KARTA PRACY nr 1. Zdanie, w którym związek ten nie jest frazeologizmem. Zdanie, w którym związek ten jest frazeologizmem.

Transkrypt

1 KARTA PRACY nr 1 Zadanie 1. Uzupełnij tabelę. Wpisz w poszczególne rubryki (1.) zdania, w których podany związek pełni funkcję frazeologizmu lub (2.) zdania, w których połączenie to ma znaczenie dosłowne. Związek wyrazów trafić kulą w płot Zdanie, w którym związek ten nie jest frazeologizmem Zdanie, w którym związek ten jest frazeologizmem sprowadzać wszystko do wspólnego mianownika bawić się w ciuciubabkę podnieść poprzeczkę. narobić bigosu

2 Zadanie 2. Uzupełnij tabelę, wpisując w poszczególne rubryki odpowiednie frazeologizmy. Związek frazeologiczny Pochodzenie Znaczenie ktoś jest mizerny, wyczerpany, zmęczony, wygląda nieszczęśliwie bardzo długo, wiele godzin coś wchodzi komuś do głowy siedzieć z założonymi rękami wziąć się w garść MITOLOGIA ŻYCIE CODZIENNE praca nieprzynosząca żadnych rezultatów mimo wielkich wysiłków czyjaś słaba strona, dziedzina, w której ktoś nie jest dobry stopniowo coś nie daje komuś spać, nie pozwala zasnąć, martwiąc, dręcząc, niepokojąc kogoś (psychicznie) słowo honoru ŻYCIE CODZIENNE (praca) coś, co może uratować, lub ktoś, kto może pomóc w trudnej sytuacji mierzyć wysoko mieć wielkie ambicje, aspiracje spaść na cztery łapy wyolbrzymiać coś (Dubisz, 2003, passim). pójść jak po maśle

3 KARTA PRACY nr 2 Zadanie 1. Poprawcie błędnie użyte frazeologizmy. a) Matka musiała świecić zębami za syna. b) Wujek Adam ma jelenia na punkcie swojego samochodu. c) Nie pal za sobą wszystkich drzew. d) Na święta koledzy zafundowali mi jakąś dziwną rzeźbę do salonu. Niestety, pasowała tu jak osioł do karety. e) Jurek ma kleszcza w kieszeni, więc nie proś go o pieniądze. f) To prawdziwy niedźwiedź w owczej skórze. Na zewnątrz czarujący i sympatyczny, ale pod tą maską kryją się wyrachowanie i bezwzględność. Zadanie 2. Zaznacz literę P przy frazeologizmach oznaczających zjawisko pozytywne, N przy zjawiskach negatywnych. 1. mieć kiełbie we łbie P N 2. jak słoń w składzie porcelany P N 3. czarny koń P N 4. czuć się jak zbity pies P N Zadanie 3. Połącz związki wyrazowe z ich znaczeniem (Fiszer, Hajduk, 2014). 1. kapuściana głowa 2. ma olej w głowie 3. ma sieczkę w głowie MĄDRY 4. ma głowę nie od parady 5. nie grzeszy mądrością NIEMĄDRY 6. ma głowę na karku

4 Zadanie 4. Rozwiążcie krzyżówkę. Otrzymane hasło stanowiło będzie nazwę wyrażenia zbyt dosadnego Gordyjski, rozwiązany przez Aleksandra Macedońskiego. 2. Jakie owady w nosie ma osoba kapryśna? 3. Kto wyskoczył z konopi? 4. Co ma pod nosem osoba niedojrzała? 5. Sprawiedliwy wyrok to inaczej wyrok Jakie zwierzęta można kraść z przyjaciółmi? 7. Jeśli ktoś jest odsyłany od urzędu do urzędu, to znaczy, że chodzi od Annasza do Ktoś, kto późno kładzie się spać, to nocny.... HASŁO: słowo lub zwrot użyte zastępczo w intencji złagodzenia wyrażeń drastycznych, dosadnych lub nieprzyzwoitych (Dubisz, 2003). Zadanie 5. Rozszyfruj znaczenia podkreślonych eufemizmów. a) Pan X zasnął w Panu. b) Mój rozmówca mija się z prawdą. c) Uważaj na niego, on ma lepkie ręce. d) Nie dziwi mnie to, że nie oddał wypracowania. On jest urodzony w niedzielę. e) W jesieni życia warto zastanowić się nad tym, co minęło.

5 a) Pan X... b) Mój rozmówca.... c) Uważaj na niego, on.... d) Nie dziwi mnie to, że nie oddał wypracowania. On jest.... e). warto zastanowić się nad tym, co minęło. Zadanie 6. Rozszyfrujcie poniższe rebusy. ½ bieda... stryjek + siekierka = stryjek + kijek. ¾ śmierć.. π oko.. dym = ogień.. START x boleść MACIEJ... osioł 2... Zadanie 7. W poniższym tekście odszukaj frazeologizmy, a następnie zastąp je wyrazami (lub związkami wyrazowymi) niestanowiącymi związków frazeologicznych. Marek to tęga głowa. Z łatwością rozwiązuje zawiłe równania, niczym chodząca encyklopedia zna odpowiedzi chyba na wszystkie pytania z zakresu przyrody, matematyki, literatury i sztuki. Nadmiar wiedzy oraz to, że Marek urodził się pod szczęśliwą gwiazdą, sprawia ją jednak, że chłopak często puszy się jak paw. Nie można normalnie zamienić z nim słowa, gdyż ma się wrażenie, że on od razu chce nas zbić z pantałyku. Nieraz zastanawiam się, jak pokazać mu, że i ja mam trochę oleju w głowie i że nie pozwolę sobie w kaszę dmuchać. Niestety to, że trzyma mnie na dystans, hamuje

6 moje poczynania. Zamieniam się wówczas w szarą myszkę, która zamiast powiedzieć, co jej leży na wątrobie, zamyka się w sobie. Niewykluczone, że kiedyś wygarnę mu wszystko prosto z mostu. Jednak póki co musi upłynąć dużo wody w rzece, nim zbiorę się na odwagę. Zadanie 8. Wybierz zdania, które odnoszą się do związków frazeologicznych. Przy każdym z takich zdań zaznacz TAK. 1. Związek frazeologiczny to ustabilizowany w danym języku związek wyrazowy, którego źródeł szukać należy wyłącznie w życiu codziennym. TAK 2. Frazeologizmów nie można przetłumaczyć na żaden inny język. TAK 3. Frazeologizmy mogą służyć zastąpieniu zbyt dosadnych określeń. TAK 4. Frazeologizmy nie mogą nawiązywać do zagadnień matematycznych. TAK 5. Nie istnieje frazeologizm wywodzący się z literatury. TAK 6. Frazeologizmów bardzo często używa się w języku potocznym w celu TAK ubarwienia wypowiedzi. Zadanie 9. Wybierz właściwą odpowiedź A lub B i 1. lub 2. Związek frazeologiczny ma znaczenie A przenośne, 1. które B dosłowne, 2. nie wynika ze znaczeń tworzących go słów. wynika ze znaczeń tworzących go słów. Poprawna odpowiedź to:....