Kolonie józefińskie: Barcice. Biczyce Dolne. Biegonice. Chełmiec. Dąbrówka. Gaboń. Gaj. Gołkowice. Juraszowa. Kadcza. Łącko. Mokra Wieś.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Kolonie józefińskie: Barcice. Biczyce Dolne. Biegonice. Chełmiec. Dąbrówka. Gaboń. Gaj. Gołkowice. Juraszowa. Kadcza. Łącko. Mokra Wieś."

Karolina Matusiak
7 lat temu
Przeglądów:

1 [1]

2 [2] KOLONIE JÓZEFA to tytuł projektu edukacyjnego, który swoją nazwę zawdzięcza kolonizacji józefińskiej, a ta była planową akcją osadniczą, prowadzoną przez cesarza Józefa II w końcu XVIII w., głównie w Galicji. Kolonistów werbowano głównie w krajach nadreńskich, a ci przyjeżdżali uciekając często z niespokojnych terenów. Dla nowych osadników głównym obszarem kolonizacji miały być dawne królewszczyzny, folwarki starostw niegrodowych, wójtostwa, a także ziemie należące do skasowanych klasztorów. Osady lokowano obok istniejących wsi, z wytyczeniem odrębnego układu urbanistycznego, często w układzie zabudowy łańcuchowej lub w obrębie istniejących wsi. Koszty kolonizacji okazały się być bardzo wysokie i ostatecznie w 1785 r. została ona wstrzymana, jednak napływ ludności niemieckiej trwał. Koloniści józefińscy zasilili społeczność mniejszości niemieckiej Galicji. Do 1789 r. na terenach Sądecczyzny zamieszkało 235 niemieckich rodzin. Kolonizacja niemiecka ostatecznie nie przyniosła poważniejszego napływu ludności i oczekiwanych przez monarchię habsburską korzyści gospodarczych oraz politycznych. W kolejnych latach, szczególnie w XIX wieku osadnictwo rozwijało się słabo, a już po 1860 r. regularnie malała. Po 1945 roku resztki potomków kolonistów opuściły ziemię sądecką zamykając tym samym czas ich obecności na tym terenie. Pozostały po nich relikty zabudowy wiejskiej i miejskiej oraz świątynie i cmentarze... Ciekawy sektor poświęcony kolonistom niemieckim można oglądać w Sądeckim Parku Etnograficznym. Celem projektu było zinwentaryzowanie pozostałości kolonii józefińskich w kilku wybranych gminach Sądecczyzny.

3 [3] [ 4] [ 5] [ 6] [ 7] [ 8] [ 9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24] [25] [26] [27] [28] [29]

4 [4]

5 [5]

6 [6]

7 [7]

8 [8]

9 [9]

10 [10]

11 [11]

12 [12]

13 [13]

14 [14]

15 [15]

16 [16]

17 [17]

18 [18]

19 [19]

20 [20]

21 [21]

22 [22]

23 [23]

24 [24]

25 [25]

26 [26]

27 [27]

28 [28]

29 [29]

30 [30] Wybrana bibliografia: 1. A. Artymiak, Z dziejów osadników niemieckich na Sądecczyźnie, Nowy Sącz Dzieje miasta Nowego Sącza, pod red. F. Kiryka, t. I, Kraków-Warszawa, M. Grabski, Osadnictwo niemieckie na Sądecczyźnie w XVIII wieku, Almanach Karpacki Płaj, tom 19: 1999,. 4. D. Iwińska, O osadnikach józefińskich na Sądecczyźnie i ich kulturze w aspekcie budowy sektora kolonistów niemieckich w Sądeckim Parku Etnograficznym, Zeszyty Sądecko-Spiskie, t. I, Nowy Sącz 2006, s J. Hetmańczyk,Koloniści Józefińscy w Zagorzynie koło Łącka, Wydawca: Stowarzyszenie Brynica w Dobieszowicach, M. Kornecki,. Dawny zbór dziś kościół, Kraków M. Kroh, Sądecki Park Etnograficzny. Przewodnik. Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, J. Langer, Ślady niemieckiej kolonizacji w architekturze środowiska małomiasteczkowego w Karpatach, Zeszyty sądecko-spiskie, t. I, Nowy Sącz W. Śliwiński, Architektura sektora kolonistów niemieckich w Sądeckim Parku Etnograficznym, Zeszyty Sądecko-Spiskie, t. I, Nowy Sącz 2006, s W. Śliwiński, Kolonizacja niemiecka na Sądecczyźnie ( ) (studium historyczne), Zeszyty Sądecko-Spiskie, t. II, Nowy Sącz 2007, s Materiały elektroniczne:

Podobne dokumenty

projekt Fundacji Zawsze Warto w ramach Programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa Wolontariat dla dziedzictwa

KOLONIA JÓZEFA projekt Fundacji Zawsze Warto w ramach Programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa Wolontariat dla dziedzictwa Dofinansowano w ramach Programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa Wolontariat