Systemowe oprogramowanie narzędziowe do konserwacji systemu operacyjnego - konsola naprawcza systemu operacyjnego,

Transkrypt

1 Systemowe oprogramowanie narzędziowe do konserwacji systemu operacyjnego - konsola naprawcza systemu operacyjnego, System operacyjny - to zespół programów i procedur zarządzających zasobami komputera, tworzy środowisko w którym pracują inne programy To podstawowy element oprogramowania systemowego, niezbędny do uruchomienia i prawidłowego działania komputera. Steruje podstawowymi zasobami tj. pamięcią, procesorami. System operacyjny jest wprowadzany do komputera w momencie jago uruchomienia i pozostaje tam przez cały okres jago pracy. Funkcje wykonywane przez system operacyjny: zapewnia obsługę dialogu między użytkownikiem a komputerem sygnalizuje nieprawidłowości w działaniu urządzeń i decyzjach użytkownika zarządza pamięcią operacyjną organizuje zapis informacji na dysku i dyskietkach nadzoruje przepływ informacji między poszczególnymi urządzeniami umożliwia łatwe uruchamianie innych programów Cechy systemu operacyjnego: elastyczność - umożliwia dostosowanie systemu do różnych warunków sposobu działania wielozadaniowość wielodostępność interfejs użytkownika tekstów, graficzny ochrona danych: stabilność systemu, odporność na awarie sprzętu i błędy w oprogramowaniu Składniki systemu operacyjnego: 1. polecenia wewnętrzne - część procedur, procesów zawartych w systemie, które stale rezydują w pamięci RAM realizują podstawowe zadanie systemu operacyjnego 2. procesor poleceń - umożliwia komunikowanie się użytkownika z komputerem za pomocą określonego zestawu komend polecenia zewnętrzne - dodatkowe programy zawarte w systemie operacyjnym, które nie są niezbędne do pracy z komputerem, ale pozwalają wykonywać pewne procedury organizacyjno porządkujące Zawsze minimalne oprogramowanie komputera stanowią: - system operacyjny - testy i programy diagnostyczne - pomocnicze programy usługowe Diagnozowanie i monitorowanie systemu operacyjnego.

2 Po zauważeniu nieprawidłowości w zachowaniu systemu operacyjnego należy przystąpić do czynności diagnostycznych, które pozwolą wykryć przyczynę. Podczas diagnozowania usterek związanych z inicjacją systemu Windows wskazane jest uruchomienie trybu awaryjnego, dzięki czemu sterowniki i programy wczytujące się podczas rozruchu systemu nie zostaną uruchomione. (wciskamy klawisz F8) Monitorowanie pracy takich elementów komputera jak pamięć operacyjna, dysk, pozwala nie tylko diagnozować ewentualne problemy, ale również obserwować wpływ zmian w konfiguracji na wydajność komputera. System Windows XP Professional nie zawiera zestawu narzędzi służących do monitorowania i konfiguracji komputera. Menedżer zadań Windows umożliwia przeglądanie, uruchamianie i zamykanie programów i poszczególnych procesów, monitorowanie sieci i zarządzanie sesjami użytkowników. Konsole Wydajność i Zarządzanie komputerem umożliwiają wykrycie i naprawienie problemów sprzętowych i programowych. Wyświetlanie informacji: Informacje o systemie start/uruchom/msinfo32 lub Menu start/wszystkie programy/akcesoria/narzędzia systemowe Indeks wydajności Windows 7 Wydajność to miara szybkości, z jaką komputer wykonuje zadania aplikacji i systemowe. Ogólna wydajność systemu może być ograniczona przez szybkość dostępu do dysków twardych, wielkość pamięci dostępnej dla wszystkich działających procesów, maksymalną szybkość procesora i maksymalną przepustowość interfejsów sieciowych.

3 Monitor wydajności systemu Windows Wbudowany w system monitor wydajności pozwala szybko i łatwo sprawdzić wydajność i wykorzystanie zasobów przez uruchomione przez nas aplikacje, a także przeanalizować wykorzystanie dysku lub połączenia sieciowego. Monitor wydajności to proste, ale bogate w funkcje narzędzie, które pozwala na wyświetlanie danych o wydajności komputera zarówno w czasie rzeczywistym jak i z zapisanych plików dziennika. Przeglądanie zebranych danych, odbywać się może poprzez wykres, histogram lub raport. Rozwiń menu startowe, wpisz polecenie resmon i wciśnij klawisz [ENTER]. Na ekranie pojawi się okno Monitora zasobów. Przypomina ono nieco Menadżera zadań, ale ma większe możliwości. Pozwala na przykład sprawdzić wpływ poszczególnych procesów czy usług na wydajność procesora, pokazuje, w jakim stopniu generują obciążenie pamięci czy dysku. Usługę znaleźć można również w Panelu sterowania w podgrupie Narzędzia administracyjne Jeżeli zaznaczysz na karcie Procesor CPU, w grupie Procesy - dowolny proces i rozwiniesz grupę Dojścia skojarzone, sprawdzisz odwołania do procesu, grupa Moduły skojarzone pokaże ci, jakie biblioteki związane są z danym procesem. Dodatkowym kolorem wyróżnione jest na wykresie obciążenie, jakie on generuje. Zaznaczenie procesu (bądź ich grupy) powoduje również przefiltrowanie list na pozostałych kartach i pozwala ocenić, jaki wpływ mają one na pracę dysku, pamięć bądź obciążenie sieci. Jeżeli jakiś proces zawiesza się, możesz spróbować zlokalizować przyczynę. Często to nie proces jest winien, ale inne, na których rezultaty działań on czeka. Kliknij na karcie Procesor CPU prawym przyciskiem proces, który sprawia kłopoty, i z menu kontekstowego wybierz polecenie Analizuj łańcuch oczekiwania. W nowym oknie zobaczysz drzewo procesów, które wpływają na jego działanie.

4 Wykres Monitora wydajności przedstawia domyślnie wykorzystanie procesora w procentach. Jednak możliwości wizualizacji są znacznie większe. Aby dodać do wykresu następny zbiór wartości należy użyć przycisku Dodaj ( ) lub kombinacji klawiszy Ctrl + I. Po dodaniu nowego licznika należy upewnić się, że ma on inny kolor niż pozostałe. W tym celu wybieramy Właściwości z menu kontekstowego liczników, dostępnego po kliknięciu na dowolnym prawym przyciskiem myszy. ćwiczenie: Z Narzędzi administracyjnych wybierz Wydajność. Z listy dostępnych obiektów wybierz ten, który chcesz monitorować. W dolnej części okna zostanie wyświetlona lista dostępnych dla tego obiektu liczników. Naciśnięcie przycisku wyjaśnij spowoduje wyświetlenie dokładnych informacji na temat obiektu. Do wykresu dodany zostanie kolejny licznik.

5 Monitor niezawodności Przystawka Monitor niezawodności dostarcza danych dotyczących niezawodności systemu w okresie jego istnienia. Na podstawie zapisanych zdarzeń oblicza ona indeks wydajności systemu. Na przedstawionym wykresie każdy punkt odpowiada jednemu dniu. Linia przerywana pomiędzy kolejnymi punktami oznacza brak wystarczającej ilości danych do dokonania prawidłowej wyceny indeksu wydajności systemu. Indeks wydajności systemu jest oceną w skali od 1 (brak stabilności systemu) do 10 (system stabilny brak komunikatów). Jest on pomiarem ważonym ilości konkretnych zdarzeń, dokonanym w jednakowych odstępach czasu. Korzystając z Monitora niezawodności należy mieć na uwadze, że najnowsze awarie i zdarzenia mają większą wagę niż te, które nastąpiły wcześniej. Dzięki temu Indeks lepiej odzwierciedla faktyczny stan komputera. Natomiast, jeżeli komputer nie był wykorzystywany w danym dniu lub był w stanie uśpienia, nie ulegnie zmianie wartość jego wydajności. Na wykresie niezawodności, przy pomocy odpowiedniej ikony, ukazywane są także znaczące zmiany czasu systemowego. W Monitorze niezawodności stosowane są trzy rodzaje oznaczeń: komunikat informacji ( ), ostrzeżenie ( ) oraz błąd ( ). Monitor niezawodności i wydajności jako narzędzie administracyjne posiada własne, specyficzne wymagania dotyczące konta użytkownika. 1. Użytkownicy kont z grup zwykłych użytkowników mogą: Otwierać raporty wydajności i zmieniać ustawienia wyświetlania w trakcie przeglądania historycznych danych w Monitorze wydajności, Używać Monitora niezawodności. 2. Członkowie grupy Użytkownicy dzienników wydajności mogą: Korzystać z uprawnień analogicznie do grupy użytkowników; Przeglądać dane Monitora wydajności w czasie rzeczywistym i zmieniać sposób ich wyświetlania.

6 3. Pełne uprawnienia do korzystania z przystawki Monitor niezawodności i wydajności systemu posiadają konta administratorów lub równorzędne. Warto pamiętać, że nie można przypisać nieuprawnionym grupom praw do takich czynności jak np. edycja Zestawów modułów zbierających dane. Podgląd zdarzeń systemu Windows Narzędzie Podgląd zdarzeń jest czymś więcej niż zwykłym dziennikiem rejestrującym szczegóły procesów i akcji podejmowanych przez system. Każde wydarzenie mające miejsce podczas pracy z komputerem posiada swój indywidualny wpis do tegoż modułu. Uruchomienie: Start/Wszystkie programy/narzędzia Administracyjne/Podgląd zdarzeń. Po włączeniu programu zobaczymy, że wszystkie zapisane zdarzenie zostały podzielone na cztery grupy. Pierwsza z nich to Aplikacje. Monitoruje ona pracę wszystkich programów uruchamianych na komputerze. Druga - Zabezpieczenia - odpowiedzialna jest za procesy bezpieczeństwa. Grupa System rejestruje wpisy pochodzące od modułów systemu operacyjnego. Ostatnia pozycja dotyczy akcji podejmowanych przez program antywirusowy i nazywa się Antyvirus. Kliknięcie w którąkolwiek z nich zaowocuje wyświetleniem listy zdarzeń w lewej części okna dialogowego. Zarejestrowane wpisy posiadają kilka charakterystycznych informacji takich jak typ (Informacja, Ostrzeżenie lub też Błąd), data, godzina oraz źródło (na przykład od jakiej aplikacji pochodzi wpis). Podgląd zdarzeń jest doskonałym narzędziem pomagającym rozwiązywać problemy z systemem operacyjnym. Rozróżniamy kilka rodzajów wpisów: Błąd - kiedy podczas pracy z komputerem będzie miała miejsce nieprawidłowa operacja wykonana przez jakąkolwiek aplikację, szczegóły tego zdarzenia będą sklasyfikowane jako błąd; ponadto gdy uruchomienie usługi lub programu przy starcie systemu będzie niemożliwe narzędzie Podgląd zdarzeń również określi tę akcję jako błąd; Ostrzeżenie - to element, który zwraca uwagę na małe nieprawidłowości w pracy systemu; przykładem ostrzeżenia może być błąd podczas synchronizowania godziny z czasem internetowym; Informacja - te pozycje odpowiadają pomyślnie wykonanym zadaniom takim jak właściwe uruchomienie aplikacji bądź załadowania odpowiedniego sterownika;

7 ćwiczenie: Uruchom opcję Podgląd zdarzeń, wybierz dziennik zdarzeń. Zostanie wyświetlona lista informacji, ostrzeżeń, błędów. Aby wyświetlić dodatkowe informacje dwukrotnie kliknij komunikat błędu. Zrób kopię zapasową zdarzeń w wybranym przez Ciebie katalogu czyszcząc je jednocześnie. Zwolnij miejsce na dysku Wybierając to zadanie możemy usunąć z wybranego dysku nieużywane lub tymczasowe pliki danych i programów. Zmiana sposobu uruchamiania usług Narzędzia administratorskie/usługi Zatrzymanie bądź wyłączenie niektórych usług, może spowodować awarię całego systemu. W niektórych przypadkach, po wyłączeniu usług system nie wystartuje prawidłowo i będziemy musieli go naprawiać z poziomu Konsoli odzyskiwania. Przed zatrzymaniem usług warto sprawdzić, jakie inne usługi są od niej zależne. ćwiczenie: Wybierz Usługi, dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy wybraną usługę. Wyświetlone zostanie okno właściwości. Wybierz opcję zależności. Zaobserwuj, od czego jest zależna.