) Zarząd Główny Związku Nauczycielstwa Polskiego; 5) Krajową Sekcję Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność ; 6) Wolny Związek Zawodowy Solidarność-Oświata ; 7) Związek Zawodowy Nauczycieli Średnich Szkół Leśnych w Polsce; 8) Związek Zawodowy Rada Poradnictwa ; 9) Chrześcijański Związek Zawodowy Solidarność im. ks. J. Popiełuszki ; 10) Związek Zawodowy Pracowników Oświaty i Wychowania Oświata ; 11) Sekcję Oświaty KNSZZ Solidarność 80 ; 12) NSZZ Pracowników Schronisk dla Nieletnich i Zakładów Poprawczych; 13) Wolny Związek Zawodowy Sierpień 80 Komisję Krajową; 14) Komisję Krajową Federacji Regionów i Komisji Zakładowych Solidarność 80 ; 15) Komisję Krajową NSZZ Solidarność 80 ; 16) Konfederację Związków Zawodowych Górnictwa w Polsce; 17) Związek Zakładów Doskonalenia Zawodowego; 18) Społeczne Towarzystwo Oświatowe; 19) Stowarzyszenie Oświatowców Polskich; 20) Stowarzyszenie Dyrektorów Szkół Średnich; 21) Polskie Stowarzyszenie Dyrektorów Szkół; 22) Radę Szkół Katolickich; 23) Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty; 24) Konfederację Stowarzyszeń Nauczycielskich; 25) Krajowe Forum Oświaty Niepublicznej; 26) Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym; 27) Federację Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT; 28) Stowarzyszenie Wspólnota Polska ; 29) Stowarzyszenie Dobra Edukacja ; 30) Fundację Semper Polonia ; 31) Fundację Pomoc Polakom na Wschodzie ; 32) Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski; 3

4 33) Polską Radę Ekumeniczną; 34) Alians Ewangeliczny RP; 35) Polski Związek Logopedów; 36) Międzynarodowy Zespół Placówek Oświatowych; 37) Federację Inicjatyw Oświatowych; 38) Federację Rozwoju Dzieci im. Komeńskiego; 39) Krajowe Porozumienie Rodziców i Rad Rodziców; 40) Fundację Rodzice Szkole; 41) Konfederację Dyrektorów Bibliotek Pedagogicznych; 42) Fundację Rozwoju Systemu Edukacji; 43) Unię Miasteczek Polskich; 44) Unię Metropolii Polskich; 45) Związek Gmin Wiejskich RP; 46) Związek Miast Polskich; 47) Związek Powiatów Polskich; 48) Związek Województw RP; 49) Business Centre Club Związek Pracodawców; 50) Polską Konfederację Pracodawców Prywatnych Lewiatan ; 51) Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej; 52) Związek Rzemiosła Polskiego; 53) Związek Przedsiębiorców i Pracodawców. Projekt ustawy zostanie przesłany również do Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka, Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Głównego Urzędu Statystycznego oraz Urzędu Zamówień Publicznych. Projekt ustawy zostanie skierowany do zaopiniowania przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, Komisję Wspólną Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych oraz Radę Dialogu Społecznego. Projekt ustawy wraz z uzasadnieniem i oceną skutków regulacji zostanie zamieszczony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248) oraz Rządowego Centrum Legislacji w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny, zgodnie z 52 ust. 1 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M. P. z 2016 r. poz. 1006, z późn. zm.). 6. Wpływ na sektor finansów publicznych (ceny stałe z r.) Dochody ogółem budżet państwa JST pozostałe jednostki (oddzielnie) Skutki w okresie 10 lat od wejścia w życie zmian [mln zł] Wydatki ogółem budżet państwa JST pozostałe jednostki (oddzielnie) Saldo ogółem budżet państwa JST Łącznie (0-10) 4

5 pozostałe jednostki (oddzielnie) Źródła finansowania Projektowane zmiany spowodują skutki finansowe dla sektora finansów publicznych. Dodatkowe informacje, w tym wskazanie źródeł danych i przyjętych do obliczeń założeń W roku 2019 zostały uwzględnione skutki finansowe: wzrostu wynagrodzeń (pkt 1), świadczenia na start dla nauczycieli stażystów (pkt 3) oraz wspierania doradztwa metodycznego (pkt 4 lit. a). W kolejnych latach uwzględnione zostały skutki rozszerzenia dodatku za wyróżniającą pracę (pkt 2), świadczenia na start dla nauczycieli stażystów (pkt 3) oraz wzrostu kwot dotacji celowej na zakup podręczników (pkt 5). Omówienie skutków rozwiązań zaproponowanych w projekcie ustawy. 1. Podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli na okres od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. Projektowana jest 3 transza podwyżki wdrażanej od kwietnia 2018 r. Średnie wynagrodzenie nauczycieli od września 2019 r. wzrośnie o 5%, tym samym w stosunku do marca 2018 r. pensje nauczycieli wzrosną o 16,1%. Od 1 września 2019 r. w stosunku do marca 2018 r.: Średnie wynagrodzenie nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego wzrośnie w przypadku: nauczyciela stażysty o - 444,00 zł nauczyciela kontraktowego o - 493,00 zł nauczyciela mianowanego o - 640,00 zł nauczyciela dyplomowanego o - 818,00 zł Zasadnicze wynagrodzenie nauczycieli z tytułem zawodowym magistra z przygotowaniem pedagogicznym na poszczególnych stopniach awansu zawodowego wzrośnie w przypadku: nauczyciela stażysty o - 371,00 zł nauczyciela kontraktowego o - 381,00 zł nauczyciela mianowanego o - 432,00 zł nauczyciela dyplomowanego o - 508,00 zł Oprócz wynagrodzenia zasadniczego automatycznie wzrosną również dodatki zależne od wynagrodzenia zasadniczego (określone w ustawie Karta Nauczycielu lub innych ustawach), są to: dodatek za wysługę lat, nagroda jubileuszowa, dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej, dodatkowe wynagrodzenie roczne, odprawy emerytalno-rentowe oraz z tytułu rozwiązania stosunku pracy, czy godziny ponadwymiarowe. Zgodnie z art. 8 projektu ustawy w okresie od 1 września 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. średnie wynagrodzenia nauczycieli wzrosną o 5%. Szacuje się, że skutek finansowy tej zmiany dla budżetu państwa w 2019 r. wyniesie: 667 mln zł, z czego 650,8 mln zł będzie skutkiem wzrostu wynagrodzeń nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, a 16,2 mln zł skutkiem wzrostu wynagrodzeń nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach prowadzonych przez organy administracji rządowej. Do wyliczeń skutków finansowych zmiany w zakresie jednostek samorządu terytorialnego pod uwagę brano prognozę liczby etatów nauczycieli uwzględnianych w subwencji według stanu na dzień 30 września 2019 r. 5

6 Środki finansowe na 4 miesiące podwyżki w 2019 r. zostaną uwzględnione w części oświatowej subwencji ogólnej (nastąpi zwiększenie kwoty subwencji w 2019 r.) oraz nastąpi zmiana przeznaczenia rezerw celowych (w związku z podwyższeniem wynagrodzeń dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej). Środki na wzrost w okresie od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. średnich wynagrodzeń nauczycieli wychowania przedszkolnego zatrudnionych przez jednostki samorządu terytorialnego, a nie objętych subwencją (nauczycieli dzieci 5-letnich i młodszych objętych wychowaniem przedszkolnym) zapewniony jest w ich dochodach własnych. Prowadzenie przedszkoli jest zadaniem własnym obowiązkowym gmin, na które gmina ma m.in. udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Szacuje się, że skutek ten (dla 4 miesięcy) w roku 2019 wyniesie około 64 mln zł w skali kraju. Do wyliczenia skutków uwzględniono etatów nauczycieli. Skutki wzrostu średnich wynagrodzeń nauczycieli od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. obliczone zostały na podstawie wzrostu kwoty bazowej z dnia 1 stycznia 2019 r. o 5% tj. 152,26 zł., z uwzględnieniem wskaźników do ustalania średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz pochodnych od wynagrodzeń, dodatku wiejskiego oraz doskonalenia zawodowego. Do wyliczenia skutków uwzględniono etatów nauczycieli w jednostkach samorządu terytorialnego oraz w administracji rządowej. Ponadto, planuje się utrzymanie wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli od dnia 1 stycznia 2020 r. na poziomie nie niższym niż ustalony na okres od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r., poprzez zmianę kwoty bazowej w ustawie budżetowej na 2020 r. Skutki finansowe z tego tytułu będą wynikały z ustawy budżetowej na 2020 r. 2. Rozszerzenie dodatku za wyróżniającą pracę na nauczycieli legitymujących się stopniem awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego i mianowanego oraz poszerzenie grupy nauczycieli dyplomowanych otrzymujących dodatek za wyróżniającą pracę w związku ze zmianą w zakresie dokonywania oceny pracy nauczycieli. W związku ze zmianą w zakresie dokonywania oceny pracy nauczycieli zakłada się, że może rozszerzyć się grupa nauczycieli dyplomowanych uprawnionych do dodatku za wyróżniającą pracę. W trakcie prac nad ustawą z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, przy opracowywaniu rozwiązań dotyczących dodatku za wyróżniającą pracą zakładano, że ok. 1/3 nauczycieli dyplomowanych z co najmniej 3-letnim stażem pracy może otrzymać ten dodatek. Szacuje się, że po zmianach w systemie oceniania dodatek może otrzymać od 30% do 50% nauczycieli uprawnionych do dodatku. Przy wprowadzaniu dodatku w ustawie z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych zakładano, że skutki tego rozwiązania zostaną sfinansowane w wyniku oszczędności powstałych z wydłużenia ścieżki awansu zawodowego. W przedstawionych skutkach finansowych obliczono efekty finansowe rozszerzenia zakresu nauczycieli dyplomowanych otrzymujących dodatek za wyróżniającą pracę z 30% do 50%. Nowym rozwiązaniem zaprojektowanym w ustawie jest rozszerzenie dodatku za wyróżniającą pracę na nauczycieli kontraktowych i mianowanych. Wysokość dodatku będzie przedstawiać się następująco: 6

7 w % kontraktowy mianowany dyplomowany 2020/2021 3,0% 3,0% 3,0% 2021/2022 4,5% 6,0% 6,0% docelowo 6,0% 12,0% 16,0% w zł kontraktowy mianowany dyplomowany 2020/ / / Powyższe kwoty oraz wyliczenia kosztów zostały dokonane w oparciu o kwotę bazową w wysokości zł, tj. w wysokości po cyklu trzech 5% podwyżek nauczycieli zapowiadanych przez Radę Ministrów. W wyliczeniach nie uwzględniono skutków zmiany w wysokości dodatku powstałych w wyniku kolejnych zmian kwot bazowych wprowadzanych w przypadku kolejnych podwyżek nauczycieli lub waloryzacji wynagrodzeń. Środki niezbędne do sfinansowania dodatku za wyróżniającą pracę (wraz z pochodnymi), w zakresie rozszerzenia uprawnienia do tego dodatku na nauczycieli kontraktowych i nauczycieli mianowanych oraz rozszerzenia grupy nauczycieli dyplomowanych uprawnionych do dodatku, które muszą zostać zabezpieczone dla samorządów w części oświatowej subwencji ogólnej (w zakresie nauczycieli zatrudnionych w szkołach, placówkach wychowania przedszkolnego i placówkach oświatowych) oraz dla administracji rządowej w rezerwie celowej szacuje się 1 : w 2020 r. na ok. 46 mln zł (w tym ok 1 mln zł dla nauczycieli szkół prowadzonych przez organy administracji rządowej), w 2021 r. na ok. 293 mln zł (w tym ok. 7 mln zł dla nauczycieli szkół prowadzonych przez organy administracji rządowej), w 2024 r. ok. 630 mln zł (w tym ok. 16 mln zł dla nauczycieli szkół prowadzonych przez organy administracji rządowej), w 2029 r. ok. 633 mln zł (w tym ok. 16 mln zł dla nauczycieli szkół prowadzonych przez organy administracji rządowej). W wyliczeniach kosztów dodatku uwzględniono wydłużenie ścieżki awansu. Koszty dodatku zostały wyliczone dla danego stopnia awansu zawodowego jako iloczyn odpowiedniego w danym roku procentu kwoty bazowej, szacowanej liczby etatów nauczycieli którzy otrzymają dodatek i liczby miesięcy (w 2020 r. dla 4 miesięcy w kolejnych 12 miesięcy). Do kosztów zostały doliczone pochodne płacone przez pracodawcę. 3. Wprowadzenie nowego świadczenia na start dla nauczycieli stażystów. Zgodnie projektem ustawy zostanie wprowadzone świadczenie dla nauczycieli stażystów, o charakterze socjalnym, w wysokości 1 tys. zł, wypłacane dwukrotnie w okresie stażu na stopień nauczyciela kontraktowego. Środki na ten cel zostaną zabezpieczone w ramach części oświatowej subwencji ogólnej. Skutki finansowe zmiany szacuje się na ok. 56 mln zł rocznie. Skutki finansowe obejmują 2 grupy nauczycieli stażystów: odbywających pierwszy rok stażu oraz odbywających drugi rok stażu. Dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej skutki finansowe tego świadczenia wyniosą ok. 600 tys. zł i zostaną zabezpieczone w odpowiedniej rezerwie celowej. Do wyliczenia skutków uwzględniono nauczycieli w jednostkach samorządu terytorialnego oraz 502 w administracji rządowej. W wyliczeniach kosztów uwzględniono pochodne od wynagrodzeń. Uprawnieni do świadczenia będą nauczyciele zatrudnieni co najmniej na 0,5 etatu. Środki na sfinansowanie tego zadania zostaną uwzględnione w części oświatowej subwencji ogólnej w przypadku nauczycieli zatrudnionych w szkołach, placówkach wychowania przedszkolnego 1 W przypadku nauczycieli dyplomowanych uwzględniony jest tylko skutek rozszerzenia grupy uprawnionych o 20% i tylko w sytuacji, gdy środki zakładane w oszczędnościach w związku z wydłużeniem ścieżki awansu zawodowego nie zabezpieczają tego skutku. 7

8 oraz placówkach oświatowych, a w przypadku nauczycieli zatrudnionych w administracji rządowej w rezerwie celowej. 4. Skutki finansowe wydatków relacjonowanych do średnich wynagrodzeń nauczycieli dla budżetów wojewodów i budżetu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w roku a. Wspieranie organizacji doradztwa metodycznego na obszarze województwa (art. 70a ust. 4 ustawy Karta Nauczyciela) Zgodnie z art. 70a ust. 4 ww. ustawy w budżetach wojewodów wyodrębnia się środki na wspieranie organizacji doradztwa metodycznego na obszarze województwa, w łącznej wysokości średnich wynagrodzeń nauczyciela dyplomowanego. Szacuje się, że wzrost średnich wynagrodzeń nauczycieli od 1 września 2019 r. spowoduje skutki finansowe dla budżetów wojewodów w wysokości 1,2 mln zł. Z tego tytułu niezbędne będzie zwiększenie planu wydatków w budżetach wojewodów. b. Realizacja ogólnokrajowych zadań w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli (art. 70a ust. 7 ustawy Karta Nauczyciela) Zgodnie z art. 70a ust. 7 ww. ustawy w budżecie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania wyodrębnia się środki na ww. cel w łącznej wysokości średnich wynagrodzeń nauczyciela dyplomowanego. Zgodnie z ustawą o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019, w 2019 r. wyodrębnia się środki w łącznej wysokości do średnich wynagrodzeń nauczyciela dyplomowanego według kwoty bazowej obowiązującej w dniu 1 stycznia 2018 r. Zatem, w przypadku wzrostu średniego wynagrodzenia nauczyciela dyplomowanego od dnia 1 września 2019 r., nie ma możliwości automatycznego zwiększenia wydatków w tym zakresie. c. Specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktycznowychowawcze (art. 49 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy Karta Nauczyciela) wyodrębniany w budżetach wojewodów w wysokości średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty oraz w budżecie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w wysokości średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty. Zgodnie z ustawą o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019, fundusz nagród planuje się w oparciu o średnie wynagrodzenie nauczyciela stażysty wyliczone na podstawie kwoty bazowej, o której mowa w art. 30 ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela, obowiązującej w dniu 1 stycznia 2018 r. Zatem, w przypadku wzrostu średniego wynagrodzenia nauczyciela stażysty od dnia 1 września 2019 r., nie ma możliwości automatycznego zwiększenia wydatków w tym zakresie. d. W związku z planowanym wzrostem stawek wynagrodzenia zasadniczego od dnia 1 września 2019 r. wzrosną wynagrodzenia egzaminatorów. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 marca 2012 r. w sprawie warunków wynagradzania egzaminatorów za udział w przeprowadzaniu egzaminów oraz nauczycieli akademickich za udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego (Dz. U. z 2015 r. poz. 1281, z późn. zm.) podstawą ustalenia wynagrodzenia egzaminatora i nauczyciela akademickiego, jest minimalna stawka wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł zawodowy magistra oraz przygotowanie pedagogiczne, określona na podstawie art. 30 ust. 5 pkt 1 ustawy Karta Nauczyciela. Szacuje się dodatkowy skutek finansowy z tego tytułu dla budżetu państwa na ok.700 tys. zł, który zostanie sfinansowany w ramach budżetu części 30 Oświata i wychowanie. W związku z tym, że planuje się utrzymanie wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli od dnia 1 stycznia 2020 r. na poziomie nie niższym niż ustalony na okres od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r., poprzez zmianę kwoty bazowej w ustawie budżetowej na 8

9 2020 r., skutki finansowe zadań opisanych w pkt 4 na 2020 r. będą konieczne do zabezpieczenia również w ustawie budżetowej na 2020 r. 5. Wzrost kwot dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne, z których uczniowie szkół podstawowych będą korzystać od roku szkolnego 2020/2021. Do kalkulacji skutków finansowych wzrostu kwot dotacji celowej przyjęto następujące założenia: wielkość populacji uczniów w roczniku, najniższy udział rynkowy, który gwarantuje zwrot kosztów wytworzenia cyfrowego odzwierciedlenia przy obecnie obowiązujących kwotach dotacji 5% populacji uczniów w danym przedmiocie i w danej klasie, koszty pozyskania praw autorskich do postaci cyfrowej honorarium dla ZAIKS, honoraria za inne prawa autorskie na (zdjęcia, ilustracje), tantiemy autorskie, koszty techniczne konwersja elektroniczna (stworzenie i zabezpieczenie cyfrowych odzwierciedleń), dodatkowe koszty druku unikalnych kodów w każdym podręczniku umożliwiających logowanie na platformie przez 3 lata, obsługa użytkowników (ponad 2,5 miliona dodatkowych klientów), rozwój i utrzymanie platformy, na której będą udostępniane cyfrowe odzwierciedlenia podręczników, zmiany w zakresie kosztów usług i produktów niezbędnych do wytworzenia podręcznika. Zmiany kwot dotacji na ucznia na podręczniki i materiały edukacyjne: obecna stawka wzrost o 20% Nowa stawka Klasa I III Klasa IV Klasa V VI Klasa VII i VIII w mln zł Skutki finansowe Pozostałe rozwiązania projektowane w ustawie nie spowodują skutków finansowych dla sektora finansów publicznych i budżetów jednostek samorządu terytorialnego. 7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców oraz na rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe Skutki Czas w latach od wejścia w życie zmian Łącznie (0-10) W ujęciu pieniężnym (w mln zł, duże przedsiębiorstwa sektor mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw 9

10 ceny stałe z r.) W ujęciu niepieniężnym rodzina, obywatele oraz gospodarstwa domowe duże przedsiębiorstwa Umożliwienie uczniom szkół prowadzących kształcenie zawodowe przygotowania do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym w ramach dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów zapewni im szybsze zdobycie uprawnień do kierowania pojazdami i w konsekwencji zwiększy szanse przedsiębiorców na pozyskanie pracowników ze specjalistycznymi umiejętnościami. sektor mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw rodzina, obywatele oraz gospodarstwa domowe Umożliwienie uczniom szkół prowadzących kształcenie zawodowe przygotowania do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym w ramach dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów zapewni im szybsze zdobycie uprawnień do kierowania pojazdami i w konsekwencji zwiększy szanse przedsiębiorców na pozyskanie pracowników ze specjalistycznymi umiejętnościami. Niemierzalne rodzina, obywatele oraz gospodarstwa domowe, w szczególności osoby niepełnosprawne i starsze Dodatkowe informacje, w tym wskazanie źródeł danych i przyjętych do obliczeń założeń W związku z podniesieniem wynagrodzenia, rozszerzenia grupy nauczycieli uprawnionych do dodatku za wyróżniającą pracę oraz wprowadzenia nowego świadczenia pieniężnego dla nauczycieli stażystów projektowane zmiany będą mieć pozytywny wpływ na sytuację ekonomiczną i społeczną rodziny, obywateli oraz gospodarstwa domowe. Projektowane zmiany nie będą miały wpływu na osoby niepełnosprawne i starsze. 8. Zmiana obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych) wynikających z projektu nie dotyczy Wprowadzane są obciążenia poza bezwzględnie wymaganymi przez UE (szczegóły w odwróconej tabeli zgodności). zmniejszenie liczby dokumentów zmniejszenie liczby procedur skrócenie czasu na załatwienie sprawy inne: tak nie nie dotyczy zwiększenie liczby dokumentów zwiększenie liczby procedur wydłużenie czasu na załatwienie sprawy inne: Wprowadzane obciążenia są przystosowane do ich elektronizacji. tak nie nie dotyczy Komentarz: 10

11 9. Wpływ na rynek pracy Umożliwienie uczniom szkół prowadzących kształcenie zawodowe przygotowania do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym w ramach dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów zapewni im szybsze zdobycie uprawnień do kierowania pojazdami i w konsekwencji zwiększy szanse przedsiębiorców na pozyskanie pracowników ze specjalistycznymi umiejętnościami. 10. Wpływ na pozostałe obszary środowisko naturalne sytuacja i rozwój regionalny inne: demografia mienie państwowe informatyzacja zdrowie Omówienie wpływu Brak wpływu projektowanej regulacji na wymienione obszary. 11. Planowane wykonanie przepisów aktu prawnego Proponuje się, aby ustawa weszła w życie z dniem 1 września 2019 r., z wyjątkiem: 1) przepisów dotyczących doprecyzowania zasad przyjmowania młodocianych pracowników na rok szkolny 2019/2020 do klasy I publicznej branżowej szkoły I stopnia dla kandydatów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum, które wejdą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia; 2) przepisów dotyczących coroczności uchwalania regulaminów wynagradzania nauczycieli, przepisów w zakresie dotacji celowej na zakup podręczników oraz przepisów dotyczących uwzględniania dodatku za wyróżniającą pracę przy podziale części oświatowej subwencji ogólnej, które wejdą w życie 1 stycznia 2020 r.; 3) przepisów dotyczących dodatku za wyróżniającą pracę dla nauczycieli kontraktowych i mianowanych, które wejdą w życie z dniem 1 września 2020 r. 12. W jaki sposób i kiedy nastąpi ewaluacja efektów projektu oraz jakie mierniki zostaną zastosowane? Nie przewiduje się ewaluacji efektów oddziaływania proponowanej regulacji. 13. Załączniki (istotne dokumenty źródłowe, badania, analizy itp.) Brak. 11