POLSKI PROGRAM ENERGETYKI JĄDROWEJ TECHNOLOGICZNA I EKOLOGICZNA SZANSA ROZWOJU KRAJU

Transkrypt

1 POLSKI PROGRAM ENERGETYKI JĄDROWEJ J TECHNOLOGICZNA I EKOLOGICZNA SZANSA ROZWOJU KRAJU Budma 24 styczeń 2012 Poznań 1 dr Wiesław Gorączko Politechnika Poznańska Inspektor Ochrony Radiologicznej Edukator Energetyki Jądrowej Polskie Towarzystwo Nukleoniczne

2 Plan prezentacji : Program Polskiej Energetyki Jądrowej Cykl paliwowy Rozwój technologiczny Ekologia Przemysł Nauka 2

3 Plan prezentacji : Program Polskiej Energetyki Jądrowej Cykl paliwowy Rozwój technologiczny Ekologia Przemysł Nauka 3

4 Inicjatywy Rządu RP 1.Wielokrotne deklaracje Rządów RP decyzja Rady Ministrów z dni 19 stycznia 2009 i z 5 marca Polityka energetyczna Polski do 2030 roku Ministerstwo Gospodarki; 3.Powołanie w Ministerstwie Gospodarki Departamentu Energetyki Jądrowej 4.Powołanie pełnomocnika Rządu ds. Energetyki Jądrowej; 5.Wysłanie pierwszej grupy EDUKATORÓW do Francji; 6.Konsultacje zmian Prawa Atomowego; 7.Program Polskiej Energetyki Jądrowej grudzień Wybór 3 lokalizacji 4

5 5

6 Program Polskiej Energetyki Jądrowej Program Polskiej Energetyki Jądrowej - pierwszy kompleksowy dokumentem dotyczący energetyki jądrowej w Polsce. Przedstawia zakres i strukturę organizacji działań, jakie należy podjąć, aby wdrożyć energetykę jądrową, zapewnić bezpieczną i efektywną eksploatację obiektów energetyki jądrowej, ich likwidację po zakończeniu okresu eksploatacji oraz zapewnić bezpieczeństwo postępowania z wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi. 6 W Polsce, dla wdrożenia energetyki jądrowej konieczna jest budowa prawie całej infrastruktury technicznej niezbędnej dla rozwoju i funkcjonowania energetyki jądrowej (prawnej, organizacyjnej, instytucjonalnej, zaplecza naukowobadawczego, systemu szkolenia kadr).

7 Harmonogram Programu obejmuje 5 etapów Etap I - do : - opracowanie i przyjęcie przez RM Programu Polskiej energetyki jądrowej do , - uchwalenie i wejście w życie przepisów prawnych niezbędnych dla rozwoju i funkcjonowania energetyki jądrowej; Etap II : - ustalenie lokalizacji i zawarcie kontraktu na budowę pierwszej elektrowni jądrowej; Etap III : - wykonanie projektu technicznego i uzyskanie wymaganych prawem uzgodnień; Etap IV : - pozwolenie na budowę i budowa pierwszego bloku pierwszej elektrowni jądrowej, rozpoczęcie budowy kolejnych bloków/elektrowni jądrowych; Etap V : - konsytuacja i rozpoczęcie budowy kolejnych bloków 7

8 Okres obowiązywania Programu to lata do końca okresu obowiązywania Polityki Energetycznej Polski do roku 2030 Aktualizacja Programu co 4 lata 8

9 Realizacji celu głównego będą służyć następujące cele szczegółowe: 1. Opracowanie ram prawnych dla rozwoju i funkcjonowania energetyki jądrowej. 2. Rozpoznanie potencjalnych lokalizacji dla budowy kolejnych elektrowni jądrowych. 3. Budowa składowiska odpadów nisko i średnio aktywnych, z uwzględnieniem potrzeb energetyki jądrowej. 4. Zapewnienie najwyższego poziomu bezpieczeństwa obiektów jądrowych. 5. Wprowadzenie racjonalnego i efektywnego systemu postępowania z odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym. 6. Stworzenie podstaw instytucjonalnych do rozwoju energetyki jądrowej 7. Wzrost i utrzymanie poparcia społecznego dla rozwoju energetyki jądrowej. 8. Wzrost poziomu edukacji społecznej w zakresie energetyki jądrowej. 9. Zapewnienie kadr dla rozwoju i funkcjonowania energetyki jądrowej. 10. Stworzenie silnego, efektywnego zaplecza naukowo-badawczego dla energetyki jądrowej. 11. Zwiększenie innowacyjności i poziomu technologicznego polskiego przemysłu. 12. Zapewnienie stabilnych dostaw paliwa do elektrowni jądrowych. 13. Przygotowanie Krajowego Systemu Elektroenergetycznego do rozwoju energetyki jądrowej. 14. Opracowanie efektywnej metody finansowania budowy elektrowni jądrowych 9

10 Plan prezentacji : Program Polskiej Energetyki Jądrowej Cykl paliwowy Rozwój technologiczny Ekologia Przemysł Nauka 10

11 Wzbogacenie Kopalnia uranu Chemia Produkcja paliwa prace budowlane i montażowe Reaktory Recykling paliwa (MOX) Obsługa Utylizacja odpadów 11 Dystrybucja Przesył

12 Zasoby uranu w Polsce Grzmiąca ton 0,05 0,10 % Kowary ton 0,20 0,50 % Krynica Morska ton 0,05 0,10% Okrzeszyn ton 0,05 0,10% Radoniów ton 0,20 0,50% Rajsk ton 0,03 0,05% Wambierzyce ton 0,03 0,05% Razem ton Opłacalność ekonomiczna pozyskiwania uranu z rud: 0,02%, np. w kopalni Trekkopje (Namibia) eksploatuje się 0,0126% 12

13 W Polsce złoża uranu występują w zagłębiu Lubin-Sieroszowice. Całkowite zasoby rudy to 2400 mln ton, miedzi 48 mln ton, a uranu ton. Roczna produkcja w zagłębiu Lubin Sieroszowice to ok ton Cu, a ilość uranu zrzucana na hałdy to ok t/rok. Stanowi to rocznie ekwiwalent paliwa dla 10 elektrowni jądrowych, o łącznej mocy MWe. 13

14 Plan prezentacji : Program Polskiej Energetyki Jądrowej Cykl paliwowy Rozwój technologiczny Ekologia Przemysł Nauka 14

15 15

16 Krajowy przemysł może wyprodukować: wymienniki ciepła, zbiorniki, rurociągi, armaturę do układów pomocniczych i układów bezpieczeństwa reaktora (np. awaryjnego chłodzenia); niektóre urządzenia obiegu chłodzenia reaktora (np. stabilizator ciśnienia, elementy rurociągów); urządzenia gospodarki odpadami promieniotwórczymi; wyroby hutnicze i materiały budowlane 16

17 17 pompy różnego rodzaju (np. dla wody zasilającej, skroplin, wody chłodzącej); wentylatory, dmuchawy oraz urządzenia układów wentylacji, ogrzewania i klimatyzacji; awaryjne agregaty dieslowskie; transformatory różnej mocy i przeznaczenia; wyposażenie elektryczne; niektóre dźwignice; urządzenia gospodarki: wodno-chemicznej i wodnościekowej (np. do uzdatniania wody dla potrzeb technologicznych - demineralizacja, dekarbonizacja); konstrukcje stalowe i prefabrykaty budowlane; kable;

18 Napływ nowych technologii Budowa i eksploatacja elektrowni będzie sprzyja powstawaniu firm świadczących wysokospecjalistyczne usługi inżynieryjne Maszyny przemysłowe Inżynieria środowiska Inżynieria materiałowa Budownictwo Systemy sanitarne 18 Inżynieria jądrowa Automatyka Elektronika Elektrotechnika Chemia Inżynieria oprogramowania

19 ZT-B POLBAU Sp. z o.o. Opole EJ Olkiluoto 3, Finlandia Roboty zbrojarsko-betoniarskie : budynki maszynowni, pompowni, pomocnicze reaktora Erbud International Sp. z o.o. Toruń Zakład Wzbogacania Uranu w Pierrelate, Francja 19

20 Elektrownia jądrowa OLKILUOTO 3 Montaż instalacji elektrycznych : - kabli i urządzeń rozdzielczych - aparatury kontrolnej i automatyki Kopuła wykonana i przygotowana do transportu jako jeden element. Wymiary kopuły: - wysokość 14m - średnica 46m - waga 220 ton 20

21 AREVA WARBUD 21 ENERGOMONTAŻ - PÓŁNOC S.A. Warszawa Wykonanie i montaż stalowej wykładziny obudowy bezpieczeństwa reaktora

22 Plan prezentacji : Program Polskiej Energetyki Jądrowej Cykl paliwowy Rozwój technologiczny Przemysł Nauka Ekologia 22

23 Szerokie programy podstawowych i stosowanych badań naukowych finansowanych z budżetu i funduszy europejskich reaktory powielające, produkujące Pu-239 i U-233 technologie materiałowe elementów reaktora technologie wytwarzania paliw jądrowych - paliwo plutonowe i torowe 23 technologie przerobu paliw, gwarantujące niezawodność i bezpieczeństwo eksploatacji

24 Synergia energetyki jądrowej i węglowej. Reaktory wysokotemperaturowe: C chłodzone helem technologie jądrowe stosowane w przemyśle (wiązki elektronów do oczyszczania gazów, emitowanych w procesie spalania węgla, z tlenków w siarki i azotu) - instalacja pilotażowa w elektrociepłowni Kawęczyn Nowe typy turbin, kotłów, badania materiałowe i innych systemów 24

25 Elektrownia jądrowa to nowe możliwości dla biznesu Program grantów NEPIO na analizy bezpieczeństwa i prace eksperckie dla instytutów naukowych i prywatnych firm konsultacyjnych Zaplecze eksperckie dla PAA poprzez zreorganizowane Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej 25 NEPIO (nuclear energy programme implementing organization)

26 26 Rozwój szkolnictwa i zwiększenie liczby inżynierów

27 Plan prezentacji : Program Polskiej Energetyki Jądrowej Cykl paliwowy Rozwój technologiczny Ekologia Przemysł Nauka 27

28 Szkodliwe substancje związane z wytwarzaniem energii elektrycznej SO 2 Gazy cieplarniane NO x CH 4 Niemetanowe lotne związki organiczne NMVOC Ozon O 3 Metale ciężkie Pierwiastki promieniotwórcze 28 Drobne pyły PM 2,5 PM 10 (azotany, siarczany)

29 Typowa elektrownia węglowa o mocy 1 GW w ciągu roku zużywa: 3,5 mln t węgla kamiennego 6,5 mln t tlenu produkując 10 mln t CO tys t SO 2 20 tys t NO x 29

30 Gdyby wszystkie kraje UE (w ślad za Niemcami) zastąpiły swoje elektrownie jądrowe elektrowniami innego typu to nastąpi Roczne zwiększenie emisji CO 2 Elektrownie węglowe Elektrownie spalające ropę Elektrownie spalające gaz Elektrownie innego typu o 925 mln ton o 694 mln ton o 462 mln ton o 700 mln ton 30

31 31 Elektrownie jądrowe nie emitują w CO 2 ani innych gazów cieplarnianych

32 Założony przez Komisję Europejską cel zmniejszenia emisji CO 2 o 20% do roku 2020 ma być osiągnięty poprzez wykorzystywanie źródeł odnawialnych, wprowadzane czystych technologii spalania węgla (CCS carbon capture and storage) oraz kontynuowanie produkcji energii w elektrowniach jądrowych. 32 energetyka jądrowa jest kluczem do redukcji CO 2 zdanie jednego z komisarzy UE

33 Elektrownie węglowe, gazowe i ropne spalają paliwa zawierające pierwiastki promieniotwórcze Węgiel kamienny zawiera [Bq/t]: 40 K (506), 238 U (30), 232 Th (25) Średnia aktywność w pyłach emitowanych przy spalaniu węgla [Bq/kg]: 40 K 256; 238 U 200; 226 Ra 240; 210 Pb 930, 210 Po 1700; 232 Th 110, 228 Ra 130 razem: 3595 Bq/kg Rocznie do atmosfery wyrzucane jest ton uranu i toru 33 Przy produkcji 1 jednostki energii elektrycznej z węgla wszyscy zatrudnieni otrzymują w sumie 1,6x większą dawkę pochłoniętą niż przy jej produkcji w elektrowni jądrowej

34 Elektrownia jądrowa zapewnia czyste powietrze, wodę i glebę Są zaprojektowane i eksploatowane tak, by były dobrymi sąsiadami, przyjaznymi dla ludzi i środowiska. Potwierdzają to wieloletnie analizy Unii Europejskiej Program ExternE (External costs of Electricity generation) oceniający koszty zewnętrzne wytwarzania energii elektrycznej To koszty ponoszone przez środowisko, a nie przez producenta energii. Minimalne koszty zewnętrzne to minimalne straty zdrowia i życia ludzi, to minimalne obciążenia dla przyrody, dla naszych lasów, łąk, jezior, dla ryb i zwierząt. 34

35 La Hague największy na świecie producent paliwa jądrowego i zakład przerabiający wypalone paliwo jądrowe dziennie 60 próbek 190 analiz 35 zdolność produkcyjna t zużytego palowa; 3200 pracowników i 6000 podwykonawców; 20% wkład w zatrudnienie w Dystrykcie Cotentin; 350 mln do lokalnego budżetu każdego roku; badania środowiskowe próbek rocznie i analiz

36 energetyka jądrowa nie niszczą krajobrazu Stanowią część pięknego krajobrazu 36 Są estetyczne i czyste, nie powodując hałasu, ucieczki zwierząt i niszczenia roślin Angra w Brazylii

37 Energetyka jądrowa dba o swoje odpady i zapewnia ich pełne unieszkodliwianie. Likwidacja i rozbiórka elektrowni jądrowej nie stanowi problemu technicznego i finansowego. Do 2011 r. wycofano z eksploatacji 130 kopalń uranu, 90 reaktorów energetycznych, ponad 250 reaktorów badawczych i wiele instalacji cyklu paliwowego. 37 Większość elementów elektrowni jądrowej nie jest radioaktywna lub jest bardzo mało skażona. Większość metalu pozyskanego z rozbiórki można recyklizować. Mamy metody i urządzenia do bezpiecznego demontażu.

38 Energetyka jądrowa sprząta po sobie 38 W tym miejscu w latach pracowała Elektrownia Jądrowa Maine Yankee (USA)

39 Ekolodzy popierają EJ W Polsce powstało Stowarzyszenie Ekologów na Rzecz Energii Nuklearnej SEREN 39

40 Nie tylko ten plażowicz wie, że środowisko naturalne jest czyste i bezpieczne w pobliżu elektrowni jądrowej Vandellos - Hiszpania 40

41 I pamiętajmy : Budujmy energetykę jądrową nie zamiast ale obok innych technologii produkcji prądu elektrycznego w 41 Polsce

42 Bardzo dziękuję za uwagę