Ekspresja CD 23, CD 116 i CD 123 na monocytach i granulocytach w trakcie immunoterapii swoistej na jad owadów b³onkoskrzyd³ych

Transkrypt

1 Alergia Kucharewicz Astma Immunologia, I., Krzysztof, Kowal 8(), 79-8 K., Szymañski W. i wsp. Ekspresja CD, CD 6 i CD na monocytach Ekspresja CD, CD 6 i CD na monocytach i granulocytach w trakcie immunoterapii swoistej na jad owadów b³onkoskrzyd³ych The expression of CD, CD 6 and CD on monocytes and granulocytes in patients undergoing venom immunotherapy IWONA KUCHAREWICZ /, KRZYSZTOF KOWAL /, WIES AW SZYMAÑSKI /, ANNA BODZENTA- UKASZYK /, JOANNA OSADA /, MILENA D BROWSKA / / Klinika Alergologii i Chorób Wewnêtrznych Akademii Medycznej w Bia³ymstoku, ul. M. Sk³odowskej-Curie a, -76 Bia³ystok / Zak³ad Diagnostyki Hematologicznej Akademii Medycznej w Bia³ymstoku Wprowadzenie. W trakcie immunoterapii swoistej (venom immunotherapy, VIT) dochodzi do zmniejszenia uwalniania histaminy i sulfidoleukotrienów z komórek krwi obwodowej. Cytokiny, w tym interleukina- (IL-) oraz czynnik pobudzaj¹cy wzrost granulocytów i makrofagów (GM-CSF) zwiêkszaj¹ uwalnianie histaminy i leukotrienów z komórek krwi obwodowej. Cel pracy. Ocena ekspresji receptora α (Rα) dla IL- i GM-CSF na monocytach i granulocytach krwi obwodowej u chorych poddawanych VIT. Materia³y i metody. Badaniem objêto pacjentów z udokumentowan¹ alergi¹ na jad owadów b³onkoskrzyd³ych, tj. z reakcj¹ systemow¹ po u ¹dleniu ( stopieñ i powy ej wed³ug skali Muellera), pozytywnym wynikiem testów skórnych oraz obecnoœci¹ swoistych IgE przeciwko jadowi osy lub pszczo³y, w co najmniej klasie RAST. Ekspresjê CD (FcεRII), CD 6 (GMRα) i CD (IL-R-α) oceniano na monocytach i granulocytach krwi obwodowej przed rozpoczêciem ultra-rush VIT oraz po jej zakoñczeniu za pomoc¹ cytometrii przep³ywowej. Wyniki. Przeprowadzenie VIT ultra-rush nie wp³ywa³o na zmiany ekspresji CD, CD 6 and CD na monocytach i granulocytach krwi obwodowej Wnioski. Wyniki badañ sugeruj¹, e redukcja uwalniania histaminy i leukotrienów z komórek krwi obwodowej nie zale y od zmniejszenia ekspresji CD, CD 6 oraz CD. Alergia Astma Immunologia,, 8(), 79-8 Introduction. Recently, it has been demonstrated that venom immunotherapy (VIT) leads to decrease in histamine and cysteinyleukotrienes release from peripheral blood cells. Cytokines, such us interleukin- (IL-) and granulocyte macrophage-stimulating factor (GM-CSF), increase histamine and cysteinyl-eukotrienes release from peripheral blood leukocytes. Aim of the study. The aim of the present study was to evaluate the expression of CD (FcεRII), CD 6 (GM-CSF receptor α subunit) and CD (IL- receptor α subunit) on peripheral blood monocytes and granulocytes during VIT. Material and methods. venom-allergic patients with a history of systemic reactions after hymenoptera sting, positive skin test and specific IgE were enrolled in the study. The expression of CD, CD 6 and CD was studied by flow cytometry before and after ultrarush VIT. Results. The VIT did not change the expression of CD, CD 6 and CD on monocytes or granulocytes. Conclusions. It seems that the reduction in histamine and leukotriene release from peripheral blood cells after hours of ultra-rush VIT is not associated with down-regulation of CD, CD 6 or CD. Alergia Astma Immunologia,, 8(), 79-8 Key words: VIT, hymenoptera venom allergy, IL-, GM-CSF S³owa kluczowe: immunoterapia alergenowa, alergia na jad owadów b³onkoskrzyd³ych, IL-, GM-CSF Immunoterapia alergenowa (venom immunotherapy, VIT) jest jedynym dostêpnym i skutecznym sposobem leczenia IgE-zale nej nadwra liwoœci na jad owadów b³onkoskrzyd³ych (Hymenopthera). Ze wzglêdu na gwa³towny przebieg uogólnionych reakcji po u ¹dleniu oraz du e ryzyko zgonu, profilaktyka w postaci VIT jest postêpowaniem z wyboru []. W przebiegu natychmiastowej reakcji po u ¹dleniu dochodzi do uwolnienia licznych mediatorów reakcji zapalnej, w tym histaminy i leukotrienów. ród³em tych

2 8 Alergia Astma Immunologia,, 8(), 79-8 mediatorów s¹ komórki tuczne i bazofile, ale równie eozynofile, monocyty i granulocyty obojêtnoch³onne []. Wykazano, e przeprowadzenie kursu inicjuj¹cego VIT prowadzi do zahamowania uwalniania histaminy i leukotrienów z komórek krwi obwodowej [-7]. U chorych uczulonych na jad osy przeprowadzenie rush VIT (trwaj¹ce dni) powodowa³o redukcjê ca³kowitej zawartoœci histaminy w bazofilach oraz redukcjê maksymalnego uwalniania histaminy z tych komórek []. We wczeœniejszych badaniach w³asnych wykazano, e rush VIT prowadzi do zmniejszenia uwalniania sulfidoleukotrienów, a odleg³a -- letnia obserwacja dowiod³a dalszej redukcji uwalniania tych mediatorów, co korelowa³o ze zmniejszeniem reaktywnoœci skórnej i popraw¹ kliniczn¹ [6]. Podobnie, zmniejszenie uwalniania histaminy i leukotrienów z bazofilów obserwowano bezpoœrednio po przeprowadzeniu kursu ultra-rush [7]. IL- oraz GM-CSF uwalniane s¹ z komórek krwi obwodowej (bazofile, limfocyty T, eozynofile, komórki tuczne), miêdzy innymi na skutek kontaktu z alergenem [8,9]. Cytokiny te, oprócz wp³ywu na proliferacjê, prze ycie i ró nicowanie siê krwiotwórczych komórek szpiku oraz na ró ne funkcje efektorowe zró nicowanych komórek szpiku [], odgrywaj¹ równie istotn¹ rolê w miejscu zapalenia alergicznego []. Wykazano, e zwiêkszaj¹ IgE-zale n¹ i IgE-niezale n¹ aktywacjê bazofilów, pobudzaj¹ uwalnianie mediatorów z bazofilów oraz wp³ywaj¹ na funkcjê innych leukocytów []. IL- zwiêksza uwalnianie histaminy z bazofilów [], oraz, podobnie jak GM-CSF, prowadzi do uwalniania leukotrienów w odpowiedzi na stymulacjê ró nymi agonistami, w tym Ca, IL-8, Ca, czynnikiem aktywuj¹cym p³ytki [-6]. Receptory dla IL- i GM-CSF, sk³adaj¹ siê z podjednostek α, odpowiednio IL-Rα i GMRα, które s¹ swoiste dla poszczególnych z ligandów, oraz ze wspólnej podjednostki β, która jest równie istotnym elementem receptora dla IL- []. Monocyty/makrofagi oraz bazofile posiadaj¹ du ¹ gêstoœæ podjednostek α dla IL- oraz GM-CSF, podczas gdy najwiêksza gêstoœæ podjednostki α dla IL- wystêpuje na eozynofilach [7]. Ta ró na gêstoœæ podjednostek α warunkuje wra liwoœæ poszczególnych linii komórkowych na stymulacjê IL-, IL- lub GM- CSF. Podjednostka β nie posiada zdolnoœci wi¹zania ligandów, tworzy ona funkcjonalny kompleks z podjednostk¹ α (ligand-odpowiednia podjednostka α-wspólna podjednostka β) i jest odpowiedzialna za przekazanie sygna³u wewn¹trzkomórkowego (system wtórnych przekaÿników obejmuje JAK/STAT, Ras/MAP kinazy oraz PI) []. Na skutek aktywacji podjednostka β ulega internalizacji, jest czêœciowo degradowana i ulega re-ekspresji w formie funkcjonalnie nieaktywnej, a po pewnym czasie dochodzi do syntezy receptora [8]. Mo na by przypuszczaæ, e jednym z mechanizmów VIT mo e byæ zmniejszenie ekspresji receptorów dla IL- (IL-Rα) oraz GM-CSF (GMRα), co w konsekwencji powodowa³oby redukcjê uwalniania histaminy i leukotrienów. Bior¹c powy sze pod uwagê celem pracy by³a ocena ekspresji IL-Rα oraz GMRα na monocytach i granulocytach krwi obwodowej w trakcie VIT. PACJENCI I METODY Charakterystyka chorych Badaniem objêto chorych z udokumentowan¹ IgE-zale n¹ nadwra liwoœci¹ na jad owadów b³onkoskrzyd³ych (9 kobiet i mê czyzn) w wieku -6 lat (œrednia wieku 7.). Kwalifikacjê chorych przeprowadzano na podstawie wywiadu (reakcja systemowa po u ¹dleniu, stopieñ i powy ej wg. skali Muellera), pozytywnego wyniku testów skórnych (œródskórne - g/l) i oznaczeñ swoistych IgE (sige) (co najmniej klasa RAST). Swoiste IgE oznaczano metod¹ UniCAP (Pharmacia, Szwecja). Protokó³ VIT Ultra-rush VIT przeprowadzono wg metody opisanej przez Birnbauma i wsp. [9] za pomoc¹ szczepionek bêd¹cych wyci¹giem z jadu osy europejskiej (Venomenhal Wespe, Niemcy) lub pszczo³y miodnej (Venomenhal Biene, Niemcy). Leczenie rozpoczynano ka dorazowo oko³o godziny 9. rano, podaj¹c wzrastaj¹ce stê enia alergenów (, µg; µg; µg; µg) w odstêpach czasowych zale nych od tolerancji. ¹czna dawka szczepionki wynosi³a, µg. Pobieranie krwi Krew do oznaczeñ pobierano z y³y od³okciowej do jednorazowych probówek z wersenianem dwupotasowym przed kursem ultra-rush VIT (8.-9.) oraz nastêpnego dnia rano (8.-9.). Cytometria przep³ywa Próbki krwi pe³nej ( ml) inkubowano z parami przeciwcia³ monoklonalnych anty-cd-pe i anty- -CD6-FITC lub anty-cd-fitc i anty-cd-pe (Pharmingen, USA) w iloœci µl/próbkê przez min w temperaturze pokojowej. Nastêpnie, przed oznaczaniem dokonywano lizy erytrocytów za pomoc¹ preparatu ImmunoPrep Lysing Solution (Coulter). Jako kontrolê negatywn¹ stosowano odpowiednie przeciwcia³a idiotypowe znakowane fluorescein¹ lub fikoerytryn¹ (Pharmingen, USA). Oznaczenia przeprowadzono za pomoc¹ cytometru przep³ywowego Coulter Epics XL. Granulocyty selekcjonowano na podstawie charakterystycznych cech morfotycznych (side scatter, forward scatter) oraz poprzez ekspresjê CD. Ekspresjê CD, CD6 i CD okreœlano w jednostkach intensywnoœci œwiecenia (fluorence intensity units, FIU).

3 Kucharewicz I., Krzysztof Kowal K., Szymañski W. i wsp. Ekspresja CD, CD 6 i CD na monocytach... 8, 8 7 CD (FIU),,, CD 6 (FIU) 6 CD (FIU) CD (FIU) CD 6 (FIU) 7 6 Ryc.. Ekspresja CD, CD 6 oraz CD na monocytach krwi obwodowej u chorych z alergi¹ na jad owadów b³onkoskrzyd³ych przed ultra-rush VIT () oraz nastêpnego dnia po jej zakoñczeniu () Analiza statystyczna Wartoœci ekspresji CD, CD 6 i CD przedstawiono jako wartoœæ œredni¹ ± odchylenie standardowe (œrednia ± SD). Analizê statystyczn¹ przeprowadzono u ywaj¹c testu ANOVA. Wartoœci p<, przyjêto za istotne statystycznie. WYNIKI U 7 chorych udokumentowano alergiê na jad osy, u alergiê na jad pszczo³y, natomiast u chorych rozpoznano alergiê na jad osy i pszczo³y. W ostatniej grupie ze Ryc.. Ekspresja CD 6 oraz CD na granulocytach krwi obwodowej u chorych z alergi¹ na jad owadów b³onkoskrzyd³ych przed ultra-rush VIT () oraz nastêpnego dnia po jej zakoñczeniu () wzglêdu na wynik testów skórnych oraz wy sze miano sige w przypadku jadu osy chorych zakwalifikowano do leczenia odczulaj¹cego jadem osy. W jednym przypadku (chora z alergi¹ na jad osy) obserwowano wyst¹pienie reakcji systemowej minut po podaniu µg szczepionki. Wyst¹pi³a uogólniona pokrzywka (z najwiêkszym nasileniem w okolicach pachowych i pachwinowych), zaczerwienienie twarzy, œwi¹d i ³zawienie spojówek, sztywnoœæ warg i jêzyka oraz dusznoœæ. Ze wzglêdu na zastosowane leczenie ogólne odst¹piono od wykonania cytometrii przep³ywowej nastêpnego dnia. Ekspresja CD na monocytach wynosi³a,9±, FIU i nie ulega³a zmianie po przeprowadzeniu kursu inicjuj¹cego VIT (,77±, FIU) (ryc.). Gêstoœci podjednostki α receptora dla GM-CSF (CD6) na monocytach i granulocytach by³y zbli one i wynosi³y odpowiednio,6±, i,±, FIU. Kurs inicjuj¹cy VIT nie zmienia³ ekspresji tego receptora (odpowiednio,±, i,9±, FIU na monocytach i granulocytach). Równie ekspresja podjednostki α receptora dla IL- (CD) by³a zbli ona na obu typach komórek (,±, i,6±,7), a VIT nie wp³ywa³ na zmiany gêstoœci tego receptora (odpowiednio,9±,6 i,±,7 FIU na monocytach i granulocytach) (ryc. i ryc.).

4 8 Alergia Astma Immunologia,, 8(), 79-8 DYSKUSJA Pierwsze zmiany profilu cytokinowego w trakcie VIT obserwowane s¹ w momencie uzyskania dawki podtrzymuj¹cej []. W obecnej pracy podjêto próbê oceny ekspresji markerów powierzchniowych nastêpnego dnia po osi¹gniêciu tej dawki. Przeprowadzone badania wykaza- ³y brak zmian ekspresji receptorów α dla IL- i GM-CSF, zarówno na monocytach, jak i granulocytach krwi obwodowej po przeprowadzeniu ultra-rush VIT. Korzystny efekt immunoterapii swoistej zale y od czasu trwania leczenia i ³¹cznej dawki zastosowanej szczepionki. Dotychczasowe badania oceniaj¹ce ekspresjê CD6 i CD przeprowadzono po kursie rush (trwaj¹cym dni) [], a nie jak w obecnej pracy po kursie ultra rush, tj. oko³o 8- godzin od podania pierwszej dawki szczepionki. Obni enie uwalniania leukotrienów obserwowano porównuj¹c ich poziom przed rush i po up³ywie oko³o - tygodni []. Mo na by przypuszczaæ, e uwidocznienie zjawiska down-regulation wymaga wiêcej czasu. U chorych uczulonych na jad osy ekspresja CD6 wzrasta³a bezpoœrednio po zakoñczeniu rush VIT (osi¹gniêcie dawki podtrzymuj¹cej µg w ci¹gu tygodnia), natomiast tydzieñ po zakoñczeniu VIT obserwowano redukcjê ekspresji CD6 do poziomu ni - szego ni przed leczeniem. Ekspresja CD pozostawa³a niezmieniona porównuj¹c stan, bezpoœrednio po i 7 dni po zakoñczeniu tej fazy leczenia []. Wyt³umaczenie to nie wydaje siê jednak przekonywuj¹ce, poniewa zmiany ekspresji receptorów dla IL-, GM-CSF i IL- obserwowano na eozynofilach ju po godzinie inkubacji z odpowiednimi cytokinami, a efekt ten by³ widoczny nawet przez dni []. Równie aktywacjê komórek krwi obwodowej obserwowano w ci¹gu kilkunastu godzin. Osiemnastogodzinna inkubacja bazofilów z IL- indukowa³a uwalnianie leukotrienów, poprawia³a zdolnoœæ prze ycia bazofilów w hodowli oraz indukowa³a ekspresjê mrna dla FcεRIβ. Powodowa³o to zmianê nap³ywu jonów Ca, fosforylacjê kinaz bia³kowych ERK oraz JAK/STAT []. W trakcie immunoterapii alergenowej dochodzi do zmniejszenia aktywacji komórek typu Th, które uwalniaj¹ IL-, IL- i IL-, a tak e IL- i GM-CSF []. We wczesnych etapach VIT wykazano jednak, e IL- zwiêksza ekspresjê w³asnego receptora [], ale mo e odpowiadaæ za wzrost ekspresji IL-Rα na monocytach [9], co po czêœci t³umaczy obserwowany w obecnej pracy brak zmian ekspresji tego ostatniego receptora. Gregory i wsp. obserwowali natomiast wzrost ekspresji IL-Rα na eozynofilach pod wp³ywem IL-, GM-CSF lub IL-, ekspresja GMR-α ulega³a zaœ redukcji, ale tylko pod wp³ywem GM-CSF []. Zaznaczyæ jednak nale y, e badania te przeprowadzone by³y na izolowanych eozynofilach, a stê- enia agonistów znacznie przewy sza³y wartoœci obserwowane w warunkach in vivo. Zmniejszenie uwalniania IL- i IL- obserwowane w trakcie VIT mo e byæ wynikiem desenzytyzacji receptorów dla IgE (zmniejszenie ekspresji FcεRI), bêd¹cego skutkiem wielokrotnego podawania alergenu (uwalniaj¹cego agonistê odpowiedzialnego za wyst¹pienie zjawiska down-regulation ). Byæ mo e wiêc, zbyt ma³a dawka podanego alergenu nie jest w stanie indukowaæ obni- enia ekspresji badanych receptorów. ¹czna dawka alergenu w obecnej pracy wynosi³a, µg. Mo e to byæ dawka niewystarczaj¹ca do zaobserwowania wspomnianego zjawiska down-regulation, zw³aszcza, e ostatnie badania grupy Ruëff wykaza³y zmniejszenie czêstoœci wystêpowania reakcji systemowych (systemic adverse reaction, SAR) w trakcie kursu inicjuj¹cego VIT, je eli sumaryczna dawka alergenu jest wy sza ni stosowana w obecnej pracy i wynosi, lub µg []. W przedstawionej pracy nie obserwowano zmian ekspresji CD (FcεRII) na monocytach i granulocytach krwi obwodowej, co pozostaje w zgodzie z badaniami Roever i wsp. []. Autorzy ci wykazali jedynie tendencjê do zmniejszenia ekspresji CD na limfocytach B podczas VIT przeprowadzonej metod¹ rush z sumaryczn¹ dawk¹ alergenu, µg w ci¹gu dni. Mo e to byæ skutkiem ma³ej liczby tych receptorów na monocytach. Ekspresja CD jest indukowana przez IL-, a hamowana przez IFN-γ []. FcεRII jest receptorem o ma³ym powinowactwie dla IgE, wykazuje on szereg dzia³añ immunomoduluj¹cych [6]. W grupie chorych atopowych z py³kowic¹ wykazano, e immunoterapia alergenowa zapobiega sezonowemu wzrostowi ekspresji CD [7]. Podobnego efektu spodziewano siê w przypadku VIT. Choæ ultra-rush VIT nie zmienia³a ekspresji CD, to badania Bellinghausen i wsp., przeprowadzone tydzieñ od rozpoczêcia immunoterapii alergenowej, wykaza³y obni enie ekspresji tego markera powierzchniowego na limfocytach []. Obserwowane w licznych pracach, w tym w³asnych, zahamowanie uwalniania histaminy i leukotrienów we wczesnym etapie VIT wydaje siê nie zale eæ wiêc od redukcji ekspresji receptorów α dla IL- oraz GM-CSF. Zahamowanie uwalniania histaminy i leukotrienów mo e byæ czêœciowo skutkiem wzglêdnego zmniejszenia liczby bazofilów na skutek ich przemieszczenia do miejsca lokalnie tocz¹cego siê procesu zapalnego w miejscu iniekcji. Wydaje siê jednak, e mechanizm tego zjawiska jest bardziej z³o ony i wymaga dalszych badañ.

5 Kucharewicz I., Krzysztof Kowal K., Szymañski W. i wsp. Ekspresja CD, CD 6 i CD na monocytach... 8 Piœmiennictwo. Muller UR. Recent developments and future strategies for immunotherapy of insect venom allergy. Curr Opin Allergy Clin Immunol ; : Annila I, Saarinen JV, Nieminen MM i wsp. Bee venom induces high histamine or high leukotriene C release in skin of sensitized beekeepers. J Investig Allergol Clin Immunol ; : -8.. Bauer C, Martin A, Kleine-Tebbe J i wsp. Influence of rushimmunotherapy with wasp venom on releaseability, sensivity and cytokine-release from human basophils. XII Congress of European Academy of Allergology and Clinical Immunology. Pary 7-.6.; 8,.. Haschova M, Panzner P, Gorcikova J i wsp. Specific antibody levels and leukotriene-release test in the course of venom immunotherapy. XII Congress of European Academy of Allergology and Clinical Immunology. Pary 7-.6.; 8,.. Szymañski W, Z³otnik I, Kucharewicz I i wsp. Skutecznoœæ immunoterapii swoistej u chorych z alergi¹ na jad owadów b³onkoskrzyd³ych - ocena na podstawie metod in vivo i in vitro. Alergia Astma Immunologia ; 7 : Szymañski W, Chyrek-Borowska S, Michalska I. A new method of Hymenoptera venom allergy diagnosis and venom immunotherapy (VIT) monitoring by evaluation of specifically released sulfidoleukotriene LTC and its metabolites. Int Rev Allergol Clin Immunol 997; : Jutel M, Muller UR, Fricker M i wsp. Influence of bee venom immunotherapy on degranulation and leukotriene generation in human blood basophils. Clin Exp Allergy 996; 6: Borish LC, Steinke JW. Cytokines and chemokines. J Allergy Clin Immunol ; ( Suppl): S Leveque C, Grafte S, Paysant J i wsp. Regulation of interleukin receptor alpha chain (IL-R alpha) on human monocytes by interleukin (IL)-, IL-, IL-, and transforming growth factor beta (TGF-beta). Cytokine 998; : Guthridge MA, Stomski FC, Thomas D i wsp. Mechanism of activation of the GM-CSF, IL-, and IL- family of receptors. Stem Cells 998; 6: -.. Arai KI, Lee F, Miyajima A i wsp. Cytokines: coordinators of immune and inflammatory responses. Annu Rev Biochem 99; 9: Miura K, Saini SS, Gauvreau G i wsp. Differences in functional consequences and signal transduction induced by IL-, IL-, and nerve growth factor in human basophils. J Immunol ; 67: Haak-Frendscho M, Arai N, Arai K i wsp. Human recombinant granulocyte-macrophage colony-stimulating factor and interleukin cause basophil histamine release. J Clin Invest 988; 8: 7-.. Kurimoto Y, De Weck AL, Dahinden CA. The effect of interleukin upon IgE-dependent and IgE-independent basophil degranulation and leukotriene generation. Eur J Immunol 99; : Bischoff SC, Dahinden CA. Effect of nerve growth factor on the release of inflammatory mediators by mature human basophils. Blood 99; 79: Brunner T, de Weck AL, Dahinden CA. Platelet-activating factor induces mediator release by human basophils primed with IL-, granulocyte-macrophage colony-stimulating factor, or IL-. J Immunol 99; 7: Nicola NA. Guidebook to Cytokines and Their Receptors. New York: Oxford University Press, Sambrook and Tooze Publications, 99: Martinez-Moczygemba M, Huston DP. Proteasomal regulation of betac signaling reveals a novel mechanism for cytokine receptor heterotypic desensitization. J Clin Invest ; 8: Birnbaum J, Charpin D, Vervloet D. Rapid Hymenoptera venom immunotherapy: comparative safety of three protocols. Clin Exp Allergy 99; : 6-.. Siegmund R, Vogelsang H, Machnik A i wsp. Surface membrane antigen alteration on blood basophils in patients with Hymenoptera venom allergy under immunotherapy. J Allergy Clin Immunol ; 6: Gregory B, Kirchem A, Phipps S i wsp. Differential regulation of human eosinophil IL-, IL-, and GM-CSF receptor alphachain expression by cytokines: IL-, IL-, and GM-CSF downregulate IL- receptor alpha expression with loss of IL- responsiveness, but up-regulate IL- receptor alpha expression. J Immunol ; 7: Bellinghausen I, Metz G, Enk AH i wsp. Insect venom immunotherapy induces interleukin- production and a Th- to-th shift, and changes surface marker expression in venomallergic subjects. Eur J Immunol 997; 7: -9.. Renz H, Domenico J, Gelfand EW. IL--dependent up-regulation of IL- receptor expression in murine T and B cells. J Immunol 99; 6: 9-.. Rueff F, Wenderoth A, Przybilla B. Patients still reacting to a sting challenge while receiving conventional Hymenoptera venom immunotherapy are protected by increased venom doses. J Allergy Clin Immunol ; 8: 7-.. Roever AC, Henz BM, Worm M. Wasp venom rush immunotherapy induces transient downregulation of B cell surface molecule expression. Int Arch Allergy Immunol ; 7: Bonnefoy JY, Lecoanet-Henchoz S, Gauchat JF, Graber P, Aubry JP, Jeannin P, Plater-Zyberk C. Structure and functions of CD. Int Rev Immunol 997; 6: Jung CM, Prinz JC, Rieber EP, Ring J.A reduction in allergeninduced Fc epsilon R/CD expression on peripheral B cells correlates with successful hyposensitization in grass pollinosis. J Allergy Clin Immunol 99; 9: