a) poślizgowości (szorstkości, właściwości b) równości (podłużnej i poprzecznej)

Transkrypt

1 Sesja IV. Diagnostyka nawierzchni O wybranych problemach oceny odbiorczej nawierzchni drogowych, pod względem: a) poślizgowości (szorstkości, właściwości b) równości (podłużnej i poprzecznej) przeciwpoślizgowych) dr inż. Dariusz GODLEWSKI, d.godlewski@il.pw.edu.pl Stanisław SZPINEK, s.szpinek@polskainzynieria.pl

2 O wymaganiach technicznych oraz o pozacenowej ocenie ofert pod względem poślizgowości i równości nawierzchni Krótko o wynikach pomiaru (ocenach stanu nawierzchni) oraz ogólnie o badaniu ich zgodności ze specyfikacją O pomiarze współczynnika tarcia oraz o proponowanych przez IBDiM zmianach skali oceny poślizgowości nawierzchni O miarach i zasadach oceny równości poprzecznej i podłużnej oraz o niestarzeniu się nawierzchni betonowej

3 Z wypowiedzi Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad INFRASTRUCTURA: Ludzie Innowacje Technologie - -/7 3

4 Wymagania odbiorcze i gwarancyjne, czyli dzień po Gwarancja Jakości: Nawierzchnie podatne i półsztywne = sztywne??? 4

5 Geneza pojęcia właściwości przeciwpoślizgowe nawierzchni drogowych według dwóch rozporządzeń? Przed 997 r.: Miarą szorstkości(niekiedy przyczepności, sczepności) było tarcie (współczynnik) wg rozporządzenia dla AP_997: Są dwie miary właściwości przeciwpoślizgowych tj. tarcie i makrotekstura (faktura) zaś wg rozporządzenia dla DP_999 i późniejsze: Jest jedna miara właściwości przeciwpoślizgowych tj. tarcie (bez makrotekstury!!!) 5

6 Tarcie ABS µ = f(s x ) Poślizg S x V = ωr V TWO SRT-3 W realnych warunkach wynik pomiaru (ocena) jest tylko pewnym przybliżeniem lub estymatą (oszacowaniem) wartości wielkości mierzonej. Dlatego też jest on pełny jeśli podamy także niepewność tej estymaty. 6 (źródło:

7 OCENA ZDOLNOŚCI POMIAROWEJ URZĄDZENIA Poprawność (obciążenie, dokładność) stopień zgodności między wynikiem pomiaru a przyjętą wartością odniesienia Precyzja stopień zgodności pomiędzy niezależnymi wynikami badania otrzymanymi w ustalonych warunkach (powtarzalność, odtwarzalność po czasie) Niepewność pomiaru parametr związany z wynikiem pomiaru, charakteryzujący rozrzut wartości, które można w uzasadniony sposób przypisać wielkości mierzonej, np. miarą niepewności może być odchylenie standardowe lub jego wielokrotność 7

8 Oznaczenia: W wartość mierzona Wo wartość wymagana W< Wo W= Wo W> Wo Niezgodność Wo Zgodność 8 Definicja zgodności ze specyfikacją dla równości nawierzchni (IRI i H) : Zgodność, gdy W Wo

9 Oznaczenia: W wartość mierzona Wo wartość wymagana W< Wo W= Wo W> Wo Dolna Wo Niezgodność Zgodność 9 Definicja zgodności ze specyfikacją dla poślizgowości nawierzchni: Zgodność, gdy W Wo

10 IRI [mm/m] Droga nr 8_3L. Oceny równości wg LPR'Pn Badania kwalifikacyjne urządzeń pomiarowych p p p3 Se Umowny kilometraż drogi E wartość średnia D odchylenie standardowe Se niepewność standardowa (u) Wmax wartość maksymalna Wm wartość miarodajna (E ± a D) np. a = równość podłużna a = największa głębokość koleiny a = - poślizgowość Równość poprzeczna hmax = max(h, h,, hn)

11 O propagacji niepewności pomiaru (x) na ocenę stanu nawierzchni (Wm) Niepewność standardowa u(x) = Se Wm = E( x) ± a D( x) u( Wm) ( + a ) n = u ( x ) n ( n ) Tabela Parametr statystyczny, X Wartość średnia arytmetyczna, E(x) Skorygowane odchylenie standardowe, D(x) dla n > n Wzór n i= n x ( xi E( x) ) i= i n Wartość miarodajna dla n > E ( x) ± D( x) Złożona niepewność standardowa, u c(x) u ( x) n u( x) n 3n u ( x), n, ( n )

12 SRT-3 Pomiar współczynnika tarcia SRT-3 IBDiM & GRAPOL-ELECTRONIC aparat nr: 3 droga:obj km:..7 CONFIG=3 /LOT/ lp km v mim mif mik Fz dyst d data p.ref. diagnost Autorzy Sprawozdania są współtwórcami patentu PL B Urządzenie do pomiaru przyczepności nawierzchni drogowych, nazywanego w skrócie SRT-3, którego właścicielem jest IBDiM.

13 Akceptowalny rozstęp mim między aparatami =,4 dla wiodącej grupy z 4 aparatów =,? 3

14 4 E D :,4,43,43,45,4

15 5 Punkt pomiarowy wg SRT-3

16 O wyższości metody ciągłej nad nieciągłą Punkt pomiarowy wg TWO :,5 m co,5 m Punkt pomiarowy wg SRT-3 : m co 5 m 6

17 DP:999 DP:5 7 Było Jest Propozycja Porównania DP:999 IBDiM'4 IBDiM'3 DP:5 IBDiM'7 DP:5 IBDiM'7 Opona: X BB PIARC PIARC PIARC DP:999 DP:5 Współczynnik: x,79 x,974 (=,5)?? E,6,95,898 D,6,3, n 6 6 de95%,4,4,

18 GDDKiA 6 km/h,4 -,9,4 -,9,34 -,7 Załącznik: płyta CD IBDiM 6 km/h Propozycje IBDiM W okresie 5-letniej gwarancji,48** 8,44 -,5,4 -,3,5** -,5,46 -,5,43 -,3,46** -,5,37 -,4,36 -,

19 GP i G (-,4) Niezgodność (wadliwość) Zgodność DP:5 9% 8% IBDiM'7 5% 95% A i S (-,5) Niezgodność (wadliwość) Zgodność DP:5 4% 6% IBDiM'7 4% 86% Rozstęp:,3 9

20 Rozstęp:,3 Rozstęp:,5 -,3

21 Rozstęp:,3 Rozstęp:,35 -,3

22 Załącznik: płyta CD Dane analiza - wnioski?

23 (jako głębokości koleiny wg procedury stosowanej w SOSN albo DSN) Nie ma zapisu o długości ocenianego odcinka pasa ruchu, np.: 5 m, m czy m!!! Wartość graniczne prześwitu ( zza biurka ): 4, 6, 9, i 5 [mm] Profilograf laserowy służy nie tylko do pomiaru równości 3 poprzecznej, ale i podłużnej!!!

24 Miarodajna (największa) głębokość koleiny Częstość względna,, 97,7% E[h] D Ocena kolein: H = E[h] + D,3% Ocena koleiny dla dowolnego odcinka drogi równa się sumie wartości średniej i dwóch odchyleń standardowych, Głębokość koleiny, h [mm] Jak wyznaczać systemowe oceny kolein? 4 metoda opisowa (subiektywna) metoda sekwencyjna (odcinkowa) metoda statystyczna

25 Koleina - trwałe odkształcenie nawierzchni bitumicznej powstałe wzdłuż drogi w śladzie kół pojazdów Przekrój poprzeczny pasa ruchu Prawa koleina Pomiar ręczny l Szerokość koleiny:,8 m l, m Głębokość koleiny, h wielkość największego odkształcenia nawierzchni bitumicznej określona w przekroju poprzecznym drogi według metody dwumetrowej łaty i klina 5

26 Zasada pomiaru głębokości koleiny wg metody -metrowej łaty i klina a) Charakterystyczny profil poprzeczny nawierzchni (rozmieszczenie czujników laserowych) Szerokość pomiarowa [m],3,6,9,,5,8,,4,7 Profilograf laserowy ,6 b) Wykorzystanie czujników laserowych w pomiarze kolein Suma częstości względnych,5,4,3,, 6, L,,6,4,3,6,33,8,3,5,, K,3,4,5,35,,7,9,38,35,3,77,9,7 P,,6,39,3,8,4,6,5,5,43,557 Numer czujnika laserowego i częstości względne jego wykorzystania 5 5 Producent: GREENWOOD (Dania) 6

27 Profilometryczne urządzenia pomiarowe Koleinomierz mechaniczny KOL Koleinomierz mechatroniczny ZIW Profilograf ultradźwiękowy TUS Profilograf laserowy LPR 7

28 Pomiary głębokości koleiny na postoju 5 4 Koleinomierz mechaniczny y =,88x + 3, R =, Koleinomierz mechatroniczny y =,73x +,33 R =,94 Koleinomierz KOL 3 Koleinomierz ZIW 3 3 Średnia głębokość koleiny dla n = 5 przekrojów drogi Średnia dla n = 4 zespołów Średnia dla n = 4 zespołów Głębokość koleiny [mm] 5 5 ŁiK K OL - V Z IW - V T US - V L PR - V L PR - V L PR - V5 E[h],6, 5,4,5,8 9,9,6 S e,,8,7 Me toda pom ia ru głębokości kole iny Profilograf TUS Profilograf ultradźwiękowy y =,97x +,44 R =,99 Profilograf LPR Profilograf laserowy y =,x +, R =,95 ŁiK - Cztery zespoły pomiarowe Średnia dla n = 4 zespołów Średnia dla n = 4 zespołów

29 Pomiary głębokości koleiny w ruchu V = km/h i V pom = 4 lub 5 km/h Profilograf laserowy 6 4 y =,3x +,88 R =, Profilograf laserowy 6 4 y =,x +,77 R =, Zestawienie średnich ocen kolein Hm Koleinomierz KOL Koleinomierz KOL' (po korekcie) 4 35 Miarodajna głębokość koleiny [mm] KOL K OL' ZIW TUS LPR E[Hm] 6, 3 3,6 9, 3 4,5 3 4,9 ν [%] 7,7 6,3,6 5,3 3,7 Profilograf laserowy 6 4 y =,4x +,8 R =, Profilograf laserowy 6 4 y =,97x +,35 R =, KOL - wyniki skorygowane Koleinomierz ZIW Profilograf TUS 9 9

30 3 gdzie n =

31 3

32 OBLICZENIOWY MODEL POJAZDU SAMOCHODOWEGO V = 8 km/h Norma długości: Międzynarodowy wskaźnik równości IRI (International Roughness Index) Jednostkowy odcinek drogi L = 5 m (dla IRI, IRI max ) Oceniany odcinek drogi L n = = n L = km (dla E, IRI śr ) Wskaźnik IRI IRI [mm/m] lub [m/km] IRI [mm/m] charakteryzuje pracę układu zawieszenia w obliczeniowym modelu pojazdu samochodowego podczas pokonywania w jednostce czasu nierówności nawierzchni na odcinku drogi z prędkością 8 km/h, V Program komputerowy Masa pojazdu Amortyzator Masa koła Opona Profil nawierzchni Liczbowo wartość IRI równa się wartości odchylenia przeciętnego* ) prędkości wychylenia amortyzatora względem prędkości jazdy pojazdu po rzeczywistym lub testowym profilu podłużnym nawierzchni jezdni. 3 * ) Odchylenie przeciętne (inaczej: średnie odchylenie bezwzględne) to średnia arytmetyczna z odchyleń bezwzględnych dla wszystkich elementów zbioru danych statystycznych. Źródło:

33 CHARAKTERYSTYKA DYNAMICZNA MODELU POJAZDU SAMOCHODOWEGO z n z k y V = 8 km/h R Nadwozie Zawieszenie Koło Opona Profil nierówności nawierzchni Współczynnik uwielokrotnienia amplitudy. Nadwozie Wykresy rezonansowe Zawieszenie Koło,8 Opona,6,4,,8,6,4,,,5 4 6 Długość fali nierówności nawierzchni [m] Liczba EUSAMA = 35% V= 4 km/h, zakres L: od,5 m do m V= 8 km/h, zakres L: od, m do 4 m V= km/h, zakres L: od,5 m do 6 m % - niedostateczna skuteczność tłumienia (R min / R st ), -...4% - średnia, % - dobra, - powyżej 6% - bardzo dobra. Ruch jednostajnie opóźniony V: od 9 km/h do km/h; na sinusoidzie o L =, m; Am = 6 mm.

34 Profil nierówności Przetwarzanie Analiza profilu nierówności Przejazd przez uskok nawierzchni jezdni a) -, y / ust b) R / Rst -,,,, 5 5 Odległość [m],,5,,5, c) -4 q / x [mm / m] d) µ max µ min diri = f (x) Górna granica całkowania Przeciążenie Odciążenie Rozciąganie Ściskanie a) -, y / ust b) R / Rst -,,,, 5 5 Odległość [m],,5,,5, c) -4 q / x [mm / m] - x = 5 m: IRI =, mm/m x = km: E =,6 mm/m 4,6 mm/m IRI max, mm/m d) 5 5 IRImax µ max µ min L n < 5 m Dwa źródła niepewności IRI max Przedział całk. m Przeciążenie Odciążenie Rozciąganie Ściskanie Ocena równości IRI [mm / m] 4 3 IRI x = 5 x 5 Odległość [m] IRI [mm/m] IRI [mm / m] Odległość [m] 5 5 Odległość [m] Dla L n = n L to E = const. natomiast IRI max = f(x, L) 34

35 Początek końca ery planografu Teoria zarządzania równością nawierzchni w ocenie jakości dróg Godlewski Dariusz Modeled'optimisation de la gestionroutiere. Utilisationde l'unilongitudinal, these ENPC, rozprawa doktorska Paryż, 985 Modele optymalizacji i zarządzania siecią drogową. Wykorzystanie równości podłużnej została opracowana przez dra inż. Dariusza Godlewskiego i opublikowana przez Politechnikę Warszawską jeszcze przed zakupem we Francji przez GDDP dla potrzeb SOSN (SUN) trzech aparatów APL 99 5 lat w 99 r. 989

36 99 Udział w pracach n-b realizowanych dla potrzeb systemów utrzymania Typ urządzenia ZPL APL LPR RSP Wdrożenie Oprogramowanie Walidacja Pomiary, nadzór i ocena wyników Producent urządzenia: ITWL (Polska) LCPC (Francja) GREENWOOD (Dania) Dynatest (Dania) 36

37 URZĄDZENIA DO POMIARU PODŁUŻNEGO PROFILU DROGI - Pomiary jedno- i wielotorowe (n) - V = km/h - Zapis profilu nierówności nawierzchni (zbiór pomiarowy) - Wartości IRI (L = 5 m dla IRImax) Profilograf laserowy LPR - Niepewność standardowa ur(iri) = 8% Aparat APL 3szt. Producent: LCPC (Francja) (od 99 r.) Producent: GREENWOOD (Dania) 37 Producent: Dynatest (Dania) (od 997 r.)

38 WYKONAWSTWO KONSTRUKCJI NAWIERZCHNI WIELOWARSTWOWYCH DOZOROWANIE RÓWNOŚCI - Kontrola ciągłości produkcji - Progres czy regres? Źródło : Hala targowa czy nawierzchnia drogowa?? h, wg planografu od 5! IRI wd wgprofilografu 997(3) 5(>3) IRI wg wgprofilografu IRI wg / IRI wd = od 3% do 7% Warstwy dolne Warstwa ścieralna Szkiełko i oko majstra Drogi publiczneklas: A, S i GP oraz G 38 Jakość autostradowa, ale jak ją uzyskać?

39 Planograf czy profilograf? Wniosek: Profilograf może być planogrefem, natomiast relacja odwrotna nie zachodzi 39

40 Wskaźnik IRI [mm/m] Badania odbiorcze równości podłużnej na odcinku o L = km Droga nr AOW_ Odcinek j. prawa od km 5+7 do km Kilometraż drogi q= IRI max / E wg AP_997: q = 3,3 /,3 =,54 wg DP_5: q =,4 /,3 =,85 diri max = -,9 mm/m IRI max * = IRI max + e E* = E + e / e odchyłka (wada) Droga nr AOW_ Odcinek j. prawa od km 5+7 do km 9+5 Skumulowana częstość względna.,,8,6,4,, Wskaźnik IRI [mm/m] ±,4 max Wymaganie: ws Wymaganie: ww 4

41 8 7 Jednostkowe oceny równości dla L = 5 m i n = Droga wojewódzka, lewa jezdnia pas szybki, od km do km m 5 m Gdy krok dla IRI mniejszy niż 5 m, to IRIśr= const., zaś IRImax-rośnie IR I, mm/m IR I, mm/m ,5 434,6 434,7 434,8 434, , Kilometraż drogi Jednostkowe oceny równości dla L = 5 m i n = Droga wojewódzka, lewa jezdnia pas szybki, od km do km m: IRIśr =,8 mm/m, IRImax = 5,9 mm/m 5 m: IRIśr =,8 mm/m, IRImax =, mm/m 5 m 5 m 5 m: IRIśr =,8 mm/m, IRImax = 5,9 mm/m 5 m: IRIśr =,8 mm/m, IRImax = 4, mm/m wg RMIiB:5 IRIśr+, mm/m, zaś IRImax= const. IR I, mm/m 434,5 434,6 434,7 434,8 434, , Kilometraż drogi Jednostkowe oceny równości dla L = m i n = 5 Droga wojewódzka, lewa jezdnia pas szybki, od km do km m m 5 m: IRIśr =,8 mm/m, IRImax = 5,9 mm/m 5 m: IRIśr =,8 mm/m, IRImax = 4,3 mm/m 434,5 434,6 434,7 434,8 434, , Kilometraż drogi 4

42 Zależność: min, IRI5, max od Eiri dla n = 7833 odcinków o długości L = km z okresu /3 Kierunek zużywania Eiri:max / E: r =,7 Eiri:IRI5 / E: r =,7 Eiri:min / E: r =,87 Kierunek zużywania Anomalie Wykres rozrzutu wiele zmiennych względem Eiri Model IRI 5v*7833c max / E =,693+,4*x IRI5 / E =,94+,*x min / E =,697-,99*x max / E IRI5 / E min / E Umowny poziom wadliwości (linia trendu) 3 A 65,5% B,7% C 9,4% D 3,4%,5,6,7,8,9, A, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9,, Eiri B C D 65,5%,7% 9,4% 3,4% 5 % q α = IRI α / Eiri jest zmienną losową o rozkładzie f(q α ), gdzie Eq α = const., i Dq α = const. dla całego przedziału Eiri > IRI α -ocena pozycyjna w zbiorze IRI dla α= 5%,..., 95% i n= Częstość 5 Bez obiektów,7; 6,8% E,8; 7,3% wg DP_5 Z obiektami,4; 95,3%,5; 97,% wg AP_997 Anomalie f(q) F(q) n = 7833 E =,7 D =,37 min =,5 max = 5, Naturalny 8% 6% 4% % Częstość skumulowana rozkład IRI max % 4,5,5 3 q = IRImax / Eiri dla L = m 3,5 4

43 Częstość 5 5 %,5 36%,7; 6,8% E,8; 7,3% wg DP_5 5%,4; 95,3%,5; 97,% wg AP_997,5 3 q = IRImax / Eiri dla L = m 3,5 f(q) F(q) n = 7833 E =,7 D =,37 min =,5 max = 5, Naturalny Rozkład IRI max 4 % 8% 6% 4% % % Częstość skumulowana IRImax ,3 3,4 Wykres rozrzutu IRImax względem Eiri; kategorie względem DP_5 i AP_997 Model IRI 5v*7833c Warunek włączania: SOSN="A" DP_5:, AP_997: 483 (8,9%) DP_5:, AP_997: 4 (7,8%) DP_5:, AP_997: 93 (3,7%) DP_5:, AP_997: 34 (59,3%) Suma = 58 (%) AP_997: 344 (67,%) DP_5: 333 (63,%) A Wadliwość: w = 5% w = 36% (E) w = 95% w = % (IRImax = Eiri) Model prognozy (zu)życia nawierzchni,,,4,6,8,,,3,4,6,8, Prawdopodobieństwo, P(q) 43 % 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% % % % Funkcja oceny wadliwości dla równości wg IRI na odcinku jednokilometrowym % Bez obiektów,5,5 3 3,5 4 36% Klasa Ocena ryzyka: q ; P(q ) drogi AP, A, S i GP,45;,4%,85; 5,8% G,69; 39,%,; 7,3% Z obiektami q = IRImax / Eiri 5% Opis stanu: Eiri/ IRI max / w= wadliwość Anomalie Poziom wadliwości< 5% IRImax ,3 3,4,5 Eiri Wykres rozrzutu IRImax względem Eiri; kategorie względem DP_5 i AP_997 Model IRI 5v*7833c Warunek włączania: SOSN="A",6,7,8,9 A, Eiri,,,3,3,4,5,6,7,8,9, Wadliwość: w = 5% w = 36% (E) w = 95% w = % (IRImax = Eiri) DP_5:, AP_997: 483 (8,9%) DP_5:, AP_997: 4 (7,8%) DP_5:, AP_997: 93 (3,7%) DP_5:, AP_997: 34 (59,3%) Suma = 58 (%) AP_997: 344 (67,%) DP_5: 333 (63,%)

44 Warunek w łączania: SOSN="A" Model prognozowania ocen równości nawierzchni Opis stanu: E/ IRI max / w= wadliwość IRImax ,3 3,4 DP_5:, AP_997: 483 (8,9%) DP_5:, AP_997: 4 (7,8%) DP_5:, AP_997: 93 (3,7%) DP_5:, AP_997: 34 (59,3%) Suma = 58 (%) AP_997: 344 (67,%) DP_5: 333 (63,%) I II III IV Wadliw ość: Anomalie w = 5% Z obiektami w = 36% (E) Bez obiektów w = 95% w = % (IRImax = Eiri) a) Przykład zmiany stanu odcinka nawierzchni w założonym okresie eksploatacji drogi: I., /,4 / w = 5,%,,,4,6,8,,,3,4,6 Model prognozy (zu)życia nawierzchni,8, II.,3 / 3,3 / w = 5,% Eiri b) Przykład zmiany stanu odcinka nawierzchni w okresie gwarancyjnym drogi wg danych z Gwarancji Jakości: III.,3 /,4 / w = 5,8% IV., /,6 / w = 87,5% U w a g a. diri max =, to jest wielkość niewykrywalna dla urządzenia pomiarowego Skumulowana częstość wzgledna,8,6,4, I II Oceny równości nawierzchni minkm wg AP_997 wg DP_5 E =, mm/m; w = 5,% E =,3 mm/m; w = 5,% III 44 IV Wartość IRI, mm/m

45 Model prognozowania ocen równości nawierzchni IRImax ,3 3,4 Wykres rozrzutu IRImax względem Eiri; kategorie względem DP_5 i AP_997 Model IRI 5v*7833c Model prognozy (zu)życia nawierzchni drogowych Warunek włączania: SOSN="A" Anomalie Wadliwość: w = 5% Z obiektami w = 36% (E) n = 3 AP_997: 3,% E =,99 DP_5: 3,%,% 6 Eiri; IRI max Droga SX, km qmax =,5 6 km, BA Eq =,7 jezdnia: lewa i prawa pasy : z, s i w 5 q = Data: r. IRImax = 3,3 mm/m IRImax =,4 mm/m n = 3 Wartość największa IRI, mm/m Bez obiektów w = 95% w = % (IRImax = Eiri) Eiri =,3 mm/m,,4,6,8,,4,6,8 Wartość średnia IRI, mm/m 5% f(q) f(q) 36% 95% %,,,4,6,8, Eiri,,3,4,6,8, Częstość n = 3 Eq =,68 Dq =,8 qmin =,48 qmax =,4,,4,6,8,,4,6,8 3 3, 3,4 3,6 3,8 4 Eq =,7 Dq =,37 q = IRImax / Eiri 45

46 Odcinek drogi ekspresowej nr8 Piotrków Trybunalski -Tomaszów Mazowiecki o dwóch dwupasmowych jezdniach o długości km odkm335+ dokm346+ badany w latach 4 i 3, po dziewięcioletnim okresie eksploatacji nawierzchni betonowej. 4 Odbiorcze i gwarancyjne oceny równości nawierzchni wg RMiB:5 i Gwarancji Jakości Droga nr 8, łącznie cztery pasy ruchu. Wyniki badań z 4 r. i 3 r. 3: Wartość średnia IRIśr, mm/m 4 3 Wartości średnie ocen równości nawierzchni dla 44 odcinków kilometrowych Droga nr 8, łącznie cztery pasy ruchu Wyniki badań z 4 r. i 3 r. IRIśr dk8 / 4 i 3 y = x 3 4 Wartość maksymalna IR RImax, mm/m 3 dk8 / 4 dk 8 / 3 IRIśr =,3 mm/m IRI śr =,6 mm/m IRImax =,4 mm/m IRImax =,6 mm/m w = 5% w = 36% y = x 3: Wartość maksymalna IRImax, mm/m 4 3 4: Wartość średnia, IRIśr, mm/m Wartości maksymalne ocen równości nawierzchni z 44 odcinków kilometrowych Droga nr 8, łącznie cztery pasy ruchu Wyniki badań z 4 r. i 3 r. IRImax dk8 / 4 i 3 y = x,5,5,5 3 4 Wartość średnia, IRIśr, mm/m 4: Wartość maksymalna, IRImax, mm/m 46

47 Wartości średnie i maksymalne IRI dla nawierzchni betonowej na odcinku drogi nr 8 o długosci L = 4 km, od km 34 do km 345 jakie wyznaczono dla połaczonych zbiorów danych z dwóch zewnętrznych pasów ruchu ( x 4 km = 8 km) z lat 4, 7 i 3 (w 7 r. badanie na powtarzalność - trzy przejazdy: a, b i c ) 3 Wartość IRI, mm m/m,5,5 IRImax IRIśr,5 4 7a 7b 7c 3 7 E,4,,3,3,35,6,33,7,43,6,33,5 Wartości średnie i maksymalne IRI, mm/m 47

48 Przykład graficznej prezentacji wyników badań równości podłużnej Histogram i dystrybuanta jednostkowych ocen równości (dl = 5 m) dla nawierzchni betonowej na lewej jezdni autostrady E,48 mm/m D,4 mm/m n 79 de95%,3 mm/m min,64 mm/m max 3,3 mm/m Pas: A - awaryjny W - wolny S - szybki Częstość (liczebność) ,4,8,,6,4,8 3, 3,6 4 4,4 IR I, mm/m 4,8 5, 5,6 6 6,4 6,8 f(x) F(x) 7, 7,6 8 % 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% % % % Skumulowana częstość względna Na pasach po 3 linie pomiarowe Wykres warstwicowy jednostkowych ocen równości dla nawierzchni betonowej,-,75,75-,3,3-,85,85-,4,4-,95,95-3,5 na trzypasmowym odcinku lewej jezdni autostrady, od km + do km 4+4 (Wartosci IRI dla 9 linii pomiarowych z krokiem dl = 5 m, w skali od, mm/m do 3,5 mm/m, co,55 mm/m) Kierunek ruchu pojazdów A3 A A W3 W W S3 S S,,5,5,75,,5,5,75,,5,5,75 3, 3,5 Linia pomiarowa 3,5 3,75 4, 4,5 Lokalny kilometraż autostrady Wykres wartości średnich (E ) oraz rozstępów (min, max ) pomiędzy jednostkowymi ocenami równości na szerokości lewej jezdni autostrady min max E 4,6 3,5,4,3,,,5,5,75,,5,5,75,,5,5,75 3, 3,5 3,5 3,75 4, 4,5 Wartość IR I, mm/m 48

49 O wymaganiach technicznych oraz o pozacenowej ocenie ofert pod względem poślizgowości i równości nawierzchni Krótko o wynikach pomiaru (ocenach stanu nawierzchni) oraz ogólnie o badaniu ich zgodności ze specyfikacją O pomiarze współczynnika tarcia oraz o proponowanych przez IBDiM zmianach skali oceny poślizgowości nawierzchni O miarach i zasadach oceny równości poprzecznej i podłużnej oraz o niestarzeniu się nawierzchni betonowej 49

50 Polska Inżynieria Sp. z o. o. ul. Nowogrodzka 6B lok. 9 - Warszawa d.godlewski@il.pw.edu.pl s.szpinek@polskainzynieria.pl 5