Sprawozdanie. z działalności Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu za rok WPROWADZENIE

Transkrypt

1

2 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie. 2. Organizacja komunikacji miejskiej. 3. Wykonawcy usług przewozowych. 4. Kontrola realizacji usług przewozowych. 5. Gospodarka biletowa. 6. Analiza kontroli biletów. 7. Udział gmin w kosztach organizowanej komunikacji. 8. Analiza realizacji przewozów w systemie netto". 9. Kontrola działalności Związku. 10. Ocena jakości świadczonych usług w komunikacji miejskiej. 11. Sprawozdanie finansowe. 12. Podsumowanie.

3 Sprawozdanie z działalności Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu za rok WPROWADZENIE Związek Komunalny Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu, został utworzony w 1998 roku w celu realizacji zadania publicznego: lokalny transport zbiorowy. Publicznym transportem zbiorowym jest powszechnie dostępny regularny przewóz osób wykonywany w określonych odstępach czasu i po określonych liniach komunikacyjnych lub sieci komunikacyjnej. Związek działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w zakresie dotyczącym związków międzygminnych. Prawa i obowiązki Gmin uczestniczących w Związku związane z wykonywaniem zadania własnego przeszły na Związek z dniem ogłoszenia statutu Związku (Dziennik Urzędowy Województwa Katowickiego nr 6/98). Związek został wpisany do rejestru Związków Międzygminnych pod poz. 174 z datą r. przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji - Departament Administracji Publicznej. Związek nabył osobowość prawną po zarejestrowaniu z datą ogłoszenia statutu w trybie i na zasadach ustalonych na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji przez Prezesa Rady Ministrów. Działalność statutową Związek rozpoczął w kwietniu 1998 roku. Na mocy uchwał podjętych przez Rady Gmin Członków Związku dokonano zmian w statucie Związku, które zostały wprowadzone r. i ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego nr 163 z dnia 22 sierpnia 2002 roku (określono zadania Związku) oraz r. ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego nr 212 z dnia 19 kwietnia 2005 r. (określono organy nadzoru Związku, dodano nowe zadania Związku). Zgodnie z 6 Statutu Związku, zadaniem Związku jest wykonywanie zadań publicznych w zakresie lokalnego transportu zbiorowego na obszarze Gmin członków Związku: Olkusz, Bolesław, Bukowno i Klucze. Zadania Związku obejmują w szczególności: a) organizację lokalnego transportu zbiorowego, b) uzgadnianie rozkładów jazdy, c) badanie natężenia ruchu pasażerów, d) opracowywanie rozkładów jazdy, e) emisję i dystrybucję biletów, f) zawieranie umów na wykonywanie usług przewozowych w trybie odrębnych przepisów, g) marketing usług przewozowych, h) opracowywanie taryfy biletowej, i) ustalanie cen urzędowych, j) kontrolę realizacji usług przewozowych, k) kontrolę biletową, l) administrowanie przystankami i dworcami autobusowymi, 2

4 ł) przeprowadzanie analiz sytuacji rynkowej w zakresie regularnego przewozu osób i innych czynności o podobnym charakterze wynikających z odrębnych przepisów prawa dotyczących lokalnego transportu zbiorowego, m) dokonywanie uzgodnień zezwoleń i innych decyzji na wykonywanie przewozu osób, dla których właściwe są organy gmin członkowie Związku, po uprzedniej konsultacji z tymi organami. 2. ORGANIZACJA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ Związek bada potrzeby przewozowe i organizuje komunikację miejską, jako przewozy o charakterze użyteczności publicznej, czyli powszechnie dostępną usługę w zakresie publicznego transportu zbiorowego wykonywaną przez operatorów publicznego transportu zbiorowego w celu bieżącego i nieprzerwanego zaspokajania potrzeb przewozowych społeczności na swoim obszarze. Zarząd wyłaniając operatorów na poszczególne linie przeprowadza postępowania w trybie bezpośrednim zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t.j. Dz. U poz. 2136, 2371). Model ten jest stosowany ze względu krótkoterminowość zawieranych umów, które obowiązują z reguły przez okres jednego roku. Operatorzy włączeni do systemu komunikacji miejskiej przyczyniają się do obniżenia kosztów, poprawy jakości i standardu świadczenia usług. Badanie napełnień na poszczególnych kursach ma na celu określenie wielkości przewożonych potoków pasażerskich. Do określenia potrzeb przewozowych przydatne jest również badanie struktury przejazdów pasażerów według rodzajów biletów (normalnych, ulgowych, jednorazowych, okresowych) oraz przejazdów bezpłatnych. Na podstawie pozyskanych danych opracowywane są rozkłady jazdy i taryfa biletowa. Oprócz komunikacji miejskiej na obszarze Związku funkcjonują również inne przewozy gminne wykonywane na podstawie zezwoleń wydanych przez Burmistrza Olkusza. Ponadto przez obszar gmin tworzących Związek przebiegają linie komunikacji publicznej wykonywane na podstawie zezwoleń wydanych przez starostę olkuskiego lub marszałków województw, tj. Olkusz Kraków, Olkusz Katowice, Olkusz Wolbrom, Olkusz Dąbrowa Górnicza. Aktywność przewoźników działających na wolnym rynku koncentruje się na trasach o najwyższych potokach pasażerskich i małych wahaniach w okresie doby, tygodnia czy roku. Ilość wydanych zezwoleń, jak również realizowane przez przewoźników rozkłady jazdy mają wpływ na ilość pasażerów przewożonych w komunikacji miejskiej. Przewozy wykonywane przez prywatnych przewoźników ukierunkowane są jedynie na zysk więc nie będą realizowane w godzinach i dniach, gdy potok pasażerski jest mały, gdyż takie kursy są nierentowne. Podobna sytuacja ma miejsce w soboty oraz niedziele i święta, gdzie nie ma praktycznie żadnego kursu linii prywatnych. Poza tym prywatni przewoźnicy nie stosują ulg gminnych, rzadkością są bilety okresowe. Cena biletu jednorazowego na liniach prywatnych jest ustalana poniżej ceny biletów sprzedawanych na komunikację miejską. Busy, bez względu na to, jaki mają ustalony rozkład jazdy, jeżdżą przed autobusami komunikacji miejskiej, co powoduje, że Związek przewozi w większości pasażerów, którzy mają prawo do darmowych lub ulgowych przejazdów. Związek realizuje zadania własne gmin z zakresu lokalnego transportu zbiorowego. W roku 2017 przewozy były realizowane na 26 liniach komunikacji miejskiej, zabezpieczając potrzeby przewozowe 3

5 społeczności lokalnych we wszystkie dni tygodnia od najwcześniejszych godzin porannych do późnowieczornych. Wykres 1. Praca przewozowa w latach r. (w km) W 2017 roku wykonana została praca przewozowa w ilości ,5 km. Zmniejszenie pracy przewozowej w porównaniu do roku 2016 jest spowodowane wprowadzonymi ograniczeniami w zakresie wykonywanych kursów na obszarze gmin Klucze, Bolesław oraz Bukowno. 4

6 3. WYKONAWCY USŁUG PRZEWOZOWYCH W 2017 roku zawarto 5 umów w trybie bezpośrednim, których przedmiotem było świadczenie usług przewozowych w publicznym transporcie zbiorowym na liniach autobusowych komunikacji miejskiej, zgodnie z poniższą tabelą: Tab. 1 ZESTAWIENIE ZAWARTYCH UMÓW W TRYBIE BEZPOŚREDNIM W ROKU 2017 Lp. Nazwa i tryb zamówienia Wybrany Wykonawca Czas trwania umowy TRYB BEZPOŚREDNI Na linii komunikacji autobusowej 463, 475, M, ZP, ZZ, Ż ZP/ZKG KM /182/2017 TRYB BEZPOŚREDNI Na linii komunikacji autobusowej 462, 464, 466, 470 ZP/ZKG KM /183/2017 Firma NATAN Bogdan Głogowski ul. Krzywoustego Płaza PKM Sp. z o.o. w Olkuszu ul. Wspólna 5D Olkusz TRYB BEZPOŚREDNI Na linii komunikacji autobusowej 465, 467, PS, G, WK ZP/ZKG KM /184/2017 F.P.H.U. Sioła Trans Janusz Sioła ul. A. Mickiewicza 7/ Olkusz TRYB BEZPOŚREDNI Na linii komunikacji autobusowej 460, SŁ, BP ZP/ZKG KM /185/2017 P.H.U. POLKAR Paulina Szczepanik ul. Filarecka 17A/B Kraków TRYB BEZPOŚREDNI Na linii komunikacji autobusowej 457, 461, 471, 472, 473, 474, 476, 477 ZP/ZKG KM /186/2017 Małgorzata Kurkowska Kwaśniów Górny ul. Polna Klucze Zadania przewozowe w 2017 r. realizowane były przez niżej wymienionych operatorów: Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej Sp. z o. o. z siedzibą w Olkuszu, ul. Wspólna 5D Małgorzata Kurkowska, Kwaśniów Górny ul. Polna 33, Klucze F.P.U.H. SIOŁA TRANS Janusz Sioła, ul. Mickiewicza 7/44, Olkusz P.H.U. POLKAR Paulina Szczepanik, ul. Filarecka 17A/B27, Kraków Firma NATAN Bogdan Głogowski, ul. Krzywoustego 5, Płaza Wykonaną pracę przewozową przez poszczególnych operatorów w 2017 r. ilustruje poniższy wykres: 5

7 Wykres 2. Udział w zadaniach przewozowych poszczególnych operatorów w 2017 r. (w tys. wozokm) Struktura pracy przewozowej w 2017 roku w podziale na operatorów przedstawia się następująco: Wykres 3. Udział w zadaniach przewozowych poszczególnych operatorów w 2017 r. 6

8 4. KONTROLA REALIZACJI USŁUG PRZEWOZOWYCH Realizacja przewozów ZKG KM podlega regularnej, codziennej i kompleksowej kontroli. Kontrola dokonywana jest poprzez: aplikację kiedyprzyjedzie.pl monitorującą położenie i punktualność wykonywania poszczególnych kursów za pomocą lokalizacji GPS, system monitoringu wizyjnego składającego się z 5 kamer na placu ZKG KM przy ul. Kościuszki, monitoring wewnętrzny umieszczony w 6 autobusach, pracowników Związku dokonujących kontroli bezpośrednio w autobusach. Kontroli podlega wszystko co ma wpływ na jakość podróży tj.: punktualność i regularność realizacji kursów, stan techniczny autobusów, utrzymanie czystości i estetyki autobusów, kultura osobista kierowców. Ponadto inne wymogi wynikające z zawartych umów jak: oznakowanie zewnętrzne i wewnętrzne autobusów, sprawność kasowników, umieszczenie kompletów informacji w autobusach (cennik, wyciąg z regulaminu, wykaz osób i dokumentów uprawniających do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów), prowadzenie ciągłej sprzedaży biletów przez kierowców, bieżąca łączność kierowców autobusów z punktem dyspozytorskim, biurem Związku, Policją oraz Pogotowiem Ratunkowym, posiadanie w pojeździe wykonującym kursy sprawnego telefonu umożliwiającego ciągłą lokalizację autobusu za pomocą specjalnej aplikacji. W wyniku około 1300 kontroli przeprowadzonych bezpośrednio w autobusach przez pracowników Związku oraz bieżącej kontroli zapisu lokalizacji GPS, stwierdzono uchybienia i nieprawidłowości, za które zostały nałożone kary umowne. Ich ilość została wyszczególniona w tabeli nr 2. Tabela 2 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Suma Brak realizacji kursu Opóźnienie kursu Autobus niesprawny technicznie Samowolna zmiana trasy kursu Pobranie opłaty za przejazd bez wydania biletu Brak / źle ustawione tablice elektroniczne Kurs realizowany przed czasem Nieprawidłowe kody kasowania lub

9 niesprawne kasowniki Nie włączenie aplikacji umożliwiającej lokalizację autobusu Brak ogrzewania Brak czystości i estetyki pojazdu Inne przypadki RAZEM Z powyższych danych wynika, że najczęstszym uchybieniem na przestrzeni 2017 r. było opóźnienie kursu za które nałożono 151 kar, następnie nie włączenie aplikacji umożliwiającej lokalizację autobusu 50 kar, 42 kary zostały nałożone za nieprawidłowe kody kasowania lub niesprawne kasowniki. W rubryce inne przypadki ujęto m.in. niedokończone kursy spowodowane awarią autobusu, zabrudzenie płynami eksploatacyjnymi stanowisk postojowych czy brak powiadomienia Organizatora o zakłóceniach w funkcjonowaniu komunikacji. Tabela 3 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Suma PKM Sp z o.o. w Olkuszu FPUH Sioła-Trans Małgorzata Kurkowska PHU Polkar Firma NATAN RAZEM Dane w tabeli nr 3 przedstawiają zestawienie kar wystawionych w poszczególnych miesiącach dla poszczególnych operatorów. Najwięcej kar w 2017 r. nałożono na PKM Sp. z o.o. w Olkuszu (128) oraz firmę NATAN (119). Najmniej kar zostało nałożonych na firmę POLKAR (22), która od kilku lat potwierdza pozycję najbardziej rzetelnej firmy świadczącej usługi w komunikacji miejskiej na rzecz Związku. W 2017 roku nałożono łącznie 406 kary umowne. Ilości nałożonych kar porównywalna do roku poprzedniego (422) to efekt dokładnych kontroli ze strony służb kontrolnych Związku, które restrykcyjnie przestrzegają postanowień zawartych umów mając na celu utrzymanie na dobrym poziomie jakość świadczonych usług. 8

10 5. GOSPODARKA BILETOWA Związek emituje i rozprowadza bilety jednorazowe oraz okresowe. Prowadzi także sprzedaż biletów okresowych poprzez: własną kolekturę biletową zlokalizowaną w budynku na placu przy Supersamie w Olkuszu, kasę biletową zlokalizowaną w siedzibie Związku, kolektury w Bolesławiu, Bukownie i Kluczach oraz sprzedaż biletów jednorazowych poprzez: 29 punktów sprzedaży takich, jak: kioski, sklepy na podstawie umów zawartych ze Związkiem. Punkty sprzedaży rozmieszczone są następująco: - Miasto i Gmina Olkusz 16 - Gmina Bolesław 6 - Miasto Bukowno 2 - Gmina Klucze 5 W roku 2017 liczba punktów sprzedaży biletów jednorazowych uległa zmianie w porównaniu do roku poprzedniego. Powstał 1 punkt w Olkuszu, natomiast zlikwidowano 6 punktów w Kluczach. Kosztami Związku jest druk biletów i prowizja udzielana punktom sprzedaży: Koszt druku biletów w 2017 roku: bilety jednorazowe i okresowe ,18 zł Prowizja w 2017 roku wyniosła: bilety jednorazowe: ,81 zł bilety miesięczne: ,80 zł co daje kwotę: ,61 zł Całkowity koszt druku biletów i prowizja od nich naliczana to ,79 zł. W zestawieniach na poniższych wykresach zostały przedstawione dane ze sprzedaży biletów okresowych i jednorazowych wykorzystywanych na liniach, gdzie wpływy ze sprzedaży biletów są po stronie Związku jako organizatora komunikacji miejskiej. 9

11 Wykres 4. Sprzedaż biletów okresowych w poszczególnych latach (w szt.) Wykres 5. Sprzedaż biletów okresowych (brutto) w latach (w zł) 10

12 Wykres 6. Sprzedaż biletów jednorazowych w poszczególnych latach (w szt.) Wykres 7. Sprzedaż biletów jednorazowych (brutto) w latach (w zł) W 2017 r. Związek odnotował niewielki wzrost w ilości sprzedaży biletów jednorazowych kosztem spadku sprzedaży biletów okresowych. Sytuację tę można wytłumaczyć tym, iż we wrześniu 2017 r. zostały zmienione ceny biletów jednorazowych obowiązujących na terenie jednej jednostki administracyjnej (gminy): cena biletu normalnego została zmieniona z 3 zł na 2 zł, natomiast cena biletu ulgowego gminnego została zmieniona z 2 zł na 1,50 zł. Dodatkowo na terenie Olkusza w strefie ograniczonej przystankami: Os. Młodych Pętla, ul. Ks. Gajewskiego, Osiecka, Al. Tysiąclecia, Rabsztyńska Supermarket, Supersam ZKG KM, 20-Straconych I, Skrzyżowanie stacja Statoil, Żuradzka, Orzeszkowej, Kamyk pasażerowie korzystają z komunikacji miejskiej płacąc za bilet jedynie 1 zł (studenci i kombatanci 0,50 zł na podstawie ulgi ustawowej). Ceny biletów okresowych nie uległy zmianie co tłumaczy niewielki spadek sprzedaży biletów okresowych w porównaniu do roku poprzedniego. 11

13 6. ANALIZA KONTROLI BILETÓW Kontrola biletów to jeden z najważniejszych elementów w organizacji publicznego transportu zbiorowego, gdyż jej podstawowym zadaniem jest zweryfikowanie czy wszyscy pasażerowie w pojeździe posiadają ważne bilety na przejazd (bilety zgodnie z taryfą opłat lub uprawnienia do przejazdów bezpłatnych i ulgowych), których zakup przekłada się później na odpowiednie wpływy do budżetu danej jednostki. W roku 2017, Związek postawił na taki system kontroli, który miał na celu zdyscyplinować, ograniczyć jak i również zaskoczyć pasażerów korzystających z tzw. "jazdy na gapę". Toteż kontrola biletów w środkach komunikacji zbiorowej była prowadzona w części przy udziale własnych pracowników oraz w części przy udziale osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, których ilość wynosiła od 2 do 3 osób w poszczególnych miesiącach. W toku przeprowadzonych kontroli stwierdzono wiele przypadków jednoznacznego naruszenia przepisów taryfowych, tj. brak ważnego biletu na przejazd, brak dokumentów uprawniających do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów, czy też wielokrotne kasowanie tego samego biletu. Na tej podstawie, w roku 2017 wystawiono łącznie 863 opłaty dodatkowe, które ilustruje wykres nr 8. Wykres 8. Ilość opłat dodatkowych nałożonych w roku 2017 (szt.) Należy pamiętać, iż przedstawione wyżej dane są efektem tylko części pracy kontrolerów, albowiem w roku 2017 łączna liczba przeprowadzonych kontroli biletów w rozbiciu na poszczególne linie wyniosła Związek nie jest w stanie określić ilości skontrolowanych pasażerów, natomiast kontrole były przeprowadzane na terenie 4 Gmin wchodzących w skład Związku (Olkusz, Bolesław, Bukowno, Klucze) oraz miasta Sławków i Lgoty od najwcześniejszych godzin porannych do późnowieczornych. 12

14 Tab. 4 ZESTAWIENIE ILOŚCI PRZEPROWADZONYCH KONTROLI W ROKU 2017 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII M PS (PS1, PSK) SŁ RAZEM W powyższym zestawieniu zostały ujęte tylko linie, na których obowiązywały bilety Organizatora; kontrolerzy ZKG KM nie kontrolowali biletów na liniach BP, G, WK, ZP, ZZ oraz Ż, gdyż obowiązek ten leżał po stronie Operatora jak i również wpływy ze sprzedaży biletów. Oprócz linii miejskich (M, PS, SŁ), najwięcej kontroli przeprowadzono w autobusach linii 463, 460 oraz 470. Przesłanką do tak licznych kontroli było notoryczne łamanie przepisów taryfowych ze strony pasażerów, w tym "darmowe" przemieszczanie się w obrębie wsi lub sąsiednich wiosek oraz udokumentowane przypadki pobrania przez kierowcę należnej opłaty za przewóz bez wydania stosownego biletu we wcześniejszych latach. Zastosowanie opisanego systemu kontroli przyczyniło się nie tylko do ujawnienia większej liczby "gapowiczów", lecz także uświadomiło pasażerom, iż ryzyko związane z brakiem ważnego biletu na przejazd jest zbyt duże w sytuacji częstych i niespodziewanych kontroli. Pomimo znacznego wzrostu nałożonych opłat dodatkowych w porównaniu do roku szt. (obecnie 863 szt.), Związek odnotował wzrost ilości spraw zakończonych w wyniku uiszczenia należności, uregulowania opłaty manipulacyjnej w przypadku anulowania wezwania lub umorzenia. Łączna ilość spraw zakończonych w roku 2017 wyniosła 422 szt. i była niemal porównywalna z ilością opłat dodatkowych przekazanych do windykacji. Ciekawym aspektem jest również wzrost opłat dodatkowych gotówkowych uiszczonych w autobusie u kontrolera. W roku 2017, ten sposób uregulowania należności wybrało 97 osób, które naruszyły przepisy taryfowe co stanowi 11% wszystkich spraw. Scharakteryzowaną sytuację prezentuje wykres nr 9. 13

15 Wykres 9. Ilość spraw zakończonych i windykowanych w roku 2017 (szt.;%) Ze względu na skomplikowany system odzyskiwania należności od dłużników, windykacją opłat dodatkowych za przejazd bez ważnego biletu zajmują się częściowo pracownicy Związku oraz zewnętrzna firma. W zakres świadczonych usług wchodzi również dochodzenie roszczeń przed sądem, lecz nie zbywanie wierzytelności. W przypadku braku uiszczenia należnej kwoty, Związek wysyła do dłużnika pisemne wezwanie do zapłaty z informacją o aktualnej kwocie zadłużenia, a następnie kieruje nierozwiązaną sprawę do firmy windykacyjnej, która oprócz wysyłania ponownego wezwania do zapłaty dłużnikowi zajmuje się negocjowaniem sposobu i terminu spłaty wierzytelności. Niniejszym Kancelaria "STATIMA" S.A. z siedzibą w Katowicach otrzymała do windykacji 405 spraw za rok Nie wolno zapominać, że Związek dokłada wszelkich starań, aby wyeliminować tzw. notorycznych "gapowiczów". W roku 2017, owa sytuacja wymagała złożenia na Policję 20 wniosków o ukaranie osób z tytułu wyłudzenia przejazdów komunikacją miejską. W związku z przyjętą strategią kontroli biletów, Związek odnotował w roku 2017 wzrost wystawionych opłat dodatkowych w porównaniu z latami ubiegłymi. W wyniku procesu windykacyjnego odzyskano ogółem około 40 tys. złotych za przysługujące należności, przy czym należy wspomnieć o zmianie ceny biletu jednorazowego na terenie jednej jednostki administracyjnej (2 zł zamiast 3 zł), która automatycznie spowodowała zmianę wysokości opłat dodatkowych z kwoty 375 zł + cena biletu na 250 zł + cena biletu. Powyższa zmiana zaczęła obowiązywać z dniem r. Ważne jest ponadto, by pamiętać o tym, że duża ilość spraw została uiszczona u kontrolera, w terminie 7 lub 30 dni od daty wystawienia opłaty dodatkowej, gdyż wymagana kwota do zapłaty była znacznie niższa od kwoty głównej. 14

16 7. UDZIAŁ GMIN W KOSZTACH ORGANIZOWANEJ KOMUNIKACJI Komunikacja miejska organizowana przez Związek to przewóz o charakterze użyteczności publicznej. W ramach komunikacji miejskiej są realizowane kursy, które nie są dochodowe dla prywatnych przewoźników ze względu na mniejszą liczbę pasażerów. Związek zapewnia ciągłość w kursowaniu autobusów bez względu na porę dnia czy dzień tygodnia. Dopłaty 4 gmin na rzecz Związku zaspokajają zbiorowe potrzeby mieszkańców każdej z tych gmin w zakresie lokalnego transportu zbiorowego. Organizacja komunikacji miejskiej na terenie objętym działaniem Związku wymaga dotacji ze strony gmin tworzących Związek. Wielkość dotacji zależy od przyjętej polityki cenowo taryfowej (ulgi gminne), stosowanych marszrutyzacji i rozkładów jazdy oraz jakości świadczonych usług przewozowych. W końcowym efekcie każda z gmin w danym roku dopłaca na organizowanie komunikacji miejskiej kwotę proporcjonalną do ilości wozokilometrów zrealizowanych na jej terenie zgodnie z postanowieniem Statutu. Udział gmin, członków Związku, w kosztach organizowanej komunikacji w powiązaniu z wykonaną pracą przewozową w latach przedstawiają wykresy nr 10 i 11. Wykres 10. Praca przewozowa w latach (w tys. km) 15

17 Wykres 11. Udział Gmin w kosztach komunikacji w latach (w tys. zł.) Zgodnie z przyjętą statutową zasadą finansowania komunikacji miejskiej przez poszczególne gminy proporcjonalnie do ilości wozokilometrów przejechanych na jej terenie mamy następującą sytuację. Linie: ZZ, ZP, Ż, BP, WK, M, PS, G, SŁ, 457 oraz 475 przebiegają w całości po terenie gminy Olkusz i są przez nią dofinansowywane w 100%. Natomiast linie o numerach 47_ obsługują teren gminy Klucze, a linie o numerach 46_ teren gmin Bolesław i Bukowno, jednak przebiegają również w granicach Olkusza i są dofinansowywane również z budżetu gminy Olkusz. Wielkość dopłaty do wozokilometrów z poszczególnych gmin w 2017 r. przedstawia poniższy wykres: Wykres 12. Wielkość dopłat do pracy przewozowej z poszczególnych gmin w 2017 r. 16

18 8. ANALIZA REALIZACJI PRZEWOZÓW W SYSTEMIE NETTO W 2017 r. w systemie dopłat netto zrealizowanych zostało ,4 wozokm na liniach: G, BP, Ż, ZP, ZZ, WK. Wykonana praca przewozowa na liniach netto stanowi 24,65 % całej pracy przewozowej. Średnia dopłata do wozokm wynosi 1,67 zł netto. Wykres 13. Praca przewozowa w systemie netto w latach (w km) Z danych dostarczonych przez operatorów wynika, iż w systemie netto" sprzedano biletów okresowych ulgowych i normalnych za kwotę ,00 zł, natomiast biletów jednorazowych za kwotę ,00 zł. Ogólna sprzedaż biletów na liniach w systemie netto" wyniosła ,00 zł. Całkowita sprzedaż biletów w roku 2017 wyniosła zatem ,50 zł. Kwota ze sprzedaży w systemie netto" stanowi 21,99 % ogółu wpływów z gospodarki biletowej, przy realizacji 24,65% całej pracy przewozowej wykonanej w 2017 r. Porównanie wpływu ze sprzedaży biletów w systemie netto i systemie brutto w przeliczeniu na 1 wozokilometr w roku 2017 przedstawia się następująco: Wykres 14. Sprzedaż biletów w przeliczeniu na wozokm w systemie dopłaty netto i brutto 17

19 9. KONTROLA DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU Organami nadzoru Związku są: Prezes Rady Ministrów i Wojewoda, a w zakresie spraw finansowych Regionalna Izba Obrachunkowa. Organem kontrolnym i stanowiącym Związku jest Zgromadzenie. W skład Zgromadzenia wchodzą Burmistrzowie i Wójtowie Gmin: Bolesław, Bukowno, Klucze i Olkusz oraz dodatkowo po jednym przedstawicielu Gmin Bolesław, Bukowno, Klucze i dwóch przedstawicieli Gminy Olkusz wyznaczonych przez zainteresowane rady gmin. W 2017 roku Zgromadzenie obradowało na 10 posiedzeniach z czego 1 posiedzenie były 2-częściowe. Skład osobowy Zgromadzenia w 2017 roku: Józef Paluch Przewodniczący Zgromadzenia Związku Krzysztof Dudziński Z-ca Przewodniczącego Zgromadzenia Związku Bożena Krok (zastąpiła Pana Romana Piaśnika zgodnie z Uchwałą Nr XXXV/498/2017 Rady Miejskiej) Jacek Imielski Norbert Bień Stanisław Łydka Jerzy Preiss Józef Kaczmarczyk Joanna Wróbel Kontrolę działalności Zarządu Związku Zgromadzenie realizuje przez Komisję Rewizyjną. Komisja Rewizyjna składa się z trzech osób powołanych przez Zgromadzenie spośród członków Zgromadzenia. Skład osobowy Komisji Rewizyjnej na koniec 2017 roku: Joanna Wróbel Przewodnicząca Komisji Norbert Bień Jacek Imielski W roku 2017 Komisja Rewizyjna odbyła 6 posiedzeń. Organem wykonawczym Związku jest Zarząd. W skład trzyosobowego Zarządu wchodzą: Tadeusz Chwast Przewodniczący Zarządu Józef Kaczmarczyk Z-ca Przewodniczącego Zarządu Jerzy Preiss Członek Zarządu W 2017 roku odbyło się 51 posiedzeń Zarządu. 18

20 10. OCENA JAKOŚCI ŚWIADCZONYCH USŁUG W KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ Związek stara się dbać o jakość i wizerunek komunikacji miejskiej. Autobusy komunikacji miejskiej ze względu na ujednoliconą kolorystykę wyróżniają się na ulicach 4 gmin wchodzących w skład Związku. Poza kolorystyką Związek wymaga od operatorów, aby każdy autobus był wyposażony w komplet elektronicznych tablic kierunkowych, które mają zawierać podstawowe informacje o numerze lub symbolu danej linii, przystanku docelowym oraz w miarę możliwości o kluczowym przystanku pośrednim co ułatwia pasażerom nie znającym terenu gmin na wybranie odpowiedniej linii. Ważnym elementem jest również dbałość o czystość autobusów na zewnątrz jak również wewnątrz pojazdów, dlatego ten element podlega bardzo częstym kontrolom ze strony Związku. W roku 2017 r. ZKG KM dalej korzystał z usług firmy Operibus Sp. z o.o. z Jaworzna, która jest właścicielem serwisu kiedyprzyjedzie.pl. Sednem aplikacji jest dynamiczna informacja pasażerska na temat rzeczywistych czasów odjazdów pojazdów z wybranego przystanku, którą każdy zainteresowany pasażer może uzyskać poprzez system kiedyprzyjedzie.pl. Aby móc zyskać do niej dostęp konieczne jest jednak najpierw wybranie konkretnego słupka przystankowego. Można to zrobić na jeden z następujących sposobów: poprzez wybór słupka z listy wszystkich przystanków lub tych, które zostały wcześniej dodane do listy przystanków ulubionych poprzez wskazanie poszukiwanego słupka przystankowego na mapie Użytkownik po wyborze słupka przystankowego otrzymuje widok wirtualnej tablicy przystankowej prezentującej listę najbliższych odjazdów mających z niego nastąpić. Informację na temat pojazdów, które mają w najbliższym czasie zjawić się na wskazanym przystanku, można również uzyskać w postaci graficznej, w której aktualna lokalizacja każdego z pojazdów pokazana jest na mapie. Wskazując konkretny odjazd na liście najbliższych odjazdów użytkownik zyskuje dostęp do informacji na temat realizacji kursu, którego częścią jest wskazany odjazd. Dokonując oceny punktualności wykonywania kursów Związek również wykorzystuje aplikację kiedyprzyjedzie.pl. Dzięki serwisowi kiedyprzyjedzie.pl w każdej chwili możemy sprawdzić gdzie jest dany autobus wykonujący poszczególne kursy dzięki czemu można natychmiast reagować w przypadku wystąpienia nieprawidłowości w realizacji kursu. Kolejną przydatną informacją jest to z jakim opóźnieniem (dużo rzadziej przyspieszeniem) realizowane są kursy. Zdarzają się opóźnienia z przyczyn niezależnych od operatora, najczęściej z powodu fatalnych warunków atmosferycznych (w zimie), albo też z innych przyczyn takich jak: awarie, kolizje i wypadki drogowe uniemożliwiające przejazd autobusów, zamknięte przejazdy kolejowe (dotyczy głownie linii BP, Ż, 466). Mówiąc o jakości świadczonych usług warto wspomnieć, że Związek stara się w ramach dofinasowania ze środków Unii Europejskiej o pozyskanie 23 nowych ekologicznych autobusów, które wkrótce zastąpią obecny, mocno wyeksploatowany tabor co znacząco wpłynie na jakość świadczonych usług. 19

21 11. SPRAWOZDANIE FINANSOWE Sprawozdanie roczne z wykonania planu finansowego za 2017 r. Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu Na podstawie art. 267 ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. (t. j. DZ.U. z 2017 r., poz. 2077) Zarząd Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu przedkłada sprawozdanie roczne z wykonania planu finansowego za 2017 r. Plan finansowy Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu na 2017 rok został uchwalony w dniu r. uchwałą Zgromadzenia Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu Nr CXV/397/2017 następująco: Dochody budżetu w łącznej kwocie w tym : 1.dochody bieżące 2.dochody majątkowe zł zł zł Wydatki budżetu w łącznej kwocie zł 1.wydatki bieżące zł z tego 1) wydatki jednostek budżetowych zł -wydatki na wynagrodzenia i składki od nich naliczone zł -wydatki związane z realizacją zadań statutowych zł 2) wydatki na świadczenia na rzecz osób fizycznych zł 2.wydatki majątkowe zł Przychody budżetu w kwocie -nadwyżka z lat ubiegłych Planowany deficyt budżetu zł zł zł W okresie sprawozdawczym Zarząd ZKG KM w Olkuszu dokonał zmiany w planie finansowym uchwałą nr DCCLXXIX/570/2017 z dn W wydatkach bieżących dokonano przesunięcia środków w kwocie zł z grupy wydatków na zakup usług pozostałych na zakup materiałów i wyposażenia. Uchwałą nr DCCCXI/586/2017 z dn w wydatkach bieżących dokonano przesunięcia środków w kwocie 7 00 z grupy wydatków na zakup energii na zakup materiałów i wyposażenia. Po dokonanych zmianach plan wydatków budżetu ZKG KM w Olkuszu przedstawia się następująco: Wydatki budżetu w łącznej kwocie 1.wydatki bieżące zł zł 20

22 z tego 1) wydatki jednostek budżetowych ,00 zł -wydatki na wynagrodzenia i składki od nich naliczone zł -wydatki związane z realizacją zadań statutowych zł 2) wydatki na świadczenia na rzecz osób fizycznych zł 2.wydatki majątkowe zł Wykonanie planu dochodów i przychodów oraz wydatków i rozchodów w okresie sprawozdawczym przedstawia się następująco: Tab. 5 Dochody budżetu Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu Lp Dział Treść Plan Wykonanie r % wykonania Transport i Łączność ,55 98,63 1.Dochody bieżące: ,55 98,63 -wpływy z tytułu grzywien, mandatów i innych kar pieniężnych od osób fizycznych ,34 69,68 - wpływy z tytułu grzywien i kar pieniężnych od osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych ,93 - wpływy z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych oraz innych umów o podobnym charakterze ,54 92,79 - wpływy z usług ,27 95,15 -wpływy z wpłat gmin i powiatów na rzecz innych jednostek samorządu terytorialnego oraz związków gmin, związków powiatowo-gminnych lub związków powiatów na dofinansowanie zadań bieżących tym: Gmina Olkusz ,00 zł Gmina Klucze zł Gmina Bolesław ,00 zł Gmina Bukowno ,00 zł Dotacja celowa otrzymana z tytułu pomocy finansowej udzielanej między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań bieżących ,40 96,96 - wpływy z różnych dochodów , Dochody majątkowe Różne rozliczenia Dochody bieżące -wpływy z pozostałych odsetek , , ,05 132,71 132,71 132,71 21

23 Razem - dochody bieżące -dochody majątkowe , ,60 98,66 98,66 Tab. 6 Wydatki budżetu Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu Lp Dział Rozdział Treść Plan Wykonanie r % wykonania Transport i Łączność Lokalny transport zbiorowy -wydatki bieżące -wydatki jednostek budżetowych w tym na: -wydatki na wynagrodzenia i składki od nich naliczane - wydatki związane z realizacją ich zadań statutowych -wydatki majątkowe inwestycje i zakupy inwestycyjne , , , , , ,51 96,45 96,45 96,93 96,93 62,86 97, Administracja Publiczna Pozostała działalność - wydatki bieżące , , ,49 92,58 92,58 92,58 1) wydatki jednostek budżetowych w tym na: - wydatki na wynagrodzenia i składki od nich naliczane - wydatki związane z realizacją ich zadań statutowych , , ,38 94,32 94,32 80,79 2) wydatki na świadczenia na rzecz osób fizycznych , Różne rozliczenia Rezerwy ogólne i celowe -rezerwa ogólna - wydatki bieżące z tego: -wydatki związane z realizacją zadań statutowych Razem wydatki Wydatki bieżące 1)wydatki jednostek budżetowych -wydatki na wynagrodzenia i składki od nich naliczane - wydatki związane z realizacją ich zadań statutowych 2) wydatki na świadczenia na rzecz osób fizycznych , , , , , ,93 96,35 96,35 89,94 97,13 97,13 22

24 Wydatki majątkowe Wynik z wykonania budżetu na r różnica między wykonanymi dochodami a wykonanymi wydatkami jest deficytem budżetu i wynosi ,71 zł. Treść Tab. 7 Stan należności na dzień r. - wpływy z tytułu grzywien i kar pieniężnych od osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych Ogółem należności 5 76 należności wymagalne nadpłaty - wpływy z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych oraz innych umów o podobnym charakterze , ,38 - wpływy z usług ,46 532,00 -dotacja celowa otrzymana z tytułu pomocy finansowej udzielanej 675,15 między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań bieżących -wpływy z pozostałych odsetek 6 849, ,57 Razem , ,95 Treść Tab. 8 Stan zobowiązań na dzień r. Ogółem zobowiązania Z tytułu wynagrodzeń, podatków, ubezpieczeń społecznych ,52 Pozostałe zobowiązania ,75 za usługi komunikacji miejskiej ,02 Razem ,27 zobowiązania wymagalne Na dzień r ZKG KM w Olkuszu nie posiada zadłużenia z tytułu zaciągniętych kredytów. W okresie sprawozdawczym ZKG KM w Olkuszu nie udzielił pożyczek, poręczeń i gwarancji. Informacja o kształtowaniu się wieloletniej prognozy finansowej Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu za 2017 r. Wieloletnia Prognoza Finansowa Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu została uchwalona uchwałą Zgromadzenia ZKGKM w Olkuszu Nr CXVII/402/2017 z dnia r. Zaplanowano przedsięwzięcia pod nazwą: 1. Lokalny Transport Zbiorowy 2. System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej. 23

25 treść Przedsięwzięcia o których mowa w art.226 ust.4 ufp (wydatki bieżące) 1. Lokalny Transport Zbiorowy 2. System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej Tab. 9 Stopień realizacji wieloletnich przedsięwzięć w okresie sprawozdawczym Okres realizacji Łączne nakłady finansowe przedstawia poniższe zestawienie: Nakłady poniesione w latach poprzednich Limit wydatków na 2017 r Wykonanie na r Łącznie poniesione nakłady Stopień zaawan sowani a do wykona nia 4:3 Stopień zaawan sowani a do umowy 5: , , , ,62 98,00 22, , , , ,81 97,68 23,91 Razem , , , ,23 98,41 22,34 INFORMACJA O STANIE MIENIA ZWIĄZKU KOMUNALNEGO GMIN KOMUNIKACJA MIĘDZYGMINNA W OLKUSZU ZA 2017 R Art.267 ust 1 pkt.3 lit. a Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r o finansach publicznych Tab. 10 Prawo własności treść r r Nr działki / powierzchnia Nr działki / powierzchnia Grunty- plac manewrowy Olkusz ul. Kościuszki Wartość 1659/24 50 ha 1659/25 0,0629 ha 1659/29 0,1630 ha 1659/30 19 ha 1659/31 0,0124 ha 1659/32 0,0827 ha 1683/6 0,0104 ha ,3383 ha ,- 1659/24 50 ha 1659/25 0,0629 ha 1659/29 0,1630 ha 1659/30 19 ha 1659/31 0,0124 ha 1659/32 0,0827 ha 1683/6 0,0104 ha ,3383 ha ,- Tab. 11 Prawo własności cd. Budynki,lokale obiekty inżynierii lądowej i wodnej: Położenie : Olkusz ul.kościuszki-plac manewrowy Wartość netto r Wartość netto r -budynek dyspozytorni 24

26 -wiaty przystankowe / szt. 2/ -Nawierzchnia asfaltowa na placu manewrowym z azylem dla pasażerów 648, ,78 216, ,50 Razem wartość netto / zł/ , ,50 Uzyskane dochody /zł/ , ,09 Art.267 ust.1 pkt.3 lit. b - ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r o finansach publicznych Treść Tab. 12 Umowa dzierżawy nr 21/2008 wraz z aneksami r r Nr działki / powierzchnia Nr działki / powierzchnia Plac manewrowy -położenie: Olkusz ul. Składowa 2576/13 0,0888 ha 2576/15 0,0274 ha 2576/16 04 ha 2576/17 0,0120 ha 2576/18 0,0140 ha 2638/3 09 ha część działek 2576/4 i 2576/5 o łącznej powierzchni 0,1329 ha razem 0,2764 ha 2576/13 0,0888 ha 2576/15 0,0274 ha 2576/16 04 ha 2576/17 0,0120 ha 2576/18 0,0140 ha 2638/3 09 ha część działek 2576/4 i 2576/5 o łącznej powierzchni 0,1329 ha razem 0,2764 ha Uzyskane dochody/zł/ , ,45 Tab. 13 Dane o zmianach wartości aktywów trwałych Związku Komunalnego Gmin Komunikacja Międzygminna w Olkuszu lp treść Wartość netto / zł / 25 Zmiana wartości zł / 4 3 / Dynamika r r % / 5: 3 / , , ,90 AKTYWA TRWAŁE 1 Wartości niematerialne i prawne , ,00-10 Rzeczowe aktywa trwałe , , ,00-1,06 2 Środki trwałe , , ,00-1,06 -grunty , ,00 -budynki, lokale,obiekty inżynierii , , ,00-3,27 lądowej i wodnej -urządzenia techniczne i maszyny -inne środki trwałe 3 116, ,

27 12. PODSUMOWANIE Podsumowując działalność ZKG KM za 2017 r. należy wykazać prace nad nowym statutem Związku. Akt ten został opublikowany w dniu 1 grudnia 2017 r. w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego. Główne zmiany statutu dotyczą zasad udziału w kosztach wspólnej działalności, zyskach i pokrywaniu strat Związku. Według nowych zasad, które obowiązują od 1 stycznia 2018 r. dla kursów linii, przebiegających przez obszar dwóch Gmin Członków Związku, w tym Gminę Olkusz, Gminie Olkusz przypisuje się 75% wozokilometrów wykonywanych na jej obszarze, a pozostałe 25% przypisuje się drugiej Gminie łącznie z wozokilometrami wykonywanymi na jej obszarze, z tym, że przypisane 25% dot. wyłącznie obszaru administracyjnego miasta Olkusz (ograniczonego przystankami: Olkusz Supersam ZKG KM, Olkusz Dworzec PKS, Olkusz Os. Młodych, Olkusz E. Orzeszkowej) oraz dla kursów linii, przebiegających przez obszar trzech Gmin Członków Związku, w tym Gminę Olkusz, Gminie Olkusz przypisuje się 75% wozokilometrów wykonywanych na jej obszarze, a pozostałe 25% wyłącznie obszaru administracyjnego miasta Olkusz (ograniczonego przystankami: Olkusz Supersam ZKG KM, Olkusz Dworzec PKS, Olkusz Os. Młodych, Olkusz E. Orzeszkowej) przypisuje się po połowie pozostałym dwóm Gminom łącznie z wozokilometrami wykonywanymi na ich obszarze z tym, że dla kursów linii przebiegających bezpośrednio z Gminy Bukowno do Gminy Olkusz i z Gminy Olkusz do Gminy Bukowno przez obszar Gminy Bolesław wozokilometry realizowane na obszarze Gminy Bolesław w 95 % przypisuje się Gminie Bolesław, a 5% Gminie Bukowno. Statut ze zmianami został przyjęty uchwałą Zgromadzenia Związku Nr CXXI/410/2017 z dnia 29 sierpnia 2017 r. W lutym 2017 r. Związek złożył wniosek o dofinansowanie projektów w ramach 4 Osi priorytetowej Regionalna polityka energetyczna, Działanie 4.5 Niskoemisyjny transport miejski, Poddziałanie Niskoemisyjny transport miejski SPR. W ramach złożonego wniosku pn. Obniżenie emisyjności Gmin Olkusz, Bolesław, Bukowno, Klucze poprzez wykorzystanie niskoemisyjnego transportu miejskiego i organizację zbiorowego transportu publicznego Związek ma zamiar kupić 23 autobusy niskoemisyjne spełniające normę czystości spalin EURO 6. Poza autobusami w ramach projektu będzie również zakupiony system dynamicznej informacji dynamicznej, który będzie się składał z tablicy zamontowanej na placu autobusowym przy ul. Kościuszki, czyli głównym miejscu przesiadkowym w mieście. Nowoczesny tabor wpłynie na podwyższenie komfortu jazdy podróżujących oraz na wzrost atrakcyjności autobusu komunikacji publicznej jako środka transportu na terenie 4 gmin. Projekt złożony przez ZKG KM został oceniony pozytywnie i został wybrany do częściowego dofinansowania w ramach Subregionu Małopolska Zachodnia. Uzyskane dofinasowanie pozwoli na wymianę obecnego taboru na nowe, ekologiczne autobusy wyposażone w nowoczesne systemy dynamicznej informacji pasażerskiej, biletomaty, systemy zliczania potoków pasażerskim, system monitoringu wizyjnego. Zmiana taboru nastąpi dopiero w przyszłości, ale wynik konkursu to duży sukces Związku, a finalny efekt pozwoli na bardzo duży skok w aspekcie technologicznym jak i jakościowym świadczonych usług w komunikacji miejskiej. Związek wypełnia powierzone mu zadania, jest otwarty na wprowadzanie do komunikacji miejskiej nowych rozwiązań technicznych w celu poprawy przede wszystkim bezpieczeństwa i jakości świadczonych usług, polepszenie dostępu do informacji o komunikacji miejskiej oraz stara się w jak najlepszy sposób sprostać wymaganiom pasażerów, którzy na co dzień korzystają z komunikacji miejskiej. 26

28 27