Chirurgia w leczeniu raka nerki

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Chirurgia w leczeniu raka nerki"

Transkrypt

1 Chirurgia w leczeniu raka nerki W I, II i III stopniu zaawansowania klinicznego podstawową rolę odgrywa postępowanie chirurgiczne. Wyróżnia się dwa główne rodzaje zabiegów: radykalną oraz częściową nefrektomię (NSS). Zabiegi te wykonywane są przeważnie metodą otwartą (laparotomia), jednak zwiększa się zainteresowanie zabiegami laparoskopowymi. Dynamiczny rozwój wiedzy zaowocował wykształceniem nowych poglądów na temat patogenezy i przebiegu naturalnego raka nerki (Renal Cell Carcinoma, RCC)[1].Umożliwił jednocześnie wdrożenie nowych metod leczenia, takich jak immunoterapia oraz immunochemioterapia [1].Pomimo tego podstawową metodą leczenia raka nerki pozostaje chirurgia [1]. "Z kolei w retrospektywnym badaniu Herrlingera i wsp. porównano grupę 320 chorych, u których wykonano poszerzone wycięcie węzłów chłonnych z grupą 191 chorych bez limfadenektomii. Stwierdzono większy odsetek pięcio-i dziesięcioletnich przeżyć chorych w pierwszej grupie." Najstarszą metodą chirurgicznego leczenia raka nerki jest radykalna nefrektomia, wykonana po raz pierwszy z dostępu przezotrzewnowego w 1861 roku przez Walcotta [2]. Chora, która operowana była z powodu raka nerki, zmarła w 15 dobie po zabiegu. Pierwszą zakończoną sukcesem nefrektomię z powodu raka nerki wykonał Byford (1878) [2]. Powszechnie zaakceptowana w latach 60-tych XX wieku i obowiązująca do dziś technika nefrektomii obejmuje usunięcie nerki wraz z nadnerczem (w ok. 4 % raków nerki zmiany nowotworowe występują również w nadnerczu), tkanką tłuszczową okołonerkową i powięzią Gerota. Limfadenektomia, obejmuje węzły chłonne położone pomiędzy odnogą przepony a rozdwojeniem aorty [1,3]. Zabieg wykonywany jest z dostępu brzusznego (laparotomia), pozaotrzewnowego (lumbotomia - zwłaszcza u chorych otyłych oraz po wcześniejszych laparotomiach z innych powodów [4]) lub po otwarciu jamy brzusznej i klatki piersiowej (torakofrenolaparotomia) [5]. Przygotowanie do zabiegu wymaga oceny stopnia zaawansowania procesu nowotworowego (RTG klatki piersiowej, CT jamy brzusznej, scyntygrafia kości, poziom osoczowej fosfatazy alkalicznej oraz MRI żyły głównej dolnej celem oceny nacieku naczyń). Wykonywana dawniej przedoperacyjna arterio- i wenografia naczyń nerkowych wypierana jest dziś przez mniej inwazyjne badania obrazowe [1,3,6]. Otwarta nefrektomia wskazana jest obecnie w przypadkach: - naciekania nowotworu na żyłę nerkową lub żyłę główną dolną; - dużego zaawansowania miejscowego; - znacznych rozmiarów guza; - powiększenia węzłów chłonnych okołonerkowych [6]. Częstość wznów miejscowych po radykalnych zabiegach ocenia się na % [7] Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 1/5

2 Kontrowersyjną kwestią pozostaje usunięcie układu chłonnego podczas otwartej nefrektomii. W pracy Robsona u 22,7 % operowanych chorych w badaniu histopatologicznym stwierdzono przerzuty w usuniętych węzłach chłonnych [8]. Nie wykazano różnicy w czasie przeżycia całkowitego chorych pomiędzy grupą chorych z przerzutami do węzłów chłonnych a chorymi, u których proces nowotworowy obejmował żyłę nerkową [8]. Istnieją doniesienia, w których podważa się celowość limfadenektomii przy braku klinicznych i radiologicznych cech zajęcia węzłów [9]. Minervini i wsp. nie wykazali różnic w przeżyciach pięcioletnich chorych, u których wykonano limfadenektomię, a chorymi bez usuniętych węzłów chłonnych (odpowiednio 78 % i 79 %) [1]. W pracy Pantucka i wsp., przeprowadzonych na grupie 900 chorych na raka nerki, stwierdzono obecność przerzutów w węzłach chłonnych u 5 % operowanych (przy braku przerzutów odległych) [11]. W innych badaniach odsetek ten wynosił od 10 do 20 % [1]. Z kolei w retrospektywnym badaniu Herrlingera i wsp. porównano grupę 320 chorych, u których wykonano poszerzone wycięcie węzłów chłonnych z grupą 191 chorych bez limfadenektomii. Stwierdzono większy odsetek pięcio-i dziesięcioletnich przeżyć chorych w pierwszej grupie (odpowiednio 5 - letnie przeżycia wynosiły 66 i 58 %; 10 - letnie przeżycie 56,1 i 40,9 %). Wykonanie poszerzonej limfadenektomii przyniosło większe korzyści w przeżyciach chorych w stadium zaawansowania I i II wg Robsona [12]. Jednocześnie limfadenektomia nie miała wpływu na czas hospitalizacji ani nie wiązała się z większą śmiertelnością okołooperacyjną [13]. Zgodnie z obecnymi poglądami limfadenektomia ma duże znaczenie diagnostyczne (staging) a niewielkie terapeutyczne [13]. Korzyści z limfadenektomii mogą odnieść prawdopodobnie tylko chorzy z obecnością mikroskopowych ognisk nowotworowych w węzłach chłonnych [15]. W 1990 roku wykonano w USA po raz pierwszy laparoskopową nefrektomię, którą uznaje się w niektórych ośrodkach za standard leczenia guzów T1-3a N0 M0 [3]. Laparoskopowa nefrektomia pozwala na szybkie dotarcie do tętnicy i żyły nerkowej, wczesne połączenie obu naczyń, szybką mobilizację i usunięcie nerki. Wskaźniki przeżyć pięcioletnich po otwartej i laparoskopowej nefrektomii są zbliżone. W trakcie zabiegu laparoskopowego nerka może zostać usunięta poza pole operacyjne w całości (intact excision) lub w częściach (morcellation). Podczas radykalnej nefrektomii guz usuwa się wraz z pozostałym, prawidłowym miąższem nerki. W szczególnych przypadkach u chorych na raka nerki konieczne jest rozważenie wykonania zabiegu oszczędzającego. Dotyczy to zwłaszcza chorych z jedną wydolną nerką lub obustronnym rakiem nerki. Postępowanie to ma na celu oszczędzenie prawidłowo funkcjonującego miąższu nerki w nowotworowo zmienionym narządzie, dzięki czemu chory może uniknąć konieczności wykonywania dializ lub też przeszczepiania nerki [16]. Częściową nefrektomię (nephron - sparing surgery, NSS) wykonał po raz pierwszy w 1887 roku Czerny [2]. Podobnie, gdy przeciwległa nerka wykazuje uszkodzenie z postępującym upośledzeniem funkcji (zwłaszcza w przebiegu kamicy, przewlekłego odmiedniczkowego zapalenia nerek, zwężenia tętnicy nerkowej, odpływu pęcherzowo - moczowodowego, w nadciśnieniu tętniczym i cukrzycy), wskazane jest rozważenie NSS. W grupie wskazań względnych znajdują się również chorzy z dziedzicznymi postaciami raka nerki, w tym z zespołem von Hippel - Lindau. U 40 % chorych z zespołem von Hippel - Lindau rozwija się rak nerki (zwykle obustronny). Maksymalne oszczędzenie prawidłowo funkcjonującego miąższu nerki podczas zabiegu operacyjnego wydaje się postępowaniem z wyboru, zważywszy na fakt młodego wieku chorych w momencie wykrycia RCC i możliwości rozwoju kolejnych, złośliwych nowotworów nerek [17]. Zastosowanie techniki NSS pozostaje do rozważenia w przypadku małych (< 4 cm), Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 2/5

3 zlokalizowanych guzów w jednej przy drugiej prawidłowej nerce. Korzyści NSS obejmują zmniejszenie szybkości rozwoju krańcowego stadium niewydolności nerek u chorych, u których ona występuje lub wystąpi w przyszłości [Badania Mc Kiernana i wsp. oraz Lau i wsp. [21-22] nie wykazały różnic w przeżyciach wolnych od objawów choroby w grupie chorych leczonych techniką NSS i po radykalnej nefrektomii. Jednocześnie Lau i wsp. stwierdzili większe ryzyko rozwoju niewydolności nerek po 10 latach w przypadku leczenia za pomocą radykalnej nefrektomii w porównaniu z NSS (odpowiednio 12,4 % i 2,3 %). Podobne wyniki uzyskali Mc Kiernan i wsp., upatrując ich przyczyny w znaczniejszym zubożeniu funkcjonalnej rezerwy nerek po radykalnej nefrektomii aniżeli u chorych po NSS. Przygotowanie do NSS wymaga dokładnego badania podmiotowego i przedmiotowego, oceny laboratoryjnej (poziom kreatyniny w surowicy, ocena funkcji wątroby, analiza moczu) oraz badań obrazowych. Bardziej inwazyjnymi badaniami są arteriografia i wenografia. Wenografię stosuje się w przypadku diagnostyki dużych lub centralnie zlokalizowanych guzów oraz dla oceny obecności wewnątrznerkowych zakrzepów żylnych i żylnego drenażu pozostałego miąższu nerki. Podstawowe znaczenie dla oceny guza ma CT, a zwłaszcza obrazowanie stereoskopowe, kompleksowo ukazujące stosunki anatomiczne w okolicy guza (CT volume) [3]. Istnieje wiele badań wykazujących wysoką skuteczność NSS w leczeniu zlokalizowanego raka nerki [19,20, 23-29]. Praca Hafeza obejmuje największą spośród wspomnianych grupę 485 chorych [26]. Częstość wznów miejscowych po zabiegu wynosiła 3,2 % a pięcioletnie przeżycia wynosiły 92 %. W pracy Fergany i wsp. [30], obejmującej grupę 107 chorych ze zlokalizowanym sporadycznym RCC, leczonych operacyjnie techniką NSS, przeżycia 5 - letnie wynosiły 88,2 %, zaś 10 - letnie 73 %. Dla guzów < 4 cm przeżycia wynosiły odpowiednio 98 % i 92 %. Z powodu rozsiewu choroby nowotworowej zmarło 26 % chorych, zaś długie utrzymanie funkcji nerek było możliwe u 93 % chorych. "Brak jest prospektywnych badań, dotyczących wyników chirurgicznego leczenia przerzutów raka nerki. Postępowanie takie może mieć jednak duże znaczenie paliatywne, a u niektórych chorych, w dobrym stanie ogólnym i z małą masą guza, może wydłużyć przeżycie bez objawów choroby" Długość przeżycia całkowitego po leczeniu operacyjnym techniką NSS zależy od przedoperacyjnej oceny stopnia zaawansowania choroby nowotworowej. Nie ma biologicznych różnic pomiędzy peryferyjnie i centralnie położonymi małymi, jednostronnymi RCC oraz w wynikach ich leczenia przy pomocy NSS czy radykalnej nefrektomii [3]. Częściowa nefrektomia wykonywana metodą laparoskopową jest wciąż rozwijającą się gałęzią NSS. Podając za Gillem i wsp. [31], metoda laparoskopowa cechuje się krótszym czasem trwania zabiegu (3 v 3,9 h), mniejszą utratą krwi (125 v 250 ml), krótszym czasem pobytu w szpitalu (2 v 5 dni) i powrotu do zdrowia (4 v 6 tygodni). Z drugiej strony operacja metodą laparoskopową związana jest z dłuższym czasem ciepłego niedokrwienia nerki (27,8 v 17,5 minuty) oraz większym odsetekiem powikłań urologicznych (odpowiednio 11 i 2 %). Metoda laparoskopowa wydaje się być Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 3/5

4 przeznaczona dla resekcji małych guzów, ale związana jest z dłuższym czasem ciepłego niedokrwienia oraz bardziej poważnymi powikłaniami okołooperacyjnymi i pooperacyjnymi powikłaniami urologicznymi [3,31] NSS jest metodą przeznaczoną przede wszystkim do usuwania guzów o śr. < 4 cm. Częstość wznów miejscowych po NSS wynosi ok. 6 % [32]. Leczenie chirurgiczne RCC zajmuje centralną pozycję w I, II i III stadium zaawansowania choroby nowotworowej. Dodatkowo w przypadku guzów T3b konieczne jest usunięcie żyły nerkowej i wewnątrzżylnego czopa nowotworowego a niekiedy także części żyły głównej dolnej [33]. Wpływ wielkości czopa nowotworowego na długość przeżycia całkowitego pozostaje przedmiotem sporów [15,35]. U 55 % chorych nie można przeprowadzić radykalnego zabiegu chirurgicznego w momencie rozpoznania RCC. U około 1/3 chorych w momencie diagnozy stwierdza się przerzuty odległe, a u 40 % pozostałych rozwiną się one po nefrektomii [15]. Nieoperacyjny guz nerki może być leczony przy pomocy embolizacji (TAE) [35]. Zieliński i wsp. opisują grupę chorych, którym leczenie za pomocą embolizacji i następczej nefrektomii wyraźnie wydłużyło przeżycia 5 - i 10 - letnie (wynoszące odpowiednio 62 i 35 %) w stosunku do chorych leczonych tylko za pomocą usunięcia nerki (47 i 23 %) [36]. Embolizację naczyń nerkowych stosuje się także celem redukcji utraty krwi w czasie późniejszej nefrektomii [37,38]. Lokalnie zaawansowany rak nerki w ok. 4 do 10 % przypadków tworzy czop nowotworowy w obrębie żyły głównej dolnej [39], który może dochodzić do prawego przedsionka. Obecność nacieku w obrębie żyły głównej dolnej wiązało się niegdyś ze wskaźnikiem przeżyć 5 - letnich rzędu 15 % u chorych po radykalnej nefrektomii [40-42]. Obecne techniki operacyjne, obejmujące usunięcie czopa nowotworowego, kontrolę żył wątrobowych a niekiedy usunięcie zakrzepu z przedsionka przy pomocy by-passów sercowo - płucnych (CPB) i żylno - żylnych, pozwalają na znaczną poprawę wskaźników przeżyć 5 - letnich w tej grupie chorych [43-45]. W pracy Zismana i wsp. [46] operacyjne usunięcie czopa pozwoliło na uzyskanie odsetka przeżyć 5 - letnich, w grupie chorych bez przerzutów odległych w momencie diagnozy, rzędu 72 %. W grupie z obecnością przerzutów w momencie podjęcia leczenia 2 - letnie przeżycia wyniosły 41 %. W pracy Parekha odsetek przeżyć 5 - letnich u chorych z brakiem i obecnością przerzutów odległych w momencie rozpoczęcia leczenia wynosił odpowiednio 42 i 20 % [45]. Wykonywane się również operacje usuwania części narządów zajętych przez naciek nowotworowy (części jelita, śledziony, mięśni ścian brzucha). Mniej niż 5 % chorych z zajęciem sąsiednich narządów przeżywa 5 lat po operacji. 12 % chorych przeżywa 12 miesięcy po częściowej resekcji guza (debulking) [46]. Leczenie chirurgiczne w stadium rozsiewu procesu nowotworowego uzupełnia immunoterapię. Przed rozpoczęciem immunoterapii stosuje się cytoredukcyjną nefrektomię. Dwa duże badania wykazują wyraźne wydłużenie przeżycia całkowitego po uzupełnieniu immunoterapii nefrektomią. W badaniach pod kierownictwem Flanigana osiągnięto wzrost długości całkowitych przeżyć z 8,1 do 11,1 miesiąca [47], zaś w badaniach pod kierunkiem Mickischa z 7 do 17 miesięcy [48]. Opublikowano także wiele retrospektywnych badań ukazujących rezultaty stosowania cytoredukcyjnej nefrektomii przed immunoterapią [49-53]. Polepszenie wyników leczenia po zastosowaniu cytoredukcyjnej nefrektomii wynika być może z faktu zniesienia supresyjnego wpływu pierwotnego guza nowotworowego na układ immunologiczny Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 4/5

5 chorego [49]. Obserwowano bowiem spontaniczną regresję przerzutów nowotworowych (zwłaszcza płucnych) po usunięciu zmienionej nowotworowo nerki w ok. 1 % przypadków [15,51]. Innymi potencjalnymi korzyściami takiego postępowania są: prewencja dodatkowego rozsiewu komórek nowotworowych z guza pierwotnego i powstania nowych przerzutów, ochrona przed powikłaniami wynikającymi z miejscowego zaawansowania choroby i rozwoju zespołów paraneoplastycznych, które mogą mieć wpływ na immunoterapię [56]. Podejmuje się próby chirurgicznego usuwania przerzutów. Przed erą immunoterapii rokowanie w przypadku rozsianego RCC było niepomyślne (26 % pacjentów przeżywało 2 lata, 13 % - 5 lat wg dekerniona) [46]. Tylko chorzy z pojedynczymi przerzutami (1,6-3,2 %) mogli liczyć na wydłużenie przeżycia całkowitego po jednoczesnym wycięciu nerki i zmiany przerzutowej [15]. Jeśli przerzuty pojawiały się po nefrektomii, po ich wycięciu % chorych przeżywało 5 lat, zaś korzystne rokowanie było związane szczególnie z przerzutami do płuc, nadnercza lub mózgu [57,58]. Brak jest prospektywnych badań, dotyczących wyników chirurgicznego leczenia przerzutów raka nerki. Postępowanie takie może mieć jednak duże znaczenie paliatywne, a u niektórych chorych, w dobrym stanie ogólnym i z małą masą guza, może wydłużyć przeżycie bez objawów choroby [15]. U 11 % z grupy 101 chorych, u których wykonano łącznie 152 metastazektomie, w 3 lata po zabiegu nie stwierdzono wznowy (także u chorych z przerzutami kostnymi), a u pojedynczych chorych z przerzutami do kości ramiennej i żuchwy przeżycie bez objawów choroby wynosiło 125 i 165 miesięcy [5]. U ponad 90 % chorych z przerzutami do mózgu stwierdza się inne zmiany przerzutowe [59]. Średnie przeżycie po resekcji przerzutów mózgowych wynosiło tylko 12,6 miesiąca, ale 8,5 % chorych przeżywało ponad 5 lat.[60] Z powyższych rozważań wynika iż leczenie chirurgiczne stanowi uzupełnienie immunoterapii. Konieczne jest przeprowadzenie wielu badań, które pozwolą określić rolę postępowania chirurgicznego jako uzupełnienia nowoczesnych metod leczenia (immunoterapii i immunochemioterapii) w rozsianym raku nerki (mrcc) Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 5/5

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Nefrektomia Nefrektomia jest metodą umożliwiającą całkowite wyleczenie

Bardziej szczegółowo

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości:

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości: REKOMENDACJE KONSULTANTA KRAJOWEGO W DZIEDZINIE CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ ORAZ POLSKIEGO TOWARZYSTWA CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHORYCH NA RAKA JELITA GRUBEGO REKOMENDACJE

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Leczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat 2004-2008

Leczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat 2004-2008 Leczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat 2004-2008 W latach 2004-2008 w Dolnośląskim Rejestrze Nowotworów zarejestrowaliśmy 6.125 zachorowań na inwazyjne

Bardziej szczegółowo

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Dariusz Kaczmarczyk Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: Prof. dr hab. med. Alina Morawiec Sztandera Opis

Bardziej szczegółowo

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,

Bardziej szczegółowo

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Guz neuroendokrynny żołądka typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Mariusz I.Furmanek CSK MSWiA i CMKP Warszawa Ocena wyjściowa, metody strukturalne WHO 2 (rak wysoko zróżnicowany); Endoskopia i/lub EUS;

Bardziej szczegółowo

BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE

BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE Marian Reinfuss CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE OCENA WARTOŚCI CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE PROWADZENIA BADAŃ KONTROLNYCH 1. długość przeŝycia

Bardziej szczegółowo

WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA

WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA..,WWW.MONEY.PL ( 00:00:00) www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/warszawscy;lekarze;zastosowali;nowa;metode;leczenia;raka;j

Bardziej szczegółowo

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego może być stosowana łącznie z leczeniem operacyjnym chemioterapią. Na podstawie literatury anglojęzycznej

Bardziej szczegółowo

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi Piotr Potemski Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi VI Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy, Warszawa, 10-12.08.2016 1 Obserwowane są samoistne regresje zmian przerzutowych

Bardziej szczegółowo

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Raki: rak podstawnokomórkowy rak kolczystokomórkowy rak płakonabłonkowy Czerniak Nowotwory złośliwe skóryrak podstawnokomórkowy

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2010 Leczenie raka nerki Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2010 Leczenie raka nerki Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku Nazwa programu: LECZENIE RAKA NERKI ICD-10 C 64 Dziedzina medycyny: Nowotwór złośliwy nerki za wyjątkiem miedniczki

Bardziej szczegółowo

Możliwości diagnostyczne w nowotworach nerki - rola wczesnego wykrywania

Możliwości diagnostyczne w nowotworach nerki - rola wczesnego wykrywania Możliwości diagnostyczne w nowotworach nerki - rola wczesnego wykrywania Rak nerki stanowi około 3% wszystkich nowotworów złośliwych u człowieka. Najczęściej rozwija się w starszym wieku, aczkolwiek coraz

Bardziej szczegółowo

Lek. Marcin Polok. Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu. Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci

Lek. Marcin Polok. Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu. Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci Lek. Marcin Polok Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych w zakresie medycyny

Bardziej szczegółowo

Recenzja rozprawy doktorskiej lek. Rafała Bogackiego Odległe wyniki organooszczędzających operacji guzów nerki.

Recenzja rozprawy doktorskiej lek. Rafała Bogackiego Odległe wyniki organooszczędzających operacji guzów nerki. Wrocław, 5.04.2018 Recenzja rozprawy doktorskiej lek. Rafała Bogackiego Odległe wyniki organooszczędzających operacji guzów nerki. Otrzymano do oceny rozprawę doktorską lek. Rafała Bogackiego o tytule

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

leczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne

leczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne Leczenie W terapii raka jelita grubego stosuje się trzy podstawowe metody leczenia onkologicznego: chirurgię, radioterapię oraz chemioterapię. Dwie pierwsze określa się jako leczenie miejscowe, ostania

Bardziej szczegółowo

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII Spis treści CHIRURGIA NARZĄDOWA... 1005 51. Nowotwory układu pokarmowego... 1007 51.1. Nowotwory przełyku Andrzej W. Szawłowski... 1007 51.1.1. Wstęp... 1007 51.1.2. Patologia... 1008 51.1.3. Rozpoznanie...

Bardziej szczegółowo

Rak nerki. Patrycja Tudrej Biotechnologia, II rok USM

Rak nerki. Patrycja Tudrej Biotechnologia, II rok USM Rak nerki Patrycja Tudrej Biotechnologia, II rok USM Budowa nerki (http://www.cancerresearchuk.org/; zmodyfikowano) 2 Charakterystyka epidemiologiczna raka nerki 3 pod względem występowania nowotwór urologiczny

Bardziej szczegółowo

S T R E S Z C Z E N I E

S T R E S Z C Z E N I E STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52

Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52 Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lipca 2018 r. w sprawie mierników oceny prowadzenia diagnostyki onkologicznej i leczenia onkologicznego Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW.

Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW. Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW. Rak trzustki na drugim miejscu pośród nowotworów w gastroenterologii. Na 9 miejscu pod względem lokalizacji

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

Dr hab. n. med. Prof. PAN Marek Durlik

Dr hab. n. med. Prof. PAN Marek Durlik RESEKCJA ŻYŁY WROTNEJ NOWY STANDARD W CHIRURGII RAKA TRZUSTKI Dr hab. n. med. Prof. PAN Marek Durlik Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego Polskiej Akademii Nauk w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Przemysław Pyda. Przeszczepianie trzustki

Przemysław Pyda. Przeszczepianie trzustki Przemysław Pyda Przeszczepianie trzustki Przeszczepianie trzustki na świecie Wskazania i rodzaj przeszczepu (I) Cukrzyca powikłana nefropatią; podwójny przeszczep nerka trzustka jednoczasowo z nerką SPK

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka i klasyfikacja raka nerki

Diagnostyka i klasyfikacja raka nerki Informacje dla pacjentów Język polski 32 Diagnostyka i klasyfikacja raka nerki Podkreślone słowa znajdują się w słowniczku. W większości przypadków rak nerki jest bezobjawowy, co oznacza, że u chorego

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego

Bardziej szczegółowo

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki.

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. RAFAŁ STEC Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. Warszawa, 13 października 2018 roku Opis przypadku nr 1. Rozpoznanie Data rozpoznania: 07.11.2007 r. Pacjent: 65 lat, K Dane na temat guza: - Stopień

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50)

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) Załącznik B.9. LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) ŚWIADCZENIOBIORCY ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU 1. Leczenie

Bardziej szczegółowo

Uwagi do wyceny procedur w chirurgii onkologicznej wraz z propozycjami zmian. Opracowane po konsultacji ze środowiskiem polskich chirurgów onkologów.

Uwagi do wyceny procedur w chirurgii onkologicznej wraz z propozycjami zmian. Opracowane po konsultacji ze środowiskiem polskich chirurgów onkologów. Uwagi do wyceny procedur w chirurgii onkologicznej wraz z propozycjami zmian. Opracowane po konsultacji ze środowiskiem polskich chirurgów onkologów. I. Najbardziej rażące przykłady niedoszacowania procedur

Bardziej szczegółowo

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Leczenie skojarzone w onkologii Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Zastosowanie leczenia skojarzonego w onkologii Chemioradioterapia sekwencyjna lub jednoczasowa: Nowotwory

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO LECZENIA OPERACYJNEGO W RAKU TRZUSTKI

WSKAZANIA DO LECZENIA OPERACYJNEGO W RAKU TRZUSTKI WSKAZANIA DO LECZENIA OPERACYJNEGO W RAKU TRZUSTKI Prof. dr hab. n. med. Marek Durlik Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie WSTĘP Rak trzustki

Bardziej szczegółowo

NARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH

NARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH Załącznik nr 1 opis programu MINISTERSTWO ZDROWIA DEPARTAMENT POLITYKI ZDROWOTNEJ Nazwa programu: NARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH Nazwa zadania: OGRANICZENIE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI U DZIECI

Bardziej szczegółowo

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Świerblewski M. 1, Kopacz A. 1, Jastrzębski T. 1 1 Katedra i

Bardziej szczegółowo

Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając

Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając R A D I O L O G I A Z A B I E G O W A Radiologia Zabiegowa Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając

Bardziej szczegółowo

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania

Bardziej szczegółowo

dzienniczek pacjenta rak nerki

dzienniczek pacjenta rak nerki dzienniczek pacjenta rak nerki Grafika i skład: Fundacja Wygrajmy Zdrowie Wydanie I Styczeń 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Podstawowe dane Imię i nazwisko: Data urodzenia: Lekarz prowadzący: Palcówka

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO bioprognos OncoPROSTATE Nieinwazyjne badanie krwi umożliwiające zasugerowanie diagnozy u pacjentów z podejrzeniem nowotworu złośliwego gruczołu krokowego oraz ograniczenie liczby nieadekwatnych badań diagnostycznych,

Bardziej szczegółowo

Rola laparoskopowa adrenalektomii w leczeniu pacjentów z neuroblastomadoświadczenia

Rola laparoskopowa adrenalektomii w leczeniu pacjentów z neuroblastomadoświadczenia Rola laparoskopowa adrenalektomii w leczeniu pacjentów z neuroblastomadoświadczenia trzech ośrodków. Marcin Łosin 1, Wojciech Korlacki 2, Przemysław Mańkowski 3, Maciej Murawski 1, Andrzej Grabowski 2,

Bardziej szczegółowo

Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia

Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe narzadu płciowego u kobiet w Polsce w latach 1987, 1996, 3 i szacunkowe na 1 r. 1987 1996 3 1 Zachorowania

Bardziej szczegółowo

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń 1. Scyntygrafia i radioizotopowe badanie czynnościowe tarczycy 1) gamma kamera planarna lub scyntygraf;

Bardziej szczegółowo

Czy ponawiane leczenie chirurgiczne przynosi korzyść chorym na raka jajnika?

Czy ponawiane leczenie chirurgiczne przynosi korzyść chorym na raka jajnika? Czy ponawiane leczenie chirurgiczne przynosi korzyść chorym na raka jajnika? 1 1,2 1,2 Jan Kornafel, Marcin Jędryka, Marcin Ekiert, 2 Barbara Rossochacka-Rostalska 1 2 Katedra Onkologii, Klinika Onkologii

Bardziej szczegółowo

INNOWACJE W LECZENIU RAKA NERKI- OCENA DOSTĘPNOŚCI W POLSCE. Prof. Cezary Szczylik Lek. Przemysław Langiewicz CSK WIM

INNOWACJE W LECZENIU RAKA NERKI- OCENA DOSTĘPNOŚCI W POLSCE. Prof. Cezary Szczylik Lek. Przemysław Langiewicz CSK WIM INNOWACJE W LECZENIU RAKA NERKI- OCENA DOSTĘPNOŚCI W POLSCE Prof. Cezary Szczylik Lek. Przemysław Langiewicz CSK WIM I/II linia leczenia rozsianego raka nerki Pazopanib - Produkt Votrient jest wskazany

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 269 15678 Poz. 1593 1593 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller

Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller Radiologia zabiegowa dr n.med. Jolanta Meller Radiologia zabiegowa wykorzystuje metody obrazowania narządów oraz sprzęt i techniki stosowane w radiologii naczyniowej do przeprowadzania zabiegów leczniczych

Bardziej szczegółowo

LECZENIE WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI (ICD-10 C25.4)

LECZENIE WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI (ICD-10 C25.4) Załącznik B.53..docx LECZENIE WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI (ICD-10 C25.4) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie wysoko zróżnicowanego nowotworu neuroendokrynnego

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko)

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko) UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA... (imię i nazwisko) III rok (semestr 5/6) wykłady seminaria ćwiczenia I Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej II Klinika Chirurgii Ogólnej

Bardziej szczegółowo

LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY. Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi

LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY. Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi II Kongres PTGO, POZNAŃ 2011 ARGUMENTY "ZA" ARGUMENTY "PRZECIW"

Bardziej szczegółowo

Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe

Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe zaopatrywanie rozległych ubytków poresekcyjnych praktycznie

Bardziej szczegółowo

WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI

WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI Paweł Basta Klinika Ginekologii i Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie Uniwersyteckie Centrum Leczenia Chorób Piersi I Katedra Chirurgii Ogólnej

Bardziej szczegółowo

Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi.

Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Przypadek kliniczny 9 Case courtesy of Dr Ahmed Abd Rabou rid: 24528 Dziewczynka, 8 lat Bóle w lewej okolicy

Bardziej szczegółowo

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Pacjentka lat 47 ocena zmian w płucach w poszukiwaniu ogniska pierwotnego liczne zmiany meta w obu płucach, w układzie kostnym, wątrobie i węzłach chłonnych

Bardziej szczegółowo

ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie.

ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie. Opracowała: dr Katarzyna Rzącka Rezydentka w WSzS im. M. Kopernika w Łodzi ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie. Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło:

Bardziej szczegółowo

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Bardziej szczegółowo

Pytanie 3 W powyższym przypadku jeśli kielichy byłyby poszerzone przy miedniczce normalnej wielkości jakie byłoby najbardziej prawdopodobne

Pytanie 3 W powyższym przypadku jeśli kielichy byłyby poszerzone przy miedniczce normalnej wielkości jakie byłoby najbardziej prawdopodobne Pytanie 3 W powyższym przypadku jeśli kielichy byłyby poszerzone przy miedniczce normalnej wielkości jakie byłoby najbardziej prawdopodobne rozpoznanie? Wrodzone wodokielisze (megacalycosis) Pytanie 4

Bardziej szczegółowo

LECZENIE WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI (ICD-10 C25.4)

LECZENIE WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI (ICD-10 C25.4) Załącznik B.53. LECZENIE WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI (ICD-10 C25.4) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie wysoko zróżnicowanego nowotworu neuroendokrynnego

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY SKÓRY. W USA około 20% populacji zachoruje nowotwory skóry.

NOWOTWORY SKÓRY. W USA około 20% populacji zachoruje nowotwory skóry. NOWOTWORY SKÓRY Nowotwory skóry są zmianami zlokalizowanymi na całej powierzchni ciała najczęściej w miejscach, w których nastąpiło uszkodzenie skóry. Najważniejszym czynnikiem etiologicznym jest promieniowanie

Bardziej szczegółowo

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Marzena Wełnicka-Jaśkiewicz Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Efektywna kontrola ścisła obserwacja po leczeniu

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA DLA PACJENTKI DOTYCZĄCA BADANIA KLINICZNEGO

INFORMACJA DLA PACJENTKI DOTYCZĄCA BADANIA KLINICZNEGO INFORMACJA DLA PACJENTKI DOTYCZĄCA BADANIA KLINICZNEGO Zastosowanie Cisplatyny w monoterapii w leczeniu nowotworów złośliwych o dowolnej lokalizacji narządowej nieoperacyjnych lub w stadium uogólnienia

Bardziej szczegółowo

ahead of print], Impact Factor 1,426; punktacja MNiSW 20 pkt.). Przeanalizowane zostały dwie grupy chorych: w pierwszej znalazło się 441 chorych z

ahead of print], Impact Factor 1,426; punktacja MNiSW 20 pkt.). Przeanalizowane zostały dwie grupy chorych: w pierwszej znalazło się 441 chorych z Streszczenie rozprawy doktorskiej lek. Michała Natkańca pt.: Czynniki wpływające na trudności, bezpieczeństwo i wyniki krótkoterminowe laparoskopowej adrenalektomii z dostępu przezotrzewnowego bocznego

Bardziej szczegółowo

Rak gruczołu krokowego

Rak gruczołu krokowego Rak gruczołu krokowego Rak stercza (PCa - prostatic cancer) należy do najczęściej występujących nowotworów złośliwych u mężczyzn. W Polsce pod względem zapadalności ustępuje jedynie rakowi płuca i wyprzedza

Bardziej szczegółowo

Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej

Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej Jednym z najczęstszych miejsc, gdzie nowotwory narządu ruchu dają przerzuty, są płuca Część zmian stwierdzanych w płucach będzie wymagała

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie glejaków mózgu Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r.

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie glejaków mózgu Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Nazwa programu: LECZENIE GLEJAKÓW MÓZGU ICD-10 C71 nowotwór złośliwy mózgu Dziedzina medycyny: Onkologia kliniczna,

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz

Spis treści. 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz Spis treści 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz 1.1. Wstęp.... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej 1.2. Znaczenie rehabilitacji w chirurgii...

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY LUDZKIEGO GRUCZOŁ PIESIWOEGO. dr hab. inż. Beata Brożek-Płuska

NOWOTWORY LUDZKIEGO GRUCZOŁ PIESIWOEGO. dr hab. inż. Beata Brożek-Płuska NOWOTWORY LUDZKIEGO GRUCZOŁ PIESIWOEGO dr hab. inż. Beata Brożek-Płuska wprowadzenie Nowotwór jest chorobą o podłożu genetycznym, czyli procesem spowodowanym nakładającym się zaburzeniami struktury DNA.

Bardziej szczegółowo

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Podstawowe badania obrazowe Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Prawidłowe myślenie lekarskie Zebranie podstawowych danych (badanie podmiotowe i przedmiotowe)

Bardziej szczegółowo

Układ moczowy metody diagnostyczne

Układ moczowy metody diagnostyczne Układ moczowy metody diagnostyczne Ultrasonografia (USG) Tomografia komputerowa Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej Urografia Angiografia Cystografia mikcyjna Pielografia wstępujaca Tomografia rezonansu

Bardziej szczegółowo

Spojrzenie patologa na diagnostykę guzów neuroendokrynnych. Anna Nasierowska-Guttmejer Zakład Patomorfologii CSK MSW w Warszawie

Spojrzenie patologa na diagnostykę guzów neuroendokrynnych. Anna Nasierowska-Guttmejer Zakład Patomorfologii CSK MSW w Warszawie Spojrzenie patologa na diagnostykę guzów neuroendokrynnych układu pokarmowego Anna Nasierowska-Guttmejer Zakład Patomorfologii CSK MSW w Warszawie Klasyfikacja WHO Stopień dojrzałości, Grading Staging

Bardziej szczegółowo

Załącznik do OPZ nr 8

Załącznik do OPZ nr 8 Załącznik do OPZ nr 8 Lista raportów predefiniowanych Lp. Tytuł raportu Potencjalny użytkownik raportu 1. Lista chorych na raka stercza w zależności od poziomu antygenu PSA (w momencie stwierdzenia choroby)

Bardziej szczegółowo

Rak gruczołu krokowego - materiały informacyjne dla pacjentów. Pytania i odpowiedzi które warto znać.

Rak gruczołu krokowego - materiały informacyjne dla pacjentów. Pytania i odpowiedzi które warto znać. W TROSCE O PACJENTA CHOREGO NA RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO Ogólnopolski program edukacyjny Rak gruczołu krokowego - materiały informacyjne dla pacjentów. Pytania i odpowiedzi które warto znać. Program realizowany

Bardziej szczegółowo

Wykaz kursów specjalizacyjnych z chirurgii naczyniowej w roku 2003

Wykaz kursów specjalizacyjnych z chirurgii naczyniowej w roku 2003 Wykaz kursów specjalizacyjnych z chirurgii naczyniowej w roku 2003 Spis kursów specjalizacyjnych w nadchodzącym roku wg. publikacji CMKP Wykaz kursów specjalizacyjnych w roku 2003 Styczeń Nr kursu: 13-736-2003

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy

Bardziej szczegółowo

Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Bystrej (dawniej : Specjalistyczny Zespół Chorób Płuc i Gruźlicy)

Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Bystrej (dawniej : Specjalistyczny Zespół Chorób Płuc i Gruźlicy) Centrum Pulmonologii i posiada w swojej strukturze 8 oddziałów szpitalnych w tym Oddział Chirurgii Klatki Piersiowej ( zamiennie - torakochirurgii) Oddział został utworzony w latach 50 tych ubiegłego stulecia

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHORYCH NA RAKA PIERSI ZE WSPÓŁISTNIEJĄCĄ CIĄŻĄ

LECZENIE CHORYCH NA RAKA PIERSI ZE WSPÓŁISTNIEJĄCĄ CIĄŻĄ LECZENIE CHORYCH NA RAKA PIERSI ZE WSPÓŁISTNIEJĄCĄ CIĄŻĄ Jerzy Giermek Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii-Instytut Kierownik Kliniki: Doc. dr hab. med. Tadeusz Pieńkowski

Bardziej szczegółowo

Uzyskano wstępną akceptację dla tej procedury.

Uzyskano wstępną akceptację dla tej procedury. W dniu 1 lutego 2017 roku profesorowie Tomasz Jastrzębski i Arkadiusz Jeziorski złożyli na ręce min. Krzysztofa Łandy dokumentację dotyczącą procedury HIPEC w intencji uznania jej jako procedury gwarantowanej

Bardziej szczegółowo

Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008.

Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008. załącznik nr 7 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008. 1. Nazwa programu:

Bardziej szczegółowo

Zaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii

Zaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii 1 Kierunek: PILĘGNIARSTWO Nazwa przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów Semestr Liczba punktów Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko wykładowcy

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury

Bardziej szczegółowo

V Pomorska Konferencja Uroonkologiczna

V Pomorska Konferencja Uroonkologiczna NEFREKTOMIA U CHORYCH NA ROZSIANEGO RAKA NERKI Kiedy, jak u których chorych? V Pomorska Konferencja Uroonkologiczna Jastrzębia Góra 11-12 maj 2012 Andrzej W. Stelmach INSTYTUT ONKOLOGII KRAKÓW LECZENIE

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA NERKI (ICD-10 C 64)

LECZENIE RAKA NERKI (ICD-10 C 64) Załącznik B.10. LECZENIE RAKA NERKI (ICD-10 C 64) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU 1 2 3 1. Leczenie

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU UMOWY Część L - Opis świadczenia POZYTONOWA TOMOGRAFIA EMISYJNA (PET)

OPIS PRZEDMIOTU UMOWY Część L - Opis świadczenia POZYTONOWA TOMOGRAFIA EMISYJNA (PET) Załącznik nr 4 do zarządzenia Nr 88/2013/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 18 grudnia 2013 r. OPIS PRZEDMIOTU UMOWY Część L - Opis świadczenia POZYTONOWA TOMOGRAFIA EMISYJNA (PET) 1. Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I. Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II. Nazwa procedury

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH Student w ramach realizacji praktyki klinicznej w danej specjalizacji dostępnej w wybranej placówce medycznej, powinien odbywać ją w

Bardziej szczegółowo

Dr hab. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej WIM Warszawa

Dr hab. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej WIM Warszawa Dr hab. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej WIM Warszawa ROZPOZNAWANIE: PET - CT W ONKOLOGII poszukiwanie ognisk choroby - wczesne wykrywanie różnicowanie zmian łagodnych

Bardziej szczegółowo

- całkowite wycięcie macicy z przydatkami lub bez przydatków drogą brzuszną,

- całkowite wycięcie macicy z przydatkami lub bez przydatków drogą brzuszną, Streszczenie Oddział Położniczo - Ginekologiczny Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kaliszu liczy obecnie 86 łóżek i zatrudnionych jest w nim 14 lekarzy i 59 położnych. W zakresie ginekologii oddział

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 552 Poz. 71 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY I. Leczenie pierwszej linii

Bardziej szczegółowo

przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia

przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA JAJNIKA

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA JAJNIKA bioprognos OncoOVARIAN Dx Nieinwazyjne badanie krwi umożliwiające zasugerowanie diagnozy u pacjentek z podejrzeniem nowotworu złośliwego jajnika oraz ograniczenie liczby nieadekwatnych badań diagnostycznych,

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C

LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C załącznik nr 5 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C 50 nowotwór złośliwy sutka Dziedzina medycyny: onkologia kliniczna I. Cel

Bardziej szczegółowo

Pooperacyjna Niewydolność Oddechowa

Pooperacyjna Niewydolność Oddechowa Pooperacyjna Niewydolność Oddechowa Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii, C.M. im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy UMK w Toruniu Szpital Uniwersytecki im. dr A. Jurasza w Bydgoszczy Katedra

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury

Bardziej szczegółowo

WSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku.

WSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku. WSTĘP Technika PET, obok MRI, jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się metod obrazowych w medycynie. Przełomowymi wydarzeniami w rozwoju PET było wprowadzenie wielorzędowych gamma kamer,

Bardziej szczegółowo