Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

Transkrypt

1 Leczenie skojarzone w onkologii Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

2 Zastosowanie leczenia skojarzonego w onkologii Chemioradioterapia sekwencyjna lub jednoczasowa: Nowotwory rejonu głowy i szyi Rak przełyku Rak płuca Rak szyjki macicy Rak piersi Rak odytnicy Rak żołądka

3 Zastosowanie leczenia skojarzonego w onkologii Chemioradioterapia sekwencyjna lub jednoczasowa: Nowotwory rejonu głowy i szyi Rak przełyku Rak płuca Rak szyjki macicy Rak piersi Rak odytnicy Rak żołądka

4 Zalety i wady stosowania leczenia jednoczasowego chthrth: ZALETY: Lepsze odległe efekty leczenia wyższy odsetek obiektywnych odpowiedzi (ORR), dłuży czas wolny od progresji (PFS), dłuższy czas przeżycia całkowitego (OS) WADY: Znamiennie wyższa toksyczność leczenia! Wyższy odsetek ostrych odczynów popromiennych Wzrost powikłań hematologicznych, śluzówkowych, sercowych i innych

5 Cytostatyki stosowane w leczeniu skojarzonym jednoczasowym CISPLATYNA nowotwory rejonu głowy i szyi, rak przełyku, rak płuca, rak szyjki macicy 5-FLUOROURACYL rak przełyku, rak żołądka, rak odbytnicy

6 Cytostatyki stosowane w leczeniu skojarzonym jednoczasowym - toskyczność CISPLATYNA silnie emetogenna, zwłaszcza dużych dawkach (nowotwory głowy i szyi), ototoksycznośc, nefrotoksyczność, mielotoksyczność, neuropatia 5-FLUOROURACYL toksyczność śluzówkowa, mielotoksyczność, kradiotoksyczność indukowanie skurczu naczyń wieńcowych w

7 Mechanizm kojarzenia dwóch modalności terapii Zwiększenie nieodwracalnych uszkodzeń popromiennych zwiększeniu promieniowrażliwości hipoksycznych komórek raka Zwiększenie promieniowrażliwości DNA Zwiększeniu liczby uszkodzeń subletalnych Zahamowanie naprawy uszkodzeń subletalnych Częściowa synchronizacja w cyklu komórkowym

8 Mechanizm synergizmu CRTH Korzystny efekt obserwowano, gdy cisplatyna była podawana zarówno przed napromienianiem, jak i po nim, co może mieć związek m.in. ze zwiększonym powstawaniem toksycznych produktów metabolizmu cisplatyny w obecności wolnych rodników indukowanych przez napromienianie

9 Leczenie skojarzone CRTH - zastosowanie w onkologii CTH/RTH stanowi alternatywę dla leczenia chirurgicznego i umożliwia zachowanie narządu (rak kanału odbytu, rak krtani) CTH/RTH stosowana jest w leczeniu przedoperacyjnym,uzupełniającym lub jako jedyna metoda leczenia

10 Leczenie jednoczasowe chemioradioterapią RAK PŁUCA Tylko ośrodki najwyższej referencyjności dysponujące możliwością leczenia powikłań! Kwalifikowani chorzy: Tylko w dobrym stanie sprawności Bez ciężkich schorzeń współistniejących Bez dużego ubytku masy ciała Z odpowiednią wydolnością oddechową

11 Zasady leczenia jednoczasowego w RAKU PŁUCA Zastosowanie leczenia skojarzonego nie może zmniejszać intensywności chemioterapii! Rozpoczęcie chemioterapii nie później niż trakcie 2 cyklu chemioterapii w

12 Zastsowanie chemioradioterapii jednoczasowej w raku płuca Leczenie postaci LD raka drobnokomórkowego (SCLC) Leczenie zaawansowanego miejscowo raka niedrobnokomórkowego (NSCLC) - stopień zaawansowania IIIA/IIIB - w stopniu I/II gdy brak zgody pacjenta na leczenie operacyjne/przeciwskazania do leczenia operacyjnego (wtedy sama RTH lub CRTH)

13 Najczęstsze powikłania jednoczasowej chemioradioterapii w raku płuca Wzrost ryzyka ostrego zapalenia przełyku Wzrost ryzyka mielotoksyczności - wzrost częstości neutropenii, trombocytopenii i anemii - wzrost częstości gorączki neutropenicznej/ powikłań krwotocznych wzrost częstości hospitalizacji/przetoczeń krwi Wzrost ryzyka pneumotoksyczności

14 Leczenie skojarzone RAK PIERSI Leczenie uzupełniające raka piersi W dobie antracyklin leczenie sekwencyjne! Jednoczesne podawanie antracyklin z radioterapią zwiększa ryzko kardiotoksyczności Sekwencja: chemioterapia - radioterapia Radioterapia nieodłączny element leczenia po BCT - 50Gy w frakcjonowaniu po 2 Gy (5 tygodni) - obejmuje ścianę klatki piersiowej oraz pola węzłowe

15 Leczenie skojarzone RAK PIERSI Leczenie uzupełniające raka piersi W dobie antracyklin leczenie sekwencyjne! Jednoczesne podawanie antracyklin z radioterapią zwiększa ryzko kardiotoksyczności Sekwencja: chemioterapia - radioterapia Radioterapia nieodłączny element leczenia po BCT

16 Leczenie skojarzone RAK ŻOŁĄDKA Leczenie uzpełniające pooperacyjne Zwiększa mos z 27 do 36 miesięcy Rozpoczyna się od 5 dni chemioterapii Po 28 dniach rozpoczyna się radioterapię : 48 Gy w dawkach frakcyjnych 1,8 Gy dziennie Chemioterapię podaje się podczas pierwszych 4 ostatnich 3 dni radioterapii Następnie 2 kolejne cykle chth w odstępach co 4 tygodnie Obszar napromieniania obejmuje lożę po guzie i regionalne węzły chłone i

17 Rak odbytnicy - leczenie radioterapią Wykazano przewagę radioterapii przedoperacyjnej nad pooperacyjną Napromienianie przedoperacyjne zmniejsza odsetek nawrotów miejscowych, mniejsza toksyczność ze strony jelita cienkiego, nie powoduje zwiększenia ryzyka rozejścia się zesplenia jelitowego, ale nieznaczne upośledzenie gojenia się rany po amputacji brzuszno-kroczowej

18 Rak odbytnicy - leczenie skojarzone chemioradioterapią Leczenie przedoperacyjne W przypadku guzów nieresekcyjnych cecha T4 Rozpoznanie nieresekcyjnego raka odbytnicy bez przerzutów odległych dotyczy 10% chorych Cel leczenia skojarzonego: zmniejszenie się guza wyjałowienie mikronacieków raka na obwodzie Umożliwia wykonanie operacji radykalnej w 70% Zazwyczaj 50 Gy we frakcjach po 2 Gy jednoczasowo z 5-fluorouracylem