PUCK PRZEWODNIK ARCHEOLOGICZNY

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PUCK PRZEWODNIK ARCHEOLOGICZNY"

Transkrypt

1

2 PUCK PRZEWODNIK ARCHEOLOGICZNY w 670. rocznicę lokacji miasta Puck Warszawa 2018

3 Redakcja: Martyna Milewska, Michał Starski Redakcja techniczna i skład: Elżbieta Jaskulska Projekt okładki: Marta Kamieńska-Duda Autorzy zdjęć i grafik: Miron Bogacki, Karolina Blusiewicz, Michał Dąbski, Martyna Milewska, Maciej Miścicki, Ireneusz Nazaruk, Michał Starski, Krystian Trela, Marek Truszkowski, Grażyna Zborowska Autorzy Uniwersytet Warszawski Publikacja powstała dzięki współpracy Gminy Miasta Puck z Uniwersytetem Warszawskim ISBN Druk i oprawa: Drukarnia Wydawnictwo Region, ul. Goska 8, Gdynia

4 Spis treści Przedmowa...5 Wstęp, czyli co archeologia wnosi do dziejów Pucka...7 Część I. Archeologia Pucka Najstarsze osadnictwo człowieka na terenie Pucka Pradzieje czyli rzecz o pierwszych osadach i cmentarzyskach...19 Czy Puck zawsze leżał nad wodą?...25 Pozostałości portu wczesnośredniowiecznego w Pucku Pucka wieś książęca...33 Założenie miasta i jego rozwój w późnym średniowieczu...39 Zamek krzyżacki i starościński...47 Parcela mieszczańska dom i jego zaplecze...53 Życie codzienne i zajęcia mieszkańców Pucka...61 Część II. Przewodnik archeologiczny Stare miasto Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek Stary Rynek

5 14. Stary Rynek Kościelna Judyckiego Ceynowy Maja Sambora Sobieskiego Wałowa Gdańska Pokoju Pokoju Lutego Morska Umocnienia miejskie Ceynowy Sobieskiego 1, Sobieskiego Sobieskiego 15-17, pl. Obrońców Wybrzeża Morskiego Dywizjonu Lotniczego Zamek Kamienica krzyżacka Łaźnia krzyżacka Brama zamkowa Obszar podmiejski Kościuszki 2a Kościuszki Lipowa Wejherowska gen. J. Hallera i Morskiego Dywizjonu Lotniczego Mestwina Lutego Wybrana literatura

6 Przedmowa Mijająca w 2018 roku sześćset siedemdziesiąta rocznica lokacji Pucka jest okazją do ponownego spojrzenia na jego bogatą historię. Z tej okazji przekazujemy do rąk Czytelnika Przewodnik Archeologiczny. Zawiera on opis najdawniejszych dziejów naszego miasta oraz wyniki badań archeologicznych przeprowadzonych w ponad czterdziestu miejscach na jego obszarze. Odnosi się zatem przede wszystkim do historii kamienic i innych budowli, stanowiących żywe miejsca w krajobrazie Pucka. Ostatnie lata, w których teren miejski został poddany rewitalizacji oraz intensywnie rozwijała się nowa zabudowa, doprowadziły bowiem do sytuacji, w której o przeszłości miasta świadczą już nie tylko źródła pisane, ale wydobywane podczas badań archeologicznych relikty dawnej zabudowy oraz zabytki. Dzięki nim cały czas zdobywane są nowe informacje o początkach miasta oraz wsi książęcej poprzedzającej jego powstanie. Prace wykopaliskowe umożliwiają także uchwycenie najstarszych śladów zasiedlenia obszaru Pucka sięgających sześciu tysięcy lat wstecz. Przygotowanie Przewodnika nie byłoby możliwe bez współpracy Miasta Pucka z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. To dzięki stałej i już prawie trzydziestoletniej obecności archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego możliwe było zgromadzenie tak obszernej wiedzy o naszym mieście. Mam zatem szczególną przyjemność przekazać Pucczanom oraz przybyszom goszczącym w naszym mieście kompendium wiedzy o dawnym Pucku, które pozwoli na nowo zainteresować się jego barwną historią. Mam nadzieję, że tych z Państwa, którzy jeszcze u nas nie gościli zachęci to do odwiedzenia miasta. Hanna Pruchniewska Burmistrz Miasta Puck 5

7

8 Wstęp, czyli co archeologia wnosi do dziejów Pucka Historia miejsc, w których żyjemy to niesłabnący przedmiot zainteresowania człowieka. Nauką gromadzącą wiedzę o ich przeszłości jest archeologia, która w przeciwieństwie do historii informacje o dawnych społeczeństwach i jednostkach czerpie z analizy materialnych śladów ich działalności. Najczęściej są one wydobywane z nawarstwień ziemi, będąc pozostałościami po domostwach, związanych z nimi konstrukcjach oraz przedmiotach, pozwalających zrozumieć historię poszczególnych miejsc i ludzi. Archeolodzy kolekcjonują i klasyfikują zatem pozornie niewiele znaczące fragmenty po dawnych przedmiotach oraz obserwują i analizują układ warstw ziemi lub reliktów zabudowy. Z tych drobiazgów uzyskują jednak fascynujący obraz dawnej przestrzeni i poziomu życia naszych przodków. Proces badawczy to niczym układanie wielu układanek naraz, bez wiedzy z ilu elementów są one złożone oraz czy są one kompletne. Wynika jednak z tego niebagatelna korzyść dla samej archeologii, bowiem zasób źródeł wydobytych lub czekających na odkrycie jest bliski nieskończoności, a możliwości poznawcze niemal nieograniczone. Archeologia może być jednocześnie rozumiana jako metoda pozyskiwania źródeł do badań nad naszą przeszłością 1. Można ją 1 Systematyczne prace wykopaliskowe na posesji przy ul. 1 Maja 3 w 2015 r. 7

9 2 Nadzory archeologiczne podczas rewitalizacji rynku w 2010 r. z powodzeniem zastosować do prac wykopaliskowych na stanowiskach sprzed tysięcy lat jak i miast zasiedlonych średniowieczu, czy w XIX wieku. Dla pierwszych jest ona jedynym sposobem zdobywania informacji, a dla drugich dysponujemy już znaczną liczbą przekazów, planów i opisów. Ośrodki te są przeważnie zamieszkałe i stanowią żywą przestrzeń w naszym otoczeniu, która jest ciągle zagospodarowywana na nowo. Stwarza to zatem potrzebę ochrony tego dziedzictwa wobec kolejnych wyzwań współczesności 2. Od nas samych zależy więc ile z tego dziedzictwa pozostanie odkryte, zabezpieczone i zrekonstruowane. Archeologia ma bowiem w istocie jeszcze jeden społeczny wymiar polegający na zachowaniu i udostępnieniu wiedzy o przeszłości szerszemu gronu odbiorców. 3 Prace badawcze na zapleczu posesji Stary Rynek 29. 8

10 * * * Prowadzone na terenie Pucka systematyczne badania archeologiczne już od niespełna trzech dziesięcioleci starają się sprostać potrzebom naukowym, konserwatorskim i społecznym. Zarówno formułowane problemy badawcze jak i rozwój Pucka wymagały konfrontacji archeologii z tymi wyzwaniami, czyli w zasadzie uwzględniania na bieżąco nowych kierunków badań. Początkowo prace wykopaliskowe skupiały się na terenie założenia zamkowego w północnej części Starego Miasta, ale w kolejnych latach stopniowo, a następnie z dużą intensywnością wkroczyły na obszar miejski. Objęły wreszcie swoim zasięgiem punkty w obrębie całego ośrodka osadniczego, wprowadzając nowe dane nie tylko do kształtowania się osadnictwa wiejskiego i przedmieść, ale także do zasiedlenia na przełomie er, a ostatnio w epoce kamienia. Niezależnie od ciągłego rozszerzania się podjęto też podwodne prace badawcze na terenie odkrytego w latach osiemdziesiątych XX wieku wczesnośredniowiecznego portu zatopionego obecnie przez wody Zatoki. W problematyce badawczej Pucka dominuje zainteresowanie jego początkami i kształtowaniem się miasta lokacyjnego, przypadającymi na okres wczesno- i późnośredniowieczny. Stopniowo jednak kierunek ten staje się jednym z wielu zagadnień badawczych wobec nowych danych uzyskiwanych zarówno dla osadnictwa pradziejowego jak dla czasów nowożytnych, a nawet współczesnych. Aby dobrze zobrazować zakres chronologiczny prac można przywołać dwa skrajne odkrycia pod względem chronologii: obozowisko mezolitycznych łowców sprzed około 6 tysięcy lat odkryte w rejonie al. T. Kościuszki i Lipowej oraz koszary Morskiego Dywizjonu Lotniczego z okresu międzywojennego położone przy ul. 10 Lutego, około 400 m na zachód od centrum miasta. Dorobek badań archeologicznych jest rezultatem bardzo różnej kategorii prac terenowych. W większości miejsc prowadzono ratownicze badania archeologiczne wyprzedzające inwestycje budowlane czy prace instalacyjne 3. Wykopaliska realizowano wówczas tylko na wyznaczonym terenie, na którym planowano usunięcie nawar- 4 Prace badawcze przy ratuszu w centralnej części placu rynkowego w 2007 r. 9

11 5 Nadzory archeologiczne przy ul. Marynarskiej w 2011 r. stwień kulturowych (czyli związanych z działalnością człowieka). W wielu przypadkach dodatkowym ograniczeniem dla ich zasięgu była funkcjonująca zabudowa. Tylko w kilku miejscach możliwe było rozszerzenie tych prac w związku z poczynionymi odkryciami. Do mniejszości należały natomiast badania zaplanowane na kilka sezonów i wynikające z realizacji szerszego programu badawczego. Taka sytuacja dotyczyła zamku, kilku parceli oraz rynku, choć tu również prace prowadzono w związku z rewitalizacją w tym przebudową nawierzchni placu 4. Ostatnią kategorią badań archeologicznych były nadzory polegające na obserwacji wąskich wykopów instalacyjnych, dających zatem bardzo ograniczony wgląd w strukturę warstw 5. We wszystkich spośród wymienionych sytuacji prace wykopaliskowe prowadzono w sposób systematyczny i do osiągnięcia poziomu nawarstwień naturalnych poprzedzających działalność człowieka. Na parcelach przyrynkowych głębokość wykopów sięgała zatem nawet trzech metrów, co wynikało z intensywności użytkowania podwórek w ostatnich 6 Eksploracja reliktów zabudowy na zapleczu posesji Stary Rynek

12 7 Wstępna konserwacja zabytków skórzanych podczas badań w 2010 r. stuleciach i odkładania się tam kolejnych poziomów użytkowych terenu. W zewnętrznych częściach miasta proces ten był mniej intensywny i warstwy miały już tylko około półtora metra miąższości, a wyjątkiem były zasypiska fosy miejskiej i zamkowej sięgające około czterech do pięciu metrów. Odmienna sytuacja była natomiast rejestrowana na terenie podmiejskim, gdzie warstwy związane z działalnością człowieka miały jedynie pół metra miąższości. We wszystkich tych miejscach odkrywano jednocześnie różne konstrukcje związane z dawnym zagospodarowaniem terenu, przy czym najbardziej złożoną ich strukturę rejestrowano w centralnej części miasta. Badania stanowisk miejskich należą zatem do specyficznych na tle pozostałych wykopalisk archeologicznych ze względu na znaczną miąższość odkrywanych nawarstwień. Na niewielkiej przestrzeni parceli mieszczańskiej nagromadzone są jednocześnie pozostałości różnych konstrukcji użytkowanych w ciągu minionych stuleci, co dodatkowo zwiększa intensywność odkryć 6. badań. Jest to bowiem przede wszystkim jeden organizm, którego zrozumienie wymaga analizy całej przestrzeni. Z drugiej strony każda z wydzielonych w mieście struktur, a więc parcela, rynek, ulica, umocnienia i zamek to odrębne i czasem niezależne od siebie organizmy. Poznanie dziejów ośrodka miejskiego, ze względu na jego złożoną strukturę przestrzenną i społeczną, nigdy nie jest zatem procesem skończonym. Każde nowe informacje umożliwiają poszerzenie obecnego stanu wiedzy, będącego przecież wypadkową dotychczasowego dorobku. Z tego względu prowadzone już od ponad dwudziestu lat badania archeologiczne miasta lokacyjnego w Pucku przynoszą niemal rokrocznie nowe, istotne dane do jego dziejów. Wyniki zrealizowanych prac wykopaliskowych stanowią przy tym nie tylko niewielkie punkty w rozległej przestrzeni dawnego zespołu osadniczego, ale coraz większe obszary, dzięki którym wiadomo obecnie jak zorganizowane było miasto i jak żyli jego mieszkańcy 2. Interpretacja tych rezultatów i charakterystyka całego ośrodka miejskiego byłaby utrudniona gdyby nie znaczący fakt, że od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku prace badawcze w przeważają- Chcąc podkreślić specyfikę archeologii miejskiej należy też odnieść się do miasta jako miejsca 8 Praktyki studenckie na zamku w 2010 r. 11

13 9 Suszenie zabytków podczas prac badawczych w 2008 r. cej większości realizowane są przez jeden zespół badawczy archeologów z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Prace, które początkowo planowano na kilka sezonów, z roku na rok rozszerzały swój zakres obejmując nowe obszary Pucka i podejmując nowe wątki jego dziejów. Umożliwiło to systematyczne gromadzenie wyników badań, stopniowe ich opracowywanie 7, dające w rezultacie możliwość monograficznej charakterystyki dziejów i kultury materialnej ośrodka z zachowaniem relacji poszczególnych jego części składowych. Prace badawcze wiązały się także z realizacją praktyk dla kolejnych roczników studentów, a w ciągu dziesięcioleci wzięło w nich udział ponad trzysta osób, dla których był to czas nauki, jak prowadzić wykopaliska archeologiczne 4, 6, 8. Efektem ich działań jest kilkadziesiąt prac licencjackich i magisterskich oraz publikacje naukowe w krajowej i zagranicznej literaturze przedmiotu. Rezultatem badań archeologicznych jest także zgromadzenie niespełna 500 tysięcy zabytków archeologicznych. Składają się na nie fragmenty ceramiki 9, wyroby metalowe, szklane, drewniane, skórzane, kamienne i tkaniny. Pozyskano też znaczny zbiór kości zwierzęcych będących odpadkami pokonsumpcyjnymi. Łącznie stanowią one dziś niezbity fakt, że Puck jest jednym z najszerzej rozpoznanych archeologicznie mniejszych ośrodków miejskich w Polsce. Jest to efektem cierpliwej i niemal ciągłej pracy archeologów, dla których miejsce to wciąż odkrywa nowe i cenne informacje o swojej historii. * * * Zaprezentowany w Przewodniku dorobek badań archeologicznych został przygotowany specjalnie z myślą o szerszym gronie odbiorców interesujących się historią Pucka, ale na co dzień nie uczestniczących w badaniach i dyskursie naukowym. Zgromadzone informacje stanowią zatem podsumowanie najważniejszych wyników badań, w których staraliśmy się odpowiedzieć na najczęściej zadawane pytania odnośnie do najdawniejszej i nie tak dawnej historii miasta. Charakterystykę tych zagadnień zawarto w dziewięciu tekstach zamieszczonych w pierwszej części Przewodnika i mają one stanowić wprowadzenie do historii poszczególnych przebadanych dotychczas miejsc na terenie Pucka. Zaprezentowano je w drugiej części tomu w postaci krótkich opisów 41 stanowisk archeologicznych. Większość z nich stanowią punkty w obrębie miasta lokacyjnego, ale są one także skupione w pasie jego umocnień, na zamku oraz na terenie dawnej wsi lub przedmieść. Wyniki przeprowadzonych w tych miejscach badań archeologicznych mają stanowić opowieści o historii ich zasiedlenia, budowlach i najważniejszych zabytkach z nimi związanych. Opowieści te dotyczą budynków, do których w większości można wejść, a w kilku oglądać ekspozycję archeologiczną. W przypadku kilku nieruchomości relikty odkrytych konstrukcji zachowano pod ziemią i być może zostaną one w przyszłości wyeksponowane. Tak samo jak wydobyte stamtąd zabytki ruchome, które sukcesywnie poddawane są analizom i rekonstrukcji, aby wreszcie przywrócić im należne miejsce w Pucku. Michał Starski 12

14 Stare Miasto Stary Rynek 29 Szesnastowieczny warsztat garncarski 106 Kamienica przy Starym Rynku 29 do niedawna była jednym z wielu budynków w obrębie Starego Miasta wymagających remontu i opieki. Nieruchomość ta nosiła ślady wielu przebudów, prowadzonych głównie w XIX i XX wieku, zatem nie liczono tu na odkrycie starszych reliktów zabudowy. Pierwotne założenia, tak jak często w przypadku archeologii, okazały się jednak zupełnie inne niż rzeczywistość, która zaskoczyła ilością nowych informacji o tej posesji. Odkrycia wpłynęły też na realizację programu rewitalizacji budynku, który doprowadził do odtworzenia wyglądu kamienicy w czasach nowożytnych z zachowaniem oryginalnych elementów zabudowy w harmonijnej kompozycji 1 Relikty pieca wczesnośredniowiecznego. z partiami wymagającymi odbudowy. Mieści ona obecnie hutę szkła (Puck Glas), w której prowadzona jest tradycyjnymi metodami produkcja szkła artystycznego. Pierwsze prace badawcze na posesji podjęto w grudniu 2015 roku, podejmując próbę wysondowania terenu przy stojącej zabudowie zaplecza posesji. Wewnątrz tylnego traktu kamienicy odkryto wówczas piec garncarski z niezwykle cenną i bogatą kolekcją naczyń ceramicznych związanych z funkcjonującym tu niegdyś warsztatem. Piec zachował się w niemal nienaruszonym stanie, zatem podjęto decyzję o jego zachowaniu i konserwacji w celu ekspozycji. Wpłynęło to na zmianę programu badań i w lecie 2016 roku objęto nimi całe podwórze. Najstarsze ślady zasiedlenia obszaru parceli, znajdowały się 2,5 m poniżej obecnego poziomu ziemi. Wydobyte na tym poziomie fragmenty lepionych ręcznie wczesnośredniowiecznych naczyń ceramicznych pochodziły ze schyłku X wieku lub pierwszej

15 Stare Miasto 3 Eksploracja piętnastowiecznej latryny. 2 Plan parceli z odkryciami archeologicznymi. A, C budynki, B latryny, D piec garncarski i hałda gliny, E kadź nowożytna. połowy XI wieku. Potwierdzają one osadnictwo w tym rejonie już około tysiąca lat temu. Stanowiły one zatem jeden z kilku punktów odkrytych w tym rejonie Pucka, gdzie funkcjonowało najstarsze osadnictwo wczesnośredniowieczne. Najpewniej można je powiązać z reliktami portu położonego na północny-zachód od miasta, znajdującego się obecnie pod wodami zatoki. Badany obszar był także zasiedlony w okresie przedlokacyjnym, zapewne już od końca XII wieku nieprzerwanie do czasu lokacji miejskiej. Na zapleczu działki odkryto kilka jam gospodarczych i relikty pieca używanego zapewne do produkcji spożywczej 1. Tworzyła go niecka o wymiarach około 40 na 80 cm i głębokości około 30 cm, wylepiona gliną z kamieniami. Z reliktów tych konstrukcji pozyskano liczne garnki o baniastych brzuścach i zdobione zazwyczaj liniami rytymi. Niestety tylko tyle zachowało się z tego okresu, bowiem większość śladów zasiedlenia zniszczyła późniejsza zabudowa i kolejne warstwy, których powstanie związane było z zasiedleniem terenu bezpośrednio po lokacji miasta. Już około połowy XIV wieku parcela miała podobne wymiary jak obecnie, czyli połowę szerokości działki lokacyjnej. Niestety nie wiemy w jaki sposób zagospodarowana była jej część frontowa, bowiem została ona zniszczona podczas budowy nowożytnej piwnicy Na zapleczu wzniesiono wówczas 107

16 Stare Miasto 4 Naczynia ceramiczne, szklane i drewniane wydobyte z latryny, XV w. dwa drewniane budynki, oddzielające część frontową od tylnej 2. Zachowały się z nich belki podwalinowe i konstrukcja piwniczki jednego z zabudowań. Najpewniej wzniesiono je w konstrukcji szkieletowej, a użytkowano ich w drugiej połowie XIV wieku. Nieco młodsza od nich była latryna wzniesiona na zapleczu działki w konstrukcji zrębowej. Eksploracja dołu kloacznego przyniosła znaleziska rzadkich w Pucku szklanic fletowych z końca XIV wieku. Unikatowym znaleziskiem była także niewielkich rozmiarów szkliwiona manierka pielgrzymia 4. zachowała się do czasów obecnych. Z wypełniska wydobyto liczne fragmenty i całe wyroby drewniane, fragmenty naczyń ceramicznych: siwaków, ceglastych polewanych i kamionkowych 4. Zbiór ten można datować na koniec XV i początek następnego stulecia. Pozwala to wskazać czas zasypania omawianej konstrukcji na pierwsze Zapewne w pierwszej połowie XV wieku latrynę zasypano, a obok niej wzniesiono kolejną 3. Wykonano ją z grubych (ok. 10 cm grubości) desek o szerokości do 30 cm i długości około 2 m, łączonych na zrąb wykonany na jaskółczy ogon. W naroża kloaki wbito cztery słupy, które podtrzymywały naziemną część latryny, która nie 5 Prace badawcze na zapleczu parceli, poziom stropu warstw późnośredniowiecznych. 108

17 dziesięciolecia XVI wieku. W tym czasie powstały też warstwy związane z uporządkowaniem terenu w środkowej części posesji 5, po których zachowała się piaskowa podsypka i fragmenty bruku ułożonego z małych spasowanych ze sobą otoczaków. Nie był on czytelny w tylnej części parceli, bowiem został tam zniszczony przez fundamenty współczesnych oficyn. Stare Miasto Najmłodszy zachowany poziom nawarstwień kulturowych wyróżniono w środkowej części parceli. Odkryte relikty urządzeń, nawarstwienia i zalegające w ich obrębie znaleziska związane były z funkcjonującym tu niegdyś warsztatem garncarskim. W trakcie prac badawczych odsłonięto m.in. zachowane niemal w całości relikty pieca, który na podstawie kształtu, konstrukcji i charakteru wypełniska można identyfikować z urządzeniem używanym do wypalania ceramiki 6. Zbudowano go z połówek cegieł postawionych rantem i wiązanych na glinę, z których zachowało się sześć poziomów, ułożonych na wysokość około 90 cm. W przekroju pionowym miał on kształt stożkowaty i w całości został wkopany w podłoże. W przekroju 6 Relikty pieca garncarskiego, 2 ćw. XVI w. poziomym był natomiast owalny, zorientowany dłuższym bokiem po osi wschód-zachód, o wymiarach wewnętrznych około 170 na 110 cm w części górnej. W dolnej był nieco szerszy i miał kształt trapezowaty. Od strony zachodniej wykonano wejście do pieca, które powstało przez ułożenie cegieł schodkowo, zwężając je ku górze. Po tej stronie pieca zlokalizowano także niewielką jamę przypiecową. Po wschodniej stronie pieca odkryto natomiast podmurówkę ceglaną, będącą naj pewniej podstawą komina. 7 Przepalone naczynia ceglaste wydobyte z zasypiska pieca garncarskiego. Taka konstrukcja omawianego urządzenia wskazuje najpewniej na używanie pieca o pionowym ciągu ognia, w którym naczynia układano na sobie w górnej części komory piecowej, a palenisko umieszczone było w dolnej. Rozgrzane powietrze opływało zatem wypalane naczynia i ulatywało przez komin zlokalizowany naprzeciw wejścia, przy którym palono. Konstrukcja ta umożliwiała oddzielenie paleniska od wsadu 109

18 Stare Miasto i zmniejszała ilość wyrobów, które w toku wypalania ulegały zniszczeniu. W przypadku omawianego odkrycia nie zachował się jednak ruszt oddzielający palenisko od miejsca ustawienia naczyń. Niewykluczone, że był on nietrwały i uległ zawaleniu. Z wnętrza pieca i jamy przypiecowej pozyskano około 2 tysiące fragmentów wyrobów garncarskich, które w większości nosiły silne ślady przepalenia, spieczenia i zdeformowania w wyniku nieudanego procesu wypalania. Mimo to możliwe było wyklejenie całych naczyń i kafli. W zbiorze tym wyróżniono w sumie kilkanaście naczyń ceglastych, po kilka siwych i ceglastych polewanych oraz około trzydzieści kafli miskowych 7. Poza tym stwierdzono też kilka ciężarków do sieci oraz przęśliki. Cały omawiany zbiór znalezisk można datować na okres około drugiej ćwierci XVI wieku. Silnie zdeformowane i przepalone znaleziska pochodzące z wnętrza pieca mogą świadczyć, że najpewniej mamy do czynienia ze zbiorem powstałym po nieudanym wypalaniu, ostatnim w odkrytym piecu. Musiało być ono prowadzone w zbyt wysokiej temperaturze, która doprowadziła do deformacji naczyń, zacieków polewy, a nawet sklejenia form ułożonych na sobie. 8 Ekspozycja zabytków wydobytych podczas badań archeologicznych na osi czasu. Z warsztatem garncarskim związana była także niewielka hałda gliny przylegająca do omawianego piecowiska. Najpewniej był to surowiec zgromadzony do produkcji ceramiki, który był już wstępnie obrobiony, ale ostatecznie nie przysposobiony jeszcze do wyrobu naczyń. W zewnętrznej części hałdy zalegały też liczne ułamki wylepionych, ale niewypalonych jeszcze wyrobów. Z jakichś powodów musiały być to produkty nieudane, które po połamaniu wyrzucono na hałdę i mimo, że były wykonane z miękkiej gliny to zachowały się do czasów obecnych. Wokół hałdy zalegało także około 2 tysiące fragmentów wypalonych, choć nieudanych naczyń ceglastych, ceglastych polewanych i siwaków, oraz kafli miskowych i płytowych. Większość z nich nawiązywała kształtem i techniką wykonania do znalezisk z wnętrza pieca, jednak nową kategorią zabytków były liczne kafle płytowe. Były to wyroby z płytkami osadzonymi w rozbudowanej ramce z kolumnami i arkadami. W licu kafla zawarto przedstawienia figuralne młodzieńca, starca oraz sceny dworskie, nawiązujące stylistyką do znalezisk z zamku puckiego. Poza tym wyróżniono także kafle zdobione motywami floralnymi. Charakterystyka cech morfologicznych oraz struktura znalezisk omawianego zbioru pozwala datować go na drugą ćwierć oraz drugą połowę XVI wieku. Byłyby one prawdopodobnie nieco młodsze od zabytków wydobytych z wnętrza pieca. Ich łączna analiza pozwala jednak datować funkcjonowanie odkrytych reliktów warsztatu 110

19 garncarskiego na okres około połowy i drugiej połowy XVI wieku. Omawiane znalezisko stanowi bez wątpienia niezwykle rzadki przypadek zachowania się niemal w całości do naszych czasów pieca garncarskiego i pozostałych urządzeń funkcjonującego tu warsztatu. Zawdzięczamy to niezwykłemu przypadkowi: po pierwsze nietypowej konstrukcji pieca, który został niemal w całości wkopany w podłoże i zachował się do czasów obecnych, jak szczęśliwemu trafowi, w którym późniejsze inicjatywy budowlane nie doprowadziły do zniszczenia tego cennego reliktu warsztatu 9 Rekonstrukcja pieca pod przeszkloną podłogą kamienicy. rzemieślniczego. Niewątpliwie odkrycie to stanowi jeden z niewielu na ziemiach polskich przypadków tego rodzaju urządzeń z okresu wczesnonowożytnego. Za kolejny szczęśliwy zbieg okoliczności należy też chyba uznać fakt, że relikty pieca zostały poddane konserwacji i eksponowane są obecnie przez właścicieli kamienicy 8, 9, 10. Stare Miasto Michał Starski 10 Widok tylnej ściany kamienicy po rewitalizacji. 111

20 Wybrana literatura 206 Blusiewicz K Późnośredniowieczne obuwie z badań działki miejskiej w Pucku, [w:] XVII Sesja Pomorzoznawcza, vol.2, Od późnego średniowiecza do czasów nowożytnych, red. H. Paner, M. Fudziński, Gdańsk, s Blusiewicz K., Nazaruk I., Starski M Badania archeologiczne otoczenia miasta lokacyjnego w Pucku, [w:] XVII Sesja Pomorzoznawcza, vol. 2, Od późnego średniowiecza do czasów nowożytnych, red. H. Paner, M. Fudziński, Gdańsk, s Blusiewicz K., Kruppé J., Milewska M., Starski M lat archeologii w mieście i na zamku puckim, [w:] Z dziejów badań archeologicznych na Pomorzu Wschodnim, red. M. Fudziński, H. Paner, Gdańsk, s Bruski K Puck w czasach krzyżackich ( ), [w:] Historia Pucka, red. A. Groth, Gdańsk, s Głogowska J Archeologiczny przyczynek do historii apteki Emila Rissmanna w Pucku, Zapiski Puckie, nr 7, s Groth A Ustrój miasta, [w:] Historia Pucka, red. A. Groth, Gdańsk s Gospodarka, [w:] Historia Pucka, red. A. Groth, Gdańsk, s Z dziejów puckich ratuszy, Zapiski Puckie, z. 4, s Puck w 1778 roku. Z problematyki pomorskiego miasteczka, Zapiski Puckie, nr 3, s Historia Pucka 1998 Historia Pucka, red. A. Groth, Gdańsk. Król D., Kurowska J Pradzieje, [w:] Historia Pucka, red. A. Groth, Gdańsk, s Kruppé J., Milewska M Dzieje zamku w Pucku, Warszawa Puck. Archeologia o narodzinach miasta, Warszawa. Kruppé M., Milewska M., Starski M Miejsce archeologii w planie rewitalizacji zabytkowego zespołu miejskiego w Pucku, Zapiski Puckie, nr 6, s Kultura Materialna Pucka 2018 Puck. Kultura materialna małego miasta w późnym średniowieczu, (red.) M. Starski, Warszawa. Kurdwanowski M Zagospodarowanie przestrzenne przyrynkowej działki miejskiej przy Placu Wolności 15 w Pucku na podstawie badań archeologicznych, Zapiski Puckie, nr 8, s Kwerko A Późnośredniowieczne przybory do szycia z zamku w Pucku, Zapiski Puckie, nr 2, s

21 Michalik P Późnośredniowieczne i wczesnonowożytne noże z zamku w Pucku, Warszawa Noże z wykopalisk na zamku w Pucku, Zapiski Puckie, nr 9, s Milewska M Późnośredniowieczne i wczesnonowożytne importowane naczynia szklane z zamku w Pucku, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, R. LV, nr 1, s Odkrywanie śladów narodzin miasta w Pucku. Ratownicze wykopaliska na parceli Gdańska 4, Zapiski Puckie, nr 10, s Milewska M., Kruppé J Zamek pucki w badaniach archeologicznych , Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, R. XLV, nr 1, s Dwanaście sezonów wykopalisk na zamku w Pucku, Zapiski Puckie, nr 2, s Nowe dane do dziejów osadnictwa wczesnośredniowiecznego w Pucku (województwo pomorskie), Archaeologia Historica Polona, t. 13, s Wyposażenie gospodarstwa domowego na zamku krzyżackim w Pucku (woj. pomorskie), Archaeologia Historica Polona, t. 14, s Wyniki wykopalisk na zamku puckim w sezonach 2003 i 2004, Zapiski Puckie, nr 4, s Czy we wrześniu 1565 roku w Pucku był zamek?, Archaeologia Historica Polona, t. 15/1, s Miotk-Szpiganowicz G Zarys historii roślinności okolic Pucka w oparciu o wyniki badań palinologicznych, Zeszyty Gminy Puck, nr 2, s Miotk-Szpiganowicz G., Uścinowicz Sz Historia naturalna Zalewu i Zatoki Puckiej, [w:] Gmina Puck, rytm życia, nowe perspektywy, (red.) J. Dettlaff, Bydgoszcz, s Odyniec W Dzieje ziemi puckiej, Gdynia. Schultz F Dzieje powiatu wejherowskiego i puckiego, tłum.w. Sawicki, W. Szreniawski, red. R. Biskup, Gdańsk-Puck-Wejherowo. Sołtan-Kościelecka K Późnośredniowieczne stilusy do pisania na tabliczkach woskowych znalezione na zamku puckim, Zapiski Puckie, nr 2, s Dwa nowe stilusy z zamku w Pucku, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, R. LI, nr 1, s Starski M Badania archeologiczne na terenie dziewiętnastowiecznego cmentarza katolickiego w Pucku w sezonie 2004, Zapiski Puckie, nr 4, s Drewniane umocnienia brzegów fosy zamkowej w Pucku w świetle najnowszych wyników badań archeologicznych, Zapiski Puckie, nr 5, s Badania archeologiczne na terenie dziewiętnastowiecznego cmentarza katolickiego w Pucku w sezonie 2004, Światowit, tom. VI (XLVII), fasc. B, 2006, s , pl Badania archeologiczne kasyna oficerskiego Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku, Zapiski Puckie, R. 2007, z. 6, s Późnośredniowieczne naczynia gliniane z zamku w Pucku, Studia i Materiały Archeologiczne, t. 14, red. T. Scholl, Warszawa, s Średniowieczne i nowożytne umoc nie nia miejskie Pucka w świetle wyników dotychczasowych badań archeologicznych [w:] Stan badań archeologicznych miast w Polsce, red. H. Paner, M. Fudziński, J. Borcowski, Gdańsk, s Archeolog w piwnicach czyli o wykopaliskach w dawnej Oberży Pod Złotym Lwem, Zapiski Puckie, nr 9, s Archäologische Untersuchungen zur Geschichte der mittelalterlichen Lokationsstadt Puck/Putzig, Quaestiones Medii Aevi Novae, t. 15, s Dzieje rynku w Pucku, Światowit, t. VIII (XLIX), fasc. B, s Średniowieczne kramy kupieckie na rynku w Pucku, Zapiski Puckie, nr 10, s

22 2015 Rynek miasta lokacyjnego w Pucku w świetle badań archeologicznych, Warszawa Zagospodarowanie parcel mieszczańskich w Pucku jako źródło poznania przemian kulturowych w małym mieście lokacyjnym w późnym średniowieczu, Archaeologia Historica Polona, t. 22, s Location of Puck and conditions for growth of a small settlement in the Gdańsk Pomerania, [w:] The Baltic Sea a Mediterranean of North Europe in the light of archaeological, Historical and Natural Science research from Ancient to Early Medieval Times, red. O. Felczak, Gdańsk, s Badania archeologiczne parceli mieszczańskiej przy ul. 1 Maja w Pucku, Zapiski Puckie, nr 15, s Późnośredniowieczne wyroby garncarskie z Pucka. Studium małomiasteczkowej wytwórczości garncarskiej na Pomorzu Gdańskim, Warszawa Badania archeologiczne parceli pl. Wolności 29 w Pucku w 2015 i 2016 roku, Zapiski Puckie, nr 16, s Stępień W Wczesnośredniowieczny port w Pucku, [w:] Historia Pucka, red. A. Groth, Gdańsk, s Ślaski B Materjały i przyczynki do dziejów nadmorskiego miasta Pucka oraz dawnej ziemi Puckiej, Warszawa. Śliwiński B Dzieje Pucka w świetle najstarszych źródeł pisanych (do 1308 r.), [w:] Historia Pucka, red. A. Groth, Gdańsk, s Talaga M I po szpilkę warto się schylić. Znaleziska późnośredniowiecznych i wczesnonowożytnych szpilek z wykopalisk na zamku w Pucku, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, R. LX, nr 1, s Wasilewski A Późnośredniowieczne kule artyleryjskie odnalezione na zamku w Pucku, Zapiski Puckie, nr 3, s

23

Anna Longa Gdańsk ul. Ostrołęcka 16/ Gdańsk Tel PROGRAM BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH NA STANOWISKU NR 2 W ŁEBIE (AZP 3-34/2)

Anna Longa Gdańsk ul. Ostrołęcka 16/ Gdańsk Tel PROGRAM BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH NA STANOWISKU NR 2 W ŁEBIE (AZP 3-34/2) Anna Longa Gdańsk 02.06.2015 ul. Ostrołęcka 16/8 80-180 Gdańsk Tel. 501 275753 Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków Delegatura w Słupsku u. Jaracza 6 76-200 Słupsk Gmina Miasto Łeba ul. Kościuszki

Bardziej szczegółowo

Wykopaliska na Starym Mieście Published on Kalisz (http://www.kalisz.pl)

Wykopaliska na Starym Mieście Published on Kalisz (http://www.kalisz.pl) Data publikacji: 23.07.2015 Zakończył się pierwszy etap badań archeologicznych na Starym Mieście w Kaliszu w sezonie 2015. Wykopaliska te są wspólnym przedsięwzięciem Instytutu Archeologii i Etnologii

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z przebiegu nadzoru archeologicznego prowadzonego na terenie Starego Miasta w Warszawie w listopadzie 2013 r.

Sprawozdanie z przebiegu nadzoru archeologicznego prowadzonego na terenie Starego Miasta w Warszawie w listopadzie 2013 r. Karolina Blusiewicz Dział Archeologiczny MHW Warszawa, 2 grudnia 2013 r. Sprawozdanie z przebiegu nadzoru archeologicznego prowadzonego na terenie Starego Miasta w Warszawie w listopadzie 2013 r. W listopadzie

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z przebiegu nadzoru archeologicznego prowadzonego na terenie Starego Miasta w Warszawie w październiku 2013 r.

Sprawozdanie z przebiegu nadzoru archeologicznego prowadzonego na terenie Starego Miasta w Warszawie w październiku 2013 r. Karolina Blusiewicz Dział Archeologiczny MHW Warszawa, 18 listopada 2013 r. Sprawozdanie z przebiegu nadzoru archeologicznego prowadzonego na terenie Starego Miasta w Warszawie w październiku 2013 r. W

Bardziej szczegółowo

Leszek Kotlewski Relikty studzienki rewizyjnej zdroju przy pomniku Mikołaja Kopernika w Toruniu odkryte podczas badań archeologicznych w 2002 roku

Leszek Kotlewski Relikty studzienki rewizyjnej zdroju przy pomniku Mikołaja Kopernika w Toruniu odkryte podczas badań archeologicznych w 2002 roku Leszek Kotlewski Relikty studzienki rewizyjnej zdroju przy pomniku Mikołaja Kopernika w Toruniu odkryte podczas badań archeologicznych w 2002 roku Rocznik Toruński 30, 209-216 2003 ROCZNIK TORUŃSKI TOM

Bardziej szczegółowo

MIchAł STARSKI (PL )

MIchAł STARSKI (PL ) światowit VIII (XLIX)/B 2009 2010 MIchAł STARSKI PuCK (KAMiENiCA PoD ZŁoTyM LWEM), WoJ. PoMoRSKiE. BADANiA W RoKu 2009 (PL.132 133 ) o d 3 sierpnia do 12 września 2009 roku prowadzono badania archeologiczne

Bardziej szczegółowo

Studelescho (1255), Studelzco (1299), Steudelwitz (1670). Po roku 1945 Studzionki.

Studelescho (1255), Studelzco (1299), Steudelwitz (1670). Po roku 1945 Studzionki. Studzionki 1.1. Dawne nazwy miejscowości. Studelescho (1255), Studelzco (1299), Steudelwitz (1670). Po roku 1945 Studzionki. 1.2. Etymologia nazwy wsi. Etymologia nazwy wsi bliżej nieznana. 1.3. Historia

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z przebiegu nadzoru archeologicznego prowadzonego na terenie Starego Miasta w Warszawie w sierpniu 2013 r.

Sprawozdanie z przebiegu nadzoru archeologicznego prowadzonego na terenie Starego Miasta w Warszawie w sierpniu 2013 r. Karolina Blusiewicz Dział Archeologiczny MHW Warszawa, 11 września 2013 r. Sprawozdanie z przebiegu nadzoru archeologicznego prowadzonego na terenie Starego Miasta w Warszawie w sierpniu 2013 r. W sierpniu

Bardziej szczegółowo

PEŁCZYSKA 2012 SPRAWOZDANIE Z BADAŃ W 2012 R.

PEŁCZYSKA 2012 SPRAWOZDANIE Z BADAŃ W 2012 R. Marcin Rudnicki PEŁCZYSKA 2012 SPRAWOZDANIE Z BADAŃ W 2012 R. Badania wykopaliskowe, które są przedmiotem niniejszego sprawozdania zostały przeprowadzone w dniach 06.08 31.08.2012 w obrębie wielokulturowego

Bardziej szczegółowo

FIRMA ARCHEOLOGICZNA FRAMEA - MONIKA ŁYCZAK UL. NA KOZŁÓWCE 4a/ KRAKÓW

FIRMA ARCHEOLOGICZNA FRAMEA - MONIKA ŁYCZAK UL. NA KOZŁÓWCE 4a/ KRAKÓW FIRMA ARCHEOLOGICZNA FRAMEA - MONIKA ŁYCZAK UL. NA KOZŁÓWCE 4a/10 30-664 KRAKÓW SPRAWOZDANIE Z NADZORU ARCHEOLOGICZNEGO NA TERENIE DZIAŁEK NR 65/3 i 65/4 OBR 145 ŚRÓDMIEŚCIE PRZY ULICY ZWIERZYNIECKIEJ

Bardziej szczegółowo

Opracowanie: mgr Aleksandra Lasok - Stachurska ul. Piłsudskiego 10 38-400 Krosno

Opracowanie: mgr Aleksandra Lasok - Stachurska ul. Piłsudskiego 10 38-400 Krosno Program badań archeologicznych opracowany dla inwestycji Gminy Krosno Wykonanie robót budowlanych na terenie zabytkowego zespołu urbanistycznego Starego Miasta Krosna przy ul. Spółdzielczej i ul. Sienkiewicza,

Bardziej szczegółowo

2-letnie studia dzienne magisterskie

2-letnie studia dzienne magisterskie Uniwersytet Wrocławski Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych Instytut Archeologii 2-letnie studia dzienne magisterskie na kierunku ARCHEOLOGIA Program studiów Wrocław 2009 I. CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW

Bardziej szczegółowo

Program Opieki nad Zabytkami Miasta Słupska na lata Uchwała Nr XXXV/490/13 Rady Miejskiej w Słupsku z dnia 24 kwietnia 2013 r.

Program Opieki nad Zabytkami Miasta Słupska na lata Uchwała Nr XXXV/490/13 Rady Miejskiej w Słupsku z dnia 24 kwietnia 2013 r. Zestawienie wojewódzkiej ewidencji stanowisk archeologicznych dla Miasta Słupska wykaz, jest spisem ruchomym podlegającym ciągłej weryfikacji. W chwili sporządzania zestawienia, trwa aktualizacja miejsc

Bardziej szczegółowo

BURMISTRZ MIASTA PUCK

BURMISTRZ MIASTA PUCK BURMISTRZ MIASTA PUCK Zarządzenie Nr 252/2015 Burmistrz Miasta Puck z dnia 09 grudnia 2015 r. w sprawie założenia Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Miasta Puck na podstawie art. 7 ust 1 pkt 9 i art. 18

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ OSADNICZY Z EPOKI KAMIENIA RZUCEWO, GMINA PUCK, STANOWISKO 1 SETTLEMENT COMPLEX FROM STONE AGE RZUCEWO, COMMUNITY PUCK, SITE 1

ZESPÓŁ OSADNICZY Z EPOKI KAMIENIA RZUCEWO, GMINA PUCK, STANOWISKO 1 SETTLEMENT COMPLEX FROM STONE AGE RZUCEWO, COMMUNITY PUCK, SITE 1 ZESPÓŁ OSADNICZY Z EPOKI KAMIENIA RZUCEWO, GMINA PUCK, STANOWISKO 1 SETTLEMENT COMPLEX FROM STONE AGE RZUCEWO, COMMUNITY PUCK, SITE 1 FONTES COMMENTATIONESQUE AD RES GESTAS GEDANI ET POMERANIÆ TOM VII

Bardziej szczegółowo

Sobieszyn - osada i cmentarzysko kultury przeworskiej, gm. Ułęż, woj. lubelskie (aut. P. Łuczkiewicz)

Sobieszyn - osada i cmentarzysko kultury przeworskiej, gm. Ułęż, woj. lubelskie (aut. P. Łuczkiewicz) Sobieszyn - osada i cmentarzysko kultury przeworskiej, gm. Ułęż, woj. lubelskie (aut. P. Łuczkiewicz) Sobieszyn leży w północnej części Lubelszczyzny, w gm. Ułęż, nad dolnym Wieprzem, w pobliżu jego ujścia

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Gmyrek Z PRaC archeologicznych Na terenie MIaSta LOKaCyjNEGO PLESZEWa W LataCh

Grzegorz Gmyrek Z PRaC archeologicznych Na terenie MIaSta LOKaCyjNEGO PLESZEWa W LataCh Grzegorz Gmyrek Z PRaC archeologicznych Na terenie MIaSta LOKaCyjNEGO PLESZEWa W LataCh 2005 2009 Zastanawiający jest fakt, że Pleszew znany jest archeologom przede wszystkim z odkryć osad i rozległych

Bardziej szczegółowo

POLOWE SPRAWOZDANIE Z BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH NA PL. DOMINIKAŃSKIM, PL. ŚW. KRZYŻA ORAZ NADZORU NA UL. GŁĘBOKIEJ W CIESZYNIE ST. 13 (AZP /17)

POLOWE SPRAWOZDANIE Z BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH NA PL. DOMINIKAŃSKIM, PL. ŚW. KRZYŻA ORAZ NADZORU NA UL. GŁĘBOKIEJ W CIESZYNIE ST. 13 (AZP /17) POLOWE SPRAWOZDANIE Z BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH NA PL. DOMINIKAŃSKIM, PL. ŚW. KRZYŻA ORAZ NADZORU NA UL. GŁĘBOKIEJ W CIESZYNIE ST. 13 (AZP 109-44/17) KATOWICE 2015 Spis Treści I. Wstęp.. 3 II. Pl. Dominikański...4

Bardziej szczegółowo

OPRACOWANIE WYNIKÓW BADAŃ

OPRACOWANIE WYNIKÓW BADAŃ PEPŁOWO 12 Obszar AZP nr 36-61 Nr st. na obszarze 6 Nr st. w miejscowości 12 RATOWNICZE BADANIA ARCHEOLOGICZNE W OBRĘBIE INWESTYCJI: BUDOWA DROGI EKSPRESOWEJ S-7 NA ODCINKU NIDZICA- NAPIERKI WRZESIEŃ 2011

Bardziej szczegółowo

Wykaz publikacji Mgr Józef Niedźwiedź

Wykaz publikacji Mgr Józef Niedźwiedź Wykaz publikacji Mgr Józef Niedźwiedź http://jozefniedzwiedz.cba.pl/wydawnictwa.html A. ARCHEOLOGIA 1. Kokowski A., Niedźwiedź J. 1984, Łuszczów stan. 1, gm. Uchanie, woj. zamojskie, Sprawozdania z badań

Bardziej szczegółowo

Τ AN AIS WYKOPALISKA NEKROPOLI ZACHODNIEJ - PIERWSZY SEZON BADAŃ

Τ AN AIS WYKOPALISKA NEKROPOLI ZACHODNIEJ - PIERWSZY SEZON BADAŃ Tomasz Scholl przy współpracy Krzysztofa Misiewicza Τ AN AIS 1996 - WYKOPALISKA NEKROPOLI ZACHODNIEJ - PIERWSZY SEZON BADAŃ Na podstawie umowy o współpracy zawartej pomiędzy Instytutem Archeologii Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

Wykaz rycin, fotografii i map

Wykaz rycin, fotografii i map Wykaz rycin, fotografii i map 319 Wykaz rycin, fotografii i map Główne ośrodki wczesnomiejskie w dorzeczu środkowej Wisły, s. 16. Rozmieszczenie znalezisk skarbów monet wczesnośredniowiecznych i najważniejszych

Bardziej szczegółowo

BADANIA ARCHEOLOGICZNE NA STANOWISKU POZNAŃ NR 3 IDENTYFIKACJA POŁOŻENIA RELIKTÓW KOLEGIATY MARCINA IGNACZAKA PLAC KOLEGIACKI PW. ŚW.

BADANIA ARCHEOLOGICZNE NA STANOWISKU POZNAŃ NR 3 IDENTYFIKACJA POŁOŻENIA RELIKTÓW KOLEGIATY MARCINA IGNACZAKA PLAC KOLEGIACKI PW. ŚW. BADANIA ARCHEOLOGICZNE NA STANOWISKU POZNAŃ NR 3 PLAC KOLEGIACKI IDENTYFIKACJA POŁOŻENIA RELIKTÓW KOLEGIATY PW. ŚW. MARII MAGDALENY POD REDAKCJĄ MARCINA IGNACZAKA Miejska Kolegiata pw. Św. Marii Magdaleny

Bardziej szczegółowo

Badania archeologiczne w Puszczy Białowieskiej

Badania archeologiczne w Puszczy Białowieskiej Badania archeologiczne w Puszczy Białowieskiej Tomasz Samojlik Dariusz Krasnodębski Badania w ramach historii przyrodniczej Cel dyscypliny: zrozumienie, jak i z jakim skutkiem człowiek w przeszłości wpływał

Bardziej szczegółowo

PROGRAM BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH

PROGRAM BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH PROGRAM BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH w formie tzw. rozszerzonego nadzoru, polegającego na zarejestrowaniu i zadokumentowaniu reliktów architektonicznych, oraz ruchomych zabytków archeologicznych opracowany dla

Bardziej szczegółowo

Fundusz, z którego inwestycja jest współfinansowana: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. Całkowity koszt realizacji projektu

Fundusz, z którego inwestycja jest współfinansowana: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. Całkowity koszt realizacji projektu Projekt: Utworzenie Książnicy prof. Gerarda Labudy jako unikatowego zbioru dziedzictwa kulturowego Pomorza poprzez adaptację budynków Zespołu Pałacowo Ogrodowo Parkowego przy Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki

Bardziej szczegółowo

Deszczno, stan. 10 (135 AZP 46-12)

Deszczno, stan. 10 (135 AZP 46-12) Deszczno, stan. 10 (135 AZP 46-12) Wyniki ratowniczych badań archeologicznych w związku z budową drogi ekspresowej S3 Gorzów Wlkp. Międzyrzecz Płn Inwestor: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

Bardziej szczegółowo

Grodziska Pomorza Wschodniego

Grodziska Pomorza Wschodniego Jerzy Sikora Zakład Archeologii Pomorza Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego Grodziska Pomorza Wschodniego Syllabus Opis przedmiotu Pomorze Wschodnie we wczesnym średniowieczu stanowi obszar stosunkowo

Bardziej szczegółowo

3. Rodzaj modułu kształcenia obowiązkowy lub fakultatywny obowiązkowy

3. Rodzaj modułu kształcenia obowiązkowy lub fakultatywny obowiązkowy OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu Archeologia powszechna I (paleolit, mezolit) 2. Kod modułu 05-APIPM-12 3. Rodzaj modułu obowiązkowy lub fakultatywny obowiązkowy

Bardziej szczegółowo

Katalog wystawy w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie

Katalog wystawy w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie Katalog wystawy w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie Gniezno 2015 Publikacja towarzysząca wystawie Dawna wytwórczość na ziemiach polskich zorganizowanej w dniach 29 kwietnia 4 października 2015

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Wyprzedzające badania archeologiczne wraz ze sprawozdaniem z badań i naukowym opracowaniem ich wyników w związku z inwestycją polegającą na przebudowie płyty Starego Rynku w

Bardziej szczegółowo

Konkursy Przedmiotowe w roku szkolnym 2017/2018

Konkursy Przedmiotowe w roku szkolnym 2017/2018 PROGRAM MERYTORYCZNY KONKURSU HISTORYCZNEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO I. CELE KONKURSU kształcenie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy historycznej; rozbudzanie ciekawości

Bardziej szczegółowo

zbiory Do najciekawszych materiałów należy zaliczyć:

zbiory Do najciekawszych materiałów należy zaliczyć: zbiory W chwili obecnej zasoby Działu Archeologii, to ponad 25 tysięcy zabytków o walorach ekspozycyjnych, z różnych epok i okresów. Do najstarszych należą przedmioty wykonane z kamienia i krzemienia,

Bardziej szczegółowo

3. Rodzaj modułu kształcenia obowiązkowy lub fakultatywny obowiązkowy

3. Rodzaj modułu kształcenia obowiązkowy lub fakultatywny obowiązkowy OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu Archeologia powszechna VI (średniowiecze) 2. Kod modułu 05-APS-35 3. Rodzaj modułu obowiązkowy lub fakultatywny obowiązkowy 4. Kierunek

Bardziej szczegółowo

Zabytki z obszaru Mezoameryki w zbiorach Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze

Zabytki z obszaru Mezoameryki w zbiorach Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze Anna Hendel Zabytki z obszaru Mezoameryki w zbiorach Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza w Świdnicy, poza zabytkami związanymi z przeszłością

Bardziej szczegółowo

Modernistyczne Śródmieście decyzją Prezydenta RP Pomnikiem Historii

Modernistyczne Śródmieście decyzją Prezydenta RP Pomnikiem Historii Modernistyczne Śródmieście decyzją Prezydenta RP Pomnikiem Historii Prezydent RP Bronisław Komorowski uznał układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni za Pomnik Historii - to najwyższe krajowe wyróżnienie nadawane

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU Historia. Studia niestacjonarne I stopnień (licencjat) Rok I, semestr 2. Społeczeństwo i gospodarka średniowiecza. Kod Punktacja ECTS* 1

KARTA KURSU Historia. Studia niestacjonarne I stopnień (licencjat) Rok I, semestr 2. Społeczeństwo i gospodarka średniowiecza. Kod Punktacja ECTS* 1 KARTA KURSU Historia. Studia niestacjonarne I stopnień (licencjat) Rok I, semestr 2 Nazwa Nazwa w j. ang. Społeczeństwo i gospodarka średniowiecza. Medieval society and economy. Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator

Bardziej szczegółowo

Gdynia, dnia r. WYKAZ NIERUCHOMOŚCI PRZEZNACZONYCH DO ZBYCIA

Gdynia, dnia r. WYKAZ NIERUCHOMOŚCI PRZEZNACZONYCH DO ZBYCIA ZATWIERDZAM DYREKTOR OREG. AMW W GDYNI Gdynia, dnia 08.09.2016r. OGN.541.77.2016/3.. WYKAZ NIERUCHOMOŚCI PRZEZNACZONYCH DO ZBYCIA Lp Adres nieruchomości (lokale mieszkalne) 1 Opis nieruchomości ewidencji

Bardziej szczegółowo

Nadzory archeologiczne zrealizowane przez Muzeum Mazowieckie w Płocku w latach

Nadzory archeologiczne zrealizowane przez Muzeum Mazowieckie w Płocku w latach Tomasz Kordala Nadzory archeologiczne zrealizowane przez Muzeum Mazowieckie w Płocku w latach 1992-1993 Niniejszy komunikat prezentuje najciekawsze wyniki trzech nadzorów archeologicznych przeprowadzonych

Bardziej szczegółowo

Chełm, r. Mgr Wojciech Mazurek SUB TERRA Badania Archeologiczne Ul. Szarych Szeregów 5a/ Chełm, Polska SPRAWOZDANIE

Chełm, r. Mgr Wojciech Mazurek SUB TERRA Badania Archeologiczne Ul. Szarych Szeregów 5a/ Chełm, Polska SPRAWOZDANIE Chełm, 16.05.2017 r. Mgr Wojciech Mazurek SUB TERRA Badania Archeologiczne Ul. Szarych Szeregów 5a/26 22-100 Chełm, Polska SPRAWOZDANIE z realizacji usługi w postaci nadzorów archeologicznych przy pracach

Bardziej szczegółowo

TOM IV STANOWISKA: BIEŃKOWICE 56 (ZRD 18) RACIBÓRZ 425 (ZRD 21) RACIBÓRZ 424 (ZRD 22)

TOM IV STANOWISKA: BIEŃKOWICE 56 (ZRD 18) RACIBÓRZ 425 (ZRD 21) RACIBÓRZ 424 (ZRD 22) Badania archeologiczne na terenie Zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny na rzece Odrze, województwo śląskie (polder) Badania archeologiczne na terenie Zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny

Bardziej szczegółowo

Rudolf Jamka Przeszłość Opola - Ostrówka w świetle badań wykopaliskowych w okresie r. Ochrona Zabytków 3/2-3 (10-11), 89-92

Rudolf Jamka Przeszłość Opola - Ostrówka w świetle badań wykopaliskowych w okresie r. Ochrona Zabytków 3/2-3 (10-11), 89-92 Rudolf Jamka Przeszłość Opola - Ostrówka w świetle badań wykopaliskowych w okresie 1948-1950 r. Ochrona Zabytków 3/2-3 (10-11), 89-92 1950 PRZESZŁOŚĆ OPOLA OSTRÓW KA W ŚW IE T L E BADAŃ W YKOPALISKOW YCH

Bardziej szczegółowo

KARTA GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW

KARTA GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW KARTA GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW Kl-1/1/240 1. OBIEKT 5. MIEJSCOWOŚĆ Kapliczka przydrożna KLESZCZEWKO 2. OBECNA FUNKCJA 3. MATERIAŁ 4. DATOWANIE 6. GMINA Pszczółki kapliczka przydrożna cegła, tynk początek

Bardziej szczegółowo

Historia. (na podstawie Wikipedii) Strona 1

Historia. (na podstawie Wikipedii) Strona 1 Historia (na podstawie Wikipedii) Strona 1 Spis treści 1 Wstęp...3 2 Periodyzacja...3 3 Nauki pomocnicze historii...3 3.A Archeologia...3 3.B Archiwistyka i archiwoznawstwo...4 3.C Chronologia...4 3.D

Bardziej szczegółowo

Mikroregion Jeziora Legińskiego

Mikroregion Jeziora Legińskiego Mikroregion Jeziora Legińskiego fundacja im. Jerzego Okulicza-Kozaryna dajna weryfikacja i inwentaryzacja zabytków archeologicznych Projekt dofinansowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Bardziej szczegółowo

V Pomorska Sesja Sprawozdawcza za rok (22-23 listopada 2018)

V Pomorska Sesja Sprawozdawcza za rok (22-23 listopada 2018) V Pomorska Sesja Sprawozdawcza za rok 2018 (22-23 listopada 2018) Gdańsk 2018 Muzeum Archeologiczne w Gdańsku Instytut Archeologii i Etnologii Uniwersytetu Gdańskiego Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KULTURY 1) z dnia 9 czerwca 2004 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KULTURY 1) z dnia 9 czerwca 2004 r. Opracowano na podstawie: Dz.U.2004.150.1579 PRZEPISY AKTUALNE (na dzień 31.07.2009 r.) ROZPORZĄ 1) z dnia 9 czerwca 2004 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych,

Bardziej szczegółowo

Niegowić. Nieruchomość na sprzedaż

Niegowić. Nieruchomość na sprzedaż Niegowić Nieruchomość na sprzedaż PODSTAWOWE INFORMACJE Miejscowość Niegowić, gmina Gdów, pow. wielicki, woj. małopolskie Ulica, nr budynku 161 Powierzchnia budynków Nieruchomość jest zabudowana budynkami

Bardziej szczegółowo

Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna. A. Ginter, J. Pietrzak DOKUMENACJA ZDJĘCIOWA

Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna. A. Ginter, J. Pietrzak DOKUMENACJA ZDJĘCIOWA Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna A. Ginter, J. Pietrzak DOKUMENACJA ZDJĘCIOWA 1 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa za pośrednictwem

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XVI/77/12 RADY GMINY KAMIENNIK. z dnia 22 maja 2012 r.

UCHWAŁA NR XVI/77/12 RADY GMINY KAMIENNIK. z dnia 22 maja 2012 r. UCHWAŁA NR XVI/77/12 RADY GMINY KAMIENNIK z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części wsi Szklary, części wsi Cieszanowice Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt

Bardziej szczegółowo

PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA GMINY WIELOPOLE SKRZYŃSKIE NA LATA

PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA GMINY WIELOPOLE SKRZYŃSKIE NA LATA Załącznik do Uchwały Nr XXVI/138/2012 Rady Gminy w Wielopolu Skrzyńskim z dnia 14 grudnia 2012r. PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA GMINY WIELOPOLE SKRZYŃSKIE NA LATA 2012-2016 1 Opiece nad zabytkami w Gminie

Bardziej szczegółowo

Weekend z Archeologią września 2015 Gdańsk ul. Rycerska

Weekend z Archeologią września 2015 Gdańsk ul. Rycerska Widok na plac przy ulicy Rycerskiej w Gdańsku z namiotami rekonstruktorów, rzemieślników oraz warsztatów konserwatorskich. 1 Archeolodzy sporządzają dokumentację rysunkową reliktów wału grodziska wczesnośredniowiecznego.

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 40/2013 Burmistrza Miasta Lubawa z dnia 29 maja 2013 r. w sprawie założenia gminnej ewidencji zabytków miasta Lubawa

Zarządzenie Nr 40/2013 Burmistrza Miasta Lubawa z dnia 29 maja 2013 r. w sprawie założenia gminnej ewidencji zabytków miasta Lubawa Zarządzenie Nr 40/2013 Burmistrza Miasta Lubawa z dnia 29 maja 2013 r. w sprawie założenia gminnej ewidencji zabytków miasta Lubawa Na podstawie art. 22 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie

Bardziej szczegółowo

Mojemu synowi Michałowi

Mojemu synowi Michałowi Mojemu synowi Michałowi Redakcja i korekta: Dorota Kassjanowicz Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na pierwszej stronie okładki przedstawia gospodarza Izby Żywej Kultury, Stefana Romanyka, w zabytkowym

Bardziej szczegółowo

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu kształcenia Archeologia powszechna V (okres lateński i wpływów rzymskich) 2.

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu kształcenia Archeologia powszechna V (okres lateński i wpływów rzymskich) 2. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu ) 2. Kod modułu 05-APL-24 3. Rodzaj modułu obowiązkowy lub fakultatywny obowiązkowy 4. Kierunek studiów archeologia 5. Poziom studiów

Bardziej szczegółowo

Arkadiusz Tabaka Wystawa "Skarby średniowieczne Wielkopolski" w muzeach w Gdańsku, Bytomiu, Gorzowie Wielkopolskim i Wągrowcu

Arkadiusz Tabaka Wystawa Skarby średniowieczne Wielkopolski w muzeach w Gdańsku, Bytomiu, Gorzowie Wielkopolskim i Wągrowcu Wystawa "Skarby średniowieczne Wielkopolski" w muzeach w Gdańsku, Bytomiu, Gorzowie Wielkopolskim i Wągrowcu Studia Lednickie 12, 189-194 2013 Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy Wystawa Skarby średniowieczne

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 8.1 do SIWZ

Załącznik nr 8.1 do SIWZ Załącznik nr 8.1 do SIWZ Wytyczne konserwatorskie dla adresów: ul. Rewolucji 1905 r. 13, ul. Rewolucji 1905 r. 15, ul. Rewolucji 1905 r. 17, ul. Rewolucji 1905 r. 21, ul. Wschodnia 50, ul. Wschodnia 54,

Bardziej szczegółowo

Wstępne wyniki sondażowych badań archeologicznych na terenie dawnego zespołu dworskiego, wyprzedzających budowę obwodnicy Muszyny (2010 r.

Wstępne wyniki sondażowych badań archeologicznych na terenie dawnego zespołu dworskiego, wyprzedzających budowę obwodnicy Muszyny (2010 r. 17 Radosław Palonka Wstępne wyniki sondażowych badań archeologicznych na terenie dawnego zespołu dworskiego, wyprzedzających budowę obwodnicy Muszyny (2010 r.) Archeologiczne badania w Muszynie przeprowadzono

Bardziej szczegółowo

INWESTORZY I ICH ODKRYCIA

INWESTORZY I ICH ODKRYCIA http://www.archeologia.donimirski.com/* INWESTORZY I ICH ODKRYCIA */ Muzeum Archeologiczne na Gródku, ul. Na Gródku 4, 31-028 Kraków, tel.: +48 12 431 90 30, fax. +48 12 431 90 40, e-mail: grodek@donimirski.com

Bardziej szczegółowo

INWENTARYZACJA ARCHITEKTONICZNO - KONSTRUKCYJNA ZESPOŁU BUDYNKÓW

INWENTARYZACJA ARCHITEKTONICZNO - KONSTRUKCYJNA ZESPOŁU BUDYNKÓW INWENTARYZACJA ARCHITEKTONICZNO - KONSTRUKCYJNA ZESPOŁU BUDYNKÓW NAZWA I ADRES OBIEKTU: ZESPÓŁ BUDYNKÓW HALI SPORTOWEJ ul. MICKIEWICZA 30 W PRZEMYŚLU, DZ. NR 1026, OBR. 207. INWESTOR: GMINA MIEJSKA PRZEMYŚL

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim Seminarium licencjackie 2. Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim 3. Jednostka prowadząca przedmiot Instytut

Bardziej szczegółowo

GRODZISKO NA PIOTRÓWCE

GRODZISKO NA PIOTRÓWCE GRODZISKO NA PIOTRÓWCE Odkrywanie początków Radomia www.radom.pl Dzieje grodu i grodziska Piotrówka Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Radomiu składa się rakterze otwartym, położonych w podmokłej,

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia

Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia 1. Przedmiot zamówienia A) Na przedmiot zamówienia składa się zakres prac związany z wykonaniem ratowniczych badań archeologicznych w miejscu możliwego występowania

Bardziej szczegółowo

Projekt z dnia 6 czerwca 2018 r.

Projekt z dnia 6 czerwca 2018 r. Projekt z dnia 6 czerwca 2018 r. R O Z P O R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A K U L T U R Y I D Z I E D Z I C T W A N A R O D O W E G O z dnia 2018 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z badań archeologicznych. w Miłomłynie (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie) mazurskie) na stanowiskach nr 1 i 2

Sprawozdanie z badań archeologicznych. w Miłomłynie (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie) mazurskie) na stanowiskach nr 1 i 2 Magdalena Żurek Sprawozdanie z badań archeologicznych w Miłomłynie (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie) mazurskie) na stanowiskach nr 1 i 2 1. Wstęp Badania wykopaliskowe w Miłomłynie były prowadzone

Bardziej szczegółowo

Muzeum Historyczne Warszawa, 26 sierpnia 2013 r. w Ogrodzie Krasińskich. w lipcu 2013 r.

Muzeum Historyczne Warszawa, 26 sierpnia 2013 r. w Ogrodzie Krasińskich. w lipcu 2013 r. Muzeum Historyczne Warszawa, 26 sierpnia 2013 r. m. st. Warszawy Dział Archeologiczny Katarzyna Meyza Informacja 1 na temat prac archeologicznych przeprowadzonych na terenie wzgórza widokowego z kaskadą

Bardziej szczegółowo

Projekt budowlany rozbiórki pustostan po oficynie mieszkalnej

Projekt budowlany rozbiórki pustostan po oficynie mieszkalnej Pracownia Projektowa mgr inż. arch. Zdzisław Bałabaoski ul. Solankowa 66/4, Inowrocław tel. 793 05 03 45; 793 07 11 29 fax 052 357 01 03 e-mail : balabanski@architekci.pl Egz. nr Projekt budowlany rozbiórki

Bardziej szczegółowo

PRODUKCJA TERAKOT W TELL ATRIB W OKRESIE PTOLEMEJSKIM. Jesienią 1987 r. rozpoczęto kolejny sezon badań w Tell Atrib

PRODUKCJA TERAKOT W TELL ATRIB W OKRESIE PTOLEMEJSKIM. Jesienią 1987 r. rozpoczęto kolejny sezon badań w Tell Atrib Tomasz Scholl Uniwersytet Warszawski PRODUKCJA TERAKOT W TELL ATRIB W OKRESIE PTOLEMEJSKIM Jesienią 1987 r. rozpoczęto kolejny sezon badań w Tell Atrib prowadzonych przez Polską Stacje Archeologii Śródziemnomorskiej

Bardziej szczegółowo

W roku 2008 zrealizowano następujące prace konserwatorskie przy zabytkach Gdyni, dofinansowane w ramach dotacji z budżetu Gminy Gdynia

W roku 2008 zrealizowano następujące prace konserwatorskie przy zabytkach Gdyni, dofinansowane w ramach dotacji z budżetu Gminy Gdynia 2008 rok W roku 2008 zrealizowano następujące prace konserwatorskie przy zabytkach Gdyni, dofinansowane w ramach dotacji z budżetu Gminy Gdynia 1. Renowacja okien i drzwi wejściowych reprezentacyjnej klatki

Bardziej szczegółowo

Rewitalizacja Centrum Pucka

Rewitalizacja Centrum Pucka Rewitalizacja Centrum Pucka Puck, 3 lipca 2018 r. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na

Bardziej szczegółowo

Wstęp do źródłoznawstwa, część II (ceramika) 3. Rodzaj modułu kształcenia obowiązkowy lub fakultatywny

Wstęp do źródłoznawstwa, część II (ceramika) 3. Rodzaj modułu kształcenia obowiązkowy lub fakultatywny OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu Wstęp do źródłoznawstwa, część II (ceramika). Kod modułu 05-WDZ-1 3. Rodzaj modułu obowiązkowy lub fakultatywny obowiązkowy 4. Kierunek

Bardziej szczegółowo

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków:

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków: I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków: 1. Ośrodek historyczny miasta z resztą zachowanych murów obronnych wpisany do rejestru zabytków pod numerem 43/L prawomocną decyzją

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 3 do SIWZ

Załącznik nr 3 do SIWZ Załącznik nr 3 do SIWZ Program prac konserwatorskich przy zabytkowej nawierzchni ceramicznej krużganków w XV w. zespole poklasztornym Franciszkanów w Gdańsku, Gdańsk ul. Toruńska 1. Zadanie realizowane

Bardziej szczegółowo

60 lat Stacji Archeologicznej PAN Published on Kalisz (http://www.kalisz.pl)

60 lat Stacji Archeologicznej PAN Published on Kalisz (http://www.kalisz.pl) Data publikacji: 03.09.2014 Trwa sesja popularno-naukowa "Badania, postacie i odkrycia" zorganizowana w 60. rocznicę powstania placówki archeologicznej PAN w Kaliszu. Władze miasta, dyrekcja Instytutu

Bardziej szczegółowo

Fragment ceramiki z Jaworek Przyczynek do kontaktów Rusi Szlachtowskiej

Fragment ceramiki z Jaworek Przyczynek do kontaktów Rusi Szlachtowskiej Przyczynek do kontaktów Rusi Szlachtowskiej Treścią niniejszego tekstu jest fragment ceramiki znaleziony na terenie miejscowości Jaworki, gm. Szczawnica. Opisywany ułamek naczynia pozyskano przypadkowo

Bardziej szczegółowo

CMENTARZ SALWATORA PIERWSZA NEKROPOLA WROCŁAWSKICH PROTESTANTÓW CEMETERY OF OUR SAVIOUR THE FIRST PROTESTANT BURIAL SITE IN WROCŁAW

CMENTARZ SALWATORA PIERWSZA NEKROPOLA WROCŁAWSKICH PROTESTANTÓW CEMETERY OF OUR SAVIOUR THE FIRST PROTESTANT BURIAL SITE IN WROCŁAW WRATISLAVIA ANTIQUA 21 CMENTARZ SALWATORA PIERWSZA NEKROPOLA WROCŁAWSKICH PROTESTANTÓW CEMETERY OF OUR SAVIOUR THE FIRST PROTESTANT BURIAL SITE IN WROCŁAW ZESPÓŁ DO BADAŃ ŚREDNIOWIECZNEGO I NOWOŻYTNEGO

Bardziej szczegółowo

Umowa. Zamek Sp. z o.o Ogrodzieniec, ul. Kościuszki 66, NIP: zwana dalej Zamawiającym, reprezentowana przez:

Umowa. Zamek Sp. z o.o Ogrodzieniec, ul. Kościuszki 66, NIP: zwana dalej Zamawiającym, reprezentowana przez: Załącznik nr 3 Umowa Zawarta dniu pomiędzy: Zamek Sp. z o.o. 42-440 Ogrodzieniec, ul. Kościuszki 66, NIP: 649-11-30-731 zwana dalej Zamawiającym, reprezentowana przez: Prezesa zarządu Iwona Pakuła Błoch

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3. Na tropach średniowiecznego miasta

Ćwiczenie 3. Na tropach średniowiecznego miasta Ćwiczenie 3 Na tropach średniowiecznego miasta Na tropach średniowiecza Ćwiczenie wykonywane w zespołach 2-osobowych Czas na opracowanie: 6 tygodni Forma: opracowanie rysunkowotekstowe w formacie A3 Termin

Bardziej szczegółowo

S P R A W O Z D A N I E. Geodezja i geofizyka w projekcie: Novo castro prope Tschirnen. Uroczysko Nowoszów w Borach Dolnośląskich

S P R A W O Z D A N I E. Geodezja i geofizyka w projekcie: Novo castro prope Tschirnen. Uroczysko Nowoszów w Borach Dolnośląskich S P R A W O Z D A N I E Geodezja i geofizyka w projekcie: Novo castro prope Tschirnen. Uroczysko Nowoszów w Borach Dolnośląskich Piotr Wroniecki, Warszawa 2017 1 Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Elementy sprawozdania...

Bardziej szczegółowo

I. Umiejscowienie kierunku w obszarze/obszarach kształcenia wraz z uzasadnieniem: Kierunek archeologia mieści się w obszarze nauk humanistycznych.

I. Umiejscowienie kierunku w obszarze/obszarach kształcenia wraz z uzasadnieniem: Kierunek archeologia mieści się w obszarze nauk humanistycznych. Załącznik nr 1 do uchwały nr 441/06/2012 Senatu UR z dnia 21 czerwca 2012 roku EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW: ARCHEOLOGIA poziom kształcenia profil kształcenia tytuł zawodowy absolwenta I STOPIEŃ

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI BUDYNKOWEJ WŁOCŁAWEK, ul. Kościuszki 3

INFORMACJA O SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI BUDYNKOWEJ WŁOCŁAWEK, ul. Kościuszki 3 INFORMACJA O SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI BUDYNKOWEJ WŁOCŁAWEK, ul. Kościuszki 3 KONTAKT Bank Zachodni WBK S.A. Obszar Logistyki i Zarządzania Nieruchomościami ul. Kasprzaka 2/8 Warszawa tel. 22 634 69 14 kom.

Bardziej szczegółowo

Kolonie józefińskie: Barcice. Biczyce Dolne. Biegonice. Chełmiec. Dąbrówka. Gaboń. Gaj. Gołkowice. Juraszowa. Kadcza. Łącko. Mokra Wieś.

Kolonie józefińskie: Barcice. Biczyce Dolne. Biegonice. Chełmiec. Dąbrówka. Gaboń. Gaj. Gołkowice. Juraszowa. Kadcza. Łącko. Mokra Wieś. [1] [2] KOLONIE JÓZEFA to tytuł projektu edukacyjnego, który swoją nazwę zawdzięcza kolonizacji józefińskiej, a ta była planową akcją osadniczą, prowadzoną przez cesarza Józefa II w końcu XVIII w., głównie

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA REWITALIZACJI PODWÓREK XIX-WIECZNEJ ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH KWARTAŁÓW PRZY ULICY JAGIELLOŃSKIEJ W SZCZECINIE

KONCEPCJA REWITALIZACJI PODWÓREK XIX-WIECZNEJ ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH KWARTAŁÓW PRZY ULICY JAGIELLOŃSKIEJ W SZCZECINIE MGR INŻ. ARCH. KRAJ. KAROLINA TURBACZEWSKA Tel. 509508209 e-mail: botanica@wp.pl W 2008 roku skończyłam Akademię Rolniczą w Szczecinie na kierunku Architektura Krajobrazu. Od tego czasu pracuję jako wolny

Bardziej szczegółowo

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków:

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków: I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków: Wykaz zabytków w mieście Lubin, stan na czerwiec 2011 r.: 1. XV-wieczny kościół parafialny p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej oraz

Bardziej szczegółowo

Ochrona konserwatorska a poprawa efektywności energetycznej budynków możliwości i ograniczenia

Ochrona konserwatorska a poprawa efektywności energetycznej budynków możliwości i ograniczenia Ochrona konserwatorska a poprawa efektywności energetycznej budynków możliwości i ograniczenia Leszek Dobrzyniecki Katarzyna Dziura WUOZ we Wrocławiu Delegatura w Legnicy Zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy

Bardziej szczegółowo

2. DANE O NIERUCHOMOŚCI

2. DANE O NIERUCHOMOŚCI 2. DANE O NIERUCHOMOŚCI 2.1 Opis stanu prawnego Przedmiotem opinii jest nieruchomość objęta w Sądzie Rejonowym w Wadowicach KR1W/00059714/6, składająca się z działki położonej w Kleczy Górnej, gmina Wadowice,

Bardziej szczegółowo

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków:

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków: I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków: 1. Ośrodek historyczny miasta z resztą zachowanych murów obronnych wpisany do rejestru zabytków pod numerem 43/L prawomocną decyzją

Bardziej szczegółowo

UZASADNIENIE. 2. Sposób realizacji wymogów wynikających z art. 1 ust. 2-4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

UZASADNIENIE. 2. Sposób realizacji wymogów wynikających z art. 1 ust. 2-4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: UZASADNIENIE 1. Wstęp Niniejsze uzasadnienie dotyczy rozwiązań przyjętych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy Swarzędz obejmującego wieś Łowęcin, część północną obrębu Jasin i część

Bardziej szczegółowo

Danuta Banaszak Archeologia podwodna : skarby z jezior Wielkopolski i Brandenburgii. Studia Lednickie 9,

Danuta Banaszak Archeologia podwodna : skarby z jezior Wielkopolski i Brandenburgii. Studia Lednickie 9, Danuta Banaszak Archeologia podwodna : skarby z jezior Wielkopolski i Brandenburgii Studia Lednickie 9, 345-346 2008 ST U D IA L E D N IC K IE IX Lcdnica 2008 Danuta Banaszak ARCHEOLOGIA PODWODNA. SKARBY

Bardziej szczegółowo

Trzebnica. Zarys rozwoju miasta na przestrzeni wieków. pod redakcją Leszka Wiatrowskiego. Wrocław Trzebnica 1995 Wydawnictwo DTSK Silesia

Trzebnica. Zarys rozwoju miasta na przestrzeni wieków. pod redakcją Leszka Wiatrowskiego. Wrocław Trzebnica 1995 Wydawnictwo DTSK Silesia Trzebnica Zarys rozwoju miasta na przestrzeni wieków pod redakcją Leszka Wiatrowskiego Wrocław Trzebnica 1995 Wydawnictwo DTSK Silesia Spis treści Przedmowa (Henryk Jacukowicz) 5 Wstęp (Jerzy Kos, Leszek

Bardziej szczegółowo

PUCK (DZIAŁKA NR 123), WOJ. POMORSKIE. BADANIA W LATACH

PUCK (DZIAŁKA NR 123), WOJ. POMORSKIE. BADANIA W LATACH ŚWIatoWIt IX (L)/B 2011 karolina BLusIeWIcZ PUCK (DZIAŁKA NR 123), WOJ. POMORSKIE. BADANIA W LATACH 2010 2011 D ziałka miejska nr 123 usytuowany jest w obrębie stanowiska archeologicznego nr 1 (azp 04-42/31)

Bardziej szczegółowo

Wejście w życie: 13 października 2005 r.

Wejście w życie: 13 października 2005 r. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obszarów położonych w granicach miasta Kożuchowa oraz wsi: Cisów, Drwalewice, Książ Śląski, Mirocin Dolny, Mirocin Górny, Podbrzezie Dolne, Solniki i Stypułów.

Bardziej szczegółowo

Słowa kluczowe: małe miasta, Pomorze Gdańskie, późne średniowiecze, stan badań.

Słowa kluczowe: małe miasta, Pomorze Gdańskie, późne średniowiecze, stan badań. Archaeologia Historica Polona tom 23, 2015 Instytut Archeologii Uniwersytet Warszawski http://dx.doi.org/10.12775/ahp.2015.008 MICHAŁ STARSKI Stan badań archeologicznych nad małymi miastami Pomorza Gdańskiego

Bardziej szczegółowo

Historia Kolibek. Fragment mapy z 1880 r.

Historia Kolibek. Fragment mapy z 1880 r. Historia Kolibek Pierwsza wzmianka źródłowa o miejscowości Kolibki (w brzmieniu Colypka ) pojawiła się w dokumencie z lat 1323/1324 r. Nazwa ta oznacza zagłębienie terenu, istniejące do dzisiaj, przypominające

Bardziej szczegółowo

Foto 41 Klatka schodowa D balustrada w poziomie I piętra, tralki zastąpione płytą Foto 42 Klatka schodowa D bieg z poziomu I piętra, tralki

Foto 41 Klatka schodowa D balustrada w poziomie I piętra, tralki zastąpione płytą Foto 42 Klatka schodowa D bieg z poziomu I piętra, tralki Spis ilustracji Foto 1. Elewacja frontowa od strony ul. Piotrkowskiej... 51 Foto 2. Elewacja frontowa od strony ulicy Narutowicza... 51 Foto 3 Widok od strony podwórza na elewację budynku frontowego...

Bardziej szczegółowo

Wpływ zawilgocenia ściany zewnętrznej budynku mieszkalnego na rozkład temperatur wewnętrznych

Wpływ zawilgocenia ściany zewnętrznej budynku mieszkalnego na rozkład temperatur wewnętrznych Wpływ zawilgocenia ściany zewnętrznej budynku mieszkalnego na rozkład temperatur wewnętrznych W wyniku programu badań transportu wilgoci i soli rozpuszczalnych w ścianach obiektów historycznych, przeprowadzono

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim Archeologia historyczna - Seminarium magisterskie 2. Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim 3. Jednostka prowadząca

Bardziej szczegółowo

Nowy kościół w skansenie w Kłóbce

Nowy kościół w skansenie w Kłóbce Nowy kościół w skansenie w Kłóbce W sobotę 30 września br. o godz. 11.00 w Kujawsko-Dobrzyńskim Parku Etnograficznym w Kłóbce odbędzie się uroczystość otwarcia zabytkowego kościoła z Brzeźna. Pobłogosławienia

Bardziej szczegółowo